PS-1.431.1.14.2011[AK LS JJ] Egz. Nr 2 PROTOKÓŁ z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Domu Pomocy Społecznej przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie przeznaczonego dla osób przewlekle psychicznie chorych. Na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) do zadań wojewody należy nadzór nad realizacją zadań samorządu powiatowego w tym nad jakością działalności jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz nad jakością usług, określonych w rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 roku w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. Nr 217, poz. 1837), a także nad zgodnością zatrudnienia pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z wymaganymi kwalifikacjami. Wojewoda w wyniku przeprowadzanych przez zespół inspektorów czynności, może wydać jednostce organizacyjnej pomocy społecznej albo kontrolowanej jednostce zalecenia pokontrolne. Natomiast zgodnie z art. 129 ustawy w przypadku niepodjęcia lub niewykonania czynności wynikających z zaleceń pokontrolnych, mających na celu ograniczenie lub likwidację stwierdzonych, istotnych uchybień lub nieprawidłowości w zakresie działań i usług objętych standardami, świadczonych przez jednostki organizacyjne pomocy społecznej albo kontrolowane jednostki, wojewoda może orzec o czasowym lub stałym cofnięciu zezwolenia na prowadzenie placówki. W oparciu o 4 i 5 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie kontroli i nadzoru w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) w dniach od 13 września do 16 września 2011 r. kontrolę kompleksową w Domu Pomocy Społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie przeprowadził zespół inspektorów w następującym składzie: - Aneta Małgorzata Kalityńska - starszy inspektor wojewódzki Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie - osoba kierująca zespołem, - Lilia Sikoń - starszy inspektor wojewódzki Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie, - Janina Jakubowska - starszy inspektor Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie na podstawie upoważnienia z dnia 2 września 2011 r. Nr 103/2011 wydanego z upoważnienia Wojewody Zachodniopomorskiego przez Piotra Domagalskiego Zastępcy Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Kontrolę przeprowadzono zgodnie z planem kontroli zewnętrznych na 2011 r. Okres objęty kontrolą: 01 stycznia 2010 r. - do dnia kontroli. 1
Podczas kontroli analizie poddano następujące zagadnienia: 1) Potrzeby bytowe: a) zapewnienie odpowiedniego miejsca zamieszkania; b) wyżywienie i organizacja posiłków; c) zapewnienie odzieży i obuwia; d) utrzymanie czystości. 2) Usługi opiekuńcze: a) udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych; b) pielęgnacja; c) niezbędna pomoc w załatwianiu spraw osobistych; d) zapewnienie środków czystości i higienicznych oraz pomoc w utrzymaniu higieny osobistej; e) organizacja i działalność zespołów terapeutyczno - opiekuńczych. 3) Usługi wspomagające: a) świadczenie pracy socjalnej; b) organizacja terapii zajęciowej; c) możliwość korzystania mieszkańców z biblioteki lub punktu bibliotecznego codziennej prasy oraz przepisów prawnych dot. domów pomocy społecznej; d) umożliwienie zaspokojenia potrzeb kulturalnych; e) zapewnienie regularnego kontaktu z Dyrektorem Domu, sprawność załatwiania skarg i wniosków, zapewnienie warunków do rozwoju samorządności mieszkańców Domu; f) zaspokojenie potrzeb religijnych oraz sprawienie pogrzebu zgodnie z wyznaniem zmarłego mieszkańca; g) zapewnienie kontaktu z psychologiem oraz psychiatrą; h) zapewnienie bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych i przedmiotów wartościowych. 4) Poziom zatrudnienia oraz kwalifikacje pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego. 5) Świadczenie usług w zakresie zapewnienia dostępu do świadczeń zdrowotnych i rehabilitacji leczniczej. Dom Pomocy Społecznej przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie jest jednostką organizacyjną Miasta Szczecina, nadzór nad tą jednostką sprawuje Prezydent Miasta Szczecina. Dom przeznaczony jest dla 68 osób przewlekle psychicznie chorych. Dom posiada zezwolenie na czas nieokreślony, zgodnie z decyzją nr 23/2008, PS.1.LS.9013-5/08 z dnia 24.10.2008 r. Dyrektorem Domu Pomocy Społecznej jest Leopold Chełmiński, który od dnia 16 lipca 2007 r. został zatrudniony został na tym stanowisku w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony. Następnie na podstawie porozumienia zawartego w dniu 14 lipca 2009 r. został przeniesiony z dniem 16 lipca 2009 r. na stanowisko zastępcy dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie. Z kolei na mocy porozumienia z dnia 29.01.2010 r. ponownie od dnia 1 lutego 2010 r. objął stanowisko dyrektora Domu Pomocy Społecznej. Posiada wykształcenie wyższe, specjalizację z zakresu organizacji w pomocy społecznej oraz wymagany na zajmowanym stanowisku staż pracy, zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej. 2
Dom funkcjonuje w oparciu o Statut Regulamin Organizacyjny Domu Pomocy Społecznej przy ul. Wł. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie stanowiący załącznik do Zarządzenia Nr 189/10 Prezydenta Miasta Szczecin z dnia 30 kwietnia 2010 r. W czasie kontroli informacji udzielali: 1. Leopold Chełmiński dyrektor Domu, 2. ( ) kierownik działu terapeutyczno - opiekuńczego, 3. ( ) - kierownik działu obsługi, 4. ( ) specjalista ds. kadr i płac. W czasie kontroli stan mieszkańców Domu Pomocy Społecznej wynosił 68 osób, w tym 2 osoby przebywały w szpitalu, 1 osoba była nieobecna, a 5 osób w związku z zawiązaną współpracą i 5 - dniową wymianą mieszkańców między tą placówką a DPS w Mościszkach przebywało na wyjeździe. W okresie objętym kontrolą do Domu przyjęte zostały osoby na podstawie: - decyzji administracyjnych wydanych przed 01.01.2004 r. (objęci dotacją) - 5 osób, - decyzji administracyjnych wydanych po 01.01.2004 r. - 63 osoby, w tym: za pobyt w Domu koszty pokrywa gmina i 70% dochodu mieszkańca dla 62 osób, gmina i członkowie rodziny oraz 70% dochodu mieszkańca dla 6 osób. (Zał. nr 1 - upoważnienie do kontroli i program, Regulamin Organizacyjny Domu, dokumenty dot. kwalifikacji Dyrektora DPS, informacje dot. liczby mieszkańców przebywających w DPS). Ustalenia ogólne Dyrektor przedłożył zespołowi inspektorów następujące dokumenty: - Decyzję PZ-MH/5580/24/10 z dnia 15 marca 2010 r. Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, z której wynika, że na Dom nałożono obowiązki: 1/ "Spowodować, aby oddymianie klatki schodowej przy części administracyjnej obiektu następowało na sygnał z instalacji pożarowej klatki schodowej oraz było możliwe z rozmieszczonych w klatce schodowej ręcznych przycisków ( ), 2/ Istniejącą w obiekcie instalację hydrantów wewnętrznych doprowadzić do stanu, w którym będzie możliwe jej bezzwłoczne użycie, niewymagające ręcznego wysterowania zaworów na przyłączu wodociągowym". Pismem z dnia 24.08.2010 r. Dyrektor DPS powiadomił Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie o wykonaniu powyższych zadań, o czym świadczy również pismo TEC/374/2010 z dnia 30.04.2010 r. Przedsiębiorstwa Handlowo-Technicznego Sprzętu Pożarniczego i Ochronnego SUPON S.A. w Szczecinie, - protokoły konserwacji sprzętu p. poż. sporządzone przez Przedsiębiorstwo Handlowo- Techniczne Sprzętu Pożarniczego i Ochronnego SUPON S.A. w Szczecinie w dniach: 30.03.2010 r., 15.06.2010 r., 02.09.2010 r., 09.12.2010 r., 15.03.2011 r., 07.06.2011 r., 08.09.2011 r. - protokół badania okresowego dźwigu sporządzony przez Urząd Dozoru Technicznego w Szczecinie w dniu 09.12.2010 r., z którego wynika, że Dom został zobowiązany do realizacji poprzedniego zalecenia dot. barierek ochronnych na dachu kabiny, naprawienia oświetlenia w kabinie /zbyt małe natężenie światła/, zamontowania kosza najniższej oprawie świetlnej w szybie. Dyrektor przedłożył dokumentację potwierdzającą usunięcie powyższych nieprawidłowości, 3
- pismo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie z dnia 07.05.2010 r. dot. znikomego skażenia wody ciepłej pałeczkami bakterii Legionella sp. oraz uznania powyższego skażenia za nie zagrażające zdrowiu i życiu osób przebywających na terenie DPS, - protokół kontroli Nr Hz-182/10 Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie z dnia 04.06.2010 r. - nie stwierdzono nieprawidłowości, - protokół kontroli Nr NHK-8/10 Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie z dnia 28.06.2010 r. - nie stwierdzono nieprawidłowości, - protokół kontroli Nr HŻ-133/10 Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie z dnia 28.06.2010 r. - w którym odnotowano nieprawidłowość polegającą na odkładaniu zbyt małej ilości próbek pokarmowych, usuniętą niezwłocznie, - sprawozdanie z badań mikrobiologicznych Nr B.M./PW/328/11 z dnia 01.03.2011 r. sporządzone przez Wojewódzką Stację Sanitarno - Epidemiologiczną w Szczecinie - badanie próbek wody, - decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie z dnia 06.04.2011 r. zakazującą korzystania z wody ciepłej w postaci drobnocząstkowego pyłu wodnego łazience nr 115 do czasu uzyskania wyników badań potwierdzających właściwą jakość wody. Po przeprowadzonej zaleconej dezynfekcji kolejne badania nie wykazały ponadnormatywnej obecności pałeczek Legionella sp. w wodzie ciepłej i stwierdzono brak przeciwwskazań do korzystania z pryszniców w ww. łazience oraz uznano powyższą decyzję za wykonaną /pismo PS -HK-973/11 Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie z dnia 06.04.2010 r./. Ponadto przedłożono obowiązujące w Domu zarządzenia: - Zarządzenie nr 01/2010 r. Dyrektora Domu Pomocy Społecznej z dnia 25.01. 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynku DPS, - Zarządzenie nr 29/2010 r. Dyrektora Domu Pomocy Społecznej przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie z dnia 14 września 2010 r. w sprawie wprowadzenia "Instrukcji bezpieczeństwa pożarowego oraz postępowania w sytuacji klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia", (Zał. nr 2 kserokopie powyższych protokołów kontroli, pism i zarządzeń). Ad. 1. Zapewnienie warunków bytowych: a) miejsce zamieszkania Dom usytuowany jest w zespole urbanistycznym dawnego zespołu szpitalno - opiekuńczego Kückenmühler Anstalten. Budynki przy ul. Broniewskiego 4 i ul. Broniewskiego 6 stanowią integralne komponenty zabytkowego zespołu. Na podstawie Decyzji w sprawie wpisania dobra kultury do rejestru zabytków z dnia 10 kwietnia 1984 r. Nr Kl.III-5340/4/84, A-1035/84 Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie kompleks budynków, 4
do których należą również obiekty DPS wpisane zostały do rejestru zabytków i podlegają ochronie konserwatorskiej. Powierzchnia całkowita parceli zajmowanej przez Dom wynosi ok. 4000 m². Teren wokół Domu jest zagospodarowany i ogrodzony płotem z dwoma bramami. Główna brama otwierana jest za pomocą pilota zdalnego sterowania. Przy niej znajduje się furtka wejściowa otwierana przez pracownika portierni po użyciu domofonu. Druga brama pomocnicza zamykana jest na zamek. Dom składa się z 2 budynków mieszkalnych połączonych łącznikiem oraz budynku po byłej pralni, połączonego również łącznikiem. Dom stanowi obiekt trzykondygnacyjny, podpiwniczony /oprócz części łącznikowej/. Budynek mieszkalny posiada 7 wejść: 1 główne z przejściem przez portiernię, 4 otwierane w porze dziennej, 1 przeznaczone dla personelu kuchni oraz 1 przeciwpożarowe. Przed wejściem do Domu wybudowany jest podjazd o powierzchni antypoślizgowej, przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Budynek wyposażony został w dźwig osobowy przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, łączący poszczególne kondygnacje. Obiekt wyposażony jest w system instalacji przeciwpożarowej CPS i czujki znajdujące się we wszystkich pokojach mieszkalnych, pomieszczeniach gospodarczych i ciągach komunikacyjnych. System nadzoruje specjalistyczna firma "Supon" na podstawie zawartej umowy z Domem. W Domu zamontowany jest również system oddymiania, który nadzorowany jest przez firmę "Supon". Dom wyposażony jest w system instalacji przyzywowej składający się z centralki odbiorczej usytuowanej w gabinecie medycznej pomocy doraźnej oraz przycisków przyzywowych znajdujących się we wszystkich pokojach mieszkalnych, łazienkach oraz w pomieszczeniach ogólnodostępnych. Podczas kontroli sprawdzono funkcjonowanie tego systemu - po dokonaniu zgłoszenia stwierdzono awarię systemu, która została niezwłocznie usunięta. Podczas kolejnego sprawdzenia systemu pracownik Domu dotarł na miejsce wezwania w czasie krótszym niż 1 minuta. Obiekt objęty jest systemem całodobowego monitoringu, 16 kamer rejestruje najbardziej strategiczne miejsca, monitory umieszczone są w gabinecie medycznej pomocy doraźnej oraz na portierni. System ten nadzorowany jest przez specjalistyczną firmę "Commtel" na podstawie zawartej umowy. Ponadto Dom podpisał umowę z firmą "Codar Security", która zapewnia całodobową ochronę obiektu. (Zał. nr 3 - Informacje ogólne dot. warunków bytowych - stan na dzień 13.09.2011 r., Decyzja w sprawie wpisania dobra kultury do rejestru zabytków z dnia 10 kwietnia 1984 r. Nr Kl.III-5340/4/84, A-1035/84 Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie wraz z postanowieniem z dnia 11.12.2001 r., umowa z firmą "Codar Security", umowa z firmą "Supon", umowa z firmą "Commtel"). 5
Stan i struktura pomieszczeń znajdujących w Domu: Dom Pomocy Społecznej zapewnia mieszkańcom następujące pomieszczenia: Struktura pomieszczeń DPS: Liczba pomieszczeń: Pokoje mieszkalne 29 1 + aneks wypoczynkowy Pokój dziennego pobytu na II piętrze Jadalnia 2 Gabinet medycznej pomocy doraźnej 1 Pomieszczenie do terapii zajęciowej 5 Pomieszczenie do rehabilitacji 1 Kuchenka pomocnicza 2 Pomieszczenie pomocnicze do prania 2 i suszenia Palarnia 1 Pokój gościnny 1 Miejsce kultu religijnego wydzielone w części pokoju dziennego pobytu Wymienione pomieszczenia ogólnodostępne wyposażone są w sprzęt i urządzenia stosownie do ich przeznaczenia. (Zał. nr 4 - Informacja o pomieszczeniach ogólnodostępnych wg stanu na dzień 13.09.2011r.). Pokoje mieszkalne: Z przedłożonego dokumentu pn. Informacja o pokojach mieszkalnych wg stanu na dzień 13 września 2011 r. " wynika następujący stan bazy mieszkaniowej: DPS dysponuje ogółem 29 pokojami mieszkalnymi jednoosobowymi i wieloosobowymi zgodnie z poniższym zestawieniem: - 3 pokoje jednoosobowe, - 13 pokoi dwuosobowych, - 13 pokoi trzyosobowych, Dom nie posiada pokoi czteroosobowych. Powierzchnia pokoi mieszkalnych w Domu wynosi łącznie 498,28 m², średnia powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca wynosi 7,32 m². Powierzchnia pokoi jednoosobowych wynosi ogółem 29,80 m², średnia powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca wynosi 9,93 m². Z tabeli zawartej w informacji wynika, iż pokoje jednoosobowe w dolnej granicy mają powierzchnię rozpoczynającą się od 9,30 m² w górnej granicy do 11,2 m², a więc powierzchnia tych pokoi spełnia wymogi określone standardem (9,00 m²). 6
Powierzchnia pokoi dwuosobowych wynosi ogółem 178,28 m², średnia powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca wynosi 6,86 m². Z ww. tabeli wynika, iż pokoje dwuosobowe w liczbie 13 posiadają powierzchnię w dolnej granicy od 11,60 m², w górnej do 16,96 m², średnia powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca wynosi 6,86 m², a zatem pokoje dwuosobowe spełniają wymogi standardu (6,00 m² przypadające na jednego mieszkańca w pokoju wieloosobowym). Pokój dwuosobowy nr 015 ma powierzchnię 11,60 m², a zatem poniżej wartości 6 m² przypadających na jednego mieszkańca, ale zgodnie z 6 ust.1 pkt 3 ppkt c rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie domów pomocy społecznej pokój uznaje się za spełniający wymagane normy ( ), jeżeli odstępstwo poniżej wymaganej powierzchni nie jej większe niż 5%. W tym przypadku odstępstwo od wymaganej powierzchni pokoju dwuosobowego wynosi 0,40 m², a zatem uznaje się go za pokój spełniający standard. Powierzchnia pokoi trzyosobowych wynosi ogółem 290,20 m², średnia powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca wynosi 7,44 m². Z ww. tabeli wynika, iż pokoje trzyosobowe w liczbie 13 mają powierzchnię w dolnej granicy od 17,40 m², a w górnej do 27,9 m. Pokoje trzyosobowe nr 010 /pow. 17,90 m²/, nr 111 /pow. 17,80 / oraz nr 114 /pow. 17,40 m²/ posiadają powierzchnię poniżej wartości 6 m² przypadających na jednego mieszkańca. W tych przypadkach odstępstwo od wymaganej powierzchni pokoju dwuosobowego wynosi maksymalnie 0,60 m², a zatem uznaje się je za pokoje spełniające standard. Stwierdza się, iż Dom Pomocy Społecznej zapewnia wymaganą standardem strukturę pokoi mieszkalnych, tj. pokój mieszkalny jednoosobowy i pokoje wieloosobowe, średnia powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca jest zgodna z normami standardu określonymi w 6 ust. 1 pkt 3 lit. a i b rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. Wyposażenie pokoi Pokoje wyposażone są w tapczany lub łóżka, stoliki, krzesła, komody, szafki nocne, szafy ubraniowe oraz w części pokoi znajduje się sprzęt rtv. Dwa z nich nie są umeblowane w sposób zgodny ze standardem, wyposażone są tylko w niezbędne sprzęty; jak wyjaśnił dyrektor DPS taki stan rzeczy wynika z faktu, że ich mieszkańcy nie życzyli sobie innych mebli w swoim pokoju. Mieszkańcy mają możliwość wyposażenia swoich pokoi we własny sprzęt meblowy i audiowizualny. Wszystkie pokoje wyposażone są w odpowiednia liczbę wyprowadzeń elektrycznych. Podczas kontroli w DPS trwał remont polegający na malowaniu ścian kolejno w poszczególnych pokojach mieszkalnych. W czasie wizytacji pomieszczeń mieszkalnych zespół inspektorów stwierdził, że wyposażenie pokoi mieszkalnych jest zgodne w wymogami standardu. W czasie wizytacji budynku mieszkalnego stwierdzono, iż pokoje mieszkalne były czyste, wywietrzone, wolne od nieprzyjemnych zapachów. Szerokość otworów drzwiowych do wszystkich pokoi mieszkalnych, pomieszczeń sanitarnych i pomieszczeń ogólnodostępnych wynoszą od 90 cm do 100 cm, a szerokość otworu drzwiowego przy wejściu głównym wynosi 100 cm, a więc odpowiadają normom. 7
(Zał. nr 5 Informacja o pokojach mieszkalnych, wg stanu na dzień 13.09.2011 r., notatka dot. wejść w Domu Pomocy Społecznej). Warunki sanitarne W DPS znajduje się 10 ogólnodostępnych łazienek, w których zapewnia się mieszkańcom możliwość korzystania z 17 urządzeń kąpielowych, tj.: - wanny - 3, - natryski - 14. Na jedno urządzenie przeznaczone do kąpieli przypada 4 mieszkańców. Pomieszczenia higieniczno - sanitarne oraz większość pokoi mieszkalnych wyposażone są także w umywalki. Dom zapewnia mieszkańcom możliwość korzystania w 14 toaletach ogólnodostępnych z 19 oczek wc, tak więc na jedno oczko wc przypada 3,6 osób. Ponadto w pomieszczeniach sanitarnych znajdują się również 2 pisuary. Spośród 68 mieszkańców Domu 17 z nich korzysta stale z pieluchomajtek. Pomieszczenia sanitarne są dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych - przy urządzeniach sanitarnych zamontowane zostały uchwyty, prysznice są bezbrodzkowe. W czasie wizytacji pomieszczeń sanitarnych stwierdzono, iż pomieszczenia te były czyste, wolne od przykrych zapachów, pomieszczenia były wyposażone w niezbędne środki do higieny tj. mydło w płynie oraz papier toaletowy. Stwierdza się, iż Dom Pomocy Społecznej zapewnia mieszkańcom w pomieszczeniach higieniczno - sanitarnych odpowiednią liczbę urządzeń kąpielowych i oczek wc, wynikających ze standardu. (Zał. nr 6 Informacja o pomieszczeniach higieniczno - sanitarnych wg stanu na 13.09.2011 r.). b) wyżywienie i organizacja posiłków. W okresie objętym kontrolą średnia stawka żywieniowa w DPS przypadająca na jednego mieszkańca przedstawiała się następująco: - w 2010 r. wynosiła 8,75 zł. - od 1 stycznia 2011 r. do sierpnia 2011 r. - wynosiła 9,44 zł. Dom Pomocy Społecznej ma własną kuchnię wraz z zapleczem kuchennym; w kuchni zatrudnionych jest 6 osób na stanowisku kucharza i pomocy kuchennej. Ponadto w ramach prac interwencyjnych zatrudnione są 2 osoby w łącznym wymiarze 1 etatu w charakterze pomocy kuchennej. Osoby te pracują w systemie zmianowym tj. w godz. od 6 do 14 oraz od 14 do 20. Osobom, którym lekarz zlecił stosowanie odpowiedniej do stanu zdrowia diety otrzymują posiłki dietetyczne, w przypadku diety cukrzycowej oraz odchudzającej otrzymują dodatkowy posiłek dietetyczny. W trakcie trwania kontroli posiłki normalne spożywało 35 mieszkańców, posiłki dietetyczne spożywało 33 mieszkańców, w tym: - z diety "R" wysokobiałkowej korzystała 1 osoba, - z diety wysokokalorycznej korzystała 1 osoba, - z diety lekkiej korzystało 13 osób, 8
- z diety lekkiej / niskocholesterolowej korzystała 1 osoba, - z diety lekkiej / przecieranej korzystała 1 osoba, - z diety cukrzycowej korzystało 10 osób, - z diety wątrobowo - cukrzycowej korzystała 1 osoba, - z diety 1000 kcal - 1200 kcal korzystały 4 osoby, - z diety bezmięsnej korzystała 1 osoba. Organizacja wydawania posiłków dla mieszkańców przedstawia się następująco: - śniadanie - w godz. od 8.30 do 10.30, - obiad - w godz. od 13.30 do 15.30, - kolacja - w godz. od 18.00 do 20.00. Wydawanie posiłków dodatkowych dla osób ze zleconą dietą: - II śniadanie - o godz. 11.00. Organizacja wydawania posiłków dla mieszkańców z dietą odchudzającą przedstawia się następująco: - śniadanie - w godz. od 7.00 do 8.00, - II śniadanie - w godz. od 10.00 do 11.00, - obiad - w godz. od 13.00 do 14.00, - podwieczorek - w godz. od 16.00 do 17.00, - kolacja - w godz. od 19.00. Z uwagi na fakt, że liczba osób, które zgodnie z zaleceniem lekarza mają ograniczaną wartość kaloryczną posiłków wynosi 4 osoby, a ponadto osoby te mają przygotowane inne jadłospisy oraz otrzymują posiłki dodatkowe, grupa tych mieszkańców spożywa posiłki w swoim gronie /stanowiąc tym samym również i grupę wsparcia osób odchudzających się/ i w innych porach niż pozostała część mieszkańców. Dom zapewnia mieszkańcom wyboru zestawu posiłków zgodnie z zaleceniami lekarskimi oraz własnymi preferencjami, mieszkańcy mogą również otrzymać dodatkowo ziemniaki, surówkę, zupę. Z przedłożonego kontrolującym dokumentu dot. organizacji żywienia wynika, że kuchenka pomocnicza są wyposażone w odpowiedni sprzęt taki jak: lodówka, kuchenka mikrofalowa, kuchnia elektryczna, piekarnik oraz naczynia, sztućce, foremki do pieczenia. Z informacji dotyczącej żywienia i organizacji posiłków wynika, że mieszkańcy mają możliwość spożywania posiłków w dwóch jadalniach mieszczących się na parterze budynku Domu. Posiłki wydawane są na dwie zmiany, tj. na I zmianie wydawane są posiłki dla 44 mieszkańców, na II zmianie wydawane są posiłki dla 21 mieszkańców Domu W trakcie trwania kontroli w jadalniach posiłki spożywało 65 osób, a w pokojach mieszkalnych posiłki spożywały 3 osoby. W dniu kontroli liczba osób wymagających karmienia wynosiła 2 osoby, a pomocy przy karmieniu wymagały 2 osoby. Liczba mieszkańców samodzielnie spożywających posiłki wynosiła 64 osoby. Karmieniem mieszkańców w porach spożywania poszczególnych posiłków zajmują się pracownicy zespołu terapeutyczno - opiekuńczego. 9
Kontroli poddano wyrywkowo niżej wymienione jadłospisy dekadowe uwzględniające dietę normalną, oraz jadłospisy dekadowe dla osób objętych dietę wynikającą z zaleceń lekarskich za okres: - od 08.09.2010 r. do 17.09.2010 r., - od 07.12.2010 r. do 16.12.2010 r., - od 13.09.2011 r. do 22.09.2011 r., oraz jadłospisy świąteczne: od 17.12.2010 r. do 26.12.2010 r., od 16.04.2011 r. do 25.04.2011 r. Z przedłożonych jadłospisów wynika, że mieszkańcy mają urozmaicone menu - w zestawach poszczególnych posiłków uwzględniono potrawy mączne, produkty mięsne, drobiowe, ryby, przetwory mleczne, jajka, warzywa, owoce, napoje owocowe. Jadłospisy dzienne wywieszone są na tablicy ogłoszeń, przy poszczególnych posiłkach umieszczona jest ich gramatura. Z rozmów przeprowadzonych w czasie kontroli z mieszkańcami Domu wynikała pozytywna ocena wyżywienia oferowanego przez DPS. Zespół inspektorów stwierdził, iż w zakresie żywienia i organizacji posiłków Dom spełnia wymogi określone w standardzie. (Zał. nr 7 Informacja dotycząca żywienia i organizacji posiłków, kserokopie jadłospisów). c) zapewnienie odzieży i obuwia Z przedłożonych dokumentów dot. zaopatrzenia mieszkańców w odzież i obuwie wynika, że w okresie objętym kontrolą nie było mieszkańców, którzy z powodu niskich dochodów nie byłyby w stanie samodzielnie sfinansować zakupu odzieży i obuwia. Pomimo tego DPS dokonał zakupu odzieży i obuwia, stanowiące formę prezentów, nagród czy okolicznościowych podarunków przeznaczonych dla mieszkańców. W 2010 r. wydał na ten cel kwotę 1.052,91 zł, a w 2011 r. - 450 zł oraz przedłożył przykładowe faktury dokumentujące powyższe zakupy. Ponadto Dom pozyskuje od anonimowych darczyńców oraz pracowników Domu odzież i obuwie, które następnie są przekazywane mieszkańcom w zależności od ich potrzeb. Przyjmowanie darów nie jest protokołowane przez Dom. Jak wynika z przedłożonej dokumentacji organizacja zakupu odzieży i obuwia przedstawia się w następujący sposób: - wyjście na zakupy samodzielnie - 8 osób, - wyjście na zakupy z bliską osobą - 10 osób, - wyjazd na zakupy transportem DPS - 6 osób, - wyjazd na zakupy transportem DPS z pracownikiem pierwszego kontaktu - 12 osób, - dokonanie zakupu na prośbę mieszkańca przez pracownika pierwszego kontaktu - 10 osób, - dokonanie zakupu przez opiekuna prawnego lub kuratora - 12 osób, - dokonanie zakupu przez opiekuna prawnego lub kuratora wraz z mieszkańcem - 5 osób. Z informacji uzyskanych w tym zakresie wynika, iż mieszkańcy posiadają odpowiednią odzież i obuwie, stosownie do pory roku, w ilościach zaspakajających ich potrzeby. Raz w miesiącu pracownik pierwszego kontaktu dokonuje wraz z mieszkańcem przeglądu jego rzeczy i ustala ewentualną konieczność doposażenie go w niezbędne artykuły. Sprawdzana jest również jakość odzieży oraz konieczność ew. naprawy, czyszczenia czy kasacji. Wszelkie działania odnotowywane są w "Karcie zaopatrzenia mieszkańców w odzież i obuwie". Dyrektor przedstawił kontrolującym przykładowe karty 10
dot. mieszkańców o różnym poziomie sprawności tj.: ( ). Z analizy powyższych dokumentów wynika, że mieszkańcy posiadają wymaganą standardem odzież i obuwie. Jedna z opiekunek posiadająca doświadczenie i umiejętności krawieckie dokonuje napraw i przeróbek odzieży; wykonuje te czynności na prośbę mieszkańca lub pracownika pierwszego kontaktu. Podczas wizytacji pokoi mieszkalnych stwierdzono, iż mieszkańcy mieli w swoich szafach ubraniowych bieliznę osobistą, odzież zewnętrzną, kapcie oraz obuwie na daną porę roku. Podczas kontroli mieszkańcy ubrani byli w czystą, estetyczną odzież, odpowiednią do pogody. (Zał. nr 8 - Informacja dot. zaopatrzenia mieszkańców w odzież i obuwie 2010-2011 r., faktury zakupu odzieży i obuwia, Karty zaopatrzenia mieszkańców w odzież i obuwie, Wykaz wydatków DPS). d) utrzymanie czystości pomieszczeń mieszkalnych i sanitarnych: Utrzymaniem w należytej czystości i estetyce pomieszczeń mieszkalnych i sanitarnych zajmują się pracownicy Domu zatrudnieni na umowę o pracę na stanowisku pokojowej w liczbie 4 osób /4 etatów/ oraz 2 osób zatrudnionych w ramach prac interwencyjnych na stanowisku pokojowej /1 etat/. Z dokumentów "Plan pracy pokojowych poszczególne dni tygodnia" oraz "Plan pracy pokojowych" wynika, że pomieszczenia mieszkalne i sanitarne oraz ogólnodostępne, a także ciągi komunikacyjne sprzątane są przez pokojowe codziennie oraz dodatkowo, jeżeli zachodzi taka potrzeba. Ponadto dodatkowo m.in. we wtorki następuje dezynfekcja pomieszczeń sanitarnych oraz sprzątanie trudniej dostępnych miejsc w pokojach mieszkalnych, w środy - czyszczenie ścian na korytarzach i mycie drzwi, w czwartki - sprzątanie palarni i mycie okien, w soboty - sprzątanie schodów i wywożenie prania. Dom przeznaczył na utrzymanie czystości w 2010 r. kwotę 28.387,85 zł, a w 2011 r. - 16.195,01 zł. Dyrektor przedstawił "Plan czynności kontrolnych przeprowadzonych w Domu Pomocy Społecznej przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie w roku 2011" będący załącznikiem do Zarządzenia nr 43/10 z dnia 31.12.2010 r. wraz przykładowymi protokołami z kontroli prac pokojowych przeprowadzonych przez kierownika działu terapeutyczno - opiekuńczego. W dniach kontroli wszystkie pokoje mieszkalne i pomieszczenia higieniczno-sanitarne oraz pomieszczenia ogólnodostępne były posprzątane i wolne od nieprzyjemnych zapachów. (Zał. nr 9 - Utrzymywanie czystości w Domu od 2010-2011 r., Plan pracy pokojowych w poszczególne dni tygodnia, Plan pracy pokojowych, przykładowe protokoły, Plan czynności kontrolnych przeprowadzonych w Domu Pomocy Społecznej przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie w roku 2011). Ad. 2. Usługi opiekuńcze: Charakterystyka mieszkańców Domu Dom Pomocy Społecznej w Szczecinie przy ul. Broniewskiego 4/6 jest domem stałego pobytu dla osób przewlekle psychicznie chorych, Dom przeznaczony jest na 68 miejsc. Z dokumentu pn.: Informacja ogólna dotycząca mieszkańców Domu Pomocy Społecznej w Szczecinie przy ul. Broniewskiego 4/6, wg stanu na dzień 13.09.2011 r. wynika, iż w Domu zamieszkuje 68 osób. Struktura wiekowa mieszkańców przedstawia się następująco: 11
- od 30 roku życia do 39 roku życia - 3 osoby, - od 40 roku życia do 49 roku życia - 10 osób, - od 50 roku życia do 59 roku życia - 16 osób, - od 60 roku życia do 69 roku życia - 20 osób, - od 70 roku życia do 79 roku życia - 17 osób, - od 80 roku życia do 84 roku życia - 2 osoby. Wśród mieszkańców Domu są 23 kobiety i 45 mężczyzn. Mieszkańcami Domu są osoby o różnym stopniu sprawności ruchowej: sprawne ruchowo, poruszające się przy pomocy sprzętu ortopedycznego i osoby leżące, nie opuszczające łóżek, tj.: - mieszkańcy sprawni ruchowo 51 osób, - mieszkańcy poruszający się przy pomocy sprzętu ortopedycznego 16 osób, w tym: - na wózku inwalidzkim 8 osób, - przy pomocy balkonika kroczącego 4 osoby, - przy pomocy kuli łokciowej, laski 4 osoby, - mieszkańcy nie opuszczający łóżek 1 osoba. Mieszkańcy Domu w liczbie - 68 mają orzeczenie o niepełnosprawności, w tym: - 67 osób z niepełnosprawnością znaczną, - 1 osoba z niepełnosprawnością umiarkowaną. Sytuacja prawna mieszkańców przedstawia się następująco: - osoby samodzielnie stanowiące o sobie - 35 osób, - opieka prawna sprawowana jest dla - 33 osób. (Zał. nr 10 - Informacje ogólne dot. struktury wiekowej, struktury płci, stopnia niepełnosprawności, stanu prawnego mieszkańców). a) udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych: Na podstawie przedłożonej dokumentacji pn. Informacja o zapewnieniu pomocy w utrzymaniu higieny osobistej z której wynika, iż mieszkańcami Domu są osoby wymagające całkowitej lub częściowej pomocy w podstawowych czynnościach życiowych. Liczba mieszkańców wymagających całkowitej pomocy w utrzymaniu higieny osobistej. Nazwa wykonywanych czynności Liczba mieszkańców: Toaleta poranna 8 Toaleta wieczorna 8 Kąpiele 8 Podstawowe zabiegi higieniczne 8 12
Liczba mieszkańców wymagających częściowej pomocy w utrzymaniu higieny osobistej: Nazwa wykonywanych czynności Liczba mieszkańców: Toaleta poranna 31 Toaleta wieczorna 31 Kąpiele 31 Podstawowe zabiegi higieniczne 31 Liczba mieszkańców samodzielnie wykonujących czynności związane z utrzymaniem higieny osobistej: Mieszkańcy samodzielnie wykonujący czynności Liczba mieszkańców związane z utrzymaniem higieny osobistej 29 Czynności związane z utrzymaniem higieny osobistej przez osoby wymagające całkowitej lub częściowej pomocy, takie jak m.in.: toaleta poranna i wieczorna, kąpiele wykonywane są przez opiekunki i pielęgniarki. Na podstawie przedłożonej dokumentacji pn. Informacja dot. żywienia i organizacji posiłków, z której wynika, iż 6 % mieszkańców Domu są to osoby wymagające całkowitej lub częściowej pomocy w przy karmieniu. Liczba osób wymagająca całkowitej lub częściowej pomocy przy karmieniu: Nazwa wykonywanych czynności Liczba mieszkańców wymagająca karmienia ich przez personel Domu Liczba mieszkańców wymagających częściowej pomocy przy karmieniu Liczba mieszkańców: 2 2 Ogółem 4 Wśród mieszkańców Domu 94 % osób samodzielnie spożywa posiłki. Czynności wymagające całkowitej lub częściowej pomocy przy karmieniu wykonywane są przez opiekunki oraz pielęgniarki. Stwierdza się, iż Dom zapewnia mieszkańcom wymagającym pomocy w podstawowych czynnościach życiowych właściwego do potrzeb zakresu usług. (Zał. nr 11 - Informacje dot. liczby osób, którym udzielona jest pomoc dot. codziennego funkcjonowania). b) udzielanie pomocy w pielęgnacji: Z przedłożonych dokumentów do kontroli w tym m.in.: - Indywidualnych Planów Wsparcia mieszkańców Domu, 13
- Kart czynności pielęgnacyjno - opiekuńczych, - Kart zmiany pozycji ciała mieszkańców, - Grafiku kąpieli mieszkańców, - Grafiku golenia mieszkańców wynika zakres i rodzaj czynności planowanych i realizowanych na rzecz mieszkańców Domu. Wyrywkowo skontrolowano 11 indywidualnych planów wsparcia, co stanowi 16 % ogółu mieszkańców Domu m.in. w zakresie planowania i realizacji usług pielęgnacyjnych. Stwierdzono, iż Indywidualne Plany Wsparcia mieszkańca zawierały dane osobowe o mieszkańcu, informacje o jego stanie zdrowia, sprawności fizycznej oraz sprawności w zakresie samoobsługi. W dalszej części akt sporządzona była diagnoza i plan wsparcia dla każdego mieszkańca oraz ocena jego realizacji. Ocena realizacji indywidualnych planów wsparcia przeprowadzana jest raz w roku. Plany wsparcia mieszkańca przeanalizowano pod kątem planowania i realizacji usług pielęgnacyjnych. Z dokumentów pn. indywidualny plan wparcia mieszkańca wynika, iż rozpoznano potrzeby w zakresie pielęgnacji i ustalono plan wsparcia z ustaleniem stanowisk odpowiedzialnych za ich realizację. Szczegółowy zakres i rodzaj czynności dot. pielęgnacji wykonanych na rzecz mieszkańców Domu odnotowywany jest w tzw. kartach czynności pielęgnacyjno - opiekuńczych, kart zmiany pozycji ciała mieszkańców, grafiku kąpieli mieszkańców, grafiku golenia mieszkańców. Z dokumentacji tej wynika, iż realizowane są takie czynności jak m.in.: - toaleta poranna i wieczorna, kąpiele całego ciała, zmiana pozycji ciała, pampersowanie, zapobieganie odleżynom, oklepywanie, natłuszczanie ciała, pielęgnacja stóp, obcinanie paznokci, mycie głowy, golenie, strzyżenie. Wymienione czynności związane z pielęgnacją wykonane były przez opiekunki i pielęgniarki Realizacja usług pielęgnacyjnych odnotowywana jest w wyodrębnionej szczegółowej dokumentacji tzw. kartach lub grafikach miesięcznych prowadzonych dla mieszkańców objętych określoną forma usług. Dokumentacja ta prowadzona jest przez pracowników merytorycznych realizujących te zadania i stanowi nieodłączny dokument realizacji planu wsparcia mieszkańców Domu. Realizacja tych usług podawana jest szczegółowemu nadzorowi ze strony kierownika działu opiekuńczo - terapeutycznego. W badanym w tym zakresie temacie nie stwierdzono nieprawidłowości. (Zał. nr 12 przykładowe kserokopie dokumentów, w których rejestrowane są usługi pielęgnacyjne realizowane na rzecz mieszkańców Domu: Indywidualny Plan Wsparcia mieszkańców Domu, Karta czynności pielęgnacyjno - opiekuńczych, Karta zmiany pozycji ciała mieszkańców, Grafik kąpieli mieszkańców, Grafik golenia mieszkańców) c) niezbędna pomoc w załatwianiu spraw osobistych: Zgodnie z zapisem wynikającym z Regulaminu organizacyjnego DPS - Pracownicy pierwszego kontaktu koordynują działania wynikające z indywidualnego planu wsparcia mieszkańców Domu. 14
Aktualnie funkcję pracownika pierwszego kontaktu Dyrektor Domu Zarządzeniem Nr 42/2011 z dnia 1 września 2011 r. powierzył 15 pracownikom zatrudnionym na stanowisku opiekuna (kwalifikowanego, starszego, młodszego). Pracownicy pierwszego kontaktu poza realizacją usług pielęgnacyjnych i opiekuńczych czuwają nad realizacją planów wsparcia w zakresie usług wspomagających. Pracownicy pierwszego kontaktu są pierwszymi osobami, z którymi codziennie mieszkańcy mają kontakt i to im mieszkańcy zgłaszają różnorodne sprawy, z którymi sami sobie nie radzą. Pracownicy Ci wspomagają mieszkańców przede wszystkim w rozwiązywaniu ich spraw osobistych związanych z funkcjonowaniem w placówce, a także w sprawach związanych z dokonywaniem zakupów artykułów spożywczych, środków czystości i higienicznych, oraz z zakupem odzieży i obuwia. Natomiast sprawy, które wymagają współpracy z zewnętrznymi jednostkami różnych placówek, instytucji przekazywane są określonym specjalistom w tym m.in.: pracownikom socjalnym, pielęgniarkom czy psychologowi. W czasie odwiedzin mieszkańców w ich pokojach, inspektorzy zwrócili się do kilku mieszkańców z zapytaniem: czy przy rozwiązywaniu spraw osobistych byli wspomagani przez personel Domu i w jakim zakresie? Mieszkańcy w odpowiedzi wskazali na pracowników bezpośrednio pracujących z nimi oraz specjalistów wymieniając przy tym charakter spraw i sposób ich załatwienia - oceny mieszkańców w tym zakresie były pozytywne. (Zał. nr 13 - kserokopia 2 Indywidualnych Planów Wsparcia mieszkańców Domu). d) zapewnienie środków czystości i higienicznych oraz pomoc w utrzymaniu higieny osobistej. Z informacji uzyskanej od Dyrektora Domu wynika, iż wszyscy mieszkańcy Domu posiadają uprawnienia do własnego świadczenia pieniężnego tj. do emerytury lub renty lub zasiłku stałego z pomocy społecznej. Z przedłożonego dokumentu dot. m.in. zestawienia wysokości dochodów mieszkańców DPS w Szczecinie przy ul. Broniewskiego 4/6, wg stanu na dzień 13.09.2011 r. (zestawienie zawiera dochody miesięczne mieszkańca, po odliczeniu poniesionej opłaty za pobyt w dps) wynika, iż 13 mieszkańców dysponuje dochodami do 150 zł, 3 mieszkańców posiada dochody w wysokości od 151 200 zł, 11 mieszkańców ma dochody w wysokości od 201 zł - 250 zł, 19 mieszkańców ma dochody w wysokości od 251 zł - 300 zł, 13 mieszkańców dysponuje dochodami powyżej -301 zł miesięcznie, natomiast w przypadku 9 mieszkańców, Dom nie dysponuje aktualną informacją o wysokości świadczenia tych mieszkańców, gdyż świadczenia pieniężne tych osób pobierają opiekunowie prawni i to oni ponoszą opłatę za pobyt w dps. Za zapewnienie mieszkańcom Domu nie posiadającym środków czystości i higienicznych oraz możliwości ich zakupu z własnych środków finansowych, odpowiedzialni są opiekunowie i pracownicy socjalni. Z przedłożonej informacji w ww. temacie wynika, iż Dom zakupuje papier toaletowy i mydło w płynie, dystrybucją tych środków do pomieszczeń sanitarnych zajmują się pokojowe. W trakcie wizytacji pomieszczeń sanitarnych, zespól inspektorów zwracał uwagę m.in. na wyposażenie ww. pomieszczeń w papier toaletowy i mydło w płynie, ponadto w rozmowie z mieszkańcami zadano kilkunastu mieszkańcom pytanie: Czy zakupują indywidualnie środki higieny tj. papier toaletowi i mydło? W wyniku badania tego zagadnienia stwierdzono, iż we wszystkich pomieszczeniach sanitarnych w dniu wizytacji znajdował się papier toaletowy i mydło w płynie, a mieszkańcy, którym zadano ww. pytanie poinformowali kontrolujących, iż nie zakupują 15
indywidualnie ww. środków, gdyż ww. środki zakupuje Dom i są one stale dostępne w pomieszczeniach sanitarnych. Innymi niezbędnymi środkami do utrzymania higieny osobistej są m.in.: pasta i szczoteczka do mysia zębów, przybory do golenia oraz szampon. Część mieszkańców DPS zakupuje te środki higieny osobistej w ramach posiadanych dochodów własnych, ponadto środki do higieny osobistej dostarczane są również mieszkańcom przez ich rodziny i opiekunów prawnych. Środki do higieny osobistej zakupuje z własnych dochodów 57 mieszkańców, co stanowi 84% ogółu mieszkańców Domu. Dom obejmuje wsparciem 11 mieszkańców w zakresie zaopatrzenia w podstawowe środki do higieny osobistej, w tym: 6 mieszkańców z powodu najniższych dochodów, 2 mieszkańców z powodu utrudnionego kontaktu z opiekunami prawnymi oraz 3 mieszkańców, którzy przedkładają zakup używek tj. papierosów, kawy lub herbaty nad zakup środków do higieny osobistej, pomimo prowadzonej z nimi w tym zakresie pracy terapeutycznej. Podczas odwiedzin mieszkańców w ich pokojach, inspektorzy zwrócili się do pięciu mieszkańców z zapytaniem: czy zakupują środki higieniczne z własnych dochodów i jakie są to środki? W odpowiedzi mieszkańcy Domu potwierdzili, iż zakupują potrzebne im środki higieniczne z własnych dochodów i każdy z tych mieszkańców zaprezentował stan posiadanych środków, a były to m.in.: pasty i szczoteczki do mycia zębów, szampony, przybory do golenia, żele pod prysznic, dezodoranty, perfumy, wody po goleniu, kremy natłuszczające i regenerujące, chusteczki nawilżające, płyny do płukania ust i środki do mycia protez, a także akcesoria do utrzymania higieny (nożyczki, pilniczki, tarki do pięt, szczotki i grzebienie). Z ustaleń kontroli wynika, iż Dom zapewnia wszystkim mieszkańcom takie środki jak: papier toaletowi i mydło w płynie oraz wspiera tych mieszkańców, którzy nie są w stanie sami zapewnić sobie podstawowych środków do higieny osobistej. (Zał. nr 14 Informacja dot. zaopatrzenia mieszkańców w środki higieny osobistej). Mieszkańcy otrzymują ręczniki w ilości 2 szt., które zmieniane są w miarę potrzeby nie rzadziej niż raz na 7 dni. Pościel zmieniana jest raz na 14 dni, a u niektórych mieszkańców częściej tzn. według potrzeb wynikających z ich stanu zdrowia. Dom zapewnia wszystkim mieszkańcom usługi w zakresie prania bielizny pościelowej i ręczników. Bielizna pościelowa, ręczniki i bielizna nocna prane są przez firmę "Dozorbud" ze Stargardu Szczecińskiego. Odzież i bielizna mieszkańców prana jest na terenie Domu. Mieszkańcy mogą także korzystać z pomieszczeń pomocniczych do prania i suszenia pod opieką opiekuna. Stwierdza się, iż Dom zapewnia mieszkańcom usługi w zakresie prania pościeli, ręczników oraz rzeczy osobistych. (Zał. nr 15 Informacja dot. utrzymania w czystości bielizny pościelowej, ręczników oraz rzeczy osobistych). e ) organizacja i działalność zespołów terapeutyczno - opiekuńczych Zgodnie z 8 pkt. 3 i 4 Regulaminu Organizacyjnego Domu Pomocy Społecznej przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie "Dom świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, 16
wspomagające oraz zapewnia zaspokojenie potrzeb religijnych na poziomie obowiązujących standardów w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających, zwanych dalej - mieszkańcami domu - ze szczególnym uwzględnieniem wolności, intymności, godności i poczucia bezpieczeństwa mieszkańców oraz stopnia ich fizycznej i psychicznej sprawności..." "W celu określenia indywidualnych potrzeb mieszkańca Domu oraz zakresu usług zgodnych ze standardami Dyrektor Domu powołuje zespoły terapeutyczno - opiekuńcze składające się w szczególności z pracowników Domu, którzy bezpośrednio zajmują się wspieraniem mieszkańców..." Z przedłożonych dokumentów dot. ww. tematu wynika, iż na dzień kontroli tj. 13.09.2011 r. w Domu funkcjonowało 68 zespołów terapeutyczno - opiekuńczych powołanych Zarządzeniem nr 42/2011 Dyrektora Domu Pomocy Społecznej przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie z dnia 1 września 2011 r. w sprawie zmiany składu zespołów terapeutyczno- opiekuńczych powołanych zarządzeniami nr 17/09,22/09,4/10,19/10,41/10,7/11,12/11,20/11,31/11. Z ww. Zarządzenia wynika, iż w skład poszczególnych zespołów wchodzi od 6-7 osób bezpośrednio pracujących z mieszkańcami Domu, funkcję pracownika pierwszego kontaktu pełni 15 osób zatrudnionych na stanowisku opiekun (kwalifikowany, starszy, młodszy). W 1 ww. Zarządzenia Dyrektor Domu określił zadania zespołów, do których należy w szczególności: - opracowanie i realizacja indywidualnych planów wsparcia mieszkańców, - ocena realizacji planów nie rzadziej niż jeden raz w roku oraz ewentualna ich modyfikacja. Koordynatorem pracy ww. zespołów terapeutyczno - opiekuńczych jest ( ), zatrudniona w Domu na stanowisku pracownika socjalnego. Zespoły terapeutyczno - opiekuńcze realizują swoje zadania przy ścisłej współpracy z poszczególnymi pracownikami działu terapeutyczno - opiekuńczego, zespołu ds. pracy socjalnej i innymi pracownikami Domu. Z przedłożonych dokumentów wynika, iż mieszkańcy Domu mają opracowane Indywidualne Plany Wsparcia, które stanowią podstawę do działań podejmowanych w zakresie usług bytowych, opiekuńczych i wspomagających. Dla każdego mieszkańca założona jest oddzielna teczka składająca się ze strony tytułowej pn. "Indywidualny Plan Wsparcia mieszkańca", imię i nazwisko mieszkańca, imię i nazwisko pracownika pierwszego kontaktu. Ww. dokumentację stanowią: 1. Podstawowe dane dotyczące mieszkańca domu pomocy społecznej, 2. Zapotrzebowanie na usługi - plan wsparcia, w tym: - wsparcie w zakresie samoobsługi mieszkańca, - wsparcie w zakresie zdrowia somatycznego i sprawności fizycznej, - wsparcie mieszkańca w zakresie zdrowia psychicznego, - wsparcie mieszkańca w zakresie rozwoju aktywności podczas terapii zajęciowej, - wsparcie mieszkańca w zakresie fizjoterapii, - wsparcie w zakresie utrzymania kontaktów ze środowiskiem 3. Ocena stopnia realizacji podjętych działań - realizacja planu. 17
Zespół kontrolny przeanalizował wybranych losowo - 11 Indywidualnych Planów Wsparcia mieszkańców Domu, co stanowi 16 % ogółu mieszkańców Domu. Indywidualne Plany Wsparcia ww. mieszkańców Domu w części dot. podstawowych danych o mieszkańcu zawierają dane identyfikujące i charakterystykę mieszkańca ujęte w 17 punktach w tym m.in. są.: dane identyfikacyjne osoby przebywającej w placówce, informacje o rodzinie i osobach bliskich, informacje dot. zdolności prawnych mieszkańca, sytuacji materialnej, informacje dotyczące stanu zdrowia oraz informacje o wydanych orzeczeniach. Z analizy tych dokumentów wynika, iż Indywidualne Plany Wsparcia mieszkańców w części pierwszej zawierały pełne dane dot. każdego z mieszkańców (11). W toku analizy następnego zagadnienia dot. rozpoznanych potrzeb i planu wsparcia ww. mieszkańców na rok 2010/2011 wynika, iż w ww. dokumentach zwarte było rozpoznanie potrzeb w zakresie poszczególnych sfer życia mieszkańca i plany jego wsparcia m.in. w zakresie: zdrowia somatycznego i sprawności fizycznej, zdrowia psychicznego, samoobsługi mieszkańca, fizjoterapii, rozwoju aktywności podczas terapii zajęciowej, a także utrzymania kontaktów ze środowiskiem. Z analizy tych dokumentów w zakresie planowania usług wynika, iż plany wsparcia dla tych mieszkańców obejmowały taką hierarchię usług, które pozwała na w miarę prawidłowe funkcjonowanie mieszkańców w placówce. Planowany zakres usług był zindywidualizowany zgodnie z określonymi potrzebami poszczególnych mieszkańców, ustalony w większości przypadków wspólnie z mieszkańcem. W części planów wiodącymi usługami były usługi zdrowotne, część planów obejmowała różnorodne usługi przy czym mocno akcentowane były usługi wspomagające i uczestnictwo w zajęciach terapeutycznych, natomiast w części planów koncentrowano się szczególnie na usługach pielęgnacyjnych przy czym duży nacisk położono na wsparcie i naukę w zakresie samoobsługi i utrzymania higieny osobistej oraz porządku w pokojach mieszkalnych. Czas realizacji planów określono stosownie do potrzeb, możliwości współpracy z mieszkańcem oraz jego stanem zdrowia. W planie wsparcia określone zostały stanowiska odpowiedzialne za realizację poszczególnych zadań. W toku dalszej kontroli ww. dokumentacji sprawdzono oceny realizacji planów wsparcia mieszkańców. Powyższa dokumentacja tj. 11- Indywidualnych Planów Wsparcia mieszkańców zawierała roczne oceny stopnia realizacji podjętych działań w 2010 roku wobec poszczególnych mieszkańców Domu. Jak wynika z ww. ocen stopień realizacji tych planów był dla każdego mieszkańca inny, przy czym w dwóch przypadkach nie udało się osiągnąć założonego planu, w związku z tym wydłużono termin realizacji części zadań, natomiast w pozostałej części planu dokonano modyfikacji. Plany dot. usług zdrowotnych szczególnie obejmuje to wizyty u specjalistów w tym m.in. lekarza psychiatry są kontynuowane często od chwili przybycia mieszkańca do placówki. Część planów udało się zrealizować w znacznym zakresie, niemniej jednak część planów wymaga większej determinacji ze strony mieszkańców i personelu Domu. Stwierdza się, iż Dom świadczy usługi na rzecz jego mieszkańców w oparciu o Indywidualne plany wsparcia. (Zał. nr 16 inf. dot. zespołów terapeutyczno opiekuńczych, kserokopie Indywidualnych Planów Wsparcia mieszkańca - 11 szt. ). 18
Ad 3). Usługi wspomagające: a) świadczenie pracy socjalnej. W Domu Pomocy Społecznej zatrudnionych jest 2 pracowników socjalnych do świadczenia pracy socjalnej na rzecz mieszkańców Domu. Zgodnie z rozporządzeniem dot. obowiązującego standardu podstawowych usług świadczonych na rzecz mieszkańców, Dom winien zatrudniać nie mniej niż dwóch pracowników socjalnych na 100 mieszkańców. Stan zatrudnienia kadry socjalnej (2 etaty przeliczeniowe) w stosunku do liczby mieszkańców - 68 stanowi, iż na jednego pracownika przypada średnio 34 mieszkańców Domu. Liczba pracowników socjalnych zatrudnionych w DPS przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie do świadczenia pracy socjalnej na rzecz mieszkańców Domu, odpowiada wymogom standardu. Zadaniem pracowników socjalnych jest wspieranie i wspomaganie mieszkańców we wszystkich sprawach dotyczących ich życia codziennego począwszy od chwili przybycia osoby do placówki. Z przedłożonej informacji wynika, iż w 2010 r. do Domu Pomocy Społecznej przyjęto - 4 osoby, a w roku 2011 przyjęto -2 osoby. Kontrolującym przedłożono Notatkę służbową z dnia 27.05.2011 r., z której wynika, iż Dyrektor Domu oraz pracownicy socjalni odwiedzili w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym w Szczecinie Zdrojach osobę, która w maju b.r. została przyjęta do DPS. Osoba ta przebywała w ww. szpitalu od trzech lat. Informacji o tej osobie udzielili pracownicy ww. Zakładu, które to informacje zostały uwzględnione w planie wsparcia. Druga osoba, która do DPS została przyjęta w sierpniu br. była osobą bezdomną, dlatego też nie było możliwości ustalenia aktualnej sytuacji w miejscu zamieszkania. Pracownicy socjalni dokonali przyjęcia nowych osób do Domu i nadzorowali proces adaptacji tych mieszkańców do nowych warunków życia w DPS. Nowo przyjęte osoby pracownicy socjalni zapoznali z regulaminem organizacyjnym Domu, prawami i obowiązkami jego mieszkańców, a następnie osoby te przedstawiane zostały współmieszkańcom, personelowi, a także zapoznano je z topografią Domu. Z przedłożonej do kontroli dokumentacji osobowej mieszkańców wynikało, iż nowe osoby przyjęte do DPS w latach 2010/2011 zostały zapoznane z obowiązującymi przepisami normującymi zasady funkcjonowania mieszkańca w DPS. Kontrolującym przedłożono informację o zrealizowanych świadczeniach pracy socjalnej za rok 2010 i w 2011 r. do dnia kontroli. Jak wynika z dokumentacji zawierającej szczegółowe wyliczenie podejmowanych działań w okresie objętym kontrolą, praca socjalna na rzecz mieszkańców obejmowała m.in.: - pomoc w adaptacji w nowym środowisku - 6 mieszkańców, - sprawy związane z przyjmowaniem nowych mieszkańców /sprawy meldunkowe w Urzędzie Miasta Szczecin - 14, - zgłoszenie do ZUS w Szczecinie nowego mieszkańca, sporządzanie i opracowywanie dokumentacji 8, - zgłoszenie do Wojskowego Biura Emerytalnego nowego mieszkańca, sporządzenie i opracowanie dokumentacji 1, - zgłoszenie do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie nowego mieszkańca zamieszkałego w DPS przy ul. Broniewskiego 4/6 w Szczecinie 10, - wyrobienie dowodu osobistego dla mieszkańców w Urzędzie Miasta Szczecin 10, - przygotowanie dokumentacji do Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w celu wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności 5, 19
- złożenie wniosku do Lekarza Orzecznika ZUS w Szczecinie 2, - złożenie wniosków o zasiłek pielęgnacyjny w Urzędzie Miasta Szczecin 3, - likwidacja lokali mieszkalnych i oddanie w Zarząd Budynków i Lokali Komunalnych i Spółdzielniami Mieszkaniowymi 2, - negocjacje z Zarządem Budynków i Lokali Komunalnych i Spółdzielniami Mieszkaniowymi w Szczecinie o umorzenie lub rozłożenie zaległości czynszowych na raty 4, - składanie wniosków do Prokuratury w Szczecinie o całkowite ubezwłasnowolnienie 1, - negocjacje w sprawie rozłożenia zaległości na dogodne dla mieszkańca raty np. w telefonii komórkowej, w bankach 2, - złożenie wniosków do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie o przyznanie zasiłku celowego 8, - złożenie wniosków do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie o obniżenie kosztów za pobyt mieszkańca w DPS 2. Ponadto pracownicy socjalni pomagali w rozwiązaniu konfliktów rodzinnych, konfliktów ze współmieszkańcami, w załatwianiu spraw związanych z organizacją pogrzebów zmarłych mieszkańców, pomoc w pisaniu i reagowaniu listów, współpraca z opiekunem prawnym, w prowadzeniu dokumentacji dot. ruchu mieszkańców, rozliczeń mieszkańców, zwrot odpłatności, współorganizowanie imprez, wyjazdów, spotkań integracyjnych dla mieszkańców. Na prośbę mieszkańca z jego środków finansowych, pracownicy socjalni dokonywali zakupów różnych artykułów w tym: spożywczych, odzieży i obuwia, artykułów kosmetycznych. Także rozpoznawali potrzeby w zakresie zaopatrzenia w odzież i obuwie, a w przypadku, gdy mieszkańcy sami nie byli w stanie zakupić z własnych środków, pracownicy socjalni przygotowywali stosowne wnioski o zaopatrzenie mieszkańców w niezbędny asortyment odzieży lub obuwia z budżetu Domu. Pracownicy socjalni wchodzą także w skład zespołu terapeutyczno opiekuńczego, uczestniczyli w konstruowaniu Indywidualnych Planów Wsparcia i jego realizacji ze szczególnym uwzględnieniem usług socjalnych. W ramach codziennych wizyt pracowników socjalnych w pokojach mieszkańców, podejmowali oni z mieszkańcami indywidualne rozmowy, w trakcie których uzyskiwali oceny co do realizacji świadczonych usług, przyjmowali wnioski, uwagi, które ewentualnie przekazywali w celu skorygowania planów wsparcia. Pracownicy socjalni prowadzą kompleksową dokumentację( w tym osobową) mieszkańców. Kontroli poddano 5 wybranych akt osobowych mieszkańców Domu. Kontrolowane akta osobowe mieszkańców zawierały komplety dokumentów na podstawie których umieszczono te osoby w dps i dokumenty rejestrujące ich pobyt w placówce w tym decyzje administracyjne: kierująca do dps, umieszczająca w dps oraz decyzję o ponoszeniu odpłatności za pobyt w placówce. Akta osobowe są uporządkowane, dokumenty poukładane chronologicznie, przechowywane w szafach, zamknięte, niedostępne dla innych osób. W toku dalszego sprawdzania ww. zagadnienia poddano kontroli sposób ewidencjonowania nieobecności mieszkańca w placówce celem właściwej realizacji zapisu art. 63 ust.1 ustawy o pomocy społecznej, zwalniającego mieszkańca z ponoszenia opłat za pobyt w dps za okres nieobecności nie przekraczający 21 dni w roku kalendarzowym. W stosunku do skontrolowanej dokumentacji nie wniesiono zastrzeżeń. 20