Dane makroekonomiczne z Polski Stopa bezrobocia finalne dane GUS Stopa bezrobocia rejestrowanego 10,0% 8,5% 8,0% 6,8% 7,0% 6,6% 6,0% 4,0% 6,1% 5,8% 5,8% 5,2% 2,0% 0,0% sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru 2 017 2 018 2 019 Według finalnych danych opublikowanych przez GUS, stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec lipca 2019 r. ukształtowała się na poziomie 5,2 % (tj. o 0,6 pp. mniej niż na koniec lipca 2018 r.). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 868,4 tys. osób (tj. zmniejszyła się o 8,7 tys. m/m). Dane za lipiec potwierdzają, iż bezrobocie utrzymuje się na niskim poziomie. Powyższe uwarunkowania powinny wspierać w najbliższych miesiącach konsumpcję, która pozostanie głównym filarem wzrostu gospodarczego w Polsce. Korzystna koniunktura na rynku pracy jest także jednym z czynników mających pozytywny wpływ na kondycję budżetu państwa, gdyż z jednej strony zwiększa wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych, zaś z drugiej strony pozwala ograniczać dotacje z budżetu do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 1
Projekt budżetu państwa na 2020 r. dane Ministerstwa Finansów Dochody budżetu państwa, mld zł 500 400 350,4 380,0 404,2 429,5 300 283,5 289,1 314,7 200 124,3 123,1 126,6 156,8 174,9 185,4 200,2 100 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Dochody ogółem Dochody z VAT W serwisie Ministerstwa Finansów poinformowano o przyjęciu przez rząd w minionym tygodniu wstępnego projektu ustawy budżetowej na rok 2020. W porównaniu z założeniami opublikowanymi w dokumencie z czerwca br. resort finansów podtrzymał oczekiwania dotyczące zarówno tempa wzrostu PKB (3,7 % w 2020 r.), jak i inflacji konsumentów (2,5 %). Prognozowane przez Ministerstwo podstawowe wskaźniki są bliskie oczekiwaniom banku centralnego, który w prognozie z lipca br. przewidywał osiągnięcie 4,0 % tempa wzrostu PKB w 2020 r. i 2,9 % wzrostu inflacji. Projekt budżetu na przyszły rok przewiduje m.in. wzrost dochodów wobec przewidywanego wykonania w 2019 r. o 25,2 mld zł r/r (6,2 % r/r) przy jednoczesnym wzroście wydatków o 13,3 mld zł r/r (3,2 % r/r). Ze względu na fakt, iż resort nie zaprezentował przewidywanego wykonania wydatków, wartości te odnoszą się do pozycji zapisanych w ustawie budżetowej na 2019 r. W efekcie planowanego szybszego wzrostu dochodów niż wydatków, przyszłoroczny budżet ma być zrównoważony (dochody równe wydatkom), wobec ok. 12,0 mld zł deficytu w 2019 r. (przewidywane wykonanie dochodów minus zaplanowane w ustawie wydatki). Projekt przyszłorocznego budżetu należy ocenić pozytywnie. Założenia makroekonomiczne, na których został oparty nie odbiegają od oczekiwań głównych instytucji finansowych, zaś planowany wzrost dynamiki dochodów budżetowych jest zbliżony do przewidywanego wykonania w tym roku (np. dochody z VAT wzrosną o 8,0 % r/r, wobec 6,0 % r/r w tym roku). Wśród czynników ryzyka dla realizacji budżetu należy wymienić potencjalnie negatywne skutki dla finansów publicznych wynikające z nasilenia się wojen handlowych i ewentualnego pogorszenia koniunktury gospodarczej na świecie. 2
Wydarzenia W serwisie UKNF opublikowano dane dotyczące sektora bankowego (banki komercyjne, oddziały instytucji kredytowych oraz banki spółdzielcze) według stanu na koniec czerwca 2019 r. Wynik finansowy netto sektora bankowego wyniósł 7,6 mld zł wobec 7,5 mld zł w analogicznym okresie 2018 r. Pozytywny wpływ na wynik sektora miała głównie poprawa wyniku odsetkowego (o 1,8 mld zł, tj. o 8,1 % r/r) oraz wyniku na operacjach finansowych, z pozycji wymiany oraz z operacji walutowych (o 584 mln zł, tj. o 20,2 % r/r), które zrekompensowały wzrost kosztów funkcjonowania (o 1,5 mld zł, w tym kosztów ogólnego zarządu o 548 mln zł oraz amortyzacji o 721 mln zł), a także pogorszenie wyniku z tytułu rezerw i utraty wartości (o 829 mln zł). Wynik finansowy netto banków spółdzielczych zmniejszył się w stosunku do czerwca 2018 r. o 5,0 % (tj. o 18,8 mln zł), głównie za sprawą pogorszenia wyniku z tytułu rezerw i utraty wartości (o 94,6 mln zł) oraz wzrostu kosztów funkcjonowania (o 40,9 mln zł), co tylko częściowo zostało zrekompensowane przez poprawę wyniku odsetkowego (o 77,5 mln zł), a także poprawę wyniku na operacjach finansowych, z pozycji wymiany oraz z operacji walutowych (o 42,0 mln zł). Dyrekcja Generalna ds. Gospodarczych i Finansowych Komisji Europejskiej opublikowała dane dotyczące koniunktury gospodarczej dla strefy euro oraz poszczególnych państw członkowskich Unii Europejskiej. Opublikowane dane wskazują na to, iż koniunktura zarówno w strefie euro, jak i w Polsce pozostaje korzystna. Odnotowany w tym miesiącu wynik dla Polski (102,2 pkt, bez zmian m/m) utrzymał się powyżej wieloletniej średniej, która wynosi 100 pkt (dane dla Polski prezentowane są od października 1993 r.), co oznacza, iż zdaniem ankietowanych koniunktura gospodarcza pozostaje lepsza niż w latach poprzednich. Podobnie prezentuje się ocena koniunktury przez ankietowane podmioty w strefie euro, gdzie indeks nastrojów osiągnął w sierpniu 2019 r. 103,1 pkt (wzrost o 0,4 pkt m/m). Odnotowując korzystne oceny koniunktury warto równocześnie zwrócić uwagę, iż nastroje w Europie są słabsze niż przed rokiem, co jest m.in. konsekwencją niepewności odnośnie funkcjonowania gospodarek europejskich w warunkach eskalacji wojen handlowych. 3
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,85% 1,80% 1,79% 1,79% 1,81% 1,81% 1,85% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,64% 1M 3M 6M 9M 1Y 2019.08.23 2019.08.30 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach nie zmieniły się (wykres obok). Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 10-11 września 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną we wrześniu bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 26 30.08.2019 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,42% 2,10% -0,87% 0,71% 3M 1,72% -0,42% 2,13% -0,85% 0,76% 6M 1,79% -0,42% 2,04% -0,84% 0,78% 1Y 1,85% -0,37% 1,96% -0,75% 0,84% 4
Rynek walutowy 4,5 4,357 4,372 4,368 4,386 4,385 4,384 4,2 3,988 4,019 4,010 4,029 4,025 4,017 3,9 3,937 3,934 3,931 3,955 3,959 3,972 3,6 23.08 26.08 27.08 28.08 29.08 30.08 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN Na kierunek zmian naszej waluty nadal mają głównie wpływ czynniki zewnętrze. W tym kontekście (podobnie, jak w poprzednich tygodniach) warto pamiętać, iż nadal istotnym czynnikiem ryzyka dla rynków finansowych pozostaje przebieg negocjacji handlowych między USA a Chinami. Z punktu widzenia naszej waluty, dopóki dominują obawy o rozwój wydarzeń wokół tzw. wojen handlowych, aktywa postrzegane jako ryzykowne (waluty z rynków wschodzących) mają ograniczone pole do umocnienia. Na europejskich rynkach kluczowe znaczenie mają również wydarzenia związane z kryzysem politycznym w Wielkiej Brytanii, który jednak wpływa głównie na kurs funta w relacji wobec innych walut. WYSZCZEGÓLNIENIE 23.08.2019 30.08.2019 ZMIANA USD/PLN 3,9371 3,9717 0,9% EUR/PLN 4,3572 4,3844 0,6% CHF/PLN 3,9876 4,0174 0,7% 5
Rynek towarowy 106,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 23.08=100 105,5 103,0 100,0 100,0 101,8 99,6 97,0 23.08 26.08 27.08 28.08 29.08 30.08 Ropa Złoto Srebro W ostatnim tygodniu cena ropy Brent wzrosła o 1,2 %. Pomimo zwyżki w ujęciu tygodniowym, perspektywy trwałych wzrostów cen ograniczają zarówno czynniki podażowe, w szczególności wysokie wydobycie surowca w USA (12,5 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 23 sierpnia br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Powyższe uwarunkowania mogą determinować globalny układ sił podaży i popytu, doprowadzając w najbliższych miesiącach do utrzymywania się cen ropy poniżej poziomu 70 dolarów za baryłkę. Czynnikiem ryzyka dla takiego scenariusza jest m.in. rozwój sytuacji na Bliskim Wschodzie (Iran), a także w Afryce Północnej (Libia). Warto przypomnieć, iż średnia cena za baryłkę ropy Brent w okresie 01.01-30.08.2019 r. była o 7 dolarów, tj. o 10 % niższa niż przed rokiem. Prawdopodobnie niższy niż w 2018 r. średni poziom cen ropy na światowych rynkach powinien być jednym z czynników ograniczających tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w Polsce w 2019 r. W tym kontekście, uwarunkowania zewnętrzne w najbliższych miesiącach powinny wzmacniać oczekiwania dotyczące stabilizacji stóp procentowych NBP. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 23.08 59,34 1526,10 17,39 26.08 58,70 1526,00 17,63 27.08 59,51 1542,40 18,16 28.08 60,49 1538,80 18,33 29.08 61,08 1527,40 18,24 30.08 60,43 1519,85 18,35 6
Rynek kapitałowy 27 400 2 450 26 500 2 350 25 600 2 250 24 700 2 150 23 800 2 050 WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W ostatnim tygodniu WIG20 wzrósł o 1,5 %. Pomimo korekty, wydaje się, iż w warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych m.in. z wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych zwyżek cen akcji na rynkach rozwijających się (do których zaliczana jest Polska) pozostaje mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium na najbliższy tydzień (02-06.09.2019 r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres Wartość poprzednia 6 września USA Stopa bezrobocia VIII 3,7% DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 7