TURYSTYKA POLSKA W UKŁADZIE REGIONALNYM Źródła pozyskiwania danych i problemy z tym związane Bożena Radkowska Warszawa 2010 1
Pomysł stworzenia Turystyki polskiej w układzie regionalnym Wyrósł na gruncie zapotrzebowania społecznego. Zawiera dane obrazujące stan turystyki i branży turystycznej oraz dane istotne dla funkcjonowania turystyki. Pierwsze opracowanie w 2002 roku, ostatnie w 2009 roku. Dostępne dane za lata 2001-2008. Nie będzie zlecenia na następne opracowania. 2
Podstawowe źródła danych Program Badań Statystyki Publicznej: badania Głównego Urzędu Statystycznego Informacje i rejestry Urzędów Marszałkowskich badania Instytutu Turystyki sp. z o.o. Rejestry Ministerstwa Sportu i Turystyki Informacje gromadzone przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego 3
Blok danych o turystyce i branży turystycznej Podstawa: baza noclegowa turyści w bazie noclegowej krajowy ruch turystyczny i jego struktura zagraniczny przyjazdowy ruch turystyczny i jego struktura Uzupełnienie: biura podróży, piloci i przewodnicy wskaźniki ekonomiczne biur podróży i hoteli pracujący i wynagrodzenie w sekcji: Hotele i restauracje wydatki na turystykę z budżetów Urzędów Marszałkowskich 4
Źródła danych o bazie noclegowej Stałe badania GUS bazy noclegowej turystyki, oparte na sprawozdaniach KT-1a o stanie i wykorzystaniu obiektu (w sierpniu za lipiec). Dane obejmujące rok poprzedni publikowane są w wydawnictwie GUS Turystyka w sierpniu. Dane niepublikowane z tych badań trzeba kupić. Dostępne są tylko dane pochodzące z bazy noclegowej zbiorowego zakwaterowania objętej obowiązkiem sprawozdawczości. Brak danych o bazie indywidualnego zakwaterowania - ostatnie badania Instytutu Turystyki w 2007 roku, potem brak zleceń, pilotaż GUS w 2009 roku (niesatysfakcjonujący). 5
Źródła danych o turystach w bazie noclegowej Stałe badania GUS, oparte na sprawozdaniach KT-1 o wykorzystaniu obiektu noclegowego turystyki (co miesiąc oprócz lipca) i KT-1a o stanie i wykorzystaniu obiektu (w sierpniu za lipiec). Dane obejmujące rok poprzedni publikowane są w wydawnictwie GUS Turystyka w sierpniu. Dane niepublikowane z tych badań trzeba kupić. Dostępne są tylko dane dotyczące turystów w bazie noclegowej zbiorowego zakwaterowania objętej obowiązkiem sprawozdawczości. Brak badań o turystach korzystających z bazy indywidualnego zakwaterowania (kwater agroturystycznych i pokoi gościnnych). 6
Źródła danych o krajowym ruchu turystycznym i jego strukturze Badania Instytutu Turystyki, w obecnej wersji od 1996 roku, na zlecenie (obecnie) Departamentu Turystyki Ministerstwa Sportu i Turystyki. Realizowane co miesiąc na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie osób w wieku 15 lat i więcej, w miejscu zamieszkania respondenta, według ankiety ITTKR Krajowe i zagraniczne wyjazdy turystyczne Polaków w ciągu 3 miesięcy poprzedzających badanie. Próba zrealizowana liczy co najmniej 1000 osób (w skali roku co najmniej 12 tys. osób). Dane o liczbie podróży do poszczególnych województw publikowane są w Komunikatach z badań przygotowanych przez Instytut Turystyki (luty/marzec) na zlecenie Departamentu Turystyki Ministerstwa Sportu i Turystyki na stronach Ministerstwa. 7
Źródła danych o krajowym ruchu turystycznym i jego strukturze c.d. Na potrzeby układu regionalnego trzeba wykonać specjalne wyliczenia struktury ruchu na bazie danych pochodzących z tych badań. Badania nie pozwalają na dokładne szacowanie liczby przyjazdów do poszczególnych województw z określeniem województwa wysyłającego - możliwe jest (według autora badań) prezentowanie tych danych jedynie w przedziałach liczbowych w postaci mapek. 8
Źródła danych o zagranicznym ruchu przyjazdowym oraz wydatkach turystów zagranicznych Badania Instytut Turystyki przyjazdowej turystyki zagranicznej prowadzone od drugiej połowy lat 90. na zlecenie (obecnie) Departamentu Turystyki Ministerstwa Sportu i Turystyki. Realizowane w punktach przekraczania granic/na przejściach granicznych w ośmiu turach rocznie (dwie tury w kwartale) według ankiety IT-TZ Charakterystyka turystów zagranicznych na cudzoziemcach w wieku co najmniej 15 lat opuszczających Polskę. Dobór próby - losowanie warstwowe i dwustopniowe, próba zrealizowana w skali roku liczy około 11 tys. osób. Dane o liczbie podróży do poszczególnych województw publikowane są kwartalnie w Komunikatach z badań przygotowanych przez Instytut Turystyki na stronach Ministerstwa Sportu i Turystyki. 9
Źródła danych o zagranicznym ruchu przyjazdowym oraz wydatkach turystów zagranicznych c.d. Na potrzeby układu regionalnego trzeba wykonać specjalne wyliczenia struktury ruchu oraz wydatków turystów i struktury tych wydatków na bazie danych pochodzących z tych badań. Szacowanie wielkości przyjazdów do poszczególnych województw według kraju pochodzenia turystów jest możliwe tylko dla krajów licznie reprezentowanych. Przyjazdy turystów zagranicznych do woj. małopolskiego (w tys.) Niemcy 330 Francja 80 Wielka Brytania 130 Stany Zjednoczone 70 Włochy 100 Rosja 60 Ukraina 90 Austria 60 Węgry 80 Pozostałe 500 10
Źródła danych o biurach podróży, pilotach wycieczek i przewodnikach Biura podróży Centralna Ewidencja Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycz- nych rejestr prowadzony przez Departament Turystyki w Ministerstwie Sportu i Turystyki Dane o liczbie podmiotów według przedmiotu działalności (organizator, pośrednik i organizator oraz pośrednik) dostępne tylko na aktualny dzień. Piloci wycieczek i przewodnicy Urzędy Marszałkowskie departamenty, wydziały lub referaty odpowiedzialne za turystykę Dane o liczbie nadanych uprawnień w całym roku mogą być udostępnione po zamówieniu pisemnym lub telefonicznym. 11
Źródła danych o wskaźnikach ekonomicznych biur podróży i hoteli Stałe badania GUS podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe lub podatkową księgę przychodów i rozchodów o liczbie pracujących minimum 10 osób, oparte na sprawozdaniach F-02 statystyczne sprawozdanie finansowe (sporządzane na dzień 31 grudnia). Dane z tych badań są dostępne w listopadzie za rok poprzedni. Na potrzeby układu regionalnego trzeba kupić dane pochodzące z tych badań i wykonać specjalne wyliczenia. 12
Źródła danych o pracujących i wynagrodzeniu w sekcji: Hotele i restauracje Badania statystyczne GUS dotyczące pracujących we wszystkich podmiotach gospodarki narodowej na podstawie sprawozdań Z-06 o pracujących, wynagrodzeniach i czasie pracy dla jednostek o liczbie pracujących powyżej 9 osób i sprawozdań SP-3 o działalności gospodarczej przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób. Dane za rok poprzedni dostępne są w Banku Danych Regionalnych na stronie internetowej GUS w listopadzie. Zmiana klasyfikacji PKD: w PKD 2004 sekcja H: Hotele i restauracje W PKD 2007 sekcja I: Zakwaterowanie i gastronomia. 13
Źródła danych o wydatkach na turystykę z budżetów Urzędów Marszałkowskich Urzędy Marszałkowskie departamenty, wydziały lub referaty odpowie- dzialne za turystykę lub departamenty, wydziały finansowe. Informacje o wydatkach na turystykę z budżetu w podziale na działy i rozdziały mogą być udostępnione po zamówieniu pisemnym. Wydatki na turystykę ponoszone są nie tylko w dziale 630 klasyfikacji budżetowej Turystyka. Klasyfikowanie wydatków do poszczególnych rozdziałów jest coraz częściej dowolne (przypadkowe). Wprowadzanie budżetu zadaniowego uniemożliwi dokonanie podziału środków według rozdziałów. 14
Blok danych uzupełniających Obiekty i urządzenia transportu osobowego Obiekty kultury i rozrywki Obiekty oraz ochrony ochrony środowiska środowiska Obiekty świadczące usługi Obiekty Dane dodatkowe świadczące usługi Dane dodatkowe 15
Źródła danych o obiektach i urządzeniach transportu osobowego Badania statystyki publicznej prowadzone przez GUS, przy wykorzystaniu danych administracyjnych Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Komendy Głównej Policji i Straży Granicznej oraz Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Dane obejmujące rok poprzedni publikowane są w wydawnictwie GUS Transport wyniki działalności w sierpniu. Na potrzeby układu regionalnego część danych trzeba dodatkowo obliczyć. 16
Źródła danych o obiektach kultury i rozrywki oraz ochrony środowiska Obiekty kultury i rozrywki Stałe badania statystyczne GUS muzeów i instytucji paramuzealnych, oparte na sprawozdaniach K-02 z działalności muzeów (w cyklu rocznym). Dane obejmujące rok poprzedni publikowane są w wydawnictwie GUS Kultura w listopadzie. Obiekty ochrony przyrody Stałe badania statystyczne GUS oparte na sprawozdaw- czości rocznej, uzupełnione danymi ze sprawozdawczości Ministerstw (m.in. Ministerstwa Środowiska). Dane obejmujące rok poprzedni publikowane są w wydawnictwie GUS Ochrona środowiska w grudniu. 17
Źródła danych o obiektach świadczących usługi Stałe badania statystyczne GUS obejmujące podmioty prowadzące działalność handlową oparte na sprawozdaniach H-01w dla jednostek o liczbie pracujących 10 i więcej osób realizujących sprzedaż detaliczną, uzupełnione danymi dotyczącymi przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób pochodzącymi z kartoteki do badania sporządzonej przez Centralny Ośrodek Informatyki Statystycznej w oparciu o Bazę Jednostek Statystycznych. 18
Źródła danych o obiektach świadczących usługi c.d. Badania statystyczne GUS podmiotów gospodarczych świadczących usługi pocztowe i telekomunikacyjne, uzupełnione danymi pochodzącymi z wewnętrznych systemów informacyjnych przedsiębiorstw łączności i danymi administracyjnymi Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Dane obejmujące rok poprzedni publikowane są w wydawnictwach GUS: Rynek wewnętrzny (we wrześniu, od 2007 roku wyłącznie w Internecie) Łączność wyniki działalności (we wrześniu). Na potrzeby układu regionalnego trzeba dokonać pewnych dodatkowych obliczeń. 19
Źródła danych dodatkowych Informacje gromadzone przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Bank Danych Regionalnych na stronie internetowej GUS - dane pochodzące z badań statystycznych GUS oparte m.in. na sprawozdaniach D-W1 i D-W2 o ludności zameldowanej na pobyt czasowy..., sprawozdaniach MPiPS-01 o rynku pracy, uzupełnione danymi pochodzącymi z Departamentu Informacji o Nieruchomościach Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, zamieszczane sukcesywnie od kwietnia (za rok poprzedni). 20
Dziękuję Państwu za uwagę