ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA Opis techniczny: 1.1. Wstęp 1.2. Podstawa opracowania 1.3. Zakres opracowania 1.4. Zasilanie w energię elektryczną 1.5. Pomiar energii 1.6. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu 1.7. Rozdzielnice 1.8. Trasy przewodów nn 1.9. Instalacja oświetlenia 1.10. Instalacja gniazd wtykowych 1.11. Ochrona przeciwprzepięciowa 1.12. Ochrona przeciwporażeniowa 1.13. Uziemienia i połączenia wyrównawcze 1.14. Ochrona przeciwpożarowa 1.15. System Okablowania strukturalnego 2. Obliczenia techniczne 3. Uwagi końcowe 2
Rysunki: E01 Instalacje elektryczne w sali nr 22. E02 Schemat zasilania rozdzielnicy R22 Załączniki: - Zaświadczenie z Izby Inżynierów Budownictwa - Uprawnienia budowlane 3
I. OPIS TECHNICZNY 1.1. Wstęp Przedmiotem niniejszego opracowania jest projekt budowlany instalacji elektrycznych w remontowanej sali lekcyjnej nr 22 w Zespole Szkół Zawodowych im. Stanisława Staszica przy ul. Jagiellońskiej 4 Wysokie Mazowieckie. 1.2. Podstawa opracowania - umowa - uzgodnienia z Inwestorem - rysunki architektoniczne - koordynacja międzybranżowa - obowiązujących przepisów i Polskich Norm: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, Dz.U. Nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane, Dz.U. 1994 Nr 89 poz.414 Ustawa z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Dz.U. 1994 Nr24 poz. 83 Ustawa z dnia 21 grudnia 2000r. o dozorze technicznym, Dz.U. 2000 Nr 122 poz. 1321 Ustawa z dnia 1 sierpnia 1998r. w sprawie oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczonych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie, Dz.U. 1998 Nr 113 poz. 728 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenu Dz. U. z 2010 Nr 109 poz. 719 PN-HD 60364-1: 2010 Instalacje elektryczne niskiego napięcia Część 1: Wymagania podstawowe, ustalenie ogólnych charakterystyk, definicje PN-HD 60364-4-41:2009 Instalacje elektryczne niskiego napięcia Część 4-41: Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed porażeniem elektrycznym PN-IEC 60364-4-42:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed skutkami oddziaływania cieplnego PN-IEC 60364-4-43:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed prądem przetężeniowym PN-IEC 60364-4-443:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi PN-IEC 60364-4-45:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed obniżeniem napięcia PN-IEC 60364-4-473:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Środki ochrony przed prądem przetężeniowym PN-IEC 60364-4-481:1994 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Dobór środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych. Wybór środków ochrony przeciwporażeniowej w zależności od wpływów zewnętrznych. (w zakresie pkt. 481.3.1.1) PN-IEC 60364-4-482:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobór środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych. Ochrona przeciwpożarowa 4
PN-IEC 60364-5-51:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Postanowienia ogólne PN-IEC 60364-5-52:2002 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Oprzewodowanie PN-IEC 60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalność prądowa długotrwała przewodów. PN-IEC 60364-5-53:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza PN-IEC 60364-5-534:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Urządzenia do ochrony przed przepięciami. PN-IEC 60364-5-537:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza. Urządzenia do odłączania izolacyjnego i łączenia. PN-HD 60364-5-54:2010 Instalacje elektryczne niskiego napięcia Część 5-54: Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Uziemienia, przewody ochronne i przewody połączeń ochronnych. PN-HD 60364-5-559:2010 Instalacje elektryczne niskiego napięcia Część 5-55: Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Inne wyposażenie Sekcja 559: Oprawy oświetleniowe i instalacje oświetleniowe PN-IEC 60364-5-56:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Instalacje bezpieczeństwa PN-HD 60364-6:2008 Instalacje elektryczne niskiego napięcia Część 6: Sprawdzanie PN-HD 60364-7-701:2010 Instalacje elektryczne niskiego napięcia Część 7-701: Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Pomieszczenia wyposażone w wannę lub prysznic. PN-HD 60364-7-714:2003 Instalacje elektryczne niskiego napięcia Część 7-714: Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Instalacje oświetlenia zewnętrznego. PN-HD 60364-7-715:2006 Instalacje elektryczne niskiego napięcia Część 7-715: Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Instalacje oświetleniowe o bardzo niskim napięciu. PN-EN 12464-1:2004 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach PN-EN 50310:2007 Stosowanie połączeń wyrównawczych i uziemiających w budynkach z zainstalowanym sprzętem informatycznym PN-EN 1838:2013 Zastosowanie oświetlenia - oświetlenie awaryjne PN-EN 60598-2-22 Oprawy oświetleniowe - Część 2-22: Wymagania szczegółowe -- Oprawy oświetleniowe do oświetlenia awaryjnego PN-EN 50172:2005 Systemy awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego PN-EN 01256 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja PN-ISO 7010: 2012 Symbole graficzne -- Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa 1.3. Zakres opracowania Projekt obejmuje wykonanie następujących instalacji elektrycznych: Rozdzielnica elektryczna sali lekcyjnej nr 22 instalacja oświetlenia ogólnego; instalacja gniazd wtykowych 230V i 400V; instalacja zasilania urządzeń technologicznych; instalacja ochrony od porażeń i połączeń wyrównawczych; 5
1.4. Zasilanie w energię elektryczną Szkoła posiada rozdzielnicę główną w której znajduje się odpowiednia rezerwa mocy dla zasilania projektowanych sal lekcyjnych. Rozdzielnica R22 będzie zasilana z rozdzielnicy głównej. Zasilanie rozdzielnicy R22 nie jest objęte niniejszym opracowaniem. Tablica R22 napięcie zasilania nn U nn = 230/400 V moc zainstalowana P i = 166,0 kw moc przyłączeniowa P p = 81,5 kw wsp. zapotrzebowania mocy k z = 0,49 współczynnik mocy cosφ = 0,93 Sieć zasilająca TN-S Instalacja odbiorcza TN-S 1.5. Rozdzielnice Do zasilania urządzeń elektrycznych w sali lekcyjnej projektuje się rozdzielnice R22. Projektuje się szafkę wiszącą w obudowie natynkowej lub podtynkowej (do decyzji inwestora) o stopniu ochrony min. IP44 w II klasie ochrony. Rozdzielnicę zamontować zgodnie z dokumentacją rysunkową. W projektowanej rozdzielnicy należy zabudować aparaty zgodnie ze schematami zasilania. 1.6. Trasy przewodów nn Główne trasy kablowe prowadzić w korytach kablowych umieszczonych nad sufitem oraz w kanałach PCV montowanych na ścianach i na posadzce. Podejścia do gniazd i włączników prowadzić w ścianach w bruzdach, lub natynkowo w listwach elektroinstalacyjnych. Ostateczny sposób prowadzenia instalacji dostosować do aranżacji pomieszczeń i ustalić z inwestorem na etapie wykonawstwa. 1.7. Instalacja oświetlenia - Oświetlenie podstawowe Projektuje się zastosowanie opraw oświetleniowych gwarantujących natężenie oświetlenia podstawowego zgodnego z wymaganiami Polskich Norm i przepisów. Projektuje się oprawy wyposażone w źródła światła LED. Oprawy montowane natynkowo zgodnie z dokumentacją rysunkową. 6
1.8. Instalacja gniazd wtykowych i siły Projektuje się instalację gniazdek wtykowych z sieci ogólnej dla zasilania stanowisk pracy, odbiorów technologicznych i celów porządkowych. Dla zasilania urządzeń technologicznych i sanitarnych należy wykonać instalację zgodnie z DTR danego urządzenia. Instalacje gniazd wtykowych będą prowadzone: - pod sufitem na zapleczu sali n/t, ciągi zbiorcze w korytach kablowych - w korytach z PCV na ścianach natynkowo - w rurach karbowanych w ścianach z g/k - w bruzdach Gniazda wtykowe będą montowane w zależności od rodzaju podłoża: - w puszkach p/t - w ścianach - natynkowo 1.9. Ochrona przeciwprzepięciowa W tablicach R22 przewiduje się ochronnik klasy T1+T2 (B+C). Ochronniki chronią urządzenia nie tylko przed przepięciami wywołanymi wyładowaniami atmosferycznymi, ale również przed przepięciami łączeniowymi i zwarciowymi. 1.10. Ochrona przeciwporażeniowa Ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym przed dotykiem bezpośrednim będzie stanowiła izolacja podstawowa i obudowy (osłony) części czynnych o stopniu ochrony nie mniejszym niż IP 2X. Jako uzupełniający środek ochrony przed dotykiem bezpośrednim projektuje się zastosowanie wyłączników różnicowoprądowych o czułości 30mA. Jako ochronę przed dotykiem pośrednim, zastosowano samoczynne wyłączanie zasilania w układzie sieciowym TN-S, przy pomocy urządzeń ochronnych przetężeniowych (nadmiarowo prądowych) i wyłączników różnicowoprądowych. Dla prawidłowego zrealizowania samoczynnego wyłączenia w układzie TN-S należy: - wszystkie części przewodzące dostępne instalacji przyłączyć do uziemionego przewodu ochronnego PE - przewód neutralny N izolować od ziemi - miejsce rozdzielenia przewodu PE i N uziemić 7
Samoczynne wyłączenie zasilania w układzie TN-S powinno nastąpić przy napięciu znamionowym względem ziemi Uo = 230V w czasie krótszym niż: - 5 sek. w obwodach rozdzielczych (tzn. wlz) - 0,4 sek. w pozostałych obwodach - 0,2 sek. w pomieszczeniach o szczególnym zagrożeniu Samoczynne wyłączenie zasilania powinno zapewnić, w każdym miejscu instalacji, odpowiedni prąd zwarciowy powstały w przypadku zwarcia pomiędzy przewodem fazowym i przewodem ochronnym lub częścią przewodzącą dostępną. 1.11. Uziemienia i połączenia wyrównawcze Należy wykonać połączenia wyrównawcze dodatkowe (miejscowe) łączące ze sobą następujące części przewodzące : - przewód ochronny obwodu rozdzielczego, - szynę wyrównania potencjałów, - rury i inne urządzenia metalowe zasilające urządzenia instalacji technologii (korytka kablowe, konstrukcje wsporcze, metalowe elementy instalacji wod-kan oraz systemu wentylacji-klimatyzacji), - obudowy tablic, urządzeń sanitarnych - oraz inne dostępne metalowe części np. konstrukcje. Instalację połączeń wyrównawczych wykonać przewodem Ly(żo) 6mm2. Szynę wyrównawczą połączyć z instalacją połączeń wyrównawczych głównych budynku. 1.12. Ochrona przeciwpożarowa Przejścia kabli i przewodów przez przegrody pożarowe należy uszczelnić zaprawą ognioochronną do wartości odporności ogniowej tych oddzieleń. Przejścia przez pozostałe elementy uszczelnić materiałem niepalnym. 8
2. Obliczenia techniczne 2.1 Tablica R22 2.1.1/ Bilans mocy Moc zainstalowana: Pi = 112,0 kw Moc szczytowa: Ps = Σ Pi x kj = 95,00 x 0,41 = 38,60 kw Współczynnik jednoczesności: kj = Ps Pi = 38,6 95,00 = 0,41 2.1.2/ Sprawdzenie kabla nn zasilającego na obciążalność długotrwałą. Prąd obciążenia całego WLZ I B = P 3 Uf cos = 38,60 3 400 0,93 = 59,2A Z tego wynika, że należy pozostawić istniejące zabezpieczenie typu wyłącznik nadprądowy trójfazowy I=63A Dobór kabla ze względu na obciążalność długotrwałą: Na podstawie obliczonego prądu obciążenia znamionowym 80A I n I B oraz dobranego zabezpieczenia o prądzie, należy wyznaczyć minimalną długotrwałą obciążalność prądową Iz : IB In IZ I2 1,45*Iz - współczynnik krotności prądu powodującego zadziałanie urządzenia zabezpieczającego w określonym umownym czasie, przyjmowany jako równy: I B I n I z I 2 1,45 I z I z = k 2 I n 1,6 63 = = 69,52A 1,45 1,45 I B I n I Z 59,2A 63A 69,52A - warunek spełniony Wyznaczona wartość Iz stanowi podstawę doboru określonego przewodu. Dobierany przewód musi spełniać następującą zależność: I dd = k p I z I z 98A 63A - warunek spełniony Dobrano przewód 5x YKXS 1x25mm2 k 2 I dd - długotrwała obciążalność przewodu, ' I Z - długotrwała znamionowa obciążalność przewodu wg. normy PN-IEC60364-5-523, k - współczynnik poprawkowy uwzględniający ułożenie przewodu lub kabla. p 9
3. Uwagi końcowe całość prac wykonać zgodnie z obowiązującymi przepisami, normami, warunkami technicznymi oraz zgodnie ze sztuką, do wykonywania instalacji należy stosować materiały i urządzenia posiadające aktualne atesty i certyfikaty, po wykonanych pracach instalacyjnych Wykonawca zobowiązany jest do przekazania dokumentacji powykonawczej Inwestorowi, wraz z badaniami oraz pomiarami wykonanej instalacji elektrycznej udokume. ntowanymi protokółami, w rozdzielnicach elektrycznych należy umiejscowić w sposób trwały schematy danej rozdzielnicy, w rozdzielnicy R22 dokumentację powykonawczą danej sali, dokładną lokalizację gniazd należy uzgodnić z przedstawicielem Inwestora, Wszystkie oprawy ewakuacyjne i kierunkowe muszą spełniać wymagania normy PN-EN 60598-2-22. Oprawy oświetleniowe. Część 2-22: Wymagania szczegółowe. Oprawy oświetleniowe do oświetlenia awaryjnego, Wykonawca może zastosować elementy i urządzenia zamienne pod warunkiem zachowania parametrów technicznych i jakościowych co najmniej równoważnych oraz uzyskania pozytywnej opinii Inwestora i projektanta, Opis techniczny oraz część rysunkowa stanowią integralną całość. Rozwiązania ujęte w opisie a nie ujęte w części rysunkowej, lub ujęte w części rysunkowej a nie ujęte w opisie należy traktować jako ujęte w całym opracowaniu. Opracował: mgr inż. Emil Bursiewicz 10