Symulacja wpływu zmian otoczenia prawnego i gospodarczego na wyniki budżetowe gmin wiejskich w latach 2019-2024 1
Nadwyżki bieżące gmin wiejskich i miejsko-wiejskich 2
Zmiany otoczenia prawnego i gospodarczego W latach 2019 2020 istotnie zmieni się otoczenie prawno-gospodarcze w Polsce. W 2019 wpływ ten będzie jeszcze niewielki, ale począwszy od 2020 budżety gmin wiejskich mogą istotnie ucierpieć. W szczególności zmiany otoczenia obejmują: Zmiany w podatku od osób fizycznych (PIT) Skokowy wzrost cen energii elektrycznej Niepełne pokrycie z subwencji oświatowej wzrostu wynagrodzeń nauczycieli Skokowy wzrost płacy minimalnej 3
Metodologia obliczeń Zmiany w podatku od osób fizycznych (PIT) Skokowy wzrost cen energii elektrycznej Niepełne pokrycie z subwencji oświatowej wzrostu wynagrodzeń nauczycieli Skokowy wzrost płacy minimalnej Zmiany w PIT obejmują zmniejszenie stawki PIT z 18% do 17% oraz zwolnienie z podatku dochodowego pracowników do 26 roku życia oraz zwiększenie limitu kosztów uzyskania przychodów. Źródło: obliczenia własne w oparciu o dane przedstawione w rządowej Ocenie Skutków Regulacji (OSR) prognoza dochodów z PIT na 2020 r. w WPF została pomniejszona o wskaźnik kwoty kosztów z OSR w relacji do całości dochodów z PIT w 2017 r. Przyjęto, że 64% kosztów energii w samorządach gminnych to koszty energii elektrycznej (wskaźnik stanowi średni udział kosztów prądu w par. 426 wykonania budżetu 2018 r. w reprezentacyjnej grupie samorządów dane ankietowe i obliczenia własne). Przyjęto, że w 2020 roku nastąpi skokowy wzrost cen energii elektrycznej o 40% (źródło: analiza Credit Agricole z 27.05.2019). Przyjęto, że wzrost kosztów wynagrodzeń w 2020 r. wyniesie 14,6% (5%+9,6%) względem wykonania budżetów 2018 r. (par. 401, 411, 412, 404 w dziale 801 z wyłączeniem części rozdziałów dot. personelu pomocniczego oraz rozdział 80146). Przyjęto, że wzrost subwencji oświatowej pokryje zwiększone płace nauczycielskie w 75%. Samorządy są największym pracodawcą w Polsce (pośrednio i bezpośrednio). M.in. z uwagi na strukturę zamawianych usług (porządkowych, ochrony, remontowo-budowlanych etc.) znacząca część pracowników realizujących zadania gmin otrzymuje wynagrodzenie na poziomie minimalnym lub zbliżonym. Na ten moment trudno dokładnie określić wpływ potencjalnej zmiany płacy minimalnej na budżetu gmin, niemniej zmiany płacy minimalnej skokowo zwiększą wydatki bieżące i budżety inwestycyjne gmin. 4
Szacowane obciążenia (2020) Oświata PIT 17% PIT Prąd w tym: Kwota wolna 26 lat 5
Nadwyżki gmin wiejskich i mw. od 2019 roku 6
Strategie gmin Krótkoterminowo Średnioterminowo Długoterminowo Nadwyżki bieżące średnio w dół o ponad 30% Cięcie inwestycji Ograniczenie zdolności do satysfakcjonującej obsługi mieszkańców Zmniejszenie zdolności konkurencyjnej, przyspieszenie depopulacji Mobilizacja do analizy i optymalizacji wydatków i budżetu Analiza benchmarkowa Finansowanie inwestycji prorozwojowych długiem optymalnym dla wskaźnika z art. 243 ufp Obniżenie wydatków bieżących, inwestycje w poprawę jakości usług, utrzymanie tempa inwestycji prorozwojowych Utrzymanie jakości usług, poprawa zdolności konkurencyjnej dzięki inwestycjom 7
Studium przypadku case study Miasto A Miasto B Miasto C Dochody w mln PLN 340 000 000 320 000 000 420 000 000 Deficyt oświatowy w mln PLN 56 800 000 37 000 000 35 000 000 Nadwyżka bieżąca w mln PLN 3 000 000 16 000 000 9 000 000 Nadwyżka jako % dochodów 0,9% 5,0% 2,1% Koszty systemu oświaty na 1 ucznia w PLN 18 610 14 297 14 912 Deficyt oświatowy na 1 ucznia w PLN 6 245 3 631 3 109 Średnioterminowy oczekiwany efekt optymalizacji kosztów w obszarze Edukacja w roku budżetowym 6 400 000 8
WYNIKI ANALIZY DLA KAŻDEGO JST Dla każdej gminy zasymulowaliśmy wpływ zmian w dochodach i wydatkach na nadwyżkę operacyjną i możliwość spełnienia nierówności z art. 243. Zapraszamy na stoisko Aesco po wydruk i omówienie 9
Dziękuję za uwagę! Aesco Group Sp. z o. o. ul. Żelazna 67/18 00-871 Warszawa tel. 22 213 81 60 fax 22 213 81 66 e-mail: biuro@aesco.com.pl