UCHWAŁA NR 50/2014 KRAJOWEJ KOMISJI NADZORU z dnia 19 listopada 2014 roku w sprawie procedur organizacyjno-administracyjnych kontroli Na podstawie 19 ust. 3 Statutu Krajowej Izby Biegłych Rewidentów (załącznik do uchwały Nr 5 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Biegłych Rewidentów z dnia 21 marca 2010 r. sprawie statutu Krajowej Izby Biegłych Rewidentów) uchwala się, co następuje: 1. Wprowadza się procedury organizacyjno-administracyjne kontroli w podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, stanowiące załącznik do niniejszej uchwały. 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Załącznik do uchwały Nr 50/2014 Krajowej Komisji Nadzoru z dnia 19 listopada 2014 r. PROCEDURY ORGANIZACYJNO-ADMINISTRACYJNE KONTROLI 1
CZĘŚĆ I WSTĘP Procedury zostały opracowane w oparciu następujące akty prawne: 1) ustawę z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649 z późn. zm.) 1, zwaną dalej ustawą, 2) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 15 stycznia 2010 r. w sprawie kontroli wykonywania zawodu przez biegłych rewidentów i działalności podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych (Dz. U. Nr 16, poz. 83), zwane dalej rozporządzeniem 3) ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 poz. 672 ze zm.) 2 Zastosowane skróty: 1) KNA Komisja Nadzoru Audytowego, 2) KIBR Krajowa Izba Biegłych Rewidentów, 3) KKN Krajowa Komisja Nadzoru, 4) Biuro - Biuro Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, 5) JZP jednostki zainteresowania publicznego. KKN sprawuje kontrolę nad przestrzeganiem przepisów i procedur związanych z wykonywaniem czynności rewizji finansowej przez biegłych rewidentów oraz działalnością podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, w tym dokonuje kontroli: 1) systemu wewnętrznej kontroli jakości w podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych, 2) zgodności działalności podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych z przepisami prawa, 3) dokumentacji rewizyjnej z wykonanych czynności rewizji finansowej, w tym zgodności z obowiązującymi standardami rewizji finansowej i wymaganiami dotyczącymi niezależności, 4) ilości i jakości wykorzystywanych zasobów kadrowych, 5) naliczonego wynagrodzenia za czynności rewizji finansowej. W oparciu o postanowienia statutu KIBR, realizując zadania wynikające z ustawy, KKN organizuje i kieruje kontrolami przeprowadzanymi przez kontrolerów i wizytatorów CZĘŚĆ II PLANOWANIE KONTROLI A. KONTROLE PLANOWE 1. KKN sporządza wykaz podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych wykonujących co najmniej raz w ciągu 3 lat czynności rewizji finansowej w JZP i publikuje go na stronie internetowej KIBR. 1 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 182, poz. 1228, z 2012 r. poz. 855, z 2013 r. poz. 1036 oraz z 2014 r. poz. 768. 2 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 675, z 2013 r. poz. 983, z 2013 r. poz. 1036, z 2013 r. poz. 1304, z 2013 r. poz. 1238, z 2013 r. poz. 1650, z 2014 r. poz. 1146. 2
2. KKN opracowuje roczne plany kontroli w podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych wykonujących czynności rewizji finansowej w JZP, które następnie przekazuje do KNA w celu ich zatwierdzenia. 3. KKN przyjmuje roczne plany kontroli w pozostałych podmiotach. W uzasadnionych przypadkach KKN może zdecydować o przesunięciu terminu danej kontroli na kolejny rok. 4. Niezwłocznie po zatwierdzeniu przez KNA rocznego planu kontroli jest on publikowany na stronie internetowej KIBR. 5. Kontrolerzy i wizytatorzy przed przystąpieniem do kontroli składają oświadczenia, że w okresie 2 lat przed rozpoczęciem kontroli nie byli i nie są zatrudnieni ani w inny sposób powiązani z kontrolowanym podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Informacja o złożeniu oświadczenia przez kontrolerów przekazywana jest do KNA. B. KONTROLE POZAPLANOWE 1. KKN może zlecić kontrolerom lub wizytatorom przeprowadzenie kontroli pozaplanowych. 2. Zakres kontroli pozaplanowych może obejmować wszystkie lub wybrane zagadnienia z zakresu objętego kontrolą planową. 3. KKN podejmuje decyzję w sprawie przeprowadzenia kontroli pozaplanowej na podstawie: 1) zlecenia KNA, 2) informacji własnych, w tym wynikających z protokołów realizacji zaleceń, 3) skarg lub wniosków, które wpłynęły do KKN i wskazują na uzasadnioną obawę działania niezgodnego ze standardami zawodowymi i przepisami. C. PROGRAM KONTROLI 1. Przed przystąpieniem do kontroli kontrolerzy/wizytatorzy wyznaczeni do przeprowadzenia kontroli opracowują program kontroli według wzoru określonego przez KKN w postanowieniu. 2. Program kontroli jest zatwierdzany przez KKN przed rozpoczęciem kontroli. CZĘŚĆ III REALIZACJA KONTROLI A. PRZEPROWADZANIE KONTROLI 1. Biuro wysyła do kontrolowanego podmiotu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Kopia zawiadomienia przekazywana jest osobom wyznaczonym do przeprowadzenia kontroli w celu włączenia do akt kontroli. 3
2. Biuro przekazuje kontrolerom i wizytatorom dwa egzemplarze upoważnienia KKN do przeprowadzenia kontroli. 3. Czynności kontrolne podejmowane przez osobę przeprowadzającą kontrolę wykonywane są po okazaniu legitymacji służbowej oraz doręczeniu 1 egz. upoważnienia. Kontrolowany kwituje otrzymanie upoważnienia na drugim egzemplarzu, który włączany jest do akt kontroli. 4. Kontrola jest przeprowadzana w siedzibie kontrolowanego lub w miejscu wykonywania działalności, w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności przez kontrolowanego. Kontrolowany lub upoważniona przez niego osoba uczestniczy w czynnościach kontrolnych. W uzasadnionych przypadkach, na wniosek kontrolowanego, kontrola może się odbyć w oddziale regionalnym KIBR właściwym dla siedziby kontrolowanego podmiotu. B. PROTOKÓŁ KONTROLI 1. Protokół kontroli sporządzany jest zgodnie z wzorem określonym w uchwale KKN, zatwierdzonej przez KNA. 2. Protokół kontroli sporządza się: a) w 3 jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla osoby przeprowadzającej kontrolę, obserwatora oraz kontrolowanego. b) w 2 egzemplarzach, w przypadku, gdy w kontroli nie uczestniczył obserwator KNA. C. KONTROLA REALIZACJI ZALECEŃ 1. Po upływie terminu na usunięcie nieprawidłowości, kontrolerzy i wizytatorzy dokonują kontroli realizacji tych zaleceń. 2. Kontrola realizacji zaleceń przeprowadzana jest w sposób określony w postanowieniu KKN. Z kontroli realizacji zaleceń sporządza się protokół kontroli realizacji zaleceń, który jest przekazywany do KKN (wraz z rekomendacją dotyczącą dalszych działań). CZEŚĆ IV: POZOSTAŁE A. DOKUMENTACJA KONTROLI 1. Osoba przeprowadzająca kontrolę dokumentuje przebieg i wyniki czynności kontrolnych w aktach kontroli. 2. Ustaleń kontroli dokonuje się na podstawie dowodów, do których zalicza się: a) dokumenty, b) dane i informacje umieszczone w systemach informatycznych kontrolowanego, c) ustne lub pisemne wyjaśnienia w zakresie objętym kontrolą, d) oświadczenia osób trzecich, e) wyniki oględzin, f) inne materiały, które mogą przyczynić się do stwierdzenia stanu faktycznego 4
w zakresie objętym kontrolą. 3. Akta kontroli obejmują: a) oświadczenia o niezależności, b) kopię zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli, c) upoważnienie, d) program kontroli, e) protokół kontroli, f) kopię raportu z kontroli JZP wraz z kopią pisma KNA o zatwierdzeniu raportu albo o odmowie zatwierdzenia raportu, g) inne dokumenty/dowody mające znaczenie dla ustaleń kontroli. B. DOSKONALENIE ZAWODOWE KONTROLERÓW I WIZYTATORÓW 1. Kontrolerzy oraz wizytatorzy zobowiązani są do uczestniczenia w szkoleniach organizowanych przez KKN. 2. Kontrolerzy KIBR zobowiązani są ponadto do stałego podnoszenia swoich kwalifikacji m.in. poprzez uczestnictwo w kursach lub konferencjach (w tym międzynarodowych) o tematyce zawodowej. 5