Bilans zasobów gazu ziemnego w Polsce doc. dr hab. Jerzy Nawrocki 27 stycznia 2010 r., Warszawa
Bilans zadanie państwowej słuŝby geologicznej Prawo geologiczne i górnicze z dnia 4 lutego 1994 r. Art. 102a 1. Do zadań państwowej słuŝby geologicznej, dbającej o zrównowaŝony rozwój kraju w zakresie geologii, naleŝy w szczególności: 1) obsługa centralnego archiwum geologicznego, 2) prowadzenie centralnego banku danych geologicznych i hydrogeologicznych, 3) przygotowanie materiałów do bilansu zasobów kopalin i obsługa rejestru tych zasobów, 4) koordynowanie wykonywania prac kartografii geologicznej oraz wykonywanie prac pilotaŝowych, 5) obsługa rejestrów obszarów górniczych, 6) koordynacja zadań w zakresie ochrony georóŝnorodności. 2. Wykonywanie zadań państwowej słuŝby geologicznej minister właściwy do spraw środowiska powierza Państwowemu Instytutowi Geologicznemu.
Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce jest edycją seryjną dostarczającą corocznie podstawowych informacji o zasobach złóŝ kopalin, ich stanie zagospodarowania, wielkości wydobycia oraz obrotach handlu zagranicznego surowcami mineralnymi. Informacje o udokumentowanych zasobach zbierane są od administracji geologicznej - Ministerstwa Środowiska, urzędów marszałkowskich oraz starostw powiatowych. Dane dotyczące ruchów zasobów oraz wielkości wydobycia dostarczane są przez uŝytkowników złóŝ.
Zasoby wydobywalne: zasoby geologiczne, które aktualnymi metodami technologicznymi moŝna wydobyć Zasoby bilansowe: zasoby wydobywalne wynikające z zatwierdzonej dokumentacji geologicznej Zasoby pozabilansowe: zasoby wydobywalne, które nie spełniają kryterium bilansowości (min. wydobycie z otworu w konturze złoŝa 3000 m 3 /dzień, więcej niŝ 60 mln m 3, więcej 30% CH 4, Hg mniejsza o 40 mg/m 3 ) Zasoby przemysłowe: wynikające z zatwierdzonego projektu zagospodarowania złoŝa (nie muszą obejmować całego złoŝa) Zasoby prognostyczne: określone na podstawie wielkości i jakości struktur geologicznych, które mogą zawierać gaz
ZłoŜa gazu ziemnego w Polsce ¾ zasobów gazu znajduje się w utworach miocenu i czerwonego spągowca
ZłoŜa gazu ziemnego na NiŜu Polskim 66% udokumentowanych zasobów gazu znajduje się na NiŜu Polskim Tylko 4 złoŝa zawierają gaz wysokometanowy. Dominuje gaz zaazotowany (20-70% azotu) ZłoŜa niezagospodarowane zawierają zwykle poniŝej 30% metanu
ZłoŜa gazu ziemnego w Karpatach i na Przedgórzu Karpackim Zapadlisko Przedkarpackie: 30% udokumentowanych zasobów gazu Gaz występuje w utworach jury, kredy i miocenu Gaz jest wysokometanowy (powyŝej 85% metanu)
ZłoŜa gazu ziemnego na WyŜynie Lubelskiej
ZłoŜa gazu ziemnego na Bałtyku
Zasoby i wydobycie gazu ziemnego w Polsce w latach 1989-2008 zasoby (miliardy m 3 ) 175,0 162,5 150,0 137,5 125,0 112,5 100,0 87,5 75,0 62,5 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 wydobycie (miliardy m 3 ) 50,0 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2,0 zasoby wydobycie rok W 2008 roku przyrost zasobów wydobywalnych w stosunku do roku 2007 o 1.7 mln m 3 (9 nowych złóŝ). Jednak wydobycie w 2008 roku o 87 mln m 3 mniejsze.
0,006 (0,1%) 0,4 (7,7%) Wydobycie gazu ziemnego w Polsce ogółem (w mld m 3 ) 4,7 (92,2%) ze złóŝ gazowych ze złóŝ ropy naftowej ze złóŝ kondensatu i gazolinowych 0,03 (0,6%) 0,03 (0,6%) Karpaty Wydobycie gazu ziemnego w Polsce z podziałem na regiony (w mld m 3 ) 3,3 (65,1%) 1,7 (33,7%) Zapadlisko Przedkarpackie NiŜ Polski Bałtyk
12 Ilość złóŝ gazu ziemnego w Polsce wg stanu zagospodarowania (ogółem 271 złóŝ) 68 191 złoŝa zagospodarowane złoŝa niezagospodarowane złoŝa zaniechane 2 Ilość zagospodarowanych złóŝ gazu ziemnego w Polsce w układzie regionalnym (ogółem 191 złóŝ) 86 30 73 Karpaty Zapadlisko Przedkarpackie NiŜ Polski Bałtyk 2 2 Karpaty Ilość niezagospodarowanych złóŝ gazu ziemnego w Polsce w układzie regionalnym (ogółem 68 złóŝ) 48 16 Zapadlisko Przedkarpackie NiŜ Polski Bałtyk
0,2 (0,1%) Zasoby wydobywalne gazu ziemnego w Polsce ogółem (w mld m 3 ) 31,0 (22,1%) 109,4 (77,8%) w złoŝach zagospodarowanych w złoŝach niezagospodarowanych w złoŝach zaniechanych 1,04 (1,0%) 1,03 (0,9%) Karpaty Bilansowe zasoby gazu ziemnego w Polsce w złoŝach zagospodarowanych (w mld m 3 ) 69,4 (63,5%) 37,9 (34,6%) Zapadlisko Przedkarpackie NiŜ Polski Bałtyk 0,9 (2%) 0,45 (1%) Zasoby przemysłowe gazu ziemnego w Polsce w złoŝach zagospodarowanych (w mld m 3 ) Zasoby prognostyczne oszacowane w 2004 roku (Górecki i in.): 890-2670 mld m 3 45,6 (74%) 14,3 (23%) Karpaty Zapadlisko Przedkarpackie NiŜ Polski Bałtyk
Gaz ziemny Ropa naftowa Główny Urząd Statystyczny, Gospodarka Paliwowo-Energetyczna w latach 2007, 2008
Dziękuję za uwagę!