Zdarzenia drogowe z udziałem rowerzystów Aleksander Buczyński Departament Studiów GDDKiA Zespół ds. Ścieżek Rowerowych 30 października 2012
1 Podstawowe fakty Skala problemu Stereotypy a rzeczywistość 2 Typowe zdarzenia rowerowe Rodzaj Przyczyny Rowerzyści uczestnicy 3 Czas zdarzenia Zmienność miesięczna Wypadkowość a termin zmian prawnych 4 Miejsce zdarzenia Części drogi Studium przypadku: obwodnica Jabłonny 5 Wnioski i podsumowanie Typowe zdarzenia i obserwowane trendy Kierunki działań
1 Podstawowe fakty Skala problemu Stereotypy a rzeczywistość 2 Typowe zdarzenia rowerowe Rodzaj Przyczyny Rowerzyści uczestnicy 3 Czas zdarzenia Zmienność miesięczna Wypadkowość a termin zmian prawnych 4 Miejsce zdarzenia Części drogi Studium przypadku: obwodnica Jabłonny 5 Wnioski i podsumowanie Typowe zdarzenia i obserwowane trendy Kierunki działań
Wypadki z udziałem rowerzystów Polska 2011 4654 wypadki 314 zabitych 4142 rannych 12% ogółu wypadków 7,5% ogółu zabitych
Stereotypowe wyobrażenie problemu
Stereotypowe wyobrażenie problemu (2) Typowa ilustracja artykułu o bezpieczeństwie rowerzystów (gazeta.pl)
Stereotypowe wyobrażenie rozwiązania
Stereotypowe wyobrażenie rozwiązania =
Czy brak oświetlenia jest istotnym problemem? Polska 2009-2011, zdarzenia drogowe z udziałem rowerzystów: 10% miało miejsce w nocy 4% miało miejsce w nocy na drogach nieoświetlonych 0,8% spowodowane było jazdą bez wymaganego oświetlenia lub brakami technicznymi świateł
Czy alkohol jest istotnym problemem? Odsetek zdarzeń drogowych z udziałem rowerzystów, w których rowerzysta był po spożyciu alkoholu: 7% ogółu, w tym 5% jako sprawca 6% wypadków śmiertelnych, w tym 4% jako sprawca
1 Podstawowe fakty Skala problemu Stereotypy a rzeczywistość 2 Typowe zdarzenia rowerowe Rodzaj Przyczyny Rowerzyści uczestnicy 3 Czas zdarzenia Zmienność miesięczna Wypadkowość a termin zmian prawnych 4 Miejsce zdarzenia Części drogi Studium przypadku: obwodnica Jabłonny 5 Wnioski i podsumowanie Typowe zdarzenia i obserwowane trendy Kierunki działań
Rodzaje zdarzeń
Rodzaje pojazdów
Przyczyny zdarzenia Przyczyna rowerzyści kierowcy nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu 5957 7710 nieprawidłowe wyprzedzanie 221 2565 nieprawidłowe skręcanie 1923 694 niedostosowanie prędkości do war. ruchu 702 909 nieprawidłowe omijanie 1056 310 niezach. bezp. odl. między pojazdami 608 695 niepr. przej. przejścia dla pieszych 1005 147 jazda po niewłaściwej stronie drogi 658 142 nieprawidłowe zmienianie pasa ruchu 498 100...
Jazda bez wymaganego oświetlenia w latach 2006-2008 ok. 150 zdarzeń rocznie 1,3% ogółu w latach 2009-2011 ok. 80-90 zdarzeń rocznie 0,8% ogółu Sukces! Ale co z pozostałymi 99% zdarzeń?
Rola rowerzystów
Asymetria zagrożenia Inni uczestnicy ruchu poszkodowani w wypadkach spowodowanych przez rowerzystów: Rok 2008 2009 2010 2011 zabitych 2 3 1 1 ciężko rannych 19 16 13 10 lekko rannych 70 51 43 52 % ogółu zabitych 0,04% 0,07% 0,03% 0,02% % ogółu rannych 0,14% 0,12% 0,11% 0,13% Jeśli rowerzysta popełni błąd czy złamie przepis, w zdecydowanej większości wypadków obrażenia odnosi wyłącznie on sam.
Wiek rowerzystów
1 Podstawowe fakty Skala problemu Stereotypy a rzeczywistość 2 Typowe zdarzenia rowerowe Rodzaj Przyczyny Rowerzyści uczestnicy 3 Czas zdarzenia Zmienność miesięczna Wypadkowość a termin zmian prawnych 4 Miejsce zdarzenia Części drogi Studium przypadku: obwodnica Jabłonny 5 Wnioski i podsumowanie Typowe zdarzenia i obserwowane trendy Kierunki działań
Liczba zabitych rowerzystów wg miesięcy
Liczba zabitych rowerzystów vs rowerowa nowelizacja pord Okres 2010 2011 zmiana uwagi 1.01. 31.03. 21 39 +86% przed nowelizacją 1.04. 20.05. 34 37 +9% okres przejściowy 21.05. 30.09. 156 143 8% po nowelizacji 1.10. 31.12. 79 110 +39% po sezonie Razem 290 329 +13%
Skąd ten spadek? Doniesienia medialne: Od soboty rowerzyści mogą więcej Rowerzyści mogą więcej kierowco ustąp! Rowerzyści mają więcej praw Więcej praw dla rowerzystów... Rowerzyści i tak boją się samochodów straszyć trzeba kierowców.
Skąd ten wzrost? Lepsza pogoda oznacza: większy ruch rowerowy, ale też samochodowy szybszą i mniej ostrożną jazdę kierowców
Skąd ten wzrost? Lepsza pogoda oznacza: większy ruch rowerowy, ale też samochodowy szybszą i mniej ostrożną jazdę kierowców Pogoda w 2011 r.: niemal bezśnieżne miesiące zimowe dużo cieplej niż w 2010 r. średnie temperatury 2010 2011 styczeń -7,0 C -0,6 C... grudzień -5,2 C +2,6 C
Zdarzenia z udziałem rowerzystów 2008-2011 dobre warunki atmosferyczne 76,8% pochmurno 14,2% opady deszczu 5,2% oślepiające słońce 2,3% opady śniegu/gradu 0,8% silny wiatr 0,5% mgła/dym 0,3%
1 Podstawowe fakty Skala problemu Stereotypy a rzeczywistość 2 Typowe zdarzenia rowerowe Rodzaj Przyczyny Rowerzyści uczestnicy 3 Czas zdarzenia Zmienność miesięczna Wypadkowość a termin zmian prawnych 4 Miejsce zdarzenia Części drogi Studium przypadku: obwodnica Jabłonny 5 Wnioski i podsumowanie Typowe zdarzenia i obserwowane trendy Kierunki działań
Części drogi
Czy ścieżki rowerowe są bezpieczne?
Sygnalizacja świetlna
Czy sygnalizacja jest bezpieczna?
Wybrane miasta Liczba zdarzeń 2008 2009 2010 2011 Warszawa 116 111 304 404 Wrocław 263 209 215 362 Łódź 251 254 240 347 Kraków 210 228 205 290
Budowa obwodnicy Budowa obwodnicy odciąży miasto z ruchu tranzytowego, co poprawi bezpieczeństwo oraz warunki dla ruchu pieszego i rowerowego.
Budowa obwodnicy Budowa obwodnicy odciąży miasto z ruchu tranzytowego, co poprawi bezpieczeństwo oraz warunki dla ruchu pieszego i rowerowego. Czy na pewno?
DK 61 - obwodnica Jabłonny obszar aglomeracyjny, ok. 20 km od centrum Warszawy obwodnica oddana do użytku w grudniu 2007 r., droga GP 2x2 stary przebieg DK 61 wyremontowany w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych bez zmiany geometrii
Wpływ obwodnicy na liczbę zdarzeń z rowerzystami Okres wypadki z rowerzystami kolizje z rowerzystami 2001-2007 0,7 / rok 0,5 / rok* 2008-2011 1,0 / rok 1,5 / rok Obwodnica daje szansę na poprawę bezpieczeństwa, pod warunkiem przekształcenia odciążonych odcinków sieci: ograniczenie ruchu silnikowego uspokojenie ruchu redystrybucja jezdni np. pasy rowerowe Bez tego obwodnica może pogorszyć zamiast poprawić bezpieczeństwo!
1 Podstawowe fakty Skala problemu Stereotypy a rzeczywistość 2 Typowe zdarzenia rowerowe Rodzaj Przyczyny Rowerzyści uczestnicy 3 Czas zdarzenia Zmienność miesięczna Wypadkowość a termin zmian prawnych 4 Miejsce zdarzenia Części drogi Studium przypadku: obwodnica Jabłonny 5 Wnioski i podsumowanie Typowe zdarzenia i obserwowane trendy Kierunki działań
Typowe zdarzenie rowerowe zderzenie boczne z samochodem osobowym w świetle dziennym, przy dobrych warunkach atmosferycznych uczestnicy trzeźwi główne przyczyny 1 nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu kierowcy i rowerzyści 2 nieprawidłowe wyprzedzanie kierowcy 3 nieprawidłowe skręcanie (w lewo) rowerzyści
Obserwowane trendy coraz większy ruch rowerowy i coraz więcej wypadków i kolizji w dużych miastach systematycznie maleje odsetek wypadków i kolizji powodowanych przez rowerzystów, rośnie przez kierowców rośnie odsetek zdarzeń na ścieżkach rowerowych i na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną w 2011 r. największy wzrost liczby zabitych rowerzystów nastąpił w I kwartale, przed rowerową nowelizacją PoRD, po nowelizacji tendencja wzrostowa została wyhamowana i na kilka miesięcy odwrócona jak dotąd zmiany liczby wypadków czy zabitych są raczej konsekwencją pogody i zmian demograficznych niż działań na rzecz bezpieczeństwa
Kierunki działań Infrastruktura (bezpieczne) drogi dla rowerów pasy i śluzy dla rowerów uspokojenie ruchu
Kierunki działań Infrastruktura (bezpieczne) drogi dla rowerów pasy i śluzy dla rowerów uspokojenie ruchu Prewencja nieprawidłowe wyprzedzanie wymuszanie pierwszeństwa (prędkość)
Kierunki działań Infrastruktura (bezpieczne) drogi dla rowerów pasy i śluzy dla rowerów uspokojenie ruchu Prewencja nieprawidłowe wyprzedzanie wymuszanie pierwszeństwa (prędkość) Edukacja kierowców (!) dostrzeganie rowerzystów rozumienie ich zachowań
Bez infrastruktury prewencja i edukacja nie pomoże
Przy złej infrastrukturze prewencja i edukacja nie pomoże
Więcej informacji Raporty na temat zdarzeń drogowych z udziałem rowerzystów 2006-2008 i 2008-2011: http://www.gddkia.gov.pl/932/