PROCEDURA PODATKOWA TO OKREŚLONY SPOSÓB POSTĘPOWANIA ORGANU PODATKOWEGO I A DOTYCZĄCY REALIZOWANIA OBOWIĄZKÓW WYNIKAJĄCYCH Z PRAWA PODATKOWEGO. UCZESTNIKAMI PROCEDURY PODATKOWEJ SĄ PRZEDE WSZYSTKIM JEJ STRONY: 1. PODATNICY (PŁATNICY, INKASENCI), 2. ORGANY PODATKOWE, 3. OSOBY TRZECIE, KTÓRE WYKAZAŁY SWÓJ INTERES PRAWNY W OKREŚLONEJ PROCEDURZE. PONADTO UCZESTNIKAMI PROCEDURY PODATKOWEJ MOGĄ BYĆ PODMIOTY NIE BĘDĄCE STRONAMI, NP. ŚWIADKOWIE, RZECZOZNAWCY ITP. OGÓLNY SCHEMAT PRZEBIEGU PROCEDURY PODATKOWEJ INICJACJA PROCEDURY ORGAN PODATKOWY LUB BRAK SPORU REALIZACJA (STOSOWANIE) EFEKTU PROCEDOWANIE ORGAN PODATKOWY EFEKT ORGAN PODATKOWY SPÓR ORGAN PODATKOWY SĄDY ORGAN PODATKOWY TO PODMIOT REPREZENTUJĄCY ZWIĄZEK PUBLICZNOPRAWNY MAJĄCY KOMPETENCJE DO WYKONYWANIA CZYNNOŚCI ZWIĄZANYCH Z WYMIAREM I POBOREM PODATKÓW. ORGANEM PODATKOWYM JEST: 1.NACZELNIK URZĘDU SKARBOWEGO, NACZELNIK URZĘDU CELNEGO, WÓJT, BURMISTRZ (PREZYDENT MIASTA), STAROSTA ALBO MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA JAKO ORGAN PIERWSZEJ INSTANCJI, 2.DYREKTOR IZBY SKARBOWEJ, DYREKTOR IZBY CELNEJ - JAKO: * ORGAN ODWOŁAWCZY ODPOWIEDNIO OD DECYZJI NACZELNIKA URZĘDU SKARBOWEGO LUB NACZELNIKA URZĘDU CELNEGO, * ORGAN PIERWSZEJ INSTANCJI, NA PODSTAWIE ODRĘBNYCH PRZEPISÓW, * ORGAN ODWOŁAWCZY OD DECYZJI WYDANEJ PRZEZ TEN ORGAN W PIERWSZEJ INSTANCJI, 3.SAMORZĄDOWE KOLEGIUM ODWOŁAWCZE - JAKO ORGAN ODWOŁAWCZY OD DECYZJI WÓJTA, BURMISTRZA (PREZYDENTA MIASTA), STAROSTY ALBO MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA. MINISTER WŁAŚCIWY DO SPRAW FINANSÓW PUBLICZNYCH JEST ORGANEM PODATKOWYM JAKO: * ORGAN PIERWSZEJ INSTANCJI W SPRAWACH STWIERDZENIA NIEWAŻNOŚCI DECYZJI, WZNOWIENIA POSTĘPOWANIA, ZMIANY LUB UCHYLENIA DECYZJI LUB STWIERDZENIA JEJ WYGAŚNIĘCIA - Z URZĘDU; * ORGAN ODWOŁAWCZY OD DECYZJI WYDANYCH W SPRAWACH, O KTÓRYCH MOWA POWYŻEJ, * ORGAN WŁAŚCIWY W SPRAWACH POROZUMIEŃ DOTYCZĄCYCH USTALENIA CEN TRANSAKCYJNYCH; * ORGAN WŁAŚCIWY W SPRAWACH INTERPRETACJI PRZEPISÓW PRAWA PODATKOWEGO * ORGAN WŁAŚCIWY W SPRAWACH INFORMACJI PRZEKAZYWANYCH PRZEZ BANKI I SPÓŁDZIELCZE KASY OSZCZĘDNOŚCIOWO-KREDYTOWE O ZAŁOŻONYCH I ZLIKWIDOWANYCH RACHUNKACH BANKOWYCH ZWIĄZANYCH Z PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ. 1
RODZAJE PROCEDUR PODATKOWYCH: 1. POSTĘPOWANIE PODATKOWE, CELEM JEST WYMIAR PODATKU, WSZCZYNANE Z URZEDU LUB NA WNIOSEK A 2. KONTROLA PODATKOWA, 3. KONTROLA SKARBOWA, CELEM OBU KONTROLI JEST SPRAWDZENIE CZY WE WŁAŚCIWY SPOSÓB REALIZUJE OBOWIĄZKI WYNIKAJĄCE Z PRAWA PODATKOWEGO 4. CZYNNOŚCI SPRAWDZAJĄCE, CELEM JEST SPRAWDZENIE TERMINOWOŚCI SKŁADANIA DEKLARACJI, WPŁACANIA PODATKÓW, ROZLICZANIA ULG ORAZ STWIERDZENIE FORMALNEJ POPRAWNOŚCI WW. DOKUMENTÓW 5. INTERPRETACJE OGÓLNE I INDYWIDUALNE, 6. USTALENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI PODATKOWEJ OSOBY TRZECIEJ, 7. PRZYZNANIE: ULGI W SPŁACIE ZALEGŁOŚCI I UMORZENIA ZALEGŁOŚCI. ZASADY POSTĘPOWANIA PODATKOWEGO: LEGALNOŚCI I PRAWORZĄDNOŚCI - ORGANY PODATKOWE DZIAŁAJĄ NA PODSTAWIE PRZEPISÓW PRAWA, PROWADZENIA POSTĘPOWANIA W SPOSÓB BUDZĄCY ZAUFANIE DO ORGANÓW PODATKOWYCH - POSTĘPOWANIE PODATKOWE POWINNO BYĆ PROWADZONE W SPOSÓB BUDZĄCY ZAUFANIE DO ORGANÓW PODATKOWYCH, UDZIELANIA NIEZBĘDNYCH INFORMACJI - ORGANY PODATKOWE W POSTĘPOWANIU PODATKOWYM OBOWIĄZANE SĄ UDZIELAĆ NIEZBĘDNYCH INFORMACJI I WYJAŚNIEŃ O PRZEPISACH PRAWA PODATKOWEGO POZOSTAJĄCYCH W ZWIĄZKU Z PRZEDMIOTEM TEGO POSTĘPOWANIA, DOCHODZENIA PRAWDY OBIEKTYWNEJ - W TOKU POSTĘPOWANIA ORGANY PODATKOWE PODEJMUJĄ WSZELKIE NIEZBĘDNE DZIAŁANIA W CELU DOKŁADNEGO WYJAŚNIENIA STANU FAKTYCZNEGO ORAZ ZAŁATWIENIA SPRAWY W POSTĘPOWANIU PODATKOWYM, CZYNNEGO UDZIAŁU STRONY W POSTĘPOWANIU - ORGANY PODATKOWE OBOWIĄZANE SĄ ZAPEWNIĆ STRONOM CZYNNY UDZIAŁ W KAŻDYM STADIUM POSTĘPOWANIA, A PRZED WYDANIEM DECYZJI UMOŻLIWIĆ IM WYPOWIEDZENIE SIĘ CO DO ZEBRANYCH DOWODÓW I MATERIAŁÓW ORAZ ZGŁOSZONYCH ŻĄDAŃ, ZASADY POSTĘPOWANIA PODATKOWEGO: PRZEKONYWANIA - ORGANY PODATKOWE POWINNY WYJAŚNIAĆ STRONOM ZASADNOŚĆ PRZESŁANEK, KTÓRYMI KIERUJĄ SIĘ PRZY ZAŁATWIANIU SPRAWY, ABY W MIARĘ MOŻLIWOŚCI DOPROWADZIĆ DO WYKONANIA PRZEZ STRONY DECYZJI BEZ STOSOWANIA ŚRODKÓW PRZYMUSU SZYBKOŚCI I PROSTOTY - ORGANY PODATKOWE POWINNY DZIAŁAĆ W SPRAWIE WNIKLIWIE I SZYBKO, POSŁUGUJĄC SIĘ MOŻLIWIE NAJPROSTSZYMI ŚRODKAMI PROWADZĄCYMI DO JEJ ZAŁATWIENIA; SPRAWY, KTÓRE NIE WYMAGAJĄ ZBIERANIA DOWODÓW, INFORMACJI LUB WYJAŚNIEŃ, POWINNY BYĆ ZAŁATWIANE NIEZWŁOCZNIE. PISEMNOŚCI - SPRAWY PODATKOWE ZAŁATWIANE SĄ W FORMIE PISEMNEJ LUB W FORMIE DOKUMENTU ELEKTRONICZNEGO, CHYBA ŻE PRZEPISY SZCZEGÓLNE STANOWIĄ INACZEJ; DWUINSTANCYJNOŚCI - POSTĘPOWANIE PODATKOWE JEST DWUINSTANCYJNE, TRWAŁOŚCI DECYZJI OSTATECZNYCH - DECYZJE, OD KTÓRYCH NIE SŁUŻY ODWOŁANIE W POSTĘPOWANIU PODATKOWYM, SĄ OSTATECZNE, JAWNOŚCI WOBEC STRON - POSTĘPOWANIE PODATKOWE JEST JAWNE WYŁĄCZNIE DLA STRON. POSTĘPOWANIE PODATKOWE SKŁADA SIĘ Z NASTĘPUJĄCYCH ETAPÓW: 1. WSZCZĘCIE POSTEPOWANIA, POSTĘPOWANIE WSZCZYNA SIĘ Z URZĘDU LUB NA WNIOSEK A LUB OSOBY TRZECIEJ MAJĄCEJ INTERES PRAWNY W POSTĘPOWANIU 2. USTALENIE OBOWIĄZKU PODATKOWEGO, ZADANIEM ORGANÓW PODATKOWYCH JEST USTALENIE STANU FAKTYCZNEGO SPRAWY CO ZWYKLE WYMAGA PRZEPROWADZENIA POSTEPOWANIA DOWODOWEGO, W KTÓRYM DOWODAMI MOGĄ BYĆ DOKUMENTY, ZEZNANIA ŚWIADKÓW I ÓW CZY OPINIE BIEGŁYCH. MA PRAWO WGLĄDU DO AKT SPRAWY NA KAŻDYM ETAPIE POSTEPOWANIA I MOŻE WNOSIĆ O SPORZĄDZENIE KOPII LUB ODPISU TYCH AKT. PRZED WYDANIEM DECYZJI ORGAN PODATKOWY MA OBOWIĄZEK WYZNACZENIA OWI 7-DNIOWEGO TERMINU NA WYPOWIEDZENIE SIĘ W SPRAWIE ZEBRANEGO MATERIAŁU DOWODOWEGO. 3. WYDANIE DECYZJI DOTYCZĄCEJ ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEGO, DECYZJA DOTYCZĄCA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEGO ROZSTRZYGA ISTOTĘ SPRAWĘ. POWINNA ONA ZAWIERAĆ M.IN. POWOŁANIE PODSTAWY PRAWNEJ, TREŚĆ ROZSTRZYGNIĘCIA (SENTENCJĘ), UZASADNIENIE FAKTYCZNE I PRAWNE ORAZ POUCZENIE O TRYBIE ODWOŁAWCZYM. DECYZJĘ DORĘCZA SIĘ STRONIE NA PIŚMIE. 4. POSTĘPOWANIE ODWOŁAWCZE. 2
PO WYDANIU DECYZJI: *JEŚLI NIE ODWOŁA SIĘ OD DECYZJI, DECYZJA STAJE SIĘ OSTATECZNA I KOŃCZY POSTĘPOWANIE PODATKOWE. *DECYZJA WYDANA W PIERWSZEJ INSTANCJI MOŻE BYĆ ZASKARŻONA W CIĄGU 14 DNI OD DORĘCZENIA DECYZJI. *W PRZYPADKU TERMINOWEGO WNIESIENIA ODWOŁANIA DO ORGANU DRUGIEJ INSTANCJI POSTĘPOWANIE PODATKOWE TOCZY SIĘ NADAL AŻ DO WYDANIA OSTATECZNEJ DECYZJI PRZEZ ORGAN ODWOŁAWCZY. *ODWOŁANIE OD DECYZJI DO ORGANU PODATKOWEGO WNOSI SIĘ DO ORGANU ODWOŁAWCZEGO ZA POŚREDNICTWEM ORGANU, KTÓRY WYDAŁ DECYZJĘ. *ORGANAMI ODWOŁAWCZYMI SĄ ORGANY PODATKOWE WYŻSZEGO STOPNIA. *PRZESŁANKAMI EWENTUALNEJ SKUTECZNOŚCI ODWOŁANIA MOŻE BYĆ JEJ BEZPODSTAWNOŚĆ MATERIALNA LUB NARUSZENIE TRYBU POSTĘPOWANIA. PO WYDANIU DECYZJI: * ZAŁATWIENIE SPRAWY W POSTĘPOWANIU ODWOŁAWCZYM POWINNO NASTĄPIĆ NIE PÓŹNIEJ NIŻ W CIĄGU 2 MIESIĘCY OD DNIA OTRZYMANIA ODWOŁANIA PRZEZ ORGAN ODWOŁAWCZY, KTÓRY MOŻE ZASKARŻONĄ DECYZJĘ UTRZYMAĆ W MOCY, UCHYLIĆ W CAŁOŚCI I WYDAĆ NOWĄ LUB UCHYLIĆ I PRZEKAZAĆ DO PONOWNEGO ROZPATRZENIA PRZEZ ORGAN, KTÓRY WYDAŁ ZASKARŻONĄ DECYZJĘ. * ORGAN ODWOŁAWCZY, DO KTÓREGO WNIESIONO ODWOŁANIE, ROZSTRZYGA W SPRAWIE W FORMIE DECYZJI. DECYZJA ORGANU ODWOŁAWCZEGO JEST DECYZJĄ OSTATECZNĄ, CO OZNACZA, ŻE PODLEGA WYKONANIU, CHYBA ŻE JEJ WYKONANIE ZOSTAŁO WSTRZYMANE. * OD DECYZJI OSTATECZNEJ MOŻNA WNIEŚĆ SKARGĘ DO WOJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO. POSTĘPOWANIE SĄDOWE JEST DWUINSTANCYJNE. OD WYROKU WYDANEGO PRZEZ WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY MOŻNA WNIEŚĆ KASACJĘ DO NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO. POSTĘPOWANIE PODATKOWE MOŻE SIĘ RÓWNIEŻ ZAKOŃCZYĆ DECYZJĄ O UMORZENIU POSTĘPOWANIA, NP. W SYTUACJI, GDY Z POWODU PRZEDAWNIENIA STAJE SIĘ ONO BEZPRZEDMIOTOWE. UCHYLANIE SIĘ OD OPODATKOWANIA TO DZIAŁANIE SPRZECZNE Z PRAWEM PROWADZĄCE DO WYELIMINOWANIA LUB ZMNIEJSZENIA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEGO. UCHYLANIE SIĘ OD OPODATKOWANIA JEST ZAGROŻONE ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ. UNIKANIE OPODATKOWANIA TO DZIAŁANIE W RAMACH ISTNIEJĄCYCH REGULACJI PRAWNYCH ZMIERZAJĄCE DO MINIMALIZOWANIA CIĘŻARÓW PODATKOWYCH POPRZEZ: *WYKORZYSTYWANIE MOŻLIWOŚCI OKREŚLONYCH W PRZEPISACH, *WYKORZYSTYWANIE LUK I NIEJEDNOZNACZNOŚCI W PRZEPISACH PODATKOWYCH. PRZYKŁAD: WŁAŚCICIEL ZAMIERZA SPRZEDAĆ LOKAL MIESZALNY, KTÓRY NABYŁ W GRUDNIU 2010 R. ZA 80.000 ZŁ. MA POTENCJALNEGO NABYWCA SKŁONNEGO KUPIĆ LOKAL W PAŹDZIENIKU 2015 R. ZA 200.000 ZŁ. SYTUACJA 1: SPRZEDAWCA DOGADAŁ SIĘ Z NABYWCĄ, IŻ W AKCIE NOTARIALNYM ZOSTAŁA ZADEKLAROWANA CENA SPRZEDAŻY 100.000 ZŁ. DZIĘKI TEMU SPRZEDAJĄCY ZANIŻYŁ PODATEK PIT O 19.000 ZŁ (22.800 3.800) A NABYWCA ZAPŁACIŁ O 2.000 ZŁ PODATKU PCC MNIEJ (4.000 2.000). SYTUACJA 2: W AKCIE NOTARIALNYM BĘDZIE ZADELAROWANA RZECZYWISTA CENA ALE SPRZEDAWCA UNIKNĄŁ ZAPŁATY PODATKU PIT PONIEWAŻ W CIĄGU 2 LAT OD SPRZEDAŻY KUPIŁ INNY LOKAL MIESZKALNY DZIĘKI CZEMU SKORZYSTAŁ Z USTAWOWEGO ZWOLNIENIA. SYTUACJA 3: SPRZEDAWCA DOGADAŁ SIĘ Z NABYWCĄ, IŻ NAJPIERW ZOSTANIE ZAWARTA UMOWA PRZEDWSTĘPNA A NABYWCA ZAPŁACI 50.000 ZŁ ZADATKU. UMOWA PRZENOSZĄCA WŁASNOŚĆ ZOSTANIE ZAWARTA W STYCZNIU 2016 R. I WTEDY NABYWCA DOPŁACI BRAKUJĄCE 150.000 ZŁ. SPRZEDAWCA UNIKNIE ZAPŁATY PODATKU PIT PONIEWAŻ SKORZYSTA ZE ZWOLNIENIA ZWIĄZANEGO Z UPŁYWEM 5 LAT OD NABYCIA SPRZEDAWANEJ NIERUCHOMOŚCI. 3
KWESTIA TZW. OBEJŚCIA PRZEPISÓW PRAWA PODATKOWEGO EWENTUALNA MOŻLIWOŚĆ POMINIĘCIA PODATKOWYCH SKUTKÓW CZYNNOŚCI PRAWNYCH W PRZYPADKU WYKAZANIA PRZEZ ORGAN, IŻ CELEM OKREŚLONYCH CZYNNOŚCI BYŁO JEDYNIE OSIĄGNIĘCIE KORZYŚCI PODATKOWEJ (OBNIŻENIE ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEGO, ZWIĘKSZENIA STRATY, PODWYŻSZENIA NADPŁATY, ZWROTU PODATKU ITP.). OBECNIE TAKIEJ MOŻLIWOŚCI ORGANY PODATKOWE NIE MAJĄ ZE WZGLĘDU NA OBALENIE TEGO PRZEPISU PRZEZ TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY. JEDNAK TOCZY SIĘ DYSKUSJA O POWROCIE TEJ ZASADY DO PRAWA PODATKOWEGO. PRZYKŁAD: WŁAŚCICIEL ZAMIERZA SPRZEDAĆ LOKAL MIESZALNY, KTÓRY NABYŁ W GRUDNIU 2010 R. ZA 80.000 ZŁ. MA POTENCJALNEGO NABYWCA SKŁONNEGO KUPIĆ LOKAL W PAŹDZIENIKU 2015 R. ZA 200.000 ZŁ. SYTUACJA 4: SPRZEDAWCA DOGADAŁ SIĘ Z NABYWCĄ, IŻ NAJPIERW ZOSTANIE ZAWARTA UMOWA PRZEDWSTĘPNA, NA MOCY KTÓREJ NABYWCA ZAPŁACI 200.000 ZŁ ZADATKU A SPRZEDAWCA WYDA LOKAL NABYWCY. UMOWA PRZENOSZĄCA WŁASNOŚĆ ZOSTANIE ZAWARTA W STYCZNIU 2016 R. OBECNIE SPRZEDAWCA UNIKNIE (RACZEJ) ZAPŁATY PODATKU PIT PONIEWAŻ SKORZYSTA ZE ZWOLNIENIA ZWIĄZANEGO Z UPŁYWEM 5 LAT OD NABYCIA SPRZEDAWANEJ NIERUCHOMOŚCI. ORGANY MOGĄ KWESTIONOWAĆ DZIAŁANIA ÓW POPRZEZ WYKAZANIE TZW. POZORNOŚCI CZYNNOŚCI PRAWNEJ - JEŻELI POD POZOREM DOKONANIA CZYNNOŚCI PRAWNEJ DOKONANO INNEJ CZYNNOŚCI PRAWNEJ, SKUTKI PODATKOWE WYWODZI SIĘ Z TEJ UKRYTEJ CZYNNOŚCI PRAWNEJ. PRZYKŁAD: DEWELOPER CHCE ODWDZIĘCZYĆ SIĘ SWOJEMU KSIĘGOWEMU ZA SUMIENNĄ PRACĘ DARUJĄC MU JEDEN Z LOKALI MIESZKALNYCH. JEDNAK DAROWIZNA JEST OBCIĄŻONA BLISKO 20% PODATKIEM. Z KOLEI POTRAKTOWANIE PRZEKAZANIA LOKALU JAKO PREMII ZA PRACĘ BĘDZIE SKUTKOWAŁO OBCIĄŻENIEM PODATKIEM PIT ORAZ SKŁADKAMI ZUS. OPERACJĘ PRZEPROWADZONO W TEN SPOSÓB, IŻ PRZEDSIĘBIORCA ZAWARŁ UMOWĘ SPRZEDAŻY LOKALU, W KTÓREJ OŚWIADCZONO, IŻ CENA ZOSTAŁA ZAPŁACONA PRZEZ NABYWCĘ GOTÓWKĄ. ODPOWIEDZIALNOŚĆ A: 1. MAJĄTKOWA, ODPOWIADA CAŁYM SWOIM MAJĄTKIEM ZA WYNIKAJĄCE ZE ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH PODATKI I JEST TO ODPOWIEDZIALNOŚĆ O O CHARAKTERZE: OSOBISTYM - ORGAN MOŻE KIEROWAĆ EGZEKUCJĘ DO WSZYSTKICH RZECZY I PRAWA MAJĄTKOWYCH A. NIEOGRANICZONYM EGZEKUCJA OBEJMUJE BĘDZIE NIE TYLKO SKŁADNIKI MAJĄTKOWE POSIADANE PRZEZ A W MOMENCIE POWSTANIA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEGO, ALE CAŁY MAJĄTEK ISTNIEJĄCY W CHWILI REALIZOWANIA ODPOWIEDZIALNOŚCI. 2. KARNA. ZA PRZESTĘPSTWO SKARBOWE LUB ZA WYKROCZENIE SKARBOWE PODLEGA TYLKO, KTÓRY POPEŁNIA CZYN SPOŁECZNIE SZKODLIWY, ZABRONIONY POD GROŹBĄ KARY PRZEZ USTAWĘ OBOWIĄZUJĄCĄ W CZASIE JEGO POPEŁNIENIA. ZABRONIONE ZACHOWANIA ÓW POLEGAJĄCE NA NARUSZANIU NORM PRAWA PODATKOWEGO SĄ PENALIZOWANE PRZEPISAMI USTAWY Z DNIA 10 WRZEŚNIA 1999 R. KODEKS KARNY SKARBOWY (KKS). 4
PRZESTĘPSTWO SKARBOWE TO CZYN ZABRONIONY PRZEZ KKS POD GROŹBĄ: *KARY GRZYWNY LICZONEJ W STAWKACH DZIENNYCH, STAWKA DZIENNA ZALEŻY OD DOCHODÓW OBWINIONEGO, UWARUNKOWAŃ OSOBISTYCH, RODZINNYCH, STOSUNKÓW MAJĄTKOWYCH I MOŻLIWOŚCI ZAROBKOWYCH. W 2015 ROKU MOŻE WYNOSIĆ OD 58,33 ZŁ DO 23 332 ZŁ. W KONSEKWENCJI KARA GRZYWNY ZA PRZESTEPSTWO SKARBOWE MOŻE WYNOSIC OD 583,33 ZŁ DO 16 799 040 ZŁ. *KARY OGRANICZENIA WOLNOŚCI, *KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI, JEŻELI KODEKS NIE STANOWI INACZEJ, KARA POZBAWIENIA BĄDŹ OGRANICZENIA WOLNOŚCI TRWA NAJKRÓCEJ 5 DNI, NAJDŁUŻEJ - 5 LAT I WYMIERZA SIĘ JĄ W DNIACH, MIESIĄCACH BĄDŹ LATACH. KTÓRY NIE JEST JEDNOCZEŚNIE WYKROCZENIEM SKARBOWYM. WYKROCZENIE SKARBOWE TO CZYN ZABRONIONY PRZEZ KKS POD GROŹBĄ KARY GRZYWNY, JEŻELI KWOTA USZCZUPLONEJ LUB NARAŻONEJ NA USZCZUPLENIE NALEŻNOŚCI PUBLICZNOPRAWNEJ ALBO WARTOŚĆ PRZEDMIOTU CZYNU NIE PRZEKRACZA PIĘCIOKROTNEJ WYSOKOŚCI MINIMALNEGO WYNAGRODZENIA W CZASIE JEGO POPEŁNIENIA (W 2015 8750 ZŁ). PONADTO WYKROCZENIEM SKARBOWYM JEST TAKŻE INNY CZYN ZABRONIONY, JEŻELI KODEKS TAK STANOWI. WYKROCZENIA ZAGROŻONE SĄ KARĄ GRZYWNY W WYSOKOŚCI OD JEDNEJ DZIESIĄTEJ DO DWUDZIESTOKROTNEJ WYSOKOŚCI MINIMALNEGO WYNAGRODZENIA. W 2015 ROKU JEST TO PRZEDZIAŁ OD 175 ZŁ DO 35 000 ZŁ. DODATKOWO, ZA POPEŁNIENIE WYKROCZENIA SKARBOWEGO ORGAN MOŻE RÓWNIEŻ NAŁOŻYĆ NA SPRAWCĘ KARĘ GRZYWNY W DRODZE MANDATU KARNEGO W GRANICACH NIEPRZEKRACZAJĄCYCH PODWÓJNEJ WYSOKOŚCI MINIMALNEGO WYNAGRODZENIA (W 2015 3 500 ZŁ). NIEZBĘDNYM WARUNKIEM POCIĄGNIĘCIA SPRAWCY DO ODPOWIEDZIALNOŚCI KARNEJ ZA PRZESTĘPSTWA SKARBOWE I WYKROCZENIA SKARBOWE JEST UDOWODNIENIE SPRAWCY WINY. PRZESTĘPSTWO SKARBOWE LUB WYKROCZENIE SKARBOWE MOŻNA, CO DO ZASADY, POPEŁNIĆ WYŁĄCZNIE UMYŚLNIE, A NIEUMYŚLNIE JEDYNIE WTEDY, GDY KODEKS TAK STANOWI. CZYN ZABRONIONY POPEŁNIONY JEST UMYŚLNIE, JEŻELI SPRAWCA MA ZAMIAR JEGO POPEŁNIENIA. CZYN ZABRONIONY POPEŁNIONY JEST NIEUMYŚLNIE, JEŻELI SPRAWCA NIE MAJĄC ZAMIARU JEGO POPEŁNIENIA, POPEŁNIA GO JEDNAK NA SKUTEK NIEZACHOWANIA OSTROŻNOŚCI WYMAGANEJ W DANYCH OKOLICZNOŚCIACH, MIMO ŻE MOŻLIWOŚĆ POPEŁNIENIA TEGO CZYNU PRZEWIDYWAŁ ALBO MÓGŁ PRZEWIDZIEĆ. PRZESTĘPSTWEM LUB WYKROCZENIEM SKARBOWYM MOŻE BYĆ JEDYNIE CZYN ZABRONIONY KTÓREGO SPOŁECZNA SZKODLIWOŚĆ JEST ZNIKOMA CZYLI MOŻE NASTĄPIĆ NARUSZENIE OBOWIĄZKÓW NAŁOŻONYCH PRZEZ USTAWY PODATKOWE, KTÓRE NIE BĘDZIE PODLEGAĆ SANKCJI Z UWAGI NA JEGO ZNIKOMĄ SZKODLIWOŚĆ. PRZY OCENIE ZNIKOMEJ SPOŁECZNEJ SZKODLIWOŚCI NALEŻY BRAĆ POD UWAGĘ: *RODZAJ I CHARAKTER ZAGROŻONEGO LUB NARUSZONEGO DOBRA, *WAGĘ NARUSZONEGO PRZEZ SPRAWCĘ OBOWIĄZKU FINANSOWEGO, *WYSOKOŚĆ USZCZUPLONEJ LUB NARAŻONEJ NA USZCZUPLENIE NALEŻNOŚCI PUBLICZNOPRAWNEJ, *SPOSÓB I OKOLICZNOŚCI POPEŁNIENIA CZYNU ZABRONIONEGO, *POSTAĆ ZAMIARU I MOTYWACJĘ SPRAWCY, *RODZAJ NARUSZONEJ REGUŁY OSTROŻNOŚCI I STOPIEŃ JEJ NARUSZENIA. 5
ŚRODKAMI KARNYMI ZA POPEŁNIENIE PRZESTĘPSTWA SKARBOWEGO SĄ: 1. DOBROWOLNE PODDANIE SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚCI, 2. PRZEPADEK PRZEDMIOTÓW, 3. ŚCIĄGNIĘCIE RÓWNOWARTOŚCI PIENIĘŻNEJ PRZEPADKU PRZEDMIOTÓW, 4. PRZEPADEK KORZYŚCI MAJĄTKOWEJ, 5. ŚCIĄGNIĘCIE RÓWNOWARTOŚCI PIENIĘŻNEJ PRZEPADKU KORZYŚCI MAJĄTKOWEJ, 6. ZAKAZ PROWADZENIA OKREŚLONEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, WYKONYWANIA OKREŚLONEGO ZAWODU LUB ZAJMOWANIA OKREŚLONEGO STANOWISKA, 7. PODANIE WYROKU DO PUBLICZNEJ WIADOMOŚCI, 8. POZBAWIENIE PRAW PUBLICZNYCH, 9. ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE, TAKIE JAK WARUNKOWE UMORZENIE POSTĘPOWANIA KARNEGO, WARUNKOWE ZAWIESZENIE WYKONANIA KARY, WARUNKOWE ZWOLNIENIE. WYKROCZENIA W POSTĘPOWANIU W SPRAWACH O PRZESTĘPSTWA SKARBOWE I WYKROCZENIA SKARBOWE STOSUJE SIĘ PRZEPISY KODEKSU KARNEGO I KODEKSU POSTĘPOWANIA KARNEGO (JEŻELI PRZEPISY KKS NIE STANOWIĄ INACZEJ). WE WSZYSTKICH SPRAWACH O PRZESTĘPSTWA SKARBOWE I WYKROCZENIA SKARBOWE ORZEKAJĄ SĄDY POWSZECHNE (ALBO SĄDY WOJSKOWE), CO WYŁĄCZA KOMPETENCJE ORGANÓW PODATKOWYCH DO ORZEKANIA O WINIE I KARZE ZA PRZESTĘPSTWA SKARBOWE I WYKROCZENIA SKARBOWE (POZA MOŻLIWOŚCIĄ NAKŁADANIA KARY GRZYWNY W DRODZE MANDATU KARNEGO)., KTÓRY POPEŁNIŁ ZABRONIONY CZYN MOŻE UWOLNIĆ SIĘ Z ODPOWIEDZIALNOŚCI KARNEJ DZIEKI ZAWIADOMIENIU ORGANU O POPEŁNIENIU CZYNU (TZW. CZYNNY ŻAL). TAKIE ZAWIADOMIENIE ODNIESIE SKUTEK JEŚLI: 1. CZYN ZOSTAŁ JUŻ POPEŁNIONY, 2. UJAWNIŁ WSZYSTKIE ISTOTNE OKOLICZNOŚCI POPEŁNIONEGO CZYNU, W SZCZEGÓLNOŚCI WSKAZAŁ OSOBY WSPÓŁDZIAŁAJĄCE W JEGO POPEŁNIENIU, 3. ZAWIADOMIENIE ZOSTAŁO ZŁOŻONE ZANIM ORGAN BĘDZIE MIAŁ WYRAŹNIE UDOKUMENTOWANĄ WIADOMOŚĆ O POPEŁNIENIU PRZESTĘPSTWA LUB WYKROCZENIA SKARBOWEGO, JAK RÓWNIEŻ ZANIM ZOSTANIE ROZPOCZĘTA PRZEZ ORGAN CZYNNOŚĆ ZMIERZAJĄCA DO UJAWNIENIA CZYNU. 6