PROJEKT BUDOWLANY EGZ. 5. OBIEKT BUDOWLANY Rozbiórka budynku gospodarczego NAZWA I KOD wg CPV Roboty rozbiórkowe 45111300-1 ADRES BUDOWY NR EWID. DZIAŁKI INWESTOR ADRES INWESTORA Osiek 54, 63-920 Pakosław 354/7, obręb Osiek Dom Pomocy Społecznej w Osieku Osiek 54, 63-920 Pakosław Oświadczenie Zgodnie z art. 20., ust. 4. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623, z późn. zm.) oświadczam, iż niniejszy projekt budowlany wykonany został zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej w tym zakresie oraz jest kompletny z punktu widzenia celu, któremu ma służyć. AUTOR PROJEKTU mgr inż. SEBASTIAN DUBICKI Specjalność: Konstrukcja; Nr upr. WKP/0219/POOK/08 Rawicz, maj 2011 1
SPIS TREŚCI PROJEKTU Strona tytułowa... 1 Spis treści... 2 Opis techniczny do zagospodarowania działki... 3 Szkic zagospodarowania działki, skala 1:1000... 4 Opis techniczny do projektu rozbiórki budynku gospodarczego... 5 8 Dokumentacja fotograficzna... 9 12 Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia... 13 15 2
OPIS TECHNICZNY do zagospodarowania działki budowlanej 1. Dane ogólne: Inwestor: Dom Pomocy Społecznej w Osieku Adres inwestora: Osiek 54, 63-920 Pakosław Adres budowy: Osiek 54, 63-920 Pakosław, dz. ewid. 354/7, obręb Osiek 2. Podstawa opracowania: - mapka sytuacyjna w skali 1:1000, - wizja lokalna w terenie, pomiary inwentaryzacyjne i uzgodnienia z Inwestorem. 3. Lokalizacja: Przedmiotowa działka o nr ewid. 354/7 położona jest w Osieku przy drodze gminnej szutrowo-żużlowej (dz. ewid. nr 362), z której zapewnione są dojście i dojazd. Teren działki w części z utwardzeniem betonowym, zabudowany przedmiotowym budynkiem gospodarczym w ruinie, zbiornikami na nieczystości ciekłe oraz studnią. Obiekt znajduje się na terenie parku pałacowego, wpisanego do rejestru zabytków decyzją WKZ z dnia 16.03.1994 r. pod rej. 1455/A i jest ujęty w wojewódzkiej ewidencji zabytków nieruchomych woj. wielkopolskiego. Przedmiotowa działka znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Domu Pomocy Społecznej w Osieku, w otoczeniu terenów leśnych. Usytuowanie przedstawiono na załączonym planie sytuacyjnym w skali 1:1000. 4. Stan istniejący: Teren działki zabudowany przedmiotowym budynkiem gospodarczym w ruinie (dawny budynek inwentarsko-warsztatowy stajnia z około połowy XIX w., w późniejszym okresie przebudowana) oraz, w bezpośrednim sąsiedztwie, zbiornikami na nieczystości ciekłe i studnią, a także innymi urządzeniami infrastruktury technicznej (w tym przyłącza, instalacje i sieci m.in.: przyłącze wodociągowe w części północnej, napowietrzna sieć elektroenergetyczna nn na działce od strony drogi). Teren działki wokół budynku w części z utwardzeniem betonowym; płaski, z lekkim nachyleniem terenu w kierunku południowym, o gruncie piaszczysto-gliniastym. Przedmiotowa nieruchomość nie jest narażona na wpływ oddziaływań szkód górniczych, niebezpieczeństwo powodzi ani nie jest zagrożona osuwaniem się mas ziemnych. Projektowany obiekt nie podlega uzgodnieniom w zakresie ochrony środowiska. 5. Stan projektowany: Na przedmiotowej działce o nr ewid. 354/7 zaprojektowano rozbiórkę budynku gospodarczego, zbiorników na nieczystości ciekłe, utwardzeń betonowych oraz zabezpieczenie studni prefabrykowaną pokrywą żelbetową z włazem. 6. Bilans terenu: Powierzchnia zabudowy przedmiotowego budynku gospodarczego: ~943 m 2 Powierzchnia zabudowy zbiorników na nieczystości ciekłe: ~6 m 2 Powierzchnia zabudowy studni: ~5 m 2 Pow. całkowita działki o nr ewid. 354/7: 0,56 ha Opracował: 3
OPIS TECHNICZNY do projektu rozbiórki budynku gospodarczego wraz z pozostałymi elementami I. Dane ogólne: Inwestor: Dom Pomocy Społecznej w Osieku Adres inwestora: Osiek 54, 63-920 Pakosław Adres budowy: Osiek 54, 63-920 Pakosław, dz. ewid. 354/7, obręb Osiek 1. Przeznaczenie: Zaprojektowano rozbiórkę budynku gospodarczego w ruinie (dawny budynek inwentarskowarsztatowy stajnia z około połowy XIX w., w późniejszym okresie przebudowana). Budynek dwukondygnacyjny (niepodpiwniczony, parter z poddaszem użytkowym), w części przybudowanej (od strony południowo-zachodniej) jednokondygnacyjny; wolnostojący, o ścianach murowanych, stropach w części odcinkowych na podciągach i słupach stalowych i w części drewnianych na podciągach i słupach drewnianych, z dachem stromym dwuspadowym konstrukcji drewnianej płatwiowo-kleszczowej podpartej na ściankach stolcowych (w części przybudowanej jednokondygnacyjnej stropodach odcinkowy płaski jednospadowy); pokrycie dachu i stropodachu z papy; w części inwentarskiej ganki paszowe po obu stronach wzdłuż ścian zewnętrznych. W południowo-wschodnim szczycie budynku rampa ładunkowa dla zwierząt. Wysokość budynku: ~7,3 m, wysokość do okapu: ~5,35 m, wysokość przybudówki: ~2,9 m; lokalizacja w odległości ~2 3 m od granicy z drogą gminną (działka sąsiednia o nr ewid. 362). Ponadto przewidziano rozbiórkę zbiorników na nieczystości ciekłe, utwardzeń betonowych oraz zabezpieczenie istniejącej studni prefabrykowaną pokrywą żelbetową z włazem. 2. Lokalizacja: Przedmiotowa działka o nr ewid. 354/7 położona jest w Osieku przy drodze gminnej szutrowo-żużlowej (dz. ewid. nr 362), z której zapewnione są dojście i dojazd. Obiekt znajduje się na terenie parku pałacowego, wpisanego do rejestru zabytków decyzją WKZ z dnia 16.03.1994 r. pod rej. 1455/A i jest ujęty w wojewódzkiej ewidencji zabytków nieruchomych woj. wielkopolskiego. Przedmiotowa działka znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Domu Pomocy Społecznej w Osieku, w otoczeniu terenów leśnych. 3. Dane charakterystyczne: Powierzchnia zabudowy budynku gospodarczego: ~943 m 2, w tym: - część dwukondygnacyjna: ~11,9 74,15 = ~882 m 2, - przybudówka jednokondygnacyjna: ~2,9 11,7 = ~34 m 2, - rampa dla zwierząt: ~2,8 9,2 = ~27 m 2. Powierzchnia użytkowa przyziemia: ~794 m 2. Kubatura budynku: ~5680 m 3. Wysokość budynku: ~7,3 m. Powierzchnia utwardzeń betonowych: ~1200 m. 4. Metoda rozbiórki: Tradycyjna sposobem gospodarczym i przy użyciu sprzętu mechanicznego. 5
5. Opis elementów architektoniczno-konstrukcyjnych: Ławy fundamentowe: Wykonane jako betonowo-kamienne i ceglane, z poziomem posadowienia poniżej strefy przemarzania w gruntach piaszczysto-gliniastych. Ściany nośne, ścianki działowe: Wykonane jako murowane z cegły ceramicznej i innych drobnowymiarowych elementów murowych, na zaprawie wapiennej i wapienno-cementowej, tynkowane obustronnie tynkiem zwykłym. Stropy, stropodach: W części inwentarskiej stropy drewniane nagie nad przyziemiem, na podciągach i słupach drewnianych, z wierzchu podłoga ślepa z desek. W części warsztatowej stropy odcinkowe stalowo-ceramiczne na podciągach i słupach stalowych. Nad częścią przybudowaną jednokondygnacyjną stropodach konstrukcji stalowo-ceramicznej odcinkowej, płaski jednospadowy z pokryciem papowym. Dach: W części dwukondygnacyjnej pokrycie dwuspadowego symetrycznego dachu stromego (~18 =32%) papą na deskowaniu. Konstrukcja dachu drewniana, płatwiowo-kleszczowa, podparta na ściankach stolcowych i kolankowych. W części przybudowanej jednokondygnacyjnej stropodach konstrukcji stalowo-ceramicznej odcinkowej, płaski jednospadowy z pokryciem papowym. Stolarka i ślusarka: Stolarka drzwiowa i bramowa drewniana, wrota na zawiasach pasowych. Ślusarka okienna stalowa w formie szklonych ram z kątowników i teowników metalowych. Instalacje w budynku: - wodociągowa szczątkowa - zasilana z przyłącza wodociągowego z sieci od strony północnej, - kanalizacji sanitarnej szczątkowa, z odprowadzeniem do zbiornika na ścieki bytowe na terenie działki, - elektryczne szczątkowe, prawdopodobnie z napowietrznego przyłącza elektroenergetycznego. Elementy pozostałe w otoczeniu budynku do rozbiórki i zasypania: - wokół budynku utwardzenia betonowe płyta betonowa monolityczna na warstwie gruzu, - UWAGA! W bezpośrednim sąsiedztwie budynku od strony południowej znajdują się komory zbiornika na nieczystości ciekłe przeznaczone do rozbiórki i zasypania z wapnem. Elementy pozostałe w otoczeniu budynku do uzupełnienia: - ogrodzenie nieruchomości częściowe, z siatki ślimakowej plecionej stalowej na słupkach stalowych, - UWAGA! W sąsiedztwie budynku, w części południowej, znajduje się studnia czerpalna; dostarczyć i zamontować nową pokrywę prefabrykowaną żelbetową średnicy ~2,3 m, z włazem żeliwnym typu ciężkiego klasy D400. Uwagi końcowe: O wszelkiej niezgodności projektu czy założeń konstrukcyjnych w nim zawartych ze stanem faktycznym należy niezwłocznie powiadomić projektanta w formie pisemnej. Wszelkie wątpliwości oraz odstępstwa od niniejszych założeń należy rozstrzygać na bieżąco przy udziale kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego oraz, w razie potrzeby, służb konserwatorskich czy archeologicznych. 6. Opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych Prace rozbiórkowe wykonywać w kolejności: - przed przystąpieniem do robót rozbiórkowych w porozumieniu z odpowiednimi gestorami odciąć wszystkie media, - demontaż urządzeń i instalacji, - demontaż stolarki otworowej i innych elementów stolarskich, - demontaż elementów kowalsko-ślusarskich, 6
- rozebranie pokrycia stropodachu i dachu budynku wraz z obróbkami (jedynie w części nie zagrożonej zawaleniem), - rozebranie konstrukcji więźby dachowej (w części ze stropem odcinkowym), - rozebranie (za pomocą lin i zbloczy) drewnianych konstrukcji więźby i stropu (w części inwentarskiej) w części zawalonych, z bardzo złym stanie technicznym, - rozebranie ścian poddasza, - rozebranie stropów odcinkowych, - rozebranie ścianek, ścian przyziemia, - rozbiórka podłoży i fundamentów, w pełnym zakresie, - rozbiórka i zasypanie istniejących zbiorników podziemnych wraz z zasypaniem wapnem, - uporządkowanie terenu po robotach rozbiórkowych, - rozbiórki prowadzić w sposób zapewniający segregację poszczególnych rodzajów materiałów rozbiórkowych, z zapewnieniem ich właściwej utylizacji; palenie drewna w miejscu rozbiórki jest zabronione; do transportu materiałów rozbiórkowych stosować samochody zabezpieczone plandekami przed pyleniem podczas jazdy bądź siatką przed odrywaniem się drobnych części lotnych. Uwagi końcowe: - prace rozbiórkowe można rozpocząć po uzyskaniu decyzji administracyjnej, - przed rozpoczęciem robót należy zapoznać się szczegółowo z dokumentacją zwracając uwagę na warunki wydane w uzgodnieniach, zachowując wytyczne wykonawstwa i odbioru robót, - roboty prowadzić pod kierownictwem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane, - prace prowadzić ze szczególną ostrożnością ze względu na bardzo zły stan techniczny konstrukcji, z dostosowaniem technologii i kolejności prowadzonych robót do warunków bhp, - zaleca się rozbiórki przy użyciu ciężkiego sprzętu budowlanego z uwagi na potencjalnie duże zagrożenie dla pracowników prowadzących rozbiórki sposobem ręcznym. 7. Opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia Teren, na którym prowadzone są prace rozbiórkowe powinien być oznakowany i ogrodzony w sposób zapewniający bezpieczeństwo osobom niezatrudnionym na budowie i uniemożliwiający wstęp na teren rozbiórki osobom nieupoważnionym. Ograniczyć do minimum pozostawienie na noc niezasypanych wykopów, rusztowań czy niestatecznych elementów konstrukcji. Przed rozpoczęciem rozbiórki należy odłączyć wszelkie instalacje i media. Miejsca odłączenia, wyłączniki, zawory, winny znajdować się poza obrębem robót budowlanych. Roboty powinny być prowadzone tak, aby nie została naruszona stateczność rozbieranego obiektu oraz tak, aby usuwanie jednego elementu konstrukcyjnego nie wywołało utraty stateczności i przewrócenia się innego fragmentu konstrukcji. Nie jest dopuszczalne dokonywanie rozbiórki przez podkopywanie lub podcinanie konstrukcji od dołu. Roboty rozbiórkowe należy wykonywać z zachowaniem maksimum ostrożności, należy przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przy robotach rozbiórkowych, a w szczególności: - stosować odpowiednie narzędzia i sprzęt, - stosować urządzenia zabezpieczające i ochronne, - stosować środki zabezpieczające pracowników, - zapewnić bezpieczeństwo publiczne. UWAGA! Ze względu na lokalizację budynku w odległości ~2 3 m od granicy z drogą gminną (dz. ewid. nr 362) i w sąsiedztwie innych obiektów, podczas prowadzenia robót rozbiórkowych zachować szczególną ostrożność. Roboty budowlane należy wykonać zgodnie z wymogami zawartymi m.in. w następujących przepisach: - Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.03.169.1650 z późn. zm.); 7
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz.U.03.120.1126); - Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz.U.02.108.953 z późn. zm.); - Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U.03.47.401); - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby (Dz.U.96.62.288 z późn. zm.); - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej (Dz.U.96.62.287); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U.02.191.1596 z późn. zm.); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz.U.01.118.1263); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.04.180.1860 z późn. zm.); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz.U.99.80.912). Projektowaną inwestycję w zakresie rozbiórki obiektu gospodarczego zaliczono do projektów obiektów budowlanych o prostej konstrukcji, w związku z tym nie ma obowiązku zapewnienia sprawdzenia projektu architektoniczno-budowlanego. Ze względu na specyfikę projektowanych rozbiórek obiektów budowlanych sporządzono informację dotyczącą bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, którą uwzględnić należy w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Dla projektowanych rozbiórek obiektów Kierownik budowy jest obowiązany sporządzić lub zapewnić sporządzenie, przed rozpoczęciem budowy, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniając specyfikę obiektu budowlanego i warunki prowadzenia robót budowlanych, w tym planowane jednoczesne prowadzenie robót budowlanych (Dz.U.10.243.1623 art. 21a ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. z późniejszymi zmianami), ponieważ: - przewidywane roboty budowlane mają trwać dłużej niż 30 dni roboczych i jednocześnie może być przy nich zatrudnionych co najmniej 20 pracowników lub pracochłonność planowanych robót będzie przekraczać 500 osobodni, - charakter, organizacja i miejsce prowadzenia robót budowlanych stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a w szczególności przysypania ziemią i upadku z wysokości, - roboty prowadzone będą w pobliżu linii wysokiego napięcia i czynnych linii komunikacyjnych, - roboty prowadzone będą przy demontażu ciężkich elementów prefabrykowanych. 8
8. Dokumentacja fotograficzna: Fot. 1. Budynek gospodarczy do rozbiórki widok elewacji od strony zachodniej Fot. 2. Budynek gospodarczy do rozbiórki fragment elewacji od strony południowej 9
Fot. 3. Budynek gospodarczy do rozbiórki fragment elewacji południowo-zachodniej Fot. 4. Budynek gospodarczy do rozbiórki rampa dla zwierząt od strony południowej 10
Fot. 5. Budynek gospodarczy do rozbiórki fragment stropu odcinkowego Fot. 6. Budynek gospodarczy do rozbiórki stajnia z gankiem paszowym 11
Fot. 7. Budynek gospodarczy do rozbiórki stajnia w części z zawalonym dachem i stropem Fot. 8. Studnia murowana do zabezpieczenia istniejące przekrycie z blachy stalowej 12
INFORMACJA dotycząca Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia NAZWA I ADRES OBIEKTU BUDOWLANEGO: Rozbiórka budynku gospodarczego Osiek 54, 63-920 Pakosław; dz. ewid. 354/7, obręb Osiek IMIĘ I NAZWISKO INWESTORA I ADRES: Dom Pomocy Społecznej w Osieku Osiek 54, 63-920 Pakosław IMIĘ I NAZWISKO PROJEKTANTA: mgr inż. Sebastian Dubicki 13
CZĘŚĆ OPISOWA 1. Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych obiektów: - przed przystąpieniem do robót rozbiórkowych na terenie danej nieruchomości w porozumieniu z odpowiednimi gestorami odciąć wszystkie media, - demontaż urządzeń i instalacji, - demontaż stolarki otworowej i innych elementów stolarskich, - demontaż ślusarki otworowej i innych elementów kowalsko-ślusarskich, - rozebranie pokrycia stropodachu i dachu budynku wraz z obróbkami (jedynie w części nie zagrożonej zawaleniem), - rozebranie konstrukcji więźby dachowej (w części ze stropem odcinkowym), - rozebranie (za pomocą lin i zbloczy) drewnianych konstrukcji więźby i stropu (w części inwentarskiej) w części zawalonych, z bardzo złym stanie technicznym, - rozebranie ścian poddasza, - rozebranie stropów odcinkowych, - rozebranie ścianek, ścian przyziemia, - rozbiórka podłoży i fundamentów, w pełnym zakresie, - rozbiórka i zasypanie istniejących zbiorników podziemnych wraz z zasypaniem wapnem, - uporządkowanie terenu po robotach rozbiórkowych, - rozbiórki prowadzić w sposób zapewniający segregację poszczególnych rodzajów materiałów rozbiórkowych, z zapewnieniem ich właściwej utylizacji; palenie drewna w miejscu rozbiórki jest zabronione; do transportu materiałów rozbiórkowych stosować samochody zabezpieczone plandekami przed pyleniem podczas jazdy bądź siatką przed odrywaniem się drobnych części lotnych. Kolejność realizacji rozbiórek poszczególnych obiektów ustalona zostanie na etapie opracowania harmonogramu prac. 2. Wykaz istniejących obiektów budowlanych: - działki zabudowane budynkami i innymi obiektami budowlanymi zgodnie ze szkicem zagospodarowania. 3. Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi: - istniejące elementy instalacji i sieci uzbrojenia terenu oraz studnie i zbiorniki - wynikające z danych geodezyjnych bądź niezinwentaryzowane; - sąsiedztwo budynku przy granicy z drogą gminną; - sąsiedztwo terenu Domu Pomocy Społecznej. 4. Wskazanie dotyczące przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagrożeń oraz miejsce i czas ich wystąpienia: - roboty budowlane, których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a w szczególności przysypania ziemią lub upadku z wysokości: a. wykonywanie wykopów o ścianach pionowych bez rozparcia o głębokości większej niż 1,5 m, b. nieoznakowane, niezabezpieczone lub źle zabezpieczone wykopy, c. ruch środków transportu w nieodpowiedniej odległości od wykopów, d. nieodpowiednie prowadzenie robót ziemnych przy instalacjach podziemnych, e. nieprawidłowo wykonane rusztowania i pomosty, f. nieprawidłowo wyznaczone, wydzielone i oznakowane strefy ochronne i niebezpieczne, g. prowadzenie robót przy złej widoczności i złych warunkach atmosferycznych, h. nieodpowiednie prowadzenie robót ślusarsko-spawalniczych, i. roboty wykonywane przy użyciu dźwigów i ciężkiego sprzętu, j. roboty wykonywane pod lub w pobliżu przewodów linii elektroenergetycznych, - roboty budowlane, przy prowadzeniu których występują działania substancji chemicznych lub czynników biologicznych zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi: k. roboty prowadzone w temperaturze poniżej -10 C, 14
- roboty budowlane prowadzone przy demontażu ciężkich elementów prefabrykowanych - roboty, których masa przekracza 1,0 t. 5. Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych: - przed przystąpieniem do wykonywania robót budowlanych każdy pracownik winien odbyć szkolenie wstępne ogólne i na stanowisku pracy w zakresie BHP prac ogólnobudowlanych; - w planie BiOZ Kierownik budowy winien określić szczegółowy plan szkoleń BHP i zasady prowadzenia szkoleń pracowników, w tym zatrudnionych przy robotach szczególnie niebezpiecznych; - zaleca się m. in.: prowadzenie codziennego krótkiego instruktażu pracowników przed rozpoczęciem pracy (z pisemnym potwierdzeniem przez pracowników przeprowadzonego instruktażu), przed przystąpieniem do realizacji robót przeprowadzenie każdorazowo instruktażu obejmującego: określenie zasad postępowania w przypadku zagrożenia, konieczność i zasady stosowania przez pracowników środków ochrony indywidualnej, zasady bezpiecznego nadzoru nad pracami szczególnie niebezpiecznymi przez wyznaczone w tym celu osoby, zasady składowania i transportu materiałów, zasady pracy w sąsiedztwie czynnych torów kolejowych i sieci trakcyjnej, przeprowadzenie instruktażu przed przystąpieniem do robót szczególnie niebezpiecznych: roboty budowlane, których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a w szczególności przysypania ziemią lub upadku z wysokości: roboty budowlane, przy prowadzeniu których występują działania substancji chemicznych lub czynników biologicznych zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi: roboty budowlane prowadzone w pobliżu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii komunikacyjnych; roboty budowlane prowadzone przy demontażu ciężkich elementów prefabrykowanych - roboty, których masa przekracza 1,0 t. 6. Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych, zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających bezpieczną i sprawną komunikację, umożliwiającą szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń: - teren rozbiórki ogrodzić, oznakować i wyznaczyć strefy niebezpieczne, - wyznaczyć i zabezpieczyć drogi, wyjścia i przejścia dla pieszych, - rusztowania systemowe powinny być montowane zgodnie z dokumentacją producenta z elementów poddanych przez producenta badaniom zgodności z wymaganiami konstrukcyjnymi i materiałowymi, określonymi w kryteriach oceny wyrobów po względem bezpieczeństwa; montowane i demontowane przez osoby posiadające wymagane uprawnienia; odpowiednio oznaczone i uziemione, - wszyscy przebywający na terenie budowy są obowiązani posiadać wymagane środki ochrony indywidualnej; w razie potrzeby zapewnić środki ochrony zbiorowej, - drogi dojazdowe winne być przejezdne, zabrania się składowania na nich materiałów budowlanych, - na placu budowy w widocznym miejscu winny znajdować się apteczka i sprzęt ppoż. - prace przy urządzeniach elektrycznych wykonywać po wyłączeniu spod napięcia zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych, - drabiny eksploatować tylko sprawne i zgodnie z ich przeznaczeniem, - przy wykonywaniu wykopów koparką należy sprawdzić czy na trasie znajdują się sieci i urządzenia podziemne; koparkę może obsługiwać jedynie pracownik posiadający odpowiednie uprawnienia; w zasięgu działania koparki zabrania się przebywania pracownikom i osobom postronnym. 15