TECHNICZNO RUCHOWA Instrukcja Pneumatyczna Kotwiarka Udarowa PKU - 1 INFORMATOR INSTRUKCJA OBSŁUGI I NAPRAW KATALOG CZĘŚCI Wydanie 2012 I M2 MOJ S.A. ul. Tokarska 6 40-859 KATOWICE Tel. (0-32) 604 09 00 fax. (0-32) 604 09 01
SPIS TREŚCI Lp. Nazwa Strona WSTĘP 3 INFORMATOR 3 1. Zastosowanie 3 2. Dane techniczne 3 2.1 Normy i dokumenty związane 4 3. Opis budowy i zasada działania 4 3.1 Wiertarka WUP-22K 4 3.2 Podpora pneumatyczna P62M lub L 5 3.3 Zespół sterujący 5 3.4 Zawór regulacyjny 5 4. Zasada działania 5 Warunki dostawy 8 INSTRUKCJA BEZPIECZNEGO STOSOWANIA 8 1. Wstęp 8 2. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ 8 3. Użytkowanie Kotwiarki 10 3.1 Zalecenia ogólne 10 3.2 Przygotowanie do wiercenia 11 3.3 Wiercenie 11 4. Naprawy kotwiarki 12 4.1 Bieżące naprawy 12 4.2 Remont kapitalny 13 ZAŁĄCZNIK 1 Najczęściej spotykane usterki ich przyczyny i 13 sposoby usuwania ZAŁĄCZNIK 2 Katalog części 17 RYSUNKI Rys.1 Położenie zaworu sterującego 7 Rys. 2 Pneumatyczna kotwiarka udarowa PKU1 21 Rys. 3 Elementy podłączenia Pneumatycznej Kotwiarki 22 Udarowej PKU 1 Rys. 4 Wiertarka WUP 22K 23 Rys. 5 Podpora pneumatyczna 24 Rys. 6 Zespół sterujący 25 Rys. 7 Zawór sterujący 26 2
WSTĘP Treść niniejszej DTR zaznajamia z przeznaczeniem, budową, charakterystyką techniczną oraz podstawowymi zasadami obsługi i konserwacji kotwiarek typ PKU 1 w zakresie niezbędnym dla bezpiecznej i bezawaryjnej obsługi. Podaje również informacje dotyczące napraw i sposobu zamawiania części zamiennych. Producent zastrzega sobie prawo zmian w dokumentacji wyrobu. 1. Zastosowanie INFORMATOR Pneumatyczna Kotwiarka Udarowa PKU 1, przeznaczona jest do wiercenia otworów strzałowych i kotwiowych w stropie w skałach średnio twardych i twardych W wrobiskach o wysokości od 2600 mm, jak również do podbijania kotew. Kotwiarka PKU 1 posiada możliwość regulacji położenia zaworu sterującego w zależności od wysokości wyrobiska. Regulacji tej dokonuje obsługujący kotwiarkę na stanowisku pracy. Do wierceń należy stosować narzędzia do wierceń udarowych ręcznych. Maksymalna średnica wiercenia Ø 45mm. Kotwiarka może być wyposażona w prowadnicę dłuta 6kt.⅞ lub prowadnicę dłuta 6kt 1, długość części chwytowej wynosi w obu przypadkach 108 mm. 2. DANE TECHNICZNE Masa wiertarki kg 45 Długość Kotwiarki bez żerdzi wersja 1 mm 2240 Długość Kotwiarki bez żerdzi wersja 2 mm 1740 Wysokość przy rozciągniętej podporze skok użyteczny 1 mm 3540 Wysokość przy rozciągniętej podporze skok użyteczny 2 mm 2540 Ciśnienie zasilania maksymalne MPa 0,6 Ciśnienie zasilania minimalne MPa 0,4 Siła na drągu przy ciśnieniu 0,4 MPa kn 2,1 Energia udaru przy ciśnieniu 0,4MPa J 24,5 Częstotliwość udaru przy ciśnieniu 0,4 MPa 1/min 1950 Prędkość obrotowa przy ciśnieniu 0,4 MPa obr/min 200 Zapotrzebowanie sprężonego powietrza m 3 /min 3,2 Średnica wewnętrzna węża sprężonego powietrza mm 25 Średnica wewnętrzna węża wodnego mm 12,5 Wymiary chwytu wiertła 22,2x108 lub 25,4x108 hexagonal Istnieje możliwość wykonania kotwiarek o innej długości jak podano wyżej i odpowiednim skokiem użytecznym. 3
2.1 Normy i dokumenty związane - Dyrektywa 2006/92/W z dn. 17.05.2006 wdrożona do prawodawstwa polskiego Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dn. 21.10.2008 w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn. (Dz.U.Nr 199 poz. 1228) - Dyrektywa 94/9/WE-ATEX z dnia 23.03.1994, wdrożona do prawodawstwa polskiego Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dn. 22.12.2005 w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem (Dz.U.Nr 263 poz.2203). PN-EN ISO 11148:2012 PN-EN 13463-1:2010 PN-EN ISO 12100:2011 Narzędzia z napędem nieelektrycznym - Wymagania bezpieczeństwa Część 5: Wiertarki udarowe. Urządzenia nieelektryczne w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Część 1: Podstawowe założenia i wymagania. Bezpieczeństwo maszyn. Ogólne zasady projektowania. Ocena ryzyka i zmniejszanie ryzyka. 3. Opis budowy i zasada działania. Pneumatyczna kotwiarka udarowa PKU 1 (rys.2) składa się z trzech zasadniczych zespołów: 1. Wiertarki udarowej pneumatycznej WUP 22K. 2. Podpory pneumatycznej. 3. Zespołu sterującego. 3.1 Wiertarka WUP-22K (rys.2) jest specjalną wersją stosowanej powszechnie wiertarki WUP 22, która składa się z: a/ Uchwytu (1) w skład którego wchodzi : uruchamiany za pomocą klucza nasadkowego (10) zawór stożkowy (9) odcinający wlot powietrza, sprężyny (15), doprowadzającego sprężone powietrze łuku stożkowego (16) przymocowanego do uchwytu za pomocą łącznika (17), oraz końcówki stożkowej wodnej (13) z rurką wodną (4), oraz korek zamykający (6). b/ Cylindra (22) z mechanizmem obracadła, składającym się z : wałka zapadkowego (27) z zapadkami (30) wieńca zapadkowego (31), rozrządu sterowniczego powietrza (23,24,25,26). Wewnątrz cylindra porusza się bijak (34) z prowadnicą wałka zapadkowego (35). c/ Cylinder zamknięty jest pierścieniem prowadzącym (32) z tuleją (33) i korpusem przednim (36) który składa się z : tuleji prowadnicy dłuta (42) z wkręconą prowadnicą bijaka (43). Do zamocowania wiertła służy trzymak (37) osadzony obrotowo na dwóch śrubach oczkowych (38) dociskanych sprężynami (40) i skręconych nakrętkami koronkowymi (41) zabezpieczonymi zawleczkami (98). 4
3.2 Podpora pneumatyczna P62 M lub L Składa się z : cylindra (5) do którego w górnej części przykręcona jest głowica podpory z przyłączką i uchwytami do mocowania wiertarki WUP-22K, tłoczyska (3), zespołu sterującego (2) oraz ostrogi (4). 3.3 Zespół sterujący rys.6 Podstawowe elementy składowe zespołu sterującego to : zawór regulacyjny ( 1), zawór szybkiego opuszczania (2), obejma (3), chwyt (4) z rękojeścią gumową (10), komplet węży gumowych (17),(18). 3.4 Zawór regulacyjny Składa się z obsady (1), w której znajduje się wałek sterujący (4) z nasadzonym ślimakiem (5), podkładką (13), pierścieniem osadczym (19), tuleją ustalającą (6), sprężyną (8), pierścieniem uzębionym (7). Do obsady zaworu wkręcony jest łącznik obsady (2) w wałku sterującym (4) mieszczą się : zawór (9), kołek zaworu (10) na którym osadzona jest sprężyna (11). W wałku sterującym (4) osadzone są : kulka (18) dociskana sprężyną (12), Z boku kadłuba zaworu (rys 4) wbudowany jest zawór szybkiego opuszczania (2) składający się z: przycisku wyłącznika (15) wraz ze sworzniem przycisku (14), kulki (16), sprężyny wyłącznika (11), uszczelki (12) i obsady wyłącznika (13). 4. Zasada działania A. Wiertarka WUP-22K Sprężone powietrze doprowadzone wężem gumowym o średnicy 25 mm przedostaje się kanałem do przestrzeni pierścieniowej, skąd wpada do komór rozrządu sterowniczego powietrza. Od położenia bijaka zależy położenie tulei sterującej (24), która swym ruchem skokowym umożliwia przedostanie się sprężonego powietrza szczeliną między górną częścią rozrządu (26) lub dolną częścią rozrządu (23) do komory przedniej lub tylnej części cylindra(22). Środkową część rozrządu stanowi tuleja sterująca (24), wykonana w kształcie tulei z kołnierzem, której płaszczyzny czołowe są równolegle szlifowane i docierane wspólnie z płaszczyznami przylegania górnej części rozrządu. Dzięki temu tuleja sterująca przysłania kanały górnej części rozrządu, otwierając jednocześnie kanały jego dolnej części. W dolnym położeniu tulei sterującej sprężone powietrze przepływa kanałem części dolnej cylindra pod bijak (34), powodując jego przesuw ku górze. Podczas skoku roboczego ( bijak posuwa się w kierunku chwytu wiertła narzędzia ) tuleja sterująca jest podniesiona i w ten sposób zamyka kanały doprowadzające sprężone powietrze do części dolnej cylindra, otwierając jednocześnie w dolnej części rozrządu wlot sprężonego powietrza na tłok bijaka. Teraz sprężone powietrze wypełniając górną część cylindra naciska na bijak od góry, który w końcowej fazie ruchu uderza w chwyt wiertła. 5
Podczas ruchu bijaka w dół powietrze znajdujące się pod bijakiem uchodzi otworami wylotowymi cylindra. Po całkowitym przysłonięciu otworów wylotowych przez powierzchnię cylindryczną bijaka następuje sprężanie powietrza w przestrzeni pomiędzy pierścieniem prowadzącym (32) a tłokiem. W końcowej fazie ruchu roboczego bijaka górna krawędź tłoka odsłania otwory wylotowe, następuje spadek ciśnienia w górnej części cylindra, co przy równoczesnym sprężaniu w dolnej części cylindra powoduje przesterowanie tulei sterującej ku dołowi. Po odsłonięciu przez tuleję sterującą otworów w górnej części rozrządu następuje ruch powrotny bijaka. W podobny sposób następuje przesterowanie tulei sterującej w końcowej fazie skoku powrotnego bijaka. Cykl pracy zaczyna się na nowo. Obrót wiertła o pewien kąt następuje podczas powrotnego skoku bijaka, uzyskuje się go za pomocą mechanizmu obracadła. Zasadniczym elementem tego mechanizmu jest układ zapadkowy. Na trzonku wałka zapadkowego (27) nacięte są rowki o kształcie linii śrubowej. Trzonek ten połączony jest z bijakiem za pośrednictwem prowadnicy wałka zapadkowego (35). Prowadnica wałka zapadkowego wkręcona jest w gniazdo bijaka. Bijak wykonując skok powrotny, stara się obrócić wałek zapadkowy w lewo. Obrotowi temu przeciwdziałają cztery zapadki (30), dociskane przyciskami zapadki (29) za pośrednictwem sprężyn (28) do zębów wieńca zapadkowego (27). Wskutek oporu stawianego przez wieniec zapadkowy obraca się bijak powodując tym samym obrót tulei prowadnicy dłuta (42). Następuje to za pośrednictwem prowadnicy bijaka (43), która wkręcona jest w tuleję prowadnicy dłuta, a w której wybranie wielowypustowe wchodzi trzonek bijaka z identycznym kształtem. W przednią część tulei prowadnicy dłuta wprasowana jest prowadnica dłuta stanowiąca zarazem gniazdo chwytowe narzędzia o przekroju 6kt. Przy ruchu roboczym bijaka zapadki pozwalają na obrót wałka zapadkowego w prawo, bijak wykonuje tylko ruch posuwisto zwrotny. Usuwanie zwiercin może odbywać się w dwojaki sposób: a) za pomocą przepłuczki wodnej, b) za pomocą przedmuchu sprężonym powietrzem. Ad. a. Woda doprowadzona przewodem o średnicy wewnętrznej 12,5 mm dostaje się do wiertarki przez końcówkę stożkową (13) i kanał wydrążony w uchwycie do kanałów korka zamykającego (6), z których przedostaje się do rurki wodnej (4) i płynąc przez całą wiertarkę oraz wydrążony otwór w wiertle wypływa w miejscu jego ostrza wypłukując tym samym zwierciny z wierconego otworu. Wiercenie z zastosowaniem przepłuczki wodnej należy prowadzić przy ustawieniu zaworu stożkowego w położeniu 3. Ilość wody dostarczanej do dna wierconego otworu należy regulować zaworem wodnym ( zawór przelotowy R ½ ). Zużycie wody wynosi 3 5 l/min. Przed każdym podłączeniem przewodu doprowadzającego wodę do wiertarki należy sprawdzić, czy nie jest on zanieczyszczony piaskiem ( przepłukać go wodą ). Ad. b. Sprężone powietrze przedostaje się z zaworu stożkowego (9) otworem w uchwycie (1), pierścieniem uszczelniającym (45) z tulejką gumową (46) i kanałem drążonym w cylindrze do kanału w pierścieniu prowadzącym (32) przez otwór drążony w korpusie przednim (36) do kanałów w tulei prowadnicy dłuta, skąd otworem w wiertle dostaje się do dna wierconego otworu wydmuchując zwierciny i pył. Silny 6
przedmuch uzyskuje się przez obrót klucza nasadkowego (10), a tym samym zaworu stożkowego (9) w kierunku rękojeści. Wskutek zamknięcia kanału dolotowego wiertarka zostaje unieruchomiona, a silny strumień sprężonego powietrza kieruje się do dna wierconego otworu,oczyszczając go z większych cząstek. odcięty, Zawór stożkowy posiada cztery położenia : 0 zawór stożkowy zamknięty - dopływ sprężonego powietrza 1 silny przedmuch - wiertarka zatrzymana, 2 częściowe otwarcie wlotu sprężonego powietrza, zawiercanie, 3 praca wiertarki z przepłuczką wodną. Poszczególne położenia klucza nasadkowego realizowane są skokowo ( kołek zatrzasku klucza wpada w odpowiednie wybrania na obwodzie zatoczenia klucza ustalając jedną z ww. pozycji ). B. Podpora pneumatyczna wiertarki WUP22K Sprężone powietrze do podpory dostarczane jest poprzez wiertarkę, przewodem gumowym do zespołu sterującego (3), a następnie przewodem gumowym do przestrzeni cylindra nad tłok podpory, powodując jego ruch w dół, czyli podnoszenie cylindra wraz z wiertarką (wiercenie otworu). Za pomocą zaworu sterującego (rys.5) reguluje się ciśnienie powietrza w cylindrze nad tłokiem, a tym samym wielkość nacisku (docisku wiertła do górotworu). Nakrętka regulacyjna zaworu posiada możliwość obrotu o 180 0. W zakresie tego obrotu mieszczą się trzy pozycje zaworu: a/ nakrętka zakręcona do oporu - dopływ powietrza zamknięty - otwarte odprowadzenie powietrza pod tłokiem b/ nakrętka odkręcona do oporu - dopływ powietrza do cylindra nad tłok otwarty, odprowadzenie powietrza pod tłokiem zamknięte c/ nakrętka w pozycji pośredniej - (położenie martwe) - zarówno dopływ powietrze nad tłok jak i odprowadzenie powietrza pod tłokiem zamknięte 7
Zawór sterujący w części bocznej posiada dodatkowy przycisk (15), który służy do szybkiego odprowadzenia powietrza znad tłoka podpory ( szybkie wycofywanie narzędzia z otworu) bez konieczności zmiany nastawienia zaworu regulacyjnego. Warunki dostawy Dostawa obejmuje: - kotwiarkę PKU 1 - dokumentację techniczno ruchową DTR 52 PKU-1 - świadectwo kontroli jakości z kartą gwarancyjną - deklarację zgodności. Niezbędną do pracy smarownicę przewodową, węże giętkie dopuszczone do pracy w podziemnych zakładach górniczych oraz narzędzia do wierceń należy zakupić u producentów tego sprzętu. INSTRUKCJA BEZPIECZNEGO STOSOWANIA 1. Wstęp Znajomość treści oraz przestrzeganie zaleceń niniejszej INSTRUKCJI jest warunkiem bezpiecznej i długotrwałej pracy kotwiarki. Za awarie i uszkodzenia kotwiarki oraz skutki prawne wynikłe z nieprzestrzegania INSTRUKCJI producent nie bierze żadnej odpowiedzialności. 2. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ 1. Kotwiarkę należy stosować jedynie zgodnie z przeznaczeniem patrz punkt 1 str. 3. Jakiekolwiek inne zastosowanie może stanowić zagrożenie dla obsługującego, 2. Prace wiertnicze należy wykonywać zgodnie z wewnętrznymi przepisami bhp na tym stanowisku pracy, 3. Przed przystąpieniem do pracy należy sprawdzić czy strop nie posiada obwisów i wystających brył skalnych grożącym oderwaniem się, 4. Podczas prac wiertniczych przy wierceniu głębokich otworów stosować narzędzia łączone. Do nawiercania używać możliwie najkrótszych żerdzi, podczas wiercenia otworów tak sterować wysuwem podpory, aby nie doprowadzić do skrzywienia lub złamania wiertła, 5. Po zakończonej pracy zamknąć zawory odcinające. Zabrania się pozostawiania wiertarki podczas przerw w pracy jak i po jej zakończeniu z wężami pod ciśnieniem roboczym. 6. Zaleca się stosowanie podczas wiercenia przepłuczki wodnej unikamy wtedy niepotrzebnego zapylenia środowiska pracy. W innym przypadku należy stosować maski przeciwpyłowe, 7. Podczas wiercenia stosować okulary ochronne 8. Zabrania się osobom postronnym przebywania w promieniu 5 m od miejsca pracy Kotwiarki, 9. Węże zasilające powinny posiadać odpowiednie atesty dopuszczające je do pracy 8
w warunkach podziemnych zakładów górniczych w strefach zagrożenia wybuchu metanu, 10. Zabrania się trzymania żerdzi ręką podczas prac wiertniczych. 11. Wiertarka wyposażona jest w Trzymak dłuta, zabrania się eksploatacji wiertarki z uszkodzonym trzymaniem dłuta grozi wypadnięciem narzędzia podczas wiercenia, 12. W przypadku zaniku ciśnienie powietrza wiertarkę należy wyłączyć ( poz. 0 zaworu sterującego rys. 1 ), a zawór sterowania podporą zamknąć - obrót w prawo do oporu. Po uzyskaniu ponownie ciśnienia zasilania, ustawić zawór sterowania podporą do warunków wiercenia i włączyć ponownie wiertarkę, 13. W przypadku zakleszczenia się narzędzia w wierconym otworze, kilkakrotnie włączać wiertarkę z jednoczesnym wycofywaniem narzędzia z wierconego otworu, 14. Prace wiertnicze należy przerwać w razie przekroczenia zawartości metanu zgodnie z obowiązującymi przepisami, 15. Podczas pracy wiertarką bezwzględnie stosować ochronniki słuchu. W poniższej tabeli ujęto wyniki pomiarów hałasu i drgań dla wiertarki udarowej WUP 22. HAŁAS Lp. Symbol urządzenia Poziom mocy akustycznej L WA [db] Równoważny poziom ciśnienia akustycznego na stanowisku pracy skorygowanego charakterystyką A L pa [db] Szczytowa chwilowa wartość ciśnienia akustycznego na stanowisku pracy, skorygowanego charakterystyką C L Cpeak [db] 1 PKU 1 101,9 ± 2,1 108,4 ± 1,6 123,5 ± 1,5 DRGANIA Wartość średnia A eq [m/s -2 ] podczas pracy wiercenia Wartość średnia sumaryczna [m/s -2 ] praca podczas wiercenia Wartość średnia A eq [m/s -2 ] praca na biegu jałowym Oś X 6,0 0,8 Oś Y 5,6 10,3 0,7 Oś Z 6,3 0,8 Wartość średnia sumaryczna [m/s 2 ] praca na biegu jałowym 1,3 9
3. Użytkowanie kotwiarki 3.1. Zalecenia ogólne a) Na czas transportu do miejsca pracy zabezpieczyć otwory wlotowe i wylotowe sprężonego powietrza oraz wlotowy przepłuczki wodnej przed dostaniem się do nich zanieczyszczeń. b) Transport kotwiarki do miejsca uruchomienia pracy należy wykonać zgodnie z obowiązującymi wewnętrznymi przepisami. c) Przed każdą zmianą roboczą oraz przynajmniej dwukrotnie podczas jej trwania sprawdzić poziom oleju w smarownicy przewodowej, i w razie konieczności uzupełnić. d) Przed uruchomieniem kotwiarki należy sprawdzić, czy zawór doprowadzający sprężone powietrze do podpory jest zamknięty. e) Przed przyłączeniem przewodu sprężonego powietrza do kotwiarki, wlać do łuku stożkowego 0,02 do 003 l oleju ( wymóg szczególnie ważny przy kotwiarkach nowych nie dotartych ), a wąż gumowy przedmuchać sprężonym powietrzem w celu usunięcia takich zanieczyszczeń jak piasek i woda. Zanieczyszczenia dostające się do wnętrza kotwiarki mogą spowodować zatarcie wiertarki. f) Wąż doprowadzający sprężone powietrze do kotwiarki powinien mieć średnicę wewnętrzną 25 mm, natomiast wąż doprowadzający wodę średnicę wewnętrzną 12,5 mm. g) Długość węża doprowadzającego sprężone powietrze nie powinna być większa jak 10 m, z tym,że smarownica przewodowa nie może być oddalona od wiertarki dalej niż 3 m. h) Przewód gumowy powinien być szczelnie przyłączony do końcówek wiertarki i smarownicy przewodowej, a złącze zabezpieczone opaską zaciskową. Aby mieć gwarancję pewnej i wydajnej pracy kotwiarki należy zapewnić na dolocie ciśnienie sprężonego powietrza w granicach : 0,4 do 0,6 MPa. i) Kotwiarkę należy uruchomić po przyłożeniu ostrza wiertła do urabianej skały przy czym proces wiercenia należy prowadzić w dwóch etapach: - nawiercanie otworu na głębokość 2 do 5 cm - ustawienie zaworu stożkowego w pozycji 2 - częściowe otwarcie kanału dopływu sprężonego powietrza, oraz minimalne otwarcie zaworu sterującego podpory. - wiercenie - ustawienie zaworu stożkowego w pozycji 3 - praca wiertarki pełną wydajnością - zawór sterujący podpory ustawić na wymagany docisk. j) Należy zwracać uwagę na stan chwytu wiertła, jego suwliwe pasowanie, długość 108 mm oraz, aby czoło chwytu wiertła było gładkie i prostopadłe do osi, a krawędzie lekko załamane. Zły stan wiertła wpływa ujemnie na wydajność wiercenia jak również może doprowadzić do uszkodzenia bijaka. Przed założeniem wiertła do wiertarki należy sprawdzić, czy otwór w wiertle i rurce wodnej nie jest zatkany. Następnie chwyt wiertła dokładnie oczyścić i nasmarować olejem lub smarem i założyć do wiertarki, zabezpieczając przed wypadnięciem trzymakiem dłuta, 10
k) Zwracać szczególną uwagę na prawidłowość działania smarownicy przewodowej, która bezwzględnie musi być wmontowana w odcinek przewodu gumowego doprowadzający sprężone powietrze do wiertarki. W razie stwierdzenia przerwy w smarowaniu wiertarki należy przerwać pracę i uzupełnić olej w smarownicy przewodowej. Stosować olej klasy SAE 15W/40 lub maszynowy L-AN 22,VG 32 dopuszcza się stosowanie innego oleju sprężarkowego lub silnikowego. Niedopuszczalna jest praca kotwiarką bez sprawnego jej smarowania. l) W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości w pracy kotwiarki należy przerwać jej eksploatację i przekazać do warsztatu remontowego. Niedopuszczalne jest wykonywanie napraw w przodku. ł) Remonty i konserwacje powierzać specjalnie w tym celu wyszkolonym pracownikom. Usługi w zakresie remontu wiertarek wykonuje producent: MOJ S.A., 40-859, ul. Tokarska 6. Raz w tygodniu a przynajmniej raz w miesiącu konieczny jest przegląd Kotwiarki wymiana zużytych częsci. Szczególnie należy zwracać uwagę na stan prowadnicy dłuta, a w razie stwierdzenia usterki takiej jak wybicie lub wykruszenie należy ją wymienić. W przypadku dłuższych przerw w pracy kotwiarkę należy zakonserwować i zabezpieczyć przed zanieczyszczeniami. Przechowywać w suchym miejscu. Ostrze wiertła nie może posiadać wykruszeń, jak również nie może być tępe. Posługiwanie się takim narzędziem jest nieekonomiczne, a także wpływa na szybsze zużycie mechanizmów wiertarki. m) Do wierceń należy używać tylko wierteł prostych. Wiertło wygięte zwiększa tarcie o ścianki wierconego otworu, powoduje to obniżenie momentu obrotowego oraz zakleszczanie. 3.2 Przygotowanie do wiercenia Przed rozpoczęciem wiercenia należy dokonać oględzin kotwiarki, sprawdzić poziom oleju w smarownicy przewodowej oraz przedmuchać przewód zasilający dla usunięcia wody i zanieczyszczeń, szczególnie, gdy rurociąg był dłużej nie używany. Sprawdzić czy w miejscach wierceń nie ma obwisów skalnych, które podczas prac wiertniczych mogłyby się oderwać. 3.3 Wiercenie Proces wiercenia należy prowadzić w następujący sposób: 1. Odchylić trzymak dłuta (37), włożyć wiertło i zamknąć trzymak. Przed włożeniem wiertła sprawdzić stan jego chwytu i nasmarować go 2. Trzymając lewą ręką za uchwyt kotwiarki (67), prawą otworzyć częściowo zawór sterujący podpory i podnieść cylinder z wiertarką do momentu zetknięcia ostrza wiertła ze stropem. 11
3. Otworzyć częściowo zawór stożkowy (9) pozycja 2 klucza nasadkowego (10) i przy niewielkim nacisku podpory rozpocząć nawiercanie. Po wprowadzeniu wiertła na głębokość ok. 3 do 5 cm należy otworzyć całkowicie zawór stożkowy (do pozycji 3), oraz zawór wodny (50), zwiększyć nacisk na wiertło przez otwarcie zaworu sterującego. Należy przestrzegać następującej zasady: Przy uruchamianiu wiertarki otworzyć najpierw dopływ sprężonego powietrza, a dopiero później dopływ wody przepłuczkowej, natomiast przy zatrzymywaniu kotwiarki należy najpierw zamknąć dopływ wody, a następnie sprężonego powietrza. Postępowanie niezgodne z instrukcją w czasie wiercenia lub nadmiernie popękany strop, mogą być powodem zakleszczania się wiertła. W takim przypadku należy lekko wycofać wiertło (dokręcić minimalnie zawór sterujący) i starać się uruchomić wiertarkę przy minimalnym docisku a następnie powoli zwiększać docisk do chwili uzyskania normalnego postępu wiercenia. 4. Naprawy kotwiarki Naprawy kotwiarki powierzać doświadczonym, przeszkolonym w tym zakresie pracownikom. Fachowej naprawy kotwiarki dokona producent : MOJ S.A., 40-859, ul. Tokarska 6. 4.1 Bieżące naprawy ograniczone do usuwania drobnych uszkodzeń można wykonać w podręcznym warsztacie. Tutaj powinny się znajdować następujące części zamienne: Nr pozycji wg rysunku katalogoweg o 4 33 43 42 28 30 29 39 35 76 Nazwa części Rurka wodna Tuleja pierścienia prowadzącego Prowadnica bijaka Tuleja prowadnicy dłuta Sprężyna zapadki Zapadka Przycisk zapadki Podkładka zabezpieczająca Prowadnica wałka zapadkowego Zawór sterujący Liczba części na jedną wiertarkę 2 1 1 1 4 4 4 2 1 1 12
Części handlowe: Przewód gumowy z gumy olejoodpornej na ciśnienie do 1,0 MPa φ wewnętrzne 25 i 20 mm. Przewód gumowy na ciśnienie do 0,8 MPa φ wewnętrzne 12,5 mm, wąż gumowy A2-10 x 900, wąż gumowy A2-10 x 800. Wszystkie węże muszą posiadać dopuszczenie do pracy w podziemnych zakładach górniczych w strefach zagrożenia wybuchem metanu. 4.2 Remont kapitalny Wykonuje producent wiertarek. Mogą go również przeprowadzić w warsztatach remontowych wykwalifikowani pracownicy. Remont kapitalny polega na wymianie zużytych części i zastąpieniu ich nowymi z odpowiednim dopasowaniem szczególnie dotyczy to cylindra i bijaka. Cylinder wiertarki należy przeszlifować i honować na niżej podane wymiary remontowe. Dla wymiarów remontowych cylindra należy zakupić odpowiednie bijaki. Zestawienie wymiarów remontowych cylinder - bijak wiertarki Oznaczeni e remontowe Wymiar remontowy cylindra mm R 1 Φ 76,449 + 0,012 Φ 76,449 R 2 Φ 76,703 + 0,012 Φ 76,703 Wymiar remontowy bijaka mm - 0,020-0,040-0,020-0,040 ZAŁĄCZNIK 1 Najczęściej spotykane usterki, ich przyczyny i sposoby usuwania Usterka Przyczyna powstania Sposoby usuwania usterki 1 2 3 1.Po przestawieniu zaworu regulacyjnego i stożkowego kotwiarka nie pracuje, powietrze nie wylatuje otworami wydmuchu Przewód gumowy zatkany Brak sprężonego powietrza 2. Nieszczelność tłoka a. Zużyty pierścień uszczelniający Odkręcić przewód i dokładnie przedmuchać Zbadać i usunąć przyczyny braku sprężonego powietrza Wymienić zużyty pierścień 13
Uszkodzony cylinder Wymienić cylinder 3. Nieszczelność zaworu Gniazdo kulki nieszczelne Sprawdzić gniazdo, wymienić kulkę 4. Trudność utrzymania kotwiarki na stałej wysokości Uszkodzona sprężyna zaworu Regulacyjnego. Wymienić sprężynę 5. Powietrze ucieka przez zawór regulacyjny a. Nieszczelność zaworu wypuszczania powietrza Zużyta sprężyna Sprawdzić gniazdo kulki i kulkę wymienić Wymienić sprężynę 6. Nieszczelny przycisk Uszkodzona sprężyna Wymienić sprężynę wyłącznika Uszkodzona uszczelka Wymienić uszczelkę 7. Obrót nakrętki regulacyjnej odbywa się bez skoków. Uszkodzona sprężyna Wymienić sprężynę 8. Wałek sterujący z nakrętką regulacyjną wypada Uszkodzony pierścień osadczy Wymienić pierścień osadczy Niedostateczne ciśnienie sprężonego powietrza 9. Brak dostatecznego nacisku na wiertło, zmniejszenie liczby uderzeń nierówna praca wiertarki, mała wydajność, spadek energii udaru. 10. Zwiększone zużycie sprężonego powietrza Nieszczelność tłoka Zanieczyszczone lub uszkodzone gładzie cylindrów, uszkodzony zawór sterujący lub regulacyjny, zanieczyszczone kanały powietrzne Niedostateczne smarowanie Spadek ciśnienia powietrze wskutek zbyt długiego węża zasilającego lub węża o zbyt małym przekroju Zagnieciony wąż powietrza lub uszkodzony Uchwyt wiertła (narzędzie) posiada niewłaściwą dług. Stępione ostrze wiertła Zużycie części kotwiarki podczas długotrwałej Zapewnić ciśnienie sprężonego pow. zgodnie z danymi techn. podanymi w DTR. Wymienić uszczelkę Zdemontować kotwiarkę, oczyścić cylinder, rozrząd zawór regulacyjny i sterujący, oraz kanały powietrzne Napełnić olejem smarownicę, sprawdzić jej działanie Zapewnić długość węża zasilającego o przekroju 25 mm i długości nie większej jak 8 do 10 m Doprowadzić do drożności węża, wymienić wąż. Sprawdzić długość części chwytowej narzędzia, wymienić na nowe. Zaostrzyć wiertło lub wymienić na nowe Dokonać przeglądu i wymienić zużyte części. 14
11. Zmniejszenie liczby obrotów wiertła, oraz momentu obrotowego 12. Wiertarka pracuje, wiertło się nie obraca 13. Zatarcie bijaka w cylindrze 14. Oblodzenie kanałów wylotowych wiertarki 15. Szybkie nadmierne zużycie części, korozja 16. Pękanie lub łamanie się części kotwiarki 17. Kotwiarka nie pracuje eksploatacji b. Nieszczelność połączeń Uszczelnić połączenia Należy tak dobrać parametr docisku, aby osiągnąć wymaganą wydajność z Zbyt duży docisk wywierany uwzględnieniem przez kotwiarkę na wiertło warunków geologicznych (twardość skały) i jakości zastosowanego narzędzia. Zwiększenie martwego skoku bijaka spowodowane nadmiernym zużyciem Wymienić zużyte części prowadnicy wałka zapadkowego Nieprawidłowy montaż po przeglądzie kotwiarki brak współosiowości Uszkodzony lub zużyty mechanizm obrotowy Do cylindra dostały się zanieczyszczenia Niedostateczne smarowanie Duża zawartość wilgoci w sprężonym powietrzu sprężonym powietrzu Sprężone powietrze zawiera dużo wilgoci, oraz innych zanieczyszczeń. Zbyt wysokie ciśnienie sprężonego powietrza Zbyt niskie ciśnienie zasilania Niewłaściwy montaż Wykonać montaż zgodnie z instrukcją lub zlecić naprawę producentowi Wymienić części Sprawdzić instalację sprężonego powietrza, Wyeliminować możliwość przedostawania się zanieczyszczeń. Przehonować cylinder wiertarki Sprawdzić działanie smarownicy. Przehonować cylinder. Częściej odwadniać instalację, zamontować odwadniacz. Sprawdzić filtry sprężonego powietrza. Ustawić zakres ciśnienie na 0,4 do 0,6 MPa max. Zapewnić właściwe ciśnienie sprężonego powietrza. Ponownie zmontować wiertarkę 15
18.Samoczynne wyłączanie się wiertarki Sklejenie się tulei sterującej w rozrządzie wiertarki Zanieczyszczenie kanałów w rozrządzie i cylindrze Zanieczyszczone gniazdo kołka zatrzasku, lub uszkodzona sprężyna zgodnie z instrukcją Wlać do łuku stożkowego naftę i przeprowadzić próbę uruchomienia wiertarki Zdemontować rozrząd wiertarki i przemyć naftą Zdemontować wiertarkę, przemyć kanały naftą Oczyścić gniazdo, wymienić sprężynę 16
Poz. na rysunk u Nazwa części Katalog części Nr rysunku lub normy ZAŁĄCZNIK 2 Ilość szt/kpl Uwagi 1 2 3 4 5 Rys.2. Wiertarka WUP 22K D13-47a 1 1 Uchwyt D13-47A1 1 2 Podkładka gumowa D13-96A2 1 3 Pierścień gumowy D13-96A4a1 2 4 Rurka wodna D13-96AB/b 1 5 Podkładka D13-96A7/a 2 6 Korek zamykający D13-96A8/d 1 7 Sprężyna D13-96A9/b 1 8 Kołek zatrzasku D13-96A10/b 1 9 Zawór stożkowy D13-96A11/g 1 10 Klucz nasadkowy D13-96A12/d 1 11 Śruba ściągająca D13-96A13/c 1 12 Pierścień gumowy D13-96A19/b 2 13 Końcówka stożkowa do wody D13-96A20/d1 1 14 Łącznik śrubowy D13-96A21/a 1 15 Sprężyna zaworu stożkowego D13-96A22/c 1 16 Łuk stożkowy D13-96A23/e 1 17 Łącznik śrubowy D13-96A24/b 1 18 Łącznik gwintowy D13-94-40 c1 1 19 Nakrętka dociskowa 28 D13-94-41 1 20 Końcówka stożkowa D13-96A27 1 21 Końcówka z gwintem G13-18-20-1 2 22 Cylinder D13-47A22 1 23 Dolna część rozrządu D13-96BB1/c 1 24 Tuleja sterująca D13-96BB2/d 1 25 Korpus rozrządu D13-96BB3/c 1 26 Górna część rozrządu D13-96BB4/b 1 27 Wałek zapadkowy D13-47A27/a 1 28 Sprężyna zapadki D13-96C2/b 4 29 Przycisk zapadki D13-96BC3/b 4 30 Zapadka D13-96C4/b 4 31 Wieniec zapadkowy D13-96B4/d 1 32 Pierścień prowadzący D13-96CC1/b 1 33 Tuleja pierścienia D13-96CA/j 1 prowadzącego 34 Bijak D13-47A34/a 1 35 Prowadnica wałka zapadkowego D13-47A35 1 17
1 2 3 4 5 36 Korpus przedni D13-96DA/b 1 37 Trzymak dłuta D13-96D2/e 1 38 Śruba oczkowa D13-96D3/f 2 39 Podkładka zabezpieczająca D13-96D4/b 2 40 Sprężyna śruby oczkowej D13-96D5/b 2 41 Nakrętka specjalna D13-96D6/a 2 42 Tuleja prowadnicy dłuta D13-47A42/a 1 43 Prowadnica bijaka D13-47A43 1 44 Śruba ściągająca D13-96E2/b 2 45 Pierścień uszczelniający D13-96-5/e 1 46 Tuleja gumowa D1396-6/c 1 47 Korek ⅜ -2 D13-47A47 1 48 Podkładka uszczelniająca D13-47C8 1 50 Zawór przelotowy ½ wg PN 1 51 Podkładka 12,2 wg PN 1 52 Podkładka sprężysta 16,3 wg PN 2 53 Nakrętka M12-5-I wg PN 1 54 Nakrętka M16-5-I wg PN 4 55 Zawleczka S-Zn-4x28 wg PN 1 56 Wąż do wody Z-12,5-I wg PN 1 57 Opaska zaciskowa wg PN 2 58 Kołek walcowy 8h8x20 wg PN 1 Rys.3 Podpora pneumatyczna PKU1300-1600 1 wiertarki WUP-22K 1 Głowica podpory kompletna PKU1300-1600-1 1 2 Zespół sterujący PKU1300-1600-2 1 3 Tłoczysko PKU1300-1600-3 1 4 Ostroga PW600-1273-3-10 1 5 Rura cylinder PKU1300-1600-5 1 6 Podkładka PKU1300-1600-6 1 7 Nakrętka specjalna M90x2 PKU1300-1600-7 2 8 Podkładka miedziana ø 16,5/ø PKU1300-1600-8 1 26 9 Złączka TUBES TI-A101-06- G⅜ / G½ 1 08 10 Przyłącze TUBES TI ZBW 08- G½ 1 08 11 Wąż DN12 dł. 400 1 12 Opaska zaciskowa 2 13 Przetyczka DN25 1 14 Dławik PKU1300-1600-14 1 15 Oprawa PKU1300-1600-15 1 16 Zderzak PKU1300-1600-16 1 17 Pierścień prowadzący D ø 45-50-5,5 (50N/mm 2) ) 3 18
1 2 3 4 5 18 Pierścień uszczelniający 1 pyłochłonny AS45-55-7 19 Pierścień uszczelniający 1 U2 45-60x10 20 Obejma PKU1300-1600- 2 2-1-3 21 Uchwyt PKU1300-1600- 1 21 22 Śruba M10x30-B 2 23 1 24 Śruba M216x115-A 1 25 Podkładka Ø17 Zm 1 26 Nakrętka samo zabezpieczająca 1 M16 Rys.4 Zespół sterujący D13-47C/a 1 1 Zawór regulacyjny D13-71E/c 1 2 Zawór szybkiego opuszczania D13-47C1 1 3 Obejma D13-47C2/a 1 4 Chwyt D13-47C3/a 1 5 Końcówka prosta D13-47/C4/a 2 6 Korpus złączki D13-47C5 2 7 Końcówka 10 -½ D13-47C6/a 2 8 Nakrętka 10 - ½ D13-47C7 2 9 Podkładka okrągła 17 wg PN 2 10 Rękojeść gumowa G13-96E3/a 1 11 Sprężyna wyłącznika G13-5A14/a 1 12 Uszczelka G13-5A15/b 1 13 Obsada wyłącznika G13-5A16/d 1 14 Sworzeń przycisku G13-5A17/a 1 15 Przycisk wyłącznika G13-5A18/b 1 16 Kulka 8 - V wg PN 1 17 Wąż gumowy 10 Z* 900 wg PN 1 18 Wąż gumowy 10 Z* 800 wg PN 1 19 Opaska zaciskowa wg PN 4 20 Śruba M12*30-8.8-II wg PN 2 21 Nakrętka M12-8-II wg PN 2 22 Podkładka 13 wg PN 2 Rys.5 Podzespół - Zawór regulacyjny D13-71E/c 1 1 Obsada zaworu D13-71E1/a 1 2 Łącznik obsady zaworu G13-5A3/g 1 3 Nakrętka regulująca G13-5A4/c 1 4 Wałek sterujący G13-5A5/g 1 5 Ślimak G13-5A6/f 1 6 Tuleja ustalająca G13-5A7/e 1 19
1 2 3 4 5 7 Pierścień z uzębieniem G13-5A8/c 1 8 Sprężyna G13-5A9/d 1 9 Zawór G13-5A10/c 1 10 Kołek zaworu G13-5A11/b 1 11 Sprężyna zaworu G13-5A12/a 1 12 Sprężyna G13-9-13/b 1 13 Podkładka G13-5A20/d 1 14 Wkręt M6*6 G13-5A22 1 18 Kulka 5/16 -II wg PN 2 19 Pierścień osadczy spr. 14 Z wg PN 1 22 Pierścień uszczelniający O 16,3*2,4 wg PN 1 20
Rys. 2 Pneumatyczna Kotwiarka Udarowa PKU-1. 21
Rys. 3 Elementy podłączenia Pneumatycznej Kotwiarki Udarowej PKU 1 22
Rys. 4 Wiertarka WUP 22K 23
Rys. 5 Podpora pneumatyczna wiertarki WUP-22K 24
Rys. 6 Zespół sterujący 25
Rys. 7 Zawór sterujący 26