URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE Informacja sygnalna Data opracowania - kwiecień 2005 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. (0-12) 415-38-84 Internet: http://www.stat.gov.pl/urzedy/krak Nr 6 INWESTYCJE W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2004 R. Rok 2004 był drugim z kolei rokiem wzrostu (po kilku latach utrzymującego się spadku) nakładów inwestycyjnych podmiotów gospodarczych 1 województwa małopolskiego. Wartość nakładów wyniosła 5012,0 mln zł i była wyższa o 12,5% w stosunku do nakładów poprzedniego roku (w 2003 r. wzrost wyniósł 17,7%). Z ogólnej kwoty nakładów inwestycyjnych zdecydowaną większość, bo 4093,6 mln zł, tj. 81,7% wydatkowano w jednostkach sektora prywatnego (w 2003 r. 80,3%). Podobnie jak w poprzednich latach najwięcej inwestowano w przetwórstwie przemysłowym (2095,2 mln zł, tj. 41,8% nakładów ogółem), w handlu i naprawach (1223,5 mln zł, tj. 24,4%) oraz w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, wodę (755,0 mln zł, tj. 15,1%). NAKŁADY INWESTYCYJNE NA NOWE I UŻYWANE ŚRODKI TRWAŁE WEDŁUG SEKTORÓW mln zł 4500 4000 3500 sektor publiczny sektor prywatny 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 2003 2004 2003 2004 lata Nakłady na nowe obiekty majątkowe oraz ulepszenie istniejących Nakłady na używane środki trwałe 1 Dane dotyczą dużych przedsiębiorstw, w których liczba pracujących wynosi 50 i więcej osób i średnich, w których liczba pracujących zawiera się w przedziale 10-49 osób, zakwalifikowanych do sekcji innych niż: L - Administracja publiczna i obrona narodowa, P - Gospodarstwa pomocnicze zatrudniające pracowników, Q - Organizacje i zespoły eksterytorialne, prowadzących księgi rachunkowe (z wyłączeniem jednostek i zakładów budżetowych) oraz podmiotów, których działalność zakwalifikowana jest według sekcji J - Pośrednictwo finansowe, w których liczba pracujących przekracza 9 osób.
- 2 - W ogólnej kwocie nakładów inwestycyjnych województwa 88,0% stanowiły nakłady na nowe obiekty majątkowe oraz ulepszenie istniejących. Ich wartość osiągnęła poziom 4409,6 mln zł. W stosunku do 2003 r. odnotowano wzrost nakładów na nowe obiekty majątkowe i ulepszenie istniejących o 11,9% (w 2003 r. wzrost wyniósł 24,9%). Podobnie jak w ubiegłym roku najwięcej wydatkowano na zakup maszyn i urządzeń technicznych (1954,8 mln zł, tj. 44,3%), na budynki i lokale oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej (1751,4 mln zł, tj. 39,7%), a także na środki transportu (441,9 mln zł, tj. 10,0%). Z wartości ogółem nakładów na nowe obiekty majątkowe 31,4% (1386,2 mln zł) stanowiły nakłady na roboty budowlano-montażowe. Wzrosły one w stosunku do poprzedniego roku o 36,4%. Nakłady na zakup środków trwałych z importu wyniosły 694,8 mln zł, co stanowiło 15,8% nakładów na nowe obiekty majątkowe (w 2003 r. udział ten stanowił 18,3%). Tak jak w poprzednich latach za granicą najczęściej kupowano maszyny i urządzenia techniczne (590,1 mln zł 84,9% wartości zakupów z importu) oraz środki transportu (72,2 mln zł 10,4% zakupów z importu). Niezmiennie od kilku lat zdecydowaną większość nakładów inwestycyjnych województwa realizują jednostki sektora prywatnego. W 2004 r. w sektorze tym na nowe obiekty majątkowe i ulepszenie istniejących poniesiono nakłady w wysokości 3509,7 mln zł, co stanowiło 79,6% nakładów na nowe obiekty majątkowe w województwie (rok wcześniej 78,0%). Nie zmieniła się struktura nakładów w sektorze prywatnym najwięcej wydatkowano na maszyny i urządzenia techniczne (1654,0 mln zł, tj. 47,1%) oraz na budynki i lokale oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej (1229,3 mln zł, tj. 35,0%). Wśród jednostek sektora prywatnego najwyższe nakłady na nowe obiekty majątkowe ponoszono w jednostkach własności zagranicznej (30,7%), własności krajowych osób fizycznych (20,7%) oraz własności prywatnej krajowej pozostałej (16,0%). NAKŁADY INWESTYCYJNE NA NOWE OBIEKTY MAJĄTKOWE ORAZ ULEPSZENIE ISTNIEJĄCYCH WEDŁUG SEKTORÓW I WYBRANYCH SEKCJI PKD W 2004 R. Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę Budownictwo Handel i naprawy Hotele i restauracje Transport, gospodarka magazynowa i łączność ` Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości i firm Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 0,0 100,0 200,0 300,0 400,0 500,0 600,0 700,0 800,0 900,0 1000,0 1100,0 1200,0 1300,0 1400,0 1500,0 1600,0 1700,0 1800,0 1900,0 sektor prywatny mln zł sektor publiczny Jednostki sektora publicznego zrealizowały w 2004 r. 20,4% nakładów wojewódzkich na nowe obiekty majątkowe i ulepszenie istniejących (w 2003 r. 22,0%). Wartość nakładów tego sektora wyniosła 899,9 mln zł i wzrosła o 4,0% w porównaniu z poprzednim rokiem. Najwięcej wydatkowano na budynki i lokale oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej (522,1 mln zł, tj. 58,0% nakładów sektora publicznego) oraz na maszyny i urządzenia techniczne (300,8 mln zł, tj. 33,4%). Ponad połowę nakładów sektora publicznego (50,9%) zrealizowano w jednostkach własności Skarbu Państwa. Dużo inwestowano również w jednostkach własności państwowych osób prawnych (21,2%) oraz własności komunalnej (17,3%).
- 3 - W województwie małopolskim w 2004 r. rozpoczęto 24942 nowe zadania inwestycyjne o wartości kosztorysowej 1703,1 mln zł. W stosunku do 2003 r. liczba zadań nowo rozpoczętych wzrosła o 9780 zadań, czyli o 64,5%, a ich wartość kosztorysowa o 23,8%. Zadania polegające na ulepszeniu środka trwałego stanowiły 24,1% (6021 zadań) wszystkich nowo rozpoczętych zadań w województwie, a ich wartość kosztorysowa ukształtowała się na poziomie 655,7 mln zł (38,5% wartości kosztorysowej ogółem). Najwięcej nowych zadań rozpoczęto w sektorze publicznym 22398, tj. 89,8% wszystkich zadań wojewódzkich, jednak ich wartość kosztorysowa była stosunkowo niska. Wyniosła ona 455,7 mln zł, co stanowiło 26,8% wartości kosztorysowej wszystkich nowo rozpoczętych zadań. Pod względem liczby nowo rozpoczętych zadań nadal dominowały jednostki zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, wodę 22357 zadań (89,6% wszystkich zadań) oraz przetwórstwa przemysłowego 1440 zadań (5,8%). Na zakup używanych środków trwałych w 2004 r. przeznaczono w województwie 602,4 mln zł, a więc więcej o 17,3% jak w roku poprzednim. Nakłady na zakup używanych środków trwałych stanowiły 12,0% wszystkich nakładów inwestycyjnych województwa. Największe kwoty, podobnie jak w latach ubiegłych, wydatkowano na zakup gruntów (244,4 mln zł, tj. 40,6%), budynków i lokali oraz obiektów inżynierii lądowej i wodnej (164,5 mln zł, tj. 27,3%), maszyn i urządzeń technicznych (118,6 mln zł, tj. 19,7%). Najwięcej w używane środki trwałe inwestowano w jednostkach sektora prywatnego - 583,9 mln zł, tj. 96,9% nakładów na używane środki trwałe, w tym głównie własności krajowych osób fizycznych oraz zagranicznej. STRUKTURA NAKŁADÓW INWESTYCYJNYCH NA ZAKUP UŻYWANYCH ŚRODKÓW TRWAŁYCH WEDŁUG GRUP RODZAJOWYCH W 2004 R. grunty 40,6% budynki i lokale oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej 27,3% pozostałe środki trwałe 1,1% środki transportu 11,3% maszyny i urządzenia techniczne 19,7% Ponad połowę (58,7%) wojewódzkich nakładów na nowe obiekty majątkowe oraz ulepszenie istniejących zrealizowano w miastach na prawach powiatu. Wartość tych nakładów wyniosła 2589,2 mln zł. Stosunkowo wysokie nakłady inwestycyjne poniesiono również w powiatach: krakowskim 374,9 mln zł (8,5%), chrzanowskim 284,6 mln zł (6,5%), olkuskim 161,9 mln zł (3,7%) i oświęcimskim 154,8 mln zł (3,5%). Natomiast najniższe nakłady odnotowano m.in. w powiatach: proszowickim 4,3 mln zł (0,1%) i miechowskim 7,1 mln zł (0,2%). Również zdecydowaną większość nakładów na zakup używanych środków trwałych zrealizowano w miastach na prawach powiatu (426,0 mln zł, tj. 70,7%). Wśród powiatów najwięcej na używane środki trwałe wydatkowano m.in. w powiatach: olkuskim 36,6 mln zł (6,1%), krakowskim 33,0 mln zł (5,5%), wadowickim 20,5 mln zł (3,4%). W dwóch miastach na prawach powiatu rozpoczęto w 2004 r. ponad 90% wszystkich nowych zadań inwestycyjnych województwa: w Krakowie 12683 zadania i w Tarnowie 10567 zadań. Ich wartość kosztorysowa wyniosła odpowiednio 840,4 mln zł (49,3% wartości kosztorysowej nowych zadań w województwie) i 212,4 mln zł (12,5%).
- 4 - Nakłady inwestycyjne na nowe obiekty majątkowe i ulepszenie istniejących w przeliczeniu na jednego mieszkańca województwa osiągnęły w 2004 r. wartość 1354 zł i wzrosły w stosunku do poprzedniego roku o 11,6% (w 2003 r. wzrost o 24,5%). Najwyższe nakłady na jednego mieszkańca poniesiono w m. Kraków (2970 zł), w powiecie chrzanowskim (2213 zł), w m. Tarnów (2013 zł), natomiast najniższe, podobnie jak w ubiegłym roku w powiecie proszowickim (98 zł), brzeskim (135 zł) i miechowskim (139 zł). NAKŁADY INWESTYCYJNE NA 1 MIESZKAŃCA 1354 zł olkuski miechowski krakowski proszowicki dąbrowski oświęcimski chrzanowski wadowicki Kraków wielicki bocheński brzeski Tarnów tarnowski myślenicki suski limanowski Nowy Sącz gorlicki nowotarski nowosądecki tatrzański w złotych powyżej 2000 (3) 1011-1551 (5) 521-905 (5) 315-492 (5) 98-185 (4) TABL.1 NAKŁADY NA NOWE OBIEKTY MAJĄTKOWE ORAZ ULEPSZENIE ISTNIEJĄCYCH WEDŁUG GRUP RODZAJOWYCH ŚRODKÓW TRWAŁYCH W 2004 R. W tym a w mln zł b rok 2003 = 100 Ogółem budynki i lokale oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej maszyny i urządzenia techniczne środki transportu OGÓŁEM...a 4409,6 1751,4 1954,8 441,9 b 111,9 111,6 120,0 117,3 Sektor publiczny...a 899,9 522,1 300,8 79,1 b 104,0 116,3 120,8 76,8 Sektor prywatny...a 3509,7 1229,3 1654,0 362,8 b 114,2 109,7 119,8 132,6
- 5 - TABL.2 NAKŁADY NA NOWE OBIEKTY MAJĄTKOWE ORAZ ULEPSZENIE ISTNIEJĄCYCH WEDŁUG SEKTORÓW I SEKCJI PKD W 2004 R. Ogółem Sektor publiczny Sektor prywatny w mln zł OGÓŁEM... 4409,6 899,9 3509,7 w tym: Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo... 13,1 10,7 2,4 Górnictwo... 44,8 36,7 8,1 Przetwórstwo przemysłowe... 1886,7 194,5 1692,2 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę... 746,0 481,3 264,7 Budownictwo... 146,0 7,9 138,1 Handel i naprawy... 1003,4 1,0 1002,4 Hotele i restauracje... 15,2 1,1 14,1 Transport, gospodarka magazynowa i łączność... 185,2 75,6 109,6 Pośrednictwo finansowe... 103,0-103,0 Obsługa nieruchomości i firm... 203,7 58,4 145,3 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna... 13,0 3,7 9,3 Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała... 48,2 27,7 20,4 TABL.3 NAKŁADY NA ZAKUP UŻYWANYCH ŚRODKÓW TRWAŁYCH WEDŁUG GRUP RODZAJOWYCH W 2004 R. a w mln zł b rok 2003 = 100 Ogółem grunty budynki i lokale oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej W tym maszyny i urządzenia techniczne środki transportu pozostałe środki trwałe OGÓŁEM... a 602,4 244,4 164,5 118,6 68,4 6,5 b 117,3 105,4 143,0 134,9 95,7 90,3 Sektor publiczny... a 18,5 4,7 3,8 5,6 4,3 0,1 b 152,9 79,7 223,5 373,3 172,0 16,7 Sektor prywatny... a 583,9 239,6 160,6 113,0 64,2 6,5 b 116,5 106,0 141,6 130,8 93,0 98,5
- 6 - TABL.4 DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA WEDŁUG POWIATÓW W 2004 R. Nakłady na nowe obiekty majątkowe oraz ulepszenie istniejących w mln zł Zakup używanych środków trwałych Inwestycje noworozpoczynane liczba zadań ogółem w sztukach wartość kosztorysowa w mln zł WOJEWÓDZTWO... 4409,6 602,4 24942 1703,1 POWIATY bocheński... 49,1 3,3 38 11,3 brzeski... 12,1 3,7 31 3,7 chrzanowski... 284,6 6,8 293 137,0 dąbrowski... 10,9 3,4 6 2,3 gorlicki... 119,1 7,8 58 12,8 krakowski... 374,9 33,0 107 111,8 limanowski... 109,1 7,7 38 13,8 miechowski.... 7,1 1,0 13 3,3 myślenicki.... 83,2 7,5 32 10,1 nowosądecki.... 95,4 7,6 65 83,2 nowotarski... 94,0 9,1 43 21,0 olkuski... 161,9 36,6 153 44,9 oświęcimski... 154,8 9,1 317 79,1 proszowicki... 4,3 3,4 45 10,3 suski... 28,2 5,9 76 18,1 tarnowski... 60,5 6,1 63 19,1 tatrzański... 26,7 1,7 57 12,6 wadowicki... 83,6 20,5 113 28,5 wielicki... 60,7 2,1 60 9,5 MIASTA NA PRAWACH POWIATU Kraków... 2251,1 396,1 12683 840,4 Nowy Sącz... 100,0 11,6 84 18,1 Tarnów... 238,1 18,3 10567 212,4 Opracowała: Jadwiga Szponder, US Kraków - Oddział w Tarnowie.