1
Opracowanie: 2
Spis treści 1. Założenia konsultacji społecznych... 4 2. Wyniki badania ankietowego... 6 3. Przebieg i wnioski z otwartego spotkania informacyjnego i warsztatowego... 10 3
1. Założenia konsultacji społecznych Podstawowym zagadnieniem przyświecającym konsultacjom społecznym Strategii rozwoju Starachowic do roku 2027 było pytanie jak powinny wyglądać Starachowice za 10 lat oraz założenie długoterminowe jakie długofalowe działania należy podjąć, aby miasto się rozwijało? Konsultacje społeczne trwały od 10 września 2018 r. do 10 października 2018 r. Ich celem było zebranie uwag, opinii i propozycji dotyczących projektu Strategii Rozwoju Gminy Starachowice na lata 2018-2027 oraz projektu Prognozy Oddziaływania na Środowisko dla ww. dokumentu. Podstawą prawną przeprowadzonych konsultacji społecznych był: art. 5a ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 2018.0.994 t.j.); Regulamin Konsultacji Społecznych w Starachowicach, stanowiący załącznik do Uchwały Nr X/9/2015 Rady Miejskiej w Starachowicach z dnia 25 września 2015 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Konsultacji Społecznych w Starachowicach, zmienione Uchwałą Nr V/13/2016 Rady Miejskiej w Starachowicach w sprawie uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie wprowadzenia Regulaminu Konsultacji Społecznych w Starachowicach. Zarządzenie Prezydenta Miasta nr 453/2018 z dnia 31 sierpnia 2018 r. w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych dotyczących projektu Strategii Rozwoju. Zaplanowane działania partycypacyjne zostały przeprowadzone zgodnie z informacjami i harmonogramem znajdującym się na stronie internetowej Urzędu Miejskiego w Starachowicach www.rewitalizacja.starachowice.eu oraz na stronie BIP Urzędu Miejskiego w Starachowicach w zakładce Tablica ogłoszeń/konsultacje społeczne/projekt Strategii. Strategia rozwoju Starachowic do roku 2027 stanowi nadrzędny dokument planistyczny miasta w zakresie wytyczania kierunków rozwojowych na poziomie wizji miasta, wyznaczenia obszarów planowania strategicznego i przypisanych im celów oraz działań. Strategia Rozwoju stanowi rozwinięcie i uzupełnienie Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Starachowice na lata 2016-2025. Rekomendacje tam zawarte stanowią ważny element wizji, jak również wyznaczają sposób definiowania miasta jako wspólnoty wszystkich mieszkańców. W materiale dostępnym dla wszystkich mieszkańców, podkreślono na etapie rozpoczęcia konsultacji społecznych, że wyznaczone założenia rozwojowe strategii stanowią łącznik pomiędzy trwającymi działaniami rewitalizacyjnymi, a polityką stymulowania wzrostu społeczno-gospodarczego w mieście oraz docelowo poszerzeniu działań wpisujących się w ideę Smart City. Zatem kierunki rozwojowe 4
w perspektywie 2027 roku czerpią z zasad zrównoważonego rozwoju, idei miasta inteligentnego, jak również z koncepcji wzmacniania kluczowych polityk sektorowych w mieście. W ramach konsultacji Strategii Rozwoju zrealizowano następujące działania partycypacyjne: 1. Zorganizowano spotkanie informacyjne dla mieszkańców w dniu 11 września 2018 r. o godz. 12:00 w Urzędzie Miejskim w Starachowicach w sali nr 125. 2. Zorganizowano spotkanie warsztatowe na spotkaniu Komitetu Rewitalizacji w dniu 11 września 2018 r. o godz. 13:00 w Urzędzie Miejskim w sali nr 125. 3. Przeprowadzono ankietyzację na stronie internetowej miasta. Dodatkowo istniała również możliwość wypełnienia ankiety ręcznie i przesłania na adres e-mail: rewitalizacja@starachowice.eu lub przekazania do Biura Obsługi Mieszkańców w Urzędzie Miejskim w Starachowicach. Ankieta w wersji papierowej była dostępna w BOM oraz w pokoju 219 w Urzędzie Miejskim. W niniejszym raporcie w rozdziale 2. przedstawiono wyniki ankietyzacji, natomiast w rozdziale 3. odniesiono się do spotkań partycypacyjnych. 5
2. Wyniki badania ankietowego W badaniu ankietowym przeważali mieszkańcy, ich udział kształtował się na poziomie 64%. Odsetek kobiet uczestniczących w badaniu wyniósł 36% Wykres 1 Respondenci wg płci [%] Kobieta 36% Mężczyzna 64% W badaniu zdecydowanie dominowały osoby młode do 35 roku życia. Jednocześnie należy podkreślić, że w badaniu wzięły udział głównie osoby z wykształceniem wyższym, odsetek ten oscylował na poziomie 91%. Wykres 2 Grupy wiekowe respondentów [%] 9% 9% 16-25 26-35 36-45 67+ 9% 7 Respondenci zostali poproszeni o wybranie najważniejszych mocnych stron Starachowic. Najczęściej wskazywano na czynniki gospodarcze, takie jak spadające bezrobocie oraz funkcjonowanie SSE. Jednocześnie 1 wskazań jako atut miasta wskazywało na rewitalizację. 6
Wykres 3 Proszę zaznaczyć trzy mocne strony miasta najważniejsze Pana / Pani zdaniem dla harmonijnego rozwoju Starachowic [%] Spadające bezrobocie Funkcjonowanie Specjalnej Strefy Ekonomicznej Rewitalizacja miasta 1 Skuteczne pozyskiwanie funduszy zewnętrznych Wzrastający poziom wynagrodzeń Rozwinięta polityka senioralna 10% 10% 10% Działalność organizacji społecznych Naturalne przestrzenie publiczne Wysoko oceniana atrakcyjność inwestycyjna Inne Malejąca liczba klientów pomocy społecznej W analogicznej formule jak w przypadku mocnych stron, zapytano o deficyty (słabe strony miasta). Mieszkańcy w pierwszej kolejności wskazywali na aspekt komunikacyjny (2), w drugiej chaos w zagospodarowaniu przestrzennym, na trzeciej pozycji umieszczono starzenie się wspólnoty lokalnej. Wykres 4 Proszę zaznaczyć trzy słabe strony miasta, które Pana / Pani zdaniem najbardziej ograniczają rozwój Starachowic [%] Niewydolność komunikacyjna 2 Chaos przestrzenny Starzenie się społeczności lokalnej 1 Niski poziom innowacyjności lokalnej gospodarki i przedsiębiorczości Kryzys demograficzny, trwała depopulacja od 1995 roku spadek liczby ludności o 1 Brak wolnych zasobów pracy w mieście, zmieniająca się struktura zatrudnienia Zanieczyszczenie powietrza i hałas komunikacyjny 8% 8% 10% 10% Inne Ograniczony zasób komunalny miasta w zakresie mieszkań komunalnych, socjalnych i chronionych Spadająca liczba podmiotów gospodarczych W następnym pytaniu otwartym respondenci zostali poproszeni o wyartykułowanie co w ich opinii jest największym pozytywnym elementem w Starachowicach, a co największym problemem w mieście. Wśród pozytywów dominowały następujące odpowiedzi: 7
Największym pozytywem jest ukierunkowanie miasta w stronę pozyskiwania środków zewnętrznych ; Szeroko rozumiany kapitał ludzki, ludzie ; Funkcjonowanie SSE. Jeżeli chodzi o aspekty negatywne najczęściej wskazywano na niewystarczającą infrastrukturę drogową oraz budowę obwodnicy. Na poniższym wykresie zilustrowano najważniejsze kierunki działania, które powinny być zrealizowane w ramach zagospodarowania przestrzennego Starachowic. Z punktu widzenia respondentów najistotniejszą wagę ma poprawa wyglądu zewnętrznego miasta. Wykres 5 Proszę zaznaczyć trzy najważniejsze kierunki działania, które powinny być zrealizowane w ramach zagospodarowania przestrzennego Starachowic [%] Poprawa wyglądu zewnętrznego miasta Wykorzystanie potencjału miejsc pełniących funkcję centrum miasta Zagospodarowanie naturalnych przestrzeni publicznych Rewitalizacja miasta 21% Opracowanie Systemu Informacji Miejskie 8% Aranżacja miasta dla osób z ograniczoną mobilnością Ochrona dziedzictwa krajobrazowego Ograniczenie poziomu dekoncentracji instytucji publicznych Tworzenie przestrzeni publicznych przyjaznych dzieciom i rodzicom Na poniższym wykresie zilustrowano najważniejsze kierunki działania, które powinny być zrealizowane w ramach polityki społecznej w Starachowicach. Z punktu widzenia respondentów najistotniejszą wagę ma wzmocnienie oferty spędzania czasu wolnego (21% odpowiedzi). 8
Wykres 6 Proszę zaznaczyć trzy najważniejsze kierunki działania, które powinny być zrealizowane w ramach polityki społecznej w Starachowicach [%] Wzmocnienie oferty spędzania czasu wolnego Tworzenie warunków sprzyjających wykreowaniu markowego i rozpoznawalnego wydarzenia kulturowego Kształcenie kompetencji interkulturowych wśród młodzieży 16% 21% Rozwijanie istniejącego systemu polityki senioralnej Poprawa jakości kształcenia w zakresie kompetencji kluczowych wśród młodzieży Rozwój systemowej współpracy szkół podstawowych z przedsiębiorcami Promocja przedsiębiorczości wśród młodzieży Wspieranie inicjatyw w zakresie zwiększenia dostępności usług opiekuńczo-wychowawczych Wprowadzanie rozwiązań zwiększających dostępność zasobów mieszkaniowych 8% 11% 11% Na poniższym wykresie zilustrowano najważniejsze kierunki działania, które powinny być zrealizowane w ramach polityki gospodarczej w Starachowicach. Z punktu widzenia respondentów najistotniejszą wagę mają działania na rzecz poprawy jakości miejsc pracy (26% wskazań). Wykres 7 Proszę zaznaczyć trzy najważniejsze kierunki działania, które powinny być zrealizowane w polityki gospodarczej w Starachowicach [%] Działania na rzecz poprawy jakości miejsc pracy Poprawa dostępności komunikacyjnej Starachowic w wymiarze zewnętrznym i wewnętrznym Wykreowanie pozytywnej marki Starachowic jako atrakcyjnego miasta przemysłowego Wdrażanie rozwiązań na rzecz czystego powietrza Wspieranie lokalnych mikroprzedsiębiorstw 8% 8% 2 26% Wspieranie działań nastawionych na integrację cudzoziemców Działania na rzecz stworzenia zielonej strefy aktywności gospodarczej Utworzenie Centrum Obsługi Inwestora Rozwój ekonomii społecznej Kwestionariusz ankiety kończył się pytanie otwartym, w którym proszono respondentów o wskazanie jednego najważniejsze przedsięwzięcia / projektu / zadania, które należy zrealizować w Starachowicach w najbliższych latach. Połowa wskazań odnosiła się do poprawy infrastruktury drogowej, natomiast 22% respondentów podnosiło kwestię rewitalizacji Lubianki. 9
3. Przebieg i wnioski z otwartego spotkania informacyjnego i warsztatowego W ramach konsultacji Strategii Rozwoju zrealizowano następujące działania partycypacyjne: 1. Zorganizowano spotkanie informacyjne dla mieszkańców w dniu 11 września 2018 r. o godz. 12:00 w Urzędzie Miejskim w Starachowicach w sali nr 125. 2. Zorganizowano spotkanie warsztatowe na spotkaniu Komitetu Rewitalizacji w dniu 11 września 2018 r. o godz. 13:00 w Urzędzie Miejskim w sali nr 125. Każdorazowo prezentowano na nich prezentację multimedialną. Łączna liczba uczestników wynosiła 27 osób. 10
Spotkania przebiegały według planu zamieszczonego na poniższej grafice. Zgodnie z zaprezentowanym programem przebieg dyskusji był zgodny z logiką powstawania dokumentu strategicznego. Wnioski formułowane przez uczestników spotkania dotyczyły głównie szczegółowości planowanych działań, horyzontu czasowego realizacji oraz analizy danych statystycznych, które pokazywały główne tendencje społeczno-gospodarcze w mieście. Należy podkreślić, że uczestnicy nie kwestionowali proponowanych zapisów, jak również nie zgłaszali dodatkowych postulatów. Niemniej poniżej w formie wylistowanych wniosków zebrano najważniejsze wnioski składane przez osoby uczestniczące w spotkaniu. 1. Uczestnicy konsultacji koncentrowali się na szczegółowych zagadnieniach inwestycyjnych, które stanowią poziom operacyjny, nie zaś kierunkowy stanowiący rdzeń dokumentu. Podczas spotkania została przedstawiona idea i charakter dokumentu jakim jest strategia rozwoju. 2. Podczas konsultacji podnoszono były również często doraźne potrzeby poszczególnych uczestników, które z punktu widzenia strategii rozwoju nie stanowią przedmiotu dyskusji. 3. W trakcie moderowanej dyskusji uczestnicy dokonywali gradacji poszczególnych kierunków działań w formie warsztatowej. W większości deklaracje osób uczestniczących w spotkaniach były zbieżne z zapisami dokumentu strategicznego. 4. Uczestnicy spotkania jednogłośnie zgodzili się z tezą, iż głównym problemem miasta jest demografia. Podczas spotkania ten wątek mocno dominował i przenikał pozostałe tematy. 11
5. Uczestnicy spotkań zgodnie stwierdzili, iż warto stworzyć syntetyczny skrót Strategii, tak aby był przyjazny wszystkim mieszkańcom. Raport opracowano w dniu 8 listopada 2018 r. 12