PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Petycji 2009 21.09.2007 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Dotyczy: Petycji 553/2000, którą złożyli Raffaele Poidomani i Bruno Busa (obywatele Włoch) w imieniu Comitato Asse Attrezzato Zolino, w sprawie wpływu na środowisko projektu budowy dróg w gminie miejskiej Imola (Bolonia) 1. Streszczenie petycji Składający petycję są zaniepokojeni wpływem na środowisko kilku projektów budowy dróg, realizowanych obecnie na terenie ich gminy miejskiej oraz ich konsekwencjami dla bezpieczeństwa i zdrowia publicznego. 2. Dopuszczalność Petycja uznana została za dopuszczalną w dni 4 grudnia 2000 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 192 ust. 4 Regulaminu). 3. Odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 3 kwietnia 2001 r. Komisja nie ma uprawnień do oceny wpływu projektu na środowisko. Zgodnie z dyrektywą 85/337/EWG 1 w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko oraz dyrektywą 97/11/WE 2 zmieniającą dyrektywę 85/337/EWG, to do państw członkowskich należy przeprowadzanie procedur oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) odnośnych projektów zlokalizowanych na ich terytorium. Zadaniem Komisji jest zagwarantowanie należytego stosowania prawa wspólnotowego, a zatem w tym przypadku ocena, czy w przedmiotowym państwie członkowskim zostało należycie zastosowane ustawodawstwo UE w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Projekt wspomniany przez składającego petycję jest projektem rozbudowy miasta, 1 Dz.U. L 175 z 05.07.1985 r. 2 Dz.U. L 073 z 14.03.1997 r. CM\687482.doc PE302.917/REV.VIII
obejmującym drogę miejską i skrzyżowanie z drogą przebiegającą przez tereny pozamiejskie i mógłby zostać zaliczony do kategorii 10 d) Budowa dróg, portów, także portów rybackich oraz lotnisk (jeżeli przedsięwzięcia nie są wymienione w załączniku I) załącznika II do dyrektywy 85/337/EWG lub do kategorii 10 e) Budowa dróg, portów i urządzeń portowych, łącznie z portami rybackimi (przedsięwzięcia niewymienione w załączniku I) załącznika II dyrektywy 97/11/WE. Zgodnie z dyrektywą 85/337/EWG, projekty wymienione w załączniku II mają być poddawane ocenie oddziaływania na środowisko (OOŚ), jeżeli państwa członkowskie uznają, że wymagają tego ich cechy charakterystyczne. Uważa się jednak, iż państwa członkowskie mają obowiązek dokonać oceny wstępnej w celu stwierdzenia, czy projekty z załącznika II powinny być poddane procedurze OOŚ. Zgodnie z dyrektywą 97/11/EWG w przypadku projektów z załącznika II państwa członkowskie są zobowiązane do stwierdzenia - w drodze badania poszczególnych przypadków, w drodze określenia progów lub ustalenia kryteriów - czy projekt ma być poddany ocenie zgodnie z art. 5 10. W celu stwierdzenia, jakie prawo UE należy zastosować, konieczne jest sprawdzenie, kiedy do właściwych władz został złożony wniosek o wyrażenie zgody na budowę: projekty, w odniesieniu do których wniosek o zgodę na budowę został złożony przed 14 marca 1999 r., są regulowane postanowieniami dyrektywy 85/337/EWG (przed jej zmianą z roku 1997). Ostatnio wystosowano pismo do władz włoskich z prośbą o informacje umożliwiające służbom Komisji ocenę sytuacji w świetle punktów wymienionych powyżej. Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego zostanie poinformowana o odpowiedzi władz włoskich. 4. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 13 grudnia 2001 r. Jak stwierdzono w Komisji Petycji PE dnia 20 czerwca 2001 r., Komisja wyraża pogląd, że projekt wspomniany przez składającego petycję, będący projektem rozbudowy miasta obejmującym drogę miejską i skrzyżowanie z drogą przebiegającą przez tereny pozamiejskie, mógłby zostać zaliczony do kategorii 10 d) Budowa dróg, portów, także portów rybackich oraz lotnisk (jeżeli przedsięwzięcia nie są wymienione w załączniku I) załącznika II do dyrektywy 85/337/EWG lub do kategorii 10 e) Budowa dróg, portów i urządzeń portowych, łącznie z portami rybackimi (przedsięwzięcia niewymienione w załączniku I) załącznika II dyrektywy 97/11/WE. Zgodnie z dyrektywą 85/337/EWG, projekty wymienione w załączniku II mają być poddawane ocenie oddziaływania na środowisko (OOŚ), jeżeli państwa członkowskie uważają, że wymagają tego ich cechy charakterystyczne. Uważa się jednak, iż państwa członkowskie mają obowiązek dokonać oceny wstępnej w celu stwierdzenia, czy projekty z załącznika II powinny być poddane procedurze OOŚ. Zgodnie z dyrektywą 85/337/EEC, zmienioną dyrektywą 97/11/EWG, w przypadku projektów z załącznika II państwa członkowskie są zobowiązane do stwierdzenia - w drodze badania poszczególnych przypadków, w drodze określenia progów lub ustalenia kryteriów - czy projekt ma być poddany ocenie zgodnie z art. 5 10. Do władz włoskich wystosowano pismo z prośbą o informacje umożliwiające służbom Komisji ocenę sytuacji w świetle wyżej wspomnianych dyrektyw. PE302.917/REV.VIII 2/6 CM\687482.doc
Władze włoskie odpowiedziały na wspomniane pismo. Obecnie służby Komisji dokonują oceny tej odpowiedzi. Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego będzie informowana o wszelkich decyzjach podjętych prze Komisję w tej sprawie. 5. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 17 września 2002 r. Petycja dotyczy projektu unowocześnienia osi między via Emilia i trasy przelotowej Selice-Montanara oraz skrzyżowania między via Borghi i via Marzabotto na terenie gminy miejskiej Imola (Bolonia). Składający petycję twierdzi, że projekt ten został zatwierdzony bez przeprowadzenia oceny jego oddziaływania na środowisko na mocy dyrektywy 85/337/EWG 1 z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko, przed lub po zmianach wprowadzonych dyrektywą 97/11/WE 2. Ponieważ Komisja została poinformowana o tej sprawie wskutek złożenia skargi przez składającego petycję, Komisja zbadała tę kwestię rozpoczynając - w odpowiedzi na skargę wyjaśnianie sprawy. Zwrócono się o informacje do władz włoskich, które udzieliły odpowiedzi pismem z września 2001 r. i ze stycznia 2002 r. Sprawa była również omawiana na spotkaniu, które odbyło się w Rzymie w styczniu 2002 r., na którym zbadano kilka przypadków możliwych naruszeń prawa wspólnotowego dotyczącego środowiska. Projekt wchodzi w zakres załącznika II, zarówno pierwotnej wersji dyrektywy OOŚ kategoria 10 d), jak i wersji zmienionej dyrektywą 97/11/WE, kategoria 10 e). Zgodnie z dyrektywą 85/337/EWG przed zmianami, projekty objęte załącznikiem II mają podlegać ocenie oddziaływania na środowisko (OOŚ), jeżeli państwa członkowskie uważają, że wymaga tego ich charakterystyka. Uważa się jednak, iż państwa członkowskie mają obowiązek dokonać oceny wstępnej w celu stwierdzenia, czy projekty z załącznika II powinny być poddane procedurze OOŚ. Zgodnie z dyrektywą 85/337/EEC, zmienioną dyrektywą 97/11/EWG, w przypadku projektów z załącznika II, państwa członkowskie są zobowiązane do stwierdzenia - w drodze badania poszczególnych przypadków, w drodze określenia progów lub ustalenia kryteriów - czy projekt ma być poddany ocenie zgodnie z art. 5 10. Władze włoskie poinformowały Komisję, że projekt został zatwierdzony bez poddania go procedurze OOŚ, ponieważ dotyczył odcinka drogi szybkiego ruchu o długości 1 100 metrów na obszarze miejskim. Zarówno prawo krajowe, jak i regionalne we Włoszech (dekret prezydenta z dnia 12 kwietnia 1996 r. Instrument kierowania i koordynacji wdrażania art. 40 ust. 1 ustawy nr 146 z dnia 22 lutego 1994 r. dotyczącej przepisów oceny wpływu na środowisko oraz ustawy regionalnej nr 9 Emilia Romagna z 1999 r. w sprawie oceny wpływu na środowisko), przewidują daną państwom członkowskim możliwość określenia z góry, w drodze ustalenia kryteriów i progów, czy projekt objęty załącznikiem II musi podlegać 1 Dz.U. L 175 z 05.07.1985 r. 2 Dz. U. L 73 z 14.03.1997 r. CM\687482.doc 3/6 PE302.917/REV.VIII
OOŚ i stwierdzają, że projekty dotyczące dróg szybkiego ruchu o długości poniżej 1 500 metrów w obszarze miejskim są wyłączone z oceny wpływu na środowisko. Ze względu na ustanowienie odnośnych kryteriów w postaci progu 1 500 metrów i obszaru miejskiego, nie można uznać, że ustawodawstwo włoskie przekroczyło swoje dyskrecjonalne uprawnienia przyznane mu przez dyrektywę. W świetle powyższego i na podstawie obecnie posiadanych informacji Komisja nie była w stanie stwierdzić żadnych naruszeń postanowień dyrektywy 85/337/EWG. Składający petycję przesłał ostatnio dodatkowe informacje. Dotyczą one rzeczywistej długości przedmiotowej drogi, skumulowanych skutków i charakteru planowanych zmian w planie rozwoju miasta, w tym rozbudowy centrum handlowego. Informacje te zostały uznane za istotne i są obecnie oceniane przez służby Komisji. 6. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 16 maja 2003 r. Na podstawie dodatkowych informacji przesłanych przez składającego petycję można wywnioskować, że projekt dotyczący odcinka drogi między Via Emilia i S.S. Selice Montanara + odcinka drogi między Via Borghi i Via Marzabotto, liczącego łącznie 1 100 m długości, stanowi północną część większego projektu miejskiej drogi szybkiego ruchu w Imola (znanego jako Asse attrezzato ), o długości 3 350 m. Komisja postanowiła zatem wszcząć przeciwko Włochom postępowanie w sprawie naruszenia przepisów Wspólnoty (nr 2000/4711). Dnia 3 kwietnia 2003 r., działając na mocy art. 226 Traktatu WE, Komisja wystosowała do rządu włoskiego pismo z formalnym upomnieniem i z żądaniem przedstawienia uwag do spraw poruszonych w piśmie. Komisja jest zdania, że Republika Włoska nie dopełniła swoich obowiązków wynikających z art. 2 i 4 ust. 2 i 3 dyrektywy 85/337/EWG 1 w zmienionym brzmieniu, biorąc pod uwagę fakt, że decyzja o nieprzeprowadzeniu oceny oddziaływania na środowisko lub badania ad hoc w sprawie projektu dotyczącego północnej części Asse attrezzato w Imola została podjęta bez uwzględnienia skumulowanych skutków całego projektu Asse attrezzato, liczącego 3 350 m długości. Komisja będzie informować Komisję Petycji Parlamentu Europejskiego o wszelkich szczegółach rozwoju tej sprawy. 7. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 7 grudnia 2004 r. Komisja, zgodnie z tym, co wskazała w swoim poprzednim komunikacie dla Komisji Petycji, wystosowała do władz włoskich pismo z formalnym upomnieniem w sprawie, której dotyczy petycja. Władze włoskie przesłały dodatkową odpowiedź na pismo z formalnym upomnieniem, a składający petycję również przesłał Komisji dodatkowe informacje. Odpowiedź władz włoskich oraz dodatkowe informacje przesłane przez składającego petycję są obecnie poddawane ocenie przez służby Komisji. 1 Dz.U. L 175 z 5.7.1985 r. PE302.917/REV.VIII 4/6 CM\687482.doc
Komisja nie zawaha się przed podjęciem wszystkich koniecznych kroków w celu zapewnienia pełnego stosowania w niniejszej sprawie ustawodawstwa UE dotyczącego środowiska i będzie informować Komisję Petycji o wszystkich szczegółach rozwoju tej sprawy. 8. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 6 lipca 2005 r. Po rozpatrzeniu odpowiedzi władz włoskich oraz dodatkowych informacji przekazanych przez składającego petycję w dniu 22 grudnia 2004 r., Komisja przesłała władzom włoskim uzasadnioną opinię dotyczącą sprawy poruszonej w niniejszej petycji. Komisja stwierdza, iż tak długo, jak miało miejsce zdecydowane nie branie pod uwagę oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) projektu północnej części Asse attrezzato w Imola bez uwzględniania łącznych skutków całego projektu Asse attrezzato i projektu rozbudowy centrum handlowego Leonardo, Republika Włoska nie dopełniała swoich obowiązków wynikających z dyrektywy 85/337/EWG w zmienionym brzmieniu. Władze włoskie dotychczas jeszcze nie odpowiedziały na uzasadnioną opinię. Komisja informować będzie Komisję Petycji Parlamentu Europejskiego o wszelkich szczegółach rozwoju tej sprawy. 9. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 28 marca 2006 r. Władze włoskie udzieliły odpowiedzi na uzasadnioną opinię. Odbyło się również spotkanie władz włoskich z Komisją (wrzesień 2005 r.), w trakcie którego omówiono to konkretne uchybienie. Władze włoskie zobowiązały się do przeprowadzenia formalnej procedury kontrolnej dotyczącej północnego odcinka drogi Asse attrezzato oraz projektu rozbudowy centrum handlowego Leonardo w celu zweryfikowania skumulowanych skutków tych projektów oraz zdefiniowania/przyjęcia niezbędnych środków łagodzących. Procedura ta zostanie zakończona w kwietniu 2006 r. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji Parlamentu Europejskiego o ewentualnym dalszym rozwoju sytuacji. 10. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 30 sierpnia 2006 r. Jak wspomniano w poprzedniej wiadomości przekazanej Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego przez Komisję, władze włoskie zobowiązały się do przeprowadzenia formalnej procedury kontrolnej dotyczącej północnego odcinka drogi Asse attrezzato oraz projektu rozbudowy centrum handlowego Leonardo w celu zweryfikowania skumulowanych skutków tych projektów oraz zdefiniowania/przyjęcia niezbędnych środków łagodzących. W piśmie z dnia 23 marca 2006 r. władze włoskie potwierdziły fakt rozpoczęcia tej procedury. W przesłanym faksem piśmie z dnia 15 czerwca 2006 r. władze włoskie poinformowały Komisję, że procedura kontrolna dobiega końca. W piśmie z dnia 20 maja 2006 r. składający petycję przekazał służbom Komisji nową CM\687482.doc 5/6 PE302.917/REV.VIII
dokumentację. Dokumentacja ta jest obecnie analizowana. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji Parlamentu Europejskiego o ewentualnym dalszym rozwoju sytuacji. 11. Dalsza odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu września 2007 r. Władze włoskie zakończyły już kontrolę ex-post przeprowadzoną na mocy art. 4 ust. 2 i 3 dyrektywy 85/337/EWG ( dyrektywy OOŚ ) w zmienionym brzmieniu. Odpowiednie dokumenty zostały przesłane przez rząd włoski do Komisji w serii komunikatów z dni 19 lipca, 9 października i 25 października 2006 r. oraz 15 lutego 2007 r. Jako część kontroli ex-post, władze włoskie wzięły również pod uwagę skumulowane skutki rozbudowy odcinka drogi będącej przedmiotem petycji wraz z północnym odcinkiem Asse attrezzato oraz projektem dotyczącym centrum handlowego Leonardo. W rezultacie zlecono podjęcie środków łagodzących zanieczyszczenie hałasem pochodzącym z ruchu na wspomnianej drodze oraz zastosowanie mechanizmu kontrolowania natężenia hałasu. Na tej podstawie Komisja uznała, że choć nastąpiło to z opóźnieniem, władze włoskie podjęły kroki w celu wypełnienia zobowiązań wynikających z dyrektywy OOŚ i że nie ma potrzeby dalszego zajmowania się omawianą sprawą. Dodatkowe informacje dostarczone przez składającego petycję w dniu 20 maja 2006 r. nie wpłyną na zmianę tej oceny. PE302.917/REV.VIII 6/6 CM\687482.doc