Działania wykonywane w zakresie odgrywają znaczącą rolę w ochronie zdrowia publicznego m.in. poprzez wymaganie przy opiniowaniu dokumentów planistycznych odpowiedniego zagospodarowania terenów, a na etapie planowania inwestycji poprzez uwzględnianie dokumentacji projektowej i opiniowanie warunków realizacji przedsięwzięć. Uczestnicząc w dopuszczeniu do użytkowania obiektów egzekwuje się w nich właściwy stan sanitarnohigieniczny, w taki sposób aby w trakcie eksploatacji nie powodował zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi. Sprawowanie przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej zapobiegawczego nadzoru sanitarnego obejmuje: 1. kontrolę wymagań higienicznych i zdrowotnych na etapie: uzgadniania wniosków dotyczących odstąpienia od przeprowadzania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, uzgadniania zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko, opiniowania projektów dokumentów takich jak: studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, plan zagospodarowania przestrzennego, strategia rozwoju regionalnego, polityka, strategia, plan lub program w dziedzinie: przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu, wraz z prognozą oddziaływania na środowisko,, wydawania opinii w sprawie potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, wydawania opinii w sprawie zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. wydawania opinii dotyczących uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, wydawania opinii przed wydaniem postanowienia przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko, uzgadniania dokumentacji projektowej inwestycji, uczestniczenia w dopuszczeniu do użytku obiektów budowlanych, 2. rozpatrywanie wniosków w sprawach dotyczących wyrażenia zgody na odstępstwo od przepisów regulujących: warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i związane z nimi urządzenia, ich usytuowanie na działce budowlanej oraz zagospodarowanie działek przeznaczonych pod zabudowę (stosowanych przy projektowaniu i budowie, w tym także odbudowie, rozbudowie, nadbudowie, przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków), ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, wymagania dla pomieszczeń i urządzeń podmiotu wykonującego działalność leczniczą.
Kontrola wymagań higienicznych i zdrowotnych w ramach ma na celu egzekwowanie takich rozwiązań, które gwarantują zapewnienie odpowiednich standardów w środowisku oraz w obiektach przeznaczonych na pobyt ludzi (zakłady pracy, obiekty użyteczności publicznej), tj. takich, które nie stwarzają zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi. Składane przez właściwe organy wnioski w sprawie odstąpienia od przeprowadzania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla sporządzanych projektów dokumentów analizowano pod kątem kluczowych celów polityki ekologicznej określonej w tych dokumentach, tj. czy przewidują podjęcie działań i realizację przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko i czy te działania i przedsięwzięcia zmierzają do ograniczenia i zapobiegania zagrożeniom dla zdrowia ludzi. W przypadku wykazania braku takich zagrożeń wniosek uzyskiwał akceptację. Orzekając co do zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko dla sporządzanych projektów dokumentów brano pod uwagę głównie rodzaju ewentualnych przyszłych negatywnych oddziaływań wywołanych przewidzianych w tych dokumentach sposobami zagospodarowania terenów. Zakres i stopień szczegółowości informacji ustalano pod kątem możliwości dokonania pełnej oceny wpływu tych oddziaływań na zdrowie ludzi. Przy opiniowaniu projektów dokumentów dokonywano oceny ich zgodności z celami dokumentów strategicznych województwa, sprawdzano czy realizują cele środowiskowe ujęte w krajowych i międzynarodowych dokumentach strategicznych oraz czy ich realizacja spowoduje poprawę stanu środowiska i wpłynie korzystnie na warunki zdrowotne życia ludzi. Składane wnioski w sprawie potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, podobnie jak wnioski w sprawie odstąpienia od przeprowadzania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, analizowano pod kątem wpływu realizacji postanowień projektów dokumentów na stan środowiska, a tym samym na warunki zdrowotne życia ludzi. W przypadku uznania, że planowane przedsięwzięcie będzie źródłem znaczących negatywnych oddziaływań zagrażających zdrowiu i życiu ludzi, orzekano o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, w przeciwnych przypadkach akceptowano odstąpienie od przeprowadzenia takiej oceny. W wyniku sprawowania organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej z obszaru województwa podkarpackiego w 2018 roku: dokonały 139 uzgodnień w zakresie odstąpienia od przeprowadzania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, m.in. dla takich dokumentów jak: - Program Ochrony Środowiska dla miasta Rzeszowa, - aktualizacja Strategii ZIT Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego,
- modyfikacja Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014 2020, - aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Podkarpackiego 2022, - aktualizacja Strategii Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Przemyśl, - aktualizacja Strategii Rozwoju Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Krosno, - Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Tarnobrzega na lata 2019-2022 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2026, wydały 147 uzgodnień odnośnie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko, m.in. dla takich dokumentów jak: - Plan adaptacji miasta Rzeszowa do zmian klimatu do roku 2030, - aktualizacja Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Tarnobrzeskiego Obszaru Funkcjonalnego na lata 2014-2020, lub program w dziedzinie: przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu. Wydane zostały opinie m.in. dla projektów takich dokumentów jak: - Program ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Rzeszowa, - Plan adaptacji miasta Rzeszowa do zmian klimatycznych do roku 2030, - Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Tarnobrzeskiego Obszaru Funkcjonalnego na lata 2014 2020 - aktualizacja 2018, wydały 572 opinie nt. potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, m.in. dla takich przedsięwzięć jak: przebudowa dróg powiatowych i budowa stacji bazowych telefonii komórkowej, wydały 17 opinii określających zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, wydały 93 opinie w zakresie przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, wyraziły 3 opinie poprzedzające wydanie postanowienia przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska w sprawie uzgodnienia w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko, dokonały uzgodnienia 1642 dokumentacji projektowych inwestycji, wydały opinie dla 187 projektów dokumentów (wraz z prognozą oddziaływania na środowisko) takich jak: studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, plan zagospodarowania przestrzennego, strategia rozwoju regionalnego, polityka, strategia, plan
uczestniczyły w czynnościach związanych z dopuszczeniem do użytkowania 1097 obiektów budowlanych, takich m.in. jak: - remont i nadbudowa budynku Oddziału Obserwacyjno-Zakaźnego Szpitala Powiatowego w Mielcu przy ul. Żeromskiego 22, - budynek wielofunkcyjny wraz z łącznikiem oraz lądowiskiem dla helikopterów dla potrzeb Centrum Opieki Medycznej w Jarosławiu przy ul. 3-go Maja, - Szpitalny Oddział Ratunkowy Powiatowego Szpitala Specjalistycznego w Stalowej Woli przy ul. Staszica 4, - pawilon diagnostyczno-zabiegowy Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w budynku Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Leżajsku przy ul. Leśnej 22, - przebudowa, rozbudowa, nadbudowa Bloku Operacyjnego oraz przebudowa Centralnej Sterylizatorni w Szpitalu Specjalistycznym w Jaśle przy ul. Lwowskiej 22, - rozbudowa, modernizacja i przebudowa Bloku Operacyjnego w Szpitalu Specjalistycznym im. Edmunda Biernackiego w Mielcu przy ul. Żeromskiego 22, - rozbudowa istniejących budynków wraz ze zmianą sposobu użytkowania pomieszczeń pralni, apteki szpitalnej na pomieszczenia Centralnej Sterylizacji, Bloku Operacyjnego, stacji dezynfekcji łóżek, budowa wyniesionego lądowiska dla helikopterów w Dębicy przy ul. Krakowskiej 91, - modernizacja pomieszczeń i budynku Szpitala Powiatowego w Sędziszowie Młp., - przebudowa i rozbudowa pomieszczeń w budynku Szpitala Powiatowego w Kolbuszowej na potrzeby Bloku Operacyjnego, - baseny otwarte Rzeszowskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji, - instalacja termicznego przetwarzania z odzyskiem energii spółki PGE oraz instalacja do termicznego suszenia osadów ściekowych spółki MPGK przy ul. Ciepłowniczej w Rzeszowie, rozpatrzyły 126 wniosków dotyczących wyrażenia zgody na odstępstwo od obowiązujących przepisów. Przeprowadzone działania w zakresie w trakcie oględzin zrealizowanych obiektów (w tym przeznaczonych do prowadzenia w nich działalności leczniczej) wykazały dużo wyższy w odniesieniu do obiektów zrealizowanych w latach ubiegłych ich standard techniczny, jak też coraz wyższy poziom zagwarantowanych w nich warunków higieniczno-sanitarnych dla ich przyszłych użytkowników. Poniżej zamieszczony wykres przedstawia rodzaje przedsięwzięć realizowanych w ramach.
W wydawanych opiniach orzekających o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko określano jednocześnie, w zależności od rodzaju przyszłych negatywnych oddziaływań, zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Dokonując oceny przedsięwzięć w ramach opiniowania przed wydaniem przez właściwy organ decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej z obszaru województwa podkarpackiego wskazywały warunki realizacji i eksploatacji planowanego przedsięwzięcia, przy dochowaniu których przedsięwzięcie spełni wymogi w zakresie ochrony zdrowia i życia ludzi. Również takimi kryteriami kierowano się przy opiniowaniu przed wydaniem postanowienia przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska w sprawie uzgodnienia w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko. Dokonując uzgodnień dokumentacji projektowej inwestycji zwracano uwagę na poprawność pod względem warunków sanitarnohigienicznych proponowanych rozwiązań projektowych. Poddana uzgodnieniu w 2018 roku przez organy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej z obszaru województwa podkarpackiego dokumentacja projektowa dotyczyła głównie: obiektów przeznaczonych do prowadzenia działalności leczniczej, obiektów handlowych, lokali gastronomicznych i usługowych, szkół, przedszkoli i żłobków, zakładów produkcyjnych i rzemieślniczych. W ramach uczestnictwa w dopuszczaniu do użytku zrealizowanych obiektów budowlanych dokonywano oceny ich stanu sanitarnego. W roku 2018 przedstawiciele Państwowej Inspekcji Sanitarnej z obszaru województwa podkarpackiego uczestniczyli w dopuszczeniu do użytku również głównie: obiektów przeznaczonych do prowadzenia działalności leczniczej, obiektów handlowych, lokali gastronomicznych i usługowych, szkół, przedszkoli i żłobków, zakładów produkcyjnych i rzemieślniczych. Oddawane do użytku obiekty i lokale posiadały przeważnie poprawne warunki higieniczno-sanitarne, wymagane wyposażenie techniczne oraz niezbędne zaplecze socjalno-sanitarne dla pracowników i użytkowników. Tabela nr 1. Zestawienie liczbowe działalności organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej z obszaru województwa podkarpackiego w latach 2014 2018 Rok Rodzaj działalności 2014 2015 2016 2017 2018 Liczba zaopiniowanych projektów dokumentów takich jak: studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, plan zagospodarowania przestrzennego, strategia rozwoju regionalnego, polityka, strategia, plan lub program w dziedzinie: przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu, wraz z prognozą oddziaływania na środowisko 100 225 188 171 187 Liczba rozpatrzonych wniosków dotyczących odstępstw od wymagań określonych w przepisach technicznobudowlanych i innych przepisach szczegółowych 115 94 128 139 126 1435 1481 1809 1879 1642 13 13 7 12 6 Liczba przeprowadzonych wizji w terenie 1444 1702 1400 1472 1459 Liczba inwestycji odebranych i dopuszczonych do użytkowania 1047 1021 764 868 1097 152 133 96 93 Liczba uzgodnionych dokumentacji projektowych * Liczba przeprowadzonych kontroli inwestycji będących w trakcie realizacji Liczba opinii w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia przed wydaniem decyzji o środowiskowych 167 uwarunkowaniach *Liczba uzgodnień wspólnie z rzeczoznawcami do działających na obszarze województwa podkarpackiego spraw sanitarnohigienicznych