Rada Unii Europejskiej Bruksela, 29 maja 2018 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 29 maja 2018 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2018/0172 (COD) 9465/18 ADD 7 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 28 maja 2018 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: ENV 357 MI 402 IND 149 CONSOM 158 COMPET 371 MARE 6 RECH 231 SAN 166 ENT 100 ECOFIN 504 CODEC 874 Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej, podpisał dyrektor Jordi AYET PUIGARNAU Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej SWD(2018) 257 final DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI Streszczenie sprawozdania z prac konsultacyjnych Towarzyszący dokumentowi: Wniosek dotyczący Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko Delegacje otrzymują w załączeniu dokument SWD(2018) 257 final. Zał.: SWD(2018) 257 final 9465/18 ADD 7 mg DG E 1A PL

KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 28.5.2018r. SWD(2018) 257 final DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI Streszczenie sprawozdania z prac konsultacyjnych Towarzyszący dokumentowi: Wniosek dotyczący DYREKTYWY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko {COM(2018) 340 final} - {SEC(2018) 253 final} - {SWD(2018) 254 final} - {SWD(2018) 255 final} - {SWD(2018) 256 final} PL PL

Streszczenie sprawozdania z prac konsultacyjnych związanych z wnioskiem dotyczącym dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko 1. Wprowadzenie W niniejszym dokumencie omówiono konsultacje, w których uwzględniono poglądy, obawy i pomysły różnych zainteresowanych stron na temat najlepszych środków mających na celu zmniejszenie ilości odpadów morskich, w szczególności pochodzących z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku oraz z porzuconych, zagubionych lub w inny sposób wyrzuconych narzędzi połowowych. Wyniki uwzględniono w strategii Komisji na rzecz tworzyw sztucznych 1 oraz ocenie skutków dotyczącej tworzyw sztucznych jednorazowego użytku i narzędzi połowowych. 2. Podejście do konsultacji i włączenie innych źródeł informacji Podejście do konsultacji obejmowało: dwa warsztaty dla zainteresowanych stron dotyczące tworzyw sztucznych jednorazowego użytku w dniach 16 czerwca i 14 września 2017 r.; otwarte konsultacje / informacje zwrotne dotyczące wstępnej oceny skutków; wywiady/konsultacje ad hoc z zainteresowanymi stronami; specjalne badanie Eurobarometr nr 468 (Komisja Europejska, 2017 r.) 2 oraz badanie Eurobarometr Flash nr 388 (Komisja Europejska, 2014 r.) 3 ; internetowe konsultacje publiczne dotyczące inicjatywy Ograniczanie ilości odpadów morskich: działania dotyczące tworzyw sztucznych jednorazowego użytku i narzędzi połowowych prowadzone od dnia 15 grudnia 2017 r. do dnia 12 lutego 2018 r.; konferencję zainteresowanych stron dotyczącą ponownego wykorzystania tworzyw sztucznych 4, która odbyła się w dniu 26 września 2017 r., ze specjalną sesją poświęconą odpadom morskim i tworzywom sztucznym jednorazowego użytku; konferencję Europejskiej platformy zainteresowanych stron gospodarki o obiegu zamkniętym z 2018 r., która odbyła się w dniu 20 lutego, z sesją dotyczącą odpadów morskich. 1 Europejska strategia na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym; COM(2018) 28 final, 18.1.2018. http://eur-lex.europa.eu/legalcontent/pl/txt/?qid=1516265440535&uri=com%3a2018%3a28%3afin 2 http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/survey/getsurveydetail/instruments/special/s urveyky/2156 3 http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/flash/fl_388_en.pdf 4 https://ec.europa.eu/info/plastics-conference_pl 1

3. Podsumowanie wyników konsultacji z zainteresowanymi stronami 3.1 Konferencje i warsztaty zainteresowanych stron Uczestnicy warsztatów zainteresowanych stron poświęconych tworzywom sztucznym jednorazowego użytku zasadniczo zgodzili się, że produkty zaklasyfikowane jako tworzywa sztuczne jednorazowego użytku powinny spełniać następujące kryteria (z pewnymi wyjątkami): powszechne występowanie w środowisku morskim; krótki etap użytkowania; przeznaczenie do konsumpcji głównie poza domem; oraz dostępność alternatywnych materiałów wielokrotnego użytku lub niewykonanych z tworzyw sztucznych. Określono podstawowe przyczyny wycieku tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, w tym niski poziom ponownego wykorzystania i niski poziom recyklingu, koncepcje produktów, materiały i zachowania konsumentów. Brak środków regulacyjnych może być postrzegany jako podstawowa przyczyna. Omówiono środki regulacyjne i dobrowolne, w tym: zachęty dla producentów i konsumentów (finansowe i behawioralne); udoskonalenia w zakresie zbierania odpadów z tworzyw sztucznych; normy, zakazy i obowiązki wprowadzane do koncepcji produktu i sprawozdawczości dotyczącej odpadów. Respondenci opowiedzieli się za ogólnounijnym celem w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów i za współpracą zainteresowanych stron w celu opracowania całościowego podejścia do tworzyw sztucznych jednorazowego użytku. Inne potencjalne środki obejmowały zmianę dyrektywy ramowej w sprawie odpadów uzupełnioną o większe poszanowanie hierarchii postępowania z odpadami, zielone zamówienia publiczne i umowy dobrowolne. W trakcie dyskusji dotyczących wskazanych środków ograniczających podkreślono następujące kwestie: istnieje niewiele dowodów potwierdzających skuteczność kampanii na rzecz zwiększania świadomości oraz fakt, że nie są one wystarczające jako samodzielny środek; zakazy mogą być dobrym sposobem na wymuszenie przeprojektowania określonych produktów o niskiej wartości, jednak jeśli zostaną ustalone na poziomie krajowym, mogą zakłócać funkcjonowanie jednolitego rynku; ramy czasowe wdrożenia muszą umożliwiać zapewnienie zgodności materiałów zastępczych z normami oraz przygotowanie konsumentów; opłaty są skutecznym środkiem zapobiegawczym mającym wpływ na zachowanie konsumentów przy jednoczesnym generowaniu przychodów; przedstawiciele przemysłu podkreślili, że potrzebne jest podejście legislacyjne w celu zapewnienia równych warunków działania; ustalenie celów z zakresu zmniejszenia zużycia dla konkretnych produktów uznano zasadniczo za właściwy środek; wariantem alternatywnym jest zapewnienie, aby tworzywa sztuczne jednorazowego użytku nie były rozdawane za darmo w punkcie sprzedaży. 2

3.2 Informacje zwrotne dotyczące wstępnej oceny skutków W 28 przedłożonych dokumentach wskazano silne poparcie dla interwencji na poziomie UE, przy czym detaliści i producenci preferowali podejścia dobrowolne zamiast środków regulacyjnych. Sektor prywatny zwrócił uwagę na znaczenie rentowności ekonomicznej recyklingu, niewystarczający poziom wdrożenia istniejących przepisów i luki prawne. Kilka osób podkreśliło potrzebę stosowania podejścia opartego na obiegu zamkniętym lub cyklu życia, które sprzyja działaniom zapobiegawczym, oraz wezwało do zachęcania do innowacji i usuwania krajowych barier regulacyjnych. Różnorodność tworzyw sztucznych jednorazowego użytku wymagała zróżnicowanych podejść w zależności od tego, czy odpady morskie z tworzyw sztucznych są wynikiem stosowania produktów, 1) które mogą być poddane recyklingowi, czy produktów, 2) dla których istnieją zrównoważone materiały alternatywne. W przypadku produktów już uwzględnionych wyrażono duże zainteresowanie systemami rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Kilka osób odniosło się do sukcesu systemu zwrotu kaucji (np. w przypadku butelek), chociaż niektórzy ostrzegali przed negatywnymi i potencjalnie nieproporcjonalnymi skutkami ekonomicznymi dla detalistów. Czynniki decydujące o powodzeniu takich programów obejmowały efektywność istniejących systemów gospodarowania odpadami, zachowania konsumentów, lokalną infrastrukturę, potencjał ponownego wykorzystania produktu oraz egzekwowanie przepisów. Jeżeli chodzi o produkty, które można by zastąpić bardziej zrównoważonymi materiałami alternatywnymi, detaliści twierdzili, że cel ten najlepiej byłoby osiągnąć na poziomie konsumenta poprzez zwiększanie świadomości i pozytywne zachęty. W kwestii stosowania biodegradowalnych tworzyw sztucznych zalecono ostrożność, a kilka osób wezwało do zapewnienia jasności informacji i oznakowania z myślą o konsumentach. Przedstawiciele przedsiębiorstw podkreślili, że w przypadku wszelkich ograniczeń należy uwzględnić wymogi dotyczące jednolitego rynku i obciążenia administracyjne. Informacje zwrotne w kwestii narzędzi połowowych dotyczyły następujących trzech głównych obszarów: 1) poziomu bazowego i jego założeń; 2) wariantów strategicznych; oraz 3) kwestionariusza wywiadu. Na podstawie informacji zwrotnych i dodatkowych źródeł wskaźnik strat narzędzi połowowych i narzędzi akwakultury z tworzyw sztucznych dla mórz europejskich obniżono na poziomie bazowym z 30 % do 15 %. Ponownie rozważono również procentowy rozkład masy odpadów z tworzyw sztucznych między akwakulturą a rybołówstwem. Początkowo rozkład ten wynosił (zgodnie z danymi norweskimi) 77 % z akwakultury i 23 % z rybołówstwa. Aby dokładniej odzwierciedlić połowy ryb i produkcję akwakultury w UE-28, rozkład zmieniono jednak na 60 % z akwakultury i 40 % z rybołówstwa. Informacje zwrotne doprowadziły do uwzględnienia w poziomie bazowym założenia dotyczącego pełnego wdrożenia zmienionej dyrektywy w sprawie portowych urządzeń odbiorczych, rozporządzenia w sprawie kontroli i dyrektywy ramowej w sprawie odpadów. Oceną objęto następujące cztery warianty strategiczne: 1) rozszerzona odpowiedzialność producenta bez systemu zwrotu kaucji; 2) rozszerzona odpowiedzialność producenta 3

z systemem zwrotu kaucji; 3) wyznaczanie celów (cel w zakresie recyklingu); oraz 4) materiały alternatywne i koncepcja produktu. W informacjach zwrotnych wskazywano konieczność oszacowania skutków, co uwzględniono w najszerszym możliwym zakresie. 3.3 Wywiady / konsultacje ad hoc Dzięki ponad 30 wywiadom przeprowadzono analizy problemu i skutków dotyczące tworzyw sztucznych jednorazowego użytku. Miały one na celu ukształtowanie i zbadanie potencjalnych środków interwencyjnych, przeanalizowanie wykonalności technicznej i prawdopodobnych skutków. Zebrano szczegółowe dane na temat wydajności i kosztów oraz ich możliwych zmian w wyniku zastosowania potencjalnych środków interwencyjnych. Zainteresowane strony we wszystkich grupach podkreśliły znaczenie dostępności i funkcji alternatywnych materiałów jednokrotnego użytku niewykonanych z tworzyw sztucznych lub alternatywnych materiałów wielokrotnego użytku oraz zwróciły uwagę na potencjalne koszty dla producentów związane ze zmianą materiałów. Konsultacje z operatorami systemów wielokrotnego napełniania i przedsiębiorstwami wodociągowymi pomogły w lepszym zrozumieniu przedmiotowego działania i wyzwań. W przypadku narzędzi połowowych w ramach 16 bezpośrednich wywiadów i 15 wywiadów za pośrednictwem poczty elektronicznej zgromadzono dane na temat opisu, oszacowania i oceny czterech wariantów strategicznych. Zainteresowane strony zgodziły się, że konieczne jest ograniczenie odpadów morskich z tworzyw sztucznych z rybołówstwa i akwakultury oraz że należy podjąć działania polityczne, również na szczeblu UE. Większość uznała proponowane cztery warianty strategiczne za właściwy wybór, wskazując jednocześnie na wyzwanie dotyczące wdrożenia, egzekwowania i monitorowania polityki i środków w skali UE. Za najkorzystniejszy wariant strategiczny uznano rozszerzoną odpowiedzialność producenta, z systemem zwrotu kaucji lub bez niego, w związku z możliwością pokrywania kosztów sortowania, demontażu i transportu, a także opłacania działań związanych z odzyskiwaniem. System zwrotu kaucji stanowiłby zachętę finansową do zwracania narzędzi wycofanych z eksploatacji do portów. Zgłoszono obawy, że taki system skutkowałby karaniem rybaków za nieodnalezione, zagubione narzędzia i stwarzałby zachętę do połowów nieuszkodzonych narzędzi innych osób. Wielokrotnie przywoływano pomyślne przykłady z Islandii, Norwegii i Danii. Cele w zakresie recyklingu były postrzegane jako korzystne, jeżeli chodzi o ograniczenie składowania lub spalania narzędzi wycofanych z eksploatacji na rzecz ich przekazywania do zakładów zajmujących się recyklingiem. Pochodzące z recyklingu materiały z narzędzi połowowych i narzędzi akwakultury powinny być skuteczniej wprowadzane na rynek, a w celu zapewnienia konkurencyjnej pozycji dla materiałów pochodzących z recyklingu w przemyśle opakowaniowym należy wykorzystać środki publiczne lub fundusze z rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Biodegradowalne tworzywa sztuczne uznano za zbyt drogie i mało dostępne, szczególnie te, które ulegają biodegradacji w słonej wodzie i na dużych głębokościach. Ponadto niektóre z zainteresowanych stron wskazały, że materiał biodegradowalny może zachęcać do 4

unieszkodliwiania narzędzi połowowych z tworzyw sztucznych w morzu zamiast zwracania ich do portu. 3.4 Konsultacje w ramach Eurobarometru Konsultacje w ramach Eurobarometru z 2014 r. wykazały, że Europejczycy popierają 5 osiągnięcie na szczeblu UE celu dotyczącego zmniejszenia ilości odpadów morskich. W specjalnym badaniu Eurobarometr nr 468 (Komisja Europejska, 2017 r.) 6 33 % respondentów uznało zanieczyszczenie morza za najważniejszy problem środowiskowy. Odsetek osób, które stwierdziły, że ograniczyły korzystanie z jednorazowych plastikowych toreb na zakupy, wyniósł 72 %, w tym 38 % w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Między 89 % a 94 % osób uznało za ważne następujące środki: produkty zaprojektowane w taki sposób, aby ułatwiały recykling tworzyw sztucznych; podejmowanie starań przez przemysł i detalistów na rzecz ograniczenia opakowań z tworzyw sztucznych; kształcenie w zakresie zmniejszania ilości odpadów z tworzyw sztucznych; oraz zapewnienie przez władze lokalne większej liczby lepszych punktów odbioru odpadów z tworzyw sztucznych. Zdaniem 61% respondentów konsumenci powinni płacić dodatkową opłatę za towary z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku. W całej UE coraz więcej osób uważa, że decyzje dotyczące ochrony środowiska należy podejmować wspólnie w ramach UE. 3.5 Otwarte konsultacje publiczne W ramach internetowych konsultacji publicznych 7 dotyczących inicjatywy Ograniczanie ilości odpadów morskich: działania dotyczące tworzyw sztucznych jednorazowego użytku i narzędzi połowowych (od dnia 15 grudnia 2017 r. do dnia 12 lutego 2018 r.) udzielono 1 807 odpowiedzi. Za trzy najważniejsze kwestie związane z odpadami morskimi i tworzywami sztucznymi jednorazowego użytku uznano szkodliwy wpływ na dobrostan zwierząt, zagrożenia dla zdrowia ludzkiego i wpływ na usługi ekosystemowe. Zdaniem 95 % respondentów podjęcie działań w zakresie tworzyw sztucznych jednorazowego użytku jest zarówno konieczne, jak i pilne. Większość uważa, że UE powinna wspierać obowiązkowe instrumenty na szczeblu globalnym lub unijnym. Organy publiczne nie podzielały tego poglądu, zauważając, że niektóre środki powinny być realizowane na szczeblu UE, a inne na poziomie lokalnym lub krajowym. Duże poparcie wyrażono wobec ograniczenia tworzyw sztucznych jednorazowego użytku w środowisku, przy czym na liście priorytetów znalazły się nakrętki, pokrywki i butelki po napojach. Jeżeli chodzi o środki, respondenci preferowali zbiórki odpadów na plażach, aktywne wyławianie odpadów i regularne szacowanie ilości odpadów morskich 5 W dniach 3 7 grudnia 2013 r. przepytano 26 595 obywateli UE z 28 państw członkowskich. 6 W dniach 23 września i 2 października 2017 r. przepytano 27 881 obywateli UE z 28 państw członkowskich. 7 http://ec.europa.eu/environment/consultations/pdf/marine_litter.pdf 5

i plażowych. Stowarzyszenia przemysłowe i handlowe były jedyną kategorią, która nie poparła aktywnego wyławiania odpadów. Wielu respondentów zgłosiło spadek używania do celów osobistych lekkich toreb na zakupy, butelek po napojach oraz nakrętek i pokrywek. Konsumpcja w zakresie opakowań po chipsach i papierków po cukierkach zmieniła się w najmniejszym stopniu. Zdecydowana większość respondentów przypisała wspomniane ograniczenia rosnącej świadomości na temat wpływu tworzyw sztucznych jednorazowego użytku na środowisko. Respondenci wydawali się najbardziej zainteresowani ograniczeniem korzystania z butelek z tworzyw sztucznych; ponad połowa respondentów zgłosiła, że już to zrobiła. Odsetek osób skłonnych zapłacić niewielką dodatkową kwotę w ramach systemu zwrotu kaucji za butelki z tworzyw sztucznych wyniósł 77 %. Szerokie poparcie (93 %) wyrażono dla polityki mającej na celu stopniowe wycofywanie jednorazowych zastaw stołowych z tworzyw sztucznych na rzecz biodegradowalnych lub nadających się do ponownego wykorzystania materiałów alternatywnych, nawet przy niewielkim wzroście ceny. Przedstawiciele stowarzyszeń przemysłowych i handlowych byli podzieleni w kwestii gotowości do zapłaty, choć nadal opowiadali się za wycofaniem tworzyw sztucznych jednorazowego użytku. Znaczne poparcie (91 %) wyrażono dla przepisów nakładających na producentów papierosów wymóg wkładu finansowego w koszty sprzątania niedopałków papierosów. Stowarzyszenia przemysłowe i handlowe były stosunkowo bardziej niechętne. Podobną sugestię wobec producentów artykułów sanitarnych wsparło 79 % respondentów. System zwrotu kaucji uznano za najbardziej odpowiednią reakcję (47 %) w przypadku butelek po napojach, a następnie cele w zakresie ograniczenia wykorzystania (33 %). Respondenci zwrócili uwagę na wysoką stopę zwrotu (około 90 %) w ramach systemu zwrotu kaucji oraz na wysoką jakość otrzymywanego surowca do produkcji, detaliści zasygnalizowali jednak potencjalny wpływ gospodarczy i operacyjny, szczególnie w przypadku mniejszych sklepów, i wezwali do wdrożenia na szczeblu krajowym programów dostosowanych do potrzeb. Minimalne wymogi w zakresie projektu otrzymały mniejsze poparcie (20 %) i nie były preferowane przez przedstawicieli przedsiębiorstw. W przypadku tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, które można zastąpić bardziej zrównoważonymi materiałami alternatywnymi, takich jak patyczki kosmetyczne i sztućce, respondenci poparli działania ustawodawcze i cele w zakresie zmniejszenia zużycia. Podobne środki ustawodawcze uważano za właściwe nawet w przypadku produktów, dla których nie istniało żadne oczywiste rozwiązanie alternatywne, takich jak niedopałki papierosów i podpaski higieniczne. W przypadku produktów objętych tą kategorią tworzyw sztucznych jednorazowego użytku systemy rozszerzonej odpowiedzialności producenta postrzegano jako równie odpowiednie. W części internetowych konsultacji publicznych dotyczącej rybołówstwa odpowiedzi udzieliło 340 osób. Wśród nich 95 % osób zgodziło się, że należy koniecznie i pilnie podjąć działania mające na celu zmniejszenie ilości odpadów morskich. Zdaniem 79 % osób należy koniecznie i pilnie podjąć działania w zakresie narzędzi połowowych. Wpływ odpadów morskich na rybołówstwo i akwakulturę jest zdaniem 100 % organizacji ds. rybołówstwa 6

(oraz 53 % ogólnie) dość ważny lub bardzo ważny. Z kolei koszty sprzątania śmieci są zdaniem 84 % respondentów bardzo ważne lub ważne. Odsetek osób, które wskazały rybaków jako bezpośrednich użytkowników narzędzi za bardzo ważne podmioty działające na rzecz zmian, wyniósł 80 %. Za ważne podmioty uznano również UE, państwa członkowskie, organy lokalne i regionalne oraz organizacje ds. rybołówstwa. Co ciekawe, uznano, że sektor prywatny odgrywa mniej ważną rolę, pomimo jego potencjalnej roli w systemach rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Większość respondentów stwierdziła, że pewna część narzędzi jest gubiona (w zakresie od 28 % w przypadku niewodów do 54 % w przypadku sieci skrzelowych) lub wyrzucana (od 22 % w przypadku niewodów do 43 % w przypadku lin i sznurów). Wskazano następujące cztery preferowane środki: 1) zachęty do wywożenia wyłowionych odpadów i narzędzi wycofanych eksploatacji na ląd (88 %); 2) udoskonalone punkty odbioru i sortowania na statkach i w portach (70 %); 3) zachęty / finansowanie działań związanych z odzyskiwaniem (68 %); oraz 4) lepsze egzekwowanie obowiązujących przepisów (67 %). W komentarzach otwartych zainteresowane strony zaproponowały również rozszerzoną odpowiedzialność producenta, zażądały wyższych kar za zanieczyszczanie środowiska oraz wyjaśniły ryzyko związane z działaniami w zakresie odzyskiwania oraz kwestię ich nieskuteczności, podkreśliły znaczenie kształcenia rybaków, wezwały do oznakowania narzędzi połowowych, podkreśliły, że wysokie koszty portowe prowadzą do częstszego wyrzucania sprzętu na morzu i wezwały do utworzenia odpowiednich urządzeń portowych. W kwestii tego, które dodatkowe ukierunkowane środki mogłyby wspomóc dostarczanie narzędzi na brzeg, respondenci wskazali system zwrotu kaucji pobieranych od rybaków (59 %) lub systemy rozszerzonej odpowiedzialności producenta (53 %), w tym opłatę za narzędzia. Wyrażono także obawy, że system zwrotu kaucji może wiązać się z nakładaniem kar na rybaków, którzy nie będą mogli odzyskać kaucji za nieumyślnie zagubione lub niemożliwe do odzyskania narzędzia. 3.6 Konferencje Podczas konferencji Nowa koncepcja przyszłości tworzyw sztucznych (Bruksela, dnia 26 września 2017 r.) zainteresowane strony zasugerowały, że aby osiągnąć cel ograniczenia o 50 % odpadów morskich przegłosowany przez Parlament Europejski, potrzeba ambitnej ogólnounijnej strategii z konkretnymi środkami z zakresu polityki w odniesieniu do różnych tworzyw sztucznych jednorazowego użytku. Zaproponowano wiążące cele w zakresie zmniejszenia zużycia powiązane z możliwymi do osiągnięcia ramami czasowymi. Za potencjalnie odpowiednie środki uznano zachęty konsumenckie, system zwrotu kaucji i infrastrukturę do recyklingu. Oprócz ukierunkowania na produkty należy również uwzględnić źródła i ścieżki odpadów morskich. Zainteresowane strony zwróciły uwagę na słabe wyniki inicjatyw na rzecz zwiększania świadomości społecznej spowodowane niedostatecznym finansowaniem kampanii. Zielone zamówienia 7

publiczne uznano za dobry sposób na zwiększenie popytu na materiały alternatywne dla tworzyw sztucznych jednorazowego użytku. Konferencja Europejskiej platformy zainteresowanych stron gospodarki o obiegu zamkniętym z 2018 r. 8 (20 21 lutego 2018 r.) dostarczyła dalszych informacji na temat działań związanych z tworzywami sztucznymi w środowisku morskim. 3.7 Wnioski W przypadku różnych produktów z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku za odpowiednie uznano odmienne środki. Omówiono różnorodne środki w zależności od obowiązujących przepisów i dostępności zrównoważonych materiałów alternatywnych. Środki związane z rozszerzoną odpowiedzialnością producenta ogólnie były postrzegane pozytywnie. Przedstawiciele przemysłu i przedsiębiorstw podkreślili kwestie domniemanych kosztów związanych z niektórymi środkami oraz znaczenie ich zrozumienia przed podjęciem jakichkolwiek działań. Preferowano również podejścia legislacyjne. Cele z zakresu zmniejszenia zużycia cieszyły się popularnością z zastrzeżeniami dotyczącymi warunków wdrażania (np. celów czasowych). Uznano, że dalsze działania i strategie są konieczne, aby osiągnąć nadrzędne cele UE. Zainteresowane strony wskazały na gotowość płacenia za bardziej zrównoważone materiały alternatywne wobec tworzyw sztucznych jednorazowego użytku lub uiszczania opłat w ramach kary za korzystanie z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku. Kampanie uświadamiające były postrzegane raczej jako środki uzupełniające w stosunku do innych środków regulacyjnych i dobrowolnych. W odniesieniu do narzędzi połowowych zainteresowane strony wskazały, że należy koniecznie i pilnie podjąć stosowne działania. Oprócz zapewnienia lepszych portowych urządzeń odbiorczych popierano warianty strategiczne dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta i systemu zwrotu kaucji. Uznano, że rozszerzona odpowiedzialność producenta w połączeniu z systemem zwrotu kaucji ma pozytywny wpływ na koszty i korzyści oraz przyczynia się do realizacji celu strategii dotyczącej tworzyw sztucznych zmniejszenia poziomu tworzyw sztucznych w morzach europejskich. 8 https://circulareconomy.europa.eu/platform/sites/default/files/circular-economy-stakeholder-conferenceprogramme.pdf 8