Ile paliw na ogrzewanie budynków zużyto w Gdańsku Rębiechowie w sezonie grzewczym 1/19 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia temperatura w sezonie grzewczym, stopniodni grzania, liczba stopniodni grzania, skumulowana liczba stopniodni grzania, sezon grzewczy, zużycie energii, ogrzewanie,, Kraków Streszczenie Przedstawiono średnią temperaturę powietrza w marcu, kwietniu i maju w Gdańsku Rębiechowie w wieloleciu 197-19 i Krakowie w wieloleciu 199-19. Omówiono średnią temperaturę powietrza w sezonie grzewczym w Gdańsku Rębiechowie od sezonu grzewczego 197/ r. do 1/19 r. Podano liczbę stopniodni grzania Sd(1 o C) dla temperatury bazowej 1 o C w sezonach grzewczych w Gdańsku Rębiechowie od sezonu 197/ r. do 1/19 r. Omówiono skumulowaną liczbę stopniodni grzania w sezonie grzewczym w Gdańsku Rębiechowie od sezonu grzewczego 197/ r. do 1/19 r. Omówiono zużycie energii na ogrzewanie budynków w sezonach grzewczych od 197/ r. do 1/19 r. względem ostatniego sezonu 1/19 r. i względem średniego zużycia w okresie od sezonu od 197/ r. do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie. Średnie temperatury powietrza w sezonie grzewczym 1/19 r. Ze średnich dziennych temperatur powietrza [1, ] obliczono średnią miesięczną temperaturę powietrza w miesiącach sezonu grzewczego a następnie obliczono wartość średnią temperatury w sezonie grzewczym. Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych siedmiu miesiącach sezonu grzewczego 1/19 r. omówiono w [3]. Na rys. 1 przedstawiono średnią temperatura powietrza w siódmym miesiącu sezonu grzewczego marcu w Gdańsku Rębiechowie w wieloleciu 197-19. Średnia miesięczna temperatura powietrza w marcu 19 r. wynosiła, o C i była wyższa od tej temperatury w 1 r. (-,7 o C) o, o C. Jest to więc miesiąc sezonu grzewczego 1/19 r. istotnie cieplejszy od tego samego miesiąca w sezonie grzewczym 17/1 r. W wieloleciu 197-19 w Gdańsku Rębiechowie najzimniejszy marzec o średniej miesięcznej temperaturze powietrza -,11 o C wystąpił w 197 r. Najcieplejszym miesiącem był marzec 199 r. o średniej miesięcznej temperaturze,71 o C. W ostatnich latach średnie miesięczne temperatury marca były nieco wyższe i wynosiły:,3 o C w 17 r., 3,17 o C w 1 r.,,1 o C w 1 r.,,31 o C w 1 r. i -,9 o C w 13 r. Różnica między największą i najmniejszą średnią miesięczną temperaturą powietrza w marcu w wieloleciu 197-19 wynosiła 1, o C. Różnica miedzy średnią temperaturą powietrza w marcu 19 r. i 1 r. wyniosła, o C. Na rys. przedstawiono średnią temperatura powietrza w przedostatnim miesiącu sezonu grzewczego kwietniu w Gdańsku Rębiechowie w wieloleciu 197-19. Średnia miesięczna temperatura powietrza w kwietniu 19 r. wynosiła, o C i była niższa od tej temperatury w 1 r. (1,37 o C) o,3 o C. Jest to więc miesiąc sezonu grzewczego 1/19 r. istotnie zimniejszy od tego miesiąca w sezonie grzewczym 17/1 r. W wieloleciu 197-19 w Gdań- 1
sku Rębiechowie najzimniejszy kwiecień o średniej miesięcznej temperaturze powietrza 3, o C wystąpił w 1997 r. Najcieplejszym miesiącem był kwiecień 199 r. o średniej miesięcz- - marzec 7 Średnia miesięczna temperatura marca ( o C) 3 1-1 - -3 - - 197 19 199 199 1991 199 1993 199 199 199 1997 199 1999 1 3 7 9 1 11 1 13 1 1 1 17 1 19 Rys. 1. Średnia temperatura powietrza w marcu w Gdańsku Rębiechowie w wieloleciu 197-19 1 - kwiecień Średnia miesięczna temperatury kwietnia ( o C) 1 197 19 199 199 1991 199 1993 199 199 199 1997 199 1999 1 3 7 9 1 11 1 13 1 1 1 17 1 19 Rys.. Średnia temperatura powietrza w kwietniu w Gdańsku Rębiechowie w wieloleciu 197-19 nej temperaturze 1, o C. W ostatnich latach średnie miesięczne temperatury kwietnia były nieco wyższe i wynosiły:,7 o C w 17 r., 7, o C w 1 r., 7, o C w 1 r.,,3 o C w
1 r.,, o C w 13 r., 7,3 o C w 1 r.,,97 o C w 11 r. i,79 o C w 1 r. Różnica między największą i najmniejszą średnią miesięczną temperaturą powietrza w wieloleciu 197-19 wynosiła 7, o C. Różnica między średnią temperaturą powietrza w kwietnia 19 r. i 1 r. wynosiła,3 o C. Na rys. 3 przedstawiono średnią temperatura powietrza w ostatnim miesiącu sezonu grzewczego maju w Gdańsku Rębiechowie w wieloleciu 197-19. Średnia miesięczna temperatura powietrza w maju 19 r. wynosiła 1, o C i była niższa od tej temperatury w 1 r. (1,9 o C) o,3 o C. Jest to więc drugi miesiąc sezonu grzewczego 1/19 r. istotnie zimniejszy od tego miesiąca w sezonie grzewczym 17/1 r. W wieloleciu 197-19 w Gdańsku Rębiechowie najzimniejszy maj o średniej miesięcznej temperaturze powietrza,1 o C wystąpił w 1991 r., drugi w tym rankingu był maj 197 r. o średniej miesięcznej temperaturze, o C. Najcieplejszym miesiącem był maj r. o średniej miesięcznej temperaturze 1, o C. W ostatnich latach średnie miesięczne temperatury maja były nieco wyższe i wynosiły: 1, o C w 17 r., 13,7 o C w 1 r., 11, o C w 1 r., 11,99 o C w 1 r., 13,71 o C w 13 r., 1,9 o C w 1 r., 1,7 o C w 11 r. i 1,1 o C w 1 r. Różnica między największą i najmniejszą średnią miesięczną temperaturą powietrza w wieloleciu 197-19 wynosi,9 o C. Różnica miedzy średnią temperaturą powietrza w maju 19 r. i 1 r. wyniosła,3 o C. To już drugi miesiąc (kwiecień, maj), w którym średnie temperatury miesięczne w 19 r. są istotnie niższe niż w 1 r. Nie mogą więc dziwić wysokie ceny nowalijek owoców i warzyw w 19 r. Zbiory z nie ogrzewanych tuneli foliowych czy upraw pod włókniną będę w tym roku bardzo spóźnione. Podobnie jak i zbiory z upraw gruntowych warzyw i owoców. 1 - maj 1 Średnia miesięczna temperatura maja ( o C) 1 1 197 19 199 199 1991 199 1993 199 199 199 1997 199 1999 1 3 7 9 1 11 1 13 1 1 1 17 1 19 Rys. 3. Średnia temperatura powietrza w maju w Gdańsku Rębiechowie w wieloleciu 197-19 Na rys. - przedstawiono średnią temperatura powietrza w marcu, kwietniu i maju w Krakowie w wieloleciu 199-19. Średnia miesięczna temperatura powietrza w marcu 19 r. wynosiła, o C i była wyższa od tej temperatury marca 1 r. (,1 o C) o,7 o C. Średnia miesięczna temperatura powietrza w kwietniu 19 r. wynosiła 1, o C i była niższa od średniej miesięcznej temperatury kwietnia 1 r. (13,79 o C) o 3,77 o C. Średnia miesięczna 3
temperatura powietrza w maju 19 r. wynosiła 1,17 o C i była niższa od tej temperatury w 1 r. (17,3 o C) o, o C. Maj jest więc drugim miesiącem sezonu grzewczego 1/19 r. o istotnie mniejszej średniej temperaturze miesięcznej od średniej temperatury maja w sezonie grzewczym 17/1 r. 7 Kraków - marzec Średnia miesięczna temperatura marca ( o C) 3 1 199 1997 199 1999 1 3 7 9 1 11 1 13 1 1 1 17 1 19-1 - Rys.. Średnia temperatura powietrza w marcu w Krakowie w wieloleciu 199-19 1 Kraków - kwiecień 1 Średnia miesięczna temperatura kwietnia ( o C) 1 1 199 1997 199 1999 1 3 7 9 1 11 1 13 1 1 1 17 1 19 Rys.. Średnia temperatura powietrza w kwietniu w Krakowie w wieloleciu 199-19
W wieloleciu 199-19 w Krakowie najzimniejszy maj o średniej miesięcznej temperaturze powietrza 1,17 o C wystąpił w 19 r. Zimne były również maje w r. (1,7 o C) oraz 1 r. (1, o C). Najcieplejszym miesiącem był maj 1 r. o średniej miesięcznej temperaturze 17,3 o C. W ostatnich latach średnie miesięczne temperatury maja były nieco wyższe i wynosiły: 13,7 o C w 17 r., 1, o C w 1 r., 13,3 o C w 1 r., 13,9 o C w 1 r., 1, o C w 13 r., 1,11 o C w 1 r., 13,9 o C w 11 r. i 1, o C w 1 r. Kraków - maj 1 1 Średnia miesięczna temperatura maja ( o C) 1 1 1 199 1997 199 1999 1 3 7 9 1 11 1 13 1 1 1 17 1 19 Rys.. Średnia temperatura powietrza w ostatnim miesiącu sezonu grzewczego maju w Krakowie w wieloleciu 199-19 Średnia temperatura powietrza w sezonie grzewczym w Gdańsku Rębiechowie Na rys. 7 przedstawiono średnią temperatura powietrza w sezonie grzewczym od sezonu 199/9 r. do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie. Średnia temperatura powietrza w sezonie grzewczym /3 r. była najniższa w analizowanym okresie i wynosiła 3, o C. Najwyższa średnia temperatura powietrza w sezonie grzewczym wystąpiła w sezonie /7 r. i wynosiła 7,13 o C. Wartość średnia średniej temperatury w sezonie grzewczym w okresie od 199/9 r. do 1/19 r. wynosiła, o C. W ostatnim sezonie 1/19 r. średnia temperatura w sezonie grzewczym wynosiła,13 o C i była wyższa od tej temperatury w sezonie 17/1 r. (, o C) o,7 o C. Średnia temperatura powietrza w sezonie grzewczym wynosiła w sezonie: 1/17 r. -,1 o C, 1/1 r. -,1 o C, 1/1 r. -,7 o C, 13/1 r. -,1 o C i 1/13 r. -,1 o C.
Średnia temperatura powietrza w sezonie grzewczym ( o C) 7 3 1 197/ r. 19/9 r. 199/9 r. 199/91 r. 1991/9 r. 199/93 r. 1993/9 r. 199/9 r. 199/9 r. 199/97 r. 1997/9 r. 199/99 r. 1999/ r. /1 r. 1/ r. /3 r. 3/ r. / r. Sezon grzewczy (-) / r. /7 r. 7/ r. /9 r. 9/1 r. 1/11 r. 11/1 r. 1/13 r. 13/1 r. 1/1 r. 1/1 r. 1/17 r. 17/1 r. 1/19 r. Rys. 7. Średnia temperatura powietrza w sezonie grzewczym od sezonu 197/ r. do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie Zmiana zużycia energii na ogrzewanie Stopniodni grzania są ilościowym wskaźnikiem określającym zapotrzebowanie na energię do ogrzewania domów mieszkalnych i budynków użyteczności publicznej. Stosuje się je do wszystkich paliw, ogrzewania elektrycznego oraz ogrzewania centralnego z kotłowni osiedlowych. Stopniodni grzania bazują na analizach gazowych systemów grzewczych domów mieszkalnych. Rezultaty tych analiz wskazały, że istnieje liniowa zależność między zużyciem gazu ziemnego na ogrzewanie i różnicą między temperaturą zewnętrzną powietrza, od której rozpoczyna się ogrzewanie i średnią temperaturą dzienną powietrza zewnętrznego, to jest liczbą stopniodni grzania. Ze średnich dziennych temperatur powietrza [1, ] obliczono miesięczną liczbę stopniodni grzania Sd(1 o C) [] dla temperatury bazowej 1 o C [, ] w miesiącach sezonu grzewczego a następnie liczbę stopniodni grzania w sezonie grzewczym. Liczbę stopniodni grzania w sezonie grzewczym od sezonu 197/ r. do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie podano na rys. a skumulowaną liczbę stopniodni grzania w sezonie grzewczym na rys. 9. Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w sezonie grzewczym względem ostatniego sezonu grzewczego 1/19 r. od sezonu 197/ r. do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie przedstawiono na rys. 1. W najzimniejszym sezonie grzewczym 199/9 r. zużycie energii na ogrzewanie budynków było większe o 3,7% a w najcieplejszym /7 r. było mniejsze o 11,7% niż w sezonie 1/19 r. Zużycie energii na ogrzewanie było większe o:,1% w sezonie 17/1 r., 1,3% w sezonie 1/17 r., 1,7% w sezonie 1/1 r.,,9% w sezonie 1/1 r. i,% w sezonie 13/1 r. niż w ostatnim sezonie 1/19 r. Sezony 13/1 r. i 1/19 r. pod względem zużycia energii były bardzo zbliżone.
Liczba stopniodni grzania w sezonie grzewczym ( o Cdzień) 3 3 1 1 197/ r. 19/9 r. 199/9 r. 199/91 r. 1991/9 r. 199/93 r. 1993/9 r. 199/9 r. 199/9 r. 199/97 r. 1997/9 r. 199/99 r. 1999/ r. /1 r. 1/ r. /3 r. 3/ r. Sezon grzewczy (-) / r. / r. /7 r. 7/ r. /9 r. 9/1 r. 1/11 r. 11/1 r. 1/13 r. 13/1 r. 1/1 r. 1/1 r. 1/17 r. 17/1 r. 1/19 r. Rys.. Liczba stopniodni grzania w sezonie grzewczym od sezonu 197/ r. do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie Skumulowa liczba stopniodni grzania w sezonie grzewczym ( o Cdzień) 3 3 1 1 197/ r. 19/9 r. 199/9 r. 199/91 r. 1991/9 r. 199/93 r. 1993/9 r. 199/9 r. 199/9 r. 199/97 r. 1997/9 r. 199/99 r. 1999/ r. /1 r. 1/ r. /3 r. 3/ r. / r. / r. /7 r. 7/ r. /9 r. 9/1 r. 1/11 r. 11/1 r. 1/13 r. 13/1 r. 1/1 r. 1/1 r. 1/17 r. 17/1 r. 1/19 r. 1 3 7 9 Miesiąc sezonu grzewczego (1 - wrzesień, - październik,..., 9 - maj) (-) Rys. 9. Krzywe skumulowanej liczby stopniodni grzania Sd(1 o C) dla temperatury bazowej 1 o C w funkcji miesięcy sezonu grzewczego w Gdańsku Rębiechowie od sezonu grzewczego 197/ r. do 1/19 r. Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w sezonie grzewczym względem średniego zużycia energii w sezonach od 197/1 do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie przedstawiono na rys. 11. W najzimniejszym sezonie grzewczym 199/9 r. zużycie energii na ogrzewanie budynków było 7
większe o,% a w najcieplejszym /7 r. było mniejsze o 1% niż średnie zużycie energii w analizowanym okresie. Zużycie energii na ogrzewanie było mniejsze o: 1,% w sezonie 1/19 r., % w sezonie 17/1 r., 1,3% w sezonie 1/17 r., 9% w sezonie 1/1 r., 9,% w sezonie 1/1 r. i 1,% w sezonie 13/1 r. niż średnie zużycie energii w okresie od sezonu 197/ r. do 1/19 r. Zmiana zużycia energii na ogrzewanie względem sezonu 1/19 r. (%) 3 3 1 1-197/ -1-1 19/9 199/9 199/91 1991/9 199/93 1993/9 199/9 199/9 199/97 1997/9 199/99 1999/ r. /1 r. 1/ r. /3 r. 3/ r. / r. Sezon grzewczy (-) / r. /7 r. 7/ r. /9 r. 9/1 r. 1/11 r. 11/1 r. 1/13 r. 13/1 r. 1/1 r. 1/1 r. 1/17 r. 17/1 1/19 Rys. 1. Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w sezonie grzewczym względem ostatniego sezonu grzewczego 1/19 r. od sezonu 197/ r. do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie Zmiana zużycia energii na ogrzewanie w sezonie grzewczym względem średniego zużycia (%) 1 1 - -1-1 - - 197/ 19/9 199/9 199/91 1991/9 199/93 1993/9 199/9 199/9 199/97 1997/9 199/99 1999/ r. /1 r. 1/ r. /3 r. 3/ r. / r. Sezon grzewczy (-) / r. /7 r. 7/ r. /9 r. 9/1 r. 1/11 r. 11/1 r. 1/13 r. 13/1 r. 1/1 r. 1/1 r. 1/17 r. 17/1 1/19 Rys. 11. Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w sezonie grzewczym względem średniego zużycia energii w okresie od sezonu 197/ r. do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie
Wnioski Wrzesień, październik i listopad w sezonach grzewczych 17/1 r. i 1/19 r. były bardzo zbliżone pod względem zużycia energii na ogrzewanie budynków (rys.1). W grudniu i styczniu w sezonie grzewczym 1/19 r. zużycie energii na ogrzewanie było nieco wyższe niż w sezonie 17/1 r. W lutym i marcu w Gdańsku Rębiechowie zużycie energii na ogrzewanie było zdecydowanie mniejsze w sezonie 1/19 r. niż w poprzednim sezonie. Dopiero kwiecień i maj w sezonie 1/19 r. były zimniejsze niż w sezonie 17/1 r. i zużycie energii na ogrzewanie było większe. W sumie w sezonie grzewczym 17/1 r. zużyto w Gdańsku Rębiechowie o,1% więcej energii na ogrzewanie niż w sezonie 1/19 r. Procentowy udział kwietnia i maja w ostatnim sezonie grzewczym 1/19 r. (rys.1) w całkowitym zużyciu energii na ogrzewanie jest zdecydowanie większy niż w poprzednim sezonie 17/1 r. Średnia miesięczna temperatura powietrza Gdańsku Rębiechowie w kwietniu 19 r. wynosiła, o C i była niższa od tej temperatury w 1 r. (1,37 o C) o,3 o C. Różnica między średnią temperaturą powietrza w maju 19 r. i 1 r. wyniosła,3 o C. To drugi miesiąc (kwiecień, maj), w którym średnie temperatury miesięczne w 19 r. są istotnie niższe niż w 1 r. Podobnie w Krakowie średnia miesięczna temperatura powietrza w kwietniu 19 r. wynosiła 1, o C i była niższa od średniej miesięcznej temperatury kwietnia 1 r. (13,79 o C) o 3,77 o C. Średnia miesięczna temperatura powietrza w maju 19 r. wynosiła 1,17 o C i była niższa od tej temperatury w 1 r. (17,3 o C) o, o C. Nie mogą więc dziwić wysokie ceny nowalijek owoców i warzyw w 19 r. Zbiory z nie ogrzewanych tuneli foliowych czy upraw pod włókniną będę w tym roku bardzo spóźnione. Podobnie jak i zbiory z upraw gruntowych ziemniaków, warzyw i owoców. Miesięczna liczba stopniodni grzania Sd(1 o C) ( o Cdzień) 7 3 1 min 17/1 r. 1/19 r. max wrzesień październik listopad grudzień styczeń luty marzec kwiecień maj Miesiąc sezonu grzewczego (-) Rys. 1. Miesięczna liczba stopniodni grzania w sezonach grzewczych 17/1 r. i 1/19 r. oraz minimalna i maksymalna miesięczna liczba stopniodni grzania w okresie od sezonu 197/ r. do 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie 9
, Procentowy udział zużycia energii w analizowanym miesiącu do całego sezonu (%),,1,1, 17/1 r. 1/19 r. wrzesień październik listopad grudzień styczeń luty marzec kwiecień maj Miesiąc sezonu grzewczego (-) Rys. 1. Procentowy udział zużycia energii w analizowanym miesiącu sezonu do zużycia w całym sezonie grzewczym w dwóch ostatnich sezonach grzewczych 17/1 r. i 1/19 r. w Gdańsku Rębiechowie Literatura [1] Ogimet. WWW.ogimet.com [] www.accuweather.com [3] Dopke J.: Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych siedmiu miesiącach sezonu grzewczego 1/19 r. WWW.cire.pl 1..19 r. [] Degree-days: theory and application TM1:. The Chartered Institution of Building Services Engineers Balham High Road, London SW19BS. [] Dopke J.: Wyznaczanie temperatury bazowej budynku i prognozowanie zużycia gazu. GWiTS, 1 nr str. 1-1. [] Dopke J.: Wyznaczanie temperatury bazowej budynku. WWW.ogrzewnictwo.pl.9.1 r., WWW.systemyogrzewania.pl.9.1 r., WWW.cire.pl.9.1 r., WWW.info-ogrzewanie.pl 3.1.1 r. Józef Dopke..19 r. jozefdopke@wp.pl All rights reserved. Materiał chroniony prawem autorskim wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą autora (Józef Dopke, jozefdopke@wp.pl). This work may not be translated or copied in whole or in part without the written permission of the publisher ( Józef Dopke, jozefdopke@wp.pl), except for brief excerpts in connection with reviews or scholary analysis. Use in connection with any form of information storage and retrieval, electronic adaptation, computer software, or by similar or dissimilar methodology now known or hereafter developed is forbidden. 1