Dane makroekonomiczne z Polski Produkcja przemysłowa dane GUS Produkcja przemysłowa i inflacja producentów, r/r 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% 0,7% -1,3% -5,00% Produkcja przemysłowa, zmiana r/r Inflacja producentów, r/r Według danych GUS, produkcja przemysłowa w sierpniu 2019 r. spadła o 1,3 % r/r, wobec wzrostu o 5,8 % r/r w lipcu br. Istotne wahania dynamiki produkcji obserwowane w poszczególnych miesiącach (uzależnione m.in. od liczby dni roboczych) skłaniają do przywiązywania większej uwagi do zmian poziomu produkcji po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym. Odsezonowane dane wskazują jednak również na pogorszenie dynamiki produkcji w sierpniu br. (wzrost o 1,7 % r/r, wobec 3,7 % r/r w lipcu br.). Nieco słabsze dane o produkcji przemysłowej w sierpniu sugerują, iż dynamika PKB w III kwartale 2019 r. prawdopodobnie była niższa niż w drugim kwartale (kiedy wyniosła 4,5 % r/r). Warto jednak odnotować, iż stopniowe wyhamowanie tempa wzrostu jest zgodne z oczekiwaniami uczestników rynku i prognozami banku centralnego. Wraz z danymi o produkcji przemysłowej GUS opublikował dane o inflacji producentów. Wskaźnik cen producentów (ang. PPI Producer Price Index) ukształtował się w sierpniu 2019 r. na poziomie 0,7 % r/r, wobec 0,5 % r/r w lipcu br. Dane GUS, wskazujące na kształtowanie się dynamiki inflacji producentów na niskim poziomie, nie powinny zmienić oczekiwań rynkowych odnośnie stabilizacji stóp procentowych NBP w kolejnych miesiącach. 1
Wydarzenia GUS opublikował dane dotyczące koniunktury w przemyśle, budownictwie i handlu. W wynikach badania prezentuje się tzw. procent netto, który jest różnicą między odsetkiem odpowiedzi pokazujących przeciwne kierunki (np. poprawa lub pogorszenie koniunktury), co pozwala pokazać ogólną tendencję w danym sektorze. Z cyklicznego, ankietowego badania podmiotów gospodarczych wynika, iż we wrześniu br. oceny koniunktury w poszczególnych sektorach były podobnie jak przed miesiącem korzystne (dodatnie wartości wskaźników). Równocześnie jednak czerwcowe odczyty są niższe od zgłaszanych przed rokiem. W tym kontekście wyniki bieżącego badania ankietowego GUS (link) są sygnałem sugerującym umiarkowane spowolnienie tempa wzrostu PKB w 2019 r. (wobec 5,1 % wzrostu w 2018 r.). W raporcie wskazuje się równocześnie na bariery działalności przedsiębiorstw, podkreślając, iż największe trudności napotykane przez przedsiębiorstwa zgłaszające bariery związane są z kosztami zatrudnienia. GUS opublikował dane o przeciętnym zatrudnieniu i wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw, które są potwierdzeniem dobrej koniunktury na rynku pracy. Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 9 osób wyniosło w sierpniu 5 125,26 zł (wzrost o 6,8 % r/r), zaś tempo wzrostu zatrudnienia wyniosło 2,6 % r/r (wobec 2,7 % r/r w lipcu br.). Z punktu widzenia polityki monetarnej, ubiegłotygodniowe dane nie powinny zmienić nastawienia większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej, którzy konsekwentnie opowiadają się za stabilizacją stóp NBP w najbliższych miesiącach. Taka ocena wynika m.in. stąd, iż raportowane przez GUS tempo wzrostu wynagrodzeń i zatrudnienia w okresie styczeń-sierpień 2019 r. wyhamowało (odpowiednio do 6,8 % r/r i 2,8 % r/r, wobec 7,2 % r/r i 3,7 % r/r w analogicznym okresie 2018 r.). Wydaje się, iż nie są to warunki, które przemawiałyby za podwyżką stóp procentowych. Za stabilizacją stóp NBP przemawia m.in. również fakt, iż wzrost wynagrodzeń i zatrudnienia nie przekłada się na znaczący wzrost wskaźnika inflacji bazowej (tj. po wyłączeniu cen żywności i energii), który jest postrzegany jako odzwierciedlający ruch cen, na które polityka pieniężna prowadzona przez bank centralny ma duży wpływ. Z danych NBP wynika, iż wskaźnik inflacji bazowej w sierpniu br. ukształtował się na poziomie 2,2 % r/r (wobec również 2,2 % r/r w lipcu). Komitet Fed obniżył główną stopę procentową w USA o 0,25 pp., tj. do 1,75-2,00 %. Warto przypomnieć, iż jest to dopiero druga obniżka od 2008 r., tj. od czasu kryzysu finansowego. Obecne uwarunkowania gospodarcze wydają się jednak zupełnie odmienne niż przed 11 laty (tempo wzrostu PKB w ujęciu zannualizowanym wyniosło w II kw. 2019 r. 2,0 % kw./kw., wobec recesji w latach 2008-2009, wskaźnik inflacji konsumentów wyniósł w sierpniu br. 1,8 % r/r, wobec 0,1 % r/r w grudniu 2008 r., zaś stopa bezrobocia wyniosła w sierpniu br. zaledwie 3,7 %, wobec 7,3 % na koniec 2008 r.). Biorąc pod uwagę powyższe wskaźniki z realnej gospodarki, wydaje się, iż trudno będzie znaleźć argumenty za dalszym obniżaniem stóp w USA (wrześniowa redukcja stóp może być ostatnią w tym roku). Decyzje w tej sprawie będą uzależnione m.in. od miesięcznych publikacji z rynku pracy (stopa bezrobocia oraz zmiana zatrudnienia). 2
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,85% 1,80% 1,79% 1,79% 1,81% 1,80% 1,84% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,63% 1M 3M 6M 9M 1Y 2019.09.13 2019.09.20 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach zmieniły się w niewielkim stopniu (wykres obok). Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 1-2 października 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną w październiku bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 16 20.09.2019 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,45% 2,04% -0,84% 0,71% 3M 1,72% -0,40% 2,15% -0,79% 0,78% 6M 1,79% -0,36% 2,08% -0,74% 0,84% 1Y 1,84% -0,30% 2,07% -0,60% 0,95% 3
Rynek walutowy 4,5 4,340 4,326 4,341 4,342 4,343 4,344 4,2 3,961 3,950 3,965 3,950 3,961 3,967 3,9 3,912 3,912 3,941 3,932 3,927 3,932 3,6 13.09 16.09 17.09 18.09 19.09 20.09 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN Na kierunek zmian naszej waluty nadal mają głównie wpływ czynniki zewnętrze. W tym kontekście, najważniejszym wydarzeniem w ostatnich dniach był wynik posiedzenia decyzyjnego komitetu Rezerwy Federalnej w USA (szczegóły na str. 2 Komentarza tygodniowego ). Brak wyraźnych sugestii, dotyczących dalszych obniżek stóp procentowych przez komitet Fed może być jednym z czynników wzmacniających dolara w najbliższych dniach. Równocześnie, osłabienie rynkowych oczekiwań na złagodzenie polityki przez Fed może mieć negatywny wpływ na notowania złotego, szczególnie wobec amerykańskiej waluty. Podobnie, jak w poprzednich tygodniach warto także pamiętać, iż nadal istotnym czynnikiem ryzyka dla rynków finansowych pozostaje przebieg negocjacji handlowych między USA a Chinami. Z punktu widzenia naszej waluty, dopóki dominują obawy o rozwój wydarzeń wokół tzw. wojen handlowych, aktywa postrzegane jako ryzykowne (waluty z rynków wschodzących) mają ograniczone pole do umocnienia. Na europejskich rynkach kluczowe znaczenie mają również wydarzenia związane z kryzysem politycznym w Wielkiej Brytanii, który jednak wpływa głównie na kurs funta w relacji wobec innych walut. Negatywny wpływ na notowania złotego mają także m.in. obawy części uczestników rynku o potencjalnie negatywne konsekwencje, jakie dla gospodarki może przynieść zaplanowany na 3 października br. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie dotyczącej kredytu we frankach szwajcarskich. WYSZCZEGÓLNIENIE 13.09.2019 20.09.2019 ZMIANA USD/PLN 3,9120 3,9319 0,5% EUR/PLN 4,3396 4,3438 0,1% CHF/PLN 3,9608 3,9668 0,2% 4
Rynek towarowy 115,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 13.09=100 112,0 109,0 106,0 103,0 100,0 100,0 106,7 103,2 101,9 97,0 13.09 16.09 17.09 18.09 19.09 20.09 Ropa Złoto Srebro W minionym tygodniu cena ropy Brent wzrosła o 6,7 %. Pomimo zwyżki, perspektywy trwałych wzrostów cen ograniczają zarówno czynniki podażowe, w szczególności wysokie wydobycie surowca w USA (12,4 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 13 września br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Powyższe uwarunkowania mogą determinować globalny układ sił podaży i popytu, doprowadzając w najbliższych miesiącach do utrzymywania się cen ropy poniżej poziomu 70 dolarów za baryłkę. Czynnikiem ryzyka dla takiego scenariusza jest m.in. rozwój sytuacji na Bliskim Wschodzie (Iran, Arabia Saudyjska), a także w Afryce Północnej (Libia). Warto przypomnieć, iż średnia cena za baryłkę ropy Brent w okresie 01.01-20.09.2019 r. była o 8 dolarów, tj. o 11 % niższa niż przed rokiem. Prawdopodobnie niższy niż w 2018 r. średni poziom cen ropy na światowych rynkach powinien być jednym z czynników ograniczających tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w Polsce w 2019 r. W tym kontekście, uwarunkowania zewnętrzne w najbliższych miesiącach powinny wzmacniać oczekiwania dotyczące stabilizacji stóp procentowych NBP. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 13.09 60,22 1488,45 17,43 16.09 69,02 1497,90 17,85 17.09 64,55 1502,20 18,02 18.09 63,60 1493,65 17,74 19.09 64,40 1499,00 17,77 20.09 64,28 1516,75 17,98 5
Rynek kapitałowy 27 400 2 450 26 500 2 350 25 600 2 250 24 700 2 150 23 800 2 050 WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W minionym tygodniu WIG20 spadł o 1,3 %. Wydaje się, iż w warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych m.in. z wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych zwyżek cen akcji na rynkach rozwijających się (do których zaliczana jest Polska) pozostaje mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium (23-27.09.2019 r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres 24 września Polska Stopa bezrobocia rejestrowanego * według wstępnych danych MRPiPS, stopa bezrobocia na koniec sierpnia br. wyniosła 5,2% DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Wartość poprzednia VIII 5,2%* Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 6