Energetyka wiatrowa w dokumentach planistycznych w województwie pomorskim Debata: Energia wiatrowa na Pomorzu - Perspektywy, szanse, zagrożenia Gdynia 15 listopada 2007
Przesłanki rozwoju energetyki wiatrowej Wiatr źródło energii, którego możliwości wykorzystania wzrastają dzięki coraz efektywniejszym technologiom Konieczność wypełniania międzynarodowych zobowiązań ekologicznych Udział energii ze źródeł odnawialnych zgodnie z dyrektywą 2001/77/WE ma wzrosnąć w Polsce do 7,5% w 2010 r. Wymaga to zainstalowania około 2 000 MW w elektrowniach wiatrowych (w 2006 r było 176 MW) Wsparcie dla rozwoju energetyki wiatrowej deklarowane w dokumentach rządowych i regionalnych Możliwość uzyskania wsparcia ze środków wspólnotowych
Strategia rozwoju województwa pomorskiego 2020 przewiduje m. in. następujące kierunki działań: Poprawa stanu infrastruktury energetycznej i usprawnienie systemu zaopatrzenia w energię, poprawa dostępności do zróżnicowanych nośników energii oraz zwiększenie efektywności wykorzystania energii Poprawa stanu bezpieczeństwa energetycznego i pełniejsze wykorzystanie potencjału energetycznego regionu, m.in. poprzez wspieranie wykorzystania odnawialnych źródeł energii i ich dywersyfikację przestrzenną
Plan zagospodarowania przestrzennego woj. pomorskiego (2002 r.) służy: kształtowaniu harmonijnej struktury funkcjonalno-przestrzennej województwa, sprzyjającej równoważeniu wykorzystania cech, zasobów i walorów przestrzeni z rozwojem gospodarczym, wzrostem poziomu i jakości życia oraz trwałym zachowaniem wartości środowiska dla potrzeb obecnego i przyszłych pokoleń. przewiduje: poprawę bezpieczeństwa energetycznego województwa m.in. poprzez rozwój energetyki ze źródeł odnawialnych zaleca m.in.: sporządzenie studium rozwoju energetyki wiatrowej uszczegółowiające zapisy planu
zawiera: Studium możliwości rozwoju energetyki wiatrowej w województwie pomorskim ( 2003 r.) (od tego czasu kilkakrotnie aktualizowane) przegląd uwarunkowań prawnych i programów dot. energetyki odnawialnej ogólną ocenę zasobów energetyki wiatrowej na obszarze woj. pomorskiego uwarunkowania wynikające z możliwości odbioru energii z planowanych elektrowni wiatrowych syntezę ekologiczno-krajobrazowych uwarunkowań lokalizacji elektrowni wiatrowych obszary uznane za predysponowane do lokalizacji elektrowni wiatrowych wykaz planów miejscowych przewidujących realizację elektrowni wiatrowych wraz z oceną ich zgodności z uwarunkowaniami określonymi w Studium
Studium możliwości rozwoju energetyki wiatrowej w województwie pomorskim ( 2003 r.) Studium możliwości rozwoju energetyki wiatrowej stanowi część przyjętej Uchwałą Sejmiku Województwa Pomorskiego Nr 1098/LII/06 z dnia 23 października 2006 REGIONALNEJ STRATEGII ENERGETYKI ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH, Studium nie jest aktem prawa, nie stanowi dostatecznej podstawy do ograniczenia lokalizacji elektrowni wiatrowych na terenach do tego niewskazanych;
Analiza uwarunkowań przestrzennych lokalizacji elektrowni wiatrowych prawo powszechne i lokalne wyklucza lokalizację EW w parkach narodowych i krajobrazowych, rezerwatach, obszarach Natura 2000 - w granicach pozostałych form ochrony przyrody, jeśli nie ma wykluczenia, to dopuszcza się lokalizację instalacji nie przekraczających 30 m wysokości niewskazana jest lokalizacja EW w obrębie korytarzy i płatów ekologicznych tworzących tzw. osnowę ekologiczną lasy, bagna, akweny wodne, cenne zbiorowiska roślinne, miejsca ważne dla ptaków, w tym szlaki ich wędrówek (szer. 2 km od brzegu morza) Wskazane jest wykluczenie w granicach istniejących i projektowanych zespołów przyrodniczo- krajobrazowych i użytków ekologicznych niewłaściwa jest lokalizacja EW na tle panoram obiektów zabytkowych i przyrodniczych,cennych założeń urbanistycznych i ruralistycznych, na terenach zabudowanych i rozwojowych miast i wsi, na terenach o walorach rekreacyjnych i uzdrowiskowych z uwagi na uciążliwość hałasową wykluczyć należy tereny w strefie ok. 500 m od zabudowy mieszkaniowej i rekreacyjnej wykluczone - otoczenie lotnisk z polami wznoszenia i podejściami do lądowania
Obszary uznane za predysponowane do lokalizacji elektrowni wiatrowych Efektem analizy uwarunkowań było wstępne wyselekcjonowanie rejonów o względnie niewielkiej konfliktowości w stosunku do środowiska Obszary uznane za predysponowane do lokalizacji elektrowni wiatrowych koncentrują się: - w pasie Pobrzeży Południowobałtyckich - o wybitnie korzystnych warunkach wiatrowych - we wschodniej części Żuław, w oddaleniu od pasa przymorskiego i doliny Wisły - na słabo zalesionych terenach gmin Debrzno i Człuchów
Elektrownie wiatrowe w planach zagospodarowania przestrzennego Podstawę lokalizacji farm i elektrowni wiatrowych stanowią miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego; Wyjątek stanowi lokalizacja 24 EW na podstawie decyzji o warunkach realizacji inwestycji celu publicznego w gminie Sztum. Decyzja została wydana w oparciu o korzystną interpretację prawa sformułowaną na rzecz inwestora w Departamencie Ładu Przestrzennego i Architektury Ministerstwie Budownictwa (pismo BP1(-022/71/06/773) z maja 2006 Także na podstawie decyzji administracyjnych przygotowanych w Urzędzie Morskim w Gdyni usiłowano zlokalizować dwie farmy wiatrowe w obszarze wód przybrzeżnych, zostały one oprotestowane przez władze gminne; W latach 2002 2007 w woj. pomorskim przystąpiono do opracowania ponad 50 planów zagospodarowania przestrzennego, przeznaczonych pod lokalizację EW. Plany początkowo przewidywały lokalizacje głównie w pasie Pobrzeży Bałtyckich w odległości ok. 3-20 km od brzegu morza, w miarę upływu czasu ich granice przesuwały się na południe, obecnie powstają plany na obszarze całego województwa Do połowy 2007 r. opublikowano prawie 40 planów miejscowych
Elektrownie wiatrowe w planach zagospodarowania przestrzennego Opracowane plany nie zawsze uwzględniają uwarunkowania prawne i przyrodnicze, w niewielkim stopniu krajobrazowe, Część prawomocnych (!) planów została zaskarżona do sądów administracyjnych z uwagi na rażące naruszenie prawa przy ich sporządzaniu, Wojewoda Pomorski, który stwierdził rażące naruszenie prawa w uchwalonym planie dla ponad 100 EW, dotyczącym terenu na pograniczu gmin Ustka i Słupsk, o wybitnych walorach kulturowych i krajobrazowych ( Kraina w kratę ), zaskarżył projekt do Sądu Administracyjnego, a w międzyczasie objął teren ochroną prawną (zespół przyrodniczo-krajobrazowy), O rozmieszczeniu EW w przestrzeni województwa oraz ich wielkości nie decyduje przydatność terenu i brak potencjalnych konfliktów, lecz przede wszystkim możliwość przyłączenia do sieci. Stąd coraz liczniejsze konflikty społeczne, powstające wskutek zagęszczania farm wiatrowych na niewielkich obszarach.
Energetyka wiatrowa w województwie pomorskim (2007) Całkowita moc zainstalowana w E.W. w woj. pomorskim ok.36,9 MW (w roku 2003 było 2,0 MW). Lp. Miejscowość Moc zainstalowana w MW gmina uwagi 1. Gnieżdżewo 22,0 Puck 2. Połczyno 1,6 Puck 3. Swarzewo 1,2 Puck 4. Lisewo 0,15 Gniewino 5. Lisewo 10,8 Gniewino 6. Starbienino 0,25 Choczewo 7. Zwarcienko 0,32 Choczewo 8. Bogatka 0,85 Gdańsk 9. Malbork 18,0 W budowie 10. Zajączkowo - Widzino 90,0 Kobylnica W budowie Razem 36,85 MW + 108 MW w budowie Moc zainstalowana EW na podstawie strony internetowej PSEW. Energa podaje moc powyżej 54 MW w obowiązujących planach zagospodarowania przestrzennego ok. 950 MW
Studium możliwości rozwoju energetyki wiatrowej w województwie pomorskim jest dostępne na stronie internetowej Urzędu Marszałkowskiego oraz w wersji aktualizowanej na stronie www.wbpp.slupsk.pl Dziękuję za uwagę Krzysztof Wojcieszyk WOJEWÓDZKIE BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO W SŁUPSKU