KRYTERIA OCENIANIA kl. I gimnazjum specjalnego

KRYTERIA OCENIANIA kl. I gimnazjum specjalnego działy 6 5 4 3 2 1 Mapa Wybrane zagadnienia z geografii fizyczne korzysta z legendy, wszystkich rodzajów skal, oblicza odległość na mapie wg podziałki, określa położenie punktu na Ziemi za pomocą współrzędnych geograficznych, posługuje się mapą w terenie, wskazuje i nazywa kontynenty, 0ceany i formy terenu. Umie samodzielnie nazwać i wyjaśnić Korzysta z legendy, korzysta ze skal, oblicza odległość na mapie wg podziałki przy pomocy n-la określa położenie punktu na Ziemi za pomocą współrzędnych geograficznych posługuje się mapą w terenie, wskazuje i nazywa kontynenty, 0ceany i formy terenu wyjaśnia wpływ wybranych Korzysta z legendy oblicza odległość z pomocą n-la określa położenie punktu na Ziemi za pomocą współrzędnych geograficznych posługuje się mapą w terenie, wskazuje i nazywa kontynenty, 0ceany i formy terenu z pomocą n-la wymienia czynniki klimatotwórcze, Korzysta z legendy z pomocą n-la, zna rodzaje skal, nazywa lądy i oceany, z trudem posługuje się mapą w terenie wymienia i tłumaczy wpływ Zna i korzysta tylko z niektórych oznakowań legendy, zna niektóre nazwy lądów i oceanów wymienia dwa czynniki klimatotwórcze, Zna legendę wybiórczo, korzysta z niej tylko z pomocą nauczyciela Nie zna i nie umie uzasadnić wpływu czynników

swobodnie korzysta z wykresów przedstawiających przebieg głównych czynników klimatycznych w różnych miejscach na świecie, umie samodzielnie wykazać ich wielkość w zależności od położenia na kuli ziemskiej, wskazuje na mapie i samodzielnie opisuje rozmieszczenie wód na ziemi czynników klimatotwórczych na klimat Ziemi, samodzielnie korzysta z wykresów za stacji meteorologicznych, Wiąże wielkość czynników klimatotwórczych z miejscem ich występowania na Ziemi, wskazuje rozmieszczenie wód na Ziemi umie wyjaśnić wpływ dwóch z nich, korzysta z niektórych uproszczonych wykresów ze stacji meteorologicznych, potrafi samodzielnie powiązać wielkość niektórych z nich z miejscem na Ziemi czynników klimatotwórczych, korzysta z niektórych uproszczonych wykresów ze stacji meteorologicznych, potrafi powiązać wielkość niektórych z nich z miejscem na Ziemi z błędami odczytuje wykresy ze stacji meteo., Z dużym trudem potrafi wskazać zależność wielkość jednego z czynników w zależności od miejsca na Ziemi klimatotwórczych na klimat Ziemi, nie umie odczytać wykresów ze stacji meteorologicznych nie potrafi powiązać wielkości żadnego z czynników od miejsca na kuli ziemskiej określa cechy płytowej budowy Zna cechy płytowej budowy litosfery, umie wskazać Zna cechy płytowej budowy litosfery, umie z pomocą n-la Zna niektóre cechy płytowej budowy litosfery wymienia niektóre cechy Nie zna płytowej budowy litosfery

litosfery, wykazuje związek pomiędzy płytową budową a wulkanami i trzęsieniami Ziemi związek pomiędzy budową Ziemi a występowaniem wulkanów wskazać związek pomiędzy budową Ziemi a występowaniem wulkanów płytowej budowy litosfery Zna i z dużą sprawnością posługuje się pojęciami określającymi czynniki rzeźbotwórcze Ziemi Umie posługiwać się pojęciami określającymi czynniki mające wpływ na formę terenu Zna czynniki rzeźbotwórcze Ziemi Zna niektóre czynniki rzeźbotwórcze Ziemi Umie wymienić dwa czynniki rzeźbotwórcze Ziemi Nie potrafi wymienić czynników rzeźbotwórczych Ziemi Biegle rozpoznaje i opisuje w terenie wpływ danego czynnika na formę Ziemi Potrafi określić wpływ danego czynnika na wybraną formę terenu potrafi wskazać wpływ niektórych czynników rzeźbotwórczych na formę Ziemi stara się wskazać wpływ niektórych czynników rzeźbotwórczych na formę Ziemi potrafi wskazać wpływ najwyżej dwóch czynników rzeźbotwórczych na formę Ziemi nie potrafi wskazać wpływu czynników rzeźbotwórczych na formę Ziemi Kształt i ruchy Ziemi Zna i określa rodzaje ciał niebieskich, oraz Zna pojęcia związane z Kosmosem, zna i Zna wiadomości z działu, ale ma niewielkie Przy odpowiedziach wymaga ciągłej Zna podstawowe pojęcia, ale nie potrafi ich zna tylko kilka pojęć, nie wie jakie jest ich

wszystkie planety Układu Słonecznego, Umie opowiedzieć o nich ciekawostki, tłumaczy dokładnie ruch wirowy i obiegowy Ziemi, strefy oświetleniowe i czasowe wykonując rysunki zna siatkę geograficzną, wyszukuje wskazaną miejscowość wskazuje południki równoleżniki, półkule, zna pojęcia geograficzne: globus, siatka Zna rodzaje ruchów Ziemi i ich następstwa problemy z zastosowaniem ich w praktyce pomocy i kontroli nauczyciela Wiadomości są na poziomie podstawowym zastosować w działaniu znaczenie Zna i samodzielnie opisuje strefy klimatyczne oraz strefy oświetlenia Ziemi Na podstawie map tematycznych Zna strefy klimatyczne i oświetlenia Ziemi, wiąże to ze zróżnicowaniem roślinności na naszej planecie Zna strefy klimatyczne samodzielnie nie lokalizuje ich na mapie świata Zna strefy oświetlenia Ziemi, niektóre klimatyczne, nie potrafi ich powiązać ze zróżnicowaniem roślinności na Ziemi Słabo zna niektóre strefy klimatyczne i oświetlenia Ziemi, nie zna współzależności Wymienia tylko po jednej strefie

potrafi przedstawić zależność pomiędzy strefami oświetlenia Ziemi a klimatem oraz rozumie i potrafi wytłumaczyć ich wpływ na zróżnicowanie roślinności na Ziemi Położenie i środowisko przyrodnicze Polski lokalizuje, pokazuje na mapie politycznej i fizycznej Polskę i jej sąsiadów, granice i terenu, samodzielnie opisuje podział administracyjny Polski, opisuje najważniejsze wydarzenia z odnajduje wskazuje Polskę, jej granice, terenu, sąsiadów na różnych mapach (od 1 do 2 błędów), samodzielnie opisuje podział administracyjny Polski(od 1 do 2 błędów), opisuje najważniejsze wydarzenia z przeszłości odnajduje, lokalizuje Polskę, jej granice, terenu, odnajduje sąsiadów polski na różnych mapach z pomocą nauczyciela. Z pomocą nauczyciela opisuje podział administracyjny kraju, wymienia Lokalizuje Polskę opisuje terenu z pomocą nauczyciela. Z pomocą nauczyciela wymienia sąsiadów oraz województwa Polski Lokalizuje Polskę i jej sąsiadów, wymienia województwa z pomocą n-la robi wiele błędów Polskę na mapie fiz. I Polit. Europy, zna tylko niektóre nazwy województw

przeszłości geologicznej Polski, potrafi samodzielnie wykazać zależności pomiędzy współczesną rzeźbą Polski a wybranymi wydarzeniami geologicznymi kraju geologicznej Polski wydarzenia z przeszłości geologicznej Polski rozpoznaje główne rodzaje skał występujące w Polsce, wskazuje na mapie najważniejsze obszary ich występowania. Zna b. dobrze główne cechy klimatu Polski, umie wyjaśnić mechanizm nazywa główne rodzaje skał występujące w Polsce, wskazuje na mapie najważniejsze obszary ich występowania. Zna główne cechy klimatu Polski, Zna główne rodzaje skał występujące w Polsce, umie nazwać główne cechy klimatu Polski. nazywa główne rodzaje skał występujące w Polsce oraz główne cechy klimatu Polski nazywa główne rodzaje skał występujące w Polsce oraz główne cechy klimatu Polski często robi błędy Zna tylko 2 czynniki klimatyczne Polski

powstawania lokalnych zjawisk atmosferycznych opisuje zasoby naturalne Polski i własnego regionu w oparciu o mapy opisuje zasoby naturalne Polski i własnego regionu w oparciu o mapy opisuje zasoby naturalne Polski i własnego regionu w oparciu o mapy Opisuje zasoby naturalne własnego regionu w oparciu o jego mapę opisuje zasoby naturalne własnego regionu Wymienia z błędami zasoby naturalne własnego regionu Sąsiedzi Polski charakteryzuje i porównuje na podstawie różnych źródeł środowisko przyrodnicze krajów sąsiadujących z Polską Charakteryzuje na podstawie wskazanych źródeł środowisko przyrodnicze krajów sąsiadujących z Polską Charakteryzuje na podstawie wskazanych źródeł środowisko przyrodnicze krajów sąsiadujących z Polską Potrafi scharakteryzować środowisko przyrodnicze krajów sąsiadujących z Polską, ale popełnia wiele błędów Umie z pomocą n-la wymienić główne cechy środowiska przyrodniczego dwóch krajów sąsiadujących z Polską Nie potrafi określić głównych cech środowiska przyrodniczego krajów sąsiadujących z Polską Niemcy lokalizuje na mapie, zna Lokalizuje na mapie, zna położenie, główne Ma wiadomości teoretyczne, ale nie wskazuje na mapie Zna główne rzeki i niektóre bogactwa oraz okręgi zna niektóre rzeki oraz 1 okręg Zna jedynie położenie Niemiec

położenie, główne rzeki, bogactwa naturalne, okręgi przemysłowe. potrafi podać przyczyny dynamicznego rozwoju rzeki, bogactwa naturalne, okręgi przemysłowe. Potrafi podać przyczyny dynamicznego rozwoju nawet z pomocą n-la przemysłowe przemysłowy Ukraina Zna położenie, krajobraz, przemysł i Zna położenie, krajobraz, przemysł i Zna i wskazuje na mapie państwo, wymienia główne Lokalizuje państwo i stolicę, wie o przemianach Nazywa państwo i stolicę, wie Nie zna nazwy stolicy, nie zna przemian społ. I rolnictwo, wie i samodzielnie opowiada o przemianach społecznych i gospodarczych współczesnej Ukrainy, oraz o wydarzeniach w Czarnobylu, zna wszystkie zagrożenia wynikające z wybuchu termojądrowego Rolnictwo, wie jakie przemiany społeczne miały miejsce we współczesnej Ukrainie, oraz o wydarzeniach w Czarnobylu, zna zagrożenia wynikające z wybuchu termojądrowego gałęzie przemysłu. opowiada o przemianach społecznych i gospodarczych współczesnej Ukrainy, oraz o wydarzeniach w Czarnobylu społecznych i gospodarczych współczesnej Ukrainy, oraz o wydarzeniach w Czarnobylu niewiele o przemianach społecznych i gospodarczych współczesnej Ukrainy, oraz o wydarzeniach w Czarnobylu gosp., zna nazwę Czarnobyl, ale nie kojarzy z zagrożeniem życia ludzi.

Rosja Zna położenie, stolicę, historię, współczesne przemiany i problemy międzynarodowe, zabytki i kulturę kraju, zna i samodzielnie opisuje strefy klimatyczno roślinne, okręgi lokalizuje, opisuje położenie, zna najważniejsze fakty z historii, zna strefy klimatyczno roślinne, gospodarkę i bogactwa Zna i lokalizuje na mapie fizycznej i politycznej państwo i stolicę, zna kilka faktów z historii, zna strefy klimatyczno roślinne, gospodarkę Zna i lokalizuje na mapie fizycznej i politycznej państwo i stolicę,, zna niektóre strefy klimatyczno roślinne i kilka elementów gospodarki Lokalizuje państwo i stolicę zna słabo strefy klimatyczno roślinne Lokalizuje państwo i stolicę z pomocą n-la wymienia nazwę jednej strefy. przemysłowe, rozumie i potrafi wytłumaczyć potęgę państwa Z łatwością opowiada i przedstawia główne cechy środowiska przyrodniczego, gospodarki oraz formy współpracy z wybranym sąsiadem Polski Przedstawia główne cechy środowiska przyrodniczego, gospodarki oraz formy współpracy z wybranym sąsiadem Polski nazywa główne cechy środowiska przyrodniczego, gospodarki wybranego sąsiada Polski nazywa główne cechy środowiska przyrodniczego, gospodarki wybranego sąsiada Polski nazywa główne cechy środowiska przyrodniczego, wybranego sąsiada Polski robiąc błędy Nie potrafi nazwać cech środowiska przyr. danego kraju

Pojęcia geograficzne zakres kl. I gimnazjum specjalnego Zna wszystkie pojęcia, podaje przykłady, posługuje się językiem geograficznym Zna wszystkie pojęcia, podaje przykłady, nie zawsze stosuje język geograficzny Zna wszystkie pojęcia, nie potrafi podać przykładów bez naprowadzenia Nie zna wszystkich pojęć, przykłady podaje po naprowadzeniu przez n-la Zna 4-5 z 15-tu pojęć, nie potrafi podać przykładów Myli pojęcia, zna tylko nazwy KRYTERIA OCENIANIA kl. III gimnazjum specjalnego działy 6 5 4 3 2 1 Wybrane regiony Świata Azja Zna, wskazuje, określa położenie geograficzne, klimat, środowisko przyrodnicze. Zna i określa terenu, linię brzegową. Zna kilka państw azjatyckich (7), ich stolice, przemysł, Zna i opisuje klimat Azji, jej położenie, terenu, środowisko przyrodnicze, linię brzegową. Zna gospodarkę, warunki geograficzno przyrodnicze Chin i Określa położenie, opisuje klimat i przyrodę. przy niewielkiej pomocy n-la terenu. Zna i wskazuje państwa Chiny i Określa położenie na mapie, zna główne góry, rzeki, niziny i wyżyny. Przy pomocy n- la opisuje przyrodę i klimat Azji. Przy pomocy n-la określa położenie i terenu. na mapie politycznej Chiny i Japonię Potrafi rozpoznać kontynent

ciekawostki przyrodnicze, zabytki. Umie opowiedzieć o specyfice kultury, wynalazkach Azjatów, problemach współczesnych i konfliktach w Azji. Zna azjatyckie religie. Japonii. Rozpoznaje elementy sztuki azjatyckiej. Wie gdzie toczyła się wojna Japonię, określa ich gospodarkę i warunki przyrodnicze przy sporadycznej pomocy n-la Chiny i Japonię Afryka Zna mapę Afryki, pojęcia geograficzne związane z kontynentem, terenu, linię brzegową, niektóre państwa Afryki oraz przyrodę. Zna problem głodu i braku wody oraz choroby AIDS i określa położenie, terenu, rośliny i zwierzęta pustyń, sawann, lasu równikowego, Ludność i jej zajęcia. Wskaże państwa stolice niektórych z nich. Zna problemy współczesnej Afryki i określa położenie, ma ogólne wiadomości programowe, ale niezbyt dokładne. Zna ogólnie problemy współczesnej Afryki Zna podstawowe wiadomości programowe, ale wymaga wsparcia i pomocy n-la Afrykę. Pracuje tylko z mapą. Ma mały zakres wiadomości teoretycznych kontynent, kojarzy z rasą Australia Określa położenie, linię brzegową, terenu, Określa położenie, linię brzegową, Określa położenie, wskazuje na mapie elementy Opisuje terenu i kontynent, odczytuje z kontynent

najważniejsze miasta, gospodarkę, osobliwości kontynentu (zwierzęta, rośliny) i zna ich zwyczaje. Zna elementy historii tego kontynentu. Zna pojęcia, takie jak np.: studnia artezyjska, rzeka okresowa. terenu, gospodarkę i ludność. Zna osobliwości świata zwierzęcego i roślinnego. Zna miasta, pojęcia geograficzne związane z Australią. ukształtowania terenu, linii brzegowej. Zna osobliwości przyrody. położenie przy pomocy n-la. Rozpoznaje na obrazkach osobliwości świata zwierzęcego i rośliny, nazywa je. mapy terenu. Rozpoznaje osobliwości, nie umie ich nazwać. Ameryka Północna i Środkowa Określa położenie, linię brzegową, terenu, przyrodę. Zna atrakcje turystyczne, rdzennych mieszkańców i ich obyczaje. Określa gospodarkę państw. Zna elementy historii. Opowiada o największym państwie, zna nazwisko prezydenta USA, zna stany i miasta. Zna precyzyjne pojęcia geograficzne, np.: gejzer Opisuje położenie, terenu, linię brzegową, środowisko przyrodnicze kontynentu i Kuby. Zna największe państwa i ich okolice, gospodarkę, miasta. Zna znaczenie USA w świecie i atrakcje turystyczne USA. Umie opowiadać o życiu i obyczajach Indian i współczesnych Wymaga sporadycznej pomocy n-la. opisuje linię brzegową, terenu, przyrodę i gospodarkę państw przy pomocy n-la. Zna i wskazuje największe państwa obu Ameryk oraz ich stolice państwa, kontynent, za pomocą n-la odczytuje z mapy elementy ukształtowania terenu, miasta. Wie, w USA jest potęgą gospodarczą, ale nie umie tego wytłumaczyć kontynent i nazwy państw Rozpoznaje kontynent na mapie

farmerów. Zna pojęcia geograficzne Ameryka południowa Bardzo dobrze zna mapę Ameryki Płd. (polityczną i fizyczną). Zna wszystkie państwa i ich stolice. Opisuje przyrodę i specyfikę gospodarki państw. Zna historię (Aztekowie, Majowie) Zna dobrze mapę Ameryki Płd. linię brzegową, terenu. Opowiada o kilku wybranych państwach, ich przyrodzie, gospodarce. Zna ludność rdzenną Ameryki Płd. wyszukuje elementy linii brzegowej, terenu. Z pomocą n-la opowiada o Brazylii i dwóch wybranych państwach Potrzebuje dużej pomocy n-la przy określaniu ukształtowania terenu, gospodarki i wyszukiwania nazw państw kontynent i dwa państwa Ameryki z pomocą n-la kontynent Krajobraz polarny Określa i opisuje Arktykę i Antarktydę, przyrodę. Zna historię odkryć tych kontynentów. Opisuje klimat i specyfikę krajów polarnych. Zna znaczenie stacji meteorologicznych. Określa położenie krajów polarnych, klimat, krajobraz, świat zwierzęcy i roślinny. Zna Polaków, którzy brali udział w badaniach Antarktydy. Opisuje Określa położenie krajów polarnych, specyfikę ich klimatu oraz świat zwierzęcy przy minimalnej pomocy n-la. Opowiada o życiu Eskimosów. Zna pojęcia, nie Z dużą pomocą n-la opowiada i wskazuje kraje polarne kraje polarne. Rozpoznaje zwierzęta tam żyjące. na pleni globie kraje polarne.

Zna i opisuje zjawiska atmosferyczne, np.: zorzę polarną. Zna historię, życie i obyczaje Eskimosów, opiera się na literaturze i filmach współczesne życie i zajęcia Eskimosów np.: Grenlandii. Zna pojęcia związane z tymi kontynentami potrafi samodzielnie ich opisać Główne problemy gospodarcze Polski wymienia główne sektory gospodarki. Wymienia i opisuje czynniki wpływające na rozwój rolnictwa. Porównuje z innym krajem Europy, podaje przykłady przemian w rolnictwie po wejściu do UE nazywa główne gatunki ryb poławianych w Polsce, ocenia znaczenie ryb w diecie człowieka. wyszukuje źródła i charakteryzuje własny region pod kątem Zna główne sektory gospodarki. Wymienia i opisuje czynniki wpływające na rozwój rolnictwa. Porównuje z innym krajem Europy, zna przemiany jakie miały miejsce w rolnictwie po wejściu do UE Zna główne gatunki ryb poławianych w Polsce, zna znaczenie ryb w diecie człowieka. Korzystając ze wskazanych źródeł charakteryzuje Wymienia główne sektory gospodarki. Wymienia czynniki wpływające na rozwój rolnictwa. zna przemiany jakie miały miejsce w rolnictwie po wejściu do UE. Wymienia niektóre gatunki ryb poławianych w Polsce, zna znaczenie ryb w diecie człowieka. charakteryzuje w oparciu o podane źródła własny Wymienia z pomocą n-la główne sektory gospodarki oraz niektóre czynniki wpływające na rozwój rolnictwa. Wie o przemianach, jakie miały miejsce w rolnictwie po wejściu do UE Z pomocą n-la wymienia niektóre gatunki ryb, docenia znaczenie ryb w diecie człowieka Wymienia z pomocą n-la 2 sektory gospodarki oraz zna 1 czynnik wpływający na rozwój rolnictwa. Wie o wejściu Polski do UE. Zna 2 gatunki ryb poławianych w Polsce, z dużą pomocą n-la ocenia znaczenia ryb w diecie człowieka. Nie zna gałęzi przemysłu. Nie potrafi wymienić żadnego czynnika wpływającego na rozwój rolnictwa. Wymienia 1 gatunek ryb poławianych w Polsce.

rolnictwa. własny region pod kątem rolnictwa. region. Zna i samodzielnie wskazuje na mapie rozmieszczenie surowców, ośrodki wydobycia, elektrownie, ośrodki przemysłowe. Zna rozmieszczenie bogactw naturalnych, zna ośrodki ich wydobycia, oraz ośrodki przemysłowe. Odczytuje korzystając z map wiadomości o surowcach, osr. wydobycia surowców oraz przemysłowe. opowiada o surowcach i ośr. Przemysłowych. Z dużą pomocą n-la wymienia niektóre surowce naturalne Zna tylko 1 surowiec wydobywany w Polsce. Proponuje sposoby oszczędzanie energii w zakresie domowym. Ocenia wpływ przemysłu na stan środowiska. Wymienia główne formy transportu. Ocenia rozwój komunikacji we własnym regionie. Stosuje pojęcie PKB, główne grupy i kierunki eksportu Wymienia sposoby oszczędzanie energii w zakresie domowym. Zna wpływ przemysłu na stan środowiska. Wymienia główne formy transportu. Zna formy komunikacji we własnym regionie. Wie co oznacza pojęcie PKB, Zna główne grupy i kierunki eksportu Potrafi wymienić niektóre sposoby oszczędzania energii, oraz zna niektóre skutki oddziaływania przemysłu na środowisko. Zna nazwy głównych form transportu i komunikacji regionu. Z pomocą n-la wymienia główne grupy i kierunki eksportu potrafi wymienić niektóre sposoby oszczędzania energii, oraz zna niektóre skutki oddziaływania przemysłu na środowisko. Zna niektóre formy transportu i komunikacji własnego regionu. Zna niektóre Mimo dużej pomocy n-la ma kłopoty z wymienieniem niektórych sposobów oszczędzania energii. Wymienia 2 kierunki eksportu. Zna tylko 1 sposób oszczędzania energii. Nie zna wpływu przemysłu na stan środowiska. Nie potrafi wymienić kierunków eksportu.

wskazuje na mapie regiony turystyczne. projektuje wycieczkę do wybranego regionu lub własnej miejscowości. Uzasadnia konieczność ochrony środowiska. na mapie regiony zagrożone ekologicznie. wymienia formy działań na rzecz ochrony środowiska, np.: Parki Narodowe. Wyjaśnia związki przyczynowo-skutkowe między przyrodą a działalnością człowieka. na mapie regiony turystyczne. W oparciu o wskazane źródła projektuje trasę wycieczki po swojej miejscowości. Zna przyczyny ochrony środowiska. Zna regiony zagrożone ekologicznie. Wymienia formy działań na rzecz ochrony środowiska, zna zależność między przyrodą a działalnością człowieka. Zna regiony turystyczne, z pomocą n-la projektuje trasę wycieczki po własnym regionie. Zna niektóre przyczyny ochrony środowiska oraz regiony zagrożone ekologicznie. kierunki eksportu wymienia regiony turystyczne. Wg planu i wskazanych źródeł projektuje trasę wycieczki po własnym regionie. wymienia niektóre przyczyny ochrony środowiska oraz regiony zagrożone ekologicznie. wymienia niektóre regiony turystyczne. Zna główne atrakcje własnego regionu. Z trudnością wymienia po 2 przyczyny ochrony środowiska oraz regiony zagrożone ekologicznie. Zna tylko 2 regiony turystyczne. Zna położenie własnego regionu. Z trudem wymienia 2 formy ochrony środowiska. Ludność Polski wyjaśnia i poprawnie stosuje Poprawnie stosuje pojęcia z zakresu Zna pojęcie z zakresu demografii Zna ogólne pojęcie Wie, co oznacza Bardzo ogólnie zna

pojęcia z zakresu demografii przyrost naturalny, urodzenia, średnia długość życia. demografii przyrost naturalny, urodzenia, średnia długość życia. przyrost naturalny. przyrost naturalny, wie do czego się odnosi. przyrost naturalny. pojęcie przyrost naturalny. Odczytuje i interpretuje informacje z różnych źródeł informacji, dane dotyczące liczby ludności, kierunek migracji. Umie przewidywać skutki niskiego przyrostu naturalnego. Opisuje i podaje przyczyny zróżnicowania rozmieszczenia ludności w Polsce oraz różnice w strukturze zatrudnienia. Podaje główne problemy rynku pracy w regionie. Porównuje stopień urbanizacji w Polsce i w wybranych państwach Europy. Potrafi korzystać z różnych źródeł informacji zawierających dane o ludności, kierunkach migracji Zna skutki niskiego przyrostu naturalnego. Podaje przyczyny zróżnicowania rozmieszczenia ludności w Polsce oraz różnice w strukturze zatrudnienia. Zna główne problemy rynku pracy w swoim regionie. Porównuje stopień urbanizacji w Polsce z 1 z państw potrafi korzystać z różnych źródeł informacji zawierających dane o ludności, kierunkach migracji Zna skutki niskiego przyrostu naturalnego. Wymienia przyczyny zróżnicowania rozmieszczenia ludności w Polsce oraz różnice w strukturze zatrudnienia. Zna niektóre problemy rynku pracy w swoim regionie. Z dużą pomocą n-la korzysta ze źródeł informacji zawierających dane demograficzne Polski. Zna niektóre przyczyny zróżnicowania rozmieszczenia ludności w Polsce oraz niektóre różnice w strukturze zatrudnienia. wymienia niektóre problemy rynku pracy w swoim Wie, co oznacza migracja, liczba ludności na km kw. Wie o zróżnicowaniu ludności w Polsce. Z dużą ilością błędów wymienia problemy rynku pracy. Często mylnie posługuje się pojęciem Nie zna pojęć z zakresu demografii. Zna tylko jedną przyczynę zróżnicowania ludności w Polsce. Nie umie podać nazw problemów rynku pracy w swoim regionie.

Wyjaśnia funkcje miast i wsi oraz wady życia na wsi i w mieście. Europy. Zna funkcje miast i wsi oraz wady życia porównuje stopień urbanizacji w Polsce z 1 z państw regionie. Z dużą pomocą n-la posługuje stopień urbanizacji w Polsce. Prezentuje przygotowaną charakterystykę struktury narodowościowej ludności Polski. Zna i wskazuje na mapie Świata rejony Polonii. na wsi i w mieście. Prezentuje przygotowaną w oparciu o wskazane źródła charakterystykę struktury narodowościowej ludności Polski. na mapie Świata rejony Polonii Europy. Zna niektóre funkcje miast i wsi oraz wady życia na wsi i w mieście. W oparciu o przygotowane materiały prezentuje charakterystykę struktury narodowościowej ludności Polski. wskazuje na mapie Świata rejony Polonii. się pojęciem stopień urbanizacji w Polsce. Wymienia niektóre funkcje miast i wsi. Zna ogólne pojęcie struktura narodowościowa ludności. Z dużą pomocą n-la wskazuje niektóre rejony Polonii na Świecie. Zna 2 funkcje miast i wsi.

Państwa Potrafi samodzielnie Wymienia, wskazuje, Wymienia, Wymienia i Europa relacje przyroda człowiek Prezentuje opracowaną samodzielnie na podstawie map, przewodników, Internetu trasę wycieczki po Europie. Prezentuje opracowaną samodzielnie na podstawie map, przewodników, Internetu trasę wycieczki po wybranej części Europy. Prezentuje opracowaną z niedużą pomocą n- la na podstawie map, przewodników, Internetu trasę wycieczki po wybranej części Europy. Z dużą pomocą n-la na podstawie dostępnych źródeł opracowuje trasę wycieczki po wybranym państwie Europy. Z dużą pomocą n-la na podstawie wskazanych źródeł przygotowuje trasę wycieczki po wybranym regionie państwa Europejskiego. Mimo pomocy n-la nie potrafi przygotować prezentacji wybranego obszaru Europy. Kraje Europy Północnej. Zna bardzo dokładnie środowisko geograficzne i historyczne krajów, wymienia je, wskazuje, umie opowiedzieć o przyrodzie i przemyśle tych państw. Zna pojęcia geograficzne np.: lodowiec, fiord, gejzer, wskazuje na mapie. Zna obowiązujące wiadomości o krajach Europy Północnej. Określa ich środowisko przyrodnicze, geograficzne i historyczna oraz atrakcje turystyczne. Zna pojęcia. Zna położenie, środowisko geograficzne, wskazuje na mapie, wymienia ale przy niewielkiej pomocy n-la. Wymienia państwa i ich stolice, wskazuje, ale przy dużej pomocy n-la środowisko historyczne i geograficzne Wymienia państwa i ich stolice bez pomocy n-la, nie potrafi opowiedzieć o ich środowisku geograficznymi przyrodniczym., odczytuje na mapie państwa i stolice Europy Północnej.

Europy Zachodniej określić położenie, wymienić stolice, zabytki, krainy geograficzne i przemysł. Zna cele i znaczenie NATO, Unii Europejskiej, ciekawostki turystyczne i elementy historii tych krajów. opowiada bez pomocy n-la, zna podstawowe pojęcia geograficzne np.: polder. Zna atrakcje turystyczne i zabytki. Wie co to NATO i Unia Europejska. Zna kilka gałęzi przemysłu. wskazuje kraje i ich stolice, zna wiadomości objęte programem, ale ma w nich pewne luki. wskazuje państwa, stolice, zna po 2 zabytki bądź atrakcje turystyczne. Wie co to Unia Europejska i NATO, nie zna celów. państwa, stolice, położenie tylko przy pomocy n-la, nie zna przemysłu i zabytków. tylko przy pomocy n-la. Alpy i kraje alpejskie Zna położenie gór, szczyty, środowisko geograficzne i przyrodnicze, krajobraz, polskich alpinistów, klimat. Zna i określa położenie miasta, przemysł, rzeki i atrakcje turystyczne krajów, kulturę i elementy historii tych krajów. Alpy, szczyty, samodzielnie określa krajobraz, przyrodę i położenie gór. Zna i określa położenie krajów, zna ich regiony, ciekawostki kulturalne i turystyczne, przemysł oraz pojęcia neutralny. Opowiada i wskazuje Alpy, ale ma luki w wiadomościach. Zna i określa położenie krajów, opowiada o nich z niewielką pomocą n-la. i zna góry, określa ich klimat i przyrodę przy dużej pomocy n-la. Zna państwa, stolice, atrakcje turystyczne. Ma problemy z pojęciami, gospodarką i położeniem. Alpy i ich szczyty, zna elementy przyrody, klimatu. państwa i ich stolice przy pomocy n-la. na mapie Europy góry, wskazuje państwa przy pomocy n-la. Kraje Europy Zna, wskazuje wszystkie kraje, ich Zna i określa krajobraz, i zna nazwy państw, na mapie Przy pomocy n-la wskazuje przy pomocy

Środkowo Wschodniej stolice, określa położenie, zna związki z Polską i elementy historii, przemysł, atrakcje turystyczne. Umie opowiedzieć o Bałkanach i konfliktach wie kto obecnie sprawuje władzę. Zna pojęcia delta, opowiada o Dunaju, mieszkańcach i jego znaczeniu. Zna i tłumaczy pojęcia dorzecze, zlewisko, źródło. terenu, stolice oraz położenie krajów i ich gospodarkę. Zna państwa i stolice na Półwyspie Bałkańskim, wie, co to konflikty narodowościowe. Zna państwa i stolice, przez które przepływa Dunaj, zna jego znaczenie, pojęcie delty- zna jej mieszkańców. stolic, krajobraz oraz elementy ukształtowania terenu, ośrodki turystyczne. Zna państwa na Bałkanach, ale nie umie określić problemów narodowościowych. Przy pomocy n-la wskazuje, jak przepływa Dunaj, wie co to delta. politycznej państwa, wyszukuje stolice państw bałkańskich i Europy Środkowo Wschodniej. Ma problemy z określeniem położenia krajobrazu. Nie wie, dlaczego na Półwyspie Bałkańskim wybuchły wojny Dunaj z pomocą n-la, nie zna pojęcia delty, odczytuje nazwy państw. na mapie politycznej kraje Europy Środkowo Wschodniej i bałkańskie. przy pomocy n-la Dunaj. Odczytuje przy pomocy n-la państwa i stolice. n-la państwa i rzekę Dunaj. Kraje Europy Południowej Określa, zna, wskazuje położenie Morza Śródziemnego wszystkich krajów i ich stolic, powierzchni. określa, położenie Morza Śródziemnego i Krajów Eutopy Południowej oraz ich stolice. Określa położenie Morza Śródziemnego i krajów Europy Południowej. Na podstawie mapy określa Morze Śródziemne, kraje Europy Południowej oraz opisuje terenu na Morze Śródziemne, kraje Europy Południowej i ich stolice. Ma niewielkie przy pomocy n-la Morze Śródziemne i państwa Europy Południowej.

Zna krajobraz krajów gospodarkę, klimat, zabytki i atrakcje turystyczne. Umie opowiedzieć o wybuchach wulkanów, trzęsieniach, zna daty najważniejszych. Opowiada o Watykanie. Opowiada o krajobrazie i przyrodzie. Zna pojęcia trzęsienie ziemi, wulkan pokazuje. terenu. Opowiada o przyrodzie przy pomocy n-la. Zna wulkany, wie co to trzęsienie ziemi, ale opowiada przy pomocy n-la. Wie, gdzie leży Watykan. podstawie mapy, krajobraz przy wydatnej pomocy n-la. Wie, że wulkany i trzęsienia ziemi występują na południu Europy. Wie, że Polak był głową Watykanu. wiadomości na temat roślin i owoców południowych. Nie umie określić pojęcia wulkan, trzęsienie ziemi Zna tylko imię papieża. Zna, wskazuje, określa położenie polityczne i geograficzne, klimat, środowisko przyrodnicze na podstawie map, zna zróżnicowanie kulturowe, narodowościowe oraz najważniejsze przyczyny i konsekwencje tego zróżnicowania. Zna i opisuje położenie Europy w świecie na podstawie map fiz. i polit. Zna główne cechy środowiska przyrodniczego, zróżnicowanie kulturowe państw i konsekwencje tego zróżnicowania. Określa położenie, opisuje przyrodę przy niewielkiej pomocy n-la. Określa zróżnicowanie kulturowe i narodowościowe Europy. Określa położenie na mapach, z pomocą n-la nazywa niektóre cechy środowiska przyrodniczego. Wie o zróżnicowaniu kulturowym Europy. Przy pomocy n-la określa położenie na mapach fizycznej i politycznej, oraz niektóre strefy roślinne. Potrafi rozpoznać kontynent na mapie. Regiony Doskonale zna Zna główne regiony Odczytuje, Opowiada o Wyszukuje na Rozpoznaje

geograficzne Polski główne regiony geograficzne oraz ich środowisko przyrodnicze ze szczególnym uwzględnieniem własnego regionu. na podstawie map cechy gospodarki regionów. Potrafi zaplanować trasę wycieczki we własnym regionie. Zna przyrodę, parki, rezerwaty, zabytki. Potrafi samodzielnie sporządzić prezentację multimedialną wybranego regionu. oraz ich środowisko przyrodnicze, szczególnie własnego regionu. Na podstawie wskazanych map tematycznych opisuje cechy gospodarki regionów. Wspólnie z nauczycielem planuje trasę wycieczki we własnym regionie, ora sporządza prezentację multimedialną wybranego regionu. korzystając z map nazwy głównych regionów kraju i cechy środowiska przyrodniczego. opisuje cechy gospodarki własnego regionu. Polsce, jej środowisku przyrodniczym. podaje 2 3 cechy gospodarki własnego regionu. mapie Polski miasta, regiony, elementy krajobrazu z dużymi pomyłkami i ze znaczną pomocą n-la. kształt Polski zna niektóre regiony. określa położenie i wskazuje na mapie oraz przedstawia główne cechy środowiska przyrodniczego Morza Bałtyckiego. wskazuje, określa położenie Bałtyku. wskazuje na mapach Bałtyk. Bałtyk na mapie fizycznej Polski. na mapie Bałtyk. Bałtyk na mapie fizycznej Polski ale z pomocą n-la.

Umie opowiedzieć o ekologii (ochrona), wie, co się łowi, zna przemysł związany ze środowiskiem morskim. Zna przyczyny degradacji wód. Wie i opowiada o ochronie Morza Bałtyckiego. Zna przyczyny degradacji Bałtyku. Zna sposoby ochrony wód Bałtyku. wymienia jeden ze sposobów ochrony Bałtyku. Postawa ucznia na lekcji. Jest samodzielny, twórczy i aktywny, wykonuje prezentacje trasy wycieczek. Jest aktywny i samodzielny, pod kierunkiem n-la wykonuje prezentacje i projekty wycieczek. Jest aktywny na lekcjach, ale nie wykonuje z własnej inicjatywy dodatkowych prac. Wymaga zachęty i motywacji do pracy. bardzo rzadko włącza się do pracy na lekcjach. Nie wykazuje zainteresowania pracą na lekcjach.