BRFING Kwiecień 2019 r. Parlament Europejski: Fakty i liczby Celem niniejszego briefingu opublikowanego przez Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego jest przedstawienie najważniejszych faktów i danych liczbowych dotyczących Parlamentu Europejskiego, zarówno w dobiegającej końca bieżącej kadencji obejmującej lata 2014 2019, jak i w poprzednich siedmiu kadencjach, jakie upłynęły od czasu wprowadzenia w czerwcu 1979 r. wyborów bezpośrednich. Na następnych stronach znajdą Państwo różnorakie wykresy, które: przedstawiają szczegółowo skład Parlamentu Europejskiego obecnie i w przeszłości; ukazują, jak wzrastała liczba partii reprezentowanych w PE oraz jakie przeobrażenia zachodziły w grupach politycznych; obrazują wzrost liczby kobiet zasiadających w Parlamencie; wyjaśniają systemy wyborcze stosowane podczas wyborów do Parlamentu Europejskiego w państwach członkowskich; przedstawiają porównanie frekwencji w wyborach europejskich z frekwencją w wyborach krajowych; stanowią podsumowanie działalności Parlamentu w kadencji 2014 2019 oraz w kadencji 2009 2014; przedstawiają roczne koszty działalności Paramentu Europejskiego w porównaniu z kosztami działalności innych parlamentów; przedstawiają w zarysie skład głównych organów kierowniczych Parlamentu. Niniejszy briefing był systematycznie uaktualniany podczas kadencji 2014 2019 w celu uwzględnienia bieżących wydarzeń. Parlament Europejski w latach 2014 2019 Liczebność grup politycznych Liczba posłów do PE wchodzących w skład każdej z grup politycznych (stan na dzień 29 marca 2019 r.) 7 187 7 ECR 8 Verts/ALE GUE/NGL EFDD 37 ENF NI 751 posłów Odsetek posłów do PE w każdej z grup politycznych Udział każdej z grup politycznych w całkowitej liczbie 751 mandatów w Parlamencie. Verts/ALE,9 % 9,1 % 28,9 % 24,9 % GUE/NGL,9 % ECR 10,1 % 5,5 % EFDD Ogółem 4,9 % ENF 751 mandatów 2,8 % NI W obecnej kadencji w skład Parlamentu wchodzi osiem następujących grup według liczebności: Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci) (), Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim (), Grupa Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (ECR), Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy (), Grupa Zielonych Wolne Przymierze Europejskie (Verts/ALE), Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej / Nordycka Zielona Lewica (GUE/NGL), Grupa Europa Wolności i Demokracji Bezpośredniej (EFDD), Europa Narodów i Wolności (ENF). Ponadto niektórzy posłowie zasiadają jako Niezrzeszeni NI (nienależący do żadnej grupy politycznej). Autor: Giulio Sabbati Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów PE 35.515
Liczba przedstawicieli danego państwa członkowskiego w grupach politycznych PE (stan na dzień 29 marca 2019 r.) GUE/NGL NI_OTHER Greens/EFA EFD EPP ENF ECR DE UK NL BE CZ SE DK FI LT EU DE 34 20 UK2 17 22 NL5 BE4 CZ7 5 8 SE4 5 7 DK1 FI3 4 5 LT3 4 5 1 1 3 3 DE 27 31 UK 20 14 5 NL3 BE4 CZ4 4 4 8 SE 5 4 DK3 4 FI2 1 2 LT2 1 1 1 2 1 3 7 0 10 20 30 ECR DE DE4 Verts/ ALE GUE/ NGL DE8 ECR 28,9 % 24,9% 10,1 % 9,1 % Verts/ ALE,9 % GUE/ NGL,9 % DE 1 ENF DE1 NI Ogółem 9 5 3 7 15 74 3 1 4 14 1 73 UK1 UK3 UK UK UK UK1 UK4 19 17 73 5 8 10 2 1 2 19 51 1 2 3 32 NL3 NL NL2 NL NL2 NL7 NL4 2 BE BE BE2 BE BE4 BE BE1 CZ3 CZ CZ CZ 1 CZ2 CZ4 CZ 5 1 3 2 4 1 SE1 SE SE4 SE SE2 SE3 SE 20 3 1 4 18 2 4 17 DK1 DK1 DK1 DK DK3 DK3 DK 3 FI1 FI FI1 FI FI2 FI4 FI 4 1 1 1 1 2 LT LT LT1 LT 1 LT1 LT3 LT 1 1 1 8 1 1 8 1 3 2 1 1 1 0 10 20 30 0 10 20 30 751 0 10 20 30 0 10 20 30 037 10 20 30 08 0187 10 20 30 07 10 20 30 10 20 30 DE EFDD DE2 EFDD ENF NI Ogółem 5,5 % 4,9 % 2,8 % 100 % Dane dostarczone przez Dział ds. Administracyjnych Posłów, Dyrekcja Generalna ds. Urzędu Przewodniczącego, Parlament Europejski Kody i flagi państw: 2 Austria () Belgia (BE) Bułgaria () Chorwacja () Cypr () Republika Czeska (CZ) Dania (DK) Estonia () Finlandia (FI) Francja () Niemcy (DE) Grecja () Węgry () Irlandia () Włochy () Łotwa () Litwa (LT) Luksemburg () Malta () Holandia (NL) Polska () Portugalia () Rumunia () Słowacja () Słowenia () Hiszpania () Szwecja (SE) Zjednoczone Królestwo (UK) Germany (D France () Italy () United King Spain () Poland () Romania (R Netherland Belgium (BE Czech Repu Greece (GR) Hungary (H Portugal ( Sweden (SE Austria () Bulgaria ( Denmark (D Slovakia ( Finland (FI) Ireland () Croatia ( Lithuania (L Latvia () Slovenia (SL Estonia () Cyprus () Luxembour Malta () EU
Parlament Europejski: Fakty i liczby Nowi i ponownie wybrani posłowie do PE w 2014 r. (odsetek całkowitej liczby posłów do PE) Nowymi posłami do PE w 2014 r. są posłowie, którzy nie zasiadali w Parlamencie Europejskim w ubiegłej kadencji (2009 2014), ani w innej wcześniejszej kadencji. W ogólnym ujęciu spośród 751 posłów do PE w 2014 r. 48,5% to nowi posłowie, zaś 51,5% pełniło mandat już w poprzedniej kadencji. Najwyższy odsetek nowych posłów pochodzi z Grecji (90,5%), zaś najniższy z Luksemburga (1,7%). 100 % 90,5 % 7,1 %,7 %,7 %,7 % 58,8 % 55,0 %,5 % 53,8 % 53,7 %,4 % 50,0 % 50,0 % 48,5 % 47, % 47,1 % 4,2 % 4,2 % 45,9 % 45,5 % 44,4 % 42,5 % 38,1 % 37,5 % 37,5 % 3,4 % 31,3 % 30,8 % 1,7 % 50 % Nowi posłowie do PE Ponownie wybrani posłowie do PE 0 % 9,5 % 32,9 % 33,3 % 33,3 % 33,3 %,2 % 45,0 % 45,5 % 4,2 % 4,3 % 47, % 50,0 % 50,0 % 51,5 %,4 %,9 % 53,8 % 53,8 %,1 %,5 % 55, % 57,5 % 1,9 % 2,5 % 2,5 % 3, % 8,8 % 9,2 % 83,3 % CZ SE NL UE DK LT UK BE DE FI Wiek posłów do PE w poszczególnych państwach członkowskich Ten wykres przedstawia średni wiek posłów do PE w każdym z państw członkowskich, ze wskazaniem wieku najwyższego i najniższego. Średnia wieku posłów na dzień 29 marca 2019 r. wynosiła 55 lat, przy czym najstarszy poseł (z Francji) miał 90 lat, zaś najmłodszy (z Belgii) 28 lat. Podczas inauguracyjnego posiedzenia w lipcu 2014 r. średnia wieku wyniosła 53 lata, przy czym najstarszy poseł (z Grecji) miał wówczas 91 lat, a najmłodszy (z Danii) 2 lat. W okresie od lipca 2014 r. do marca 2019 r. 108 posłów zostało zastąpionych z różnych przyczyn. 43 posłów zrezygnowało z pełnienia mandatu, zmarło, a 59 zostało mianowanych na urząd, którego nie można łączyć z mandatem w Parlamencie Europejskim zostali oni na przykład członkami krajowego parlamentu lub rządu. DK SE NL CZ BE EU-28 FI UK DE LT Najmłodszy Średnia wieku 30 48 31 51 35 35 34 32 38 43 28 30 3 37 39 28 42 33 43 31 47 44 44 37 45 42 53 53 55 55 55 55 5 5 57 57 58 58 58 59 59 59 0 1 Najstarszy 70 74 75 70 72 74 75 79 2 75 7 75 8 9 71 73 75 79 79 7 5 79 82 70 80 90 90 3
Parlament Europejski w latach 1979 2014 Liczebność grup politycznych w poszczególnych kadencjach Względna wielkość grup politycznych w Parlamencie Europejskim została przedstawiona dla każdej z ośmiu kadencji parlamentarnych od czasów pierwszych wyborów bezpośrednich w 1979 r. Dane, przedstawione jako odsetek całkowitej liczby mandatów, dotyczą sesji inauguracyjnej (lipcowej) stanowiącej początek każdej kadencji Parlamentu. W ostatniej kolumnie po prawej stronie podany jest skład Parlamentu na dzień 29 marca 2019 r. 100 % 2,4 % 2,7 % 5,4 % 10,7 % 9,8 % 15,4 % 1, % 3,7 % 4, %,7 % 9,4 % 7,1 %,5 % 2,3 % 2,7 % 3,3 % 2,5 % 3,9 % 5,8 % 5,4 % 9,5 %, % 4,8 % 3,4 % 3,4 % 4,8 % 4, % 4,1 % 4,9 % 7,8 % 1,4 % 2,9 % 4,8 % 2, % 7,7 %,7 % 8,0 % 4,0 % 3,7 % 5,1 % 5,7 % 5, %,0 % 3,7 % 4,3 % 7,5 % 4,8 %,4 % 7,3 % 100 %,9 %,4 %,7 %,9 % 8,9 % 9,3 % 2,9 % 4,9 % 5,5 %,9 %,9 % 9,1 % 10,0 % 50 % 27,3 % 30,0 % 34,7 % 34,9 % 28,8 % 27,3 % 25,0 % 50 % 25,4 % 24,9 % 2,3 % 25,3 % 23,4 % 27,5 % 37,2 % 3, % 3,0 % 29,4 % 28,9 % 0 % 0 % 1979-1984 1984-1989 1989-1994 1994-1999 1999-2004 2004-2009 2009-2014 1.7.2014 ECR GUE/NGL Verts/ALE EFDD NI ENF Inne 29.3.2019 Źródło: Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji, Parlament Europejski Barwy oznaczające poszczególne grupy w obecnej kadencji zostały również zastosowane do oznaczenia grup w poprzednich kadencjach, tak by można było prześledzić historię dzisiejszych grup. Należy jednak zrozumieć, że nazwy i struktura, jak również skład grup politycznych, mogą ulegać częstym zmianom. Dlatego, choć możemy wskazać najważniejsze wspólne elementy między obecnymi grupami i ich poprzedniczkami, nie mogą być one w każdym przypadku postrzegane jako ta sama grupa o nieprzerwanej historii. W kategorii inne podano szereg grup, które już nie istnieją. Partie krajowe a grupy polityczne w PE Przez osiem kadencji Parlamentu do dnia dzisiejszego sukcesywne zwiększanie się liczby państw członkowskich i posłów do PE poprzedzał wzrost liczby krajowych partii politycznych reprezentowanych w PE. Jednak, o ile liczebność grup politycznych utrzymuje się zasadniczo na stałym poziomie od siedmiu do dziesięciu grup o tyle próg wymagany do stworzenia grupy został z czasem podniesiony, a grupy w coraz większym stopniu składają się z posłów pochodzących z większej liczby państw członkowskich niż w przeszłości. 1979-1984 1984-1989 1989-1994 1994-1999 1999-2004 2004-2009 2009-2014 1.7.2014 29.3.2019 Liczba posłów do PE 0 434 518 57 2 732 73 751 751 Liczba państw członkowskich 9 10 15 25 27 28 28 Liczba grup politycznych 7 8 10 9 8 7 7 7 8 Liczba krajowych partii politycznych 57 7 103 97 7 18 17 191 232 Liczba krajowych delegacji w grupach politycznych 37 42 4 58 74 109 9 143 4
Parlament Europejski: Fakty i liczby Odsetek mężczyzn i kobiet w PE Ewolucja udziału kobiet w ogólnej liczbie wszystkich posłów do PE na początku każdej z kadencji parlamentarnych wykazuje stały wzrost, począwszy od 1,3% w pierwszej kadencji do najwyższego dotychczas poziomu (3,9%) w obecnej kadencji. Zmiany w składzie Parlamentu od lipca 2014 r. spowodowały nieznaczny spadek odsetka kobiet z 3,9% do 3,5%. 1979-1984 100% 80% Mężczyźni 2014-2019 0% 1,3% % 20% 0% 3,9% 1,3% Kobiety 1979-1984 1984-1989 1989-1994 1994-1999 1999-2004 2004-2009 2009-2014 2014-2019 3,5% Kobiety w PE i w parlamentach państw członkowskich UE Porównanie średniej reprezentacji kobiet w parlamentach narodowych państw członkowskich i w Parlamencie Europejskim pokazuje, że z czasem udział kobiet zwiększył się w obu przypadkach. Krzywa dotycząca parlamentów państw członkowskich do 199 r. została przedstawiona jedynie tytułem przykładu, gdyż opiera się na danych dostępnych dla ograniczonej liczby państw członkowskich. Znaczący wzrost udziału kobiet w parlamentach narodowych można zaobserwować od połowy pierwszej dekady XXI w., co wynika po części z wprowadzenia w tym okresie w kilku państwach członkowskich wyborczych parytetów płci (Francja 2000 r., Belgia 2002 r., Portugalia 200 r., Hiszpania 2007 r.). % 30 % 20 % Parlament Europejski 3,5% 28, % 10 % Parlamenty narodowe państw członkowskich 0% 1979 1984 1989 1994 1999 2004 2009 2014 2019 Posłanki do PE w poszczególnych państwach członkowskich FI SE UK NL UE DE BE DK CZ LT Całkowita liczba mandatów 20 74 73 18 2 73 8 8 751 9 32 51 17 Odsetek posłanek w PE (29 marca 2019 r.) % % 50 % 33 % % 50 % 33 % > 0 7,9 %,5 %,5 % 50,0 % 50,0 % 48,1 % 43,2 % 39,7 % 38,9 % 38,5 % 38,4 % 37,5 % 37,5 % 3,5 % 3,5 % 33,3 % 33,3 % 30,8 % 30,8 % 28, % 28,1 % 25,5 % 23,8 % 23,8 % 19,0 % 18,2 % 17, % 1,7 % 1,7 % Parytet płci obowiązujący w wyborach do Parlamentu Europejskiego z 2014 r. Odsetek posłanek z poszczególnych państw członkowskich w obecnym Parlamencie Europejskim waha się od 7,9 % w przypadku Finlandii do 1,7 % w przypadku Cypru i Estonii. W maju 2014 r. dziewięć państw członkowskich zastosowało parytet płci, który dotyczył głównie stworzenia list wyborczych, w których przeznaczono dla każdej z płci odpowiednią liczbę pozycji na liście, aby uniknąć niedostatecznej reprezentacji kobiet lub mężczyzn. 5
Systemy wyborcze w wyborach do Parlamentu Europejskiego System głosowania i liczba posłów do PE Cypr Malta Słowenia 8 Luksemburg 20 Zamknięte listy 3+ Głosowanie 2 70 preferencyjne Pojedynczy głos przechodni Wielomandatowe okręgi 9 wyborcze 9 Liczba posłów do PE 74 18 8 51 32 73 17 Próg wyborczy 5% 4% 3% * * Próg obowiązuje w każdym okręgu wyborczym. 1,8 % W Parlamencie Europejskim zasiada obecnie 751 posłów, czyli mniej niż w poprzedniej kadencji (2009 2014), kiedy to w Parlamencie zasiadało 7 posłów (7 plus z Chorwacji, która przystąpiła do UE w 20 r.). Posłowie do PE są wybierani zgodnie z krajowymi systemami wyborczymi, jednak systemy te muszą przestrzegać pewnych wspólnych zasad ustanowionych w prawie UE, w szczególności zasady proporcjonalnej reprezentacji. Zasadniczo wyborcy mogą wybierać swoich przedstawicieli spośród partii politycznych, indywidualnych kandydatów lub jednych i drugich. Podczas gdy w niektórych państwach członkowskich wyborcy mogą jedynie oddać głos na listę, bez możliwości zmiany kolejności kandydatów (zamknięta lista), w innych państwach wyborcy mogą wyrazić swoje preferencje, głosując na jednego lub więcej kandydatów (głosowanie preferencyjne). Niektóre państwa członkowskie zamiast systemu list stosują drugi z wymienionych systemów, czyli głosowanie preferencyjne poprzez zastosowanie pojedynczego głosu przechodniego. Prawo UE zezwala państwom członkowskim na ustanowienie progów nieprzekraczających 5% wszystkich głosów jako warunku przyznania danej partii mandatów do Parlamentu Europejskiego. W 14 państwach członkowskich obowiązują oficjalne progi. (Logicznie, w państwach członkowskich lub regionach o stosunkowo niskiej liczbie posłów do PE de facto również istnieje taki próg przekraczający 5%, nawet jeśli nie jest on formalny). Uwaga: Wykres po lewej stronie pokazuje sytuację podczas wyborów w 2014 r. Aby zobaczyć zmiany, które będą obowiązywać w wyborach w 2019 r., prosimy o zapoznanie się z komunikatem W skrócie pt. Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2019 r.: przepisy krajowe. Roczny koszt funkcjonowania Parlamentu Europejskiego (na mieszkańca) PE 3,50 Niemcy 9,20 Zjednoczone Królestwo 8,90 Francja 8,00 USA,00 Powyższa tabela pokazuje roczne koszty bieżące w podziale na liczbę mieszkańców w odniesieniu do Parlamentu Europejskiego, niemieckiego Bundestagu, Izby Gmin Zjednoczonego Królestwa, Zgromadzenia Narodowego Francji i amerykańskiej Izby Reprezentantów1. Należy jednak zachować ostrożność, porównując koszty funkcjonowania parlamentów, gdyż każdy posiada własną historię, tradycje i organizację: przydział środków budżetowych na dany cel w jednym parlamencie może nie mieć miejsca w innym, zaś bardzo różny poziom zasobów może być przeznaczany w zależności od parlamentu na z pozoru zbliżone zadania. Budżet PE przewiduje na przykład wydatki na koszty tłumaczeń ustnych i pisemnych w 24 językach oraz koszty działalności trzech siedzib w Brukseli, Strasburgu i Luksemburgu podczas gdy w innych parlamentach nie istnieją te aspekty funkcjonowania. 1 Dane dotyczą wykonanych budżetów za rok kalendarzowy 2015 (Zjednoczone Królestwo rok budżetowy 2014/2015, USA rok budżetowy 2015).
Frekwencja w wyborach do Parlamentu Europejskiego Frekwencja wyborcza w państwach członkowskich w wyborach do Parlamentu Europejskiego od 1979 r. W przypadku każdych z ośmiu wyborów do Parlamentu Europejskiego, jakie zostały przeprowadzone od 1979 r., poniższa tabela ukazuje najniższą frekwencję spośród wszystkich państw członkowskich, najwyższą frekwencję w państwach członkowskich, w których głosowanie nie jest obowiązkowe, a także bezwzględnie najwyższą frekwencję. Średnia frekwencja UE dla każdego roku wyborczego jest zaznaczona jasnoniebieskim podkreśleniem. 1979 1984 1989 1994 1999 2004 2009 2014 BE! 91,4% 92,1% 90,7% 90,7% 91,0% 90,8% 90,4% 89,%! 88,9% 88,8% 87,4% 88,5% 87,3% 91,3% 90,8% 85,5% 82,4% 78,8% 74,8%! 77,2% 79,9% 73,2% 71,5% 3,2%,% 0,0% 84,9% 83,4% 81,0% 73,% 9,8% 71,7% 5,1% 57,2% DK 47,8%,4% 4,2%,9% 50,4% 47,9% 59,5% 5,3% 3,% 47,% 8,3% 44,0% 50,2% 58,% 57,%,4% SE 38,8% 37,9% 45,5% 51,1% DE 5,7% 5,8% 2,3% 0,0% 45,2% % 43,3% 48,1% LT 48,4%,0% 47,4% 49,0% 42,4% 4,0% 45,4%! 72,5% 59,4% 44,0%,% 59,1% 3,0% 45,1% 44,9% 43,8% EU 1,8% 59,0% 58,3% 5,7% 49,5% 45,% 43,0% 42,% EU 0,7% 5,7% 48,7%,8% 4,8% 42,8%,% 42,4% FI 30,1% 39,4%,5%,0% NL 58,1% 50,% 47,2% 35,7% 30,0% 39,3% 3,8% 37,3% 2,8% 43,9% 3,5% 38,9% 3,1% UK 32,3% 32,% 3,2% 3,4% 24,0% 39,2% 34,5% 35,4% 51,2% 35,5% 39,9% 38,% 3,8% 33,7% 27,7% 32,4%,3% 53,7% 30,2% Najwyższa frekwencja w państwach, w których głosowanie 38,5% 3,3% 29,0% jest obowiązkowe 25,2% Croatia Najwyższa frekwencja w państwach, w których głosowanie 28,4% 28,3% 24,5% nie jest obowiązkowe 20,9% 24,5% 23,8% CZ Najniższa frekwencja 28,3% 28,2% 18,2% 17,0% 19,%,0%! Obowiązkowe głosowanie w tym państwie członkowskim (głosowanie było również obowiązkowe we Włoszech w latach 1979 1989). Kształtowanie się frekwencji w wyborach krajowych i w wyborach do PE Krzywe przedstawiające kształtowanie się frekwencji w czterech różnych typach wyborów w okresie od pierwszych bezpośrednich wyborów do PE, które odbyły się w 1979 r., pokazują stały spadek udziału w wyborach zarówno w UE, jak i w USA. W istocie tendencje te są spójne z ogólnym spadkiem od 1945 r. frekwencji wyborczych w większości demokracji należących do grupy G20 z blisko 80% w latach powojennych do jedynie około 0% obecnie. 90% Wybory parlamentarne w państwach członkowskich UE Parlament Europejski: Fakty i liczby 70% 50% Parlament Europejski Kongres USA (lata wyborów prezydenckich) Kongres USA (połowa kadencji) 30% 1979 1984 1989 1994 1999 2004 2009 2014 2019 Powyższy wykres podkreśla bliski związek między spadkiem udziału w wyborach do PE i w wyborach do Kongresu USA (w połowie kadencji), zarówno w odniesieniu do wartości bezwzględnych, jak i tendencji. Równoległy spadek frekwencji w wyborach parlamentarnych w państwach członkowskich i w wyborach do Parlamentu Europejskiego wskazuje, że wyborcy traktują wybory do PE w taki sam sposób jak wybory krajowe, jednak średnia frekwencja w wyborach krajowych jest o około 15 20 punktów procentowych wyższa. Zasadniczo wybory, w których głosujący decydują o tym, kto będzie piastował władzę wykonawczą w rządzie, a kto posiadał władzę ustawodawczą, wiążą się z wyższą frekwencją niż inne wybory. Dla przypomnienia, frekwencja, zarówno w wyborach do Parlamentu Europejskiego, jak i do parlamentów narodowych, jest wyliczana jako stosunek całkowitej liczby oddanych głosów do całkowitej liczby zarejestrowanych głosujących. Wszystkie wybory krajowe odbywające się w tym samym roku zostały zsumowane, aby otrzymać roczny ogólnounijny odsetek głosujących. 7
Działalność Parlamentu Europejskiego Parlament Europejski przyjmuje swoje stanowiska w drodze głosowania na posiedzeniu plenarnym nad tekstami ustawodawczymi i budżetowymi, a także nad sprawozdaniami z własnej inicjatywy i innymi rezolucjami. Dwadzieścia stałych komisji Parlamentu prowadzi prace przygotowawcze, szczegółowo rozpatrując projekty aktów prawnych i prowadząc wysłuchania publiczne w kluczowych kwestiach. W czasie trwania procesu ustawodawczego przedstawiciele komisji PE spotykają się często z ich odpowiednikami z Rady Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej w ramach tzw. negocjacji trójstronnych (rozmowy trójstronne). Działalność prowadzona podczas sesji plenarnych PE w okresie pięciu lat siódmej kadencji (lipiec 2009 czerwiec 2014) 20 dni Dni posiedzeń plenarnych 9 2 10 3 godzin Godziny posiedzeń 23 553 Głosowania? 58 8 Złożone pytania wymagające odpowiedzi na piśmie 298 Poprawki przyjęte 22 92 Odrzucone poprawki 2 790 tekstów Teksty przyjęte 1 071 Akty ustawodawcze w tym: Działalność prowadzona dotychczas podczas sesji plenarnych PE w ósmej kadencji (lipiec 2014 grudzień 2018) 255 dni Dni posiedzeń plenarnych 9 2 187 3 godzin Godziny posiedzeń 27 014 Głosowania? 4 09 Złożone pytania wymagające odpowiedzi na piśmie 774 Poprawki przyjęte 7 849 Odrzucone poprawki 2 4 teksty Teksty przyjęte 708 Akty ustawodawcze w tym: Źródło: Dział Przebiegu i Obsługi Posiedzeń Plenarnych, Dyrekcja Generalna ds. Urzędu Przewodniczącego, Parlament Europejski Współpraca z partnerami i obywatelami Parlament Europejski odbywa systematycznie posiedzenia z odpowiednikami z parlamentów narodowych państw członkowskich, w szczególności na szczeblu komisji parlamentarnych. Komisje parlamentarne zasięgają również regularnie bezpośrednich opinii ekspertów i zainteresowanych podmiotów w ramach wysłuchań publicznych, aby oprzeć się na nich w swoich obradach dotyczących konkretnych tematów. Obywatele mają różne możliwości kontaktowania się z Parlamentem, między innymi odwiedzając instytucję, zwracając się z nieformalnymi zapytaniami do Działu ds. Zapytań Obywateli (Ask EP), czy też przedstawiając petycję do rozważenia Komisji Petycji. Poniższe liczby dają wyobrażenie o tej działalności prowadzonej dotychczas w ósmej kadencji (w okresie od lipca 2014 r. do grudnia 2018 r.). 9 Posiedzenia z udziałem parlamentów narodowych Wysłuchania publiczne prowadzone przez 5 komisje PE 8 258 000 Odpowiedzi na pytania obywateli udzielane przez Ask EP Wizyty obywateli 1 584 158 w PE 880 Petycje otrzymane od obywateli Pisma dotyczące działań następczych (wysyła- 784 ne przez Komisję Petycji)
Parlament Europejski: Fakty i liczby Działalność ustawodawcza Parlamentu Europejskiego w latach 2004 2018 Najważniejszy aspekt działalności Parlamentu Europejskiego polega na wprowadzaniu zmian do obowiązujących aktów prawnych UE i przyjmowaniu nowych aktów. Stosowane są trzy procedury, przy czym najczęściej korzysta się obecnie ze zwykłej procedury ustawodawczej (tradycyjnie zwanej procedurą współdecyzji). Parlament może zostać również poproszony o wyrażenie (lub wstrzymanie) zgody w odniesieniu do pewnych decyzji Rady lub może zostać zwyczajnie poproszony o opinię na temat niektórych wniosków Komisji. W procedurze współdecyzji i zgody Parlament ma prawo zawetowania aktu prawnego UE. Dwa poniższe wykresy łącznie wskazują na wzrost stosowania procedury współdecyzji, co odzwierciedla zwiększenie uprawnień PE wraz z kolejnymi zmianami traktatowymi, a także rosnącą tendencję do zawierania przez PE i Radę porozumienia nad tekstem ustawodawczym w pierwszym czytaniu, jakie odbywa się w ramach tej procedury. Poniższy wykres przedstawia wszystkie rezolucje ustawodawcze przyjmowane na posiedzeniach planarnych co roku od 2004 r., z uwzględnieniem wszystkich czytań w procedurze współdecyzji. 350 300 250 200 150 100 50 0 13 1 2004 1 24 2 2005 158 7 200 1 9 147 2007 0 10 170 2008 89 105 2009 38 23 94 2010 3 58 1 20 22 39 105 20 14 2004 2005 200 2007 2008 2009 2010 20 20 20 2014 2015 201 39 20 33 199 2014 39 75 2015 45 77 201 38 88 2017 2017 43 43 8 2018 2018 Konsultacja Zgoda Współdecyzja Ten wykres pokazuje dla każdego roku począwszy od 2004 r., na jakim etapie procedury współdecyzji PE i Rada osiągnęły porozumienie nad każdym z tekstów ustawodawczych. Oprócz ogólnej liczby dokumentów, co do których osiągnięto porozumienie, na wykresie przedstawiono również liczbę dokumentów uzgodnionych już w pierwszym czytaniu (najbardziej powszechny przypadek). 200 150 100 50 92 53 34 103 58 34 4 98 1 2 5 44 77 1 148 7 70 104 0 58 72 51 74 8 80 79 Procedura pojednawcza Drugie czytanie w PE Drugie czytanie w Radzie Pierwsze czytanie 0 2004 2005 200 2007 2008 2009 2010 20 20 20 2014 2015 201 2004 2005 200 2007 2008 2009 2010 20 20 20 2014 2015 201 2017 2017 2018 2018 Źródło: Dział Planowania i Koordynacji Legislacyjnej, Urząd Przewodniczącego, Parlament Europejski Liczba i przeciętny czas trwania procedur współdecyzji Poniższy wykres wskazuje na średni czas trwania (w miesiącach) każdej zakończonej zwykłej procedury ustawodawczej (procedura współdecyzji) oraz na etap, na którym została zakończona, za pierwszą połowę bieżącej kadencji parlamentarnej (od lipca 2014 r. do grudnia 2017 r.). Wielkość kół obrazuje liczbę dossier zamkniętych na poszczególnych etapach procedury. Dotychczas w bieżącej kadencji żadna z procedur nie trwała do etapu postępowania pojednawczego. Czas trwania Liczba procedur Pierwsze czytanie 18 miesięcy 2 Drugie czytanie w PE 39 miesięcy Drugie czytanie w Radzie miesięcy 4 9
Liczba negocjacji trójstronnych rocznie z podziałem na komisje Dotychczas w ósmej kadencji (od lipca 2014 r. do grudnia 2018 r.) komisje PE uczestniczyły ogółem w 994 posiedzeniach trójstronnych z Radą i Komisją. Poniższy wykres słupkowy ukazuje liczbę rozmów trójstronnych, które odbyły się każdego roku od początku siódmej kadencji przy czym najwięcej z nich odbyło się w 20 r., co wyraźnie odzwierciedla kluczowe decyzje w sprawie programów objętych wieloletnimi ramami finansowymi na lata 2014 2020. W 2018 r. odbyło się 315 rozmów trójstronnych, z czego w 299 uczestniczyli przedstawiciele jednej komisji, a w 1 przypadkach w negocjacjach brały udział dwie komisje. Poniższy diagram pokazuje, które komisje parlamentarne były w największym stopniu zaangażowane w rozmowy trójstronne w roku 2018, będącym czwartym pełnym rokiem kadencji 2014 2019. Zaznaczono na nim osiem najbardziej aktywnych w rozmowach trójstronnych komisji, w ujęciu procentowym. 800 00 0 200 0 15 95 2009 8. kadencja 7. kadencja 2010 249 20 371 20 95 20 55 229 2 144 2014 2015 201 251 2017 315 2018 Inne: TRAN: JURI: 18 EM: 30 ENVI: 31 299 Jedna komisja 17 % 19 % 3 % Posiedzenia w ramach % negocjacji 15 % trójstronnych: 10 % 315 10 % 10 % 10 % 1 Połączone komisje LIBE: 0 RE: 47 ECON: 32 IMCO: 32 Liczba sprawozdań ustawodawczych i sprawozdań z własnej inicjatywy Poniższy wykres wskazuje na liczbę sprawozdań przyjętych przez każdą z komisji parlamentarnych w okresie od lipca 2014 r. do grudnia 2018 r. Sprawozdania z własnej inicjatywy, przedstawione jako jasnopomarańczowe słupki, obejmują sprawozdania ustawodawcze z własnej inicjatywy i inne rodzaje sprawozdań z własnej inicjatywy. Sprawozdania ustawodawcze, oznaczone jako niebieskie słupki, obejmują sprawozdania sporządzane w ramach zwykłej procedury ustawodawczej (współdecyzja), procedury zgody i konsultacji, a także procedur związanych z umowami międzynarodowymi. Inne sprawozdania, oznaczone kolorem ciemnopomarańczowym, związane są głównie z pracą w ramach procedur właściwych danej komisji, takich jak sprawy budżetowe, absolutorium oraz kwestie związane z immunitetami poselskimi w postępowaniach sądowych. Kolorem zielonym zaznaczono procedury, w ramach których komisje podejmowały decyzje w sprawie ewentualnego wyrażenia sprzeciwu wobec aktu delegowanego lub aktu wykonawczego Komisji na podstawie wcześniejszych aktów ustawodawczych. Trzydzieści jeden sprawozdań zostało przyjętych wspólnie (na mocy art. 55) przez dwie komisje (a w jednym przypadku przez trzy komisje) i są one przedstawione jako odrębna kategoria. Sprawozdania z własnej inicjatywy Sprawy zagraniczne (AFET) 91 Sprawy gospodarcze i monetarne (ECON) 42 Zatrudnienie i sprawy socjalne (EM) 29 Wolności obywatel., sprawiedliwość i sprawy wewn. (LIBE) 29 Rozwój regionalny (REGI) 29 Sprawy prawne (JURI) 28 Prawa kobiet i równouprawnienie (FEMM) 2 Rozwój (DEVE) 22 Handel międzynarodowy (INTA) 22 Kultura i edukacja (CULT) 20 Przemysł, badania naukowe i energia (RE) 20 Ochrona środ. nat., zdrowie publ. i bezp. żywności (ENVI) 18 Transport i turystyka (TRAN) 18 Rynek wewnętrzny i ochrona konsumentów (IMCO) 17 Rybołówstwo (PECH) 17 Kontrola budżetowa (CONT) 1 Rolnictwo i rozwój wsi (AGRI) 15 Sprawy konstytucyjne (AFCO) Petycje (PETI) 10 Budżet (BUDG) 5 Sprawozdania ustawodawcze 39 27 2 3 5 5 45 37 39 24 7 9 98 91 158 Inne sprawozdania 1 7 2 518 Akt delegowany lub wykonawczy 22 14 9 7 1 1 8 3 2 32 44 80 72 57 93 518 Pojedynczy komicje 22 24 Źródło: Dział Koordynacji Legislacyjnej, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej, Parlament Europejski 10
Najważniejsze ograny kierownicze PE Działalność przedstawionych poniżej Prezydium, Konferencji Przewodniczących i Konferencji Przewodniczących Komisji uzupełniają inne organy kierownicze i koordynujące, w tym Konferencja Przewodniczących Delegacji, Zespół STOA oraz Zespół ds. Wspierania Demokracji i Koordynacji Wyborów. Prezydium PE Prezydium jest organem odpowiedzialnym za kwestie finansowe, organizacyjne i administracyjne w Parlamencie. W skład Prezydium wchodzi przewodniczący i 14 wiceprzewodniczących wybranych bezwzględną większością głosów na posiedzeniu plenarnym, zaś liczba otrzymanych przez nich głosów decyduje o porządku pierwszeństwa. Pięciu kwestorów wybranych na posiedzeniu plenarnym w celu zarządzania sprawami administracyjnymi i finansowymi dotyczącymi bezpośrednio posłów wchodzi również w skład Prezydium, pełniąc rolę doradczą, jednak nie posiada prawa do głosowania. Antonio TAJANI Przewodniczący Parlament Europejski: Fakty i liczby Mairead McGUINNS Wiceprzewodnicząca Bogusław LIBERADZKI Wiceprzewodniczący David-Maria SASSOLI Wiceprzewodniczący Rainer WIAND Wiceprzewodniczący Sylvie GUILLAUME Wiceprzewodnicząca Zdzisław KRASNODĘBI Wiceprzewodniczący ECR Ramón Luis VALCÁRC SO Wiceprzewodniczący Evelyne GEBHARDT Wiceprzewodnicząca Pavel TIČKA Wiceprzewodniczący Lívia JÁRÓKA Wiceprzewodnicząca Ioan Mircea PAŞCU Wiceprzewodniczący Dimitrios PAPADIMOULIS Wiceprzewodniczący GUE/NGL Heidi HAUTALA Wiceprzewodnicząca Verts/ALE Fabio Massimo CASTALDO Wiceprzewodniczący EFDD Elisabeth MORIN-CHARTR Kwestorka Andrey KOVCHEV Kwestor Vladimír MAŇKA Kwestor Catherine BEARDER Kwestorka Karol KARI Kwestor ECR 1 Przewodniczący 14 Wiceprzewodniczących 5 Kwestorów (bez prawa do głosowania) Konferencja Przewodniczących PE W skład Konferencji Przewodniczących wchodzi przewodniczący Parlamentu oraz przewodniczący ośmiu grup politycznych. Ustala ona porządek obrad posiedzeń plenarnych i wyznacza ogólne kierunki polityki instytucji. W poniższej tabeli przedstawieni zostali obecni członkowie Konferencji Przewodniczących. Ich kolejność zależy od wielkości grup, tj. liczby miejsc zajmowanych w Parlamencie. Trzy grupy mają współprzewodniczących. Posłowie niezrzeszeni (NI) są reprezentowani przez obserwatora nieposiadającego prawa do głosowania. Przewodniczący PE: Antonio TAJANI ECR Verts/ GUE/ ALE NGL EFDD ENF NI Przewodniczący Udo BULLMANN Ryszard Antoni LEGUTKO Italy () Italy () Guy VERHOFSTADT Italy () Współprzewodniczący Ska KLER Philippe LAMBERTS Przewodniczący Manfred WEBER Przewodniczący Syed KAMALL Przewodniczący Przewodnicząca Gabriele ZIMMER Przewodniczący Nigel FARAGE Italy () nited Kingdom (UK) nited Kingdom (UK) Italy () Italy () nited Kingdom (UK) Italy () Współprzewodniczący Nicolas BAY Marcel de GRAAFF France () France () Obserwator Diane DODDS nited Kingdom (UK) Netherlands (NL) Netherlands (NL) Italy ()
Komisje parlamentarne W PE działa 20 stałych komisji (i dwie podkomisje), z których każda zajmuje się innym obszarem polityki. Sporządzają one sprawozdania dotyczące zarówno kwestii ustawodawczych, jak i nieustawodawczych, które są rozpatrywane na posiedzeniu plenarnym, a także rozliczają działalność organów wykonawczych. Poniższy wykres słupkowy przedstawia komisje PE według liczby zasiadających w nich posłów. Przedstawieni są na nim przewodniczący wybrani przez członków każdej z komisji, ze wskazaniem grupy politycznej, do której należą, oraz obywatelstwa. Przewodniczący Komisji spotykają się na posiedzeniach Konferencji Przewodniczących Komisji. Na swojego przewodniczącego wybrali Cecilię Wikström, przewodniczącą Komisji Petycji (PETI), na drugą połowę bieżącej kadencji. Wykres kołowy ilustruje przynależność przewodniczących komisji do poszczególnych grup politycznych (zastosowano te same barwy co poprzednio). Ponadto działalność prowadzą obecnie trzy komisje specjalne o mandacie zwykle do dwunastu miesięcy Komisja Specjalna ds. Terroryzmu (TERR), ds. Unijnej Procedury Wydawania Zezwoleń na Dopuszczenie Pestycydów do Obrotu () oraz ds. Przestępstw Finansowych, Uchylania się od Opodatkowania i Unikania Opodatkowania (TAX3). W skład pierwszych dwóch komisji wchodzi po 30 członków, a trzecia komisja liczy 45 członków. Liczba posłów do PE Nazwisko przewodniczącego Sprawy zagraniczne Bezpieczeństwo i obrona Prawa człowieka Ochr. środ. nat., zdrowie publ. i bezp. żywn. Przemysł, badania naukowe i energia Sprawy gospodarcze i monetarne Wolności obyw., sprawiedl. i sprawy wewn. Zatrudnienie i sprawy socjalne Transport i turystyka Rolnictwo i rozwój wsi Rozwój regionalny Budżet Handel międzynarodowy Rynek wewnętrzny i ochrona konsumentów Prawa kobiet i równouprawnienie Petycje Kultura i edukacja Kontrola budżetowa Rozwój Rybołówstwo Sprawy konstytucyjne Sprawy prawne 73 30 30 9 7 1 0 55 49 4 43 37 3 31 30 28 27 25 25 McALLISTER David FOTYGA Anna Elżbieta PANZERI Pier Antonio VĂLEAN Adina-Ioana BUZEK Jerzy GUALTRI Roberto MORA Claude HÄND Thomas DLI Karima SKRI Czesław Adam MIHAYLOVA Iskra ARTIS Jean LANGE Bernd VAN BOSSUYT Anneleen BLINKEVIČIŪTĖ Vilija WIKSTRÖM Cecilia KAMMEREVERT Petra GRÄSSLE Ingeborg McAVAN Linda CADEC Alain HÜBNER Danuta Maria SVOBODA Pavel Przynależność przewodniczących komisji do grup politycznych 5 % 5 %5 % ECR GUE/NGL Verts/ALE ECR 15 % 20 % 30 % Poprzednie wydania tego briefingu zostały opublikowane w kwietniu 2018 r. (PE 14.733), marcu 2017 (PE 599.25), marcu 201 r. (PE 573.919), kwietniu 2015 r. (PE 5.725) i w listopadzie 2014 r. (PE 2.150). Wykorzystane dane pochodzą z wielu źródeł wewnętrznych i źródeł spoza Parlamentu Europejskiego, w tym Dyrekcji ds. Stosunków z Parlamentami Narodowymi, Działu Planowania i Koordynacji Legislacyjnej, Działu ds. Działalności Poselskiej, Działu ds. Administracyjnych Posłów oraz Działu Przebiegu i Obsługi Posiedzeń Plenarnych w DG ds. Urzędu Przewodniczącego (PR), Działu Koordynacji Legislacyjnej oraz Sekretariatu Komisji Petycji w DG ds. Polityki Wewnętrznej (IPOL), Działu Badania Opinii Publicznej oraz Działu Wizyt i Seminariów DG ds. Komunikacji (COMM), Działu ds. Zapytań Obywateli w DG EPRS oraz bazy danych IDEA zawierającej dane statystyczne dotyczące wyborów. ZASTRZEŻEN PRAWNE i PRAWO AUTOR Niniejszy dokument został przygotowany z myślą o posłach do Parlamentu Europejskiego i pracownikach Parlamentu Europejskiego i zawiera informacje, które mogą być pomocne w pracach parlamentarnych. Wyłączną odpowiedzialność za jego treść ponoszą autorzy, a wyrażonych w nim opinii nie należy traktować jako oficjalnego stanowiska Parlamentu. Powielanie i tłumaczenie dokumentu do celów niekomercyjnych jest dozwolone, pod warunkiem że podane zostanie źródło, a Parlament Europejski zostanie wcześniej powiadomiony i otrzyma egzemplarz publikacji. Unia Europejska, 2019. eprs@ep.europa.eu (kontakt) http://www.eprs.ep.parl.union.eu (intranet) http://www.europarl.europa.eu/thinktank (internet) http://epthinktank.eu (blog)