PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU MECHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYCH, O STRUKTURZE MODUŁOWEJ

ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH, 834201 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 30.06.2012 Warszawa 2012 1

SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY... 3 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY... 3 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA:... 3 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 3 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 4 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO... 4 7. INFORMAJA O ZAWODZIE MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH... 5 8. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH... 6 9. OWIĄZANIA ZAWODU MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH Z INNYMI ZAWODAMI... 6 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH... 7 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH... 8 12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW... 11 1. 834201.M1 Obsługiwanie i utrzymywanie maszyn i urządzeń drogowych...12 2. 834201.311206.M2 Wykonywanie robót ziemnych i odwodnieniowych...21 3. 834201.311206.M3 Wykonywanie robót nawierzchniowych...28 4. 834201.M4 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy...34 ZAŁĄZNIKI... 40 2

TY SZKOŁY: ZASADNIZA SZKOŁA ZAWODOWA 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr inż. Zdzisław Szkudlarek, inż. Krzysztof Zieliński Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Mirosław Żurek 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu mechanik maszyn i urządzeń drogowych opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r. Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2011 r. Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r. Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zm. Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r. Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zm. Ustawą z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 19, poz. 115 z późn. zm.) Rozporządzeniem Ministrów Komunikacji oraz Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 10 lutego 1997 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót drogowych i mostowych (Dz. U. z 1997 r., Nr 7, poz. 30). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 118, poz. 1263). 3

Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r., Nr 43, poz. 430). Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz. U. z 2000 r., Nr 63, poz. 735). Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 czerwca 2004 r. w sprawie określenia warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego (Dz. U. z 2004 r., Nr 140, poz. 1481). 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej szkolnictwa zawodowego. i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu mechanik maszyn i urządzeń drogowych uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. 4

rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu mechanik maszyn i urządzeń drogowych uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukacja dla bezpieczeństwa. rzed rozpoczęciem kształcenia zawodowego należy w przedmiocie matematyka ustalić kolejność realizacji działów planimetria (systematyzowanie wiadomości o figurach płaskich, pola i obwody wielokątów i kół twierdzenie itagorasa, twierdzenie o kątach w okręgu, twierdzenie Talesa, skala i plan) i stereometria (kąt nachylenia prostej do płaszczyzny, kąt dwuścienny, objętość i pole powierzchni graniastosłupa i ostrosłupa, objętość i pole powierzchni walca, stożka i kuli) wynikających z podstaw programowych kształcenia ogólnego, które będą stanowić podbudowę do realizacji zagadnień w przedmiotach roboty ziemne i roboty nawierzchniowe. W ramach podstaw przedsiębiorczości uczeń powinien opanować: poznawanie mechanizmów funkcjonowania gospodarki rynkowej oraz związanych z nią najważniejszych instytucji (bank centralny, giełdy itp.); zapoznanie z podstawowymi zasadami podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w różnych formach. Edukacja dla bezpieczeństwa ma dać przygotowanie do podjęcia działań ratowniczych oraz umożliwić nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy, przedstawić typowe zagrożeń zdrowia i życia podczas pożaru, powodzi, paniki itp., scharakteryzować zasady zachowania się ludności po ogłoszeniu alarmu oraz umiejętność zdobywania i krytycznego analizowania informacji, formułowania hipotez i ich weryfikacji. 7. INFORMAJA O ZAWODZIE MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH raca mechanika maszyn i urządzeń drogowych odbywa się najczęściej w zamkniętych warsztatach lub na wolnym powietrzu. odczas wykonywania czynności, w pozycji stojącej, pochylonej lub leżącej, występuje zwiększony wysiłek fizyczny oraz hałas, podwyższona temperatura, zapylenie i wibracje. Do zadań mechanika maszyn i urządzeń drogowych należy wykonywanie robót drogowych i mostowych, demontaż nawierzchni drogowych i mostowych, układanie nawierzchni drogowych i mostowych oraz ich utrzymywanie zgodnie z dokumentacją techniczną, a także utrzymywanie drogowych budowli inżynierskich, 5

dokonywanie przeglądów technicznych, ocenianie stanu technicznego, konserwowanie i przygotowanie do transportu maszyn i urządzeń. Mechanik maszyn i urządzeń drogowych wykonuje naprawy i konserwacje maszyn i urządzeń drogowych służących do budowy i utrzymania dróg kołowych, a także suwnic, żurawi, maszyn do wytwarzania i układania mas bitumicznych, walców samojezdnych, maszyn do prac ziemnych, maszyn do przerobu kruszyw, maszyn do odśnieżania dróg. raca w zawodzie odbywa się w przedsiębiorstwach budujących i eksploatujących drogi i mosty, w firmach posiadających sprzęt do robót ziemnych, drogowych i budowlanych oraz w wytwórniach mieszanki betonowej i asfaltowej. 8. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH o wejściu olski do Unii Europejskiej zaistniała konieczność dostosowania infrastruktury do wymagań europejskich, w tym budowy i przebudowy sieci dróg i autostrad. udowa i utrzymanie nowoczesnych dróg i obiektów mostowych wymaga zatrudnienia wysoko wyspecjalizowanej kadry. otrzeby kadrowe można podzielić na trzy grupy: pracownicy do budowy sieci nowoczesnych autostrad i dróg ekspresowych, pracownicy do remontów i modernizacji dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych oraz pracownicy do utrzymania obecnej sieci dróg w olsce, niezależnie od ich zarządcy. Realizacja tych zadań wymaga od pracowników posiadania szerokiego zakresu umiejętności. ostępująca mechanizacja robót drogowych wymaga także coraz wyższych kwalifikacji zarówno w zakresie budowy dróg jak i eksploatacji maszyn i urządzeń do ich budowy i utrzymania. Absolwent w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych będzie posiadał dwie kwalifikacje zawodowe do budowy dróg oraz do obsługi maszyn i urządzeń drogowych. Mechanicy maszyn i urządzeń drogowych należą do grupy poszukiwanych pracowników ze względu na bardzo szerokie plany budowy i modernizacji dróg w olsce. Zapotrzebowanie ilościowe na kadry w poszczególnych regionach kraju będzie można ustalać na podstawie wieloletnich planów rozwoju sieci dróg uchwalonych przez Rząd Rzeczypospolitej olskiej. 9. OWIĄZANIA ZAWODU MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum, np.: dla zawodu mechanik maszyn i urządzeń drogowych wyodrębniona została kwalifikacja.2., która stanowi podbudowę kształcenia w zawodzie technik drogownictwa. Mechanik maszyn i urządzeń drogowych oraz technik drogownictwa mają wspólną podbudowę kształcenia, określoną kodem KZ(.a), będąca jednocześnie nadbudową dla kwalifikacji.2. Wiedza i umiejętności oraz kompetencje personalne i społeczne, których uczący się nabywa w procesie kształcenia zawodowego w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych, są opisane zgodnie z ideą europejskich ram kwalifikacji, w języku efektów kształcenia, które obejmują: 1) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów: KZ(.a) zawiera umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: mechanik maszyn i urządzeń drogowych, technik drogownictwa; 2) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie, w ramach których kwalifikacja.1. Eksploatowanie maszyn i urządzeń drogowych, która jest kwalifikacją właściwa w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych; 6

3) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie, w ramach których kwalifikacja.2. Wykonywanie robót drogowych, która jest wspólną i kwalifikacją dla zawodów: mechanik maszyn i urządzeń drogowych (z poziomu zasadniczej szkoły zawodowej) oraz technik drogownictwa (technikum), tj. w efekcie modernizacji kształcenia zawodowego absolwent technikum poprzez zdanie kwalifikacji.2. zdobywa kwalifikacje z poziomu zasadniczej szkoły zawodowej. Kwalifikacja Symbol Zawód Elementy wspólne zawodu.1. Eksploatowanie maszyn i urządzeń drogowych 834201 Mechanik maszyn i urządzeń drogowych KZ(.a).2. Wykonywanie robót drogowych 834201 Mechanik maszyn i urządzeń drogowych KZ(.a) 311206 Technik drogownictwa Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych po potwierdzeniu kwalifikacji.1. Eksploatacja maszyn i urządzeń drogowych i.2. Wykonywanie robót drogowych może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik drogownictwa po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji.32. Organizacja robót związanych z budową i utrzymaniem dróg i obiektów mostowych i.30. Sporządzanie kosztorysów oraz przygotowywanie dokumentacji przetargowej oraz uzyskaniu wykształcenia średniego. 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) obsługiwania maszyn i urządzeń stosowanych w robotach drogowych; 2) wykonywania czynności związanych z konserwacją maszyn i urządzeń drogowych; 3) wykonywania robót związanych z budową dróg i obiektów mostowych; 4) wykonywania robót związanych z utrzymaniem nawierzchni dróg i obiektów mostowych. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (H, DG, JOZ); efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie KZ(.a); efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie:.1. Eksploatowanie maszyn i urządzeń drogowych,.2. Wykonywanie robót drogowych. 7

11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYH Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 630 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - na kształcenie w ramach kwalifikacji.1. przeznaczono minimum 300 godzin; - na kształcenie w ramach kwalifikacji.2. przeznaczono minimum 500 godzin; - na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono minimum 250 godzin. Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze modułowej Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne I Klasa I II III II I II I II Liczba godzin tygodniowo w trzyletnim okresie nauczania Liczba godzin w trzyletnim okresie nauczania Modułowe kształcenie zawodowe ** M1 Obsługiwanie i utrzymywanie maszyn i 1 14 14 5 16,5 528 urządzeń drogowych M2 Wykonywanie robót ziemnych i 2 12 17 2 15,5 496 odwodnieniowych 3 M3 Wykonywanie robót nawierzchniowych 14 16 15 480 4 M4 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 3 3 3 96 Tygodniowy wymiar godzin kształcenia zawodowego 14 14 17 17 19 19 50 1600 ***zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację (K1) odbywa się pod koniec drugiej klasy. Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację (K2) odbywa się pod koniec trzeciej klasy. 8

Wykaz jednostek modułowych programowych dla zawodu mechanik maszyn i urządzeń drogowych Nazwa modułu 1. 834201.M1 Obsługiwanie i utrzymywanie maszyn i urządzeń drogowych 2. 834201.311206.M2 Wykonywanie robót ziemnych i odwodnieniowych 3. 834201.311206.M3 Wykonywanie robót nawierzchniowych Nazwa jednostki modułowej 834201.M1.J1 Wykonywanie obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń drogowych 834201.M1.J2 Wykonywanie napraw i remontów maszyn i urządzeń drogowych Liczba godzin przewidziana na jednostkę modułową 834201.311206.M2.J1 Wykonywanie robót ziemnych 300 834201.311206.M2.J2 Wykonywanie robót odwodnieniowych 196 834201.311206.M3.J1 Wykonywanie robót przygotowawczych do budowy nawierzchni drogowych 834201.311206.M3.J2 udowanie i utrzymanie nawierzchni drogowych 4. 834201.M4 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 834201.M4.J1 odejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w drogownictwie 834201.M4.J2 osługiwanie się językiem obcym w robotach drogowych 272 256 224 256 32 64 9

Mapa dydaktyczna 834201 Mechanik maszyn i urządzeń drogowych 834201.M1 834201.M1.J2 834201.M1.J3 834201.311206.M2 834201.311206.M2.J1 834201.311206.M2.J2 834201.311206.M3 834201.M4 834201.311.206.M3.J1 834201.311206.M3.J2 834201.M4.J1 834201.M4.J2 10

12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW 834201.M1 Obsługiwanie i utrzymywanie maszyn i urządzeń drogowych 528 godz. 834201.311206.M2 Wykonywanie robót ziemnych i odwodnieniowych 496 godz. 834201.311206.M3 Wykonywanie robót nawierzchniowych 480 godz. 834201.M4 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 96 godz. 11

1. 834201.M1 Obsługiwanie i utrzymywanie maszyn i urządzeń drogowych 1.1. 834201.M1.J1 Wykonywanie obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń drogowych 1.2. 834201.M1.J2 Wykonywanie napraw i remontów maszyn i urządzeń drogowych 1.1. 834201.M1.J1 Wykonywanie obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń drogowych H(4)1. dokonać analizy możliwych zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związanych z wykonywaniem zadań zawodowych przy eksploatacji maszyn i urządzeń drogowych; H(4)2. scharakteryzować sposoby przeciwdziałania zagrożeniom przy eksploatacji maszyn drogowych; H(4)3. określić typowe choroby zawodowe występujące przy obsłudze maszyn drogowych; H(7)1. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska przy eksploatacji maszyn drogowych; H(7)2. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy przy eksploatacji maszyn i urządzeń drogowych; H(8)1. zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej przy eksploatacji maszyn i urządzeń drogowych; H(8)2. dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych zadań zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych; H(8)3. dobrać środki ochrony zbiorowej do wykonywanych zadań zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych; H(8)4. zidentyfikować system pomocy medycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia oraz sposoby powiadamiania przy pracy w terenie; oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(.a)(1)1. przygotować arkusz rysunkowy zgodnie z olskimi Normami; KZ(.a)(1)2. wykorzystać konstrukcje geometryczne przy rysowaniu w rzutach prostokątnych; Materiał nauczania D A A rzepisy H przy eksploatacji maszyn i urządzeń drogowych. Organizacja stanowiska pracy. -- Środki ochrony indywidualnej. Elementy graficzne arkusza rysunkowego. Linie rysunkowe i ich zastosowanie. Konstrukcje geometryczne. Odwzorowywanie przedmiotów na płaszczyźnie rysunku. Odwzorowywanie zewnętrznego i wewnętrznego zarysu przedmiotu. Wymiarowanie rysunkowe. Rysowanie i wymiarowanie części maszyn. Zasady rysowania typowych połączeń maszynowych. Rysunek złożeniowy. Schematy mechaniczne. zytanie rysunków. Dokumentacja techniczna. Typy maszyn drogowych. udowa i zasady działania maszyn drogowych. Napędy w maszynach drogowych. Wymagania techniczne wobec maszyn drogowych 12

1.1. 834201.M1.J1 Wykonywanie obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń drogowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania KZ(.a)(1)3. odwzorować części maszyn z zastosowaniem właściwej liczby rzutów prostokątnych; KZ(.a)(1)4. zastosować zasady wymiarowania przedmiotów na rysunkach; Środki transportu w drogownictwie. Zastosowanie środków transportu w robotach drogowych. KZ(.a)(1)5. zastosować zasady opisywania przedmiotów na rysunkach; Wykorzystanie środków transportu na podwoziach gąsienicowych. KZ(.a)(1)6. zastosować uproszczenia i oznaczenia graficzne elementów maszyn i Maszyny do robót ziemnych. urządzeń drogowych; KZ(.a)(1)7. posłużyć się terminami i definicjami stosowanymi w rysunku Maszyny do robót nawierzchniowych. Zjawiska zużycia maszyn i urządzeń drogowych. technicznym; KZ(.a)(2)1. odczytać rysunki wykonawcze, złożeniowe i schematy; Metody oceny stanu technicznego. Zjawisko korozji. KZ(.a)(2)2. odczytać znormalizowane elementy rysunku technicznego Metody zapobiegania korozji. maszynowego; Materiały stosowane w maszynach i urządzeniach KZ(.a)(2)3. odczytać rysunki zestawieniowe zespołów i podzespołów maszyn; drogowych. odział materiałów. KZ(.a)(2)4. posłużyć się Dokumentacją Techniczno-Ruchową, warsztatową oraz Właściwości materiałów. technologiczną; Materiały eksploatacyjne do maszyn i urządzeń KZ(.a)(2)5. skorzystać z norm, poradników, instrukcji obsługi maszyn i urządzeń drogowych. drogowych; ołączenia nierozłączne. KZ(.a)(3)1. sklasyfikować maszyny i urządzenia drogowe według określonych ołączenia rozłączne. kryteriów; odział części i mechanizmów w maszynach KZ(.a)(3)2. wyjaśnić budowę, zasady działania oraz przeznaczenie maszyn i drogowych. urządzeń stosowanych w robotach drogowych; Układy robocze w maszynach drogowych. KZ(.a)(3)3. objaśnić działanie napędów w maszynach i urządzeniach Maszyny do robót ziemnych i stabilizacji gruntu. drogowych; Maszyny do wytwarzania i uszlachetniania KZ(.a)(3)4. określić wymagania, jakim powinny odpowiadać maszyny i kruszyw. urządzenia drogowe; Maszyny do budowy nawierzchni drogowych. KZ(.a)(5)1. sklasyfikować materiały stosowane w maszynach i urządzeniach Maszyny do robót utrzymaniowych na drogach. drogowych; Osprzęt roboczy w maszynach drogowych. KZ(.a)(5)2. rozróżnić materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne stosowane w 13

1.1. 834201.M1.J1 Wykonywanie obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń drogowych maszynach i urządzeniach drogowych; oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(.a)(5)3. scharakteryzować rodzaje oraz właściwości metali i ich stopów; KZ(.a)(5)4. składować materiały eksploatacyjne do maszyn i urządzeń drogowych na placu budowy; KZ(.a)(6)1. wskazać połączenia nierozłączne i rozłączne występujące w A maszynach drogowych; KZ(.a)(6)2. wykonać połączenie nierozłączne; KZ(.a)(6)3. wykonać połączenie rozłączne;.1.1(1)1. sklasyfikować maszyny i urządzenia do robót ziemnych i drogowych pod względem ich przeznaczenia, zasad działania i budowy;.1.1(1)2. scharakteryzować rodzaje maszyn stosowanych w drogownictwie oraz ich zastosowanie;.1.1(1)3. objaśnić działanie napędów w maszynach i urządzeniach drogowych;.1.1(2)1. rozróżnić i scharakteryzować podstawowe części i mechanizmy maszyn drogowych;.1.1(2)2. opisać budowę i zasady działania układów roboczych, sterujących i zabezpieczających maszyn drogowych;.1.1(2)3. rozróżnić rodzaje, budowę i przeznaczenie narzędzi roboczych;.1.1(3)1. posłużyć się Dokumentacją Techniczno-Ruchową maszyny drogowej;.1.1(3)2. posłużyć się instrukcją obsługi urządzenia do robót drogowych;.1.1(3)3. skorzystać z katalogu maszyn i urządzeń drogowych;.1.1(4)1. dobrać maszyny do robót ziemnych i stabilizacji gruntu;.1.1(4)2. dobrać maszyny do wytwarzania i uszlachetniania kruszyw;.1.1(4)3. dobrać maszyny do budowy nawierzchni drogowych; Materiał nauczania Osprzęt roboczy do robót ziemnych Osprzęt roboczy do wykonywania podbudowy i warstw konstrukcyjnych nawierzchni drogowych. rzygotowanie maszyny do pracy. Obsługa codzienna maszyny lub urządzenia do robót drogowych. Dokumentacja warsztatowa i eksploatacyjna maszyn i urządzeń drogowych. odzienne przeglądy maszyn i urządzeń drogowych. Metody konserwacji sprzętu. Materiały eksploatacyjne do maszyn i urządzeń drogowych. Dobór materiałów eksploatacyjnych. 14

1.1. 834201.M1.J1 Wykonywanie obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń drogowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna.1.1(4)4. dobrać maszyny do robót utrzymaniowych na drogach;.1.1(5)1. sklasyfikować osprzęt roboczy maszyn drogowych;.1.1(5)2. dobrać osprzęt roboczy maszyn do robót ziemnych;.1.1(5)3. dobrać osprzęt roboczy maszyn do wykonywania podbudowy nawierzchni drogowych;.1.1(5)4. dobrać osprzęt roboczy maszyn do wykonywania warstw konstrukcyjnych jezdni;.1.1(5)5. zamontować osprzęt roboczy w maszynach do wykonania robót ziemnych;.1.1(5)6. zamontować osprzęt roboczy w maszynach do wykonania robót nawierzchniowych;.1.1(6)1. określić, zgodnie z wymaganiami Dokumentacji Techniczno-Ruchowej, niezbędne czynności diagnozujące stan techniczny maszyn i urządzeń drogowych;.1.1(6)2. skontrolować stan techniczny maszyn i urządzeń z zastosowaniem odpowiednich metod diagnozowania i weryfikacji;.1.1(6)3. dokonać diagnostyki technicznej silnika spalinowego;.1.1(7)1. odczytać schematy niezbędne do instalacji i uruchomienia maszyn i urządzeń drogowych;.1.1(7)2. zainstalować układ w maszynie lub urządzeniu drogowym zgodnie z instrukcją zawartą w Dokumentacji Techniczno-Ruchowej;.1.1(7)3. dokonać regulacji układów i sprawdzić ich działanie;.1.1(8)1. przygotować maszynę lub urządzenie drogowe do pracy;.1.1(8)2. wykonać maszyną lub urządzeniem czynności wskazane przez przełożonego;.1.1(8)3 uporządkować maszynę lub urządzenie drogowe po zakończeniu pracy;.1.1(9)1. wykonać codzienny przegląd maszyny lub urządzenia drogowego; Materiał nauczania 15

1.1. 834201.M1.J1 Wykonywanie obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń drogowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna.1.1(9)2. wykonać bieżącą konserwację sprzętu;.1.1(9)3. dobrać narzędzia i przyrządy do wykonania konserwacji maszyn i urządzeń drogowych;.1.2(4)1. wykorzystać podczas obsługi i naprawy właściwe materiały eksploatacyjne;.1.2(4)2. dobrać zamienniki uwzględniając wymagania Dokumentacji Techniczno-Ruchowej;.1.2(5)1. opracować harmonogram prac konserwacyjnych dla maszyn lub urządzeń drogowych;.1.2(5)2. dobrać materiały i narzędzia do wykonania prac konserwacyjnych; Materiał nauczania.1.2(5)3. wykonać konserwację maszyny lub urządzenia przed okresem jej czasowego wycofania z eksploatacji. lanowane zadanie Otrzymałeś zadanie dokonania na podstawie harmonogram okresowego przeglądu wskazanej maszyny lub urządzenia drogowego należy wymienić materiały eksploatacyjne, zdemontować uszkodzone części, zweryfikować je i wskazać dalszy tryb postępowania z nimi. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa Wykonywanie obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń drogowych wymaga realizacji w pomieszczeniach dydaktycznych szkoły (pracowni materiałoznawstwa drogowego, warsztatach szkolnych), jak i u pracodawcy w bazie maszyn i urządzeń drogowych, gdzie uczeń może wykonywać swoje zadania na rzeczywistym sprzęcie zgodnie z obowiązującymi procedurami. Środki dydaktyczne Maszyny i urządzenia drogowe, dokumentacja warsztatowa i eksploatacyjna maszyn i urządzeń drogowych. Zalecane metody dydaktyczne okaz, samodzielne wykonanie pracy pod nadzorem nauczyciela lub wykonanie pracy w grupie, także pod nadzorem. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnej lub w małych grupach. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Efekty kształcenia należy sprawdzić z wykorzystaniem testu typu próba pracy według kryteriów uwzględnionych w karcie obserwacji. 16

1.1. 834201.M1.J1 Wykonywanie obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń drogowych Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania 1.2. 834201.M1.J2 Wykonywanie napraw i remontów maszyn i urządzeń drogowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(.a)(4)1.wskazać przyrządy do wykonania pomiarów wielkości A mechanicznych; KZ(.a)(4)2. wskazać przyrządy do wykonania pomiarów wielkości elektrycznych; A KZ(.a)(4)3. zmierzyć części maszyn o różnych kształtach w maszynach drogowych; KZ(.a)(4)4. zmierzyć podstawowe wielkości elektryczne w maszynach drogowych; KZ(.a)(7)1. wykonać operację piłowania powierzchni płaskich i kształtowych; KZ(.a)(7)2. wykonać operację wiercenia, nawiercania i pogłębiania; KZ(.a)(7)3. wykonać operację ścinania, przecinania i wycinania metali; KZ(.a)(7)4. wykonać operację cięcia i prostowania metali; KZ(.a)(7)5. wykonać operację szlifowania metalu;.1.2(1)1. zinterpretować zjawiska i procesy powodujące zmiany stanu technicznego podczas eksploatacji;.1.2(1)2. ocenić stan techniczny maszyny na podstawie przeprowadzonych badań; D Materiał nauczania odział przyrządów pomiarowych. omiary wielkości mechanicznych. omiary wielkości elektrycznych. Obróbka ręczna. iłowanie. Operacje wiercenia, nawiercania i pogłębiania. Ścinanie, przecinanie, wycinanie. ięcie i prostowanie metali. Szlifowanie. Zjawiska zużycia maszyn i urządzeń drogowych. Metody oceny stanu technicznego. Zjawisko korozji. Metody zapobiegania korozji. odzienne przeglądy maszyn i urządzeń drogowych. Metody konserwacji sprzętu. ieżące przeglądy maszyn i urządzeń drogowych. 17

1.2. 834201.M1.J2 Wykonywanie napraw i remontów maszyn i urządzeń drogowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania.1.2(1)3. określić przyczyny utraty sprawności technicznej maszyny; Okresowy przegląd maszyn i urządzeń drogowych. Materiały eksploatacyjne do maszyn i urządzeń.1.2(1)4. określić wpływ różnych czynników na zużycie i starzenie się części i drogowych. mechanizmów maszyny lub urządzenia; Analizy ocen diagnostycznych maszyn i urządzeń.1.2(2)1. rozróżnić rodzaje korozji; drogowych..1.2(2)2. określić przyczyny powstawania korozji; Demontaż maszyn i urządzeń drogowych..1.2(2)3. scharakteryzować sposoby ochrony maszyn i urządzeń przed korozją; Weryfikacja części maszyn i urządzeń drogowych. Kwalifikowanie maszyn do remontu..1.2(2)4. dobrać metodę ochrony przed korozją do maszyny lub urządzenia; omiary kontrolne układów i zespołów maszyn..1.2(3)1. wykonać bieżący przegląd maszyny lub urządzenia drogowego; róba pracy maszyny. Transport maszyn i urządzeń drogowych..1.2(3)2. wykonać okresowy przegląd maszyny lub urządzenia drogowego;.1.2(3)3. ocenić prawidłowość wykonania przeglądu maszyny lub urządzenia drogowego;.1.2(6)1. zakwalifikować na podstawie oceny diagnostycznej zespoły i D podzespoły do demontażu;.1.2(6)2. dokonać demontażu części maszyn i urządzeń drogowych;.1.2(6)3. zweryfikować części i zakwalifikować je do naprawy lub wymiany; D.1.2(7)1. posłużyć się katalogami części podzespołów i zespołów;.1.2(7)2. dobrać części wymienne z uwzględnieniem ich podziału na grupy wymiarowe i sekcyjne;.1.2(7)3. posłużyć się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych przy doborze części zamiennych;.1.2(8)1. wypełnić dokumentację warsztatową;.1.2(8)2. wypełnić dokumentację eksploatacyjną maszyny lub urządzenia do robót drogowych; 18

1.2. 834201.M1.J2 Wykonywanie napraw i remontów maszyn i urządzeń drogowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna.1.2(9)1. określić, na podstawie oceny diagnostycznej, rodzaj remontu niezbędnego dla prawidłowego funkcjonowania maszyny lub urządzenia;.1.2(9)2. usystematyzować niedomagania i uszkodzenia maszyn i urządzeń w relacji postać przyczyna skutek;.1.2(9)3. przekazać maszynę do naprawy średniej lub głównej;.1.2(10)1. wskazać przyrządy i urządzenia pomiarowe do wykonania prób kontrolnych;.1.2(10)2. wykonać, zgodnie z właściwą kolejnością, pomiary kontrolne w celu sprawdzenia działania poszczególnych układów i zespołów maszyny;.1.2(10)3. wykonać próbę pracy po naprawie;.1.2(11)1. dobrać środek transportu do przewozu maszyny lub urządzenia drogowego;.1.2(11)2. zaształować maszynę na czas transportu; Materiał nauczania.1.2(11)3. wyznaczyć drogę przejazdu w przypadku przewozu maszyny ponadgabarytowej; lanowane zadania Otrzymałeś zadanie wykonania próby pracy maszyny po naprawie. W ramach realizacji zadania należy: ustawić maszynę na stanowisku kontrolnym, sprawdzić wizualnie wykonaną naprawę, wykonać pomiary kontrolne, niezbędne przed rozpoczęciem pracy i wykonaniem próby pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa Wykonywanie napraw i remontów maszyn i urządzeń drogowych wymaga realizacji w pomieszczeniach dydaktycznych szkoły, jak i u pracodawcy w bazie maszyn i urządzeń drogowych, gdzie uczeń może wykonywać swoje zadania na rzeczywistym sprzęcie zgodnie z obowiązującymi procedurami. Środki dydaktyczne Maszyny i urządzenia drogowe, dokumentacja warsztatowa i eksploatacyjna maszyn i urządzeń drogowych. Zalecane metody dydaktyczne okaz, samodzielne wykonanie pracy pod nadzorem nauczyciela lub wykonanie pracy w grupie, także pod nadzorem. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnej lub w małych grupach 19

1.2. 834201.M1.J2 Wykonywanie napraw i remontów maszyn i urządzeń drogowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Efekty kształcenia należy sprawdzić z wykorzystaniem testu typu próba pracy według kryteriów uwzględnionych w karcie obserwacji. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Materiał nauczania 20

2. 834201.311206.M2 Wykonywanie robót ziemnych i odwodnieniowych 2.1. 834201.311206.M2.J1 Wykonywanie robót ziemnych 2.2. 834201.311206.M2.J2 Wykonywanie robót odwodnieniowych 2.1. 834201.311206.M2.J1 Wykonywanie robót ziemnych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna H(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie drogowym; H(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; H(1)3. wyjaśnić pojęcie ergonomii; H(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i A ochrony środowiska w olsce; H(2)2. scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; H(2)3. zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy; H(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; H(3)2. rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; H(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie drogowym; H(4)4. dokonać analizy możliwych zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych przy robotach drogowych; H(4)5. scharakteryzować sposoby przeciwdziałania zagrożeniom dla środowiska przy robotach drogowych; H(4)6. określić typowe choroby zawodowe występujące przy robotach drogowych; D Materiał kształcenia rzepisy bhp i ppoż. w przedsiębiorstwie drogowym. odstawowe środki gaśnicze. rawa i obowiązki pracownika w zakresie bhp i ppoż. Zagrożenia dla zdrowia i życia oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zawodowych przy robotach drogowych. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosowane w robotach drogowych na placu budowy. Zasady udzielania pomocy przedlekarskiej w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia pracownika. Ochrona środowiska w drogownictwie. H na placu budowy. Grunt jako materiał budowlany. Kategorie gruntów. Makroskopowe rozpoznanie gruntów na miejscu budowy. Obliczanie objętości robót ziemnych w robotach liniowych. 21

2.1. 834201.311206.M2.J1 Wykonywanie robót ziemnych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia H(5)1. ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku Metody wykonywania nasypów. robót drogowych; Metody wykonywania wykopów. H(5)2. dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących w Roboty ziemne w trudnych warunkach. środowisku robót drogowych; H(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi przy Obliczanie kosztów robocizny i pracy sprzętu w robotach ziemnych. wykonywaniu robót drogowych; Metody wzmacniania gruntów podłoża. H(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące Stabilizacja mechaniczna podłoża. przy robotach drogowych; Zagęszczenie gruntów. H(6)2. dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na D Maszyny i sprzęt do zagęszczania gruntów. organizm człowieka; odbudowy pod nawierzchnie drogowe. H(6)3. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu D Materiały na podbudowy. pracy; Maszyny do wykonywania podbudów. H(7)3. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, Rozliczenia robocizny i sprzętu przy robotach przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony drogowych. środowiska w budownictwie drogowym; H(7)4. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy w drogownictwie; H(8)5. zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej; H(8)6. dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych zadań zawodowych w drogownictwie; H(8)7. dobrać środki ochrony zbiorowej do wykonywanych zadań zawodowych w drogownictwie; H(8)8. zidentyfikować system pomocy medycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia oraz sposoby powiadamiania; H(9)1. dokonać analizy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych; H(9)2. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych; D A 22

2.1. 834201.311206.M2.J1 Wykonywanie robót ziemnych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna H(9)3. przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas wykonywania zadań A zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych; H(10)1. powiadomić system pomocy medycznej w przypadku sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia przy wykonywaniu zadań zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych; H(10)2. zapobiec zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania D czynności zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych; H(10)3. zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia; D H(10)4. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; D KZ(.a)(13)1. rozpoznać grunt na podstawie analizy makroskopowej; KZ(.a)(13)2. określić rodzaje gruntów i ich podział na kategorie na podstawie wyników badań; KZ(.a)(13)3. określić sposoby badania gruntów; KZ(.a)(19)1. rozróżnić programy komputerowe stosowane przy budowie dróg; KZ(.a)(19)2. określić funkcje programów komputerowych stosowanych przy budowie i utrzymaniu dróg; KZ(.a)(19)3. obsłużyć programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych;.2.1(1)1. rozpoznać grunt na podstawie jego właściwości;.2.1(1)2. wykonać badanie gruntu;.2.1(2)1. określić rodzaje robót podczas wykonywania robót ziemnych;.2.1(2)2. określić czynności związane z wykonywaniem podbudowy drogi;.2.1(2)3. zastosować różne techniki pracy w zależności od typu sprzętu roboczego;.2.1(2)4. określić zasady spulchniania gruntu; Materiał kształcenia 23

2.1. 834201.311206.M2.J1 Wykonywanie robót ziemnych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna.2.1(3)1. posłużyć się tabelami robót ziemnych;.2.1(3)2. posłużyć się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną wykonywania robót ziemnych..2.1(4)1. dobrać maszyny i sprzęt do stabilizacji i zagęszczania gruntu;.2.1(4)2. dobrać maszyny i sprzęt do pozyskiwania i uszlachetniania kruszyw;.2.1(4)3. dobrać maszyny i sprzęt do wykonywania pali i ścianek szczelinowych;.2.1(4)4. dobrać maszyny i sprzęt do rodzaju wykopu;.2.1(5)1. wykonać roboty przygotowawcze i spulchnienie gruntu;.2.1(5)2. wykonać roboty ziemne związane z przygotowaniem korpusu drogowego;.2.1(5)3. dokonać rozdziału mas ziemnych w czasie robót;.2.1(8)1. określić jednostkowe koszty pracy sprzętu;.2.1(8)2. dokonać rozliczeń pracy sprzętu; D.2.1(8)3. dokonać rozliczeń robocizny przy robotach drogowych. D Materiał kształcenia lanowane zadania Otrzymałeś polecenie wykonania robót ziemnych związanych z przygotowaniem korpusu drogowego; z zgodnie z dokumentacją obiektu, przy którym mają być umacniane skarpy: dobór materiałów zgodnie z dokumentacją, dobór narzędzi i urządzeń do wykonywania pracy, wykonanie koryta drogowego oraz kontrola jakości wykonanej pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia mogą być prowadzone w pomieszczeniach dydaktycznych szkoły i u pracodawcy na terenie budowy lub w K. Środki dydaktyczne Sprzęt do badania gruntów, specyfikacje techniczne wykonywania robót drogowych, maszyny i urządzenia do robót ziemnych, materiały wykorzystywane przy robotach ziemnych. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą powinny być ćwiczenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w małych zespołach.zgodnie z wymogami dotyczącymi realizacji poszczególnych zajęć 24

2.1. 834201.311206.M2.J1 Wykonywanie robót ziemnych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenia należy sprawdzić z wykorzystaniem testu typu próba pracy według kryteriów uwzględnionych w karcie obserwacji. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Materiał kształcenia 2.2. 834201.311206.M2.J2 Wykonywanie robót odwodnieniowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(.a)(15)1. sklasyfikować przyrządy pomiarowe stosowane w robotach ziemnych; KZ(.a)(15)2. określić zasady wykonywania pomiarów liniowych i wysokościowych przy robotach ziemnych; KZ(.a)(15)3. dobrać przyrządy i osprzęt pomiarowy do pomiarów przy poszczególnych rodzajach robót ziemnych; KZ(.a)(16)1. dobrać sprzęt pomiarowy do rodzaju robót drogowych i ziemnych; KZ(.a)(16)2. wykonać pomiary po zakończeniu robót ziemnych i nawierzchniowych; KZ(.a)(16)3. wykonać pomiary cech geometrycznych podczas wykonywania robót ziemnych i nawierzchniowych; KZ(.a)(17)1. sklasyfikować środki transportu stosowane w drogownictwie; KZ(.a)(17)2. dobrać środki transportu odpowiednie do realizowanego zadania; KZ(.a)(17)3. scharakteryzować rodzaje i zastosowanie środków transportu na podwoziach gąsienicowych; Materiał kształcenia Sprzęt i przyrządy pomiarowe w robotach drogowych. Wykonywanie pomiarów w trakcie robót ziemnych i nawierzchniowych. Analiza wyników pomiarów. Transport w robotach ziemnych. Miejsca składowania mas ziemnych. Miejsce składowania materiałów stosowanych w robotach drogowych. Zabezpieczenie materiałów przed skutkami niepożądanych działań atmosferycznych. Wykonywanie odtworzenia trasy drogi. race przygotowawcze w robotach ziemnych Wykonywanie zarysu robót ziemnych nasypowych. 25

2.2. 834201.311206.M2.J2 Wykonywanie robót odwodnieniowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(.a)(18)1. dobrać środki transportu do przewożenia mas ziemnych; Wykonywanie robót ziemnych wykopowych. KZ(.a)(18)2. przygotować miejsce składowania mas ziemnych; Wyznaczenie zarysu robót ziemnych w robotach zmechanizowanych. KZ(.a)(18)3. przygotować miejsce składowania materiałów stosowanych w Odwodnienie robót ziemnych. robotach drogowych; Zagęszczenie gruntów..2.1(6)1. wykonać roboty ziemne związane z umocnieniem skarp; Maszyny i sprzęt do zagęszczania gruntów..2.1(6)2. zabezpieczyć drogę przed osunięciem ziemi poprzez profilowanie skarp, Roboty związane z odwodnieniem wgłębnym nasypów i wykopów; nawierzchni drogowych oraz rowów.2.1(6)3. rozróżnić materiały stosowane do umacniania skarp budowli ziemnych; przydrożnych..2.1(7)1. wskazać optymalne miejsca odwadniania dróg i obiektów mostowych;.2.1(7)2. wykonać odwodnienie drogi zgodnie z dokumentacją;.2.1(7)3. wykonać odwodnienie obiektu mostowego zgodnie z dokumentacją..2.2(8)1. wskazać środki transportu do przewozu materiałów na teren budowy; A.2.2(8)2. wyznaczyć miejsca składowania materiałów do robót drogowych;.2.2(8)3. zabezpieczyć materiały przed skutkami niepożądanych działań D atmosferycznych;.2.2(11)1. rozpoznać przyczynę niewłaściwego odwadniania torowiska D drogowego;.2.2(11)2. wykonać warstwę odsączającą i inne zabezpieczenia przed zalaniem torowiska drogowego;.2.2(11)3. wykonać roboty związane z odwodnieniem wgłębnym nawierzchni drogowych oraz rowów przydrożnych. lanowane zadania Otrzymałeś polecenie wykonania robót ziemnych związanych z odwodnieniem drogi: rozpoznanie gruntu na podstawie wykonanego badania, wskazanie na podstawie dokumentacji optymalnych miejsc do wykonania odwodnienia oraz wykonanie odwodnienia zgodnie z dokumentacją. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia mogą być prowadzone w pomieszczeniach dydaktycznych szkoły i u pracodawcy na terenie budowy lub w K. 26

2.2. 834201.311206.M2.J2 Wykonywanie robót odwodnieniowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia Środki dydaktyczne Sprzęt do badania gruntów, specyfikacje techniczne wykonywania robót drogowych, maszyny i urządzenia do robót ziemnych, materiały wykorzystywane przy robotach ziemnych. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą powinny być ćwiczenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w małych zespołach.zgodnie z wymogami dotyczącymi realizacji poszczególnych zajęć ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenia należy sprawdzić z wykorzystaniem testu typu próba pracy według kryteriów uwzględnionych w karcie obserwacji Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 27

3. 834201.311206.M3 Wykonywanie robót nawierzchniowych 3.1. 834201.311206.M3.J1 Wykonywanie robót przygotowawczych do budowy nawierzchni drogowych 3.2. 834201.311206.M3.J2 udowanie i utrzymanie nawierzchni drogowych 834201.311206.M3.J1 Wykonywanie robót przygotowawczych do budowy nawierzchni drogowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(.a)(8)1. określić rolę i znaczenie dróg w gospodarce narodowej; KZ(.a)(8)2. dokonać podziału dróg na klasy techniczne; KZ(.a)(8)3. określić wymagania techniczne dla różnych klas dróg; KZ(.a)(8)4. dokonać podziału dróg ze względu na zarządcę drogi; KZ(.a)(9)1. określić części składowe drogi i ich funkcje; KZ(.a)(9)2. opisać drogę w przekroju poprzecznym; KZ(.a)(9)3. opisać drogę w przekroju podłużnym; KZ(.a)(9)4. określić dopuszczalne, maksymalne i minimalne obciążenie drogi; KZ(.a)(10)1. określić rodzaje obiektów mostowych; KZ(.a)(10)2. sklasyfikować mosty ze względu na przeznaczenie i materiały z jakich zostały wykonane; KZ(.a)(10)3. określić przeznaczenie mostów tymczasowych; KZ(.a)(11)1. określić części składowe mostów; KZ(.a)(11)2. opisać funkcje przęseł i podpór oraz konstrukcję położenie jezdni na przęśle; KZ(.a)(11)3. określić dopuszczalne obciążenie mostu; KZ(.a)(12)1. zastosować uproszczenia i oznaczenia graficzne elementów i Materiał kształcenia odstawowe definicje w drogownictwie. Klasyfikacja funkcjonalna i techniczna dróg. Zarządcy dróg publicznych w olsce. zęści składowe drogi i ich zadania. Skrajnia drogi. Dokumentacja techniczna dróg i obiektów mostowych. Droga w planie. Droga w przekroju poprzecznym. Droga w profilu podłużnym. odstawowe zasady projektowania dróg. Skrzyżowania drogowe. Drogi szybkiego ruchu. Rodzaje obiektów mostowych. Klasyfikacja mostów. zęści składowe mostu. odstawowe funkcje podpór i przęseł mostów. Konstrukcja jezdni na moście. Rodzaje konstrukcji mostów. Dokumentacja techniczna dróg i obiektów mostowych. 28

834201.311206.M3.J1 Wykonywanie robót przygotowawczych do budowy nawierzchni drogowych materiałów budowlanych; oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(.a)(12)2. odczytać szkice topograficzne i konstrukcyjne dotyczące dokumentacji drogowo-mostowej; KZ(.a)(12)3. przeanalizować elementy dokumentacji technicznej z zakresu D konstrukcji dróg i mostów; KZ(.a)(12)4. dobrać elementy dokumentacji do planowanego zadania z zakresu D budowy dróg; KZ(.a)(14)1. sklasyfikować materiały budowlane stosowane w robotach drogowych; KZ(.a)(14)2. określić właściwości materiałów naturalnych wykonanych ze skał i zastosowanych do budowy dróg; KZ(.a)(14)3. określić właściwości materiałów bitumicznych zastosowanych do budowy nawierzchni dróg i obiektów mostowych; KZ(.a)(14)4. określić przydatność materiałów do budowy dróg i obiektów mostowych oraz zasady ich racjonalnego wykorzystania;.2.2(1)1. określić części pasa drogowego i jego zadania;.2.2(1)2. określić skrajnie jezdni;.2.2(1)3. opisać przekrój drogi, wymiary i kształt przekroju w zależności od klasy drogi i rodzaju nawierzchni. Materiał kształcenia Droga w planie. Droga w przekroju poprzecznym Droga w profilu podłużnym odstawowe zasady projektowania dróg Klasyfikacja dróg publicznych Konstrukcja jezdni drogowej podatnej Konstrukcja jezdni drogowej sztywnej Inżynierskie obiekty drogowe Materiały do budowy dróg i ich transport na miejsce składowania i wbudowania Maszyny, urządzenia, sprzęt oraz narzędzia do budowy dróg Harmonogramy robót drogowych ezpieczeństwo w ruchu drogowym Rodzaje robót utrzymaniowych Materiały do utrzymania dróg w należytym stanie technicznym odstawy inżynierii ruchu Oznakowanie robót podczas prowadzenia robót w pasie drogowym.2.2(2)1. wskazać warstwy konstrukcyjne jezdni;.2.2(2)2. określić rodzaje warstw w konstrukcji jezdni;.2.2(3)1. rozpoznać oznaczenia graficzne elementów i materiałów budowlanych stosowanych w drogownictwie;.2.2(3)2. odczytać rysunki wykonawcze dróg i obiektów drogowych;.2.2(3)3. odczytać rysunki topograficzne i konstrukcyjne zamieszczone w dokumentacji drogowej; 29