Informator Prawno Ubezpieczeniowy Listopad 2014 W BIE CYM NUMERZE: Jeden dowód rejestracyjny na kilka pojazdów Wy sze kary za brak OC doradzamy pomagamy informujemy
SPIS TREŒCI AKTUALNOŒCI ORZECZNICTWO str. 3 str. 3 str. 3 Zadoœæuczynienie za utratê ci¹ y Odszkodowanie po przesz³o 10 latach Ubezpieczyciel nie zap³aci za stary kabel Odszkodowanie bez zderzenia PROJEKTY, ZMIANY str. 5 Stra Miejska jednak z fotoradarami Jeden dowód rejestracyjny na kilka pojazdów Fundacja bêdzie wyp³aca³a renty po wyczerpaniu sumy gwarancyjnej Wy sze kary za brak OC PRAWO CO DNIA str. 7 Bezpieczniejsze drogi Wy sze odszkodowania za b³êdy medyczne Mniej skarg u Rzecznika Ubezpieczonych KNF ukara³a kolejnych ubezpieczycieli Kary nie spe³niaj¹ swej funkcji? PROWADZONE SPRAWY str. 8 Odszkodowanie i zadoœæuczynienie str. 2
AKTUALNOŒCI ORZECZNICTWO Zadoœæuczynienie za utratê ci¹ y Uchwa³a S¹du Najwy szego, sygn. akt: III CSK 113/14 S¹d Najwy szy uzna³, e spowodowanie œmierci p³odu zdolnego do samodzielnego ycia uprawnia bliskich do finansowej rekompensaty. Sprawa dotyczy³a roszczeñ osób bliskich zwi¹zanych ze œmierci¹ kobiety, która by³a w ci¹ y (37 tydzieñ). Ubezpieczyciel sprawcy wypadku twierdzi³, e zadoœæuczynienie nie jest nale ne za nienarodzonego. Tymczasem bliscy zmar³ej domagali siê zarówno zadoœæuczynienia za œmieræ kobiety jak i dziecka. S¹dy ni szych instancji zas¹dzi³y na rzecz rodziców kobiety po 100.000 z³otych odszkodowania oraz po 100.000 z³otych zadoœæuczynienia. Ta czêœæ odszkodowania i zadoœæuczynienia wyp³acona zosta³a w zwi¹zku ze œmierci¹ córki, a nie wnuka powodów. S¹dy ni szych instancji uzna³y, e wnuk siê nie narodzi³, nigdy wiêc nie sta³ siê podmiotem praw, natomiast zadoœæuczynienie za stratê córki uwzglêdnia jej zaawansowan¹ ci¹ ê. S¹d Najwy szy uzna³, e mo na przyznaæ zadoœæuczynienie za spowodowan¹ deliktem œmieræ dziecka jeszcze nienarodzonego, jeœli by³o zdolne do samodzielnego ycia, chocia nie mo e to byæ taka sama kwota jak za œmieræ matki, bo nie mo na mówiæ o takiej samej wiêzi rodzinnej. Należne jest zadośćuczynienie za spowodowaną deliktem śmierć dziecka jeszcze nienarodzonego, jeśli było zdolne do samodzielnego życia. Odszkodowanie po przesz³o 10 latach Wyrok S¹du Apelacyjnego w Katowicach Sprawa dotyczy³a mê czyzny, który mia³ wypadek w 2002 r. Na skutek wypadku poszkodowany ca³kowicie utraci³ wzrok. Ubezpieczyciel nie wyp³aci³ jednak nale nego odszkodowania i zadoœæuczynienia twierdz¹c, e to poszkodowany prowadzi³ pojazd i by³ sprawc¹ wypadku. Mê czyzna twierdzi³, e nie prowadzi³ pojazdu, a poza tym nie mia³ prawa jazdy, jak równie nie umia³ prowadziæ pojazdów. Nie by³o jednak œwiadków zdarzenia, poza poszkodowanym i kierowc¹, którzy sk³adali odmienne zeznania. S¹d uzna³ jednak, e poszkodowany nie móg³ prowadziæ pojazdu, a ustalenia swe opar³ przede wszystkim na opinii bieg³ego s¹dowego z zakresu rekonstrukcji wypadków. S¹d Okrêgowy w Bielsku-Bia³ej zas¹dzi³ na rzecz powoda 100.000 z³otych tytu³em zadoœæuczynienia, które uwzglêdnia³o przyczynienie z powodu niezapiêtych pasów bezpieczeñstwa. S¹d Apelacyjny podtrzyma³ wyrok. Ubezpieczyciel nie zap³aci za stary kabel Wyrok S¹du Okrêgowego w Sieradzu S¹d uzna³, e uszkodzenie kabla na skutek starzenia siê izolacji nie stanowi wypadku ubezpieczeniowego przewidzianego w umowie ubezpieczenia. Kobieta domaga³a siê zas¹dzenia na jej rzecz odszkodowania za naprawê uszkodzonego kabla. Ubezpieczyciel nie wyp³aci³ na jej rzecz odszkodowania, twierdz¹c, e kabel sam w sobie nie jest przedmiotem ubezpieczenia. S¹d I instancji uzna³ roszczenie kobiety za zasadne wskazuj¹c, e kabel by³ dobrze i prawid³owo zabezpieczony przed wszelkiego rodzaju przepiêciami, a przyczyn¹ uszkodzenia by³o starzenie siê izolacji. S¹d ten uzna³ nadto, e kabel nale y zaliczyæ do elementów sta³ych budynku. Sprawa trafi³a do S¹du Okrêgowego na skutek apelacji ubezpieczyciela, który oddali³ powództwo w ca³oœci. Uszkodzenie kabla, jako naturalny efekt starzenia się izolacji nie jest zdarzeniem losowym, w związku z czym nie jest objęte ochroną ubezpieczeniową. str. 3
AKTUALNOŒCI S¹d ten uzna³, e kabel jest czêœci¹ sk³adow¹ gruntu lub wchodzi w sk³ad przedsiêbiorstwa przesy³owego, ale nie jest elementem sta³ym budynku. Ubezpieczyciel obejmowa³ ochron¹ ubezpieczeniow¹ budynek od skutków zdarzeñ losowych, a uszkodzenie kabla, jako naturalny efekt starzenia siê izolacji nie jest zdarzeniem losowym. Odszkodowanie bez zderzenia Wyrok S¹du Okrêgowego w odzi, sygn. akt: XIII Ga 199/14 Do uszkodzenia pojazdu dosz³o na skutek podjêcia próby ominiêcia sarny (celem unikniêcia zderzenia ze zwierzêciem). Kierowca pojazdu wykona³ gwa³towny manewr skrêtu i wpad³ do przydro nego rowu. Poszkodowany w³aœciciel pojazdu zg³osi³ roszczenia do ubezpieczyciela, z którym mia³ zawart¹ umowê Autocasco. Ten jednak odmówi³ przyjêcia odpowiedzialnoœci za szkodê, twierdz¹c, e do wypadku nie dosz³o, bowiem zgodnie z OWU wypadek to zderzenie z innym pojazdem, osobami, zwierzêtami, przedmiotami pochodz¹cymi z zewn¹trz œrodka transportu, jego wywrócenie lub spadniêcie. Sprawa trafi³a do s¹du. S¹d I instancji oddali³ powództwo. Wyrok zaskar y³ poszkodowany, a sprawa trafi³a do S¹du Okrêgowego, który uwzglêdni³ powództwo. S¹d powo³a³ siê na zebrany materia³ dowodowy, z którego wynika³o, e pojazd zjecha³ na pobocze i uderzy³ w barierki, co jednoznacznie potwierdza, e w sprawie mia³ miejsce wypadek w rozumieniu ³¹cz¹cej strony umowy. za uszkodzenie pojazdu na skutek uderzenia w barierki (po ominięciu sarny) należne jest odszkodowanie PROJEKTY, ZMIANY Stra Miejska jednak z fotoradarami Sejm odrzuci³ projekt nowelizacji zak³adaj¹cy pozbawienie stra y miejskiej prawa do karania za nieprawid³owe parkowanie oraz do przeprowadzania kontroli fotoradarowych. Za pozostawieniem ww. uprawnieñ w kompetencjach Stra y Miejskiej przewa y³y g³osy wskazuj¹ce na poprawê bezpieczeñstwa na drogach, na których Stra Miejska u ywa fotoradarów. Jeden dowód rejestracyjny na kilka pojazdów Zgodnie z projektem nowelizacji przepisów dotycz¹cych rejestracji pojazdów, wprowadzona zostanie mo liwoœæ uzyskania jednego dowodu rejestracyjnego dla kilku samochodów na okres miesi¹ca. Profesjonalny dowód rejestracyjny wraz z tablicami ma byæ dokumentem uprawniaj¹cym do u ytkowania w ruchu drogowym pojazdów na potrzeby dystrybucji, produkcji, naprawy, przegl¹dów technicznych, badañ lub testowania. Organem uprawnionym do ich wydawania bêdzie starosta w³aœciwy ze wzglêdu na miejsce siedziby przedsiêbiorcy. Projekt aktualnie trafi³ na konsultacje spo³eczne. Fundacja bêdzie wyp³aca³a renty po wyczerpaniu sumy gwarancyjnej Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wraz z towarzystwami ubezpieczeniowymi chce powo³aæ fundacjê, która bêdzie wspieraæ osoby poszkodowane w latach 90-tych XX wieku, co do których zosta³y wyczerpane sumy gwarancyjne. W tamtym okresie suma gwarancyjna wynosi³a jedynie 720.000 z³otych (obecnie wynosi 5.000.000 euro). S¹ ju zatem przypadki, w których na skutek Sejm utrzymał kompetencje straży miejskiej do przeprowadzania kontroli fotoradarowych. Fundacja ma wypłacać renty na rzecz poszkodowanych, co do których uległa wyczerpaniu suma gwarancyjna.
AKTUALNOŒCI wysokich odszkodowañ i wyp³acanych comiesiêcznych rent suma gwarancyjna zosta³a wyczerpana. Istnieje mo liwoœæ indywidualnego podwy szenia sumy gwarancyjnej w takim przypadku, jednak poszkodowani musz¹ zwróciæ siê z wnioskiem do s¹du przed wyczerpaniem sumy gwarancyjnej. Ubezpieczyciele wychodz¹c naprzeciw oczekiwañ poszkodowanych chc¹ powo³aæ fundacjê, która wyp³aca³aby dalsz¹ rentê bez koniecznoœci potwierdzania takiego prawa w s¹dzie. Wy sze kary za brak OC Od 2015 r. wzrosn¹ stawki kar za brak obowi¹zkowego ubezpieczenia OC, co wynika ze wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracê. Obecnie podstawowa kara dla pojazdów osobowych wynosi dwukrotnoœæ minimalnego wynagrodzenia za pracê, a dla pojazdów ciê arowych trzykrotnoœæ minimalnego wynagrodzenia. Kary mog¹ byæ czêœciowe, gdy przerwa w ubezpieczeniu wynosi kilka dni, np. do 3 dni kara wynosi 20%. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny prognozuje, e w tym roku z tytu³u kar za brak OC wp³ynie 40.000.000 z³otych, tj. o po³owê wiêcej ni w 2013 r. Od 2015 r. wzrosną stawki kar za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC. str. 5
PRAWO CO DNIA Bezpieczniejsze drogi W ci¹gu ostatnich 10 lat stan bezpieczeñstwa na polskich drogach uleg³ poprawie, co jednak nie oznacza, e mo na mówiæ, e polskie drogi nale ¹ do bezpiecznych. Polska zajmuje przedostatnie miejsce w Europie pod wzglêdem liczby ofiar œmiertelnych w przeliczeniu na 1 mln mieszkañców. Tendencja spadkowa ofiar wypadków utrzymuje siê pomimo wzrostu liczby pojazdów. Eksperci zaznaczaj¹, e ta tendencja jest wynikiem poprawy stanu dróg ale te wzmo onych interwencji Policji. Spad³a tak e liczba wypadków z udzia³em nietrzeÿwych kierowców. W ciągu ostatnich 10 lat stan bezpieczeństwa na polskich drogach uległ poprawie. Wy sze odszkodowania za b³êdy medyczne Wzrasta wysokoœæ zas¹dzanych odszkodowañ z tytu³u b³êdów w procesach leczenia. Pacjenci najczêœciej skar ¹ Ÿle postawione diagnozy i wybór niew³aœciwej metody leczenia. Maj¹c jednak na uwadze, e procesy s¹ d³ugotrwa³e i zwykle kosztowne, nie ka dy decyduje siê na skierowanie sprawy na drogê s¹dow¹. Wzrost wysokoœci odszkodowañ mo e zatem wynikaæ z faktu, e do s¹dów najczêœciej trafiaj¹ sprawy dotycz¹ce najdalej id¹cych b³êdów medycznych, co wi¹ e siê z koniecznoœci¹ zas¹dzenia odpowiednio wysokiego odszkodowania. Mniej skarg u Rzecznika Ubezpieczonych Na chwilê obecn¹ do Rzecznika Ubezpieczonych wp³ynê³o mniej skarg ani eli w analogicznym okresie ubieg³ego roku. Jak zaznacza Rzecznik Ubezpieczonych spadek liczby zastrze eñ nie wynika z ograniczenia negatywnych zjawisk na rynku, ale np. ze zmniejszenia siê szkodowoœci w ubezpieczeniach komunikacyjnych czy mniejszej sprzeda y AC. Pomimo spadku liczby skarg i tak przewa aj¹cym przedmiotem skarg w zakresie ubezpieczeñ komunikacyjnych s¹ problemy z uzyskaniem pe³nej rekompensaty za wynajem pojazdu zastêpczego czy sposoby likwidacji szkody poprzez nieuprawnione kwalifikowanie jej jako szkody ca³kowitej. W zakresie Autocasco najczêœciej ubezpieczeni skar ¹ wysokoœæ przyznanego odszkodowania, zapisy OWU skutkuj¹ce ca³kowit¹ odmow¹ wyp³aty odszkodowania. Do Rzecznika Ubezpieczonych wpłynęło mniej skarg aniżeli w analogicznym okresie ubiegłego roku. KNF ukara³a kolejnych ubezpieczycieli Komisja Nadzoru Finansowego na³o y³a na PZU S.A. karê w wysokoœci 150.000 z³otych z powodu niedotrzymania ustawowego terminu wyp³aty odszkodowañ z OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz nieterminowego wywi¹zania siê z obowi¹zków informacyjnych wobec wystêpuj¹cych z roszczeniem. Komisja Nadzoru Finansowego ukara³a tak e trzy inne towarzystwa: za niewyp³acenie w ustawowym terminie odszkodowañ z OC ukarane zosta³o STU Ergo Hestia - 100.000 z³otych oraz TUZ TUW 7.000 z³otych, a Compensê TU S.A. otrzyma³a karê 70.000 z³otych za niedotrzymanie ustawowego terminu obowi¹zku poinformowania osoby wystêpuj¹cej z roszczeniem, e odszkodowanie jej nie przys³uguje lub przys³uguje w innej wysokoœci ni okreœlona w zg³oszeniu.
PRAWO CO DNIA Kary nie spe³niaj¹ swej funkcji? Pomimo tego, e ubezpieczyciele s¹ karani przez KNF za opóÿnienia w wyp³atach odszkodowañ, ubezpieczyciele nie zmieniaj¹ swych procedur. Eksperci twierdz¹, e kary s¹ zbyt niskie, a przez to w ogóle nie s¹ uci¹ liwe dla ubezpieczycieli. Kary dla ubezpieczycieli są zbyt niskie, a przez to nie są uciążliwe. str. 7
PROWADZONE SPRAWY Odszkodowanie i zadoœæuczynienie. Nasz klient uleg³ wypadkowi w styczniu 2014 r., na skutek którego dozna³ licznych obra eñ cia³a oraz rozstroju zdrowia. Zwróci³ siê do XALTUM celem zg³oszenia ubezpieczycielowi sprawcy wypadku roszczeñ z tytu³u przedmiotowej szkody. XALTUM po przeanalizowaniu dokumentacji medycznej oraz wskazuj¹cej na okolicznoœci zdarzenia, ustali³o ubezpieczyciela i zg³osi³o w imieniu poszkodowanego roszczenia w zakresie zadoœæuczynienia oraz odszkodowania. Ubezpieczyciel wyda³ decyzjê, w której przyzna³ na rzecz poszkodowanego kwotê 2.400 z³otych zadoœæuczynienia oraz kwotê niespe³na 1.600 z³otych odszkodowania tytu³em poniesionych kosztów. Dzięki działaniom XALTUM ubezpieczyciel zmienił swą decyzję i podniósł kwotę odszkodowania z 4.000 złotych do przeszło 30.000 złotych. XALTUM nie zgadzaj¹c siê z decyzj¹ ubezpieczyciela wystosowa³o odwo³anie, w którym wskaza³o na b³êdy postêpowania likwidacyjnego, w tym przede wszystkim zani enie nale nego poszkodowanemu zadoœæuczynienia oraz odszkodowania, w tym nieuwzglêdnienie wszystkich nastêpstw wypadku (wszystkich obra eñ cia³a). Na skutek podjêtych przez XALTUM dzia³añ ubezpieczyciel zorganizowa³ komisjê lekarsk¹, celem ustalenia zakresu obra eñ cia³a. Po ponownej analizie sprawy, ubezpieczyciel zwróci³ siê do XALTUM z propozycj¹ ugodowego zakoñczenia sprawy. Ostatecznie, XALTUM przyst¹pi³o do negocjacji ugodowych, które zakoñczy³y siê zawarciem ugody na kwotê przesz³o 30.000 z³otych. str. 8
KONTAKT XALTUM spó³ka z ograniczon¹ odpowiedzialnoœci¹ spó³ka komandytowa ul. Wyspiañskiego 14/37, 60-750 Poznañ tel. 61 222 54 46, fax 61 222 40 91 biuro@xaltum.pl www.xaltum.pl NIP 7792388531, KRS 0000378622 S¹d Rejonowy Poznañ - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydzia³ Krajowego Rejestru S¹dowego Redakcja: Anna Jackowska, mail: anna.jackowska@xaltum.pl Niniejszy biuletyn stanowi informacjê dostarczan¹ bezp³atnie. Nie stanowi us³ugi doradztwa prawnego oraz nie powinien byæ podstaw¹ do podejmowania decyzji biznesowych.