PROCEDURA ORGANIZACJI POMOCY PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ OBOWIĄZUJĄCA W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. NA BURSZTYNOWYM SZLAKU W MIKOSZEWIE Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznie (Dz.U.2017r. poz. 59 i 949), Rozporządzenie MEN z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz. U. z 2016 r. poz. 1943, z późn. zm.2) Rozporządzenie MEN z dnia 3 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 967) 1 ZASADY ORGANIZACJI POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ 1. Szkoła udziela i organizuje uczniom uczęszczającym do szkoły, ich rodzicom oraz nauczycielom pomoc psychologiczno - pedagogiczna na zasadach określonych w rozporządzeniu. 2. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana uczniowi w szkole polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych 1
ucznia oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia. Wynikających w szczególności: 1) z niepełnosprawności, 2) z niedostosowania społecznego, 3) z zagrożenia niedostosowaniem społecznym, 4) z zaburzeń zachowania lub emocji, 5) ze szczególnych uzdolnień, 6) ze specyficznych trudności w uczeniu się, 7) z deficytów kompetencji i zaburzeń sprawności językowych, 8) z choroby przewlekłej, 9) z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych, 10) z niepowodzeń edukacyjnych, 11) z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacja bytowa ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego i kontaktami środowiskowymi, 12) z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmiana środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granica. 3. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana w szkole rodzicom i nauczycielom polega na wspieraniu rodziców i nauczycieli w: a) rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych, b) rozwijaniu umiejętności wychowawczych w celu zwiększania efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów. 4. Korzystanie z pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole jest dobrowolne i nieodpłatne. 5. Dyrektor szkoły organizuje oraz nadzoruje pomoc psychologiczno-pedagogiczna. 6. Wszelkie działania związane z pomocą psychologiczno-pedagogiczną na terenie szkoły koordynuje pedagog szkolny. 7. Pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole udzielają uczniom nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści, w szczególności psycholodzy, 2
pedagodzy, logopedzi, doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni wykonujący w szkole zadania z zakresu pomocy psychologiczno - pedagogicznej. 8. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana i udzielana we współpracy z: 1) rodzicami uczniów, 2) poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, 3) placówkami doskonalenia nauczycieli, 4) innymi przedszkolami, szkołami i placówkami, 5) organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży. 9. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole jest udzielana z inicjatywy: 1) ucznia, 2) rodziców ucznia lub opiekunów prawnych, 3) nauczyciela, wychowawcy grupy lub specjalisty, prowadzącego zajęcia z uczniem, 4) pielęgniarki szkolnej, 5) poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, 6) pracownika socjalnego, 7) asystenta rodziny, 8) kuratora sądowego, 9) organizacji pozarządowej, innej instytucji lub podmiotu działających na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży. 2 FORMY UDZIELANEJ POMOCY 1. W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana uczniom w formie: a) zajęć rozwijających uzdolnienia, b) zajęć rozwijających umiejętności uczenia się, c) zajęć dydaktyczno-wyrównawczych, d) zajęć specjalistycznych: korekcyjno kompensacyjnych, logopedycznych, zajęć rozwijających kompetencje emocjonalno - społecznych oraz zajęć o charakterze terapeutycznym, e) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, 3
f) zindywidualizowanej ścieżki realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, g) porad i konsultacji, h) warsztatów. 2. W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana rodzicom i nauczycielom w formie porad, konsultacji, warsztatów i szkoleń. 3 PLANOWANIE I KOORDYNOWANIE UDZIELANIA POMOCY PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ 1.Pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje dyrektor szkoły. 2. Nauczyciele rozpoznają indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne dzieci, w tym ich zainteresowania i uzdolnienia. 3. Monitorowane są postępy uczniów w każdej klasie danego etapu kształcenia. W klasach VII i VIII prowadzone jest doradztwo zawodowe. 4. Dyrektor może wyznaczyć inną osobę, której zadaniem będzie planowanie i koordynowanie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole. 5. Nauczyciele, wychowawcy grup oraz specjaliści prowadzą obserwację pedagogiczną w trakcie bieżącej pracy z uczniami mającą na celu rozpoznanie u uczniów: trudności w uczeniu się, u uczniów klas I III deficytów kompetencji i zaburzeń sprawności językowych oraz ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się, a także potencjału ucznia i jego zdolności, szczególnych uzdolnień. 6. Nauczyciele, wychowawcy grup oraz specjaliści wspomagają uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu w trakcie bieżącej pracy z uczniami. 7. W przypadku stwierdzenia, że uczeń ze względu na potrzeby rozwojowe lub edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne wymaga objęcia pomocą psychologiczno pedagogiczną, nauczyciele, wychowawcy grup oraz specjaliści niezwłocznie udzielają uczniowi tej pomocy w trakcie bieżącej pracy z uczniem i informują o tym wychowawcę a wychowawca koordynatora pomocy psychologiczno pedagogicznej, którego powołał dyrektor szkoły. 8. W przypadku stwierdzenia przez wychowawcę klasy lub koordynatora, że konieczne jest objecie ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną w formach wymienionych w 2 4
pkt. koordynator wraz z wychowawcą planują i koordynują udzielanie uczniowi pomocy psychologiczno pedagogicznej, ustalając formy udzielanej pomocy, okres ich udzielania oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy będą realizowane. 9. Wychowawca oraz koordynator, planując udzielanie pomocy psychologicznopedagogicznej, współpracują z rodzicami ucznia, nauczycielami i specjalistami prowadzącymi zajęcia z uczniem oraz, w zależności od potrzeb, z innymi podmiotami. 10. Nauczyciele, wychowawcy grup i specjaliści udzielający pomocy psychologiczno pedagogicznej uczniowi w formach, o których mowa w 6.1, oceniają efektywność udzielanej pomocy i formułują wnioski dotyczące dalszych działań mających na celu poprawę funkcjonowania ucznia. 13. Uczniowie, których rodzice wyrazili zgodę na ich udział w zajęciach wymienionych w 6.1 zobowiązani są do regularnego uczęszczania na zajęcia w terminach wyznaczonych przez nauczyciela. Rodzice mają obowiązek dopilnować, aby ich dzieci regularnie uczęszczały na te zajęcia. 14.Na wniosek rodzica zawiesza się udział dziecka w zajęciach psychologiczno pedagogicznych. Do zadań Dyrektora należy: a) organizacja pomocy psychologiczno pedagogicznej w szkole, b) powoływanie Zespołów ds. pomocy psychologiczno pedagogicznej, c) ustalanie wymiaru godzin poszczególnych form udzielania pomocy, d) informowanie na piśmie rodziców ucznia o proponowanych formach pomocy psychologiczno pedagogicznej, e) wspomaganie nauczycieli, wychowaców i specjalistów w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, dydaktycznych oraz rozwijaniu ich umiejętności w zakresie udzielania. pomocy psychologiczno pedagogicznej, f) Wspomaganie działania szkoły w zakresie planowania i przeprowadzenia działań mających na celu poprawę jakości udzielanej pomocy, g) Występowanie za zgodą rodziców ucznia do publicznej poradni psychologiczno pedagogicznej z wnioskiem o przeprowadzenie diagnozy i wskazanie sposobu rozwiązania problemu ucznia w sytuacji braku poprawy jego funkcjonowania mimo udzielanej pomocy psychologiczno pedagogicznej, 5
h) Występowanie za zgodą rodziców ucznia do publicznej poradni z wnioskiem o opinię w sprawie zindywidualizowanej ścieżki edukacyjnej dla ucznia. 2. Do zadań pedagoga/psychologa należy: a) Prowadzenie szkolnego rejestru uczniów objętych pomocą psychologiczno pedagogicznej, b) Uczestniczenie w pracach Zespołu ds. pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów, c) Monitorowanie dokumentacji ucznia tworzonej przez wychowawcę w ramach pomocy psychologiczno pedagogicznej, d) Sporządzanie sprawozdań na temat udzielanej pomocy psychologiczno pedagogicznej. 3. Do zadań wychowawcy klasy należy: a) Dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości i predyspozycji ucznia posiadającego opinię/ orzeczenie z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, b) Koordynowanie udzielanej pomocy psychologiczno pedagogicznej uczniom z jego klasy, c) Wnioskowanie o objęcie ucznia pomocą psychologiczno pedagogiczną, d) Ustalenie terminów spotkań zespołu klasowego, e) Ustalenie form pomocy psychologiczno pedagogicznej dla danego ucznia we współpracy z nauczycielami, specjalistami i rodzicami ucznia, f) Monitorowanie frekwencji uczniów na zajęciach, g) Wychowawca lub koordynator pomocy psychologiczno pedagogicznej kontaktuje się z rodzicem w celu ustalenia przyczyn nieobecności ucznia na zajęciach oraz ustalenia zasadności dalszego uczestnictwa dziecka w zajęciach psychologiczno pedagogicznych, h) Dokonywanie oceny efektywności udzielanej pomocy psychologiczno pedagogicznej w każdym semestrze, i) Informowanie na piśmie rodziców ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego o terminie spotkań zespołu (i możliwości uczestniczenia w nim) dokonującego wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia, j) Sporządzanie dokumentacji ucznia objętego pomocą psychologiczno pedagogiczną, k) Współpraca z nauczycielami, specjalistami i rodzicami ucznia objętego pomocą psychologiczno pedagogiczną. 6
Do zadań nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów należy w szczególności: a) rozpoznawanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów; b) określanie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów; c) rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie uczniów i ich uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły; d) podejmowanie działań sprzyjających rozwojowi kompetencji oraz potencjału uczniów w celu podnoszenia efektywności uczenia się i poprawy ich funkcjonowania; e) współpraca z poradnią w procesie diagnostycznym i postdiagnostycznym, w szczególności w zakresie oceny funkcjonowania uczniów, barier i ograniczeń w środowisku utrudniających funkcjonowanie uczniów i ich uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły oraz efektów działań podejmowanych w celu poprawy funkcjonowania ucznia oraz planowania dalszych działań; f) prowadzenie badań diagnostycznych dzieci i młodzieży, g) udzielanie dzieciom i młodzieży, rodzicom bezpośredniej pomocy psychologiczno pedagogicznej; h) prowadzenie działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży; i) dokonywanie wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania dzieci i młodzieży objętych kształceniem specjalnym. 4 ORGANIZACJA POMOCY PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ DLA UCZNIA POSIADAJĄCEGO ORZECZENIE O POTRZEBIE KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO 1. Uczniowie posiadający orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego: 7
a) niepełnosprawni: niesłyszący, słabosłyszący, niewidomi, słabowidzący, z niepełnosprawnością ruchową, w tym afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem, w tym zespołem Aspergera, i z niepełnosprawnościami sprzężonymi, zwanymi dalej uczniami niepełnosprawnymi, b) niedostosowani społecznie, zwani dalej uczniami niedostosowanymi społecznie, c) zagrożeni niedostosowaniem społecznym, zwani dalej uczniami zagrożonymi niedostosowaniem społecznym - wymagają stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. 2. Szkoła zapewnia: a) realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego; b) warunki do nauki, sprzęt specjalistyczny i środki dydaktyczne, odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów; c) zajęcia specjalistyczne d) integrację uczniów ze środowiskiem rówieśniczym, w tym z uczniami pełnosprawnymi; e) przygotowanie uczniów do samodzielności w życiu dorosłym. 3. Indywidualny program edukacyjno- terapeutyczny określa: a) zakres i sposób dostosowania wymagań edukacyjnych, o których mowa w art.44b, ust.8, pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2016r. poz. 1943 z późn. zm.2), do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, w szczególności przez zastosowanie odpowiednich metod i form pracy z uczniem; b) zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem ukierunkowane na poprawę funkcjonowania ucznia, c) formy i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane, 8
d) działania wspierające rodziców ucznia oraz w zależności od potrzeb zakres współdziałania z poradniami psychologiczno- pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi, innymi instytucjami oraz podmiotami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży, e) zajęcia rewalidacyjne oraz inne zajęcia odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia, a także: - w przypadku ucznia klasy VII i VIII szkoły podstawowej zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, - zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu realizowane w ramach pomocy psychologiczno- pedagogicznej; f) zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami ucznia w realizacji przez szkołę, g) w przypadku uczniów niepełnosprawnych w zależności od potrzeb rodzaj i sposób dostosowania warunków organizacji kształcenia do rodzaju niepełnosprawności ucznia, w tym w zakresie wykorzystywania technologii wspomagających to kształcenie; h) w zależności od indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia wskazanych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego lub wynikających z wielospecjalistycznych ocen zajęcia edukacyjne, które są realizowane indywidualnie z uczniem lub w grupie liczącej do 5 uczniów. 4. Program opracowuje zespół, który tworzą nauczyciele i specjaliści, prowadzący zajęcia z uczniem. 5. Zespół powołany zostaje niezwłocznie po otrzymaniu przez placówkę orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego na okres, na jaki zostało wydane orzeczenie lub do końca nauki w sytuacji, gdy orzeczenie jest wydane na dalszy etap edukacji. 6. Zespół opracowuje program po dokonaniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając diagnozę i wnioski sformułowane na jej 9
podstawie oraz zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, we współpracy, w zależności od potrzeb, z poradnią psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnią specjalistyczną. 7. Program opracowuje się na okres, na jaki zostało wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie dłuższy jednak niż etap edukacyjny. Program opracowuje się w terminie: 1) do dnia 30 września roku szkolnego, w którym uczeń rozpoczyna od początku roku szkolnego kształcenie odpowiednio w przedszkolu, w szkole podstawowej, albo 2) 30 dni od dnia złożenia w szkole podstawowej orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. 8. Pracę zespołu koordynuje specjalista - oligofrenopedagog oddziału do której uczęszcza uczeń, albo nauczyciel lub specjalista, prowadzący zajęcia z uczniem, wyznaczony przez dyrektora placówki. 9. Spotkania zespołu odbywają się w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niż dwa razy w roku szkolnym. 10. W spotkaniach zespołu mogą także uczestniczyć: a) na wniosek dyrektora placówki przedstawiciel poradni psychologicznopedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, asystent lub pomoc nauczyciela, b) na wniosek rodziców/ opiekunów prawnych ucznia inne osoby, w szczególności lekarz, psycholog, pedagog, logopeda lub inny specjalista. 11. Zespół, co najmniej dwa razy w roku szkolnym, dokonuje okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając ocenę efektywności programu oraz, w miarę potrzeb, dokonuje modyfikacji programu. Okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia i modyfikacji programu dokonuje się, w zależności od potrzeb, we współpracy z poradnią psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnią specjalistyczną, a także za zgodą rodziców/ opiekunów prawnych ucznia z innymi podmiotami. 12. Rodzice/ opiekunowie prawni ucznia albo mają prawo uczestniczyć w spotkaniach zespołu, a także w opracowaniu i modyfikacji programu oraz dokonywaniu wielospecjalistycznych ocen. Dyrektor placówki zawiadamia pisemnie, w sposób 10
przyjęty w danej placówce rodziców/ opiekunów prawnych ucznia o terminie każdego spotkania zespołu i możliwości uczestniczenia w tym spotkaniu. 13. Osoby biorące udział w spotkaniu zespołu są obowiązane do nieujawniania spraw poruszanych na spotkaniu, które mogą naruszać dobra osobiste ucznia, jego rodziców/ opiekunów prawnych, nauczycieli lub specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, a także innych osób uczestniczących w spotkaniu zespołu. 14. Specjaliści i pomoc nauczyciela realizują zadania wyznaczone przez dyrektora placówki. 15. Dyrektor placówki powierza prowadzenie zajęć, o których mowa w 5 pkt 4, nauczycielom lub specjalistom posiadającym kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności ucznia. 11