Nr: ŻG.8361.111.1.2013.IK11 Lublin, dnia 12 listopada 2013r. D e c y z j a nr 13/2013 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 4 oraz art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., poz. 267) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Lublinie wymierza przedsiębiorcy EUROCASH S.A., ul. Wiśniowa 11, 62-052 Komorniki, karę pieniężną w wysokości 1000,00 zł (słownie: jeden tysiąc złotych zero groszy) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego partii zafałszowanego, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz 1577 z późn. zm.) środka spożywczego o nazwie Krem owocowy Brzoskwinia á 260g, numer partii produkcyjnej L 13 051, najlepiej spożyć przed końcem 02.2014, produkcji STOVIT GROUP Sp. z o.o., ul. Transportowa 4, 85-790 Bydgoszcz, z uwagi na niezgodne z prawdą oznakowanie w zakresie charakterystyki ww. produktu, w tym jego nazwy, rodzaju i właściwości oraz brak w składzie surowcowym ilościowej zawartości przecierów użytych do produkcji wyrobu. U Z A S A D N I E N I E Na podstawie art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzonych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004, str. 1 ze zm.; sprostowanie: Dz. U. L 191 z 28.05.2004, str.1 z późn. zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.), w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust.1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r. Nr 151, poz. 1219 z późn. zm.) w dniach 17-19.06.2013r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Lublinie przeprowadzili kontrolę w hurtowni artykułów spożywczych w Kraśniku, ul. Kolejowa 6A, należącej do EUROCASH S.A., ul. Wiśniowa 11, 62-052 Komorniki. W czasie kontroli w obrocie handlowym stwierdzono partię środka spożywczego o nazwie Krem owocowy Brzoskwinia á 260g, numer partii produkcyjnej L 13 051, najlepiej spożyć przed końcem 02.2014, produkcji STOVIT GROUP Sp. z o.o., ul. Transportowa 4, 85-790 Bydgoszcz, łącznej wartości 113,76 zł., oznakowanego niezgodnie z przepisami prawa żywnościowego. do: Ustalono, że oznakowanie ww. produktu wprowadza konsumentów w błąd co Strona 1 z 9
charakterystyki środka spożywczego, w tym jego rodzaju i właściwości, z uwagi na zastosowanie w głównym, eksponowanym miejscu etykiety produktu określenia - Brzoskwinia oraz umieszczenie wizerunku owoców brzoskwini, w przypadku użycia do wytworzenia tego wyrobu przecierów z dwóch rodzajów owoców tj. przecieru brzoskwiniowego i przecieru jabłkowego. Powyższe narusza postanowienia art. 6 ust. 2 ww. ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz.1577 z późn. zm.), który stanowi, że do znakowania artykułów rolno-spożywczych stosuje się odpowiednio wymagania określone w art. 45 ust. 2, art. 46 ust 1 pkt 1 i art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (tekst jednolity: Dz. U. z 2010r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) oznakowanie środka spożywczego nie może: 1) wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności: a) co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji, b) przez przypisywanie środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których nie posiada, c) przez sugerowanie, że środek spożywczy posiada szczególne właściwości, jeżeli wszystkie podobne środki spożywcze posiadają takie właściwości. nazwy środka spożywczego - Krem owocowy Brzoskwinia, która wskazuje, że produkt jest wytworzony wyłącznie z owoców brzoskwini, natomiast w składzie surowcowym wykazano przecier brzoskwiniowy i przecier jabłkowy. Powyższe narusza postanowienia art. 7 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, który stanowi, że: w przypadku artykułu rolno-spożywczego będącego środkiem spożywczym: 1) nazwa powinna odpowiadać wymaganiom określonym w art. 47 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. nazwa środka spożywczego powinna odpowiadać nazwie ustalonej dla danego rodzaju środków spożywczych w przepisach prawa żywnościowego, a w przypadku braku takich przepisów powinna być nazwą zwyczajową środka spożywczego lub składać się z opisu tego środka spożywczego lub sposobu jego użycia, tak aby umożliwić konsumentowi rozpoznanie rodzaju i właściwości środka spożywczego oraz odróżnienie go od innych produktów. Należy podkreślić, że nazwa środka spożywczego jest pierwszym i często najważniejszym elementem oznakowania, mającym wpływ na wybór konsumentów. W związku z powyższym nazewnictwo artykułów żywnościowych powinno w sposób szczególny uwzględniać zasadę niewprowadzania konsumentów w błąd, zawartą w przepisach prawa żywnościowego. Wyroby gotowe wyprodukowane z wykorzystaniem przecierów z dwóch rodzajów owoców powinny posiadać nazwę uwzgledniającą oba te rodzaje w kolejności właściwej do ilości użytych surowców (np. krem brzoskwiniowo-jabłkowy). Ponadto w oznakowaniu ww. produktu stwierdzono brak ilościowej zawartości przecieru brzoskwiniowego i przecieru jabłkowego, użytych do produkcji wyrobu, co narusza postanowienia 9 ust. 1 oraz 10 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10.07.2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. z 2007r. Nr 137, poz. 966 z późn. zm.), które stanowią, że: ŻG.8361.111.1.2013.IK11 z dn. 12.11.2013r. Strona 2 z 9
9 ust.1. w oznakowaniu opakowanego środka spożywczego podaje się ilościową zawartość składnika lub kategorii składników tego środka spożywczego, jeżeli: 1) nazwa składnika lub kategorii składników występuje w nazwie środka spożywczego lub nazwa tego środka spożywczego jest zazwyczaj kojarzona przez konsumenta z zawartością składnika lub kategorii składników w tym środku spożywczym; 2) nazwa składnika lub kategorii składników jest podkreślona w oznakowaniu środka spożywczego w formie pisemnej, przy użyciu obrazów i grafiki; 3) składnik lub kategoria składników jest istotny dla scharakteryzowania środka spożywczego i odróżnienia go od innych środków spożywczych, z którymi może być mylony ze względu na podobieństwo nazwy lub wyglądu. 10 ust. 1. informację o ilościowej zawartości składnika lub kategorii składników podaje się w nazwie środka spożywczego obok tej nazwy albo w wykazie składników obok składnika lub kategorii składników. ust. 3. informację o ilościowej zawartości składnika lub kategorii składników określa się w procentach, podając ilość składnika lub kategorii składników, w momencie ich użycia w procesie produkcyjnym. Zgodnie z postanowieniami art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) - artykuł rolno-spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania, mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodnie z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Oznakowanie partii środka spożywczego o nazwie Krem owocowy Brzoskwinia á 260g, numer partii produkcyjnej L 13 051, najlepiej spożyć przed końcem 02.2014, produkcji STOVIT GROUP Sp. z o.o., ul. Transportowa 4, 85-790 Bydgoszcz, wprowadzając konsumentów w błąd co do charakterystyki produktu, w tym jego nazwy, rodzaju i właściwości poprzez zastosowanie niezgodnego z prawdą oznakowania zarówno w formie pisemnej jak i graficznej, świadczy o zafałszowaniu produktu w rozumieniu cytowanego wyżej art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. W związku z powyższym w dniu 05.09.2013r. Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Lublinie wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za wprowadzenie do obrotu handlowego przez EUROCASH S.A., ul. Wiśniowa 11, 62-052 Komorniki, partii zafałszowanego produktu o nazwie Krem owocowy Brzoskwinia á 260g, produkcji STOVIT GROUP Sp. z o.o., ul. Transportowa 4, 85-790 Bydgoszcz. Pismem z dnia 05.09.2013r. strona postępowania EUROCASH S.A., ul. Wiśniowa 11, 62-052 Komorniki, została również poinformowana o prawie do czynnego udziału w postępowaniu, zapoznania się z aktami sprawy, wypowiadania się ŻG.8361.111.1.2013.IK11 z dn. 12.11.2013r. Strona 3 z 9
co do zebranych dowodów, uzyskania wyjaśnień w sprawie oraz składania wniosków i zastrzeżeń w siedzibie Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Lublinie. Strona postępowania nie skorzystała z przysługujących jej praw. W piśmie z dnia 13.08.2013r. przedsiębiorca - EUROCASH S.A, z siedzibą w Komornikach, ul. Wiśniowa 11 wyjaśnił, że producent Kremu owocowego Brzoskwinia á 260g, został powiadomiony o zakwestionowaniu produktu i poproszony o zajęcie stanowiska, które przedstawił bezpośrednio Lubelskiemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Inspekcji Handlowej w Lublinie. W piśmie L. dz. 1134/2013 z dnia 05.08.2013r. STOVIT GROUP Sp. z o.o., ul. Transportowa 4, 85-790 Bydgoszcz wyjaśnił, że dokonano korekty zakwestionowanej etykiety, którą wdrożono do produkcji w kwietniu 2013r. Oznaczenia handlowe umieszczone na etykiecie zakwestionowanego produktu dostosowano do postanowień rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10.07.2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych, oznaczając ilościową zawartość składnika głównego (przecier brzoskwiniowy 75%). Ponadto wskazał, iż zgodnie z art. 2q rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 Tekst mający znaczenie dla EOG (Dz. U. UE L 304 z dnia 22.11.2011) podstawowy składnik oznacza składnik lub składniki danego środka spożywczego, które stanowią więcej niż 50% tego środka spożywczego lub które są na ogół kojarzone przez konsumenta z nazwą tego środka spożywczego i w odniesieniu do których jest wymagane w większości przypadków oznaczenie ilościowe. W oparciu o przedstawiony stan faktyczny Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zważył, co następuje. EUROCASH S.A. w Komornikach, ul. Wiśniowa 11 jest przedsiębiorcą zarejestrowanym w Sądzie Rejonowym Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr 0000213765 i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie m.in. handlu hurtowego artykułami żywnościowymi. W dniu 29.03.2013r. na podstawie specyfikacji przesunięcia nr 0203Q00033103 z Centrum Dystrybucji Pińczów ww. przedsiębiorca wprowadził do obrotu handlowego w hurtowni artykułów spożywczych w Kraśniku, ul. Kolejowa 6A, partię zafałszowanego środka spożywczego o nazwie Krem owocowy Brzoskwinia á 260g, numer partii produkcyjnej L 13 051, najlepiej spożyć przed końcem 02.2014, produkcji STOVIT GROUP Sp. z o.o., ul. Transportowa 4, 85-790 Bydgoszcz. Zgodnie z treścią art. 3 ust. 3 Rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE. L. 2002, Nr 31, str. 1), podmiot działający na rynku spożywczym oznacza osoby fizyczne lub prawne odpowiedzialne za spełnienie wymogów prawa żywnościowego w przedsiębiorstwie spożywczym, które w myśl art. 3 ust. 2 ww. rozporządzenia prowadzi jakąkolwiek działalność związaną z jakimkolwiek ŻG.8361.111.1.2013.IK11 z dn. 12.11.2013r. Strona 4 z 9
etapem produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności. W myśl art. 17 ust. 1 ww. rozporządzenia odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów prawa żywnościowego spoczywa na wszystkich podmiotach działających na rynku spożywczym na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą. EUROCASH S.A, z siedzibą w Komornikach jest podmiotem wpisanym do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, prowadzącym we własnym imieniu działalność gospodarczą polegającą m.in. na handlu hurtowym artykułów żywnościowych. Nie ulega zatem wątpliwości, iż posiada status podmiotu wprowadzającego na rynek środki spożywcze w rozumieniu powoływanego powyżej art. 3 ust. 3 oraz art. 17 ust. 1 Rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady. Tym samym, przedsiębiorca przy wykonywaniu działalności gospodarczej podlega rygorom określonym w ustawie z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych i jego działania mogą podlegać ocenie w aspekcie odpowiedzialności za jakość produktów spożywczych będących przedmiotem obrotu towarowego. Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) środki spożywcze wprowadzane do obrotu powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. W myśl art. 3 ust. 5 ww. ustawy jakość handlowa obejmuje zarówno właściwości organoleptyczne, fizykochemiczne i mikrobiologiczne artykułów rolnospożywczych w zakresie technologii produkcji, jak też wymagania dotyczące wielkości lub masy oraz inne, wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Zgodnie z treścią art. 3 pkt 10 ww. ustawy artykuł spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym dotyczące oznakowania, mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych albo niezgodną z prawdą lub niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Wprowadzane do obrotu artykuły żywnościowe winny być zgodne w zakresie jakości handlowej z postanowieniami art. 46 ust. 1 pkt 1a ww. ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, który wskazuje, iż oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji. Ponadto zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych w przypadku artykułu rolno-spożywczego będącego środkiem ŻG.8361.111.1.2013.IK11 z dn. 12.11.2013r. Strona 5 z 9
spożywczym nazwa powinna odpowiadać wymaganiom określonym w art. 47 ustawy z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, a więc winna być zgodna z nazwą ustaloną dla danego rodzaju środków spożywczych w przepisach prawa żywnościowego, a w przypadku braku takich przepisów powinna być nazwą zwyczajową środka spożywczego lub składać się z opisu tego środka spożywczego lub sposobu jego użycia, tak aby umożliwić konsumentowi rozpoznanie rodzaju i właściwości środka spożywczego oraz odróżnienie go od innych produktów. Przepis art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej określa sankcję w postaci kary pieniężnej za wprowadzenie do obrotu zafałszowanych artykułów rolnospożywczych w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej jednak niż 1000zł. Zgodnie z treścią art. 40a ust. 4 ww. ustawy kary pieniężne, o których mowa w ust. 1-3, wymierza w drodze decyzji, właściwy ze względu na miejsce przeprowadzenia kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych albo wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej. Celem art. 40a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy jest zapewnienie, aby w obrocie dostępne były tylko środki spożywcze spełniające wymagania w zakresie jakości handlowej wynikające z przepisów prawa żywnościowego i/lub z deklaracji producentów. Wychodząc z przedmiotowego celu należy zbadać wszystkie okoliczności sprawy zgodnie z zasadami zawartymi w art. 40a ust. 5 ww. ustawy tj.: stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów. Badając przesłankę stopnia szkodliwości czynu należy wskazać, iż dla organu punktem odniesienia jest konsument i naruszenie jego interesów, poprzez ocenę rozmiaru i rodzaju stwierdzonych nieprawidłowości. W świetle zebranego materiału dowodowego należy uznać, że wprowadzenie do obrotu partii środka spożywczego zafałszowanego, z powodu niezgodnego z przepisami prawa żywnościowego oznakowania, jest czynem, który w niezwykle istotny sposób narusza prawa i interesy konsumentów, wprowadzając w błąd co do charakterystyki produktu, w tym w szczególności jego nazwy, rodzaju i właściwości. W myśl art. 8 ww. rozporządzenia nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. prawo żywnościowe ma na celu ochronę interesów konsumentów i powinno stanowić podstawę dokonywania przez konsumentów świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Ma na celu zapobieganie: oszukańczym lub podstępnym praktykom; fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzać konsumenta w błąd. Wprowadzenie do obrotu zafałszowanych środków narusza powyższe prawo konsumentów do dokonywania świadomego wyboru i zakupu produktów spożywczych, o cechach zgodnych z zadeklarowanymi przez producentów, a więc zgodnych z oczekiwaniami konsumentów. Należy również wskazać, że zgodnie z art. 55 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) ŻG.8361.111.1.2013.IK11 z dn. 12.11.2013r. Strona 6 z 9
nr 608/2004 Tekst mający znaczenie dla EOG (Dz. U. UE L 304 z dnia 22.11.2011), niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i stosuje się od dnia 13 grudnia 2014r. z wyjątkiem art. 9 ust. 1 lit. I), który stosuje się od dnia 13 grudnia 2016r., i część B załącznika VI, którą stosuje się od dnia 1 stycznia 2014r. W związku z powyższym podmioty działające na rynku spożywczym mogą przed dniem 13 grudnia 2014r. wprowadzać do obrotu produkty zaetykietowane zgodnie z rozporządzeniem nr 1169/2011 pod warunkiem, że w zakresie etykietowania nie pojawi się rozbieżność z treścią dyrektywy 2000/13/WE, która będzie stosowana do dnia 12 grudnia 2014r. Niniejsza dyrektywa w art. 7 ust. 1 i 2 lit. c) stanowi, że: ust. 1 Ilość składnika lub kategorii składników, użyta do wytwarzania lub przygotowania środka spożywczego, podawana jest zgodnie z niniejszym artykułem. ust. 2 Oznaczenie określone w ust. 1 jest obowiązkowe: pkt c) w przypadku gdy dany składnik lub kategoria składników jest niezbędny w celu scharakteryzowania środka spożywczego oraz odróżnienia go od produktów, z którymi mógłby być on mylony ze względu na jego nazwę lub wygląd. Powyższa interpretacja jest zgodna z pkt 2.8.1 Wytycznych dla właściwych organów w sprawie kontroli zgodności z prawodawstwem UE w odniesieniu do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Konsumentów Komisji Europejskiej z grudnia 2012r. (ec. europa. eu.) Badając przesłankę stopnia zawinienia należy wziąć pod uwagę stanowisko doktryny w tej sprawie. Na istotę winy składa się m. in. umyślność lub nieumyślność czynu. Czyn zabroniony o cechach nieumyślności charakteryzuje się naruszeniem reguł ostrożności w danych okolicznościach, które mogą wynikać z lekkomyślności (nieumyślność świadoma) lub niedbalstwa (nieumyślność nieświadoma). Przy nakładaniu kary istnieje konieczność spełnienia przesłanek podmiotowych, tj. stwierdzenia, że określone w art. 40a ust.1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych naruszenie, dokonane było co najmniej nieumyślnie(najniższy stopień zawinienia). W świetle obowiązujących przepisów prawa nieumyślność naruszenia przepisów ustawy nie wyklucza istnienia podstaw do nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej. Stwierdzenie nawet nieumyślnego naruszenia ustawy daje zatem podstawę do nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w ww. przepisie. Ponadto należy podkreślić, że obowiązek znajomości i przestrzegania norm prawa ciąży na wszystkich uczestnikach obrotu towarowego, którzy wprowadzają na rynek środki spożywcze, w tym na stronie postępowania. Zgodnie z art. 3 pkt 8 Rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustalającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 2002 Nr 31, str 1) wprowadzenie na rynek oznacza posiadanie żywności w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania. Odpowiedzialność w powyższym zakresie ponosi nie tylko producent ale także przedsiębiorca prowadzący obrót handlowy produktami żywnościowymi na każdym etapie, w tym także hurtowym. Powyższą interpretację potwierdza wyrok Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 23 listopada 2006r. (Sprawa C-315/05) wydany w trybie prejudycjalnym z którego ŻG.8361.111.1.2013.IK11 z dn. 12.11.2013r. Strona 7 z 9
wynika, że wprowadzający do obrotu może być odpowiedzialny za jakość nawet w sytuacji, gdy ogranicza się on jako zwykły dystrybutor do wprowadzenia do obrotu produktu w postaci, w jakiej został mu dostarczony przez producenta. Należy przyznać, że w zgromadzonym materiale dowodowym nie ma jednoznacznych dowodów wyraźnego zamiaru strony naruszenia przepisu określonego w art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych. W świetle powyższych okoliczności uzasadnione jest stwierdzenie, że działanie strony opisane w sentencji decyzji miało wprawdzie charakter niedbalstwa jednak w konsekwencji przybrało charakter winy nieumyślnej. Badając przesłankę zakresu naruszenia należy wskazać, że wprowadzenie do obrotu partii zafałszowanego środka żywnościowego jest niezgodne z normami prawnymi określającymi wymagania jakości handlowej, w tym zasady oznakowania artykułów rolno-spożywczych oraz deklaracją producenta umieszczoną na opakowaniach zakwestionowanego produktu Krem owocowy. Brzoskwinia. Badając przesłankę dotychczasowej działalności podmiotu należy aktywność przedsiębiorcy na rynku artykułów rolno-spożywczych ocenić w aspekcie relacji z Lubelskim Wojewódzkim Inspektorem Inspekcji Handlowej w Lublinie, które mają charakter stopniowalny. Z dokumentacji zgromadzonej w Wojewódzkim Inspektoracie Inspekcji Handlowej w Lublinie wynika, że strona postępowania w okresie ostatnich 24 miesięcy (od czerwca 2011r do czerwca 2013r.) po raz pierwszy naruszyła wymagania prawa żywnościowego, wprowadzając do obrotu handlowego środek spożywczy niewłaściwej jakości handlowej- zafałszowany. Uwzględniono również przychód osiągnięty przez stronę postępowania, który w świetle art. 40a ust.1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych uzasadnia wymiar kary w obrębie jej minimalnej i maksymalnej wysokości. Przychód osiągnięty przez stronę postępowania ustalono na podstawie pisma strony z dnia 08.10.2013r. Przy miarkowaniu kary jako okoliczność łagodzącą wzięto pod uwagę niewielką wartość partii zafałszowanego produktu oraz działania podjęte przez przedsiębiorcę. Przedstawione wyżej okoliczności pozwalają na nałożenie przez Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Lublinie kary pieniężnej w wymierzonej wysokości, jako środka wystarczającego do ukarania przedsiębiorcy za naruszenie postanowień art. 40a ust. 1 pkt 4 cytowanej ustawy. Stosując zasadę nadrzędności norm prawa unijnego nad ustawodawstwem krajowym treść art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych należy ocenić w świetle art. 17 ust. 3 rozporządzenia Nr 178/2002, który wskazuje, że ustanowione środki działania i kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Z drugiej strony należy podkreślić wymiar edukacyjny i wychowawczy zastosowanego środka i uznać, że kara pieniężna w wymierzonej wysokości odniesie spodziewany skutek na przyszłość. Decydując o nałożeniu kary i jej wysokości wzięto pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy oraz możliwości finansowe przedsiębiorcy. Zgodnie z art. 104 Kpa organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej. Decyzje rozstrzygają ŻG.8361.111.1.2013.IK11 z dn. 12.11.2013r. Strona 8 z 9
sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Decyzja jest zewnętrznym aktem administracyjnym indywidualnym, stanowiącym władcze działanie prawne organu administracji skierowane na wywołanie konkretnych, indywidualnie oznaczonych skutków prawnych. W przedmiotowym postępowaniu organem administracji publicznej wydającym decyzję jest Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, który rozstrzyga sprawę w pierwszej instancji w całości, poprzez nałożenie kary pieniężnej. Zgodnie z treścią art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) powyższą karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca EUROCASH S.A., ul. Wiśniowa 11, 62-052 Komorniki, powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Lublinie, 20-601 Lublin, ul. T. Zana 38 C, Nr: NBP O/O Lublin 94101013390006482231000000 w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Mając powyższe na uwadze Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Lublinie orzekł jak w sentencji. Pouczenie: Zgodnie z art. 127 1 i 2 oraz art. 129 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie. Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Lublinie, ul. T. Zana 38C, 20-601 Lublin. Zgodnie z art. 40a ust. 8 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w zakresie nieuregulowanym w ustawie do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.). Otrzymują: 1. Pan Karol Maćkowiak pełnomocnik EUROCASH S.A. ul. Wiśniowa 11, 62-052 Komorniki 2. a/a ŻG.8361.111.1.2013.IK11 z dn. 12.11.2013r. Strona 9 z 9