Charakterystyka krajowych i zagranicznych podróży mieszkańców Polski w 2014 roku W 2014 r. badania statystyczne w zakresie zagranicznej turystyki przyjazdowej i wyjazdowej oraz krajowej prowadzone były przez Urząd Statystyczny w Rzeszowie w ramach porozumienia zawartego pomiędzy Ministerstwem Sportu i Turystyki, Głównym Urzędem Statystycznym oraz Narodowym Bankiem Polskim. Badaniami objęte były krajowe i zagraniczne podróże mieszkańców Polski, tzw. rezydentów 1. Rok 2014 był pierwszym rokiem, w którym badania prowadził Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Badania te były poprzedzone opracowaniem zmodyfikowanej metodologii oraz badaniem pilotażowym w I kwartale 2013 roku. Cały cykl badania odbywał się w roku 2014 i na początku roku bieżącego. Przeprowadzenie oszacowań w skali całego roku w oparciu o uzyskane wyniki badań i wykorzystanie innych źródeł informacji (poza statystyczne, dane ze Straży Granicznej, badania bazy noclegowej itp.) pozwoliło na zweryfikowanie metodologii badań oraz w wyniku prac, w poszczególnych kwartałach 2014 roku, do korekty uzyskanych wyników. W 2014 r. uczestnictwo mieszkańców Polski w wyjazdach turystycznych wyniosło: w przypadku krajowych wyjazdów długookresowych (na 5 dni i więcej) ok. 43%, a krótkookresowych 60%. Uczestnictwo mieszkańców Polski w zagranicznych wyjazdach turystycznych wyniosło 20%. Tab. 1. Uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych (liczba uczestniczących w wieku 15 i więcej lat) (mln) Krajowe długookresowe 13,8 Krajowe krótkookresowe 19,3 Krajowe ogółem 31,9 Zagraniczne długookresowe 5,5 Zagraniczne krótkookresowe 1 Zagraniczne ogółem 6,5 Krajowe i zagraniczne (ogółem) 37,4 Krajowe wyjazdy mieszkańców Polski Według szacunków Ministerstwa Sportu i Turystyki w 2014 r. Polacy wzięli udział w 38,3 mln krajowych podróżach turystycznych. Udział wyjazdów długookresowych w wyjazdach krajowych ogółem wyniósł 39,2%, a wyjazdów krótkookresowych 60,8%. Struktura krajowych wyjazdów turystycznych nie zmienia się od wielu lat. Tab. 2. Krajowe długookresowe podróże Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Miesiące rok2014 Styczeń 0,6 Luty 1 Marzec 0,6 Kwiecień 0,4 Maj 0,7 1 Mianem rezydenta w rozumieniu ustawy Prawo dewizowe, określamy osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w danym kraju. 1
Czerwiec 1,1 Lipiec 3,3 Sierpień 4,2 Wrzesień 1 Październik 0,9 Listopad 0,3 Grudzień 0,9 Ogółem 15,0 Tab. 3. Krajowe krótkookresowe podróże Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Miesiące rok 2014 Styczeń 1,8 Luty 2 Marzec 2,5 Kwiecień 1,2 Maj 2 Czerwiec 2,2 Lipiec 2,2 Sierpień 2,8 Wrzesień 1,7 Październik 1,8 Listopad 1,2 Grudzień 1,9 Ogółem 23,3 Tab. 4. Średnia długość pobytu podczas krajowych podróży długookresowych (liczba noclegów) Miesiące rok 2014 Styczeń 8 Luty 7,7 Marzec 10,6 Kwiecień 7,7 Maj 7,8 Czerwiec 8,8 Lipiec 8,6 Sierpień 9,6 Wrzesień 11,3 Październik 9,23 Listopad 8,41 Grudzień 6,97 Ogółem 8,73 Tab. 5. Średnia długość pobytu podczas krajowych podróży krótkookresowych (liczba noclegów) Miesiące rok 2014 Styczeń 1,8 Luty 1,8 Marzec 1,7 Kwiecień 1,9 Maj 1,9 Czerwiec 1,8 Lipiec 2 2
Sierpień 2 Wrzesień 1,8 Październik 1,88 Listopad 1,82 Grudzień 1,87 Ogółem 1,86 Tab. 6. Liczba noclegów podczas krajowych długookresowych podróży Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Miesiące rok 2014 Styczeń 4,8 Luty 7,9 Marzec 6,1 Kwiecień 3,3 Maj 5,5 Czerwiec 9,6 Lipiec 28,5 Sierpień 39,8 Wrzesień 11 Październik 8,1 Listopad 2,9 Grudzień 6,5 Ogółem 134,00 Tab. 7. Liczba noclegów podczas krajowych krótkookresowych podróży Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Miesiące rok 2014 Styczeń 3,1 Luty 3,6 Marzec 4,2 Kwiecień 2,3 Maj 3,8 Czerwiec 4,1 Lipiec 4,3 Sierpień 5,6 Wrzesień 3,2 Październik 3,4 Listopad 2,2 Grudzień 3,6 Ogółem 43,40 Tab. 8. Liczba noclegów podczas krajowych podróży Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Długookresowe 134,0 Krótkookresowe 43,4 Krajowe ogółem 177,4 3
Tab. 9. Cele krajowych podróży długookresowych (%) Turystyczno-wypoczynkowy 56,92 Odwiedziny u krewnych, znajomych 33,18 Służbowy 2,35 Zdrowotny 5,54 Religijny 0,54 Inny 1,52 W 2014 r. Polacy najczęściej wyjeżdżali w celach turystycznych. Często odwiedzali krewnych i znajomych, natomiast udział wyjazdów w celach służbowych wynosił nieco ponad 2%. Rys. 1. Struktura krajowych wyjazdów długookresowych według celów w 2014 roku Zdrowotny; 6% Służbowy; 2% Religijny; 1% Inny; 1% Odwiedziny u krewnych, znajomych; 33% Turystycznowypoczynkowy; 57% Tab. 10. Sposób organizacji krajowych podróży długookresowych (%) Całkowicie biuro podróży 1,6 Częściowo biuro podróży 0,9 Całkowicie zakład pracy lub inna instytucja 5,5 Częściowo zakład pracy lub inna instytucja 4,0 Samodzielnie 88 Mieszkańcy Polski nadal w nieznacznym zakresie korzystają z usług biur podróży w przypadku organizowania sobie wyjazdów wakacyjno-urlopowych. W organizacji wyjazdów zmniejszyła się rola zakładu pracy, natomiast wzrosła samodzielnego organizowania sobie tego rodzaju wyjazdów. Tab. 11. Rodzaj zakwaterowania podczas krajowych podróży długookresowych (%) Hotel, motel, zajazd 8,5 Pensjonat 13,3 Dom wycieczkowy, schronisko, schronisko młodzieżowe, stanica wodna 2,6 Ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy, dom wczasowy, wypoczynkowy, 4,4 ośrodek kolonijny Wynajęta kwatera prywatna 12,5 Kwatera agroturystyczna 2,2 Kemping, pole biwakowe 2,6 Domek turystyczny, bungalow 3,2 4
Sanatorium lub inny zakład leczniczy 4,8 Środek transportu (np. statek, pociąg, samochód, autokar) 0,2 Inne wynajmowane miejsca noclegowe 0,3 Mieszkanie u krewnych lub znajomych 40,3 Drugi dom, mieszkanie wakacyjne 4,2 Pozostałe niewynajmowane miejsca zakwaterowania (własny namiot, żaglówka, nocleg pod chmurką ) 0,8 Tab. 12. Główny rodzaj transportu wykorzystywany podczas krajowych podróży długookresowych (%) Lotniczy 0,1 Wodny 0,1 Kolejowy 10,9 Autobusowy, autokarowy (regularny, turystyczny) 15,1 Pojazdy silnikowe prywatne i wynajęte 73,3 Inny (np. rower) 0,4 Podczas krajowych wyjazdów długookresowych Polacy najczęściej korzystali z mieszkań krewnych i znajomych, jednocześnie rezygnując z noclegów w hotelach oraz kwaterach prywatnych. Podczas, zarówno długich, jak i krótkich wyjazdów, coraz częściej jako środek transportu wykorzystywany jest samochód oraz wzrasta popularność publicznych środków komunikacji, takich jak autobus i autokar. Tab. 13. Cele krajowych podróży krótkookresowych (%) Turystyczno-wypoczynkowy 25,2 Odwiedziny u krewnych, znajomych 64,6 Służbowy 3,9 Zdrowotny 1,2 Religijny 1,6 Inny 3,4 Rys. 2. Cele krajowych wyjazdów krótkookresowych w 2014 roku Służbowy; 4% Zdrowotny; 1% Religijny; 2% Inny; 3% Turystycznowypoczynkowy; 25% Odwiedziny u krewnych, znajomych; 65% Tab. 14. Sposób organizacji krajowych podróży krótkookresowych (%) 5
Całkowicie biuro podróży 0,5 Częściowo biuro podróży 0,2 Całkowicie zakład pracy lub inna instytucja 3,8 Częściowo zakład pracy lub inna instytucja 1,7 Samodzielnie 93,8 Tab. 15. Rodzaj zakwaterowania podczas krajowych podróży krótkookresowych (%) Hotel, motel, zajazd 9,7 Pensjonat 5,0 Dom wycieczkowy, schronisko, schronisko młodzieżowe, stanica wodna Ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy, dom wczasowy, wypoczynkowy, ośrodek kolonijny 2,3 1,4 Wynajęta kwatera prywatna 3,6 Kwatera agroturystyczna 1,0 Kemping, pole biwakowe 1,1 Domek turystyczny, bungalow 0,9 Sanatorium lub inny zakład leczniczy 0,3 Środek transportu (np. statek, pociąg, samochód, autokar) 0,2 Inne wynajmowane miejsca noclegowe 0,4 Mieszkanie u krewnych lub znajomych 70,4 Drugi dom, mieszkanie wakacyjne 2,9 Pozostałe niewynajmowane miejsca zakwaterowania (własny namiot, żaglówka, nocleg pod chmurką ) 0,9 Tab. 16. Główny rodzaj transportu wykorzystywany podczas krajowych podróży krótkookresowych (%) Lotniczy 0,2 Wodny 0,1 Kolejowy 6,5 Autobusowy, autokarowy (regularny, turystyczny) 17,6 Pojazdy silnikowe prywatne i wynajęte 75,0 Inny (np. rower) 0,7 Tab. 17. Cele krajowych podróży ogółem (%) Turystyczno-wypoczynkowy 37,6 Odwiedziny u krewnych, znajomych 52,3 Służbowy 3,3 Zdrowotny 2,9 Religijny 1,2 Inny 2,6 6
Rys. 3. Cele krajowych wyjazdów turystycznych ogółem w 2014 roku Religijny; 1% Inny; 3% Zdrowotny; 3% Służbowy; 3% Odwiedziny u krewnych, znajomych; 52% Turystycznowypoczynkowy; 38% Tab. 18. Sposób organizacji krajowych podróży ogółem (%) Całkowicie biuro podróży 0,9 Częściowo biuro podróży 0,5 Całkowicie zakład pracy lub inna instytucja 4,5 Częściowo zakład pracy lub inna instytucja 2,6 Samodzielnie 91,6 Tab. 19. Rodzaj zakwaterowania podczas krajowych podróży ogółem (%) Hotel, motel, zajazd 9,2 Pensjonat 8,2 Dom wycieczkowy, schronisko, schronisko młodzieżowe, stanica 2,4 wodna Ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy, dom wczasowy, 2,6 wypoczynkowy, ośrodek kolonijny Wynajęta kwatera prywatna 7,1 Kwatera agroturystyczna 1,4 Kemping, pole biwakowe 1,7 Domek turystyczny, bungalow 1,8 Sanatorium lub inny zakład leczniczy 2,0 Środek transportu (np. statek, pociąg, samochód, autokar) 0,2 Inne wynajmowane miejsca noclegowe 0,4 Mieszkanie u krewnych lub znajomych 58,6 Drugi dom, mieszkanie wakacyjne 3,4 Pozostałe niewynajmowane miejsca zakwaterowania (własny namiot, 0,8 żaglówka, nocleg pod chmurką ) Tab. 20. Główny rodzaj transportu wykorzystywanego podczas podróży krajowych ogółem (%) Lotniczy 0,1 Wodny 0,1 7
Kolejowy 8,2 Autobusowy, autokarowy (regularny, turystyczny) 16,6 Pojazdy silnikowe prywatne i wynajęte 74,3 Inny (np. rower) 0,6 Tab. 21. Natężenie krajowego ruchu turystycznego według województw i liczby podróży długookresowych (mln) Dolnośląskie 1,1 Kujawsko-pomorskie 0,6 Lubelskie 0,59 Lubuskie 0,24 Łódzkie 0,45 Małopolskie 1,93 Mazowieckie 1,23 Opolskie 0,14 Podkarpackie 0,85 Podlaskie 0,44 Pomorskie 2,64 Śląskie 0,76 Świętokrzyskie 0,46 Warmińsko-mazurskie 1,01 Wielkopolskie 0,48 Zachodniopomorskie 2,45 Łączna liczba wizyt 15,28 Liczba podróży 14,96 Uwaga: łączna liczba wizyt w poszczególnych województwach jest większa niż liczba podroży, gdyż część osób podczas jednej podróży odwiedziła więcej niż jedno województwo. Tab. 22. Natężenie krajowego ruchu turystycznego według województw i liczby podróży krótkookresowych (mln) Dolnośląskie 1,65 Kujawsko-pomorskie 1,15 Lubelskie 1,57 Lubuskie 0,49 Łódzkie 1,15 Małopolskie 2,71 Mazowieckie 3,31 Opolskie 0,39 Podkarpackie 1,3 Podlaskie 1,02 Pomorskie 1,76 Śląskie 1,54 Świętokrzyskie 0,51 Warmińsko-mazurskie 1,32 Wielkopolskie 1,57 Zachodniopomorskie 2,18 Łączna liczba wizyt 23,3 Liczba podróży 23,3 8
Uwaga: łączna liczba wizyt w poszczególnych województwach jest większa niż liczba podroży, gdyż część osób podczas jednej podróży odwiedziła więcej niż jedno województwo. Tab. 23. Natężenie krajowego ruchu turystycznego według województw i liczby krajowych podróży ogółem (mln) Dolnośląskie 2,76 Kujawsko-pomorskie 1,74 Lubelskie 2,06 Lubuskie 0,84 Łódzkie 1,4 Małopolskie 4,54 Mazowieckie 4,54 Opolskie 0,53 Podkarpackie 2,16 Podlaskie 1,36 Pomorskie 4,6 Śląskie 2,3 Świętokrzyskie 0,87 Warmińsko-mazurskie 2,43 Wielkopolskie 1,94 Zachodniopomorskie 4,52 Łączna liczba wizyt 38,69 Liczba podróży 38,26 Uwaga: łączna liczba wizyt w poszczególnych województwach jest większa niż liczba podroży, gdyż część osób podczas jednej podróży odwiedziła więcej niż jedno województwo. Podsumowując mieszkańcy Polski w 2014 r. wyjeżdżali w kraju najczęściej w odwiedziny. Wyjazdy w ponad 90% organizowali samodzielnie, korzystali głównie z zakwaterowania w mieszkaniach krewnych lub znajomych. W trakcie wyjazdów najczęściej korzystali z samochodów. Do najczęściej odwiedzanych województw należało województwo pomorskie, zachodniopomorskie, mazowieckie, małopolskie, dolnośląskie i warmińsko-mazurskie, zwłaszcza w sezonie letnim. Wyjazdy zagraniczne mieszkańców Polski Według szacunków Ministerstwa w pierwszych dziewięciu miesiącach 2014 r. Polacy w wieku 15 i więcej lat uczestniczyli w 10,3 mln turystycznych podróży za granicę, czyli podróży połączonych z co najmniej jednym noclegiem poza granicami kraju. Średnia długość pobytu wyniosła 10,05 noclegu. Polscy turyści najczęściej odwiedzali Niemcy, Wielką Brytanię, Włochy, Chorwację, Grecję i Hiszpanię. Tab. 24. Zagraniczne podróże Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Miesiące rok 2014 Styczeń 0,6 Luty 0,6 Marzec 0,7 Kwiecień 0,4 Maj 0,8 Czerwiec 1,1 Lipiec 1,3 Sierpień 1,6 Wrzesień 1 9
Październik 0,8 Listopad 0,4 Grudzień 0,9 Ogółem 10,3 Tab. 25. Zagraniczne podróże polskich turystów według odwiedzanych krajów (mln) Niemcy 2,1 Belgia 0,12 Czechy 0,5 Hiszpania 0,5 Włochy 0,8 Słowacja 0,34 Wielka Brytania 0,8 Austria 0,3 Chorwacja 0,55 Dania 0,09 Egipt 0,3 Francja 0,4 Grecja 0,51 Holandia 0,28 Irlandia 0,2 Norwegia 0,35 Turcja 0,4 Ukraina 0,2 Węgry 0,2 Bułgaria 0,15 Litwa 0,19 Szwecja 0,4 Uwaga: suma wizyt w poszczególnych krajach była większa niż liczba wyjazdów turystycznych, gdyż część osób podczas jednej podróży odwiedziła kilka krajów. Tab. 26. Średnia długość pobytu podczas zagranicznych podróży Polaków w wieku 15 i więcej lat (liczba noclegów) Długookresowe 12,0 Krótkookresowe 2,2 Zagraniczne ogółem 10,05 Tab. 27. Liczba noclegów podczas zagranicznych podróży Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Długookresowe 99,5 Krótkookresowe 4,3 Zagraniczne ogółem 103,8 W 2014 r. celem prawie 56% zagranicznych wyjazdów Polaków była typowa turystyka. W ogólnej liczbie 10,3 mln wszystkich podróży za granicę było takich wyjazdów 5,8 mln; liczbę wyjazdów w odwiedziny szacuje się na 3,3 mln, liczbę wyjazdów służbowych na 0,77 mln. Tab. 28. Cele zagranicznych podróży Polaków (%) Turystyczno-wypoczynkowy 55,8 Odwiedziny u krewnych, znajomych 31,8 10
Służbowy 7,5 Szkoleniowy 1,4 Religijny 1,6 Zdrowotny 0,4 Inny 1,5 Rys. 4. Cele zagranicznych podróży Polaków w 2014 roku Szkoleniowy; 1% Religijny; 2% Zdrowotny; 0,00% Inny; 1% Służbowy; 8% Odwiedziny u krewnych, znajomych; 32% Turystycznowypoczynkowy; 56% Tab. 29. Sposób organizacji podróży zagranicznych (%) Całkowicie biuro podróży 23,2 Częściowo biuro podróży 3,6 Całkowicie zakład pracy lub inna instytucja 7,4 Częściowo zakład pracy lub inna instytucja 2,0 Samodzielnie 63,8 Tab. 30. Główny rodzaj zakwaterowania wykorzystywany podczas podróży zagranicznych (%) Hotel, motel, zajazd 40,9 Pensjonat 6,4 Dom wycieczkowy, schronisko, schronisko młodzieżowe, stanica wodna Ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy, dom wczasowy, wypoczynkowy, ośrodek kolonijny 1,6 1,0 Wynajęta kwatera prywatna 6,5 Kwatera agroturystyczna 0,7 Kemping, pole biwakowe 1,8 Domek turystyczny, bungalow 0,7 Sanatorium lub inny zakład leczniczy 0,1 Środek transportu (np. statek, pociąg, samochód, autokar) 1,4 Inne wynajmowane miejsca noclegowe 0,5 Mieszkanie u krewnych lub znajomych 37,1 Drugi dom, mieszkanie wakacyjne 0,7 Pozostałe niewynajmowane miejsca zakwaterowania (własny namiot, żaglówka, nocleg pod chmurką ) 0,5 11
Tab. 31. Główny rodzaj transportu wykorzystywanego podczas podróży zagranicznych (%) Lotniczy 43,5 Wodny 1,7 Kolejowy 1,5 Autobusowy, autokarowy (regularny, turystyczny) 16,8 Pojazdy silnikowe prywatne i wynajete 36,2 Inny (np. rower) 0,2 W przypadku wyjazdów zagranicznych zwiększył się udział organizacji takich wyjazdów całkowicie przez biuro podróży i samodzielnej organizacji wyjazdów. Najczęściej Polacy korzystali z hotelu, motelu, chociaż wzrastał również odsetek korzystających z mieszkania u krewnych lub znajomych. Dominującym środkiem transportu nadal jest samolot (udział tego środka transportu z roku na rok wzrasta). Wydatki mieszkańców Polski na wyjazdy turystyczne W 2014 r. odnotowano spadek przeciętnych wydatków Polaków zarówno na wyjazdy krajowe, jak i na wyjazdy zagraniczne. Tab. 32. Struktura przeciętnych wydatków na krajowe podróże długookresowe (PLN) Transport 125 Zakwaterowanie 241 Żywność i napoje w kawiarniach i restauracjach 229 Dobra konsumpcyjne i przedmioty o dużej wartości 1 Inne wydatki 139 Ogółem 735 Tab. 33. Struktura przeciętnych wydatków na krajowe podróże długookresowe przeliczonych na dzień pobytu (PLN) Transport 13 Zakwaterowanie 25 Żywność i napoje w kawiarniach i restauracjach 24 Dobra konsumpcyjne i przedmioty o dużej wartości 0 Inne wydatki 15 Ogółem 77 Tab. 34. Struktura przeciętnych wydatków na krajowe podróże krótkookresowe (PLN) Transport 64 Zakwaterowanie 45 Żywność i napoje w kawiarniach i restauracjach 63 Dobra konsumpcyjne i przedmioty o dużej wartości 3 Inne wydatki 56 Ogółem 230 Tab. 35. Struktura przeciętnych wydatków na krajowe podróże krótkookresowe przeliczonych na dzień pobytu (PLN) 12
Transport 22 Zakwaterowanie 16 Żywność i napoje w kawiarniach i restauracjach 22 Dobra konsumpcyjne i przedmioty o dużej wartości 1 Inne wydatki 20 Ogółem 80 Tab. 36. Przeciętne wydatki na podróże zagraniczne (PLN) Poniesione w kraju 1050 Poniesione za granicą 1047 Ogółem 2097 Tab. 37. Przeciętne wydatki na podróże zagraniczne przeliczone na dzień pobytu (PLN) Poniesione w kraju 95 Poniesione za granicą 95 Ogółem 190 Tab. 38. Struktura przeciętnych wydatków na podróże zagraniczne ogółem (PLN) Transport 724 Zakwaterowanie 556 Żywność i napoje w kawiarniach i restauracjach 438 Dobra konsumpcyjne i przedmioty o dużej wartości 27 Inne wydatki 354 Ogółem 2097 Tab. 39. Struktura przeciętnych wydatków na podróże zagraniczne ogółem przeliczonych na dzień pobytu (PLN) Transport 66 Zakwaterowanie 50 Żywność i napoje w kawiarniach i restauracjach 40 Dobra konsumpcyjne i przedmioty o dużej wartości 3 Inne wydatki 32 Ogółem 190 Opracowano w Departamencie Turystyki Ministerstwo Sportu i Turystyki Warszawa, maj 2015 r. 13