Forum Technologii w Energetyce Spalanie biomasy
Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej się gospodarki Nieadekwatny poziom rozwoju infrastruktury wytwórczej i transportowej paliw i energii Znaczne uzależnienie od zewnętrznych dostaw gazu ziemnego Zobowiązania w zakresie ochrony środowiska, w tym dotyczące klimatu Niemal pełne uzależnienie od zewnętrznych dostaw ropy naftowej
Priorytety PEP 2030 Poprawa efektywności energetycznej Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii Ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko PEP 2030 Dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw Rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii
Cele Polityki energetycznej Polski do 2030 r. wpisują się w : Politykę energetyczną UE (bezpieczeństwo energetyczne, ochrona klimatu, rozwój rynku) Pakiet klimatyczno-energetyczny (tzw. pakiet 3x20% : zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 20%, zmniejszenie zużycia energii o 20%, zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii do 20%) Odnowioną Strategię Lizbońską (konkurencyjność, wzrost gospodarczy i wzrost zatrudnienia) Odnowioną Strategię Zrównoważonego Rozwoju UE (konkurencyjność, dobrobyt gospodarczy, spójność społeczna, zatrudnienie, ochrona środowiska)
Priorytet IV: Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw Główne cele: Wzrost udziału OZE w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 r. oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych. Osiągnięcie w 2020 r. 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych. Ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE. Wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzących należących do Skarbu Państwa. Stworzenie optymalnych warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych surowcach. Główne działania: Utrzymanie aktualnych i wprowadzenie dodatkowych mechanizmów wsparcia dla OZE. Efektywne wykorzystanie biomasy. Wsparcie rozwoju technologii oraz budowy instalacji do pozyskiwania energii odnawialnej z odpadów zawierających materiały ulegające biodegradacji. Stworzenie warunków do budowy farm wiatrowych na morzu. Wdrożenie programu budowy biogazowni rolniczych. Wsparcie inwestycji z wykorzystaniem funduszy UE. Efekty: Osiągnięcie zamierzonych celów udziału OZE, w tym biopaliw. Zrównoważony rozwój OZE, w tym biopaliw bez negatywnych oddziaływań na rolnictwo, gospodarkę leśną, sektor żywnościowy oraz różnorodność biologiczną. Zmniejszenie emisji CO2 oraz zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski, poprzez m.in. zwiększenie dywersyfikacji energy mix.
18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Trajektoria okresowa zawarta w Prognozie zawiera udział energii ze źródeł odnawialnych (OZE) w końcowym zużyciu energii na lata 2010 2020. 2010 2012 2014 2016 2018 2020 zakładany udział energii pochodzącej z OZE [%] minimalny udział energii pochodzącej z OZE wymagany w Dyrektywie 2009/28/WE [%] zakładana nadwyżka [%]
Polityka energetyczna Polski była przedmiotem oceny Międzynarodowej Agencji Energetycznej w ramach przeprowadzonego w 2010 roku przeglądu. Raport Energy Policies of Poland 2011 Review pozytywnie ocenia priorytety Polityki energetycznej Polski do 2030 r., jako zgodne z celami polityki MAE, nakierowanymi na osiągnięcie bezpieczeństwa energetycznego, ochronę środowiska naturalnego i rozwój gospodarczy. Jednym z kluczowych zaleceń wynikających z ww. przeglądu jest kontynuacja wdrażania strategii zawartych w Polityce Energetycznej Polski do 2030 r. i Programie Działań Wykonawczych na lata 2009-2012.
Bilans Odnawialnych Źródeł Energii w Polsce
Moc zainstalowana OZE (MW) 3500 3000 2500 2556 2779 2000 1500 1158 1362 1523 1678 1993 1000 500 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011* * dane za I kw. 2011 r.
Udział energii elektrycznej z OZE w krajowym zużyciu energii elektrycznej brutto w latach 2005-2010 12 10,895 8 10 8,604 6,98 6 8 6,493 5,76 6 4 2 3,761 2,58 4,222 2,8 5,23 3,4 4,23 4 2 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 0 Produkcja energii elektrycznej z OZE [TWh] Udział energii elektrycznej wytworzonej w źródłach odnawialnych w zużyciu energii elektrycznej ogółem [%]
Produkcja energii elektrycznej w źródłach wykorzystujących biomasę w latach 2005 2010 7 000 GWh 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 1 345 875 1 818 1 314 2 343 1 797 3 267 2 752 4 888 4 287 5 756 5 152 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Produkcja energii elektrycznej w tym współspalanie
Udział poszczególnych technologii OZE w produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii 16,7 2010 r. 2020 r. 31,5 46,9 53,1 26,8 3,3 biomasa biogaz woda wiatr 9,2 12,4 biomasa biogaz woda wiatr
Produkcja energii elektrycznej oraz moc zainstalowana w instalacjach wykorzystujących biomasę w latach 2011-2020 Biomasa 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Produkcja energii elektrycznej [GWh] 6700 7700 8200 8700 8950 9200 9450 9700 9950 10200 Moc zainstalowana [MW] [1] 350 600 800 1000 1300 1350 1400 1450 1500 1550 [1] dane dotyczą tylko jednostek dedykowanych, bez uwzglednienia instalacji współspalających, ze względu na duże przedziały procentowego udziału biomasy (w całkowitym strumieniu paliwa), w odniesieniu do tych instalacji
Przewidywany podział sektora ciepła i chłodu OZE na poszczególne technologie w roku 2020. 8% 2% 3% 9% 78% Pompy ciepła Energia geotermalna Słoneczna Biomasa stała Biogaz
Przewidywany podział zużycia energii z odnawialnych źródeł energii w podziale na poszczególne sektory w roku 2020. 19% 26% 55% elektroenergetyka ciepło i chłód transport
Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w perspektywie 2020 w podziale na poszczególne technologie [ktoe]. 8,6% 84,5% 4,0% 2,9% energia pochodząca z tradycyjnych źródeł energii OZE ciepłownictwo i chłodnictwo OZE elektroenergetyka OZE transport = 10% udziału w samym transporcie
Projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii
Założenia projektowanej ustawy o odnawialnych źródłach energii Transpozycja Dyrektywy 2009/28/WE Rozwój OZE zgodnie z KPD Optymalizacja mechanizmów wparcia
Postulaty społeczne PSEW IEO PIGEO TRMEW - zachowanie systemu wsparcia opartego na zbywalnych prawach majątkowych, - zachowanie zasad obliczania średniej ceny energii elektrycznej za rok poprzedni, - utrzymanie mechanizmu opłaty zastępczej, - określenie progów wsparcia dla poszczególnych technologii, - priorytet przyłączania nowych instalacji wykorzystujących OZE, - środki z opłaty zastępczej na modernizację i rozbudowę sieci, - wyższy poziom wsparcia dla farm wiatrowych na morzu, - wyłączenia z systemu wparcia elektrowni wodnych o mocach większych niż 50 MW
Postulaty społeczne cd. PTEW TGPE TGE S.A. IGCP - administracyjne wsparcie dla generacji rozproszonej wykorzystującej OZE, - ograniczenie dostępu dla dużych instalacji systemowych do biomasy leśnej, - ograniczenie poziomu wsparcia dla współspalania, - Wprowadzenie elementów z systemu feed-in-tariff, - coroczne obniżane wsparcia dla nowych instalacji z uwagi na spadek kosztów technologii, - wprowadzenie współczynników wagowych różnicujących ilość praw majątkowych na jednostkę wyprodukowanej energii z OZE, - skorelowanie wysokości opłaty zastępczej z aktualnie kształtowanąśrednią ceną energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym.
Kluczowe elementy projektu I. Przepisy ogólne II. Zasady wykonywania działalności gospodarczej w zakresie OZE Ustawa OZE III. Krajowy system wsparcia OZE IV. Realizacja KPD i monitorowanie rynku OZE VII. Zmiany w przepisach obowiązujących; Kary pieniężne VII. Zasady dotyczące certyfikacji instalatorów urządzeń i systemów OZE V. Elastyczne mechanizmy współpracy oraz wspólne projekty OZE
Celem ustawy jest przede wszystkim: racjonalne wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, mając na względzie realizację długofalowej polityki rozwoju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej, jak również konieczność wypełnienia zobowiązań wynikających z zawartych umów międzynarodowych. umożliwienie zrównoważonego zaopatrzenia odbiorców końcowych w energię ze źródeł odnawialnych. zmniejszenie makroekonomicznych kosztów zaopatrzenia w energię, w tym także poprzez wykorzystanie długotrwałych efektów zewnętrznych, ochrona przyrody i środowiska, ochrona nieodnawialnych, kopalnych źródeł energii, jak również wspieranie dalszego rozwoju nowoczesnych technologii służących poprawie efektywności wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. implementacja regulacji ujętych w Dyrektywie 2009/28/WE
Wypełnienie celów określonych w Krajowym Planie Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych: Osiągnięcie co najmniej krajowego celu: 15 %, Realizacja orientacyjnych kursów: 8,76 % do 2012r., 9,54 % do 2014r., 10,71 % do 2016r. oraz 12,27 % do 2018r., Osiągnięcie co najmniej 10 % we wszystkich rodzajach transportu w 2020r.
Założenia szczegółowe: utrzymanie obowiązku uzyskania koncesji przed podmioty produkujące energię z OZE, utrzymanie obowiązku zakupu energii z wszystkich OZE przez tzw. sprzedawców z urzędu (włączając okres rozruchu technologicznego), utrzymanie mechanizmu wsparcia polegającego na systemie świadectw pochodzenia energii oraz opłaty zastępczej, wprowadzenie zależności pomiędzy wysokością opłaty zastępczej a średnią ceną energii ze źródeł konwencjonalnych w roku poprzednim na rynku konkurencyjnym,
Założenia szczegółowe cd.: wprowadzenie współczynników korekcyjnych dla OZE, różnicujących wysokość wsparcia od technologii i mocy zainstalowanej, a także czasu włączenia źródła do eksploatacji, wprowadzenie możliwości zmiany mnożników w taki sposób wysokość wparcia podążała za rozwojem technologii oraz wzrostem gospodarczym, ustabilizowanie mechanizmu wsparcia poprzez wprowadzenie ustawowego obowiązku obowiązywania wsparcia przez okres 15 lat, wprowadzenie wyłączeń ze wsparcia dla instalacji oddanych do użytku przed 1997 r. (poza instalacjami biogazowymi i biomasowymi),
Założenia szczegółowe cd.: utrzymanie zwolnień podatkowych dla instalacji o mocy zainstalowanej poniżej 5MW, wprowadzenie dodatkowych preferencji finansowych dla małych i mikro OZE, wprowadzenie pojęcia gwarancji pochodzenia, jako informacji potwierdzającej odbiorcy energii wolumen odbieranej energii z OZE, wprowadzenie obowiązku sporządzenia i utrzymania ogólnodostępnej bazy danych zawierającej zbiór przepisów prawa, programów i polityk o zasięgu krajowym i regionalnym, informację o przestrzennym rozmieszczeniu źródeł OZE oraz infrastruktury technicznej, analizy ekonomiczne dotyczące OZE.
Założenia szczegółowe cd.: wprowadzenie ogólnokrajowego systemu agregacji danych statystycznych dla energii wyprodukowanej we wszystkich źródłach OZE, wprowadzenie obowiązku dla operatorów dotyczącego niezwłocznego, priorytetowego przyłączenia instalacji OZE do swojej sieci, zobowiązanie OSP i OSD w obszarach swojego działania do zapewnienia wszystkim podmiotom pierwszeństwa w świadczeniu usług przesyłania lub dystrybucji enegii elektrycznej wytworzonej w OZE z zachowaniem niezawodności i bezpieczeństwa KSE,
Założenia szczegółowe cd.: wprowadzenie systemu certyfikacji dla instalatorów urządzeń i instalacji wykorzystujących OZE (kotły i piece na biomasę, pompy ciepła, płytkie systemy geotermalne, urządzenia fotowoltaiczne, kolektory słoneczne), wprowadzenie sieci jednostek egzaminujących dla kandydatów na certyfikatorów, wprowadzenie obowiązków wzorcowej roli budynków administracji publicznej oraz udziału OZE dla nowych i gruntownie modernizowanych budynków.
Harmonogram - kolejne etapy 1. Sporządzenie projektu przez Departament Energetyki MG 2. Konsultacje wewnątrz Ministerstwa Gospodarki 3. Uzgodnienia międzyresortowe i konsultacje społeczne 4. Komitet do spraw Europejskich 5. Komitet Stały Rady Ministrów 6. Rada Ministrów 7. Prace Parlamentarne
Dziękuję za uwagę Ministerstwo Gospodarki Pl. Trzech Krzyży 3/5 00-507 Warszawa tel +48 22 693 50 00 fax +48 22 693 40 46 email mg@mg.gov.pl web www.mg.gov.pl Departament Energetyki