U C H W A Ł A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 22 lutego 2007 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz niektórych innych ustaw Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 16 lutego 2007 r. ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz niektórych innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki: 1) w art. 1 w pkt 2, w art. 1 w ust. 1 w pkt 1 po wyrazach "ryzyka wystąpienia" dodaje się wyraz "skutków"; 2) w art. 1 w pkt 2, w art. 1 w ust. 2 wyrazy "w ust. 1 pkt 1" zastępuje się wyrazami "w ust. 1 pkt 1 i 2"; 3) w art. 1 w pkt 4: a) w lit. a, w pkt 1 wyrazy "oraz przymrozki wiosenne lub" zastępuje się wyrazami ", przymrozki wiosenne oraz wolno żyjące zwierzęta lub", b) w lit. c w tiret czwartym w zdaniu wstępnym wyrazy "pkt 11a" zastępuje się wyrazami "pkt 11a i 11b" oraz dodaje się pkt 11b w brzmieniu: "11b) wolno żyjące zwierzęta oznaczają szkody spowodowane przez wolno żyjące (dzikie) zwierzęta w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z późn. zm.);";
- 2-4) w art. 1 w pkt 6: a) w lit. a, ust. 2 otrzymuje brzmienie: "2. Dopłaty wynoszą do: 1) 60% ale nie mniej niż 50% składki z tytułu ubezpieczenia upraw, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, jeżeli określone przez zakłady ubezpieczeń stawki taryfowe ubezpieczenia nie przekraczają: a) przy ubezpieczeniu upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku jarego, rzepiku, ziemniaków lub buraków cukrowych 3,5% sumy ubezpieczenia upraw; w przypadku rozdzielenia rodzajów ryzyka suma ubezpieczenia danej uprawy dotyczy wszystkich rodzajów ryzyka, b) przy ubezpieczeniu rzepaku ozimego, warzyw gruntowych, chmielu, tytoniu, drzew i krzewów owocowych, truskawek lub roślin strączkowych 5% sumy ubezpieczenia; w przypadku rozdzielenia rodzajów ryzyka suma ubezpieczenia danej uprawy dotyczy wszystkich rodzajów ryzyka; 2) 50% ale nie mniej niż 40% składki z tytułu ubezpieczenia zwierząt, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2, jeżeli określone przez zakłady ubezpieczeń stawki taryfowe ubezpieczenia nie przekraczają 0,5% sumy ubezpieczenia.", b) w lit. c skreśla się wyrazy "i 4"; 5) w art. 1 w pkt 6 w lit. b w zdaniu wstępnym wyrazy "2a-2d" zastępuje się wyrazami "2a-2e" oraz przed ust. 2a dodaje się ust.... w brzmieniu: "... Dopłaty, o których mowa w ust. 2, przysługują producentom rolnym do powierzchni ubezpieczonych upraw, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, nie przekraczającej 300 ha."; 6) w art. 1 w pkt 6 w lit. b, ust. 2a i 2b otrzymują brzmienie: "2a. Zakłady ubezpieczeń mogą określić stawki taryfowe ubezpieczenia wyższe niż określone w ust. 2. W przypadku, gdy stawki taryfowe ubezpieczenia są wyższe niż określone w ust. 2, ale nie przekraczają 6% sumy ubezpieczenia, dopłaty do składek przysługują w wysokości określonej w ust. 2. 2b. W przypadku, gdy stawki taryfowe przekroczą 6% sumy ubezpieczenia, dopłaty do składek z tytułu umów ubezpieczenia, w których zastosowano takie stawki, nie
- 3 - przysługują."; 7) w art. 1 w pkt 10, w art. 10a w ust. 1 w pkt 1 średnik na końcu zastępuje się wyrazem ", oraz"; 8) w art. 1 w pkt 10, w art. 10c w ust. 1 skreśla się wyrazy ", zwaną dalej "umową ubezpieczenia obowiązkowego""; 9) w art. 1 w pkt 10, w art. 10c ust. 4 otrzymuje brzmienie: "4. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia upraw, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, rozpoczyna się w przypadku ubezpieczenia tych upraw od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez: 1) powódź i suszę po upływie 30 dni od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego; 2) grad i przymrozki wiosenne po upływie 14 dni od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego; 3) ujemne skutki przezimowania od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, z tym że powinna być ona zawarta w terminie do dnia 1 grudnia."; 10) w art. 1 w pkt 10, w art. 10c ust. 7 otrzymuje brzmienie: "7. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 6, obowiązującej w każdym roku kalendarzowym, stanowi równowartość w złotych 8 euro od każdego rozpoczętego hektara nieubezpieczonych upraw, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, ustalaną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski według tabeli kursów nr 1 w roku kontroli."; 11) w art. 1 w pkt 10, w art. 10c ust. 8 otrzymuje brzmienie: "8. W przypadku niezawarcia przez ministra właściwego do spraw rolnictwa umów, o których mowa w art. 9, a także gdy rolnik nie zawarł umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy zawarcia takiej umowy w szczególności z powodu zaoferowania ubezpieczenia w stawkach taryfowych, o których mowa w art. 5 ust. 2b, w co najmniej dwóch zakładach ubezpieczeń, które
- 4 - zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie dopłat, przepisów ust. 6 i 7 nie stosuje się."; 12) w art. 4 wyrazy "w art. 1 w pkt 3" zastępuje się wyrazami "w art. 1 w ust. 2 w pkt 3". WICEMARSZAŁEK SENATU Maciej PŁAŻYŃSKI
- 5 - Uzasadnienie W dniu 22 lutego 2007 r. Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz niektórych innych ustaw. Senat zaproponował wprowadzenie do ustawy 12 poprawek. W poprawce oznaczonej nr 2 Senat zmierza do doprecyzowania przepisu i zapisania w nim, że dopłaty do umów ubezpieczenia obowiązkowego, o których mowa w art. 10c ust. 5, również będą finansowane z części budżetowej, której dysponentem jest minister właściwy do spraw rolnictwa. W poprawce nr 3 Senat włącza ryzyko spowodowania szkody przez wolno żyjące (dzikie) zwierzęta do katalogu ryzyk występujących na danym obszarze, co do których producent może zawrzeć umowę ubezpieczenia z dopłatami do składek. Poprawka ta, ma zdaniem Senatu ułatwić dochodzenie przez rolników odszkodowań za straty, wywołane przez dzikie zwierzęta, których dochodzenie napotyka w praktyce na liczne trudności. Istotną zmianę zawiera poprawka oznaczona nr 4. W miejsce sztywnych stawek dopłat określonych przez Sejm na poziomie 60% i 50% składki z tytułu ubezpieczenia, Senat proponuje wprowadzenie elastycznego sposobu ustalania wysokości tych dopłat; Rada Ministrów będzie je określała co rok w rozporządzeniu, w granicach wyznaczonych zmienianym art. 5 ust. 2. Kolejna ze zmian przyjętych przez Senat (poprawka nr 5) została wprowadzona w celu ograniczenia wydatków budżetowych. Uznając, że pomoc z budżetu państwa nie powinna być kierowana do bardzo dużych, dobrze prosperujących gospodarstw Senat proponuje ograniczenie kwot wypłacanych dopłat i przyznanie tych dopłat maksymalnie do 300 hektarów ubezpieczonej przez producenta rolnego powierzchni upraw. Zmiany wprowadzone w poprawkach nr 6 i 11 zostały połączone ze względu na zawarte w przepisie art. 10c ust. 8 odesłanie do art. 5 ust. 2b. Pierwsza z nich doprecyzowuje przepis i stanowi, że jeżeli stawka taryfowa przekroczy stawki 3,5% i 5% przy ubezpieczaniu upraw i 0,5% przy ubezpieczaniu zwierząt ale nie przekroczy 6% sumy ubezpieczenia, dopłaty będą przysługiwały w wysokości określonej w ust. 2, natomiast poprawka nr 11 wskazuje w jakich sytuacjach rolnik, który nie zawarł umowy ubezpieczenia obowiązkowego jest zwolniony z obowiązku wniesienia opłaty z tytułu niespełnienia obowiązku ubezpieczenia upraw.
- 6 - Przychylając się do poprawki nr 9 Senat uznał za niezbędne rozłożenie ryzyka wystąpienia szkody na obie strony umowy i przychylił się do wprowadzenia przy zawieraniu umów ubezpieczenia obowiązkowego okresów karencji, po upływie których powstaje odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń za szkodę. Zapobiegnie to, zdaniem Senatu, ubezpieczaniu upraw niejako w ostatniej chwili, gdy już wystąpiły symptomy możliwości wystąpienia szkody. W poprawce nr 10 Senat podnosi wysokość opłaty za niespełnienie obowiązku ubezpieczenia upraw z 2 do 8 euro liczonych od każdego nieubezpieczonego hektara upraw. Pozostałe poprawki mają na celu doprecyzowanie przepisów ustawy.