SŁOWNICZEK Konto w (I filar) Każdy ubezpieczony w posiada swoje indywidualne konto, na którym znajdują się wszystkie informacje dotyczące ubezpieczonego (m. in. okres ubezpieczenia, suma wpłaconych składek). OFE Otwarty Fundusz Emerytalny, tzw. drugi filar jest częścią, zreformowanego w 1999 r., obowiązkowego systemu ubezpieczeń społecznych. PTE Powszechne Towarzystwo Emerytalne, firma zarządzająca OFE. Subkonto w Od 1 maja 2011 r. zmniejszono składkę przekazywaną do OFE. Od tego czasu prowadzi też tzw. subkonto, gdzie zbierane są składki, które wcześniej trafiały do OFE. Składki na subkoncie są waloryzowane (stan konta nie może ulec obniżeniu) i podlegają dziedziczeniu na zasadach analogicznych jak w OFE. Zakład Ubezpieczeń Społecznych to państwowa instytucja ubezpieczeniowa. Gromadzi składki na ubezpieczenia społeczne obywateli i wypłaca świadczenia: emerytury, renty, zasiłki chorobowe i macierzyńskie. Waloryzacja coroczna podwyżka emerytur, której wysokość ustalona jest ustawowo. Reforma emerytalna. Co zrobimy? Pełnomocnik Rządu do spraw Informacji i Edukacji Finansowej w zakresie Budżetu, Finansów Publicznych i Instytucji Finansowych oraz Ochrony Finansów Publicznych Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska 12 00-916 Warszawa www.fi nanse.mf.gov.pl
składka emerytalna składka emerytalna WPROWADZIMY DOBROWOLNOŚĆ UCZESTNICTWA W OFE Wszyscy obecni członkowie OFE będą mogli podjąć decyzję w sprawie przyszłej składki emerytalnej. Członkowie OFE zdecydują, czy chcą aby ich składka w całości trafi ała do (na indywidualne konto w I fi larze i na subkonto), czy w większości do (85% składki), a w części do OFE (15% składki). Taką samą decyzję będą mogły podjąć osoby, które dopiero wchodzą na rynek pracy. 19,52% 12,22% (I filar) 4,38% subkonto 2,92% OFE 12,22% (I filar) 19,52% 7,3 % subkonto Osoby, które chcą, aby część ich składki emerytalnej trafi ała do OFE, będą musiały w okresie od 1 kwietnia 2014 r. do 31 lipca 2014 r. złożyć w oświadczenie o dalszym przekazywaniu składki do OFE. Osoba, która nie zadeklaruje pozostania w OFE, zostanie przeniesiona do. Ponowny wybór będzie możliwy za dwa lata, a potem co cztery lata. składka emerytalna Oświadczenie można złożyć: osobiście @ listownie przez Internet (poprzez e-puap). 12,22% 19,52% 4,5% DZIEDZICZENIE Zarówno środki gromadzone w OFE, jak i na subkoncie w podlegają dziedziczeniu. Zaproponowane przez rząd zmiany w systemie emerytalnym nie wprowadzają zmian w zakresie dziedziczenia. (I filar) subkonto 2, 8% OFE Ministerstwo Finansów. www.fi nanse.mf.gov.pl 2
ZLIKWIDUJEMY JAŁOWY OBIEG PIENIĄDZA Aktualnie większa część składki emerytalnej, która trafia do OFE, przeznaczona jest na zakup obligacji. Z punktu widzenia procesów gospodarczych tworzy to jałowy obieg pieniądza. Tłumacząc najprościej: Państwo musi zaciągnąć dług, aby przekazać do OFE środki, za które OFE, po odliczeniu prowizji, kupuje ten zaciągnięty dług. Jedyny efekt tego obiegu to wyższy poziom deficytu budżetowego i wyższy dług publiczny. Dlatego rząd proponuje likwidację tzw. części obligacyjnej OFE. Obligacje z OFE zostaną przeniesione do, a ich wartość zapisana na indywidualnych subkontach ubezpieczonych. Następnie obligacje zostaną umorzone, dzięki czemu spadnie dług publiczny, a w konsekwencji koszty jego obsługi. Jednocześnie obniżone zostaną progi ostrożnościowe w stabilizującej regule wydatkowej o taki procent, o jaki po umorzeniu obligacji spadnie dług publiczny. Szacujemy, że będzie to ok. 7% PKB. Dzięki temu uzyskujemy gwarancję, że przeniesione z OFE środki nie zostaną przejedzone ani przez obecny, ani przez następne rządy. Ministerstwo Finansów. www.fi nanse.mf.gov.pl 3
WPROWADZIMY TZW. SUWAK BEZPIECZEŃSTWA Zgodnie z propozycją rządu to będzie wypłacał emerytury z OFE. Proponujemy wprowadzenie tzw. suwaka bezpieczeństwa, który zakłada, że 10 lat przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego środki zgromadzone na koncie członka OFE będą stopniowo przekazywane każdego miesiąca do i zapisywane na indywidualnym subkoncie ubezpieczonego. Wprowadzenie suwaka ma chronić przed tzw. ryzykiem złej daty, czyli silnym załamaniem się kursów rynkowych w okresie bezpośrednio przed emeryturą w momencie, kiedy mamy największy kapitał emerytalny, więc i najwięcej możemy stracić. To przełożyłoby się na niższe świadczenie emerytalne. Suwak temu zapobiegnie. Suwak bezpieczeństwa będzie dotyczył zarówno osób, które zdecydowały się przenieść część przyszłej składki do, jak i tych, które chcą pozostawić ją w OFE. Dzięki stopniowemu przenoszeniu, w momencie przejścia na emeryturę, wszystkie środki będą w, który będzie nam wypłacał jedną, dożywotnią, każdego roku waloryzowaną emeryturę. Ministerstwo Finansów. www.finanse.mf.gov.pl 4
OBNIŻYMY OPŁATY POBIERANE PRZEZ OFE 10% Od początku swojego funkcjonowania OFE pobrały od swoich członków ponad 17 miliardów złotych prowizji. W momencie wprowadzenia OFE ustawa nie określała górnego limitu opłaty od składki. Dlatego niektóre OFE pobierały nawet 10% składki emerytalnej jako opłatę, stąd na emeryturę odkładaliśmy tylko 90% swojej składki, która trafiała do OFE. Dopiero w 2004 r. został wprowadzony zapis, który ustawowo ograniczył wysokość opłaty pobieranej przez OFE do maksymalnie 7% składki emerytalnej. Obecny rząd obniżył ten limit do 3,5% od 2009 r. i zapowiedział kolejną obniżkę do 1,75% od 2014 r. UWOLNIMY POLITYKĘ INWESTYCYJNĄ OFE OFE od początku funkcjonowania, czyli od kilkunastu lat, nigdy nie były poddane rynkowej konkurencji. Dotychczasowe decyzje zarządzających OFE miały charakter zachowań stadnych. Fundusze obserwowały swoje działania i podejmowały takie same decyzje inwestycyjne. 1999-2003 2004-2008 7% 2009-2013 3,50% od 2014 1,75% W wyniku reformy OFE zostaną uwolnione, co wymusi prawdziwą konkurencję pomiędzy funduszami. Ministerstwo Finansów. www.finanse.mf.gov.pl 5
STOPY ZWROTU, CZYLI JAK OPROCENTOWANE SĄ NASZE SKŁADKI EMERYTALNE O wysokości przyszłej emerytury będzie decydować to, ile lat pracujemy (czyli jak długo płacimy składki) i jaka jest wysokość naszego wynagrodzenia (ponieważ składka emerytalna uzależniona jest od wysokości naszej pensji). Zgromadzone składki, w momencie przejścia na emeryturę, dzielone są przez przewidywaną długość życia (wyrażoną w miesiącach). Tak wyliczana jest emerytura w systemie zdefiniowanej składki, który obowiązuje w Polsce od 1999 r. Widać prostą zależność im dłużej pracujemy, tym większą mamy emeryturę. Proponowana przez rząd zmiana nie będzie miała znaczącego wpływu na wysokość przyszłej emerytury, ponieważ stopa zwrotu z OFE i z kształtuje się na podobnym poziomie (patrz wykres obok). Proponowana zmiana ma jednak zasadnicze znaczenie dla stanu naszej gospodarki, który przekłada się na poziom życia wszystkich obywateli. OFE powodują wzrost długu publicznego, a im wyższy dług publiczny, tym większe prawdopodobieństwo podwyżki podatków w przyszłości, a także obniżenia wiarygodności Polski, ratingu, a w konsekwencji wyższych kosztów kredytu, co zawsze niekorzystnie odbija się na wzroście gospodarczym kraju. subkonto OFE* *po odliczeniu opłat pobranych przez OFE Ministerstwo Finansów. www.finanse.mf.gov.pl 6