Diego Rodríguez de Silva y Velázquez ochrzcz. 6 czerwca 1599 w Sewilli, zm. 6 sierpnia 1660 w Madrycie
Życiorys Najstarszy syn potomka starej sewilijskiej szlachty i matki sewilijki, Której nazwisko rodowe, Velazquez, zwyczajem Hiszpanów przyjął i właśnie nim zapisał się w kartach historii sztuki Naukę malarstwa pobierał w pracowni Francisco Pacheco, który wkrótce stanie się jego zięciem, a następnie pierwszym kronikarzem wielkiego malarza Okres sewilski pierwszy etap twórczości artysty. Był to czas poszukiwania formy i krystalizacji zainteresowao tematyka obyczajową Największym autorytetem malarza był Caravaggio, którego wpływy przejawiają się w modelunku światłocieniowym, kontrastach i przedstawieniach naturalistycznych. Okres sewilijski charakteryzuje się przedstawieniami religijnymi, którym twórca nadaje cech codzienności, odrzucając stylizację i patetyzację dzieła. Charakterystycznym punktem tej twórczości jest mocne, jednostkowe skoncentrowanie światła. Postaci wyłaniają się z mroku.
Hołd trzech króli Postad Marii i Dzieciątka jest domniemanym portretem żony i córeczki artysty
Velazqez, już w okresie sewilijskim wykazywał zainteresowanie malarstwem obyczajowym. Najistotniejszymi przykładami tego czasu są Stara Kucharka i Nosiwoda -> BODEGONY (hiszp. winiarnia ): W Wymienionych obrazach pierwszy raz na gruncie malarstwa hiszpaoskiego pojawia się tematyka związana z kuchnią i przygotowaniem posiłku. Bohaterowie tych płócien bytują w przestrzeni wyznaczanej kolejnymi planami zapełnionymi przedmiotami w układach zbliżonych do martwej natury Powiązani są jedynie gestem wyciągniętej zamarłej na chwilę ręki, zdają się nie kontaktowad ze sobą trwając w nastroju powagi i godności.
Stara kucharka
Okres sewilijski poza przedstawieniami religijnymi i obyczajowymi prezentuje jeszcze jeden typ kreowania formy Velazquez dokonał swego rodzaju połączenia wyżej wymienionych tematów. Obrazy religijne są intymne w nastroju i jednocześnie surowe w formie po przez oszczędnośd środków wyrazu. Gama kolorystyczna jest ciemna i głęboka
Chrystus w domu Marty i Marii
Mulatka (drugi plan! przedstawienie bibilijne)
Królewski dwór W 1622 roku wyjechał na krótko do Madrytu. W rok później został wezwany przez ministra króla Filipa IV i został mianowany nadwornym malarzem. Z hiszpaoskim dworem królewskim będzie już związany do kooca życia. W roku 1624 na stałe przeniósł się do Madrytu. W tym okresie poznał przebywającego w Madrycie Rubensa. Wtedy zapragnął udad się w podróż do Włoch i uzyskał na tę wyprawę królewskie pozwolenie. W tym okresie zarzuca malarstwo obyczajowe i zajmuje się portretami, które przyniosły mu ogromną sławę W latach 1629-1631 przebywał we Włoszech, gdzie odwiedził kolejno Genuę, Mediolan, Weronę, Wenecję, Ferrarę, Cento, Loret o, Bolonię, Rzym i Neapol. Najwięcej czasu spędził w Rzymie. Wyprawa miała głównie charakter poznawczy. Malarz zetknął się bezpośrednio ze sztuką włoską, studiując i kopiując dzieła wielkich mistrzów: Rafaela, Michała Anioła, Tycjana i Tintoretta. Niedługo później powraca do tematyki biblijnej i mitologicznej
Portret konny księcia Olivaresa
Kuźnia Wulkana
Triumf Bahusa
Zakrwawione szaty Józefa
Dworskie malarstwo portretowe Z włoskich podróży Velazquez wyciągnął bardzo ważną lekcję koloru, która później rzutuje na kunszt jego malarstwa portretowego. Artysta w pełni ujawnia umiejętności subtelnego uchwycenia wyrazu psychicznego osób portretowanych. Członkowie rodziny królewskiej są tematem wielu płócien, pojawiają się również sceny polowao i codziennośd dworską
Antonia de Ipeñarrieta Portret Anatonii z synem Don Luisem ukazuje zmianę stosunku Velazqueza do tradycyjnych form portretu dworskiego. Sztywna konwencja ustępuje miejsca naturalności i subtelności wykonania.
Artysta poza dworskimi postaciami skupiał się na portretowaniu błaznów. Najgłębsze od strony psychologicznej są właśnie portrety karłów i błaznów. Malarz mocno akcentował rysy ludzkie tych postaci. Oszczędnymi środkami mówił o człowieczeostwie ludzi, których ułomnośd była źródłem rozrywek i atrakcji całego dworu.
Poddanie Bredy Jedynym zachowanym obrazem historycznym Velazqueza jest Poddanie Bredy, malowane na królewskie zamówienie. Tematyka nawiązuje do kapitulacji niderlandzkiego miasta Breda, po kilkumiesięcznym oblężeniu. Obraz został namalowany zaledwie po 10 latach od wydarzenia. Scharakteryzował dwie bardzo różniące się grupy żołnierzy, dzieląc całośd płótna prawie na dwie połowy
Portret Papieża Innocentego X Malarz położył nacisk na oczy modela, przenikliwe spojrzenie niemłodego człowieka pozwala mu przypisad cechy sprytu i nieufności.
Francis Bacon (1953) Bacon uważał obraz Hiszpana za jedno z największych dzieł w historii malarstwa, nie tylko ze względu na doskonałośd formalną, ale przede wszystkim ze względu na wnikliwośd w ukazaniu dwuznacznego charakteru postaci.
Wenus z lustrem dzieło zamykające okres dojrzały, jest jedynym znanym aktem twórczości malarza
Infantki Panny dworskie (Las Meninas) - Wielopostaciowe przedstawienie dworskie, malarz zawiera w nim swój autoportret - Bohaterką pierwszego planu jest złotowłosa Infantka w otoczeniu towarzyszących jej postaci - Bardzo ciekawa kompozycja -> główna postad (Infantka) wraz ze swoją świtą pojawiła się z wizytą w pracowni malarza, zajętego portretowaniem jej rodziców, których odbicia widoczne są w lustrze
Prządki Kolejny wielopostaciowy obraz Powrót malarza do tematyki rodzajowej podejmowanej we wczesnym okresie twórczości Scena dzieje się we wnętrzu manufaktury tapicerskiej Dwa tematy dzieła: - praca fizyczna, wskazuje na to uchwycenie ruchu kołowrotka - drugi plan przedstawia pełną spokoju scenę z życia dworu
Infantki Najlepsze portrety Velazqueza: - Infatki Marii Teresy - Infantki Marii Anny Portretował kolejne etapy życia infantki Małgorzaty, dzięki niemu przeszła do historii, jako urocze dziecko o niewinnej twarzy i melancholijnych oczach Chusteczki, kwiaty, drobne przedmioty trzymane w ręku towarzyszą osobom portretowanym rekwizytów zazwyczaj jest niewiele Członkowie rodziny królewskie zazwyczaj ukazywani są w całej postaci, odziani we wspaniałe stroje wzbogacone ozdobami i koronkami Również w sferze malarskiej nie ma tu żadnych specjalnych warsztatowych tajemnic, pogrubionej, efektywnej faktury, czy rozmazywania farby. Artysta nakładał farbę delikatnie i cienko, oddaje to wrażenie świetlistości i lekkości materii