Split payment oczami przedsiębiorców

Split payment oczami przedsiębiorców Raport z badania Sierpień 2018

2 Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. Spis treści Wstęp 3 Badanie 4 Podzielona płatność respondenci są sceptyczni 5 Ponad połowa firm czuje się dobrze przygotowana 6 Skąpe zainteresowanie wdrożeniem MPP 9 Korzyści ze split payment: szybszy zwrot podatku 10 Zagrożenie: możliwość blokady znacznej ilości środków na rachunku VAT 11 Split payment: firmy nie dostrzegają zwiększonego komfortu odliczenia VAT 12 Wpływ split payment na cash-flow: w większości nieznany 13 Podsumowanie 14 Metodyka 16

Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 3 Wstęp Mechanizm podzielonej płatności (MPP - split payment) można wykorzystywać przy opłacaniu faktur zakupowych już od 1 lipca 2018 r. Instrument ukierunkowany na przeciwdziałanie szarej strefie budził ogromne emocje już na wiele miesięcy przed jego wdrożeniem. Głośno komentowano jego zalety, ograniczenia, możliwości zastosowania, wreszcie wskazywano na obciążenie podatników związane z przygotowaniem technicznym i księgowym. Firma doradcza EY sprawdziła, w jaki sposób przedsiębiorcy oceniają mechanizm podzielonej płatności, czy zamierzają z niego korzystać, jak wpłynie on na ich pozycję finansową i wreszcie jakie kroki podjęto, aby przygotować się do zmiany. Badanie przeprowadzono na grupie 150 osób. Poniżej prezentujemy podsumowanie wyników wraz z komentarzem eksperta.

4 Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. Badanie

Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 5 Podzielona płatność respondenci są sceptyczni Badanie wykazało, że mechanizm podzielonej płatności jako forma uszczelnienia systemu VAT oceniany jest na razie z dużą rezerwą. Ponad 2/3 respondentów ocenia ten instrument negatywnie. Z większym optymizmem na split payment patrzy niemal 1/3 badanych. Wynik wskazuje raczej na obawę przed wdrożeniem rozwiązania, które w Europie wciąż postrzegane jest jako pionierskie. Najpewniej podatnikom potrzeba czasu, aby z używaniem split payment się oswoić i osobiście zweryfikować jego realny wpływ na prowadzony biznes. Jak oceniasz mechanizm podzielonej płatności - jako narzędzie służące uszczelnianiu systemu VAT? Zdecydowanie pozytywnie 5% Raczej pozytywnie 28% Raczej negatywnie Zdecydowanie negatywnie 16% 51% 0% 20% 40% 60% 80% Ogólna ocena split payment wystawiona przez uczestniczących w badaniu przedsiębiorców jest niska (51%), albo bardzo niska (16%). Jedynie co trzeci badany (33% - suma odpowiedzi zdecydowanie i raczej pozytywnie) ocenia split payment pozytywnie.

6 Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. Ponad połowa firm czuje się dobrze przygotowana Firmy obawiają się wdrożenia split paymentu. Równolegle, ponad połowa badanych jest przekonana, że firma jest dobrze przygotowania do MPP wewnętrznie, tzn. pod kątem funkcjonalności systemu księgowego czy przeszkolenia własnego personelu. Duża część respondentów udzieliła niejednoznacznej odpowiedzi w tym zakresie. Być może wynika to z ograniczonej świadomości zasad funkcjonowania split payment jako rozwiązania nowego w podatkach. Z pewnością można oczekiwać, że wskaźniki te będą rosły z upływem czasu warto docenić starania Ministerstwa Finansów, które w różnych formach zaczęło przybliżać i tłumaczyć podatnikom nowy mechanizm. Wielu podatników decyduje się również na organizację szkoleń i warsztatów dla firm pozwalających na poznanie MPP od strony teoretycznej i praktycznej. Przygotowanie do split payment Czy Twoja firma jest przygotowana pod względem systemowym (gotowość do uruchomienia i odczytywania komunikatów dotyczących księgowania wpłat w systemie split payment)? Zdecydowanie tak 3% Raczej tak Raczej nie Zdecydowanie nie N=150 55% 33% 9% 0% 20% 40% 60% 80% Patrząc na to, jak przedsiębiorcy oceniają przygotowanie swoich firm pod względem systemowym (gotowość do uruchomienia i odczytywania komunikatów dotyczących księgowania wpłat w systemie split payment) widać bardzo wysoki odsetek odpowiedzi nieprecyzyjnych ( raczej ). Przedsiębiorcy uważają, że ich firmy są raczej przygotowane (55%), lub raczej nieprzygotowane (33%). Świadczy to o dużej niepewności co do wchodzących w życie nowych rozwiązań. Warto zwrócić uwagę, że jedynie 3% badanych firm deklaruje, że jest do stosowania split payment dobrze przygotowana. 87/88

Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 7 Przygotowanie do split payment Czy Twoja firma jest przygotowana pod względem księgowym (dokonywanie księgowań, uzgodnienie sald)? Zdecydowanie tak 4% Raczej tak 64% Raczej nie Zdecydowanie nie N=150 5% 27% 0% 20% 40% 60% 80% Również w przypadku przygotowania pod względem księgowym (dokonywanie księgowań, uzgodnienie sald) widać dużą niepewność. Badani przypuszczają, że są raczej przygotowani (64%) lub raczej nieprzygotowani (27%), ale nie mają pewności. Również w przypadku tego pytania mała jest liczba zdecydowanie dobrze przygotowanych do nowych rozwiązań (jedynie 4%). Przygotowanie do split payment Czy Twoja firma jest przygotowana pod względem biznesowym (negocjacje nowych umów i aneksowanie umów już istniejących)? Zdecydowanie tak 7% Raczej tak 34% Zdecydowanie nie N=150 Raczej nie 9% 50% 0% 20% 40% 60% 80% Nieco więcej firm (7%) czuje się dobrze przygotowanych pod względem biznesowym (negocjacje nowych umów i aneksowanie umów już istniejących). Jednak również w tym przypadku bardzo wysoki jest odsetek tych, którzy twierdzą, że są raczej przygotowani (34%) lub raczej nieprzygotowani (50%). Pod względem biznesowym wyższy jest również odsetek firm, które są zdecydowanie nieprzygotowane (9%).

8 Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. Przygotowanie do split payment Czy Twoja firma jest przygotowana pod względem personalnym (przeszkolenie pracowników działu księgowego i podatkowego)? Zdecydowanie tak 9% Raczej tak Raczej nie 28% 60% Najwięcej badanych twierdzi, że przygotowana jest do split payment pod względem personalnym (przeszkolenie pracowników działu księgowego i podatkowego). W tym przypadku niemal co dziesiąta (9%) firma ma co do tego pewność. Zdecydowanie nie N=150 3% 0% 20% 40% 60% 80% Aż 60% badanych uważa, że ich firma jest raczej przygotowana choć jak widać pewności całkowitej nie ma. Przeszło co czwarty badany (28%) stwierdził, że jego firma jest do split payment pod względem personalnym raczej nieprzygotowana, a 3%, że jest nieprzygotowana zupełnie.

Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 9 Skąpe zainteresowanie wdrożeniem MPP Firmy są zasadniczo gotowe do MPP. Badanie wykazało jednak, że przedsiębiorcy nie są zainteresowani wdrożeniem tej formy płatności. Ponad 70% respondentów deklaruje brak inicjatywy dla używania split payment. Część podatników nie zdążyła jeszcze gruntownie przygotować się do używania podzielonej płatności zarówno pod względem merytorycznym, jak i technicznym. Jest to również zupełnie nowa regulacja, naturalnie budząca w podatnikach pewne obawy. Adaptacja do nowych przepisów może zająć nieco czasu. Na rynku funkcjonuje poza tym grupa podmiotów, które otwarcie deklarują intencję używania split payment do rozliczenia własnych transakcji zakupowych. Czy Państwa firma zamierza dokonywać płatności w tym trybie? Zdecydowanie tak 5% Raczej tak 23% Raczej nie 65% Zdecydowanie nie N=150 7% 0% 20% 40% 60% 80%

10 Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. Korzyści ze split payment: szybszy zwrot podatku Firmy może nie są entuzjastami split paymentu, jednak widzą korzyści w stosowaniu tej formy płatności. Ponad 85% podatników nie przewiduje, że dzięki wykorzystaniu split payment, szybciej otrzyma zwrot podatku. Ten wynik nie dziwi biorąc pod uwagę ogólny stan przygotowania podatników do stosowania podzielonej płatności. Skoro bowiem nie każdy osiągnął już komfort z dostosowaniem systemowym lub biznesowym do nowych przepisów, trudno oczekiwać, że strategia uzyskiwania, np. szybszego zwrotu VAT (w 25 dni) została już przez rynek świadomie zweryfikowana. Tymczasem w wybranych branżach wcześniejszy zwrot VAT mógłby usprawnić przepływ firmowej gotówki. Czy liczysz na szybsze uruchomienie gotówki dzięki skorzystaniu z przyspieszonego zwrotu VAT (25 dni)? Zdecydowanie tak 3% Raczej tak 11% Raczej nie 40% Zdecydowanie nie 46% N=150 0% 20% 40% 60% 80%

Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 11 Zagrożenie: możliwość blokady znacznej ilości środków na rachunku VAT Z uwagi na istotne ograniczenia możliwości dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku VAT, aż 75% badanych podmiotów rozpoznaje zagrożenie zamrożenia znacznych ilości środków na tym rachunku. Zaniepokojenie ograniczeniem dostępu do gotówki jest reakcją naturalną. Warto w tym kontekście pomyśleć o możliwościach zagospodarowania środków na rachunku VAT. Uważne zaplanowanie sposobu wykorzystania tych środków dla celów dozwolonych w ustawie pozwoli na zminimalizowanie negatywnego wpływu na wskaźnik firmowych przepływów pieniężnych. Czy obawiasz się zamrożenia znacznych ilości środków finansowych na koncie VAT Zdecydowanie tak 37% Raczej tak 38% Raczej nie 23% Zdecydowanie nie N=150 2% 0% 20% 40% 60% 80%

12 Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. Split payment: firmy nie dostrzegają zwiększonego komfortu odliczenia VAT Pomimo zawarcia w przepisach o VAT pewnych zachęt do stosowania MPP, stosunkowo niewiele podmiotów, bo tylko 35%, deklaruje, że MPP zwiększy ich komfort odliczenia VAT. Wynik nieco zaskakuje biorąc pod uwagę nie tylko zachęty zawarte w przepisach, ale i wytyczne Ministerstwa Finansów obejmujące procesy weryfikacji kontrahentów. Warto pamiętać, że stosowanie split payment może zarówno ograniczyć zastosowanie sankcji VAT, karnych odsetek, a do tego może pomóc udowodnić tzw. dobrą wiarę podatnika. Czy Twój komfort odliczania VAT na nabyciu towarów i usług wzrośnie dzięki MPP? Zdecydowanie tak 2% Raczej tak 33% Raczej nie 49% Zdecydowanie nie 16% N=150 0% 20% 40% 60% 80%

Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 13 Wpływ split payment na cash-flow: w większości nieznany Kluczowe pytanie jakie zadają sobie przedsiębiorcy dotyczy wpływu split payment na przepływy gotówkowe w firmie. Z naszego badania wyraźnie widać, że kwestia ta pozostaje wciąż nierozwiązana u zdecydowanej większości respondentów. Jedynie 34% firm przeprowadziło na tym polu analizy, w tym 15% już dziś wie, że będzie potrzebowała dodatkowego finansowania. Rozbieżne odpowiedzi na nasze pytania wynikają z indywidualnego podejścia firm do prognozowania cash flow. Jedni podatnicy w ogóle nie wykonują tego ćwiczenia, a niektórzy planują nawet 18 kolejnych miesięcy. Również wpływ funkcjonowania w rzeczywistości MPP da się zmierzyć i oszacować. Doświadczenie z prac EY pokazuje, że często warto taką kalkulację przygotować. Ocena dostępności gotówki na kilka miesięcy do przodu często stanowi krytyczną informację dla zarządu i pozwala na świadome i precyzyjne planowanie finansowe spółek.

14 Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 2Podsumowanie

Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 15 Badanie EY pokazuje, że wdrożenie mechanizmu podzielonej płatności przyjęte zostało przez polskich przedsiębiorców z dystansem i ostrożnością, właściwym prawu podatkowemu. Split payment postrzegany jest głównie przez pryzmat ograniczeń, jakie ze sobą niesie. Jeśli jednak zważyć jego systemowe założenia i cele wprowadzenia regulacji pionierskich w skali Europy, wyraźnie widać, że MPP jest kolejnym milowym krokiem w kierunku uszczelnienia systemu podatkowego w Polsce. Czas, w którym split payment jest rozwiązaniem fakultatywnym, warto poświęcić na poznanie jego mechanizmów, ograniczeń i szans oraz na baczną obserwację reakcji rynku. Kiedy w przyszłości MPP będzie ewoluować, może się bowiem okazać, że jego wykorzystanie stanie się obowiązkiem, a czasem może i szansą. EY aktywnie wspiera swoich klientów w tym procesie. Realizujemy misję edukacyjną prezentując najważniejsze i najtrudniejsze zagadnienia na otwartych i dedykowanych szkoleniach i warsztatach, służymy praktycznymi poradami dotyczącymi metody działania i posługiwania się MPP, służymy opinią i wsparciem ukierunkowanym na sprawne wdrożenie split payment w każdej firmie. Tomasz Wagner Starszy menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego EY, doradca podatkowy Tomasz jest ekspertem EY w zakresie zagadnień związanych z działaniem mechanizmu podzielonej płatności. Prowadził otwarte i zamknięte szkolenia i warsztaty dedykowane dla konkretnych podatników, wspierał przygotowanie modeli szacujących wpływ split payment na cash flow. Prelegent na spotkaniach prezentujących zagadnienia split payment m.in. wspólnie z bankiem HSBC i Business Center Club, autor szeregu publikacji i wypowiedzi prasowych, współautor komentarza Mechanizm Podzielonej Płatności. Split Payment. Tło, korzyści, zagrożenia. Ujęcie branżowe (Wolters Kluwer, 2018).

16 Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 3Metodyka

Split payment oczami przedsiębiorców. Raport z badania. 17 Badanie zostało przeprowadzone na zlecenie EY przez firmę CubeResearch w okresie czerwiec-lipiec 2018 r. W badaniu zastosowano metoda łączoną: CATI (wywiady telefoniczne) + CAWI (ankieta wypełniana online). Zrealizowano 150 wywiadów. Badanie było zrealizowane wśród osób, które mają wpływ na finanse i księgowość firmy, na reprezentatywnej grupie firm. Czy Państwa firma zamierza dokonywać płatności w tym trybie? Zdecydowanie tak 2% Raczej tak 33% Raczej nie 49% Zdecydowanie nie 16% N=150 0% 20% 40% 60% 80% W jakim przedziale mieszczą się roczne przychody Państwa firmy? Powyżej 250 mln 11% 100-250 mln 17% 50-100 mln 26% 20-50 mln 37% N=150 Brak danych 9% 0% 20% 40%

EY Assurance Tax Transactions Advisory O firmie EY EY jest światowym liderem rynku usług profesjonalnych obejmujących usługi audytorskie, doradztwo podatkowe, doradztwo biznesowe i doradztwo transakcyjne. Nasza wiedza oraz świadczone przez nas najwyższej jakości usługi przyczyniają się do budowy zaufania na rynkach kapitałowych i w gospodarkach całego świata. W szeregach EY rozwijają się utalentowani liderzy zarządzający zgranymi zespołami, których celem jest spełnianie obietnic składanych przez markę EY. W ten sposób przyczyniamy się do budowy sprawniej funkcjonującego świata. Robimy to dla naszych klientów, społeczności, w których żyjemy i dla nas samych. Nazwa EY odnosi się do firm członkowskich Ernst & Young Global Limited, z których każda stanowi osobny podmiot prawny. Ernst & Young Global Limited, brytyjska spółka z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości gwarancji (company limited by guarantee) nie świadczy usług na rzecz klientów. Aby uzyskać więcej informacji, wejdź na ey.com/pl. EY, Rondo ONZ 1 00-124 Warszawa. 2018 EYGM Limited. Wszelkie prawa zastrzeżone. SCORE: 00141-162 ey.com/pl Designed by EY Creative Services