Przeprowadzenie badania potrzeb szkoleniowych w ramach projektu Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników pomocy i integracji społecznej

Aneksy wojewódzkie Przeprowadzenie badania potrzeb szkoleniowych w ramach projektu Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników pomocy i integracji społecznej Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1

Spis treści 1. Aneks nr 1 - Województwo dolnośląskie...4 1.1. Wprowadzenie 4 1.2. Kluczowe wyniki 4 1.3. Aneks tabelaryczny 6 2. Aneks nr 2 województwo kujawsko-pomorskie... 12 2.1. Wprowadzenie 12 2.2. Kluczowe wyniki 12 2.3. Aneks tabelaryczny 14 3. Aneks nr 3 województwo lubelskie... 20 3.1. Wprowadzenie 20 3.2. Kluczowe wyniki 20 3.3. Aneks tabelaryczny 22 4. Aneks nr 4 województwo lubuskie... 28 4.1. Wprowadzenie 28 4.2. Kluczowe wyniki 28 4.3. Aneks tabelaryczny 30 5. Aneks nr 5 województwo łódzkie... 36 5.1. Wprowadzenie 36 5.2. Kluczowe wyniki 36 5.3. Aneks tabelaryczny 38 6. Aneks nr 6 województwo małopolskie... 44 6.1. Wprowadzenie 44 6.2. Kluczowe wyniki 44 6.3. Aneks tabelaryczny 46 7. Aneks nr 7 województwo mazowieckie... 52 7.1. Wprowadzenie 52 7.2. Kluczowe wyniki 52 7.3. Aneks tabelaryczny 54 8. Aneks nr 8 województwo opolskie... 60 8.1. Wprowadzenie 60 8.2. Kluczowe wyniki 60 8.3. Aneks tabelaryczny 62 9. Aneks nr 9 województwo podkarpackie... 68 9.1. Wprowadzenie 68 9.2. Kluczowe wyniki 68 9.3. Aneks tabelaryczny 70 10. Aneks nr 10 województwo podlaskie... 76 10.1. Wprowadzenie 76 10.2. Kluczowe wyniki 76 10.3. Aneks tabelaryczny 78 11. Aneks nr 11 województwo pomorskie... 84 11.1. Wprowadzenie 84 2

11.2. Kluczowe wyniki 84 11.3. Aneks tabelaryczny 86 12. Aneks nr 12 województwo śląskie... 92 12.1. Wprowadzenie 92 12.2. Kluczowe wyniki 92 12.3. Aneks tabelaryczny 94 13. Aneks nr 13 województwo świętokrzyskie... 100 13.1. Wprowadzenie 100 13.2. Kluczowe wyniki 100 13.3. Aneks tabelaryczny 102 14. Aneks nr 14 województwo warmińsko-mazurskie... 108 14.1. Wprowadzenie 108 14.2. Kluczowe wyniki 108 14.3. Aneks tabelaryczny 110 15. Aneks nr 15 województwo wielkopolskie... 116 15.1. Wprowadzenie 116 15.2. Kluczowe wyniki 116 15.3. Aneks tabelaryczny 118 16. Aneks nr 16 województwo zachodniopomorskie... 124 16.1. Wprowadzenie 124 16.2. Kluczowe wyniki 124 16.3. Aneks tabelaryczny 126 3

1. Aneks nr 1 - Województwo dolnośląskie 1.1. Wprowadzenie Badanie w województwie dolnośląskim objęło 681 respondentów, w tym 96% z nich to pracownicy socjalni, zaś resztę stanowili specjaliści pracy z rodziną. Większość respondentów zatrudniona była w ośrodkach pomocy społecznej (69%), pozostali w domach pomocy społecznej, powiatowych centrach pomocy rodzinie, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, ośrodkach wsparcia i ośrodkach interwencji kryzysowej. 1.2. Kluczowe wyniki Najwięcej trudności sprawiały respondentom kwestie dotyczące prawa rodzinnego, administracyjnego oraz przepisów nt. pomocy społecznej. W kwestii przyznawania lub odbierania zasiłków, największe trudności napotykali respondenci rozpatrując przypadki zasiłków okresowych, celowych, celowych specjalnych oraz stałych. W kwestii przyznawania lub odbierania innych świadczeń pieniężnych największe problemy dotyczyły pomocy dla rodzin zastępczych oraz pomocy na usamodzielnienie się oraz kontynuowanie nauki. Pośród respondentów, którzy zajmowali się w ciągu ostatniego miesiąca projektami współfinansowanymi z funduszy unijnych (35% respondentów), 19% napotkała pewne trudności. Dotyczyły one przede wszystkimi rekrutacji uczestników, rozliczeń finansowych oraz stosowania prawa zamówień publicznych. 49% respondentów przyznaje, że znalazło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków w sytuacji fizycznego zagrożenia. Województwo dolnośląskie plasuje się pod tym względem w czołówce województw (II miejsce). 4

Wykres 1. Procent respondentów, którym zdarzyło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków znaleźć się w sytuacji fizycznego zagrożenia podkarpackie dolnośląskie zachodniopomorskie podlaskie warmińsko-mazurskie pomorskie lubelskie małopolskie śląskie wielkopolskie świętokrzyskie łódzkie kujawsko-pomorskie opolskie lubuskie mazowieckie 49,4% 48,5% 46,5% 46,5% 46,0% 44,6% 44,4% 44,3% 41,3% 41,2% 41,1% 40,7% 40,5% 39,0% 38,9% 38,5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Źródło: Badanie CATI; różnice między województwami istotne (Chi-kwadrat = 42,310, p<0,05) Pracownicy najniżej ocenili kompetencje zawodowe swoich współpracowników w zakresie takich kompetencji miękkich, jak: samooobrona, przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu, sposoby radzenia sobie ze stresem, a także w zakresie znajomości prawa karnego, prawa ubezpieczeń oraz prawa pracy. W zakresie szkoleń podnoszących umiejętności miękkie, tematyką, która cieszyłaby się największym powodzeniem byłyby sposoby przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu oraz radzenia sobie ze stresem. Tylko co piąty respondent wskazał na tematykę organizacji czasu pracy. 5

Wykres 2. Średnia liczba klientów pomocy społecznej w ostatnim miesiącu a województwo 80 70 74 71 64 63 62 60 50 40 30 20 10 0 58 58 58 56 56 55 54 49 48 47 46 warmińsko-mazurskie lubuskie zachodniopomorskie kujawsko-pomorskie małopolskie podkarpackie opolskie wielkopolskie lubelskie dolnośląskie łódzkie pomorskie śląskie świętokrzyskie podlaskie mazowieckie Źródło: Badania CATI W ciągu ostatnich 2 lat 85% respondentów uczestniczyło choć w jednym szkoleniu związanym z wykonywaną pracą, w tym 94% osób na stanowiskach kierowniczych oraz 85% pracowników na stanowiskach wykonawczych. Gotowość do uczestniczenia w szkoleniach w godzinach pracy deklaruje 77% pracowników na stanowiskach wykonawczych oraz 53% na stanowiskach kierowniczych. 40% respondentów poświęciłoby na szkolenie cały dzień. Na 2-dniowe szkolenia pozwoliłoby sobie tylko 10% respondentów. 59% respondentów deklaruje, że mogłoby uczestniczyć w szkoleniach także poza godzinami pracy, choć znacząco częściej wskazywali na taką możliwość pracownicy na stanowiskach kierowniczych (81%). 54% wyraża chęć poświęcenia na szkolenia weekendy. Preferowanymi przez respondentów formami szkoleń byłyby organizowane poza miejscem pracy i finansowane przez pracodawcę, a także wybierane indywidualnie przez pracownika i finansowane przez pracodawcę. Warto zaznaczyć, że aż 17% deklaruje, że akceptowałoby formę kształcenia przez Internet. 1.3. Aneks tabelaryczny Tabela 1. Czy obecnie pracuje Pan i jako pracownik socjalny 653 95,9 95,9 95,9 specjalista pracy z rodziną 28 4,1 4,1 100,0 681 100,0 100,0 a. M12. W jakim województwie Pan i pracuje = dolnośląskie 6

Tabela 2. Rozkład liczebności próby pomiędzy typy instytucji Ośrodek pomocy społecznej 467 68,6 68,6 68,6 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 65 9,5 9,5 78,1 Dom pomocy społecznej 89 13,1 13,1 91,2 Placówka opiekuńczowychowawcza 38 5,6 5,6 96,8 Ośrodek wsparcia 17 2,5 2,5 99,3 Ośrodek interwencji kryzysowej 5,7,7 100,0 681 100,0 100,0 Tabela 3. Problemy natury prawnej, z którymi spotykali się respondenci N = 473 Odpowiedzi Procent obserwacji Prawa rodzinnego 224 25,5% 47,4% Jakiego zakresu prawa dotyczyły problemy? a Prawa karnego 69 7,8% 14,6% Prawa administracyjnego 193 22,0% 40,8% Prawa pracy 63 7,2% 13,3% Prawnych regulacji w zakresie ubezpieczeń społecznych 118 13,4% 24,9% Przepisów dotyczących pomocy społecznej 199 22,6% 42,1% Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie 2 0,2% 0,4% Prawo zamówień publicznych 1 0,1% 0,2% Prawo cywilne 9 1,0% 1,9% Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych 1 0,1% 0,2% 879 100,0% 185,8% Tabela 4. Rodzaje zasiłków, z których przyznaniem lub odbieraniem mieli problemy respondenci N = 202 Odpowiedzi Procent obserwacji Celowy 79 24,9% 39,1% Celowy specjalny 69 21,8% 34,2% Okresowy 85 26,8% 42,1% Okresowy specjalny 9 2,8% 4,5% Rodzaj zasiłku a Stały 67 21,1% 33,2% Stały wyrównawczy 4 1,3% 2,0% Macierzyński zasiłek okresowy 3 0,9% 1,5% Macierzyński zasiłek wyrównawczy 1 0,3% 0,5% 317 100,0% 156,9% 7

Tabela 5. Rodzaje innych świadczeń pieniężnych, z jakich przyznaniem lub odbieraniem mieli problemy respondenci N = 24 Odpowiedzi Procent obserwacji Zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie się 6 20,0% 25,0% Pomoc dla rodzin zastępczych 12 40,0% 50,0% Rodzaj innych świadczeń pieniężnych a Pomoc na usamodzielnienie się 11 36,7% 45,8% oraz kontynuowanie nauki Świadczenia pieniężne na pokrycie i kontynuowanie 1 3,3% 4,2% wydatków 30 100,0% 125,0% Tabela 6. Problemy lub trudności, z jakimi spotykali się respondenci podczas pracy nad projektami współfinansowanymi z funduszy unijnych N = 42 Odpowiedzi Procent obserwacji Rodzaj problemu a Planowania 5 6,7% 11,9% Poszukiwania partnerów projektu 8 10,7% 19,0% Przygotowania wniosku o dofinansowanie 4 5,3% 9,5% Rekrutacji uczestników 27 36,0% 64,3% Rozliczeń finansowych 9 12,0% 21,4% Monitorowania i sprawozdawczości 6 8,0% 14,3% Stosowania prawa zamówień publicznych 8 10,7% 19,0% Ewaluacji 3 4,0% 7,1% Współpracy z partnerami 5 6,7% 11,9% 75 100,0% 178,6% Tabela 7. Średnie oceny kompetencji zawodowych współpracowników (ocena na skali 1-zupełnie niewystarczający, 5-zupełnie wystarczające) N Średnia Prawo karne 681 3,73 Prawo rodzinne 681 4,17 Prawo administracyjne 681 4,14 Prawo pracy 681 3,88 Prawo ubezpieczeń społecznych 681 3,86 Prawo dotyczące pomocy społecznej 681 4,70 Kontrakt socjalny z klientem - tworzenie i realizacja 681 4,55 Zasady przyznawania świadczeń pieniężnych 681 4,76 Przygotowanie i zarządzanie projektami unijnymi 681 4,18 Praca socjalna z osobami w trudnej sytuacji 681 4,44 Praca z określoną kategorią klientów 681 4,37 Działania z zakresu aktywnej integracji 681 4,02 Interwencja kryzysowa 681 4,21 Organizowanie spółdzielni socjalnych CIS KIS 681 4,64 Przemoc w rodzinie - profilaktyka, zasady Niebieskiej karty" 681 4,39 Aktywizacja środowiska lokalnego 681 4,07 Współpraca z organizacjami pozarządowymi 681 4,23 Współpraca z innymi podmiotami (np. urzędami pracy, szkołą, kuratorem) 681 4,48 Samoobrona 681 3,34 8

Sposoby radzenia sobie ze stresem 681 3,58 Asertywność 681 3,84 Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu 681 3,52 Organizacja czasu pracy 681 4,03 Komunikacja 681 4,28 N (listwise) 681 Tabela 5 Wyrażone potrzeby szkoleniowe w zakresie kompetencji miękkich N = 658 Odpowiedzi Procent obserwacji Sposoby radzenia sobie ze stresem 383 22,5% 58,2% Asertywność 287 16,9% 43,6% Samoobrona 259 15,2% 39,4% Wyrażone potrzeby szkoleniowe b Przeciwdziałanie wypaleniu 437 25,7% 66,4% zawodowemu Organizacja czasu pracy 143 8,4% 21,7% Komunikacja 190 11,2% 28,9% 1699 100,0% 258,2% Dichotomy Grupa tabulated at value 1. Tabela 6 Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby aby P. uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy? Tak 517 75,9 75,9 75,9 Nie 73 10,7 10,7 86,6 Trudno powiedzieć 91 13,4 13,4 100,0 681 100,0 100,0 Tabela 7 Ile czasu tygodniowo mogłaby mógłby Pan Pani poświęcić na szkolenie w godzinach pracy? godzinę 76 11,2 14,7 14,7 najwyżej 5 godzin 162 23,8 31,4 46,1 jeden dzień 205 30,1 39,7 85,9 dwa dni 52 7,6 10,1 95,9 więcej 21 3,1 4,1 100,0 516 75,8 100,0 Braki System 165 24,2 681 100,0 Tabela 8 Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby P. uczestniczyć w szkoleniach poza godzinami pracy? Tak 400 58,7 58,7 58,7 Nie 207 30,4 30,4 89,1 Trudno powiedzieć 74 10,9 10,9 100,0 681 100,0 100,0 9

Tabela 9 Czy mógłby Pan uczestniczyć w szkoleniach w soboty i niedziele? Tak 365 53,6 53,6 53,6 Nie 316 46,4 46,4 100,0 681 100,0 100,0 Tabela 10 Możliwość uczestniczenia w szkoleniach w godzinach pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko Kierownicze wykonawcze 28. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby aby P. uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy? Tak Nie Trudno powiedzieć Liczba 17 5 10 32 stanowisko 53,1% 15,6% 31,2% 100,0% Liczba 500 68 81 649 stanowisko 77,0% 10,5% 12,5% 100,0% Liczba 517 73 91 681 stanowisko 75,9% 10,7% 13,4% 100,0% Tabela 11 Możliwość uczestniczenia w szkoleniach poza godzinami pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko zajmuje P. w hierarchii Kierownicze wykonawcze 29. Ile czasu tygodniowo mogłaby mógłby Pan Pani poświęcić na szkolenie w godzinach pracy? godzinę najwyżej 5 godzin jeden dzień dwa dni więcej Liczba 3 4 7 2 1 17 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 17,6% 23,5% 41,2% 11,8% 5,9% 100,0% Liczba 73 158 198 50 20 499 stanowisko zajmuje P. w 14,6% 31,7% 39,7% 10,0% 4,0% 100,0% hierarchii Liczba 76 162 205 52 21 516 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 14,7% 31,4% 39,7% 10,1% 4,1% 100,0% 10

Tabela 12 Możliwość uczestniczenia w szkoleniach poza godzinami pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko Kierownicze wykonawcze 30. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby P. uczestniczyć w szkoleniach poza godzinami pracy? Tak Nie Trudno powiedzieć Liczba 26 3 3 32 stanowisko 81,2% 9,4% 9,4% 100,0% Liczba 374 204 71 649 stanowisko 57,6% 31,4% 10,9% 100,0% Liczba 400 207 74 681 stanowisko 58,7% 30,4% 10,9% 100,0% Tabela 13 Możliwość uczestniczenia w szkoleniach w soboty i niedziele a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko Kierownicze wykonawcze 31. Czy mógłby Pan uczestniczyć w szkoleniach w soboty i niedziele? Tak Nie Liczba 22 10 32 stanowisko 68,8% 31,2% 100,0% Liczba 343 306 649 stanowisko 52,9% 47,1% 100,0% Liczba 365 316 681 stanowisko 53,6% 46,4% 100,0% Tabela 14 Preferowane przez respondentów formy kształcenia N = 681 Odpowiedzi Procent obserwacji Kształcenie na stanowisku pracy w trakcie jej wykonywania 251 11,4% 36,9% Kształcenie na odległość (elearning) 120 5,4% 17,6% Naj. odpowiadające formy kształcenia a Szkolenie w miejscu pracy (z oderwaniem od pracy) 310 14,1% 45,5% Szkolenia poza miejscem pracy organizowane i finansowane 480 21,8% 70,5% przez pracodawcę Szkolenia poza miejscem pracy wybierane indywidualnie, 448 20,3% 65,8% finansowane przez pracodawcę Szkolenia poza miejscem pracy wybierane i finansowane 125 5,7% 18,4% indywidualnie Samokształcenie (np. w domu) 217 9,9% 31,9% Studia podyplomowe 251 11,4% 36,9% 2202 100,0% 323,3% 11

2. Aneks nr 2 województwo kujawsko-pomorskie 2.1. Wprowadzenie Badanie w województwie kujawsko-pomorskim objęło 580 respondentów, w tym 93% z nich to pracownicy socjalni, zaś resztę w większości stanowili specjaliści pracy z rodziną. Większość respondentów zatrudniona była w ośrodkach pomocy społecznej (54%), pozostali w domach pomocy społecznej, ośrodkach wsparcia, powiatowych centrach pomocy rodzinie, placówkach opiekuńczowychowawczych, placówkach specjalistycznego poradnictwa, klubach integracji społecznej i ośrodkach interwencji kryzysowej. 2.2. Kluczowe wyniki Najwięcej trudności sprawiały respondentom kwestie dotyczące przepisów dot. pomocy społecznej, prawa rodzinnego, administracyjnego oraz prawnych regulacji w zakresie ubezpieczeń społecznych. W kwestii przyznawania lub odbierania zasiłków, największe trudności napotykali respondenci rozpatrując przypadki zasiłków okresowych, celowych, celowych specjalnych oraz stałych. W kwestii przyznawania lub odbierania innych świadczeń pieniężnych największe problemy dotyczyły pomocy dla rodzin zastępczych oraz pomocy na usamodzielnienie się oraz kontynuowanie nauki. Respondencie, którzy zajmowali się w ciągu ostatniego miesiąca projektami współfinansowanymi z funduszy unijnych, napotkali pewne trudności w następujących obszarach: rekrutacji uczestników, rozliczeń finansowych, stosowania prawa zamówień publicznych, planowania i przygotowania wniosku o dofinansowanie. 41% respondentów przyznaje, że znalazło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków w sytuacji fizycznego zagrożenia. 12

wykres 3. Procent respondentów, którym zdarzyło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków znaleźć się w sytuacji fizycznego zagrożenia podkarpackie dolnośląskie zachodniopomorskie podlaskie warmińsko-mazurskie pomorskie lubelskie małopolskie śląskie wielkopolskie świętokrzyskie łódzkie kujawsko-pomorskie opolskie lubuskie mazowieckie 49,4% 48,5% 46,5% 46,5% 46,0% 44,6% 44,4% 44,3% 41,3% 41,2% 41,1% 40,7% 40,5% 39,0% 38,9% 38,5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Źródło: Badanie CATI; Różnice między województwami istotne (Chi-kwadrat = 42,310, p<0,05) Pracownicy najniżej ocenili kompetencje zawodowe swoich współpracowników w zakresie takich kompetencji miękkich, jak: samooobrona, przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu, sposoby radzenia sobie ze stresem, a także w zakresie znajomości prawa karnego, prawa ubezpieczeń społecznych, umiejętności organizowania spółdzielni socjalnych oraz asertywności. W zakresie szkoleń podnoszących umiejętności miękkie, tematyką, która cieszyłaby się największym powodzeniem byłyby sposoby radzenia sobie ze stresem oraz przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu. Obłożenie pracą pracowników socjalnych mierzone liczbą klientów w ostatnim miesiącu na tle innych województw przedstawia wykres: 13

Wykres 4. Średnia liczba klientów pomocy społecznej w ostatnim miesiącu a województwo 80 70 74 71 64 63 62 60 50 40 30 20 10 0 58 58 58 56 56 55 54 49 48 47 46 warmińsko-mazurskie lubuskie zachodniopomorskie kujawsko-pomorskie małopolskie podkarpackie opolskie wielkopolskie lubelskie dolnośląskie łódzkie pomorskie śląskie świętokrzyskie podlaskie mazowieckie Źródło: Badania CATI Uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy mogłoby sobie pozwolić 81% pracowników na stanowiskach wykonawczych oraz 89% na stanowiskach kierowniczych. 39% respondentów poświęciłoby na szkolenie cały dzień. Na 2-dniowe szkolenia pozwoliłoby sobie tylko 13% respondentów. 67% respondentów deklaruje, że mogłoby uczestniczyć w szkoleniach także poza godzinami pracy, choć znacząco częściej wskazywali na taką możliwość pracownicy na stanowiskach kierowniczych (79%). 58% respondentów wyraża chęć uczestniczenia w szkoleniach weekendowych. 2.3. Aneks tabelaryczny Tabela 18. Czy obecnie pracuje Pan i jako pracownik socjalny 541 93,3 93,3 93,3 specjalista pracy z rodziną 15 2,6 2,6 95,9 na innym stanowisku 24 4,1 4,1 100,0 580 100,0 100,0 a. M12. W jakim województwie Pan i pracuje = kujawsko-pomorskie Tabela 19. Rozkład liczebności próby pomiędzy typy instytucji Ośrodek pomocy społecznej 374 64,5 64,5 64,5 14

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 49 8,4 8,4 72,9 Klub integracji społecznej 1,2,2 73,1 Dom pomocy społecznej 60 10,3 10,3 83,4 Placówka specjalistycznego poradnictwa 6 1,0 1,0 84,5 Placówka opiekuńczowychowawcza 31 5,3 5,3 89,8 Ośrodek wsparcia 53 9,1 9,1 99,0 Ośrodek interwencji kryzysowej 6 1,0 1,0 100,0 580 100,0 100,0 Tabela 20. Problemy natury prawnej, z którymi spotykali się respondenci Jakiego zakresu prawa dotyczyły problemy Odpowiedzi Procent obserwacji Prawa rodzinnego 241 22,9% 58,1% Prawa karnego 93 8,8% 22,4% Prawa administracyjnego 229 21,8% 55,2% Prawa pracy 81 7,7% 19,5% Prawnych regulacji w zakresie ubezpieczeń społecznych 126 12,0% 30,4% Przepisów dotyczących pomocy społecznej 246 23,4% 59,3% Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie 4 0,4% 1,0% Prawo zamówień publicznych 3 0,3% 0,7% Prawo cywilne 24 2,3% 5,8% Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych 3 0,3% 0,7% Ustawa o ochronie zdrowia 1 0,1% 0,2% psychicznego 1051 100,0% 253,3% Tabela 21. Rodzaje zasiłków, z których przyznaniem lub odbieraniem mieli problemy respondenci Odpowiedzi Procent obserwacji Celowy 95 28,3% 56,2% Celowy specjalny 66 19,6% 39,1% Rodzaj zasiłku Okresowy 107 31,8% 63,3% Okresowy specjalny 6 1,8% 3,6% Stały 58 17,3% 34,3% Stały wyrównawczy 4 1,2% 2,4% 336 100,0% 198,8% Tabela 22. Rodzaje innych świadczeń pieniężnych, z jakich przyznaniem lub odbieraniem mieli problemy respondenci Rodzaj innych świadczeń pieniężnych Zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie się Odpowiedzi Procent obserwacji 6 12,5% 19,4% 15

Pomoc dla rodzin zastępczych 20 41,7% 64,5% Pomoc na usamodzielnienie się oraz kontynuowanie nauki 20 41,7% 64,5% Świadczenia pieniężne na pokrycie i kontynuowanie 2 4,2% 6,5% wydatków, N = 31 48 100,0% 154,8% Tabela 23. Problemy lub trudności, z którymi spotykali się respondenci podczas pracy nad projektami współfinansowanymi z funduszy unijnych Rodzaj problemu Odpowiedzi Procent obserwacji Planowania 34 11,9% 37,8% Poszukiwania partnerów projektu 20 7,0% 22,2% Przygotowania wniosku o dofinansowanie 34 11,9% 37,8% Rekrutacji uczestników 71 24,8% 78,9% Rozliczeń finansowych 43 15,0% 47,8% Monitorowania i sprawozdawczości 29 10,1% 32,2% Stosowania prawa zamówień publicznych (zasady 36 12,6% 40,0% konkurencyj... Ewaluacji 12 4,2% 13,3% Współpracy z partnerami 7 2,4% 7,8%, N= 90 286 100,0% 317,8% Tabela 24. Średnie oceny kompetencji zawodowych współpracowników (ocena na skali 1-zupełnie niewystarczający, 5-zupełnie wystarczające) N Średnia Prawo karne 580 3,43 Prawo rodzinne 580 3,96 Prawo administracyjne 580 4,08 Prawo pracy 580 3,72 Prawo ubezpieczeń społecznych 580 3,68 Prawo dotyczące pomocy społecznej 580 4,61 Kontrakt socjalny z klientem - tworzenie i realizacja 580 4,37 Zasady przyznawania świadczeń pieniężnych 580 4,61 Przygotowanie i zarządzanie projektami unijnymi 580 4,09 Praca socjalna z osobami w trudnej sytuacji 580 4,36 Praca z określoną kategorią klientów 580 4,23 Działania z zakresu aktywnej integracji 580 4,04 Interwencja kryzysowa 580 4,02 Organizowanie spółdzielni socjalnych CIS KIS 580 3,67 Przemoc w rodzinie - profilaktyka, zasady Niebieskiej karty" 580 4,19 Aktywizacja środowiska lokalnego 580 3,94 Współpraca z organizacjami pozarządowymi 580 4,09 Współpraca z innymi podmiotami (np. urzędami pracy, szkołą, kuratorem) 580 4,39 Samoobrona 580 3,00 Sposoby radzenia sobie ze stresem 580 3,34 Asertywność 580 3,68 Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu 580 3,33 Organizacja czasu pracy 580 3,87 Komunikacja 580 4,23 N (listwise) 580 16

Tabela 15 Wyrażone potrzeby szkoleniowe w zakresie kompetencji miękkich N = 574 Odpowiedzi Procent obserwacji Sposoby radzenia sobie ze stresem 366 23,9% 63,8% Asertywność 291 19,0% 50,7% Samoobrona 173 11,3% 30,1% Wyrażone potrzeby szkoleniowe b Przeciwdziałanie wypaleniu 352 22,9% 61,3% zawodowemu Organizacja czasu pracy 154 10,0% 26,8% Komunikacja 198 12,9% 34,5% 1534 100,0% 267,2% a. M12. W jakim województwie Pan i pracuje = kujawsko-pomorskie b. Dichotomy Grupa tabulated at value 1. Tabela 26 Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby aby P. uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy? Tak 471 81,2 81,2 81,2 Nie 103 17,8 17,8 99,0 Trudno powiedzieć 6 1,0 1,0 100,0 580 100,0 100,0 Tabela 27. Ile czasu tygodniowo mogłaby mógłby Pan Pani poświęcić na szkolenie w godzinach pracy? godzinę 112 19,3 23,8 23,8 najwyżej 5 godzin 109 18,8 23,1 46,9 jeden dzień 185 31,9 39,3 86,2 dwa dni 59 10,2 12,5 98,7 więcej 6 1,0 1,3 100,0 471 81,2 100,0 Braki System 109 18,8 580 100,0 Tabela 28. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby P. uczestniczyć w szkoleniach poza godzinami pracy? Tak 391 67,4 67,4 67,4 Nie 186 32,1 32,1 99,5 Trudno powiedzieć 3,5,5 100,0 580 100,0 100,0 Tabela 29. Czy mógłby Pan uczestniczyć w szkoleniach w soboty i niedziele? Tak 337 58,1 58,1 58,1 Nie 243 41,9 41,9 100,0 580 100,0 100,0 17

Tabela 30. Możliwość uczestniczenia w szkoleniach w godzinach pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko Kierownicze wykonawcze 28. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby aby P. uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy? Tak Nie Trudno powiedzieć Liczba 25 3 0 28 stanowisko 89,3% 10,7% 0,0% 100,0% Liczba 446 100 6 552 stanowisko 80,8% 18,1% 1,1% 100,0% Liczba 471 103 6 580 stanowisko 81,2% 17,8% 1,0% 100,0% Tabela 31. Maksymalny czas poświęcony na szkolenia w godzinach pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko zajmuje P. w hierarchii Kierownic ze wykonaw cze 29. Ile czasu tygodniowo mogłaby mógłby Pan Pani poświęcić na szkolenie w godzinach pracy? godzinę najwyżej 5 godzin jeden dzień dwa dni więcej Ogółe m Liczba 7 9 7 2 0 25 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 28,0% 36,0% 28,0% 8,0% 0,0% 100,0 % Liczba 105 100 178 57 6 446 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 23,5% 22,4% 39,9% 12,8% 1,3% 100,0 % Liczba 112 109 185 59 6 471 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 23,8% 23,1% 39,3% 12,5% 1,3% 100,0 % Tabela 32. Możliwość uczestniczenia w szkoleniach poza godzinami pracy a stanowisko w hierarchii służbowej 30. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby P. uczestniczyć w szkoleniach poza godzinami pracy? Tak Nie Trudno powiedzieć Liczba 22 6 0 28 Kierownicze stanowisko 78,6% 21,4% 0,0% 100,0% M9. Jakie stanowisko Liczba 369 180 3 552 wykonawcze stanowisko 66,8% 32,6% 0,5% 100,0% Liczba 391 186 3 580 18

stanowisko 67,4% 32,1% 0,5% 100,0% Tabela 16 Możliwość uczestniczenia w szkoleniach w soboty i niedziele a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko zajmuje P. w hierarchii Kierownicze wykonawcze 31. Czy mógłby Pan uczestniczyć w szkoleniach w soboty i niedziele? Tak Nie Liczba 22 6 28 stanowisko 78,6% 21,4% 100,0% Liczba 315 237 552 stanowisko 57,1% 42,9% 100,0% Liczba 337 243 580 stanowisko 58,1% 41,9% 100,0% Tabela 17 Preferowane przez respondentów formy kształcenia N = 580 Odpowiedzi Procent obserwacji Naj. odpowiadające formy kształcenia a Kształcenie na stanowisku pracy w trakcie jej wykonywania N Procent 400 13,3% 69,0% Kształcenie na odległość (e-learning) 169 5,6% 29,1% Szkolenie w miejscu pracy (z oderwaniem od pracy) Szkolenia poza miejscem pracy organizowane i finansowane przez pracodawcę Szkolenia poza miejscem pracy wybierane indywidualnie, finansowane przez pracodawcę Szkolenia poza miejscem pracy wybierane i finansowane indywidualnie 424 14,1% 73,1% 534 17,7% 92,1% 531 17,6% 91,6% 224 7,4% 38,6% Samokształcenie (np. w domu) 374 12,4% 64,5% Studia podyplomowe 356 11,8% 61,4% 3012 100,0% 519,3% 19

3. Aneks nr 3 województwo lubelskie 3.1. Wprowadzenie Badanie w województwie lubelskim objęło 541 respondentów, w tym 95% z nich to pracownicy socjalni, zaś resztę w większości stanowili specjaliści pracy z rodziną. Większość respondentów zatrudniona była w ośrodkach pomocy społecznej (66%), pozostali w domach pomocy społecznej, ośrodkach wsparcia, powiatowych centrach pomocy rodzinie, placówkach opiekuńczowychowawczych, placówkach specjalistycznego poradnictwa i ośrodkach interwencji kryzysowej. 3.2. Kluczowe wyniki Najwięcej trudności sprawiały respondentom kwestie dotyczące przepisów dot. prawa rodzinnego, prawa administracyjnego, przepisów dotyczących pomocy społecznej oraz prawnych regulacji w zakresie ubezpieczeń społecznych. W kwestii przyznawania lub odbierania zasiłków, największe trudności napotykali respondenci rozpatrując przypadki zasiłków okresowych, celowych, stałych oraz celowych specjalnych. W kwestii przyznawania lub odbierania innych świadczeń pieniężnych największe problemy dotyczyły pomocy dla rodzin zastępczych oraz zasiłków i pożyczek na ekonomiczne usamodzielnienie się. Respondencie, którzy zajmowali się w ciągu ostatniego miesiąca projektami współfinansowanymi z funduszy unijnych, napotkali pewne trudności w następujących obszarach: rekrutacja uczestników, przygotowanie wniosku o dofinansowanie, stosowanie prawa zamówień publicznych, rozliczeń finansowych i planowania. 44% respondentów przyznaje, że znalazło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków w sytuacji fizycznego zagrożenia. 20

Wykres 5. Procent respondentów, którym zdarzyło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków znaleźć się w sytuacji fizycznego zagrożenia podkarpackie dolnośląskie zachodniopomorskie podlaskie warmińsko-mazurskie pomorskie lubelskie małopolskie śląskie wielkopolskie świętokrzyskie łódzkie kujawsko-pomorskie opolskie lubuskie mazowieckie 49,4% 48,5% 46,5% 46,5% 46,0% 44,6% 44,4% 44,3% 41,3% 41,2% 41,1% 40,7% 40,5% 39,0% 38,9% 38,5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Źródło: Badanie CATI; różnice między województwami istotne (Chi-kwadrat = 42,310, p<0,05) Pracownicy najniżej ocenili kompetencje zawodowe swoich współpracowników w zakresie takich kompetencji miękkich, jak: samooobrona, przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu, znajomość prawa karnego, sposoby radzenia sobie ze stresem, a także w zakresie znajomości prawa pracy, asertywności, znajomości prawa ubezpieczeń społecznych oraz organizacji czasu pracy. W zakresie szkoleń podnoszących umiejętności miękkie, tematyką, która cieszyłaby się największym powodzeniem byłyby sposoby przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, radzenia sobie ze stresem oraz dotyczące rozwoju asertywności. Obłożenie pracą pracowników socjalnych mierzone liczbą klientów w ostatnim miesiącu na tle innych województw przedstawia wykres: 21

Wykres 6. Średnia liczba klientów pomocy społecznej w ostatnim miesiącu a województwo 80 70 74 71 64 63 62 60 50 40 30 20 10 0 58 58 58 56 56 55 54 49 48 47 46 warmińsko-mazurskie lubuskie zachodniopomorskie kujawsko-pomorskie małopolskie podkarpackie opolskie wielkopolskie lubelskie dolnośląskie łódzkie pomorskie śląskie świętokrzyskie podlaskie mazowieckie Źródło: Badania CATI Uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy mogłoby sobie pozwolić 79% pracowników na stanowiskach wykonawczych oraz 76% na stanowiskach kierowniczych. 45% respondentów poświęciłoby na szkolenie cały dzień. Na 2-dniowe szkolenia pozwoliłoby sobie 18% respondentów. 58% respondentów deklaruje, że mogłoby uczestniczyć w szkoleniach także poza godzinami pracy, choć znacząco częściej wskazywali na taką możliwość pracownicy na stanowiskach kierowniczych (68%). 62% respondentów wyraża chęć uczestniczenia w szkoleniach weekendowych. 3.3. Aneks tabelaryczny Tabela 35. Czy obecnie pracuje Pan i jako... pracownik socjalny 511 94,5 94,5 94,5 specjalista pracy z rodziną 30 5,5 5,5 100,0 541 100,0 100,0 Tabela 36. Rozkład liczebności próby pomiędzy typy instytucji M8. W jakiej instytucji Pan i pracuje? Ośrodek pomocy społecznej 358 66,2 66,2 66,2 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 45 8,3 8,3 74,5 Dom pomocy społecznej 68 12,6 12,6 87,1 22

Placówka specjalistycznego poradnictwa 4,7,7 87,8 Placówka opiekuńczowychowawcza 35 6,5 6,5 94,3 Ośrodek wsparcia 26 4,8 4,8 99,1 Ośrodek interwencji kryzysowej 5,9,9 100,0 541 100,0 100,0 Tabela 37. Problemy natury prawnej, z którymi spotykali się respondenci N = 406 Odpowiedzi Procent obserwacji Prawa rodzinnego 201 24,7% 49,5% Prawa karnego 83 10,2% 20,4% Prawa administracyjnego 162 19,9% 39,9% Prawa pracy 50 6,1% 12,3% Jakiego zakre\su prawa dotyczyły problemy a Prawnych regulacji w zakresie ubezpieczeń społecznych 124 15,2% 30,5% Przepisów dotyczących pomocy społecznej 180 22,1% 44,3% Prawo cywilne 14 1,7% 3,4% Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego 1 0,1% 0,2% 815 100,0% 200,7% Tabela 38. Rodzaje zasiłków, z których przyznaniem lub odbieraniem mieli problemy respondenci N = 176 Odpowiedzi Procent obserwacji Celowy 62 24,1% 35,2% Celowy specjalny 60 23,3% 34,1% Okresowy 73 28,4% 41,5% Rodzaj zasiłku a Okresowy specjalny 5 1,9% 2,8% Stały 48 18,7% 27,3% Stały wyrównawczy 6 2,3% 3,4% Macierzyński zasiłek okresowy 2 0,8% 1,1% Macierzyński zasiłek wyrównawczy 1 0,4% 0,6% 257 100,0% 146,0% Tabela 39. Rodzaje innych świadczeń pieniężnych, z jakich przyznaniem lub odbieraniem mieli problemy respondenci N = 27 Odpowiedzi Procent obserwacji Rodzaj innych świadczeń pieniężnych a Zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie się 11 34,4% 40,7% Pomoc dla rodzin zastępczych 13 40,6% 48,1% Pomoc na usamodzielnienie się oraz kontynuowanie nauki 8 25,0% 29,6% 32 100,0% 118,5% 23

Tabela 40. Problemy lub trudności, z którymi spotykali się respondenci podczas pracy nad projektami współfinansowanymi z funduszy unijnych N = 90 Odpowiedzi Procent obserwacji Rodzaj problemu a Planowania 23 10,6% 25,6% Poszukiwania partnerów projektu 16 7,4% 17,8% Przygotowania wniosku o dofinansowanie 38 17,5% 42,2% Rekrutacji uczestników 45 20,7% 50,0% Rozliczeń finansowych 27 12,4% 30,0% Monitorowania i sprawozdawczości 21 9,7% 23,3% Stosowania prawa zamówień publicznych (zasady konkurencyj... 26 12,0% 28,9% Ewaluacji 8 3,7% 8,9% Współpracy z partnerami 13 6,0% 14,4% 217 100,0% 241,1% Tabela 41. Średnie oceny kompetencji zawodowych współpracowników (ocena na skali 1-zupełnie niewystarczający, 5-zupełnie wystarczające) N Średnia Prawo karne 541 3,64 Prawo rodzinne 541 4,03 Prawo administracyjne 541 4,03 Prawo pracy 541 3,79 Prawo ubezpieczeń społecznych 541 3,84 Prawo dotyczące pomocy społecznej 541 4,65 Kontrakt socjalny z klientem - tworzenie i realizacja 541 4,49 Zasady przyznawania świadczeń pieniężnych 541 4,64 Przygotowanie i zarządzanie projektami unijnymi 541 4,12 Praca socjalna z osobami w trudnej sytuacji 541 4,33 Praca z określoną kategorią klientów 541 4,30 Działania z zakresu aktywnej integracji 541 4,02 Interwencja kryzysowa 541 4,11 Organizowanie spółdzielni socjalnych CIS KIS 541 4,42 Przemoc w rodzinie - profilaktyka, zasady Niebieskiej karty" 541 4,30 Aktywizacja środowiska lokalnego 541 3,98 Współpraca z organizacjami pozarządowymi 541 4,16 Współpraca z innymi podmiotami (np. urzędami pracy, szkołą, kuratorem) 541 4,43 Samoobrona 541 3,54 Sposoby radzenia sobie ze stresem 541 3,64 Asertywność 541 3,83 Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu 541 3,61 Organizacja czasu pracy 541 3,94 Komunikacja 541 4,24 N (listwise) 541 Tabela 42. Wyrażone potrzeby szkoleniowe w zakresie kompetencji miękkich N = 538 Odpowiedzi Procent obserwacji Sposoby radzenia sobie ze stresem 312 22,1% 58,0% Asertywność 264 18,7% 49,1% Samoobrona 153 10,8% 28,4% Wyrażone potrzeby szkoleniowe a Przeciwdziałanie wypaleniu 354 25,1% 65,8% zawodowemu Organizacja czasu pracy 147 10,4% 27,3% Komunikacja 182 12,9% 33,8% 24

1412 100,0% 262,5% a. Dichotomy Grupa tabulated at value 1. Tabela 43. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby aby P. uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy? Tak 424 78,4 78,4 78,4 Nie 53 9,8 9,8 88,2 Trudno powiedzieć 64 11,8 11,8 100,0 541 100,0 100,0 Tabela 44. Ile czasu tygodniowo mogłaby mógłby Pan Pani poświęcić na szkolenie w godzinach pracy? godzinę 65 12,0 15,4 15,4 najwyżej 5 godzin 74 13,7 17,5 32,9 jeden dzień 190 35,1 44,9 77,8 dwa dni 76 14,0 18,0 95,7 więcej 18 3,3 4,3 100,0 423 78,2 100,0 Braki System 118 21,8 541 100,0 Tabela 45. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby P. uczestniczyć w szkoleniach poza godzinami pracy? Tak 314 58,0 58,0 58,0 Nie 177 32,7 32,7 90,8 Trudno powiedzieć 50 9,2 9,2 100,0 541 100,0 100,0 Tabela 46. Czy mógłby Pan uczestniczyć w szkoleniach w soboty i niedziele? Tak 333 61,6 61,6 61,6 Nie 208 38,4 38,4 100,0 541 100,0 100,0 Tabela 47. Możliwość uczestniczenia w szkoleniach w godzinach pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko 28. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby aby P. uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy? Tak Nie Trudno powiedzieć Liczba 29 5 4 38 Kierownicze stanowisko zajmuje P. w 76,3% 13,2% 10,5% 100,0% hierarchii wykonawcze Liczba 395 48 60 503 25

stanowisko zajmuje P. w hierarchii 78,5% 9,5% 11,9% 100,0% Liczba 424 53 64 541 stanowisko zajmuje P. w 78,4% 9,8% 11,8% 100,0% hierarchii Tabela 48. Maksymalny czas poświęcony na szkolenia w godzinach pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko zajmuje P. w hierarchii Kierownicze wykonawcze 29. Ile czasu tygodniowo mogłaby mógłby Pan Pani poświęcić na szkolenie w godzinach pracy? godzinę najwyżej 5 godzin jeden dzień dwa dni więcej Liczba 4 3 17 4 1 29 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 13,8% 10,3% 58,6% 13,8% 3,4% 100,0% Liczba 61 71 173 72 17 394 stanowisko zajmuje P. w 15,5% 18,0% 43,9% 18,3% 4,3% 100,0% hierarchii Liczba 65 74 190 76 18 423 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 15,4% 17,5% 44,9% 18,0% 4,3% 100,0% Tabela 49. Możliwość uczestniczenia w szkoleniach poza godzinami pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko Kierownicze wykonawcze 30. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby P. uczestniczyć w szkoleniach poza godzinami pracy? Tak Nie Trudno powiedzieć Liczba 26 6 6 38 stanowisko zajmuje P. w 68,4% 15,8% 15,8% 100,0% hierarchii Liczba 288 171 44 503 stanowisko zajmuje P. w 57,3% 34,0% 8,7% 100,0% hierarchii Liczba 314 177 50 541 stanowisko zajmuje P. w 58,0% 32,7% 9,2% 100,0% hierarchii Tabela 50. Możliwość uczestniczenia w szkoleniach w soboty i niedziele a stanowisko w hierarchii służbowej 31. Czy mógłby Pan uczestniczyć w szkoleniach w soboty i niedziele? Tak Nie M9. Jakie stanowisko Kierownicze Liczba 25 13 38 26

wykonawcze stanowisko 65,8% 34,2% 100,0% Liczba 308 195 503 stanowisko 61,2% 38,8% 100,0% Liczba 333 208 541 stanowisko 61,6% 38,4% 100,0% Tabela 51. Preferowane przez respondentów formy kształcenia N = 541 Odpowiedzi Procent obserwacji Kształcenie na stanowisku pracy w trakcie jej wykonywania 172 10,5% 31,8% Kształcenie na odległość (elearning) 78 4,8% 14,4% Szkolenie w miejscu pracy (z oderwaniem od pracy) 226 13,8% 41,8% Naj. odpowiadające formy kształcenia a Szkolenia poza miejscem pracy organizowane i finansowane przez pracodawcę Szkolenia poza miejscem pracy wybierane indywidualnie, finansowane przez pracodawcę Szkolenia poza miejscem pracy wybierane i finansowane indywidualnie 345 21,1% 63,8% 360 22,0% 66,5% 91 5,6% 16,8% Samokształcenie (np. w domu) 147 9,0% 27,2% Studia podyplomowe 214 13,1% 39,6% 1633 100,0% 301,8% 27

4. Aneks nr 4 województwo lubuskie 4.1. Wprowadzenie Badanie w województwie lubuskim objęło 262 respondentów, w tym 95% z nich to pracownicy socjalni, zaś resztę w większości stanowili specjaliści pracy z rodziną. Większość respondentów zatrudniona była w ośrodkach pomocy społecznej (64%), pozostali w domach pomocy społecznej, ośrodkach wsparcia, powiatowych centrach pomocy rodzinie, placówkach opiekuńczowychowawczych, placówkach specjalistycznego poradnictwa i ośrodkach interwencji kryzysowej. 4.2. Kluczowe wyniki Najwięcej trudności sprawiały respondentom kwestie dotyczące przepisów dot. prawa rodzinnego, prawa administracyjnego, przepisów dotyczących pomocy społecznej, prawa karnego oraz prawnych regulacji w zakresie ubezpieczeń społecznych. W kwestii przyznawania lub odbierania zasiłków, największe trudności napotykali respondenci rozpatrując przypadki zasiłków stałych, celowych, celowych specjalnych oraz okresowych. W kwestii przyznawania lub odbierania innych świadczeń pieniężnych największe problemy dotyczyły pomocy na usamodzielnienie się oraz kontynuowanie nauki oraz zasiłku i pożyczki na ekonomiczne usamodzielnienie się. Respondencie, którzy zajmowali się w ciągu ostatniego miesiąca projektami współfinansowanymi z funduszy unijnych, napotkali pewne trudności w następujących obszarach: rekrutacja uczestników, rozliczenia finansowe oraz stosowania prawa zamówień publicznych. 39% respondentów przyznaje, że znalazło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków w sytuacji fizycznego zagrożenia. 28

Wykres 7. Procent respondentów, którym zdarzyło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków znaleźć się w sytuacji fizycznego zagrożenia podkarpackie dolnośląskie zachodniopomorskie podlaskie warmińsko-mazurskie pomorskie lubelskie małopolskie śląskie wielkopolskie świętokrzyskie łódzkie kujawsko-pomorskie opolskie lubuskie mazowieckie 49,4% 48,5% 46,5% 46,5% 46,0% 44,6% 44,4% 44,3% 41,3% 41,2% 41,1% 40,7% 40,5% 39,0% 38,9% 38,5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Pracownicy najniżej ocenili kompetencje zawodowe swoich współpracowników w zakresie takich kompetencji miękkich, jak: samooobrona, przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu, sposoby radzenia sobie ze stresem, asertywność a także w zakresie znajomości prawa karnego, prawa pracy oraz prawa ubezpieczeń społecznych. W zakresie szkoleń podnoszących umiejętności miękkie, tematyką, która cieszyłaby się największym powodzeniem byłyby sposoby przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, radzenia sobie ze stresem oraz dotyczące rozwoju asertywności i komunikacji. Obłożenie pracą pracowników socjalnych mierzone liczbą klientów w ostatnim miesiącu na tle innych województw przedstawia wykres: 29

Wykres 8. Średnia liczba klientów pomocy społecznej w ostatnim miesiącu a województwo 80 70 74 71 64 63 62 60 50 40 30 20 10 0 58 58 58 56 56 55 54 49 48 47 46 warmińsko-mazurskie lubuskie zachodniopomorskie kujawsko-pomorskie małopolskie podkarpackie opolskie wielkopolskie lubelskie dolnośląskie łódzkie pomorskie śląskie świętokrzyskie podlaskie mazowieckie Uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy mogłoby sobie pozwolić 72% pracowników na stanowiskach wykonawczych oraz 90% na stanowiskach kierowniczych. 40% respondentów poświęciłoby na szkolenie cały dzień. Na 2-dniowe szkolenia pozwoliłoby sobie tylko 10% respondentów. 57% respondentów deklaruje, że mogłoby uczestniczyć w szkoleniach także poza godzinami pracy, choć znacząco częściej wskazywali na taką możliwość pracownicy na stanowiskach kierowniczych (74%). 55% respondentów wyraża chęć uczestniczenia w szkoleniach weekendowych. 4.3. Aneks tabelaryczny Tabela 52. Czy obecnie pracuje Pan i jako pracownik socjalny 248 94,7 94,7 94,7 specjalista pracy z rodziną 14 5,3 5,3 100,0 262 100,0 100,0 Tabela 53. Rozkład liczebności próby pomiędzy typy instytucji Ośrodek pomocy społecznej 167 63,7 63,7 63,7 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 23 8,8 8,8 72,5 Dom pomocy społecznej 33 12,6 12,6 85,1 30

Placówka specjalistycznego poradnictwa 1,4,4 85,5 Placówka opiekuńczowychowawcza 17 6,5 6,5 92,0 Ośrodek wsparcia 20 7,6 7,6 99,6 Ośrodek interwencji kryzysowej 1,4,4 100,0 262 100,0 100,0 Tabela 54. Problemy natury prawnej, z którymi spotykali się respondenci N = 184 Odpowiedzi Procent obserwacji Jakiego zakresu prawa dotyczyły problemy a Prawa rodzinnego 91 24,5% 49,5% Prawa karnego 49 13,2% 26,6% Prawa administracyjnego 84 22,6% 45,7% Prawa pracy 25 6,7% 13,6% Prawnych regulacji w zakresie ubezpieczeń społecznych Przepisów dotyczących pomocy społecznej 45 12,1% 24,5% 68 18,3% 37,0% Prawo cywilne 10 2,7% 5,4% 372 100,0% 202,2% Tabela 55. Rodzaje zasiłków, z których przyznaniem lub odbieraniem mieli problemy respondenci N = 71 Odpowiedzi Procent obserwacji Celowy 30 25,9% 42,3% Celowy specjalny 26 22,4% 36,6% Rodzaj zasiłku a Okresowy 23 19,8% 32,4% Okresowy specjalny 1 0,9% 1,4% Stały 35 30,2% 49,3% Stały wyrównawczy 1 0,9% 1,4% 116 100,0% 163,4% Tabela 56. Rodzaje innych świadczeń pieniężnych, z jakich przyznaniem lub odbieraniem mieli problemy respondenci N = 9 Odpowiedzi Procent obserwacji Rodzaj innych świadczeń pieniężnych a Zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie się 4 40,0% 44,4% Pomoc dla rodzin zastępczych 2 20,0% 22,2% Pomoc na usamodzielnienie się oraz kontynuowanie nauki 4 40,0% 44,4% 10 100,0% 111,1% Tabela 57. Problemy lub trudności, z którymi spotykali się respondenci podczas pracy nad projektami współfinansowanymi z funduszy unijnych N = 35 Odpowiedzi Procent obserwacji Rodzaj problemu a Planowania 2 3,1% 5,7% Poszukiwania partnerów projektu 5 7,8% 14,3% Przygotowania wniosku o dofinansowanie 4 6,2% 11,4% 31

Rekrutacji uczestników 22 34,4% 62,9% Rozliczeń finansowych 13 20,3% 37,1% Monitorowania i sprawozdawczości 6 9,4% 17,1% Stosowania prawa zamówień publicznych (zasady konkurencyj... 7 10,9% 20,0% Ewaluacji 2 3,1% 5,7% Współpracy z partnerami 3 4,7% 8,6% 64 100,0% 182,9% Tabela 58. Średnie oceny kompetencji zawodowych współpracowników (ocena na skali 1-zupełnie niewystarczający, 5-zupełnie wystarczające) N Średnia Prawo karne 262 3,64 Prawo rodzinne 262 4,02 Prawo administracyjne 262 4,09 Prawo pracy 262 3,87 Prawo ubezpieczeń społecznych 262 3,89 Prawo dotyczące pomocy społecznej 262 4,70 Kontrakt socjalny z klientem - tworzenie i realizacja 262 4,51 Zasady przyznawania świadczeń pieniężnych 262 4,76 Przygotowanie i zarządzanie projektami unijnymi 262 4,27 Praca socjalna z osobami w trudnej sytuacji 262 4,52 Praca z określoną kategorią klientów 262 4,46 Działania z zakresu aktywnej integracji 262 4,18 Interwencja kryzysowa 262 4,32 Organizowanie spółdzielni socjalnych CIS KIS 262 4,53 Przemoc w rodzinie - profilaktyka, zasady Niebieskiej karty" 262 4,42 Aktywizacja środowiska lokalnego 262 4,03 Współpraca z organizacjami pozarządowymi 262 4,28 Współpraca z innymi podmiotami (np. urzędami pracy, szkołą, kuratorem) 262 4,52 Samoobrona 262 3,55 Sposoby radzenia sobie ze stresem 262 3,62 Asertywność 262 3,85 Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu 262 3,68 Organizacja czasu pracy 262 4,10 Komunikacja 262 4,34 N (listwise) 262 Tabela 59 Wyrażone potrzeby szkoleniowe w zakresie kompetencji miękkich N = 255 Odpowiedzi Procent obserwacji Wyrażone potrzeby szkoleniowe a Sposoby radzenia sobie ze stresem 149 22,5% 58,4% Asertywność 110 16,6% 43,1% Samoobrona 67 10,1% 26,3% Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu 179 27,0% 70,2% Organizacja czasu pracy 59 8,9% 23,1% Komunikacja 99 14,9% 38,8% 663 100,0% 260,0% a. Dichotomy Grupa tabulated at value 1. Tabela 60. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby aby P. uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy? Tak 192 73,3 73,3 73,3 Nie 35 13,4 13,4 86,6 Trudno powiedzieć 35 13,4 13,4 100,0 32

262 100,0 100,0 Tabela 61. Ile czasu tygodniowo mogłaby mógłby Pan Pani poświęcić na szkolenie w godzinach pracy? godzinę 35 13,4 18,2 18,2 najwyżej 5 godzin 46 17,6 24,0 42,2 jeden dzień 76 29,0 39,6 81,8 dwa dni 20 7,6 10,4 92,2 więcej 15 5,7 7,8 100,0 192 73,3 100,0 Braki System 70 26,7 262 100,0 Tabela 18Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby P. uczestniczyć w szkoleniach poza godzinami pracy? Tak 150 57,3 57,3 57,3 Nie 90 34,4 34,4 91,6 Trudno powiedzieć 22 8,4 8,4 100,0 262 100,0 100,0 Tabela 63. Czy mógłby Pan uczestniczyć w szkoleniach w soboty i niedziele? Tak 144 55,0 55,0 55,0 Nie 118 45,0 45,0 100,0 262 100,0 100,0 Tabela 64. Możliwość uczestniczenia w szkoleniach w godzinach pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko Kierownicze wykonawcze 28. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby aby P. uczestniczyć w szkoleniach w godzinach pracy? Tak Nie Trudno powiedzieć Liczba 17 1 1 19 stanowisko zajmuje P. w 89,5% 5,3% 5,3% 100,0% hierarchii Liczba 175 34 34 243 stanowisko zajmuje P. w 72,0% 14,0% 14,0% 100,0% hierarchii Liczba 192 35 35 262 stanowisko zajmuje P. w 73,3% 13,4% 13,4% 100,0% hierarchii Tabela 65. Maksymalny czas poświęcony na szkolenia w godzinach pracy a stanowisko w hierarchii służbowej 29. Ile czasu tygodniowo mogłaby mógłby Pan Pani poświęcić na szkolenie w godzinach pracy? 33

M9. Jakie stanowisko zajmuje P. w hierarchii Kierownicze wykonawcze godzinę najwyżej 5 godzin jeden dzień dwa dni więcej Liczba 2 7 7 1 0 17 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 11,8% 41,2% 41,2% 5,9% 0,0% 100,0% Liczba 33 39 69 19 15 175 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 18,9% 22,3% 39,4% 10,9% 8,6% 100,0% Liczba 35 46 76 20 15 192 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 18,2% 24,0% 39,6% 10,4% 7,8% 100,0% Tabela 66. Możliwość uczestniczenia w szkoleniach poza godzinami pracy a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko Kierownicze wykonawcze 30. Czy w przeciętnym tygodniu pracy mógłby P. uczestniczyć w szkoleniach poza godzinami pracy? Tak Nie Trudno powiedzieć Liczba 14 3 2 19 stanowisko zajmuje P. w 73,7% 15,8% 10,5% 100,0% hierarchii Liczba 136 87 20 243 stanowisko zajmuje P. w hierarchii 56,0% 35,8% 8,2% 100,0% Liczba 150 90 22 262 stanowisko zajmuje P. w 57,3% 34,4% 8,4% 100,0% hierarchii Tabela 67. Możliwość uczestniczenia w szkoleniach w soboty i niedziele a stanowisko w hierarchii służbowej M9. Jakie stanowisko Kierownicze wykonawcze 31. Czy mógłby Pan uczestniczyć w szkoleniach w soboty i niedziele? Tak Nie Liczba 13 6 19 stanowisko 68,4% 31,6% 100,0% Liczba 131 112 243 stanowisko 53,9% 46,1% 100,0% Liczba 144 118 262 stanowisko 55,0% 45,0% 100,0% 34

Tabela 68. Preferowane przez respondentów formy kształcenia N = 262 Odpowiedzi Procent obserwacji Kształcenie na stanowisku pracy w trakcie jej wykonywania 77 9,7% 29,4% Kształcenie na odległość (elearning) 35 4,4% 13,4% Szkolenie w miejscu pracy (z oderwaniem od pracy) 122 15,3% 46,6% Naj. odpowiadające formy kształcenia a Szkolenia poza miejscem pracy organizowane i finansowane przez pracodawcę Szkolenia poza miejscem pracy wybierane indywidualnie, finansowane przez pracodawcę Szkolenia poza miejscem pracy wybierane i finansowane indywidualnie 169 21,2% 64,5% 180 22,6% 68,7% 36 4,5% 13,7% Samokształcenie (np. w domu) 80 10,1% 30,5% Studia podyplomowe 97 12,2% 37,0% 796 100,0% 303,8% 35

5. Aneks nr 5 województwo łódzkie 5.1. Wprowadzenie Badanie w województwie łódzkim objęło 587 respondentów, w tym 97% z nich to pracownicy socjalni, zaś resztę w większości stanowili specjaliści pracy z rodziną. Większość respondentów zatrudniona była w ośrodkach pomocy społecznej (66%), pozostali w domach pomocy społecznej, ośrodkach wsparcia, powiatowych centrach pomocy rodzinie, placówkach opiekuńczo-wychowawczych i ośrodkach interwencji kryzysowej. 5.2. Kluczowe wyniki Najwięcej trudności sprawiały respondentom kwestie dotyczące przepisów dot. prawa rodzinnego, przepisów dot. pomocy społecznej, prawa administracyjnego oraz prawnych regulacji w zakresie ubezpieczeń społecznych. W kwestii przyznawania lub odbierania zasiłków, największe trudności napotykali respondenci rozpatrując przypadki zasiłków celowych, okresowych, stałych oraz celowych specjalnych. W kwestii przyznawania lub odbierania innych świadczeń pieniężnych największe problemy dotyczyły pomocy dla rodzin zastępczych oraz zasiłku i pożyczki na ekonomiczne usamodzielnienie się. Respondencie, którzy zajmowali się w ciągu ostatniego miesiąca projektami współfinansowanymi z funduszy unijnych, napotkali pewne trudności w następujących obszarach: rekrutacji uczestników, przygotowania wniosku o dofinansowanie, planowania, rozliczeń finansowych i monitorowania i sprawozdawczości. 41% respondentów przyznaje, że znalazło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków w sytuacji fizycznego zagrożenia. 36

Wykres 9. Procent respondentów, którym zdarzyło się w trakcie wykonywania służbowych obowiązków znaleźć się w sytuacji fizycznego zagrożenia podkarpackie dolnośląskie zachodniopomorskie podlaskie warmińsko-mazurskie pomorskie lubelskie małopolskie śląskie wielkopolskie świętokrzyskie łódzkie kujawsko-pomorskie opolskie lubuskie mazowieckie 49,4% 48,5% 46,5% 46,5% 46,0% 44,6% 44,4% 44,3% 41,3% 41,2% 41,1% 40,7% 40,5% 39,0% 38,9% 38,5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Źródło: Badanie CATI; różnice między województwami istotne (Chi-kwadrat = 42,310, p<0,05) Pracownicy najniżej ocenili kompetencje zawodowe swoich współpracowników w zakresie takich kompetencji miękkich, jak: samoobrona, przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu, sposoby radzenia sobie ze stresem, a także w zakresie znajomości prawa karnego, prawa ubezpieczeń społecznych, asertywności oraz znajomości prawa pracy. W zakresie szkoleń podnoszących umiejętności miękkie, tematyką, która cieszyłaby się największym powodzeniem byłyby sposoby przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, radzenia sobie ze stresem oraz dotyczące rozwoju asertywności. Obłożenie pracą pracowników socjalnych mierzone liczbą klientów w ostatnim miesiącu na tle innych województw przedstawia wykres: 37