Rada Unii Europejskiej Bruksela, 26 października 2016 r. (OR. en)

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 26 października 2016 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2016/0336 (CNS) 13731/16 ADD 3 FISC 171 WNIOSEK Od: Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej, podpisał dyrektor Jordi AYET PUIGARNAU Data otrzymania: 26 października 2016 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej SWD(2016) 342 final DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI STRESZCZENIE OCENY SKUTKÓW Towarzyszący dokumentowi: Wnioski dotyczące dyrektywy Rady w sprawie wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych i w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB) Delegacje otrzymują w załączeniu dokument SWD(2016) 342 final. Zał.: SWD(2016) 342 final 13731/16 ADD 3 gt DG G 2B

2 KOMISJA EUROPEJSKA Strasburg, dnia r. SWD(2016) 342 final DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI STRESZCZENIE OCENY SKUTKÓW Towarzyszący dokumentowi: Wnioski dotyczące dyrektywy Rady w sprawie wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych i w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB) {COM(2016) 683 final} {SWD(2016) 341 final}

3 Streszczenie oceny skutków dotyczące wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB) A. Zasadność działań Dlaczego należy podjąć działania? Na czym polega problem? Maksymalnie 11 wierszy Obecnie w UE istnieje 28 różnych systemów opodatkowania osób prawnych, co stwarza możliwości agresywnego planowania podatkowego wywierającego negatywny wpływ na morale podatników i sprawiedliwość podatkową. Skutkiem tej mozaiki systemów podatkowych są także wysokie koszty przestrzegania przepisów i hamowanie inwestycji. W przypadku większości krajowych systemów podatkowych finansowanie dłużne jest bardziej opłacalne niż finansowanie kapitałem własnym, co zwiększa poziom zadłużenia i zmniejsza odporność gospodarki. Ponadto, na tle innych dużych gospodarek światowych, unijne przedsiębiorstwa nie inwestują w wystarczającym stopniu w badania i rozwój. Problemy te wynikają z internacjonalizacji przedsiębiorstw i coraz większej mobilności ich zysków. Jednocześnie podstawy opodatkowania są określane na szczeblu krajowym. Taka sytuacja zachęca państwa członkowskie do jednostronnej ochrony swojej podstawy opodatkowania i przyciągnięcia mobilnych zysków. Jednostronne działania nie rozwiążą najważniejszych problemów. Zwiększają one złożoność, utrudniają rozwój jednolitego rynku i tworzą przeszkody dla inwestycji i wzrostu gospodarczego. Sytuacja ta ma różnorodne skutki dla przedsiębiorstw. W szczególności, przedsiębiorstwa prowadzące działalność transgraniczną cierpią z powodu wysokich kosztów przestrzegania przepisów, natomiast te angażujące się w agresywne planowanie podatkowe odnoszą korzyści kosztem innych przedsiębiorstw i obywateli. Jaki jest cel inicjatywy? Maksymalnie 8 wierszy Pierwszym ważnym celem jest zwiększenie sprawiedliwości systemu podatkowego przez wyeliminowanie niektórych pierwotnych przyczyn unikania opodatkowania przez przedsiębiorstwa. Powinno to (i) znacznie ograniczyć transgraniczne planowanie podatkowe, (ii) stworzyć równiejsze warunki działania dla przedsiębiorstw krajowych i korporacji wielonarodowych, (iii) zapewnić ponoszenie przez przedsiębiorstwa sprawiedliwe przypadającej na nie części obciążeń podatkowych oraz (iv) poprawić ogólne morale podatników. Przedmiotowa inicjatywa ma jednocześnie na celu stymulowanie wzrostu gospodarczego i inwestycji poprzez (i) uproszczenie złożonego systemu opodatkowania osób prawnych w UE w celu zmniejszenia kosztów przestrzegania przepisów i obciążeń administracyjnych, (ii) wyeliminowanie ryzyka podwójnego opodatkowania i innych istniejących dyskryminacji i ograniczeń, (iii) zmniejszenie zakłóceń inwestycji i decyzji finansowych wywołanych kwestiami podatkowymi oraz (iv) stworzenie zachęt do inwestowania w UE, m.in. poprzez wspieranie działalności badawczo-rozwojowej oraz innowacji. Na czym polega wartość dodana podjęcia działań na poziomie UE? Maksymalnie 7 wierszy Unijna wartość dodana polega na dalszej poprawie mobilności kapitału w Unii poprzez zmniejszenie kosztów przestrzegania przepisów i transgranicznych przeszkód podatkowych. Działania na szczeblu UE zapobiegną jednocześnie unikaniu sprawiedliwego poziomu opodatkowania przez korporacje wielonarodowe w UE. Wspólne podejście do unijnej podstawy opodatkowania osób prawnych przyczyni się do przywrócenia związku między opodatkowaniem a tworzeniem wartości. B. Rozwiązania Jakie warianty legislacyjne i nielegislacyjne rozważono? Czy wskazano preferowany wariant? Jak uzasadniono ten wybór lub jego brak? Maksymalnie 14 wierszy Głównym wariantem strategicznym, który jest brany pod uwagę, jest wniosek w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych. Najważniejsza decyzja dotyczy zakresu takiej podstawy opodatkowania, tzn. wyboru osób prawnych, do których miałaby ona zastosowanie. Główne rozważane warianty to obowiązkowe stosowanie CCCTB przez wszystkie przedsiębiorstwa albo tylko przez pewną podgrupę przedsiębiorstw. Przeanalizowano szereg rozwiązań problemu faworyzowania finansowania dłużnego w ramach obecnych systemów podatkowych. Dostępne są dwa główne działania: dopuszczenie możliwości odliczania zarówno kosztów finansowania dłużnego, jak i finansowania kapitałowego, lub zniesienie możliwości odliczania kosztów obu tych typów finansowania. Jeśli chodzi o zachęty do działalności badawczorozwojowej, najważniejsze warianty obejmują ulgę podatkową z tytułu kosztów inwestycji badawczo- 2

4 rozwojowych, ale jej wysokość jest różna. Ocena poszczególnych wariantów pozwoliła wyłonić wariant preferowany: CCCTB powinna być obowiązkowa w przypadku dużych przedsiębiorstw, przewidywać ulgę z tytułu wzrostu i inwestycji oraz ulgę z tytułu kosztów badań i rozwoju. Ulga z tytułu wzrostu i inwestycji obejmuje odliczenia kosztów finansowania dłużnego i kapitałowego ograniczone pewnymi progami, aby zapobiec zjawiskom nadużyć i planowania podatkowego. Celem ulgi z tytułu kosztów badań i rozwoju jest przynajmniej utrzymanie zachęt podatkowych już istniejących w tym obszarze. Analiza pokazuje, że CCCTB ma wyraźną przewagę nad alternatywnym wariantem polegającym na niepodejmowaniu żadnych działań. Jak kształtuje się poparcie dla poszczególnych wariantów? Maksymalnie 7 wierszy Ponowne przedstawienie wniosku dotyczącego CCCTB spotkało się z ogólnym poparciem ze strony wszystkich grup zainteresowanych podmiotów. Poparcie było największe wśród organizacji pozarządowych, osób prywatnych i innych respondentów konsultacji, ale także wśród przedsiębiorstw, a w szczególności MŚP. Organizacje pozarządowe, MŚP i osoby prywatne opowiadają się również zdecydowanie za tym, by CCCTB uczynić (częściowo) obowiązkową; duże przedsiębiorstwa są temu przeciwne. Z drugiej strony wyraźna większość wszystkich zainteresowanych stron opowiedziała się za stworzeniem możliwości dobrowolnego wyboru systemu CCCTB. Przedsiębiorstwa, zarówno duże, jak i małe, poparły również zdecydowanie uprzywilejowane traktowanie badań i rozwoju oraz propozycję ograniczenia faworyzowania finansowania dłużnego względem finansowania kapitałowego w ramach tej ponownie prezentowanej inicjatywy. C. Skutki wdrożenia preferowanego wariantu Jakie korzyści przyniesie wdrożenie preferowanego wariantu lub jeśli go nie wskazano głównych wariantów? Maksymalnie 12 wierszy Przewiduje się, że dzięki wdrożeniu preferowanego wariantu systemy podatkowe staną się sprawiedliwsze i powstaną równe warunki działania, za sprawą skutecznego wyeliminowania zachęt do agresywnego planowania podatkowego w UE. Przyczyniłoby się to do zapewnienia, aby korporacje ponosiły sprawiedliwie przypadającą na nie część obciążeń podatkowych, i poprawiłoby morale podatników. Ponadto wariant ten zlikwidowałby skutecznie transgraniczne przeszkody podatkowe w UE. Wprowadzenie ulgi z tytułu wzrostu i inwestycji traktującej w podobny sposób zarówno finansowanie dłużne, jak i finansowanie kapitałowe, zmniejsza zakłócenia mające wpływ na decyzje finansowe przedsiębiorstw. Zachęty podatkowe do działalności badawczorozwojowej zostaną nie tylko utrzymane, ale dodatkowo ulepszone i ujednolicone. Spodziewane korzyści gospodarcze wynikające z wniosku są pozytywne. CCCTB przewidująca ulgę z tytułu wzrostu i inwestycji przyniosłaby wzrost inwestycji i zatrudnienia wynoszący potencjalnie odpowiednio 3,4 % i 0,6 %. W sumie wzrost gospodarczy zwiększyłby się nawet o 1,2 %. Oczekuje się zmniejszenia kosztów przestrzegania przepisów (redukcja czasu poświęcanego na przestrzeganie przepisów o 10 % i redukcja kosztów o 2,5 %). Koszty ustanowienia jednostki zależnej zmniejszyłyby się maksymalnie o 67 %, co ułatwiłoby przedsiębiorstwom (w tym MŚP) ekspansję zagraniczną. Analiza wskazuje, że wariant preferowany nie ma żadnych istotnych skutków środowiskowych. Skutki społeczne będą także ograniczone. Jakie są koszty wdrożenia preferowanego wariantu lub jeśli go nie wskazano głównych wariantów? Maksymalnie 12 wierszy Koszty związane z wnioskiem w odniesieniu do krajowych dochodów podatkowych zależą od sposobu, w jaki państwa członkowskie dostosują swoje stawki podatkowe do nowej podstawy opodatkowania, od wysokości ulgi z tytułu wzrostu i inwestycji oraz od zachęt do działalności badawczo-rozwojowej. Koszty przestrzegania przepisów i koszty administracyjne związane z preferowanym wariantem dotyczą głównie przejścia z aktualnie obowiązujących systemów opodatkowania osób prawnych na CCCTB. Koszty te są jednak ponoszone tylko jednokrotnie. Brak jest danych ilościowych dotyczących kosztów ponoszonych przez organy podatkowe na zadania administracyjne związane z konkretnym podatkiem lub wprowadzanie nowego podatku. Wynika to z faktu, że większość administracji podatkowych (i odpowiednich systemów informatycznych) jest zorganizowanych według funkcji podatku, a nie według rodzaju podatku. Jakie będą skutki dla przedsiębiorstw, MŚP i mikroprzedsiębiorstw? Maksymalnie 8 wierszy W przypadku dużych przedsiębiorstw, których dotyczy obowiązkowy aspekt, stosowanie wspólnej podstawy 3

5 będzie obowiązkowe. Jest to ważna zmiana dla przedsiębiorstw, która zapewni bardziej równe warunki działania w całej UE. Wszystkie inne przedsiębiorstwa będą miały możliwość dobrowolnego wyboru CCCTB. W związku z tym przedsiębiorstwa te nie odczują żadnych bezpośrednich skutków, jeśli zdecydują się na dalsze stosowanie systemu krajowego. Jeżeli przedsiębiorstwa zdecydują się na stosowanie CCCTB, uczynią to z uwagi na korzyści oferowane im przez ten system, np. w postaci niższych kosztów przestrzegania przepisów i większej efektywności. Skutki są zatem pozytywne. Czy przewiduje się znaczące skutki dla budżetów i administracji krajowych? Maksymalnie 4 wiersze Istnieją dwa bezpośrednie skutki dla dochodów podatkowych. Po pierwsze, CCCTB zmienia zasady obliczania podstawy opodatkowania w porównaniu z systemami krajowymi, tak że będzie ona niższa w porównaniu z poziomem obowiązującym w większości państw członkowskich. Po drugie, podstawa opodatkowania grup wielonarodowych będzie przypisywana państwom członkowskim w oparciu o wzór, który mierzy działalność gospodarczą przy pomocy wskaźników pracy, zasobów kapitałowych i sprzedaży. Trudno jednak przewidzieć dokładnie ostateczne zmiany, gdyż skutki dla przychodów zależą również od sposobu, w jaki państwa członkowskie dokonają korekty stawek podatkowych w odpowiedzi na nowe podstawy opodatkowania i w reakcji na zachowania przedsiębiorstw. W ujęciu ogólnym równoległe stosowanie krajowych systemów podatkowych i CCCTB zwiększy obciążenia administracji podatkowych, gdyż trzeba będzie zarządzać dwoma podatkami, nawet jeśli będą one zbliżone. Przedsiębiorstwa wielonarodowe będą jednak musiały składać tylko jedną deklarację podatkową w UE, co zmniejszy obciążenie dla administracji podatkowych. Ponadto zmniejszą się w znacznym stopniu zadania administracyjne dotyczące dokumentacji cen transferowych. Czy wystąpią inne znaczące skutki? Maksymalnie 6 wierszy System CCCTB zwiększy atrakcyjność UE dla inwestorów. Inwestorzy nie będą już musieli zajmować się analizą i oceną przepisów 28 różnych systemów opodatkowania w UE, co zmniejszy ich koszty przestrzegania prawa i koszty administracyjne. Ponadto podstawa opodatkowania obejmująca zachęty do działalności badawczorozwojowej oraz ulgę z tytułu wzrostu i inwestycji zwiększy konkurencyjność UE, ponieważ inwestycje będą bardziej opłacalne, a gospodarka bardziej odporna. D. Działania następcze Kiedy nastąpi przegląd przyjętej polityki? Maksymalnie 4 wiersze Polityka zostanie poddana ocenie w terminie trzech do pięciu lat od jej wdrożenia. Okres taki wydaje się rozsądny, biorąc pod uwagę to, że przedsiębiorstwa i administracje podatkowe potrzebują czasu na dostosowanie i przedstawienie odpowiednich danych. 4