PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W ŚREMIE Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu śremskiego w roku 2014. mgr Urszula Sitnicka Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie opracował Śrem, dnia 20.02.2015r.
SPIS TREŚCI I. Główny cel i kierunki działania Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Śremie w 2014r. 3 II. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych. 5 III. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Żywienia, Żywności i Przedmiotów Użytku 11 IV. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Komunalnej. 19 V. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Pracy. 40 VI. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Dzieci i Młodzieży. 46 VII. Główne zagadnienia realizowane w zakresie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego 52 VIII. Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia 59 IX. Działalność kontrolno-represyjna 67 X. Wnioski 67 Strona 2 z 70
I. Główny cel i kierunki działania Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Śremie w 2014r. Głównym celem działalności Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Śremie w 2014 roku było promowanie zdrowego stylu życia, nadzór nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz bezpieczeństwem zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu chorób i zaburzeń zdrowia, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego z zakresu zdrowia publicznego oraz prowadzenie działalności przeciwepidemicznej. Do realizowanych w roku sprawozdawczym głównych kierunków działania należy zaliczyć: 1. Prowadzenie nadzoru nad realizacją programu obowiązkowych szczepień ochronnych. 2. Kontynuowanie działań związanych z usprawnieniem komputerowej sieci nadzoru nad dystrybucją preparatów szczepionkowych oraz nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami i chorobami zakaźnymi, w zakresie rejestracji zgłoszeń, prowadzenia analiz epidemiologicznych i przygotowania raportów statystycznych. 3. Sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem żywności i żywienia zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa żywnościowego. 4. Doskonalenie funkcjonowania systemu RASFF w oparciu o procedurę funkcjonowania systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt. 5. Monitoring suplementów diety, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz środków spożywczych wzbogaconych wprowadzonych po raz pierwszy do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 6. Wzmożenie nadzoru nad produktami wprowadzonymi do obrotu mogącymi stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi. 7. Sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem kosmetyków. 8. Sprawowanie bieżącego nadzoru sanitarnego nad bezpieczeństwem zdrowotnym wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, a także wody w kąpieliskach oraz pływalniach. Strona 3 z 70
9. Zapobieganie powstawania chorób, w tym chorób zakaźnych poprzez sprawowanie bieżącego nadzoru sanitarnego nad obiektami użyteczności publicznej. 10. Prowadzenie nadzoru nad warunkami zdrowotnymi środowiska pracy celem wzmocnienia ochrony zdrowia pracowników przed negatywnym oddziaływaniem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w miejscu pracy. 11. Przeciwdziałanie narkomanii poprzez monitorowanie i koordynowanie działań w zakresie realizacji polityki państwa w obszarze środków zastępczych, a tym samym sprawowanie nadzoru nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami, detergentami i prekursorami narkotyków kat. 2 i 3. 12. Sprawowanie nadzoru nad warunkami nauczania, wychowania, opieki oraz wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży. 13. Wzmożenie nadzoru sanitarnego nad stanem sanitarno-technicznym placów zabaw przy placówkach oświatowo wychowawczych. 14. Realizowanie niezbędnych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa sanitarnego i niezwłoczne przekazywanie informacji w tym zakresie do organów wyższego stopnia. 15. Sprawowanie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego pod względem wymagań sanitarno-zdrowotnych w nowoprojektowanych lub modernizowanych obiektach, przy realizacji przedsięwzięć oraz w ustaleniach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 16. Inicjowanie zadań w obszarze edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia zgodnie z potrzebami powiatu śremskiego. Strona 4 z 70
II. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych. 1. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych. W roku sprawozdawczym 2014 w odróżnieniu do 2013 roku nie zanotowano zachorowań na : - inne bakteryjne zakażenia jelitowe inne określone, (w 2013r. - 1 zachorowanie), - inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2, (w 2013r. - 1 zachorowanie), - krztusiec, ( w 2013r. - 3 zachorowania), - borelioza, (w 2013r. - 1 zachorowanie), - bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu inne określone, (w 2013r. - 1 zachorowanie), - grypa (potwierdzona laboratoryjnie - 0, w 2013r. - 3 zachorowania). Zanotowano natomiast: - salmonelozy inne zakażenia pozajelitowe, 1 zachorowanie, - inne bakteryjne zakażenia jelitowe inne określone wywołane przez Campylobacter, 1 zachorowanie, - inne bakteryjne zakażenia jelitowe inne określone wywołane przez Clostridium difficile, 1 zachorowanie, - kiła wczesna, 1 zachorowanie, - inne postacie kiły i kiła nieokreślona, 2 zachorowania, - rzeżączka, 1 zachorowanie, - encefalopatie gąbczaste, choroba Creutzfeldta- Jakoba (CDJ), 1 zachorowanie, - inne wirusowe zapalenie mózgu nie określone, 1 zachorowanie, - wirusowe zapalenie opon mózgowych inne określone i nieokreślone, 1 zachorowanie, - choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae, ZOMR i/lub mózgu, 1 zachorowanie. Wzrosła zapadalność na : - wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe nie określone 1,3 krotnie, - choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes róża 1,2 krotnie (o 1 zachorowanie), - styczność i narażenie na wściekliznę, potrzeba wykonania szczepień 4 krotnie, Strona 5 z 70
- ospa wietrzna - 1 krotnie, - wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji przypadku 2009r. / 2014r. 2 krotnie, (o 1 zachorowanie), - zapalenie mózgu inne i nieokreślone 2 krotnie (o 1 zachorowanie). Spadła zapadalność na : - wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy - 2 krotnie, - wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe inne określone 1,5 krotnie (1 zachorowanie), - wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 1,5 krotnie, - biegunki i zapalenie żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu ogółem- 1,5 krotnie, w tym dzieci do lat 2 1,8 krotnie, - płonica 1,6 krotnie, - różyczka 9 krotnie, - wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji przypadku z 2005r. 4 krotnie, - świnka 2,3 krotnie. Na tym samym poziomie utrzymała się zachorowalność na: - salmonelozy zatrucia pokarmowe - 8 zachorowań, - lamblioza - 1 zachorowanie, - mikobakteriozy inne i BNO - 1 zachorowanie, - wirusowe zapalenie wątroby typu B przewlekłe 2 zachorowania, - nowo wykryte zakażenia HIV 1 zachorowanie. W roku sprawozdawczym w odróżnieniu od lat ubiegłych przejęto obowiązki związane z rejestracją choroby przenoszone droga płciową i prowadzenia dochodzeń epidemiologicznych w tym zakresie. 2. Sytuacja epidemiologiczna dotycząca chorób szerzących się droga pokarmową. Podobnie jak w latach ubiegłych nie zanotowano zachorowań na: czerwonkę, zatrucia pokarmowe wywołane enterotoksyną gronkowcową, toksyną botulinową, grzybami oraz włośnicę, dur brzuszny, dury rzekome, nagminne porażenie dziecięce, brucelozę, wirusowe zapalenie wątroby typu A. Strona 6 z 70
W odróżnieniu od roku ubiegłego zarejestrowano zachorowania wywołane przez Campylobacter i Clostridium difficile. 3. Kontakt ze zwierzętami podejrzanymi o wściekliznę. W roku sprawozdawczym zarejestrowano 57 zgłoszeń, przypadków kontaktu osób ze zwierzętami podejrzanymi o wściekliznę, w tym 42 osoby miało kontakt z psem, 11 osób z kotem, 2 osoby ze szczurem, 1 osoba z królikiem oraz 1 osoba z małpą. W ostatnim przypadku szczepienia p/wściekliźnie podjęto w miejscu narażenia - Maroko, kontynuacja szczepień realizowana była w Polsce, podano 5 dawek. W 2014r. 7 osób otrzymało pełen cykl szczepień oraz 1 osoba otrzymała 3 dawki (po 3 dawce nie zgłosił się do następnych, brak kontaktu, nie odpowiada na wezwania). W 2013r. zanotowano 62 kontakty ze zwierzętami podejrzanymi o wściekliznę, w tym 2 osoby zostały zaszczepione, w roku 2012 70, w tym 5 osób zaszczepionych szczepionką p/ wściekliźnie. Podobnie jak w poprzednich latach nie stwierdzono dodatniego wyniku wścieklizny u zwierząt. 4. Realizacja szczepień ochronnych W 2014r. skontrolowano 10 placówek, w których prowadzone są szczepienia, na 13 w których realizowane są szczepienia ochronne (pozostałe działają na terenie szpitala będącego pod nadzorem WSSE). Szczepienia prowadzone były zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na rok 2014. Wykonawstwo szczepień u dzieci do lat 2 oraz dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży wyniosło 90-98 % podobnie jak w latach minionych, pomimo że odnotowano więcej przypadków odmowy zaszczepienia dziecka, wyrażonej przez rodziców (odmowa na piśmie). W 2014r. zgłoszono 5 niepożądanych odczynów poszczepiennych. W 2013r. zgłoszono 1 niepożądany odczyn poszczepienny, w 2012r. 3, w 2011r. i w 2009r. zgłoszono po jednym niepożądanym odczynie poszczepiennym. W 2010r. nie zgłoszono żadnego niepożądanego odczynu poszczepiennego. Strona 7 z 70
Szczepienia po których zgłoszono niepożądane odczyny poszczepienne w roku 2014 Szczepionka, po której wystąpił odczyn* PSSE ACT-HIB DTP ENGERIX B EUVAX B FSME- IMMUN HBVAXPRO HEPAVAX- GENE HIBERIX Śrem - - - - - - - - Szczepionka, po której wystąpił odczyn* PSSE IMOVAX POLIO INFANRIX INFANRIX HEXA INFANRIX- IPV-HIB MENINGITE C NEISVAC-C M-M-R II PEDVAXHIB Śrem - 1 - - - - - - Szczepionka, po której wystąpił odczyn* PSSE PENTAXIM PNEUMO 23 PREVENAR PRIORIX ROTATEQ TT TD TRIPACEL Śrem 1-1 - - - - - PSSE TWINRIX TYT VARILRIX Szczepionka, po której wystąpił odczyn* VAXIGRIP VERORAB POLIO SABIN d D Śrem - - - - - - - - Szczepionka, po której wystąpił odczyn* PSSE SYN FLORIX Td-pur BCG RAZEM Śrem - - 2 5 5. Analiza zachorowań na wybrane choroby zakaźne w powiecie śremskim na przestrzeni 5 lat (od 2010 do 2014r.). Zachorowania 2010 2011 2012 2013 2014 liczba zachoro wań Współczynnik zapadalności liczba zachoro wań Współczynnik zapadalności liczba zachoro wań Współczynni k zapadalności liczba zachoro wań Współczynnik zapadalności liczba zachoro wań Współczynnik zapadalności salmonellozy 7 11,77 7 11,7 10 16,51 8 13,15 8 13,17 Płonica 70 117,75 43 72,3 23 37,97 33 54,26 21 34,59 Różyczka 3 5,05 1 1,68 1 1,65 63 103,58 7 11,52 świnka 6 10,09 7 11,7 4 6,60 7 11,51 3 4,94 Ospa wietrzna 585 984,04 356 598,6 194 320,26 586 963,45 611 1006,39 pokąsania 8 13,46 13 21,86 5 8,25 2 3,29 8 13,17 WZW typu B 5 8,41 9 15,3 2 3,30 2 3,29 2 3,29 WZW typu C 5 8,41 3 5,04 2 3,30 4 6,58 2 3,29 Strona 8 z 70
6. Choroby zakaźne w powiecie śremskim w roku 2014, w porównaniu do roku 2013. Jednostka chorobowa 2013 2014 2 l. zachorowań zapadalność l. zachorowań zapadalność Salmonelozy zatrucia pokarmowe UE 8 13,15 8 13,17 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe (ogółem) wywołane przez E. coli biegunkotwórczą - - - - inne określone 1 1,64 - - nie określone - - - - Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 /5 1 71,58 - - Mikobakteriozy 1 1,64 1 1,64 Lamblioza (giardioza) UE 1 1,64 1 1,64 Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe (ogółem) wywołane przez rotawirusy 105 172,63 52 85,65 nie określone 108 177,56 141 232,24 Wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 /7 117 8375,08 76 5684,36 Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe BNO, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 112 8017,17 61 4562,45 Jersinioza pozajelitowa UE - - - - Krztusiec UE 3 4,93 - - Płonica (szkarlatyna) PL 33 54,26 21 34,59 ogółem - - - - zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu - - - - Choroba meningokokowa, inwazyjna UE/PL /8 Choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes, inwazyjna /PL 9 posocznica - - - - ogółem 4 6,58 5 8,23 róża 4 6,58 5 8,23 Borelioza z Lyme PL 1 1,64 - - Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień /11 2 3,29 8 13,17 Ospa wietrzna 586 963,45 611 1006,39 Różyczka UE 63 103,58 7 11,52 typu A UE - - - - Wirusowe zapalenie wątroby typu B - ostre - - - - typu B - przewlekłe /15 2 3,29 2 3,29 typu C: wg definicji przypadku UE /16,17-2009 r./2014 1 1,64 2 3,29 typu C: wg definicji przypadku - 2005 r. UE /15,17 4 6,58 1 1,64 Nowo wykryte zakażenia HIV 1 1,64 1 1,64 Świnka (nagminne zapalenie przyusznic) UE 7 11,51 3 4,94 Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae, inwazyjna Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu ogółem - - 1 1,64 Zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu - - 1 1,64 w innych chorobach objętych MZ- 56 /23 1 1,64 - - Zapalenie opon mózgowych inne i nie określone - - - - Strona 9 z 70
Zapalenie mózgu inne i nie określone 1 1,64 2 3,29 ogółem 3 4,93 - - Grypa UE/PL u dzieci w wieku 0-14 lat - - - - Grypa wywołana nowym ogółem - - - - wirusem A(H1N1) UE/PL u dzieci w wieku 0-14 lat - - - - 7. Liczba zanotowanych zachorowań na choroby zakaźne w powiecie śremskim w 2014r, w tym liczba dzieci do lat 14. Jednostka chorobowa Dur brzuszny dury rzekome A,B,C Liczba zachorowań ogółem Liczba zachorowań do 14 r. ż. 0 0 0 Czerwonka 0 0 0 Zatrucia pokarmowe 8 8 0 -salmonelozy- Biegunka u dzieci do lat 2 137 137 0 4 0 4 Wirusowe zapalenie wątroby-ogółem, w tym: - wzw - A - wzw B - wzw C 0 2 2 Płonica 21 21 0 Krztusiec 0 0 0 Odra 0 0 0 Różyczka 7 6 1 Ospa wietrzna 611 547 64 Zapalenie przyusznicy 3 3 0 nagminne Grypa 66 20 46 Tężec 0 0 0 Bruceloza 0 0 0 Borelioza (neuroborelioza) 0 0 0 8 3 5 Pokąsanie przez zwierzęta (osoby szczepione p/wściekliźnie) Róża 5 0 5 Inwazyjna Choroba 0 0 0 menigokokowa neuroinfekcje 4 0 4 Choroba Creutzfeldta-Jacoba 1 0 1 nowo wykryte zakażenie 1 0 1 HIV grypa, A(H1N1) 0 0 0 0 0 0 Liczba zachorowań powyżej 14 r. ż. 0 2 2 Strona 10 z 70
III. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku. W roku 2014 na obszarze powiatu śremskiego nadzorem objęto 385 zakładów produkcji i obrotu żywności, żywienia i przedmiotów użytku na 523 obiektów według ewidencji. W nadzorowanych obiektach przeprowadzono 517 kontroli ( wskaźnik częstotliwości kontroli 0,99.) z czego w 337 obiektach dokonano oceny zgodnie z obowiązującymi arkuszami. W wyniku dokonanej oceny 17 zakładów uznano za niezgodne z obowiązującymi arkuszami, co stanowi 5,0 % ocenianych obiektów. W związku z nieprawidłowym stanem sanitarnym wydano 25 decyzji administracyjnych. W stosunku do osób winnych uchybień sanitarnych nałożono 23 mandatów na sumę 6200,00 zł. W trakcie kontroli pobrano do badań 94 prób środków spożywczych i przedmiotów użytku, zakwestionowano 26 prób z uwagi na złe oznakowanie i parametry fizykochemiczne, co stanowi 27,6%. Wykres nr 1. Rodzaje obiektów żywności i żywienia objętych kontrolą sanitarną w 2014r. Strona 11 z 70
Wykres nr 2. Odsetek obiektów żywności i żywienia o stanie sanitarnotechnicznym niezgodnym z wymaganiami. Wykres nr 3. Stan sanitarny skontrolowanych obiektów 2013-2014. Strona 12 z 70
Wykres nr 4. Liczba obiektów objętych kontrolą stanu sanitarnego 2013-2014 Wykres nr 5. Liczba obiektów skontrolowanych w poszczególnych gminach 2013-2014 Strona 13 z 70
Wykres nr 5. Liczba wydanych decyzji 2013-2014. Wykres nr 6. Liczba nałożonych mandatów 2013-2014. Strona 14 z 70
Wykres nr 7. Kwota mandatów nałożonych w latach 2013-2014. Stan sanitarny obiektów w stosunku do roku ubiegłego utrzymuje się na podobnym poziomie. Nadal stwierdzano w sprzedaży artykuły spożywcze po terminie przydatności do spożycia oraz przechowywane w niewłaściwych warunkach chłodniczych. Nieznacznie zmniejszyła się liczba obiektów, w których stwierdzono zły stan sanitarny. Stan technicznych obiektów utrzymuje się na podobnym poziomie. W grupie obiektów automaty do lodów stan sanitarny zakładów nie budził zastrzeżeń. W grupie obiektów piekarnie stan sanitarny nie budził zastrzeżeń. Nieprawidłowy stan techniczny stwierdzono w jednym zakładzie. W grupie obiektów ciastkarnie stan sanitarno-techniczny nie budził zastrzeżeń. W grupie sklepy spożywcze zły stan sanitarno-techniczny stwierdzono w czterdziestu siedmiu obiektach. W grupie obiektów magazyny hurtowe nieprawidłowy stan sanitarny stwierdzono w jednym obiekcie. W grupie zakłady żywienia zbiorowego otwartego stan sanitarny w jedenastu obiektach był nieprawidłowy. Strona 15 z 70
W grupie zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego nieprawidłowy stan techniczny był w jednym zakładzie. Najczęściej występujące niezgodności podczas przeprowadzanej oceny obiektów to: zakłady produkcyjne dotyczy zakładów piekarsko ciastkarskich brudne ściany i sufity w korytarzu i części socjalno-sanitarnej; w obiektach obrotu żywnością przechowywanie artykułów spożywczych poza urządzeniem chłodniczym oraz wprowadzanie do obrotu artykułów spożywczych po terminie przydatności do spożycia, brak bieżącej czystość, brak prowadzonych rejestrów, brak do wglądu i nie prowadzone na bieżąco zapisy w rejestrach temperatur w urządzeniach chłodniczych, nieaktualne badania lekarskie dla celów sanitarno-epidemiologicznych lub ich brak, brak prawidłowej temperatury przechowywania artykułów spożywczych, niesprawne urządzenia chłodnicze, niezachowana ciągłość łańcucha chłodniczego; zakłady żywienia zbiorowego otwartego - brak do wglądu rejestrów dostaw towaru i rejestru temperatur w urządzeniach chłodniczych, brak aktualnych badań lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych, brudne malatury na ścianach i sufitach, brak osłon na żarówkach, brak opracowanego systemu HACCP, brak bieżącej czystości, przeterminowane artykuły spożywcze, brak segregacji w urządzeniach chłodniczych, martwe karaczany, pozostawione przez dostawcę kosze z pieczywem na zewnątrz obiektu, znajdujący się w pojemnikach chleb był zapakowany w worki foliowe, ale pojemniki nie były zabezpieczone w sposób szczelny, uniemożliwiający dostęp osób i zwierząt, nieprawidłowe przechowywanie i gromadzenie na terenie zakładu odpadów plastikowych oraz opakowań szklanych. Większość zakładów zgodnie z obowiązującymi przepisami wprowadziła do stosowania instrukcje dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej, co wpływa na poprawę jakości produkowanych i wprowadzanych do obrotu środków spożywczych. W 101 zakładach wdrożono system HACCP. Przyczyną kwestionowania prób pobranych do badań laboratoryjnych było nieprawidłowe oznakowanie. Dotyczyło to następujących produktów: wędliny Strona 16 z 70
drobiowe, mleko początkowe, kaszka dla niemowląt, wyroby garmażeryjne mięsne, wyroby garmażeryjne mączne, lody tradycyjne, przyprawy. Nieprawidłowości dotyczyły producentów z poza terenu powiatu śremskiego w związku z tym przesyłano informację do podjęcia dalszych działań zgodnie z kompetencjami do właściwych Powiatowych Lekarzy Weterynarii lub Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych. Ocenie poddano również jadłospisy dekadowe w stołówkach szpitalnych, domach opieki społecznej, przedszkolach, szkołach, które w większości oceniono jako prawidłowe. Strona 17 z 70
Oceny stanu sanitarnego przeprowadzona na podstawie obowiązujących arkuszy ocen w wybranej grupie obiektów, w porównaniu do 2013 roku. Nazwa obiektu Liczba obiektów skontrolowany ch Ocenionych wg arkuszy Niezgodnych z arkuszami Liczba decyzji Liczba mandatów Kwota mandatów Liczba prób pobranych Liczba prób kwestionowan ych 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 automaty do 3 3 3 3 - - - - - - - - 1 1 - - lodów piekarnie 9 9 9 9 - - 1 2 - - - 4 1 - - ciastkarnie 3 3 3 3 - - - - - - - - - - - - sklepy 188 201 175 178 15 10 17 26 18 12 5000 2600 78 82 26 19 kioski 5 3 5 3 1 - - - 1-300 - - - - - magazyny 11 10 8 10 - - - 2 1-200 - 3 5-1 hurtowe Inne zakłady - 7 8 7 - - 2 2 - - - - - - - - produkcji żywności mała gastronomia 39 40 37 33 1-1 5 1-200 - - - - - żywienie otwarte 34 35 28 32 - - 4 6 2 1 500 200 - - - - żywienie 44 44 41 41 - - - 1 - - - - - - - - zamknięte Inne obiekty 12 9 1 2 - - - - - - - - 5 2 - - obrotu żywnością (handel obwoźny) Strona 18 z 70
IV. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Komunalne. 1. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) powiatu śremskiego sprawuje nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, produkowanej przez przedsiębiorstwa wodociągowe na podstawie art. 4 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011 r. Nr212, poz. 1263 ze zm.), art. 12 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr61 poz.417 ze zm.). Badania jakości wody do spożycia wykonują akredytowane laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz laboratoria zewnętrzne o udokumentowanym systemie jakości prowadzonych badań, zatwierdzonym przez Państwową Inspekcję Sanitarną, zgodnie z zapisami zawartymi w art. 12 ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123 poz. 858 ze zm.). Dla Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Śremie badania laboratoryjne wody, wykonują: Laboratorium Badania Wody i Gleby Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Lesznie oraz Laboratorium Badania Wody i Gleby Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Poznaniu. Na terenie powiatu śremskiego Laboratorium Badania Wody Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Śremie zostało zatwierdzone przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Śremie do wykonywania 9 oznaczeń fizykochemicznych w wodzie. Badania pozostałych parametrów wykonywanych w ramach kontroli wewnętrznej w wodociągach na terenie powiatu śremskiego zlecane są do AQUANET Laboratorium sp. z o.o. w Poznaniu, które jest zatwierdzone przez Państwową Inspekcje Sanitarną. W powiecie śremskim woda przeznaczona do zbiorowego zaopatrzenia ludności jest pozyskiwana z ujęć podziemnych czwarto- i trzeciorzędowych. Na obszarze powiatu nie ma ujęć wód sklasyfikowanych jako wody powierzchniowe ujmowane do spożycia. Wody podziemne ujmowane z ujęć zlokalizowanych w powiecie śremskim wykazują średnią twardość, zawierają zwykle znaczne ilości żelaza i manganu, charakteryzują Strona 19 z 70
się raczej stałym składem fizyko chemicznym, na który wpływ maja procesy fizyczne i biologiczne. Przy uzdatnianiu takiej wody stosowane są tradycyjne układy napowietrzania i filtracji. W roku 2014 w ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Śremie znajdowało się 13 ujęć zasilających wodociągi produkujące wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi. Wszystkie wodociągi pracują w oparciu o jedno ujęcie, które stanowi: 13 studni (wodociąg Śrem), 2 studnie (wodociągi: Dąbrowa, Dolsk, Gaj, Konarzyce, Książ, Małachowo, Mchy, Nochowo, Orkowo, Piotrowo, Wieszczyczyn) lub 1 studnia (Łężek). Wszystkie ujęcia wody zostały w roku ubiegłym skontrolowane. Studnie na ujęciach wodociągowych są właściwie oznakowane i zabezpieczone przed dostępem osób nieupoważnionych. Ich stan sanitarno-techniczny nie budził większych zastrzeżeń. Zgodnie art. 21 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 32, poz.159) strefy ochronne ujęć wody ustanowione przed dniem 1 stycznia 2002 r. wygasły z dniem 31 grudnia 2012 r. decyzja co do konieczności utworzenia strefy ochrony sanitarnej ujęcia wody pozostaje wyłącznie w rękach jego właściciela, bez jakiegokolwiek prawnego nakazu dokonania oceny zagrożeń. Budzi to wiele wątpliwości co do właściwego zabezpieczenia zasobów wodnych, które powinny być najbardziej jak to możliwe chronione przed zanieczyszczeniem, bowiem ochrona źródeł wody jest najlepszą metoda zapewnienia bezpiecznej wody pitnej. W powiecie śremskim tylko 1 wodociąg wodociąg publiczny w Śremie ma ustanowioną strefę ochrony ujęcia wody podziemnej. W roku 2014 w ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Śremie znajdowało się 13 wodociągów, które w zależności od wielkości produkcji wody zakwalifikowane są w trzech grupach: wodociągi produkujące od 1001-10000 m 3 wody na dobę 1 (wodociąg publiczny Śrem), wodociągi produkujące od 101-1000 m 3 wody na dobę 10 (wodociągi publiczne: Dąbrowa, Dolsk, Gaj, Konarzyce, Książ, Małachowo, Mchy, Nochowo, Piotrowo, Wieszczyczyn), wodociągi produkujących 100 m 3 wody na dobę - 2 (wodociąg publiczny Orkowo, oraz wodociąg zakładowy Spółdzielni Rolniczo-Usługowa w Łężku). Strona 20 z 70
Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Również żaden z wodociągów nie został przekwalifikowany do innej z grup. W liczbie tej 12, to wodociągi publiczne, zarządzane przez przedsiębiorstwa wodociągowo kanalizacyjne, 1 to wodociąg zakładowy należący do Spółdzielni Rolniczo Usługowej. Spośród w/w wodociągów 1 wodociąg (wodociąg publiczny w Śremie) spełnia kryteria wymagań raportowania do Komisji Europejskiej. Raportowaniem tym objęte są wodociągi produkujące wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi w ilości powyżej 1000m 3 /dobę lub zaopatrujące powyżej 5000 osób oraz wodociągi obsługujące zakłady produkujące żywność przeznaczoną na eksport. W 2014 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie, podobnie jak w latach poprzednich, realizując bieżący nadzór sanitarny nad jakością wody przeznaczoną do spożycia przez ludzi kontynuował monitoring kontrolny i przeglądowy jakości wody zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417 ze zm.). Nadzorem objęto wszystkie 13 wodociągów, w których przeprowadzono 15 kontroli urządzeń wodnych oraz pobrano do badań laboratoryjnych 90 prób wody przeznaczonej do spożycia. Na podstawie wyników badań stwierdzono, że woda z 1 wodociągu (wodociąg publiczny w Małachowie) jest warunkowo przydatna do spożycia ze względu na przekroczenie w parametrze manganu. W związku ze stwierdzonym przekroczeniem (w próbie wody pobranej w dniu 18 listopada 2014 r.) Zakład Gospodarki Komunalnej w Dolsku podjął działania naprawcze, których celem jest stwierdzenie przyczyny przekroczenia dopuszczalnej wartości manganu oraz przywrócenie prawidłowej pracy stacji uzdatniania wody i produkcji wody o wymaganych parametrach. Działania naprawcze mają być zakończone w terminie do 27 lutego 2015 r. Związki manganu nie mają negatywnego wpływu na zdrowie konsumentów, mogą jedynie obniżać cechy organoleptyczne wody takie jak mętność czy barwa. Strona 21 z 70
16 14 12 10 8 6 4 2 0 2010 2011 2012 2013 2014 liczba wodociągów ogółem liczba wodociągów produkujących wodę dobrą liczba wodociągów produkujących wodę złą Wodociąg publiczny w Małachowie zaopatruje w wodę 2 miejscowości: Małachowo i Księginki (ok. 700 mieszkańców, co stanowi ok. 1,2 % wszystkich mieszkańców korzystających w wody wodociągowej) i produkuje średnio 118 m 3 wody na dobę. Mieszkańcy korzystający z pozostałych wodociągów zaopatrywani byli w wodę dobrej jakości (ok. 98,8 % wszystkich mieszkańców korzystających w wody wodociągowej). 100 90 80 70 % ludności zaopatrywanej w wodę dobrą 60 50 40 30 20 % ludności zaopatrywanej w wodę złą (dobrą warunkowo) 10 0 2010 2011 2012 2013 2014 Najwięcej mieszkańców w powiecie śremskim korzysta z 1 wodociągu z grupy produkującej od 1001-10000 m 3 wody na dobę ok. 60,4%. Z 10 wodociągów z grupy wodociągów o produkcji wody od 101-1000 m 3 wody na dobę korzysta ok. 39,1% mieszkańców, a z 2 wodociągów z grupy wodociągów o produkcji wody 100 m 3 wody na dobę korzysta ok. 0,5% mieszkańców. Strona 22 z 70
0,5 39,1 % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji od 1001 do 10000 m3/dobę % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji od 101 do 1000 m3/dobę 60,4 % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji 100 m3/dobę Procent mieszkańców korzystających z wodociągów w poszczególnych grupach w porównaniu do roku ubiegłego nie uległ zmianie. 60 50 40 30 20 10 % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji wody od 1001 do 10000 m3/dobę % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji wody od 101 do 1000 m3/dobę % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji wody 100 m3/dobę 0 2010 2011 2012 2013 2013 Nie wszyscy mieszkańcy powiatu śremskiego maja możliwość korzystania z wody wodociągowej. W roku 2014 żadna miejscowość nie została zwodociągowana. Na terenie powiatu nadal występują tereny, które nie są zwodociągowanie: gmina Śrem Tesiny osada, gmina Książ Wlkp. - Gogolewko wieś, Obreda osada, gmina Dolsk Lipówka wieś, Brzednia leśniczówka, gmina Brodnica Tworzykowo wybudowanie. Strona 23 z 70
Wodociągi objęte nadzorem zaopatrują w wodę mieszkańców powiatu śremskiego obejmującego 4 gminy: Miasto i gmina Śrem obsługiwana jest przez 5 wodociągów publicznych (Śrem, Dąbrowa, Gaj, Nochowo, Orkowo). Jakość wody z nadzorowanych na terenie gminy wodociągów, podobnie jak w roku poprzednim odpowiadała wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417 ze zm.). Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Ponadto mieszkańcy gminy Śrem korzystają z wodociągu publicznego w Wieszczyczynie (1 miejscowość). Miasto i gmina Książ Wlkp. - obsługiwana jest przez 3 wodociągi publiczne (Książ, Konarzyce, Mchy) oraz 1 wodociąg zakładowy, należący do Spółdzielni Rolniczo- Usługowej w Łężku. Jakość wody z nadzorowanych na terenie gminy wodociągów, podobnie jak w roku poprzednim odpowiadała wymaganiom określonym w w/w rozporządzeniu. Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Ponadto mieszkańcy gminy Książ korzystają z wodociągu publicznego w Dolsku (2 miejscowości) oraz z wodociągu publicznego w Wieszczyczynie (1 miejscowość). Miasto i gmina Dolsk - obsługiwana jest przez 3 wodociągi publiczne (Dolsk, Wieszczyczyn, Małachowo). W ocenie końcowej jakość wody z nadzorowanych na terenie gminy wodociągów, odpowiadała wymaganiom określonym w w/w rozporządzeniu z wyjątkiem wodociągu publicznego w Małachowie, z którego jakość wody została oceniona jest warunkowo przydatna do spożycia, ze względu na przekroczenie w parametrze manganu. Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Gmina Brodnica - obsługiwana jest przez 1 wodociąg publiczny (Piotrowo), który leży na terenie gminy Brodnica. Jakość wody z nadzorowanego na terenie gminy wodociągu, podobnie jak w roku poprzednim odpowiadała wymaganiom określonym w w/w rozporządzeniu. Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Ponadto mieszkańcy gminy Brodnica korzystają z wodociągu publicznego w Śremie (2 miejscowości) oraz z wodociągu publicznego w Gaju (4 miejscowości). Strona 24 z 70
Oceny jakości wody dokonano w oparciu o: 1. liczba badań fizyko-chemicznych 85 w tym gmina Śrem 41, gmina Książ 19 gmina Dolsk 16 i gmina Brodnica 9. 2. liczba badań bakteriologicznych 86 w tym gmina Śrem 41, gmina Książ 18, gmina Dolsk 19 i gmina Brodnica 8. W roku 2014 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie wydał 58 decyzji administracyjnych dotyczących jakości wody do spożycia w tym: gmina Śrem 27, gmina Książ 15, gmina Dolsk 12 i gmina Brodnica 4. Z wydanych decyzji 57 dotyczyło przydatności wody do spożycia (w tym gmina Śrem 27, gmina Książ 15, gmina Dolsk 11 i gmina Brodnica 4), 1 dotyczyła warunkowej przydatności wody do spożycia (1 gmina Dolsk). Zmiany w zaopatrzeniu ludności w wodę do spożycia w roku 2014: Liczba wodociągów w roku 2014 w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. W ocenie organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej wszystkie wodociągi produkują wodę odpowiadającą wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417 ze zm.). z wyjątkiem 1 wodociągu publicznego, z którego jakość wody została oceniona jest warunkowo przydatna do spożycia ze względu na przekroczenie w parametrze manganu. W roku 2014 żadna miejscowość nie została zwodociągowana. Na terenie powiatu nadal występują tereny, które nie są zwodociągowanie. 2. Ocena jakości wody w pływalniach, w kąpieliskach oraz w miejscach wykorzystywanych do kąpieli. 2.1. Pływalnie. Nadzorem kontrolno-laboratoryjnym, podobnie jak w roku poprzednim objęte były baseny kąpielowe na Obiekcie Sportowym w Śremie przy ul. Staszica 1 (basen duży, basen mały i 2 jacuzzi). Liczba obiektów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. W roku 2014 w obiekcie przeprowadzone zostały 2 kontrole. Stan sanitarnotechniczny obiektu uległ nieznacznej poprawie w obiekcie prowadzone były Strona 25 z 70
bieżące prace remontowo malarskie. W związku ze stwierdzonymi podczas kontroli nieprawidłowościami, wystosowano do właściciela obiektu 1 zawiadomienie w oparciu o art. 30 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Podczas kontroli nie stwierdzono uchybień sanitarnych w zakresie bieżącej czystości. Obiekt podobnie jak w roku poprzednim został oceniony pozytywnie. Jakość wody z basenów za rok oceniona została również jako dobra. Ogółem wykonano 72 badania jakości wody wykorzystywanej do celów kąpielowych, z których w 7 stwierdzono zanieczyszczenie bakteriologiczne (4 razy stwierdzono w wannach jacuzzi nadmierną liczbę bakterii grupy coli oraz w 3 przypadkach dodatkowo przekroczoną ogólną liczbę bakterii w temperaturze 36 o C po 48 godz.; 2 razy w basenie małym stwierdzono nadmierna liczbę bakterii grupy coli oraz 1 raz nadmierną liczbę gronkowców). W związku ze złą jakością wody wystosowano do właściciela basenów 6 zawiadomień w oparciu o art. 30 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (4 dotyczyły jacuzzi, 2 dotyczyły basenu małego). Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadziła badania wody w nieckach basenowych z częstotliwością 1 raz na miesiąc. Oceny jakości wody dokonywano na podstawie: ogólnej liczby mikroorganizmów w 36 C po 48h, liczby bakterii gronkowców koagulazo-dodatnich, liczby bakterii grupy coli, liczby bakterii Escherichia coli. W wodzie basenowej, oprócz analizy mikrobiologicznej, sprawdzano także stężenie zawartości chloru wolnego. Ze względu na brak krajowych przepisów określających wymagania sanitarne dla wody w nieckach basenowych, w przypadku gdy badanie próbek wykazywało obecność mikroorganizmów, przekazywano jedynie informacje oraz zalecenia poprawy jakości wody właścicielowi basenu. 2.2. Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli. Nadzór kontrolno-laboratoryjny nad kąpieliskami i miejscami wyznaczonymi do kąpieli w roku 2014 prowadzony był zgodnie z obowiązującymi przepisami: ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo Wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145 ze zm.) oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011 r. w sprawie prowadzenia Strona 26 z 70
nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli (Dz. U. Nr 86 poz. 478). W sezonie 2014 r. na terenie powiatu śremskiego, funkcjonowało 1 kąpielisko oraz 3 miejsca wykorzystywane do kąpieli. Liczba kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli w stosunku do roku poprzedniego nie zmieniła się. W roku 2014 do Powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Śremie wpłynął 1 wniosek o umieszczenie kąpieliska w wykazie kąpielisk. Wniosek ten dotyczył kąpieliska w Jarosławkach nad Jeziorem Jarosławskim, na terenie gminy Książ Wlkp. Pobór prób wody z kąpieliska do badań laboratoryjnych rozpoczęty został w dniu 17 czerwca 2014 r. pobór w ramach kontroli urzędowej przed sezonem. W sezonie nie zaistniała sytuacja, która mogłaby powodować pogorszenie jakości wody, w związku z czym nie pobrano dodatkowych prób wody do badań w ramach kontroli urzędowej. Ponadto w trakcie trwania sezonu woda z kąpieliska była pobierana do badań przez organizatora kąpieliska w ramach kontroli wewnętrznej. Oceny jakości wody do kąpieli dokonywał Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie na podstawie sprawozdań z badań wykonanych w ramach kontroli urzędowej oraz kontroli wewnętrznej. Pobrano 10 prób do badań bakteriologicznych, w tym 2 próby w ramach kontroli urzędowej oraz 8 prób w ramach kontroli wewnętrznej. Jakość wody z kąpieliska w Jarosławkach oceniona została jako dobra. Pod względem bakteriologicznym woda odpowiadała warunkom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r. W sezonie kąpielowym 2014 roku na terenie powiatu śremskiego funkcjonowały 3 miejsca wykorzystywane do kąpieli: w Śremie nad Jeziorem Grzymisławskim, w Dolsku plaża miejska nad Jeziorem Dolskim Wielkim, w Dolsku - Podrzekcie nad Jeziorem Dolskim Wielkim. W ramach kontroli wewnętrznej pobrano 20 prób wody. Wyniki badania wody były przekazane Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu w Śremie przez organizatora w/w miejsc po ich otrzymaniu. Oceny jakości wody do kąpieli dokonywał Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie na podstawie otrzymanych sprawozdań. Jakość wody we wszystkich w/w miejscach oceniona została jako dobra. Pod względem bakteriologicznym woda odpowiadała warunkom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r. Strona 27 z 70
W trakcie trwania sezonu letniego na stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Śremie umieszczane były komunikaty o jakości wody do kąpieli. Ogółem umieszczono 8 komunikatów. W sezonie letnim Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Śremie prowadziła i aktualizowała internetowy serwis kapieliskowy [zgodnie z art. 163c ust. 3 ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 145, ze zm.), który jest źródłem informacji m.in. na temat: lokalizacji kąpielisk, czasu trwania sezonu kąpielowego, bieżącej oceny jakości wody w kąpieliskach, informacji o zakazie kąpieli wraz ze wskazaniem przyczyn zakazu, informacji o występowaniu krótkotrwałych zanieczyszczeń, ostrzeżeniu o przewidywanym zanieczyszczeniu, a także infrastrukturze przyległej do kąpieliska. Link do serwisu kapieliskowego umieszczony jest na stronie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Poznaniu oraz na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego. 3. Ocena stanu sanitarnego obiektów użyteczności publicznej oraz podmiotów wykonujących działalność leczniczą. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego w 2014 r. oceniono stan sanitarny w 236 obiektach, co stanowi 70% obiektów znajdujących się w ewidencji. Żaden z obiektów nie został oceniony jako zły - odsetek obiektów złych wynosił 0%. W roku 2014 przeprowadzono łącznie 272 kontrole. 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2010 2011 2012 2013 2014 % obiektów skontrolowanych % obiektów o złym stanie sanitarnotechnicznym Strona 28 z 70
3.1.Ustępy publiczne. Pod nadzorem PSSE w Śremie znajduje się 8 obiektów, w tym dwa czynne sezonowo. Z istniejących obiektów 4 zlokalizowane są w budynkach murowanych, natomiast 4 to obiekty typu kontenerowego. 6 obiektów przystosowanych jest dla potrzeb niepełnosprawnych. Kontrolą objęto 7 obiektów, w których przeprowadzono 7 kontroli. Nie skontrolowano 1 obiektu ustępu publicznego w Śremie przy ul. Poznańskiej, czynnego sezonowo ponieważ obiekt był nieczynny. Stan sanitarno-techniczny skontrolowanych obiektów, w chwili kontroli nie budził zastrzeżeń. Nie stwierdzono również uchybień sanitarnych w zakresie utrzymania bieżącej czystości. 3.2. Domy Pomocy Społecznej. Z dniem 1 stycznia 2010 r. Dom Pomocy Społecznej w Śremie i Dom Pomocy Społecznej w Psarskim, których organem założycielskim jest Starostwo Powiatowe w Śremie zostały przekazane do nadzoru Wielkopolskiemu Państwowemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Sanitarnemu. W roku 2014 nadzorem sanitarnym objęty był 1 obiekt - Całodobowy Dom Opieki w Szołdrach, gmina Brodnica. Obiekt działa w oparciu o decyzją Wojewody Wielkopolskiego z dnia 29 lipca 2009 r., która zezwala na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niesprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku. Jest to podmiot niepubliczny, prowadzony przez osobę fizyczną (zgodnie z art. 57 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej Dz. U. z 2013 r. poz. 182 ze zm.). Obiekt spełnia standardy określone w art. 68 wyżej cytowanej ustawy. W obiekcie przeprowadzono 1 kontrolę. Stan sanitarno-techniczny obiektu, w chwili kontroli nie budził zastrzeżeń. Nie stwierdzono również uchybień sanitarnych w zakresie utrzymania bieżącej czystości. 3.3. Hotele i inne obiekty świadczące usługi noclegowe. Nadzorem objęto 12 obiektów w tym: 5 hoteli (4 w Śremie i 1 w Dolsku), 5 innych obiektów świadczących usługi noclegowe (Dwór Andrzejówka Mechlin, Centrum Hipiki Jaszkowo, Agroturystyka: Radoszowo II, Mórka, Trąbinek) oraz 2 ośrodki Strona 29 z 70
wypoczynkowe (pola namiotowe w Jarosławkach oraz pole biwakowe w Dolsku Podrzekcie). Ogółem przeprowadzono 14 kontroli. Budynki obiektów hotelarskich wyposażone są: w hole z recepcją, pokoje mieszkalne, sale konferencyjne oraz w restauracje. Inne obiekty świadczące usługi noclegowe spełniają minimalne wymagania co do wyposażenia dla innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (Dz. U. z 2006 r. Nr 22, poz. 169 ze zm.). W trakcie kontroli sanitarnych sprawdzano ogólny stan sanitarno-techniczny, czystość i porządek w obiektach i w ich otoczeniu, postępowanie z bielizną czystą i brudna, gospodarkę odpadami stałymi i ciekłymi, zaopatrzenie w środki czystościowo dezynfekcyjne. Stan sanitarno-techniczny żadnego z w/w obiektów, w chwili kontroli nie budził zastrzeżeń prace remontowo-modernizacyjne przeprowadzane są sukcesywnie, we własnym zakresie przez właścicieli obiektów. Nie stwierdzono również uchybień sanitarnych w zakresie utrzymania bieżącej czystości. Wszystkie obiekty podobnie jak w roku poprzednim został oceniony pozytywnie. 3.4 Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej i solaria. W 2014 r. pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Śremie znajdowało się 112 obiektów, w których świadczone były usługi z zakresu fryzjerstwa, kosmetyki, tatuażu i odnowy biologicznej (o 8 więcej niż w 2013 r.). Spośród nich skontrolowano 104 zakłady (92,6%), przeprowadzając 109 kontroli. Spośród 112 zarejestrowanych obiektów 67 obiektów to zakłady fryzjerskie, 8 zakładów fryzjersko-kosmetycznych, 1 zakład fryzjerski i tatuażu, 28 zakłady kosmetyczne, 4 zakłady odnowy biologicznej oraz 4 solaria. Spośród 104 obiektów objętych nadzorem sanitarnym 61 obiektów to zakłady fryzjerskie, 8 zakładów fryzjersko-kosmetycznych, 1 zakład fryzjerski i tatuażu, 26 zakładów kosmetycznych, 4 zakłady odnowy biologicznej oraz 4 solaria. Większość obiektów z tej grupy (około 58 %) to małe zakłady, w których usługi świadczy 1 osoba, najczęściej właściciel. Strona 30 z 70
W związku z tym, że w dalszym ciągu brak przepisów określających szczegółowe wymagania sanitarne jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej, w roku 2014, podobnie jak w roku poprzednim kontrole prowadzone były w oparciu o wymagania sanitarne wynikające z przepisów ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 947). We wszystkich skontrolowanych zakładach pomieszczenia i wyposażenie utrzymane było we właściwym stanie sanitarnoporządkowym. Również stan sanitarno-techniczny żadnego ze skontrolowanych obiektów, w chwili kontroli nie budził zastrzeżeń. Prace remontowe przeprowadzane są sukcesywnie, w miarę potrzeb przez właścicieli obiektów. 3. 5. Podmioty wykonujące działalność leczniczą W roku 2014 na terenie powiatu śremskiego zarejestrowanych było 157 placówek, skontrolowano wspólnie z Epidemiologią 78 obiektów i przeprowadzono 81 kontroli. Kontrolą objęto: podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne - 2 szpitale i 1 zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, 36 podmiotów leczniczych wykonujących ambulatoryjne świadczenia zdrowotne, w tym 10 Przychodni Lekarzy Rodzinnych, 1 Medyczne Laboratorium Diagnostyczne, Stację Dializ oraz 39 praktyk zawodowych. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego oceniono stan sanitarno- techniczny, dokumentację w tym dokumentację dotyczącą procedur sanitarno- higienicznych, dokumentację zdrowotną oraz postępowanie z bielizną czystą i brudną, postępowanie z odpadami komunalnymi i medycznymi powstającymi w wyniku prowadzenia działalności leczniczej. Na terenie powiatu śremskiego nadzorem sanitarnym objęto 2 publiczne podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne: Ośrodek Reumatologiczny w Śremie przy ul. Mickiewicza 95, Zakład Pielęgnacyjno- Opiekuńczy w Śremie przy ul. Promenada 7 oraz 1 niepubliczny podmiot leczniczy Centrum Medyczne Małgorzata Sp. z o.o. ul. Chełmońskiego 1 Śrem - Szpital jedno specjalistyczny (inny niż psychiatryczny i odwykowy) z komórkami organizacyjnymi: Oddział Onkologiczny, Zakład Opiekuńczo - Leczniczy. W obiektach tych przeprowadzono 3 kontrole i nie wydano żadnej decyzji. Liczba placówek w porównaniu z rokiem 2013 nie uległa zmianie. Strona 31 z 70
Podczas kontroli nie stwierdzono niewłaściwego stanu sanitarno-technicznego w żadnej placówce oraz nie stwierdzono uchybień sanitarnych w zakresie bieżącej czystości i porządku na terenie obiektów oraz w ich otoczeniu. Nieprawidłowości w zakresie postępowania z bielizną czystą i brudną również nie stwierdzono. Usługę prania i transportu bielizny w Ośrodku Reumatologicznym świadczy pralnia MEDIJ Sp. z o.o. Pępowo. W Centrum Medycznym Małgorzata usługę prania bielizny i transportu świadczy pralnia P.U.H IMPULS Poznań. W Zakładzie Pielęgnacyjno-Opiekuńczym bielizna prana jest we własnej pralni ze zautomatyzowanym dozowaniem środków piorących i dezynfekcyjnych. Pralnia nie posiada bariery higienicznej. Stan techniczny pomieszczeń, wyposażenia i sprzętu w pralni jest dobry, nie stwierdzono uchybień w tym zakresie. Zaopatrzenie i stan bielizny oraz odzieży ochronnej we wszystkich placówkach dobry. W zakresie postępowania z odpadami medycznymi nieprawidłowości nie stwierdzono, placówki przekazują do utylizacji odpady medyczne na podstawie ważnych umów z firmami specjalistycznymi posiadającymi wymagane zezwolenia. Obiekty lecznictwa zamkniętego zaopatrywane są w wodę z wodociągu publicznego w Śremie. Jakość wody z tego wodociągu odpowiada warunkom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ( Dz. U. Nr 61 poz. 417 ze zm.). Ośrodek Reumatologiczny w Śremie posiada sprawny przepływowy zbiornik na wodę o pojemności 15 m 3 zapewniający 24 godzinny zapas wody. W roku 2014 pobrano do badań 3 próby wody ciepłej do badań w kierunku Legionella w tym obiekcie. W żadnej z pobranych prób nie wykryto bakterii Legionella. W dwóch pozostałych placówkach nie pobierano prób wody ciepłej do badań w kierunku Legionella. W roku 2014 w placówkach nie były prowadzone prace remontowe związane z modernizacją i doposażeniem za wyjątkiem Ośrodka Reumatologicznego, gdzie na Oddziale Reumatologicznym w gabinecie zabiegowym położono nowe płytki ceramiczne na ścianach i podłodze oraz wyposażono gabinet w nowe meble. W pracowni RTG odmalowano ściany i sufit, wymieniono na nową wykładzinę podłogową, zainstalowano nowy klimatyzator oraz wyposażono pracownię RTG w nowy cyfrowy aparat. Strona 32 z 70
3.5.2 Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne. Przychodnie, Ośrodki, Poradnie, Ambulatoria, Medyczne Laboratorium Diagnostyczne, Stacja Dializ, Inne Liczba obiektów w porównaniu do roku ubiegłego uległa zmianie w roku 2013 było 41, obecnie są 42 obiekty. Zarejestrowano 2 nowe podmioty lecznicze Szpital i Przychodnia Medica Celsus Sp. z o.o. Spółka Komandytowa - Gabinet Reumatologiczny w Śremie oraz Praktyka Położnych Środowiskowych AMALTEA w Śremie oraz wykreślono z rejestru 1 podmiot leczniczy Biomedos w Śremie. Dwa podmioty lecznicze: Pielęgniarsko - Położniczy Ośrodek Medycyny Środowiskowo - Rodzinnej VITA s.c. oraz OPIEKUN Spółka Jawna Pielęgniarska Opieka Długoterminowa Domowa świadczą usługi zdrowotne pacjentom zamieszkałym w Domach Pomocy Społecznej w Psarskim. W roku sprawozdawczym kontrolowano podmiot leczniczy Pielęgniarsko - Położniczy Ośrodek Medycyny Środowiskowo- Rodzinnej VITA s.c. w Śremie, który świadczy usługi w zakresie kompetencji pielęgniarki środowiskowo - rodzinnej i położnej środowiskowo rodzinnej w domu pacjenta oraz mieszkańcom Domu Pomocy Społecznej w Śremie przy ul. Farnej 16. Pomieszczenie gabinetu spełnia wymogi określone przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Nie stwierdzono w placówce uchybień sanitarnych w zakresie bieżącej czystości i porządku oraz w postępowaniu z odpadami medycznymi. Stan sanitarno-techniczny kontrolowanych podmiotów oceniono jako dobry w 36 kontrolowanych obiektach. W roku 2014 oddano w użytkowanie nowe pomieszczenia w obiekcie należącym do Wielkopolskie Centra Medyczne REMEDIUM w Śrem tj. dokonano adaptacji pomieszczeń w obrębie poziomu parteru na 2 gabinety diagnostyczno-zabiegowe z kabinami higieny osobistej i gabinet konsultacyjny. W istniejących już pomieszczeniach w obrębie przyziemia wykonano prace podlegające na zmianie sposobu użytkowania tj.: pomieszczenie sali rehabilitacyjnej, pomieszczenie sanitarne przy sali rehabilitacyjnej, pomieszczenie pracowni RTG i mammografii wraz z sterownią, przebieralnią pacjentów oraz punkt poboru prób do analiz materiału Strona 33 z 70
biologicznego. Istniejące pomieszczenie porządkowe wyposażono w zlew jednokomorowy z baterią ciepłej i zimnej wody. Przychodnia Lekarza Rodzinnego i Gabinety Specjalistyczne BELLUS w Książu wielkopolskim przeniesiona została do nowej siedziby, a przedmiotowe pomieszczenia stanowiące przychodnię zlokalizowane są w obrębie parteru (o łącznej powierzchni użytkowej wynoszącej 168,48m 2 ) dwu - kondygnacyjnego obiektu budowlanego. W wyniku poczynionej inwestycji oddano w użytkowanie pomieszczenia stanowiące: komunikację wewnętrzną (poziomą) z wydzieloną rejestracją oraz poczekalnią pacjentów; punkt szczepień, gabinet lekarza pediatry, gabinet ginekologiczny z bezpośrednim dostępem do kabiny higieny osobistej; gabinet zabiegowy, pomieszczenie socjalne, pomieszczenie szatniowe dla personelu, dwa pomieszczenia higieniczno-sanitarne (z tego jedno przeznaczone dla personelu a drugie dla pacjentów - dostosowane dla osób niepełnosprawnych), kotłownię z wydzielonym miejscem składowania sprzętu porządkowego, środków czystości (w celu utrzymania czystości w obiekcie, w pomieszczeniu kotłowni zapewniono zlew 1-komorowy wyposażony w baterię z bieżącą ciepłą i zimną wodą przeznaczony na cele porządkowe) oraz zapewniono w obiekcie pomieszczenie magazynowania odpadów medycznych wyposażone w lodówkę. Podmiot leczniczy Biomedos w Śremie przekształcono na Indywidualną Specjalistyczną Praktykę Lekarską mieszczącą się w tych samych pomieszczeniach. Podmiot leczniczy Praktyka Położnych Środowiskowych AMALTEA w Śremie, utworzono w wyniku przekształcenia Indywidualnej Praktyki Położnej Środowiskowej (mieści się w tych samych pomieszczeniach). W 4 Przychodniach Lekarzy Rodzinnych przeprowadzono prace remontowe polegające na: odmalowaniu ścian i sufitów w pomieszczeniach, wymianie wykładziny podłogowej PCV na nową, położeniu płytek ceramicznych na podłogach w punkcie szczepień, gabinecie zabiegowym, poradni ginekologicznej i w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych. W pozostałych obiektach drobne remonty przeprowadzane były w miarę potrzeb i możliwości. Bieżąca czystość i utrzymanie porządku - Wszystkie kontrolowane placówki posiadały prawidłowo opracowane procedury dotyczące sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń oraz postępowania ze sprzętem do utrzymania porządku i czystości po Strona 34 z 70