ŹRÓDŁA FINANSOWANIA NA RYNKU ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH W POLSCE

Transkrypt

1 Katedra Statystyki ŹRÓDŁA FINANSOWANIA NA RYNKU ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH W POLSCE VI Międzynarodowa Konferencja Naukowa Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie Wiedza Gospodarka Społeczeństwo 4-6 czerwca 2014

2 PLAN PREZENTACJI Wstęp Źródła finansowania do 2013 r. Wykorzystanie nakładów i efekty Źródła finansowania dostępne aktualnie Podsumowanie

3 WSTĘP W 2009 roku przyjęto pakiet znany jako cel Ten "pakiet klimatyczno-energetyczny" obejmuje następujące cele na rok 2020: redukcji emisji gazów cieplarnianych w UE o co najmniej 20% poniżej poziomu z 1990 r. co najmniej 20% końcowego zużycia energii brutto w UE ma pochodzić z odnawialnych źródeł energii co najmniej 10% końcowego zużycia energii transportowych pochodzić ma z odnawialnych źródeł energii zmniejszenie o 20% zużycia energii pierwotnej w porównaniu z przewidywanymi poziomami, zmniejszenie to ma zostać osiągnięte poprzez poprawę efektywności energetycznej

4 WSTĘP Szczegółowe cele polityki energetycznej Polski to wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych w finalnym zużyciu energii do poziomu 15,5% w 2020, w tym: 19,3% dla energii elektrycznej 17% dla ciepłownictwa i chłodnictwa 10,2% dla paliw transportowych

5 CEL przedstawienie źródeł finansowania inwestycji związanych z pozyskiwaniem energii ze źródeł odnawialnych

6 ŹRÓDŁA FIANSOWANIA DO 2013 r. 1)Fundusze krajowe: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 2)Fundusze europejskie Program Infrastruktura i Środowisko Szwajcarski Instrument Finansowy Programy Współpracy Terytorialnej

7 NFOŚiGW Formy dofinansowania: finansowanie pożyczkowe finansowanie dotacyjne finansowanie kapitałowe

8 NFOŚiGW - programy OZE 1 - program dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji OZE 2 - program dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji Program trzeci, czyli dopłaty do kredytów na zakup i montaż kolektorów słonecznych GEOTERMIA: dotację na energetyczne wykorzystanie zasobów geotermalnych poznanie budowy geologicznej kraju oraz gospodarki zasobami złóż kopalin i wód podziemnych zmniejszenie uciążliwości wynikających z wydobywania kopalin

9 WFOŚiGW Instrumenty wsparcia wojewódzkich funduszy: preferencyjnie oprocentowane pożyczki z możliwością częściowego umorzenia dopłaty do oprocentowania kredytów i pożyczek dotacje

10 PROGRAM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO W ramach POIiŚ realizowanych było 15 priorytetów, z czego dwa dotyczą działań związanych z finansowaniem odnawialnych źródeł energii: PRIORYTET IV to przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska 667,0 mln euro (w tym 200,0 mln euro z EFRR) PRIORYTET IX to infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna 1 403,0 mln euro (w tym 748,0 mln euro z FS);

11 SZWAJCARSKI INSTRUMENT FINANSOWY Uprzywilejowane były projekty wzmacniania instytucjonalnego oraz działania organizacji pozarządowych, które mogły być finansowane w całości z budżetu szwajcarskiego.

12 EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA INTERREG III : 1)Program Współpracy Transgranicznej 2)Program Współpracy Transnarodowej 3) Program Współpracy Międzynarodowej INTERREG IV C : 27 państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Norwegia i Szwajcaria wspierane były działania zmierzające do poprawy efektywności polityki regionalnej poprzez promowanie innowacyjności i gospodarki opartej na wiedzy oraz ochronę środowiska i zapobieganie zagrożeniom budżet programu wyniósł 321 mln euro (wyłącznie środki EFRR).

13 WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW Z POIiŚ Według danych wygenerowanych z Krajowego Systemu Informatycznego KSI SIMIK 07-13, od początku uruchomienia do 30 kwietnia 2014 r. z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko projekty związane z energią odnawialną: dofinansowano na łączną kwotę prawie 1,6 mld zł największe projekty związane były z energią pochodzącą z wiatru, dofinansowanie wynosiło 1.268,05 mln zł w przypadku projektów związanych z biomasą dofinansowanie wynosiło 320,56 mln zł zaś z energią słoneczną 6,40 mln zł

14 WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW Z RPO Kwoty dofinansowania UE (w mln zł) w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych dotyczące priorytetu: Energia odnawialna ,16 mln zł 222,29 mln zł 47,34 mln zł 3,71 mln zł 44,65 mln zł hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe biomasa słoneczna wiatrowa

15 MAPA INSTALACJI OZE

16 MAPA INSTALACJI OZE elektrownie fotowoltaiczne

17 MAPA INSTALACJI OZE farmy wiatrowe

18 MAPA INSTALACJI OZE biogazownie

19 UDZIAŁ OZE Udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii w Polsce paliwa transportowe energia elektryczna ciepłownicto i chlodnictwo cel na 2020 r.

20 NFOŚiGW Program 3.3. Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii, składający się z czterech części: Część 1) BOCIAN Rozproszone, odnawialne źródła energii, program którego celem jest ograniczenie lub uniknięcie emisji CO 2 poprzez zwiększenie produkcji energii z instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii Część 2) Program dla przedsięwzięć dla odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji

21 NFOŚiGW Część 3) Dopłaty na częściowe spłaty kapitału kredytów bankowych przeznaczonych na zakup i montaż kolektorów słonecznych dla osób fizycznych i wspólnot mieszkaniowych Część 4) Prosument linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii

22 NFOŚiGW Program 3.4. System zielonych inwestycji (GIS Green Investment Scheme), składający się z siedmiu części, z których trzy związane są z OZE: Część 2) Biogazownie rolnicze Część 3) Elektrociepłownie i ciepłownie na biomasę Część 4) Budowa, rozbudowa i przebudowa sieci elektroenergetycznych w celu umożliwienia przyłączenia źródeł wytwórczych energetyki wiatrowej (OZE)

23 PROGRAM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Promocja odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej z Funduszu Spójności przekazana zostanie kwota mln euro, pośrednik: Ministerstwo Gospodarki cel: promocja, dystrybucja lub wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, poprawa efektywności energetycznej w sektorze publicznym i mieszkaniowym oraz wdrażanie inteligentnych systemów dystrybucji

24 PROGRAM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Rozwój infrastruktury bezpieczeństwa energetycznego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego przekazana zostanie kwota 642 milionów euro pośrednik: Ministerstwo Gospodarki cel: rozwój inteligentnych systemów dystrybucji, magazynowania i przesyłu gazu ziemnego i energii elektrycznej

25 REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE Regionalne Programy Operacyjne na lata dotyczące energii ze źródeł odnawialnych realizowane są w województwach: małopolskim podkarpackim śląskim opolskim świętokrzyskim lubelskim

26 REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE 4.1. Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych; 4.2. Promowanie efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach; 4.3 Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym budynkach publicznych, i w sektorze mieszkaniowym; 4.7 Promowanie wykorzystania wysokosprawnej kogeneracji ciepła i energii elektrycznej w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe.

27 NORWESKI MECHANIZM FINANSOWY Program Operacyjny (PL04) Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii cel: redukcja emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń powietrza oraz zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie zużycia energii

28 forma bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej przez Szwajcarię Polsce i 9 innym państwom członkowskim UE na mocy umów międzynarodowych, ponad 1 mld franków szwajcarskich trafi do dziesięciu nowych państw członkowskich przewidywał dla Polski niemal połowę środków (ok. 489 mln CHF) cel: zmniejszanie różnic społeczno-gospodarczych istniejących pomiędzy Polską a wyżej rozwiniętymi państwami UE oraz różnic na terytorium Polski pomiędzy ośrodkami miejskimi a regionami słabo rozwiniętymi pod względem strukturalnym FUNDUSZ SZWAJCARSKI

29 EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej na lata w których uczestniczy strona polska, są obecnie w trakcie przygotowania pracują nad nimi międzynarodowe grupy robocze, w skład których wchodzą przedstawiciele administracji rządowej i samorządów z państw zaangażowanych we współpracę projekty dokumentów są też przedmiotem konsultacji społecznych rozpoczęcie realizacji programów powinno nastąpić w 2015 roku, po ich przyjęciu przez Komisję Europejską

30 PODSUMOWANIE Do 2013 r. w Polsce wykorzystywane były środki z: Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Polska korzystała także ze środków zagranicznych takich jak: Program Infrastruktura i Środowisko w ramach Funduszu Spójności Szwajcarskiego Instrumentu Finansowego Programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej

31 PODSUMOWANIE Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Program Infrastruktura i Środowisko na lata Regionalne Programy Operacyjne Norweski Program Operacyjny Fundusz Szwajcarski

32 PODSUMOWANIE Jak wynika z badań TNS OBOP polacy są przychylnie nastawieni do tematu energii odnawialnej: 45% obywateli najchętniej wykorzystałoby energię pochodzącą z odnawialnych źródeł energii w swoich gospodarstwa domowych również 45% odpowiedziało pozytywnie na pytanie o chęć zainwestowania w małe, przydomowe, odnawialne źródła energii

33 LITERATURA Dyrektywa 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 140/16, fundacjaenergia.pl [ ] strona internetowa Fundacji na rzecz Czystej Energii Fundusze na odnawialne źródła energii poradnik, Fundacja Wspomagania Wsi, [ ], < Polacy o źródłach energii odnawialnej. Wyniki badania opinii publicznej 2013 r., wycinek z: Krajowego Planu Rozwoju Mikroinstalacji Odnawialnych Źródeł Energii do 2020 roku, Synteza (2013), Warszawa, Instytut Energetyki Odnawialnej we współpracy z członkami i partnerami Związku Pracodawców Forum Energetyki Odnawialnej, [ ], < 2Fpl%2Fekspertyzy%2Fdoc_download%2F652-wyniki-bada-opinii-publicznej-polacy-o-rodach-energiiodnawialnej.html&ei=VAp_U8n5F4vB7AaxxYDQDg&usg=AFQjCNGDR_5Kaq0JOUOBZmxcXdDemAVieg&sig2=mERhN7FUByMRQgr9tH ZHGA&bvm=bv ,d.bGE> Program operacyjny infrastruktura i środowisko (projekt), Warszawa, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, [ ], < Umowy o dofinansowanie wg programów oraz tematu priorytetu raport Krajowego Systemy Informacyjnego stan na r. < 14.xls>. [ ] strona internetowa firmy doradczej A1 Europa [ ] portal Funduszy Europejskich, Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej [ ] portal Funduszy Europejskich [ ] portal Funduszy Strukturalnych [ ] Strona internetowa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej [ ] portal Funduszy Europejskich, Program Infrastruktura i Środowisko

34 Katedra Statystyki ŹRÓDŁA FINANSOWANIA NA RYNKU ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH W POLSCE VI Międzynarodowa Konferencja Naukowa Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie Wiedza Gospodarka Społeczeństwo 4-6 czerwca 2014