WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2013 ROK

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2013 ROK"

Mieczysław Janicki
7 lat temu
Przeglądów:

1 Temperatura powietrza [ o C] WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 213 ROK Józef Piwnicki i Ryszard Szczygieł 1. Zagrożenie pożarowe w sezonie 213 r. Sezonowość występowania pożarów lasu związana jest ściśle z warunkami pogodowymi. Na rycinach 1-5 przedstawiono kształtowanie się temperatur powietrza, opadów atmosferycznych, wilgotności ściółki sosnowej, wilgotności względnej powietrza i ogólnokrajowego stopnia zagrożenia pożarowego lasu (OSZPL) oraz podano liczbę powstałych pożarów w sezonie palności w roku 213. Średnie miesięczne temperatury powietrza w 213 r. w sezonie palności były zbliżone do średnich wieloletnich na terenie całego kraju (21-21). W kwietniu temperatury powietrza były niższe od średniej wieloletniej dla tego miesiąca i o godz. 9. wahały się od C do 17 C, przy czym do połowy miesiąca nie przekraczały 1 C. Intensywne opady śniegu na początku miesiąca spowodowały utrzymanie się pokrywy śnieżnej przez dwa pierwsze tygodnie. O godz. 13. temperatura powietrza wzrastała od 2 C i w ostatnich dniach kwietnia osiągnęła 25 C. W maju temperatura powietrza o godz. 9. średnio wynosiła 16,5 C, a o godz ,5 C. W czerwcu temperatura zwiększyła się o 3,1ºC godz. 9. i o 2,8ºC o godz W lipcu temperatura wzrosła do 21,2ºC o godz. 9. oraz do 25,9ºC o godz. 13. i była najwyższa w tym sezonie palności. W sierpniu temperatura powietrza również utrzymywała na wysokim poziomie i o godz. 9. wynosiła 19,7 ºC oraz 25,5ºC o godz We wrześniu temperatura obniżyła się o godz. 9. do poziomu 12,1ºC, natomiast o godz. 13. do poziomu 17,1ºC Temperatura powietrza o godz Rycina 1. Temperatura powietrza i liczba pożarów lasu w sezonie pożarowym 213 r. Średnia wielkość opadów atmosferycznych w sezonie palności 213 roku była niższa o 18,5% od średniej wieloletniej. W kwietniu i maju opady atmosferyczne występowały niemal codziennie. Średni dzienny opad w kwietniu wyniósł 1,4 mm/dobę, a w maju 2,8 mm/dobę. W czerwcu miały miejsce gwałtowne opady deszczu, które przekroczyły 2 mm/dobę (26 czerwca). Średni opad w czerwcu był najwyższy i wyniósł 3,4 mm/dobę. Lipiec był bardzo suchym miesiącem, ze średnim opadem dobowym na poziomie 1,7 mm. Podobnie było w sierpniu, kiedy średnie opady wynosił 1,4 mm/dobę. We wrześniu było dwukrotnie więcej opadów niż rok temu, ze średnią dobową 2,7 mm.

2 Wilgotność ściółki [%] Opad atmosferyczny [mm] 25 Opad atmosferyczny Rycina 2. Wielkość opadu atmosferycznego i liczba pożarów lasu w sezonie pożarowym 213 r. Pomiar wilgotności ściółki we wszystkich punktach prognostycznych możliwy był dopiero od połowy kwietnia, po ustąpieniu pokrywy śniegu. Średnie miesięczne wartości wilgotności ściółki w 213 r. w sezonie palności były zbliżone do średnich wieloletnich. Najmniejsze średnie wartości wilgotności ściółki były w lipcu i sierpniu, tj. o godz. 9. w granicach 26-27% i o godz. 13. w granicach 2-21%, natomiast znacznie większe w kwietniu, maju i czerwcu, tj. godz. 9. w granicach 31-34% i o godz. 13. w granicach 25-28%. We wrześniu wystąpiły najwyższe w tym sezonie wartości wilgotności ściółki, osiągając 43% o godz. 9. i 39% o godz Wilgotność ściółki o godz Rycina 3.Wilgotność ściółki i liczba pożarów lasu w sezonie pożarowym 213 r. Wartości wilgotności względnej powietrza również nie odbiegały do średnich wieloletnich. Średnia wilgotność względna powietrza w 213 r. utrzymywała się na zbliżonych poziomach w kwietniu, maju i czerwcu, tj. o godz. 9. w granicach 73-76% i o godz. 13. w granicach 58-6%, natomiast w lipcu była niższa i wynosiła 72% o godz. 9. oraz 54% o godz W sierpniu wilgotność względna powietrza wzrosła do 76% o godz. 9., natomiast zmalała do 51% o godz. 13 i była to najniższa średnia wartość w tym sezonie palności. Najwyższa średnia wilgotność powietrza była we wrześniu i wynosiła 9% o godz. 9. oraz 67% o godz

3 OSZPL Wilgotność względna powietrza [%] Wilgotność powietrza o godz Rycina 4. Wilgotność względna powietrza i liczba pożarów lasu w sezonie pożarowym 213 r. W większości okresu tegoroczny sezon palności charakteryzował się występowaniem przeciętnego zagrożenia pożarowego lasów (OSZPL=1,5). Najniższy stopień wystąpił we wrześniu i wyniósł,7 i była to najniższa wartość w porównaniu do średnich wieloletnich dla lat Procentowy udział występowania 3. stopnia zagrożenia pożarowego lasu dla sezonu palności wynosił średnio 26% i był zbliżony do średniego udziału wieloletniego. Największa wartość była w lipcu (37%), natomiast najmniejsza we wrześniu i wynosiła tylko 6%. 3 2,5 2 OSZPL o godz ,5 8 1, Rycina 5. Ogólnokrajowy stopień zagrożenia pożarowego lasu i liczba pożarów lasu w sezonie pożarowym 213 r. 2. Występowanie pożarów i spalona powierzchnia lasów W roku 213 powstało pożary (3 168 lasów i innych powierzchni naturalnych), o mniej niż w 212 roku (9 265), a spaleniu uległo ha (81 ha lasów i 478 ha innych powierzchni naturalnych), ponad pięć razy mniej niż w roku ubiegłym (7 235 ha) tabela 1 i rycina 8. 3

4 Najbardziej palnym miesiącem był sierpień (26,8% pożarów, tj. 1 37), następnie lipiec (19,2%), kwiecień (17,5%) i maj (14,6) rycina 6. Najmniej pożarów w sezonie palności powstało we wrześniu (5,3%) i czerwcu (7%). W sezonie palności (kwiecień - wrzesień) powstało 9,4% pożarów. Rycina 6. Występowanie pożarów lasu w Polsce w poszczególnych miesiącach w latach Najwięcej pożarów, podobnie jak w ubiegłym roku, było na terenie województwa mazowieckiego ( % ogólnej liczby) ryciny Najmniej pożarów wystąpiło w województwach opolskim (86) i warmińsko-mazurskim (12). Największe powierzchnie spalone lasów odnotowano w następujących województwach: - mazowieckie (296 ha), - śląskie (196 ha), - podkarpackie (176 ha), - świętokrzyskie (169 ha). Najmniejsza powierzchnia spalona lasów była w województwie opolskim (13 ha). Małe pożary lasu, tj. o powierzchni mniejszej niż 1 ha, stanowiły 95,8% wszystkich pożarów lasu w 213 r. (ryc. 7) z powierzchnią spaloną wynoszącą 5,7%. Pożary średnie, tj. o wielkości powyżej 1 ha i mniejszej od 1 ha, stanowiły 38,9% powierzchni spalonej, których liczba wynosiła tylko 4,1%. 4

5 Rycina 7. Rozkład liczby pożarów według wielkości powierzchni spalonej w Polsce w latach Rycina 8. Ogólna liczba pożarów lasu i powierzchnia spalona w Polsce w latach

Rycina 9. lasu i powierzchnia spalona w poszczególnych województwach w Polsce w 212 r. Rycina 1. lasu i powierzchnia spalona w poszczególnych województwach w Polsce w 213 r Tabela 1.

6 Rycina 9. lasu i powierzchnia spalona w poszczególnych województwach w Polsce w 212 r. Rycina 1. lasu i powierzchnia spalona w poszczególnych województwach w Polsce w 213 r Tabela 1. Dane o pożarach lasu w Polsce w okresie Rok Spalona powierzchnia (ha) Lasy Inne naturalne Razem Lasy Inne naturalne Razem , , , , , , , ,9 4 4, ,26 767, , , , , , , , ,42 478, ,54 6

7 Rycina 11. Rozkład występowania pożarów lasu w poszczególnych województwach w latach Sprzęt do gaszenia pożarów i kampanie informacyjne Lasy Państwowe dysponowały sprzętem w postaci: 26 samolotów gaśniczych i 7 śmigłowców (gasiły one 337 pożarów lasu oraz 97 zagrożeń pożarowych dla lasu, dokonując 1 43 zrzutów środków gaśniczych), 382 lekkimi samochodami patrolowo-gaśniczymi, 13 samochodami średnimi i ciężkimi, 262 motopompami. Sprzętem naziemnym Lasów Państwowych ugaszono 5% wszystkich pożarów, a pozostałe gasiły jednostki Państwowej Straży Pożarnej i ochotnicze straże. W 213 roku w ramach działań informacyjnych i propagandowych zrealizowano: około 1 tys. pogadanek w szkołach, na koloniach i obozach, wystawiono około 7 tysięcy tablic informacyjnych, udzielono ponad 4 wywiadów w radio i telewizji, przekazano ponad tysiąc komunikatów o zagrożeniu pożarowym i zasadach bezpiecznego zachowania się w lesie w środkach masowego przekazu, rozpowszechniono około 12 tysiące plakatów, ulotek informacyjnych, kalendarzy dotyczących pożarów lasu. 4. Przyczyny pożarów Główną przyczyną pożarów lasu była działalność człowieka, w tym podpalenia stanowiły prawie połowę wśród nich (42,4%), następnie zaniedbania (26%), a nieznane przyczyny stanowiły 22,1% (ryc. 12). 7

Rycina 12. Rozkład liczby pożarów według przyczyny ich powstawania w Polsce w latach 212-213 5.

8 Rycina 12. Rozkład liczby pożarów według przyczyny ich powstawania w Polsce w latach Profilaktyka przeciwpożarowa Na obszarach leśnych zarządzanych przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe prowadzono prace przeciwdziałające możliwości powstania i rozprzestrzeniania się pożarów, odnawiając 5,2 tys. km pasów przeciwpożarowych, zakładając 67 km nowych pasów oraz uporządkowano las na powierzchni około 25 tys. ha, zmniejszając ilość łatwopalnej biomasy. W skład systemu obserwacyjnego LP wchodziło: 656 dostrzegalni przeciwpożarowych, w tym 238 wyposażonych w kamery telewizyjne, 8 samolotów patrolowych, 382 lekkie samochody patrolowe. Efektywność wykrywania pożarów w LP przez dostrzegalnie przeciwpożarowe wyniosła 36%, samoloty wykryły 2% pożarów, a osoby postronne 55%. Pozostałe 7% pożarów wykryły patrole przeciwpożarowe. Sieć łączności i alarmowania w Lasach Państwowych stanowiło: 7 39 radiotelefonów, w tym bazowych, przewoźnych i 3 37 nasobnych oraz 119 przemienników na pasmo PSP. Zaopatrzenie w wodę dla celów gaśniczych zapewniało punkty poboru wody, w tym ponad 4,5 tys. naturalnych i ponad 2,5 tys. sztucznych. Ponadto wodę zapewniało ponad 4,7 tys. hydrantów zlokalizowanych w sąsiedztwie lasów. Koszty ochrony przeciwpożarowej Lasów Państwowych w 213 r. wynosiły 7,7 mln zł. Krajowy System Informacji o Pożarach lasów dostępny jest pod adresem natomiast mapy zagrożenia pożarowego, aktualizowane codziennie od kwietnia do końca września (o godz. 9: i 13:) pod adresem 8

Podobne dokumenty

WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2014 ROK

WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2014 ROK Józef Piwnicki i Ryszard Szczygieł 1. Zagrożenie pożarowe w sezonie 2014 r. Sezonowość występowania pożarów lasu związana jest ściśle z warunkami pogodowymi. Na