BUDOWA DRÓG - LABORATORIA Ćwiczenie Nr 2. POMIAR MAKROTEKSTURY NAWIERZCHNI 1. CEL I ZAKRES ĆWICZENIA Celem ćwiczenia laboratoryjnego jest zapoznanie studentów z metodą pomiarów makrotekstury nawierzchni drogowych metodą objętościową. 2. WPROWADZENIE Zapewnienie odpowiedniej makrotekstury nawierzchni drogi wpływa bezpośrednio na jej właściwości przeciwpoślizgowe. Wielkość makrotekstury decyduje o głębokości filmu wodnego na powierzchni jezdni, a tym samym ma bezpośredni wpływ na jej szorstkość. 2.1. Określenia podstawowe Tekstura geometria nierówności warstwy jezdnej nawierzchni. Makrotekstura nierówności na powierzchni warstwy ścieralnej spowodowane wystającymi ziarnami kruszywa. Mikrotekstura drobne nierówności o głębokości dziesiętnych części milimetra, spowodowane wystającymi ziarnami drobnego kruszywa lub chropowatością powierzchni wystających grubych ziaren. MTD [Mean Teksture Depth] średnia głębokość tekstury. 2.2. Opis przyrządu pomiarowego Pojemnik na próbkę Skalibrowany pojemnik wykonany z metalu lub z tworzywa sztucznego o określonej objętości co najmniej 25 ml, stosowany się do określenia objętości piasku. Stalowy dysk Płaski twardy dysk z uchwytem, o średnicy 65±1mm i masie 305±10g, pokryty od spodu twardą gumą o grubości 2±0,5mm, przedstawiony na rys. 1. Rys. 1. Stalowy dysk z uchwytem
Szczotki Szczotki z włosia miękkiego należy stosować do dokładnego oczyszczenia powierzchni nawierzchni przed wykonaniem pomiaru. Osłona przeciwwiatrowa Może to być ekran umieszczony na nawierzchni w miejscu wykonywania badania do ochrony materiału próbki od wiatru i turbulencji utworzonej przez ruch samochodowy. Linijka i waga Standardowa linijka o długości 500mm i dokładności pomiaru 1mm. Waga laboratoryjna o dokładności pomiaru. 2.3. Materiał Do pomiaru używa się szklanych kulek o granulacji 0,18 0,25mm. Zamiennie można stosować suchy piasek o granulacji 0,15 0,30mm. 3. METODYKA POMIARÓW Zajęcia laboratoryjne odbywają się na terenie WAT w zespołach liczących maksymalnie 4 osoby. 3.1. Przebieg pomiarów Metoda pomiaru polega na dokładnym rozprowadzeniu określonej objętości piasku (25cm 3 ) na wcześniej starannie oczyszczonej powierzchni drogi. Materiał ziarnisty rozprowadzany jest w postaci kolistej łaty, przy użyciu krążka stalowego, której średnica jest następnie mierzona. Znając objętość piasku oraz wielkość powierzchni, na której został rozprowadzony oblicza się z równania (1) średnią głębokość tekstury MTD. gdzie: MTD średnia głębokość makrotekstury w (mm), V objętość piasku w (mm 3 ) D średnica łaty piaskowej (mm) MTD = [mm] (1) W ramach ćwiczenia należy na wskazanym przez prowadzącego odcinku drogi dokonać co 25m pomiarów makrotekstury nawierzchni na każdym pasie ruchu. Rozmieszczenie punktów pomiarowych przedstawia rys. 2.
Rys. 2. Rozmieszczenie punktów pomiarowych na nawierzchni 4. WYMAGANIA BHP Wykonywanie pomiarów i przeprowadzenie badań wiąże się z niebezpieczeństwem i możliwością zaistnienia wypadków. W celu zminimalizowania tego niebezpieczeństwa studenci i pracownicy zobowiązani są do przestrzegania ogólnych zasad BHP oraz do przepisów porządkowych i organizacyjnych obowiązujących w czasie zajęć. Ponadto, przy wykonywaniu badań na terenie wewnętrznym WAT należy przestrzegać następujących postanowień: 1. studenci mają obowiązek w czasie zajęć poruszać się po terenie wewnętrznym WAT w kamizelkach odblaskowych, 2. studenci nie mogą w czasie zajęć opuścić stanowiska pomiarowego bez zgody prowadzącego zajęcia, 3. studenci nie mogą w czasie zajęć opuszczać terenu wewnętrznego WAT, 4. studenci nie mogą w czasie zajęć pozostawiać sprzętu pomiarowego bez opieki, 5. studenci wykonujący badania mają obowiązek ściśle przestrzegać programu badań i dbać o zachowanie bezpieczeństwa własnego i innych użytkowników drogi, na której odbywa się pomiar. Wszelkie odstępstwa od postanowień regulaminu Pracowni Diagnostyki Nawierzchni oraz przepisów BHP i porządkowych zawartych w niniejszej instrukcji będą skutkowały niedopuszczeniem do zajęć bądź usunięciem z zajęć. UWAGA: Przy wykonywaniu pomiarów należy zachować szczególną ostrożność! 5. SPRAWOZDANIE Z ĆWICZENIA W sprawozdaniu należy przedstawić: 1. Stronę tytułową, 2. Cel i zakres ćwiczenia laboratoryjnego,
3. Plan sytuacyjny badanego odcinka, 4. Przeprowadzone wymagane obliczenia, 5. Wyniki z przeprowadzonych pomiarów makrotekstury na załączonych kartach wyników, 6. Wnioski. KARTA WYNIKÓW Ćwiczenie Nr 2. POMIAR MAKROTEKSTURY NAWIERZCHNI Tabela1. Zestawienie średnic łat piaskowych Pikietaż Średnica 1 Średnica 2 Średnica 3 Średnica 1 Średnica 2 Średnica 3 [cm] [cm] [cm] [cm] [cm] [cm] Tabela2. Zestawienie głębokości makrotekstury Pikietaż MTD 1 MTD 2 MTD 3 MTD 1 MTD 2 MTD 3 [mm] [mm] [mm] [mm] [mm] [mm]
Tabela3. Zestawienie średniej głębokości makrotekstury Pikietaż MTD [mm] MTD [mm] Wartość średnia Odch. standardowe Odch. standardowe wartości średniej Wykres głębokości tekstury 1,6 1,4 1,2 1 MTD [mm] 0,8 0,6 0,4 0,2 0 0 25 50 75 100 Pikietaż [m]