Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne 9 listopada 215 NFP: 271 tys. argumentów za podwyżką stóp w grudniu Zatrudnienie w sektorze pozarolniczym w USA (NFP) wzrosło w październiku o 271 tys. osób (konsensus: 18 tys.). Dane za wrzesień zrewidowano o 5 tys. w dół, a za sierpień o 17 tys. w górę. Liczba bezrobotnych spadła o 7 tys., a stopa bezrobocia do 5,%. Dynamika przeciętnej godzinowej stawki płac wzrosła do 2,5% r/r z 2,3% (po rewizji) we wrześniu. Dane wyraźnie zwiększają prawdopodobieństwo grudniowej podwyżki stóp procentowych w USA. Zatrudnienie w amerykańskim sektorze pozarolniczym wzrosło w październiku o 271 tys. osób (konsensus: 18 tys., średnia za ostatnie 3 miesiące: 171 tys., a za ostatnie 6 miesięcy: 21 tys.). Bardzo pozytywny charakter odczytu potęguje rewizja danych za 2 poprzednie miesiące netto o +12 tys. (za wrzesień o -5 tys. do 137 tys. i za sierpień o +17 tys. do 153 tys.). Wyraźnie wzrosło zatrudnienie w sprzedaży detalicznej, usługach profesjonalnych i biznesowych oraz w budownictwie. Stopa bezrobocia spadła do 5,%, najniższego poziomu od kwietnia 28 r., przyjmowanego jeszcze w czerwcu przez FOMC za stan pełnego zatrudnienia w gospodarce. Stopa partycypacji pozostała na poziomie 62,4% (najniższym od października 1977 r.). Liczba osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzinowym z przyczyn pozaekonomicznych spadła o 235 tys. do 5,7 mln, najniższego poziomu od czerwca 28 r. Stopa bezrobocia U-6 (uwzględniająca zatrudnionych w niepełnym wymiarze oraz zniechęconych do poszukiwania pracy) spadła o,2pp do 9,8%, najniższego poziomu od maja 28 r. Roczna dynamika przeciętnej godzinowej stawki płac wzrosła z 2,3% (przed rewizją 2,2%) we wrześniu do 2,5% w październiku, najwyższego poziomu od lipca 29 r. i wskazuje na nasilenie presji inflacyjnej wobec mocnego wzrostu popytu na pracę przy wyczerpywaniu się wolnego zasobu siły roboczej. Październikowy raport o zatrudnieniu dostarczył FOMC mocne argumenty za podwyżką stóp procentowych w grudniu, zdecydowanie zwiększając jej prawdopodobieństwo. Jak wskazywała w środę J.Yellen, jeżeli odczyty danych będą potwierdzać oczekiwania na utrzymanie solidnego wzrostu PKB, kontynuację poprawy na rynku pracy i powrót inflacji do 2%, grudniowa podwyżka jest prawdopodobna ( live possibility ). Należy jednak pamiętać, że do grudniowego posiedzenia FOMC pozostaje jeszcze kilka kluczowych odczytów/rewizji danych, które mogą mieć wpływ na decyzję: NFP (4.12), PKB (24.11), inflacji CPI (17.11 i 15.12), inflacji PCE (25.11) oraz posiedzenie EBC (2-3.12). Wykresy dnia: (1) NFP, (2) płace godzinowe 45 22 4 35 3 25 2 15 tys. 1 1 5 NFP sty-11 sty-13 sty-15 Źródło: BLS, Reuters Datastream, PKO Bank Polski. 21 2 USD % r/r płace godzinowe dynamika r/r (P) 19 sty-11 sty-13 sty-15 2,6 2,4 2,2 2, 1,8 1,6 1,4 1,2 1, Główny Ekonomista Radosław Bodys radoslaw.bodys@pkobp.pl tel. 22 521 8 84 Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl imie.nazwisko@pkobp.pl Piotr Bujak Starszy Ekonomista Kierownik Zespołu tel. 22 521 81 34 Marcin Czaplicki Ekonomista (ceny, zagranica) tel. 22 521 54 5 Michał Rot Ekonomista (sfera realna) tel. 22 58 34 22 Karolina Sędzimir Ekonomista (rynek pracy) tel. 22 521 81 28 214 215 Realny PKB (%) 3,3 3,3 Produkcja przemysł. (%) 3,4 4,5 Stopa bezrobocia (%) 11,4 9,8 Inflacja CPI (%), -,9 Inflacja bazowa (%),6,3 Podaż pieniądza M3 (%) 8,2 8,2 Saldo obrotów bieżących (% PKB) -2, -,5 Deficyt fiskalny (%PKB)* -3,3-3,2 Dług publiczny (%PKB)* 5,4 52,7 Stopa referencyjna (%) 2, 1,5 EUR-PLN 4,26 4,27 Źródło: GUS, NBP, MF, Prognozy PKO BP (DAE); Prognozy PKO BP (BSR); *ESA21.
9.11.215 Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Kraj Poprzednie dane Konsensus Odczyt/ PKO BP Komentarz Piątek, 6 listopada Produkcja przemysłowa (wrz.) 8: GER -,6% m/m,5% m/m -1,1% m/m Zatr. w sektorze pozarolniczym (paź.) 14:3 USA 137 tys. 18 tys. 271 tys. Stopa bezrobocia (paź.) 14:3 USA 5,1% 5,1% 5,% Poniedziałek, 9 listopada Wbrew wzrastającym zamówieniom nastąpił zaskakujący spadek produkcji. Bardzo dobry odczyt NFP (w tym wzrost przeciętnej godzinowej stawki płac do 2,5% r/r) zdecydowanie zwiększa prawdopodobieństwo rozpoczęcia przez Fed podwyżek stóp procentowych w grudniu. Inflacja CPI (paź.) 9: CZE,4% r/r,4 % r/r -- Stabilizacja inflacji CPI w Czechach. Wtorek, 1 listopada Inflacja CPI (paź.) 9: HUN -,4% r/r -- -- Czwartek, 12 listopada Inflacja CPI (paź., ost.) 8: GER,% r/r,3% r/r -- Oczekiwania wskazują na to, że inflacja CPI na Węgrzech pozostała stabilna. Wstępny odczyt wskazuje na wzrost inflacji CPI wynikający z przyśpieszenia wzrostu cen żywności i spowolnienia spadku cen paliw. Produkcja przemysłowa (wrz.) 11: EMU -,5% m/m,1% m/m -- Oczekiwany jest wzrost produkcji przemysłowej o 1,7% r/r. Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych 14:3 USA 276 tys. 27 tys. -- Piątek, 13 listopada PKB (3q, wst.) 8: GER 1,6% r/r 1,8 % r/r -- PKB (3q, wst.) 1: POL 3,3% r/r 3,3% r/r 3,2% r/r PKB (3q, wst.) 11: EMU 1,5 % r/r 1,7 % r/r -- Inflacja CPI (paź.) 14: POL -,8% r/r -,7% r/r -,8% r/r Podaż pieniądza M3 (paź.) 14: POL 8,4% r/r 8,5% r/r 8,7% r/r Saldo rachunku obrotów bieżących (wrz.) Indeks Uniwersytetu Michigan (lis., wst.) Źródło: GUS, NBP, Parkiet, Reuters, PKO Bank Polski. 14: POL -864 mln EUR -416 mln EUR -423 mln EUR 16: USA 9, pkt. 9, pkt. -- Liczba wniosków o zasiłek dla bezrobotnych utrzymuje się w stabilnym trendzie spadkowym. Oczekuje się przyspieszenia rocznego wzrostu PKB przy stabilnym kwartalnym wzroście o,4% k/k. Wzrost PKB najprawdopodobniej nieznacznie spowolnił. Prognozie towarzyszy duże ryzyko wynikające z możliwych zmian danych historycznych wskutek rewizji GUS. Oczekuje się przyspieszenia rocznego wzrostu PKB przy stabilnym kwartalnym wzroście o,4% k/k. Oczekujemy, że inflacja CPI była stabilna w październiku, zgodnie z szybkim odczytem GUS, choć prognoza z naszego modelu wskazuje na ryzyko nieco wyższej inflacji. Lekkie przyspieszenie dynamiki podaży pieniądza M3 wskutek silniejszego wzrostu gotówki w obiegu i depozytów. Oczekujemy pogłębienia się deficytu na rachunku obrotów bieżących z uwagi na spadek dochodów pierwotnych. 12-miesięczny bilans na rachunku obrotów bieżących pozostaje stabilny (-,3% PKB) Stabilny wzrost konsumpcji w USA stanowi główny motor wzrostu PKB. 2
9.11.215 Dane i prognozy makroekonomiczne 15-lip 15-sie 15-wrz 15-paź 3q14 4q14 1q15 2q15 214 215 Sfera realna PKB (% r/r) x x x x 3,3 3,3 3,6 3,3 3,3 3,3 Popyt krajowy (% r/r) x x x x 5,1 5, 2,6 3,3 4,9 3,4 Spożycie indywidualne (% r/r) x x x x 3,2 3, 3,1 3, 2,6 3,2 Inwestycje w środki trwałe (% r/r) x x x x 9,2 8,6 11,4 6,4 9,8 6,4 Sprzedaż krajowa (% r/r)* x x x x 4,7 5,1 4,1 3,5 4,7 3,8 Zapasy (pkt. proc.) x x x x,4 -,1-1,5 -,2,4 -,4 Eksport netto (pkt. proc.) x x x x -1,6-1,5 1,1, -1,6 -,1 Produkcja przemysłowa (% r/r) 3,8 5,3 4,1 1,9 1,8 3,1 5,1 4,2 3,4 4,5 Produkcja budow.-montażowa (% r/r) -,1 4,8-2,5-2,4 1,1 1, 1,4 2,4 3,6 x Sprzedaż detaliczna (% r/r) 1,2 -,3,1,4 1,8 1,3,6 1,4 3,3 x PKB (mld PLN) x x x x 427 476 418 434 1719 1783 Rynek pracy Stopa bezrobocia rejestrowanego^(%) 1, 9,9 9,7 9,6 11,5 11,4 11,5 1,2 11,4 9,8 Zatrudnienie przedsiębiorstwa (% r/r),9 1, 1, 1,,8,9 1,2 1,,6,9 Płace przedsiębiorstwa (% r/r) 3,3 3,4 4,1 3,5 3,3 3,3 3,9 3,1 3,7 3,6 Procesy inflacyjne Inflacja CPI (% r/r) -,7 -,6 -,8 -,6 -,3-1, -1,5 -,8, -,9 Inflacja bazowa (% r/r),4,4,2,3,5,5,2,2,6,3 15% średnia obcięta (% r/r),, -,1 x, -,4 -,4 -,2,2 x Inflacja PPI (% r/r) -1,8-2,7-2,9-2,5-1,9-2,5-2,4-1,6-1,5-1,8 Agregaty monetarne^ Podaż pieniądza M3 (mld PLN) 188,1 195,4 117,5 1118,5 12,7 159,2 166,4 178,9 159,2 1146,5 Podaż pieniądza M3 (% r/r) 8,6 7,3 8,4 8,7 7,8 8,2 8,8 8,3 8,2 8,2 Podaż pieniądza M3 realnie (% r/r) 9,3 7,9 9,2 9,3 8,1 9,2 1,1 9,1 9,2 8,1 Kredyty ogółem (mld PLN) 152,8 161,9 17,2 x 996,4 19,6 132,7 153,8 17,2 173,1 Kredyty ogółem (% r/r) 7,5 7,2 7,4 x 5,4 7,1 7,4 7,6 6,8 6,6 Depozyty ogółem (mld PLN) 991,8 14,2 126,1 x 953,3 972,3 989,1 989, 972,3 129,2 Depozyty ogółem (% r/r) 5,9 5,1 7,6 x 6,9 9,3 8,9 5,8 9,3 5,9 Bilans płatniczy Rachunek obrotów bieżących (%PKB) -,4 -,3 -,3 -,4-2,3-2, -1,3 -,4-2, -,5 Bilans handlowy (% PKB),,1,1, -,5 -,8 -,2,1 -,8, Bezpośrednie inwestycje zagr. (%PKB) 1,7 1,2 1,6 1,6 2,1 2, 1,6 1,3 2, 2, Polityka fiskalna Deficyt fiskalny (% PKB) x x x x x x x x -3,3-3,2 Dług publiczny (% PKB) x x x x x x x x 5,4 52,7 Polityka pieniężna Stopa referencyjna NBP^ (%) 1,5 1,5 1,5 1,5 2,5 2, 1,5 1,5 2, 1,5 Stopa lombardowa^ (%) 2,5 2,5 2,5 2,5 4, 3, 2,5 2,5 3, 2,5 Stopa depozytowa^ (%),5,5,5,5 1, 1,,5,5 1,,5 WIBOR 3M x^ (%) 1,72 1,72 1,73 1,73 2,28 2,6 1,65 1,72 2,6 1,7 WIBOR 3M x^ realnie (%)** 2,52 2,42 2,53 2,33 2,58 3,6 3,15 2,52 3,6 1,6 Kursy walutowe^x EUR-PLN 4,15 4,23 4,24 4,27 4,18 4,26 4,9 4,19 4,26 4,27 USD-PLN 3,79 3,78 3,78 3,87 3,3 3,51 3,81 3,77 3,51 3,88 CHF-PLN 3,94 3,92 3,88 3,93 3,46 3,54 3,91 4,2 3,54 3,88 EUR-USD 1,9 1,12 1,12 1,1 1,26 1,21 1,7 1,12 1,21 1,1 Źródło: GUS, NBP, PKO Bank Polski, x prognoza PKO BP BSR, *popyt krajowy z wyłączeniem zapasów, **deflowane bieżącą stopą inflacji CPI; ^ wartość na koniec okresu. 3
9.11.215 Polityka pieniężna Członkowie RPP Jastrzębiomierz* Wybrane wypowiedzi A. Rzońca 1,1 Dzięki temu, że polska gospodarka jest niemal idealnie zrównoważona, w polityce pieniężnej nie ma potrzeby żadnych gwałtownych ruchów. ( ) Niemniej tę równowagę trzeba pielęgnować. RPP kolejnej kadencji powinna jak najszybciej rozpocząć proces normalizacji stóp procentowych. Wtedy proces ten będzie stopniowy, a wywołane nim dostosowania w gospodarce nie będą rodzić dużych kosztów. (2.1.215, Reuters/Puls Biznesu/ISBnews) A. Kaźmierczak 1,1 Inwestorzy mają zwyczaj zachowania stadnego, łącznego traktowania sytuacji w Polsce z całym obszarem +emerging markets+. Splot tych czynników skłania nas do tego, żeby utrzymywać nadal obecny poziom stóp procentowych, który podtrzymuje jednak stabilność finansową oraz ma pozytywny wpływ na kurs złotego. ( ) Kolejne ruchy na stopach będą już zadaniem następnej Rady. (16.1.215, PAP) J. Winiecki 1, Przestałem głosować za dalszymi obniżkami już kilka miesięcy temu. Stopa procentowa - przy zerowej inflacji - na poziomie ok. 2,5-3% jest właściwa ( ). Inflacja przez wiele najbliższych lat będzie kształtować się w granicach zera. Nie pomoże tu ani polityka monetarna, ani fiskalna: doświadczenia ostatnich lat USA i Japonii dowodzą tego w sposób jednoznaczny." (8.12.214, Bloomberg Businessweek) A. Glapiński,8 W projekcji nie będzie żadnych sygnałów skłaniających do poważnej zmiany polityki monetarnej. To oczywiście wydłuża okres stabilnych stóp procentowych i oznacza, że mogą pozostać na rekordowo niskim poziomie przez cały 216 r., a nawet dłużej. (11.6.215, Reuters) J. Hausner,3 Jeżeli dziś ktoś buduje swój rachunek ekonomiczny w oparciu o założenie trwałości obecnego poziomu stóp, to co do poziomu nominalnego można być moim zdaniem spokojnym mniej więcej w perspektywie roku. Jednak później nowa RPP z całą pewnością będzie musiała rozważać wzrost stóp. I to uczestnicy rynku muszą brać pod uwagę w swoich kalkulacjach. (22.6.215, PAP) M. Belka -,2 My w polityce stóp procentowych staraliśmy się postępować tak, aby stopy procentowe nie były za niskie (...), a z drugiej strony nie za wysokie (...). Wydaje się, że trafiliśmy w ten złoty środek. Dziś wydaje mi się, że nic nie usprawiedliwia takiej zmiany poziomu [stóp procentowych]. (4.11.215, PAP). A. Zielińska- Głębocka -,6 Jest pewien poziom stóp procentowych, który nie powoduje narastania nierównowag. (...) Jeśli ta nasza stopa (...) nie spowodowała głębokich nierównowag wewnętrznych i zewnętrznych, to można powiedzieć, że nasza polityka była efektywna. (6.1.215, PAP) E. Chojna-Duch -1,2 Rada podtrzymuje swoje wcześniejsze stanowisko, że nie widzi wystarczających podstaw, aby zaostrzać bądź luzować politykę pieniężną. (15.1.215, PAP) J. Osiatyński -1,5 Dobrze byłoby zbadać warunki i przestrzeń do obniżek. ( ) Jak ją badamy, to ta skuteczność, efektywność tych działań nie byłaby istotna zarówno dla dynamiki wzrostu, jak i cen. ( ) W miarę, jak to badamy, tym bardziej przesłanki, by podjąć tego typu decyzję, wydają mi się wątpliwe, przynajmniej w tej chwili. (6.1.215, PAP) A. Bratkowski -1,7 Umocnienie złotego teraz wydaje się pociągać za sobą mniejsze ryzyko, bo nadal jest sporo miejsca na aprecjację niezagrażającą rentowności eksportu, a poprawa koniunktury w UE będzie wspierała wzrost eksportu. ( ) Moim zdaniem jedynym uzasadnieniem dla obniżek mogłoby być kolejne osłabienie koniunktury w UE, połączone z jeszcze silniejszym, niż obecnie oczekuję, spowolnieniem inwestycji. (3.3.215, PAP) * im wyższy wskaźnik tym bardziej jastrzębie poglądy. Metodologia: na podstawie wyników głosowań za każdy głos odbiegający od decyzji RPP dot. stopy referencyjnej przyznano +1 lub -1 w zależności od kierunku głosowania odpowiednio bardziej jastrzębiego lub bardziej gołębiego. Dodatkowo przyznano +,5 lub -,5 za każdy głos odbiegający od decyzji RPP dot. istotnej zmiany nastawienia lub zmiany stopy rezerwy obowiązkowej. Ważone czasem wartości zostały wyrażone w punktach odchylenia standardowego. Wskaźnik opracowano na podstawie Raportów o inflacji. Stopy procentowe prognozy PKO BP vs. oczekiwania rynkowe 1M 2M 3M 4M 5M 6M 7M 8M 9M Data 6-lis 6-gru 6-sty 6-lut 6-mar 6-kwi 6-maj 6-cze 6-lip 6-sie WIBOR 3M/FRA 1,73 1,67 1,65 1,6 1,55 1,49 1,44 1,41 1,39 1,36 implikowana zmiana (p. b.) -,6 -,8 -,13 -,18 -,24 -,29 -,32 -,34 -,37 Posiedzenie RPP 4-lis 2-gru 14-sty 3-lut 2-mar 6-kwi 13-maj 8-cze 6-lip -- prognoza PKO BP* 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 wycena rynkowa* 1,44 1,42 1,37 1,32 1,26 1,21 1,18 1,16 1,13 WIBOR 3M na ostatnim fixingu, transakcje FRA oparte na stawce WIBOR 3M za kolejne okresy, w punktach bazowych, *prognoza PKO BP stopy referencyjnej NBP. 4
9.11.215 Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Nominalne i realne rynkowe stopy procentowe w Polsce 2,75 2,5 2,25 % oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP 8 6 % 2, 4 1,75 3 miesiące temu 1,5 1,25 obecnie 1, lis-14 maj-15 lis-15 maj-16 2 WIBOR 3M WIBOR deflowany bieżącą inflacją CPI -2 WIBOR deflowany inflacją CPI (t+12) sty-3 sty-5 sty-7 sty-9 sty-11 sty-13 sty-15 Rynek pieniężny główne stopy procentowe Dynamika cen wybranych surowców (w PLN) 8 6 % 5 25 % r/r GSCI rolnictwo GSCI GSCI ropa 4 2-25 WIBOR 3M POLONIA st. referencyjna NBP sty-3 sty-5 sty-7 sty-9 sty-11 sty-13 sty-15-5 lip-11 sty-12 lip-12 sty-13 lip-13 sty-14 lip-14 sty-15 lip-15 Realny efektywny kurs PLN (REER) i długookresowy trend Bilateralne kursy PLN vs. EUR, USD i CHF 125 4,6 4,5 23-21 = 1 115 4,4 4, 15 4,2 3,5 95 85 REER 5-letnia średnia krocząca ap recjacja 75 sty-3 sty-5 sty-7 sty-9 sty-11 sty-13 sty-15 4, EUR/PLN (L) USD/PLN (P) CHF/PLN (P) 3,8 sty-1 sty-11 sty-12 sty-13 sty-14 sty-15 3, 2,5 Źródło: Datastream, Eurostat, obliczenia własne. 5
9.11.215 Polska w makro-pigułce Sfera realna - realny PKB (%) 3,3 3,3 Procesy inflacyjne 214 215 Komentarz - inflacja CPI (%), -,9 Agregaty monetarne - podaż pieniądza M3 (%) 8,2 8,2 Handel zagraniczny - saldo obrotów bieżących (% PKB) -2, -,5 Polityka fiskalna - deficyt fiskalny (% PKB) -3,3-3,2 Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP (%) 2, 1,5 Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB (%) 2,4 2,2 - inflacja CPI (%) 1,6,1 214 215 Komentarz Strefa euro - realny PKB (%),9 1,5 - inflacja CPI (%),3,3 Chiny - realny PKB (%) 7,4 6,8 - inflacja CPI (%) 2, 1,2 Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski. Brak wyraźnego przyspieszenia wzrostu w3q215 jest rozczarowujący, a oczekiwane odbicie dynamiki PKB w II połowie br. staje się mniej prawdopodobne. Średnioroczny wzrost PKB w 215 i 216 r. powinien wynieść 3,3-3,5%. W bilansie ryzyk dla tej prognozy przeważają czynniki negatywne (Chiny, afera spalinowa, opóźnienia w absorpcji środków UE). Inflacja CPI spadła we wrześniu do -,8% r/r z -,6% r/r w sierpniu. Prognozujemy, że w kolejnych miesiącach inflacja CPI powróci do trendu wzrostowego i znajdzie się nieznacznie powyżej zera na koniec roku. Przewidujemy stabilizację dynamiki podaży pieniądza (M3), przy szybszym wzroście gotówki w obiegu oraz nieco słabszym wzroście depozytów ogółem w warunkach ultraniskich stóp procentowych. Mimo kontynuacji pozytywnych trendów (niższy import ropy, zawężanie deficytu dochodów wskutek niższych płatności odsetkowych, przesunięcia wypłat dywidend oraz kumulacji płatności z UE) rewidujemy naszą prognozę salda CAB w dół ze względu na dużą skalę rewizji (-,7% PKB w 214 r.) wynikającą z włączenia działalności nielegalnej do szacunków. Niższy od planu deficyt fiskalny za 214 r. co umożliwiło zdjęcie z Polski procedury nadmiernego deficytu oraz uwarunkowania polityczne stwarzają przestrzeń do złagodzenia polityki fiskalnej. Wydźwięk komunikatu i wypowiedzi na konferencji prasowej RPP po listopadowym posiedzeniu potwierdzają, że Rada obecnej kadencji nie zamierza już dokonywać zmian parametrów polityki pieniężnej. W bazowym scenariuszu zakładamy, że stopy procentowe NBP pozostaną bez zmian do końca 216 r., ale jeśli ryzyka dezinflacyjne związane z cenami ropy i dewaluacją CNY będą się materializować i inflacja CPI pozostanie poniżej zera do początku 216 r., to nowa RPP może wznowić obniżki stóp procentowych (35% prawdopodobieństwa). Wzrost PKB w 3q215 wyniósł zwolnił do 1,5% k/k saar (vs. 3,7% k/k saar w 2q215). Tempo wzrostu konsumpcji utrzymuje się na stabilnym poziomie (3,2% k/k saar vs 3,6% k/k saar w 2q), dzięki wzrostowi dochodów Amerykanów. Za spadek tempa wzrostu PKB w 3q odpowiedzialna była przede wszystkim ujemna kontrybucja zapasów magazynowych. Pażdziernikowy odczyt z rynku pracy (NFP: 271 tys., stopa bezrobocia: 5,%, wzrost wynagrodzeń: 2,5% r/r) zdecydowanie zwiększa prawdopodobieństwo decyzji o podwyżce stóp procentowych w grudniu. W 2q215 dynamika PKB strefy euro wyniosła,4% k/k i 1,5% r/r w ujęciu rocznym najwięcej od 4 lat. Przyspieszeniu wzrostu w strefie euro sprzyjają: (1) ogłoszony przez EBC w styczniu program skupu obligacji (sprzyjający osłabieniu euro) oraz (2) spadek cen ropy. Pozytywny wpływ tych czynników stopniowo wygasa, a ryzykiem jest spowolnienie gospodarek wschodzących, na które relatywnie duża jest ekspozycja eksportowa strefy euro, głównie Niemiec. Wzrost PKB w 3q215 spowolnił nieznacznie do 6,9% r/r, nieco poniżej celu władz na 7,% r/r (tyle wzrost wyniósł w 1q i 2q), Nadal słabnie przemysł, ale pojawiają się oznaki ożywienia w sektorze budowlanym. Poluzowanie polityki pieniężnej i fiskalnej w ostatnich kwartałach oraz dewaluacja CNY powinny pozwolić na utrzymanie spowolnienia gospodarczego pod kontrolą i uniknięcie twardego lądowania. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 26438; NIP: 525--77-38 REGON: 16298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 25 zł. 6