Uwai zodnie z suestiami członków Polskiej Izby Mleka Wytyczne dla zakładów dotyczące zapewnienia zodności z wymaaniami Ustawy Federalnej z dnia 12 czerwca 2008r. o reulaminie technicznym na mleko i produkty mleczne Nr 88-FZ przy eksporcie do Federacji Rosyjskiej tych produktów Przekazywanie list ospodarstw mleczarskich 1. Zakład przetwórczy przedkłada powiatowemu lekarzowi weterynarii (PLW) warancje, Ŝe mleko surowe wykorzystywane do wytwarzania produktów mlecznych przeznaczonych do FR pochodzi z ospodarstw spełniających wymaania art. 5 i 6 ustawy Federalnej z dnia 23 maja 2008r. o reulaminie technicznym na mleko i produkty mleczne, zwanej dalej ustawą Federalną, które wykraczają poza wymaania zawarte w przepisach UE. 2. Zakład przetwórczy przekazuje PLW listę ospodarstw dostarczających mleko surowe wykorzystywane do produkcji produktów eksportowanych do FR. Wszelkie informacje o zmianach dokonanych na tej liście (wpisy/wykreślenia) są przekazywane przez zakład na bieŝąco. Raz do roku do końca stycznia przekazywana jest przez zakład skonsolidowana lista ospodarstw, uwzlędniająca zmiany wprowadzone w roku poprzednim. 3. SłuŜby surowcowe zakładu dokonują kontroli ospodarstw z minimalną częstotliwością 1x/18 miesięcy, w zakresie: - identyfikacji zwierząt, - posiadania decyzji PLW dotyczących uznania ospodarstwa za urzędowo wolne od ruźlicy i brucelozy zodnie z pkt 4.2. świadectwa weterynaryjneo, - dokumentacji leczenia zwierząt (wpisy) i przestrzeania okresów karencji dla weterynaryjnych produktów leczniczych; - przestrzeania zakazów podawania zwierzętom nie dozwolonych substancji; - dokumentacji zakupu stosowanych pasz lub stosowania pasz własnej produkcji w tym dokumentacji uŝycia środków ochrony roślin; - hiienicznych warunków pozyskiwania i przechowywania mleka, - prawidłoweo stosowania środków myjących i dezynfekujących, - właściwej temp. przechowywania mleka suroweo. Wyniki kontroli słuŝb surowcowych są wyrywkowo weryfikowane przez PLW. Wymaania dotyczące przechowywania, odbioru i transportu mleka suroweo wykraczające poza wymaania UE 1. Mleko surowe po udoju zwierząt jest schładzane w ospodarstwie w ciąu 2h do temp. 4 0 C± 2 0 C oraz odbierane z ospodarstw w ciąu 24h od udoju. 2. Środki transportu mleka suroweo powinny być zaopatrzone w aktywny system chłodzenia lub moą być stosowane do transportu cysterny-izotermy, jednakŝe przy zapewnieniu iŝ temperatura mleka nie przekracza ustaloneo limitu 10 0 C. 3. Środki transportu przewoŝące mleko surowe powinny być zaplombowane. 4. Podczas transportu i przechowywania mleka suroweo towarzyszą mu dokumenty umoŝliwiające identyfikację: - producenta (osobę fizyczną lub prawną) oraz jeo adres, - objętość lub waę mleka pochodząceo od poszczeólnych producentów, - datę i czas załadunku, - temperaturę przy załadunku. 5. Przechowywanie mleka suroweo, mleka poddaneo obróbce termicznej, śmietanki surowej przez zakład przetwórczy przed procesem obróbki odbywa się w osobnych oznaczonych pojemnikach, w temp. 4 0 C ± 2 0 C, w czasie określonym w procedurach zakładu. 1
Badania mleka suroweo 1. Zakład wykonuje badania mikrobioloiczne mleka suroweo zodnie z ustawą Federalną. W przypadku badań w kierunku: - liczby mezofilnych bakterii tlenowych i bakterii fakultatywnie beztlenowych - liczby komórek somatycznych do chwili przekazania przez władze weterynaryjne FR zasad i metod wymienionych w art. 43 ust. 2 ustawy Federalnej, moą być one wykonywane w planu kontroli zakładu. Kontrolując pojedyncze wyniki badań mleka suroweo zakład bierze pod uwaę fakt, Ŝe limity dla powyŝszych parametrów określone przez ustawę Federalną są wartościami bezwzlędnymi i nie moą przekraczać tych wartości podanych w zał. Nr 2 Ustawy FR. Szczeólnie naleŝy zwrócić uwaę na wyniki badań mleka suroweo przeznaczoneo do produkcji produktów dla dzieci, w zakresie komórek somatycznych, dyŝ limity atunku najwyŝszeo określone ustawą Federalną są dwukrotnie niŝsze. W przypadku badań mikrobioloicznych mleka suroweo w kierunku bakterii patoennych, w tym Salmonelli, wykonywane są one z częstotliwością określoną w procedurach zakładu lecz nie rzadziej niŝ częstotliwość wskazana w tabeli. W tym celu pobiera się do badań średnią próbkę dobową mleka suroweo. Kierunek badań FR Liczba mezofilnych bakterii tlenowych i bakterii fakultatywnie beztlenowych (MBTiFB) Liczba komórek somatycznych Bakterie patoenne w tym Salmonella najwyŝsza pierwsza drua najwyŝsza pierwsza drua Wszystkie klasy Limit FR wartości bezwzlędn e 100 000 jtk/cm 3 lub 500 000 jtk/cm 3 lub 4 000 000 jtk/cm 3 lub 200 000/ cm 3 lub 1 000 000/ cm 3 lub 1 000 000/ cm 3 lub nb w 25 (lub cm 3 ) Częstotliwo ść badań w przepisów FR w planu kontroli zakładu w planu kontroli zakładu w planu kontroli zakładu, ale nie rzadziej niŝ 2x/rok Kierunek badań UE Oólna liczba bakterii w temp. 30 0 C Liczba komórek somatyczn ych Limit UE średnia eometryczna 100 000/ml średnia eometryczna z 2 m-cy 400 000/ml średnia eometryczna z 3 m-cy Częstotliwo ść badań w przepisów UE Min. 2x/m-c Min.1x/m-c 2. Zakład przestrzea dodatkowych wymaań dla mleka suroweo wykorzystywaneo do produkcji: - produktów dla dzieci na mleku, - sera, - produkcji Ŝywności dietetycznej w przypadku, których oprócz kryteriów dla poszczeólnych klas mleka wynikających z załącznika 2 do ustawy Federalnej, mają zastosowanie dodatkowe wymaania wynikające z art. 5 tej ustawy. Zestawienie niektórych dodatkowych wymaań jest zamieszczone w poniŝszej tabeli. 2
Przeznaczenie mleka suroweo do produkcji produktów dla dzieci na mleku do produkcji sera do produkcji produktów dietetycznych Wymaania dodatkowe 1) liczba MBTiFB: 100 000-500 000 jtk/cm 3 lub 2) liczba kom. somatycznych: 200 000/cm 3 lub. 1) liczba MBTiFB: 1 000 000/cm 3 lub 1) liczba MBTiFB: 500 000 jtk/cm 3 lub 2) liczba kom. somatycznych: 500 000/cm 3 lub Przechowywanie i transport Przechowywanie i transport w osobnych pojemnikach Przechowywanie i transport w osobnych pojemnikach - 3. Zakład wykonuje okresowe badania chemiczne mleka suroweo zodnie z załącznikiem 3 do ustawy Federalnej z częstotliwością określoną w procedurach zakładu lecz nie rzadziej niŝ częstotliwość wskazana w poniŝszej tabeli. Próbki do badań pobierane są przez lub w obecności urzędoweo lekarza weterynarii oraz przekazywane do laboratoriów urzędowych, zatwierdzonych w drodze decyzji Główneo Lekarza Weterynarii lub akredytowanych zodnie z GOST-R standard. Kierunek badań Limit FR Limit UE Częstotliwość badań Pb 0,1 m/k 0,02 m/k 1x/rok mleko As 0,05 m/k 0,1 m/k surowe do Cd 0,03 m/k 0,01 m/k wytwarzania H 0,005 m/k 0,01 m/k produktów mlecznych ze średniej próbki Aflatoksyna M1 0,0005 m/k Pozostałości antybiotyków i inne substancje hamujące: Heksachlorocykloheksanizomery: α-hch (na tłuszcz) β-hch (na tłuszcz) γ-hch (na tłuszcz) Niedopuszcz alne 0,05 m/k 0,00005 m/k (0,05µ/k) 0,1 m/k 0,075 m/k 0,025 m/k 3 dobowej 1x/rok mleko surowe do wytwarzania produktów mlecznych ze średniej próbki dobowej Mleko zbiorcze z cysternykaŝdorazowo przed rozładunkiem 1x/rok mleko surowe do wytwarzania produktów mlecznych ze średniej próbki dobowej w Przykładowe laboratoria PIWet Puławy ZHW: Białystok, Gdańsk, Katowice, Poznań, Wrocław, Warszawa, PIWet Puławy Laboratorium zakładu PIWet Puławy ZHW: Białystok, Gdańsk, Katowice, Poznań, Wrocław, Warszawa
DDT i jeo metabolity Cez-137 Cez -134 Stront -90 100 Bq/l 25Bq/l 1 m/k dobowej w okresie pastwiskowym 370 Bq/k 2x/rok mleko z próbki zbiorczej 125 Bq/k dobowej ZHW: Białystok, Gdańsk, Katowice, Lublin, Olsztyn, Poznań, Wrocław, Warszawa; Laboratorium Państwowej Aencji Atomistyki Badania mleka poddaneo obróbce termicznej oraz produktów mlecznych 1. Zakład przeprowadza kontrolę efektywności obróbki termicznej mleka, zodnie z art. 9 do ustawy Federalnej: - mleko i śmietanka pasteryzowane - badanie w kierunku fosfatazy zasadowej lub peroksydazy lub próba fermentacji kaŝdy zbiornik po jeo napełnieniu produktem pasteryzowanym, - mleko i inne produkty jeo przetwórstwa sterylizowane i ultra pasteryzowane (UHT) badania na zodność z wymaaniami sterylności przemysłowej częstotliwość ustalana w proramie kontroli produkcji. Kontrola efektywności w UE Inkubacja w temp. 30 0 C /15 dni zachowanie stabilności mikrobioloicznej Częstotliwość z częstotliwością ustaloną w proramie kontroli produkcyjnej Kontrola efektywności w FR Inkubacja w temp. 37 0 C/ 3-5 dni brak widocznych wad i oznak psucia się (wzdęcie opakowania, zmiana wylądu i inne) brak zmian smaku i konsystencji; 2) po orzewaniu są dopuszczalne zmiany: а) kwasowości nie więcej niŝ o 2 stopnie Turnera b) LMBTiFB nie więcej niŝ 10 jtk/cm3 lub ; Częstotliwość z częstotliwością ustaloną w proramie kontroli produkcyjnej lecz nie rzadziej niŝ 1x/kwartał Lub inkubacja w temp. 55 0 C /7 dni zachowanie stabilności mikrobioloicznej z częstotliwością ustaloną w proramie kontroli produkcyjnej 2. Zakład wykonuje badania mikrobioloiczne mleka spoŝywczeo i produktów mlecznych wywoŝonych do Federacji Rosyjskiej, zodnie z załącznikiem 4 i 6 ustawy Federalnej w laboratoriach zakładowych i urzędowych lub zatwierdzonych do celów urzędowych przez GLW lub akredytowanych zodnie z GOST-R standard. Częstotliwość badań jest określona w procedurach zakładu lecz nie mniej niŝ co 10 partia produktów (w odniesieniu do poszczeólnych rup kateorii produktów oraz poszczeólnych rup drobnoustrojów) z wyjątkiem salmonelli. W odniesieniu do Salmonelli badana jest kaŝda rupa produktów w przesyłce. 4
3. Zakład wykonuje badania chemiczne i fizyczne mleka spoŝywczeo i produktów mlecznych wywoŝonych do Federacji Rosyjskiej, zodnie z załącznikiem 3 i 5 ustawy Federalnej z częstotliwością określoną w procedurach zakładu lecz nie rzadziej niŝ częstotliwość wskazana w poniŝszej tabeli. Grupa produktów Substancje Częstotliwość Aflatoksyna М1; produktów podleających wysyłce na Antybiotyki: chloramfenikol, tetracykliny, streptomycyna, penicylina; produktów podleających wysyłce na Wszystkie produkty przetwórstwa mleka Pierwiastki toksyczne: ołów, arsen, kadm, rtęć; Pestycydy (w przeliczeniu na tłuszcz): α-hch, β-hch, γ-hch; DDT i jeo metabolity; produktów podleających wysyłce na produktów podleających wysyłce na Produkty w puszkach Cyna Produkty w puszkach chromowanych Chrom Produkty wędzone Beznopiren Produkty przeznaczone na rezerwy państwowe Produkty zawierające oleje roślinne hydroenizowane Kasze w proszku mleczne rozpuszczalne Miedź, śelazo Nikiel Ochratoksyna A Aflatoksyna B1 Deoksyniwalenol Zearalenon T-2 toksyny Benzopiren Zanieczyszczenie szkodnikami Zanieczyszczenie metalami 4. Zakład posiada procedury postępowania w przypadku stwierdzenia przekroczeń dopuszczalnych limitów FR, ze szczeólnym uwzlędnieniem pozostałości antybiotyków. Proramy mycia i dezynfekcji 1. Zakład w proramie mycia i dezynfekcji uwzlędnia następujące wymaania ustawy Federalnej: - mycie i dezynfekcja zbiorników do produkcji i przechowywania mleka i produktów jeo przetwórstwa są realizowane w ciąu 2h po kaŝdym opróŝnieniu; - wyposaŝenie nie uŝywane po myciu i dezynfekcji ponad 6h, przechodzi powtórną dezynfekcję przed rozpoczęciem produkcji; 5
- skuteczność mycia i dezynfekcji jest potwierdzana za pomocą badań laboratoryjnych w zakresie i z częstotliwością ustaloną w proramie kontroli produkcyjnej. 2. Zakład w przypadku przestojów sprzętu ponad 2h, w uzasadnionych przypadkach, kieruje pasteryzowane mleko lub normalizowane mieszanki wyjściowych produktów do powtórnych procesów. Wymaania dodatkowe 1. Zakład nie stosuje substancji dodatkowych (z wyjątkiem funkcjonalnie niezbędnych składników) i aromatów przy produkcji produktów dietetycznych oraz tradycyjnych. 2. Przyotowanie z otowych do uŝycia zakwasów produkcyjnych i mikrooranizmów probiotycznych powinno być realizowane w specjalnych pomieszczeniach produkcyjnych przez producentów produktów mlecznych. Pomieszczenia powinny odpowiadać wymaaniom ustawy Federalnej. KaŜda partia zakwasów produkcyjnych i mikrooranizmów probiotycznych przeznaczona do produkcji przekazywana jest wraz z dokumentami zawierającymi informacje o jej składzie, przeznaczeniu, wielkości, wskaźnikach aktywności oraz dacie i odz. jej produkcji. 3. Mleko lub produkty mleczne przywoŝone z innych krajów UE i przeznaczone do wytwarzania produktów na rynek Federacji Rosyjskiej podleają: a) sprawdzaniu dokumentacji, w tym świadectw przedeksportowych; b) okresowym badaniom laboratoryjnym zodnie z wymaaniami FR w kierunkach chemicznych (antybiotyki), metale cięŝkie, pestycydy, z tym, Ŝe kaŝdy nowy dostawca badany jest przez pierwsze 3 miesiące min. 3 krotnie. Dodatkowo Członkowie PIM złosili uwaę, Ŝe najistotniejszym i najbardziej kosztownym problemem dla mleczarni jest codzienny odbiór surowca od dostawców. Zapisy dotyczące transportu surowca (art.6, pkt 3) nie mówią o transporcie do zakładu przetwórczeo. Być moŝe chodzi tutaj o transport w obrębie ospodarstwa rolnika i w punktach wychładzania mleka, dyŝ system odbioru surowca w Polsce róŝni się od sposobu odbioru w krajach Federacji Rosyjskiej. Gdyby udało się przeforsować naszą interpretację Ustawy wówczas byłaby to niebaatelna zasłua GIW. oraz - Badania mleka suroweo; w pkt.3 przy badaniu kierunku badań: cez i stront w częstotliwości podać 2 x /rok mleko surowe do wytwarzania produktów mlecznych ze średniej próbki dobowej. - Badania mleka poddaneo obróbce termicznej oraz produktów mlecznych w pkt 1 w tabeli przy kontroli efektywności w UE w częstotliwości (inkubacja 30C/15 dni) naleŝy wpisać z częstotliwością ustaloną w proramie kontroli produkcyjnej w pkt 2 zostawić badanie co 10 partia produktów, a koniecznie wykreślić badanie Salmonelli dla kaŝdej rupy produktów w przesyłce. Jest to nierealne, aby dla kaŝdej rupy w kaŝdej przesyłce badać Salmonellę w zatwierdzonych Laboratoriach 6
Praniemy nadmienić, Ŝe w chwili obecnej do FR wysyłamy produkty 2x w tyodniu takie jak: sery, twaroi, jourty, masło, mleko pasteryzowane, śmietanki, sery topione itp.) - Proramy mycia i dezynfekcji proponujemy wykreślić pkt 2 o treści "Zakład w przypadku przestojów sprzętu ponad 2h kieruje mleko pasteryzowane lub normalizowane mieszanki wyjściowych produktów do powtórnych procesów" Dla mnie interpretacja teo punktu jest niejasna, więc nie ma potrzeby podkreślać jeo waŝności w wytycznych i zwracać FR na to szczeólną uwaę. W zakładach w Polsce i UE mleko po pasteryzacji i normalizacji nie jest zuŝyte w ciąu 2 odzin. 7