JAKIE SZANSE DLA MIKRO- I MAŁYCH BIOGAZOWNI W NOWYM OTOCZENIU PRAWNYM?

JAKIE SZANSE DLA MIKRO- I MAŁYCH BIOGAZOWNI W NOWYM OTOCZENIU PRAWNYM?

DLACZEGO USTAWA O OZE JEST POTRZEBNA? Pakiet klimatyczno-energetyczny 3x20% przyjęty przez Unię Europejską w 2008 r. zakłada wsparcie dla OZE oraz wymóg dla państw członkowskich 20% udziału energii z OZE w ogólnym zużyciu brutto energii danego kraju do 2020 r. indywidualny cel dla Polski to 15% Potencjał wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce jest bardzo duży, ale rozwój OZE przebiega powoli Celem działań Unii Europejskiej jest wzrost udziału OZE w energetyce z poziomu 20 do 27 procent do roku 2030. Polska ma sytuację nieco gorszą, ponieważ startuje z poziomu 15 procent (z których niemal połowa to współspalanie).

PRACE NAD USTAWĄ O OZE Październik 2012 r. pierwszy projekt ustawy o OZE 20.02.2015 r. Sejm przyjął ustawę o OZE z tzw. poprawką prosumencką, wprowadzającą stałe ceny zakupu energii elektrycznej wyprodukowanej w źródłach o mocy do 10 kw 11.03.2015 r. Prezydent podpisał ustawę o OZE 04.05.2015 r. wejście w życie ustawy. Część przepisów, m.in. dotyczących nowych form wsparcia wytwórców energii z OZE (rozdział 4) wejdzie w życie 1 stycznia 2016 r. Ministerstwo Gospodarki przygotowuje nowelizację ustawy m. in. w celu usunięcia niespójności wynikających z wprowadzenia taryf gwarantowanych dla mikroinstalacji OZE

GŁÓWNE ZAŁOŻENIA USTAWY Utrzymanie obecnego systemu wsparcia dla istniejących instalacji OZE (możliwość pozostania w systemie świadectw pochodzenia do 2021 roku) Wdrożenie systemu aukcji dla nowych i zmodernizowanych instalacji OZE (głównym czynnikiem decydującym o możliwości rozwoju poszczególnych technologii będą koszty wytwarzania energii) Promocja prosumenckiego wytwarzania energii z OZE w mikro- i małych instalacjach

AUKCJE OZE Rada Ministrów co roku będzie ogłaszała maksymalną ilość i wartość energii elektrycznej z OZE, która może zostać sprzedana w drodze aukcji Wprowadzone zostaną dodatkowe parametry aukcyjne tj. podział wg sprawności wytwarzania energii elektrycznej (do 4000 MWh/MW/rok i powyżej 4000 MWh/MW/rok) oraz wg skali instalacji (do 1 MW i powyżej 1 MW) 25% energii elektrycznej sprzedanej w drodze aukcji ma dotyczyć instalacji do 1 MW Aukcje, co najmniej raz w roku, będzie organizować i przeprowadzać Prezes URE Minister Gospodarki na co najmniej 60 dni przed przeprowadzeniem pierwszej w danym roku aukcji będzie ogłaszać informację o cenach referencyjnych (maksymalnych) dla poszczególnych technologii Wytwórcy zamierzający przystąpić do aukcji będą podlegali procedurze oceny formalnej ich przygotowania do wytwarzania energii elektrycznej w danej instalacji Wytwórca, który zaoferuje najniższą cenę, wygra aukcję i otrzyma wsparcie przez okres 15 lat pod warunkiem rozpoczęcia produkcji w 48 miesięcy po wygranej aukcji Wytwórcy, którzy przegrali aukcję, nie otrzymają wsparcia

USTAWA O OZE BIOGAZ ROLNICZY przetwarzane surowce rolnicze, produkty uboczne rolnictwa, płynne lub stałe odchody zwierzęce a także przetwarzające produkty uboczne lub pozostałości z przetwórstwa produktów pochodzenia rolniczego lub biomasy leśnej. Biogazownie rolnicze są rejestrowane w Agencji Rynku Rolnego (ARR) wyjątek stanowią jednostki prosumenckie. Inne biogazownie nierolnicze powinny posiadać koncesję Urzędu Regulacji Energetyki (URE)

MIKROINSTALACJA OZE Instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 40 kw, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kv lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 120 kw Mikrobiogazownie instalacje od 5-40kWel

MIKROINSTALACJA OZE Instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 40 kw, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kv lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 120 kw Zwolnienie z obowiązku wpisu do rejestru producentów biogazu rolniczego, prowadzonego przez Agencję Rynku Rolnego; Uproszczone procedury przyłączania do sieci elektroenergetycznej; Brak kosztów przyłączenia do sieci elektroenergetycznej; Uproszczone procedury uzyskiwania pozwoleń administracyjnych związanych z budową, co znacznie przyspiesza realizację inwestycji; Zwolnienie z obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej w mikroinstalacji (dla rolników możliwość pozostania w KRUS);

MIKROINSTALACJA OZE Uchwałą z dn. 16 stycznia 2015 roku Sejm przyjął ustawę o odnawialnych źródłach energii (OZE), która następnie skierowana została do Senatu RP. Art. 41 ust. 10-20 uchwalonej ustawy zawiera przepisy tzw. poprawki prosumenckiej, która wprowadza system taryf gwarantowanych (określanych powszechnie jako FiT od angielskiego feed-in-tariffs ) dla najmniejszych mikroinstalacji OZE. Ustawa wraz z poprawką wprowadza obowiązek zakupu energii od wytwórcy energii z mikroinstalacji po określonej, stałej w okresie 15 lat, cenie (taryfa początkowa) dla źródeł: -o mocy do 3 kw włącznie wykorzystującej różne odnawialne źródła energii hydroenergia 0,75 zł za 1 kwh; energia wiatru 0,75 zł za 1 kwh; energia promieniowania słonecznego 0,75 zł za 1 kwh. UWAGA! : Ustawodawca nie przewidział wsparcia dla takiej wielkości mikrobiogazowni ze względu na brak takich źródeł -o mocy powyżej 3 kw do 10 kw odpowiednio : biogaz rolniczy - 0, 70 zł za 1 kwh; biogaz pozyskany z surowców pochodzących ze składowisk odpadów 0,55 zł za 1 kwh; biogaz pozyskany z surowców pochodzących z oczyszczalni ścieków 0,45 zł za 1 kwh; hydroenergia 0,65 zł za 1 kwh; energia wiatru - 0,65 zł za 1 kwh; energia promieniowania słonecznego 0,65 zł za 1 kwh

MIKROINSTALACJA OZE - założenia Dywersyfikacja przychodów z tytułu rozwoju energetyki odnawialnej zwiększenie liczby uczestników rynku o prosumentów Wprowadzenie 2 przedziałów mocy instalacji do 3 kw (których produkcja odpowiada typowemu rocznemu zapotrzebowaniu gospodarstwa domowego na energię elektryczną) oraz 3-10 kw (typowa moc przyłączeniowa gospodarstwa domowego) i zróżnicowanie taryf w tych grupach Wprowadzenie górnego pułapu dla rozwoju mikroinstalacji OZE, w postaci 300 MW dla instalacji do 3 kw oraz 500 MW dla instalacji o wielkości: 3-10 kw, w celu ograniczenia całkowitych kosztów brutto w systemie

MIKROINSTALACJA OZE - założenia Możliwość elastycznego dostosowywania taryf w kolejnych latach, z uwzględnieniem stanu rozwoju technologii Całkowita produkcja energii z mikroinstalacji OZE wyniesie w 2020 r. 1,28 TWh. Będzie to rezultatem działania do tego czasu ponad 204 tysięcy instalacji prosumenckich

MIKROINSTALACJA OZE scenariusz rozwoju mikroinstalacji 2016r. 2017r. 2018r. 2019r. 2020r. Moc zainstalowana w instalacjach prosumenckich do 3 kw w danym roku, kw Małe elektrownie wodne 6000 6000 6000 6000 6000 Małe elektrownie wiatrowe 18000 18000 18000 18000 18000 PV 36000 36000 36000 36000 36000 Moc zainstalowana w nowych instalacjach prosumenckich 3 kw-10 kw w danym roku, kw Małe elektrownie wodne 5000 5000 5000 5000 5000 Małe elektrownie wiatrowe 20000 20000 20000 20000 20000 Systemy fotowoltaiczne 55000 55000 55000 55000 55000 Mikrobiogazownie rolnicze 10000 10000 10000 10000 10000 Mikrobiogazownie składowiskowe 5000 5000 5000 5000 5000 Mikrobiogazownie - osady ściekowe 5000 5000 5000 5000 5000

MIKROINSTALACJA OZE scenariusz rozwoju mikroinstalacji Tabela 2. Produkcja energii w instalacjach prosumenckich, w GWh/rok 2016r. 2017r. 2018r. 2019r. 2020r. Produkcja energii w nowych instalacjach prosumenckich do 3 kw zainstalowanych w danym roku Małe elektrownie wodne 18 18 18 18 18 Małe elektrownie wiatrowe 16 16 16 16 16 Systemy fotowoltaiczne 34 34 34 34 34 Produkcja energii w instalacjach prosumenckich 3 kw-10 kw zainstalowanych w danym roku Małe elektrownie wodne 15 15 15 15 15 Małe elektrownie wiatrowe 18 18 18 18 18 Systemy fotowoltaiczne 55 55 55 55 55 Mikrobiogazownie rolnicze 50 50 50 50 50 Mikrobiogazownie składowiskowe 25 25 25 25 25 Mikrobiogazownie - osady ściekowe 25 25 25 25 25

MIKROINSTALACJA OZE scenariusz rozwoju mikroinstalacji Tabela 2. Produkcja energii w instalacjach prosumenckich, w GWh/rok 2016r. 2017r. 2018r. 2019r. 2020r. Produkcja energii w nowych instalacjach prosumenckich do 3 kw zainstalowanych w danym roku Małe elektrownie wodne 18 18 18 18 18 Małe elektrownie wiatrowe 16 16 16 16 16 Systemy fotowoltaiczne 34 34 34 34 34 Produkcja energii w instalacjach prosumenckich 3 kw-10 kw zainstalowanych w danym roku Małe elektrownie wodne 15 15 15 15 15 Małe elektrownie wiatrowe 18 18 18 18 18 Systemy fotowoltaiczne 55 55 55 55 55 Mikrobiogazownie rolnicze 50 50 50 50 50 Mikrobiogazownie składowiskowe 25 25 25 25 25 Mikrobiogazownie - osady ściekowe 25 25 25 25 25

MIKROINSTALACJA OZE scenariusz rozwoju mikroinstalacji Założona degresja taryf FiT dla źródeł do 3 kw 2016 2017 2018 2019 2020 µewo 0,75 0,53 0,42 0,34 0,30 µewi 0,75 0,53 0,42 0,34 0,30 µpv 0,75 0,53 0,42 0,34 0,30 Średnia 0,75 0,53 0,42 0,34 0,30 Degresja FiT 30% 20% 20% 10% Założona degresja taryf FiT dla źródeł 3-10 kw 2016 2017 2018 2019 2020 µewo 0,65 0,52 0,42 0,35 0,32 µewi 0,65 0,52 0,42 0,35 0,32 µpv 0,65 0,52 0,42 0,35 0,32 µb-roln 0,70 0,56 0,45 0,38 0,34 µb-sklad. 0,55 0,44 0,35 0,30 0,27 µb-osady 0,45 0,36 0,29 0,24 0,22 Średnia 0,61 0,49 0,39 0,33 0,30 Degresja FiT 20% 20% 15% 10% Oznaczenia µewo mikroelektrownie wodne µewi mikrowiatraki µpv mikroelektrownie fotowoltaiczne µb-roln mikrobiogazownie rolnicze µb-sklad. mikrobiogazownie składowiskowe µb-osady mikrobiogazownie na oczyszczalniach ścieków

Ocena wpływu poprawki na wzrost cen energii dla odbiorców końcowych 2016 2017 2018 2019 2020 Średnie zużycie energii przez odbiorców końcowych, GWh 125 000 125 000 125 000 125 000 125 000 Skumulowane koszty taryf FiT netto wg OSR ustawy OZE zł/rok 109 528 000 175 098 000 209 606 000 216 861 200 207 750 480 Roczne koszty taryf FiT netto wg OSR ustawy OZE zł/rok 109 528 000 65 570 000 34 508 000 7 255 200-9 110 720 Koszt poprawki netto wg OSR w rozliczeniu na 1 kwh energii końcowej, zł/kwh 0,001 0,001 0,002 0,002 0,002 Wpływ poprawki prosumenckiej na wzrost cen energii elektrycznej dla odbiorców końcowych jest pomijalny i w latach 2016-20120 wynosił będzie od 0,1 gr/kwh do 0,2 gr/kwh. Koszty bieżące jednak nie będą narastały po 2020, będą raczej spadać.

Przedstawiony w dniu 15 maja 2015r. przez Ministerstwo Gospodarki (MG) projekt nowelizacji ustawy o OZE dotyczy zmian w systemie wsparcia mikroprosumentów właścicieli lub użytkowników mikroinstalacji o mocy do 10 kw, dla których przewidziano w ustawie możliwość skorzystania z taryf gwarantowanych (tzw. FiT). Art. 41, ust. 2a nakłada na sprzedawców zobowiązanych obowiązek zakupu energii tylko do określonej ilości ograniczonej administracyjnie założonym z góry wskaźnikiem stopniem wykorzystania mocy zainstalowanej. Niektóre z tych wskaźników są bardzo niskie w relacji do obecnie stosowanych urządzeń, np. w przypadku mikrowiatraków o mocy do 3 kw (650 godzin/rok) czy nawet systemów fotowoltaicznych o mocach do 10 kw (950 godzin/rok nie jest już z pewnością górną granica możliwości obecnie i tym bardziej nie będzie w perspektywie kilku lat). Pozostając zamrożone w ustawie (oznacza to brak możliwości szybkiej zmiany) będą stanowić barierę prawną we wdrażaniu coraz bardziej efektywnych rozwiązań. Przez to polski system wspierać będzie stare, mało wydajne technologie, bo postęp w rozwoju mikroźródeł mierzony jest właśnie stopniem wykorzystania mocy, który z roku na rok, w różnym tempie rośnie. Zaproponowany przepis spowoduje, że inwestor, a w efekcie także producent urządzeń zaczną być karani za innowacyjność i efektywność. W punkcie 1 i 2 ust. 81 nowela proponuje obniżenie bazowej stawki FiT dla trzech rodzajów technologii instalacji fotowoltaicznych do 3 kw (z 0,75 do 0,64 zł/kwh) i powyżej 3 kw (z 0,65 do 0,49 zł/kwh) oraz w podobnym zakresie dla mikrobiogazowni ze składowisk odpadów i oczyszczalni ścieków). Na rynku OZE w krótkim okresie nie nastąpiły spadki cen (i nic nie wskazuje, aby nastąpiły spadki cen do początku 2016 roku, kiedy przepisy mają wejść w życie), co uzasadniałoby zmiany, akurat w przypadku tych grup technologii.

MAŁA INSTALACJA OZE Instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanejelektrycznej większej niż 40 kw i nie większej niż 200 kw, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kv lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 120 kw i nie większej niż 600 kw. Właściciele małych instalacji muszą przechodzić taką samą procedurę przyłączeniową jak w przypadku inwestycji dużych. Są jednak zwolnieni z obowiązku sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko, ponieważ budowa biogazowni rolniczej o mocy do 500 kw jest inwestycją, która nie wymaga przeprowadzenia pełnego postępowania oceny oddziaływania na środowisko (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 nr 213 poz. 1397 ze zm.).

MAŁA INSTALACJA OZE W instalacjach prosumenckich powyżej 10 kw do 40 kw można rozliczyć produkcje w systemie półrocznym na zasadzie bilansu ilości energii wprowadzonej do sieci, a ilością energii elektrycznej pobranej z sieci. Te zapisy powstały, aby podmiot mógł oszacować zużycie na własne potrzeby. Ustawa OZE ustanawia, iż wszystkie instalacje powyżej 40kW obligatoryjnie będą uczestniczyły w systemie aukcyjnym, przedsiębiorca realizujący inwestycje do 40 kw ma możliwość wyboru produkcji prądu na własne potrzeby lub przystąpienia do systemu aukcyjnego.

DODATKOWE OŚWIADCZENIE DLA ODBIORCÓW PRZEMYSŁOWYCH Oświadczenie wskazane w art. 189 ust. 1 Ustawy OZE powinno zostać złożone Prezesowi URE przez odbiorcę przemysłowego w celu potwierdzenia zużycia przez odbiorcę przemysłowego nie mniej niż 100 GWh energii elektrycznej w roku kalendarzowym poprzedzającym rok realizacji obowiązku. Złożenie tego oświadczenia konieczne jest do samodzielnego rozliczania się przez odbiorcę przemysłowego z obowiązku umorzenia określonej ilości świadectw pochodzenia z kogeneracji, czyli czerwonych, żółtych i fioletowych certyfikatów.

ul. Jana III Sobieskiego 102 A lok. U7 00-764 Warszawa tel. (22) 550-91-00, fax. (22) 696-52-72 www.upebi.pl, upebi@upebi.pl