Kod przedmiotu: 100S-0P3SU PROGRAM PRAKTYKI ASYSTENCKO-PEDAGOGICZNEJ dla studentów III roku studiów stacjonarnych pierwszego stopnia MODUŁ KOMPETENCYJNY: SURDOPEDAGOGIKA Praktyki organizowane są na podstawie Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków WYMIAR PRAKTYKI: 40 godzin (2 tygodnie) MIEJSCE REALIZACJI PRAKTYKI: placówki edukacyjne dla uczniów z wadą słuchu. Praktyki studenckie są integralną częścią studiów, zgodne z zatwierdzonymi planami, programami kształcenia i podlegają zaliczeniu. Są bezpośrednio powiązane z przedmiotami metodycznymi określonej specjalności. Wymiar realizacyjny praktyk jest zgodny ze standardami kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów. OGÓLNE CELE PRAKTYKI: Celami praktyki są: 1) kształcenie kompetencji praktycznych studentów w zakresie działań pedagogicznych umożliwiających nabywanie doświadczeń związanych z funkcjonowaniem systemu oświaty i wychowania, specyfiką placówek edukacyjnych, rehabilitacyjnych i wychowawczych dla dzieci słabo słyszących i niesłyszących na poziomie edukacji wczesnoszkolnej. 2) praktyczna weryfikacja wiedzy zdobytej podczas studiów w ramach przedmiotów kształcenia podstawowego i kierunkowego oraz przedmiotów metodycznych kształcenia specjalnościowego w ramach modułu kompetencyjnego Surdopedagogika. Praktyka asystencko-pedagogiczna obejmuje obserwację i uczestnictwo w różnych formach działalności dydaktyczno wychowawczych, realizowanych przez nauczycieli, wychowawców, psychologów, pedagogów szkolnych oraz inny personel zgodny z nabywanymi kwalifikacjami oraz próbne, samodzielne prowadzenie zajęć zgodnie z założeniami programowymi danej specjalności ZADANIA PRAKTYKI: 1) Zapoznanie się z całokształtem funkcjonowania placówek specjalnych dla dzieci z wadą słuchu (dla słabo słyszących i niesłyszących), szczególnie z ich strukturą organizacyjną, ogólnymi planami pracy dydaktyczno-wychowawczej oraz sposobami ich realizacji, dokumentacją nauczyciela/surdopedagoga na poziomie szkoły podstawowej (klasy 1-3 oraz klasa 0 bądź grupa przedszkolna, realizująca ostatni roku wychowania przedszkolnego). 2) Dokonanie ogólnej analizy koncepcji pracy zespołu wspierającego rozwój ucznia, m.in. surdopedagoga, pedagoga szkolnego, psychologa, logopedy, nauczyciela-wychowawcy, innych specjalistów, pracujących w ramach placówek specjalnych dla dzieci z wadą słuchu oraz poznanie różnych form działań wpierających. 3) Poznanie metod i narzędzi dokonywania wieloprofilowej oceny funkcjonalnej dziecka oraz wytycznych do konstruowania indywidualnych planów rozwoju ucznia i na tej podstawie sporządzenie pisemnej anonimowej charakterystyki (diagnozy funkcjonalnej) ucznia z wadą słuchu, kształcącego się w specjalnej szkole podstawowej (klasy 1-3) dla niesłyszących) na podstawie własnych obserwacji, analizy udostępnionych dokumentów, dotyczących określonego ucznia oraz informacji, zdobytych od nauczycieli i specjalistów. 4) Realizacja praktyki w ogólnym wymiarze 40 godzin, łącznie w dwóch rodzajach specjalnych placówek edukacyjnych dla dzieci z wadą słuchu w klasach 1-3 szkoły podstawowej, w klasie wstępnej 0 bądź w grupie przedszkolnej, realizującej ostatni roku wychowania przedszkolnego z uwzględnieniem poniższego podziału:
OŚRODKI SZKOLNO-WYCHOWAWCZE DLA DZIECI SŁABO SŁYSZĄCYCH -20 H POZNANIE STRUKTURY PLACÓWKI 2 GODZ. HOSPITOWANIE ZAJĘĆ 4 GODZ PROWADZENIE ZAJĘĆ 14 GODZ. OŚRODKI SZKOLNO-WYCHOWAWCZE DLA DZIECI NIESŁYSZĄCYCH - 20 H POZNANIE STRUKTURY PLACÓWKI 2 GODZ. HOSPITOWANIE ZAJĘĆ 9 GODZ PROWADZENIE ZAJĘĆ 5 GODZ. OCENA FUNKCJONALNA UCZNIA 4 GODZ. 5) Hospitacja zajęć: student powinien poznać metody i formy pracy nauczyciela, organizację nauczania oraz przeanalizować poszczególne etapy procesu kształcenia: tok zajęć, cele lekcji ( w tym cele dydaktyczne, wychowawcze, rewalidacyjne), metody dydaktyczne, formy organizacyjne, środki dydaktyczne, system oceniania, itp., zwrócić uwagę na zasady współpracy surdopedagoga z innymi specjalistami i poznać różne formy zajęć specjalistycznych. student przygotowuje pisemne sprawozdania z hospitacji (w dzienniczku praktyk), zgodnie z wytycznymi uczelnianego opiekuna praktyk. Student obserwuje zajęcia dydaktyczne (grupie, w której będzie prowadził zajęcia) oraz w miarę możliwości inne specjalistyczne, realizowane na poziomie edukacji wczesnoszkolnej i w ostatnim roku wychowania przedszkolnego (bądź klasy 0 ). 6) Prowadzenie zajęć: student samodzielnie przeprowadza zajęcia dydaktyczno-wychowawcze w ramach kształcenia zintegrowanego w klasach 1-3 szkoły podstawowej, w klasie 0 bądź w grupie przedszkolnej, realizującej ostatni rok wychowania przedszkolnego, w placówkach dla słabo słyszących i niesłyszących. student przygotowuje, w porozumieniu z nauczycielem, szczegółowe konspekty zajęć wraz z pomocami, według schematu podanego przez uczelnianego opiekuna praktyk. Konspekt powinien być zatwierdzony (podpisany) przez nauczyciela. 7) Prowadzenie dokumentacji opisującej realizację wszystkich zadań (poznanie struktury placówki, obserwacja zajęć, itd.) w postaci protokołów hospitacyjnych w dzienniku praktyk. Realizacja godzin praktyki w ramach poszczególnych zadań powinna zostać opisana w Harmonogramie realizacji zadań w Kartach Praktykanta APS (2 karty - po jednej na każdą z placówek), dołączonych do Programu. ZAKŁADA SIĘ, ŻE STUDENT W RAMACH ZREALIZOWANYCH ZAJĘĆ METODYCZNYCH ORAZ ODBYTEJ PRAKTYKI NABĘDZIE NIŻEJ WYMIENIONE KOMPETENCJE W ZAKRESIE: PRZYGOTOWANIE MERYTORYCZNE (WIEDZA-UMIEJĘTNOŚCI) zna założenia organizacyjne placówki, w której realizuje praktyki; prawidłowo posługuje się terminologią z zakresu dydaktyki, metodyki wychowania przedszkolnego edukacji wczesnoszkolnej, pedagogiki specjalnej. zna dokumentację diagnostyczną oraz metody i formy przeprowadzenia diagnozy funkcjonalnej i potrafi przygotować charakterystykę wybranego dziecka z wadą słuchu ( z placówki dla niesłyszących). zna zadania i założenia pracy poszczególnych specjalistów; zna specyfikę pracy z uczniem z wadą słuchu w klasach 1-3 szkoły podstawowej, klasie wstępnej bądź w grupie przedszkolnej, realizującej ostatni rok wychowania przedszkolnego w specjalnych placówkach edukacyjnych dla słabo słyszących/ niesłyszących, w tym sposoby porozumiewania się, metody pracy, rodzaje zajęć szkolnych i specjalistycznych, zasady realizacji funkcji kształcącej, wychowawczej, rewalidacyjnej, itp..
2. UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU ORGANIZACJI I PROWADZENIA OBSERWACJI potrafi gromadzić informacje od nauczycieli, specjalistów, poprzez analizę dokumentacji, danych potrzebnych do dokonania diagnozy funkcjonalnej wybranego dziecka z wadą słuchu, uczącego się w specjalnej placówce dla niesłyszących oraz w celu poznania grupy, specyfiki zajęć, itp. dla organizacji efektywnych zajęć. prawidłowo dokonuje zapisu obserwacji zajęć dydaktyczno-wychowawczych, notując ich przebieg, własne wnioski i uwagi i określając główne cele lekcji, metody i formy pracy z dzieckiem z wadą słuchu w ramach obserwowanych zajęć. potrafi zaplanować i przeprowadzić zajęcia zgodnie z opracowaną koncepcją oraz dokonywać na bieżąco potrzebnych modyfikacji, dostosowując proces nauczania do potrzeb uczniów. Przygotowuje konspekt zajęć wraz ze wszystkimi pomocami dydaktycznymi. POSTAWA PRAKTYKANTA autoprezentacja- kultura osobista, kultura słowa, zainteresowanie problematyka zajęć; kreatywność. nastawienie praktykanta do dziecka/grupy- przejawia pozytywny stosunek do dzieci, stara się nawiązać kontakt z całą klasą/grupą; dostrzega potrzeby i możliwości dzieci z wadą słuchu i stara się indywidualizować proces nauczania. współpraca praktykanta z nauczycielem bądź innymi specjalistami w ramach realizacji praktyk i pełne zaangażowanie w ich wypełnienie. stara się wziąć odpowiedzialność za wszystkie aspekty nauczania ( m.in.: organizacja lekcji, wyjść, imprez szkolnych czy rozwiązywanie konfliktów wychowawczych) oraz aktywnie uczestniczy w życiu klasy i placówki także w formach pozalekcyjnych i pozaszkolnych. PRZYGOTOWANIE INTERPERSONALNE DO REALIZACJI ZADAŃ NAUCZYCIELA identyfikuje się z rolą i zadaniami nauczyciela, radzi sobie w rzeczywistości edukacyjnejw różnych sytuacjach. dokonuje systematycznej analizy poziomu własnej wiedzy i umiejętności w zakresie pracy z dzieckiem z wadą słuchu i stara się w ramach praktyki nabywać i doskonalić kompetencje, istotne w pracy pedagoga specjalnego, surdopedagoga. OCENA I ZALICZENIE PRAKTYKI Podstawą zaliczenia praktyki jest wypełnienie obowiązków wynikających z programu oraz udokumentowanie przebiegu praktyki. Opiekun prowadzący studenta podczas praktyk indywidualnych, potwierdza odbycie przez studenta praktyki i ocenia ją, dokonując wpisu (opinia) w dzienniku praktyk pedagogicznych oraz karcie praktykanta APS (punkt 3 Potwierdzenie nabytych kompetencji). W opinii o przebiegu praktyki powinny być wskazane osiągnięcia studenta oraz jego braki i trudności ujawniane w trakcie zajęć, ze szczególnym uwzględnieniem następujących kryteriów: 1) przygotowanie merytoryczne (wiedza-umiejętności) 2) umiejętności z zakresu organizacji i prowadzenia obserwacji 3) postawa praktykanta 4) przygotowanie interpersonalne do realizacji zadań nauczyciela DOKUMENTACJA PRAKTYK OBEJMUJE: dziennik praktyk pedagogicznych; karta praktykanta APS; program praktyki W celu uzyskania zaliczenia praktyki asystencko - pedagogicznej student zobowiązany jest przedłożyć dokumentację praktyki uczelnianemu opiekunowi praktyk w ciągu 2 tygodni od zakończenia praktyki, lecz nie później niż do 10 maja danego roku akademickiego. Zmianę terminu dostarczenia dokumentacji należy uzgodnić z uczelnianym opiekunem praktyk. Opiekun praktyki: mgr B. Jackiewicz
KARTA PRAKTYKANTA APS Rok akad... Imię i nazwisko... nr albumu... Rodzaj i forma studiów: studia stacjonarne pierwszego stopnia, Kierunek studiów: pedagogika specjalna Specjalność: moduł kompetencyjny surdopedagogika rok studiów: III Wymiar i rodzaj praktyki: 20 godzinna (1 tydzień) praktyka asystencko-pedagogiczna w placówce edukacyjnej dla uczniów z wadą słuchu (100S-0P3SU) placówki edukacyjne dla słabo słyszących. Pełna nazwa i adres placówki praktyk........ Pieczęć firmowa placówki praktyk 2. HARMONOGRAM REALIZACJI Z A D A Ń w miejscu praktyki podpis Dyrektora/Kierownika placówki Data realizacji Realizacja zadań w odniesieniu do programu praktyk oraz inne zadania, istotne dla danej specjalności Liczba godzin 2. 5. 6. 7. RAZEM 20
POTWIERDZENIE NABYTYCH K O M P E T E N C J I w czasie praktyki WYKAZ NABYTYCH KOMPETENCJI Ocena pkt (1 5) PRZYGOTOWANIE MERYTORYCZNE (WIEDZA-UMIEJĘTNOŚCI) zna założenia organizacyjne placówki, w której realizuje praktyki; prawidłowo posługuje się terminologią z zakresu dydaktyki, metodyki wychowania przedszkolnego, edukacji wczesnoszkolnej, pedagogiki specjalnej. zna zadania i założenia pracy poszczególnych specjalistów; zna specyfikę pracy z uczniem z wadą słuchu w klasach 1-3 szkoły podstawowej, klasie wstępnej bądź w grupie przedszkolnej, realizującej ostatni rok wychowania przedszkolnego w specjalnych placówkach edukacyjnych dla słabo słyszących, w tym sposoby porozumiewania się, metody pracy, rodzaje zajęć szkolnych i specjalistycznych, zasady realizacji funkcji kształcącej, wychowawczej, rewalidacyjnej, itp.. 2. UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU ORGANIZACJI I PROWADZENIA OBSERWACJI potrafi gromadzić informacje od nauczycieli, specjalistów, poprzez analizę dokumentacji, danych potrzebnych do poznania grupy, specyfiki zajęć, itp. oraz dla organizacji efektywnych zajęć. prawidłowo dokonuje zapisu obserwacji zajęć dydaktyczno-wychowawczych, notując ich przebieg, własne wnioski i uwagi i określając główne cele lekcji, metody i formy pracy z dzieckiem z wadą słuchu w ramach obserwowanych zajęć. potrafi zaplanować i przeprowadzić zajęcia zgodnie z opracowaną koncepcją oraz dokonywać na bieżąco potrzebnych modyfikacji, dostosowując proces nauczania do potrzeb uczniów. przygotowuje konspekt zajęć wraz ze wszystkimi pomocami dydaktycznymi. POSTAWA PRAKTYKANTA autoprezentacja- kultura osobista, kultura słowa, zainteresowanie problematyka zajęć; kreatywność. nastawienie praktykanta do dziecka/grupy- przejawia pozytywny stosunek do dzieci, stara się nawiązać kontakt z całą klasą/grupą; dostrzega potrzeby i możliwości dzieci z wadą słuchu i stara się indywidualizować proces nauczania. współpraca praktykanta z nauczycielem bądź innymi specjalistami w ramach realizacji praktyk i pełne zaangażowanie w ich wypełnienie. stara się wziąć odpowiedzialność za wszystkie aspekty nauczania ( m.in.: organizacja lekcji, wyjść, imprez szkolnych czy rozwiązywanie konfliktów wychowawczych) oraz aktywnie uczestniczy w życiu klasy i placówki także w formach pozalekcyjnych i pozaszkolnych. PRZYGOTOWANIE INTERPERSONALNE DO REALIZACJI ZADAŃ NAUCZYCIELA identyfikuje się z rolą i zadaniami nauczyciela, radzi sobie w rzeczywistości edukacyjnej- w różnych sytuacjach. dokonuje systematycznej analizy poziomu własnej wiedzy i umiejętności w zakresie pracy z dzieckiem z wadą słuchu i stara się w ramach praktyki nabywać i doskonalić kompetencje, istotne w pracy pedagoga specjalnego, surdopedagoga. Zaliczenie praktyki Podpis opiekuna praktyk w placówce Podpis opiekuna praktyk w uczelni
KARTA PRAKTYKANTA APS Rok akad... Imię i nazwisko... nr albumu... Rodzaj i forma studiów: studia stacjonarne pierwszego stopnia, Kierunek studiów: pedagogika specjalna Specjalność: moduł kompetencyjny surdopedagogika rok studiów: III Wymiar i rodzaj praktyki: 20 godzinna (1 tydzień) praktyka asystencko-pedagogiczna w placówce edukacyjnej dla uczniów z wadą słuchu (100S-0P3SU) placówki edukacyjne dla niesłyszących Pełna nazwa i adres placówki praktyk........ Pieczęć firmowa placówki praktyk HARMONOGRAM REALIZACJI Z A D A Ń w miejscu praktyki podpis Dyrektora/Kierownika placówki Data realizacji Realizacja zadań w odniesieniu do programu praktyk oraz inne zadania, istotne dla danej specjalności Ilość godzin 2. 5. 6. 7. RAZEM 20
POTWIERDZENIE NABYTYCH K O M P E T E N C J I w czasie praktyki WYKAZ NABYTYCH KOMPETENCJI PRZYGOTOWANIE MERYTORYCZNE (WIEDZA-UMIEJĘTNOŚCI) Ocena pkt (1 5) zna założenia organizacyjne placówki, w której realizuje praktyki; prawidłowo posługuje się terminologią z zakresu dydaktyki, metodyki wychowania przedszkolnego, edukacji wczesnoszkolnej, pedagogiki specjalnej. zna dokumentację diagnostyczną oraz metody i formy przeprowadzenia diagnozy funkcjonalnej i potrafi przygotować charakterystykę wybranego dziecka z wadą słuchu ( z placówki dla niesłyszących). zna zadania i założenia pracy poszczególnych specjalistów; zna specyfikę pracy z uczniem z wadą słuchu w klasach 1-3 szkoły podstawowej, klasie wstępnej bądź w grupie przedszkolnej, realizującej ostatni rok wychowania przedszkolnego w specjalnych placówkach edukacyjnych dla niesłyszących, w tym sposoby porozumiewania się, metody pracy, rodzaje zajęć szkolnych i specjalistycznych, zasady realizacji funkcji kształcącej, wychowawczej, rewalidacyjnej, itp.. 2. UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU ORGANIZACJI I PROWADZENIA OBSERWACJI potrafi gromadzić informacje od nauczycieli, specjalistów, poprzez analizę dokumentacji, danych potrzebnych do poznania grupy, specyfiki zajęć, itp. oraz dla organizacji efektywnych zajęć. potrafi gromadzić informacje od nauczycieli, specjalistów, poprzez analizę dokumentacji, danych potrzebnych do dokonania diagnozy funkcjonalnej wybranego dziecka z wadą słuchu, uczącego się w specjalnej placówce dla niesłyszących oraz w celu poznania grupy, specyfiki zajęć, itp. dla organizacji efektywnych zajęć. prawidłowo dokonuje zapisu obserwacji zajęć dydaktyczno-wychowawczych, notując ich przebieg, własne wnioski i uwagi i określając główne cele lekcji, metody i formy pracy z dzieckiem z wadą słuchu w ramach obserwowanych zajęć. potrafi zaplanować i przeprowadzić zajęcia zgodnie z opracowaną koncepcją oraz dokonywać na bieżąco potrzebnych modyfikacji, dostosowując proces nauczania do potrzeb uczniów. przygotowuje konspekt zajęć wraz ze wszystkimi pomocami dydaktycznymi. POSTAWA PRAKTYKANTA autoprezentacja- kultura osobista, kultura słowa, zainteresowanie problematyka zajęć; kreatywność. nastawienie praktykanta do dziecka/grupy- przejawia pozytywny stosunek do dzieci, stara się nawiązać kontakt z całą klasą/grupą; dostrzega potrzeby i możliwości dzieci z wadą słuchu i stara się indywidualizować proces nauczania. współpraca praktykanta z nauczycielem bądź innymi specjalistami w ramach realizacji praktyk i pełne zaangażowanie w ich wypełnienie. stara się wziąć odpowiedzialność za wszystkie aspekty nauczania ( m.in.: organizacja lekcji, wyjść, imprez szkolnych czy rozwiązywanie konfliktów wychowawczych) oraz aktywnie uczestniczy w życiu klasy i placówki także w formach pozalekcyjnych i pozaszkolnych. PRZYGOTOWANIE INTERPERSONALNE DO REALIZACJI ZADAŃ NAUCZYCIELA identyfikuje się z rolą i zadaniami nauczyciela, radzi sobie w rzeczywistości edukacyjnej- w różnych sytuacjach. dokonuje systematycznej analizy poziomu własnej wiedzy i umiejętności w zakresie pracy z dzieckiem z wadą słuchu i stara się w ramach praktyki nabywać i doskonalić kompetencje, istotne w pracy pedagoga specjalnego, surdopedagoga. Zaliczenie praktyki Podpis opiekuna praktyk w uczelni Podpis opiekuna praktyk w placówce