PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych 22.1.2014 2013/0358(NLE) *** PROJEKT ZALECENIA w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie zawarcia umowy między Unią Europejską a Republiką Azerbejdżanu o readmisji osób przebywających nielegalnie (COM(2013)0744 C7-0000/2014 2013/0358(NLE)) Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Sprawozdawczyni: Mariya Gabriel PR\1015997.doc PE527.921v01-00 Zjednoczona w różnorodności
PR_NLE-AP_art90 Objaśnienie używanych znaków * Procedura konsultacji *** Procedura zgody ***I Zwykła procedura ustawodawcza (pierwsze czytanie) ***II Zwykła procedura ustawodawcza (drugie czytanie) ***III Zwykła procedura ustawodawcza (trzecie czytanie) (Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu.) PE527.921v01-00 2/8 PR\1015997.doc
SPIS TREŚCI Strona PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO...5 UZASADNIENIE...6 PR\1015997.doc 3/8 PE527.921v01-00
PE527.921v01-00 4/8 PR\1015997.doc
PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie zawarcia umowy między Unią Europejską a Republiką Azerbejdżanu o readmisji osób przebywających nielegalnie (COM(2013)0744 C7-0000/2014 2013/0358(NLE)) (Zgoda) Parlament Europejski, uwzględniając wniosek dotyczący decyzji Rady (COM(2013)0744), uwzględniając projekt umowy pomiędzy Unią Europejską a Republiką Azerbejdżanu o readmisji osób przebywających nielegalnie (00000/2013), uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na podstawie art. 79 ust. 3 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C7 0000/2014), uwzględniając art. 81 i art. 90 ust. 7 Regulaminu, uwzględniając zalecenie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Spraw Zagranicznych (A7-0000/2014), 1. wyraża zgodę na zawarcie umowy; 2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Europejskiego Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Azerbejdżanu. PR\1015997.doc 5/8 PE527.921v01-00
UZASADNIENIE Stosunku Unii Europejskiej z Republiką Azerbejdżany sięgają roku 1996, kiedy to podpisano umowę o partnerstwie i współpracy (UPiW). Później, w następstwie rozszerzenia z 2004 i 2007 r. Unia Europejska wprowadziła europejską politykę sąsiedztwa (EPS), w której Republika Azerbejdżanu uczestniczy od 2004 r. i której celem jest zacieśnienie stosunków ze wschodnimi i południowymi krajami sąsiadującymi z UE w dążeniu do dobrobytu, stabilności i bezpieczeństwa granic. W 2009 r. Unia Europejska podjęła nową inicjatywę w tym kierunku, której celem jest pogłębienie stosunków z wybranymi krajami wschodnimi: Partnerstwo Wschodnie. Dnia 7 maja 2009 r. w Pradze zawarta została umowa stowarzyszeniowa, której stroną jest także Republika Azerbejdżanu. Partnerstwo Wschodnie ma na celu stworzenie warunków niezbędnych do przyspieszenia procesu partnerstwa politycznego oraz pogłębienia integracji gospodarczej między Unią Europejską a państwami uczestniczącymi w Partnerstwie Wschodnim. Liberalizacja reżimu wizowego i mobilność obywateli stanowią integralną część tego partnerstwa. W kontekście deklaracji przyjętej w Warszawie podczas szczytu Partnerstwa Wschodniego w piątek 30 września 2011 r. Unia Europejska i kraje partnerskie potwierdziły swoje poparcie polityczne dla poprawy mobilności osób w warunkach bezpieczeństwa oraz zamiar podjęcia wdrażanych stopniowo środków w celu ustanowienia systemu ułatwiającego wydawanie wiz. Zgodnie ze wspólnym podejściem do opracowywania polityki Unii Europejskiej w tej dziedzinie umowa, której celem jest ułatwienie wydawania wiz, nie może zostać zawarta, zanim nie zacznie obowiązywać umowa o readmisji osób przebywających nielegalnie. Na tej podstawie dnia 16 września 2011 r. Komisja przedstawiła zalecenie dla Rady w celu otrzymania upoważnienia do podjęcia negocjacji z Republiką Azerbejdżanu w sprawie umowy o ułatwieniach wizowych oraz umowy o readmisji osób przebywających nielegalnie. W dniu 19 grudnia 2011 r. Rada oficjalnie upoważniła Komisję do podjęcia negocjacji w sprawie dwóch umów o readmisji między Unią Europejską a Azerbejdżanem. W lutym 2012 r. Komisja przekazała projekt tekstu władzom Azerbejdżanu. W dniach 1 i 2 marca 2012 r. odbyła się w Baku pierwsza tura oficjalnych negocjacji. Następnie przeprowadzono trzy dodatkowe tury negocjacji, ostatnia w Brukseli w dniach 12 13 marca 2013 r. Dnia 29 lipca 2013 r. uzgodniony tekst został podpisany w Brukseli. Umowa, której celem jest ułatwienie wydawania wiz, jest powiązana z umową o readmisji. Przy okazji szczytu Partnerstwa Wschodniego w Wilnie w dniach 28 29 listopada 2013 r. Azerbejdżan podpisał umowę, której celem jest uproszczenie procedury wydawania wiz. Umowa o readmisji z Azerbejdżanem powinna zostać podpisana wkrótce, po upływie terminu trzech miesięcy przewidzianych na wyrażenie zgody (opt-in) przez Zjednoczone Królestwo i Irlandię oraz na decyzję Rady w tej sprawie. *** Proces zacieśniania stosunków między Unią Europejską a Azerbejdżanem z pewnością przyczyni się do poszerzenia przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. W tym kontekście, zgodnie z opinią Komisji Europejskiej i Rady oraz po uwzględnieniu opinii PE527.921v01-00 6/8 PR\1015997.doc
Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego, sprawozdawczyni uważa, że po kilku turach negocjacji Azerbejdżan jest już gotowy do zawarcia umowy o liberalizacji reżimu wizowego, jak również umowy o readmisji osób przebywających nielegalnie. Zawarcie tych dwóch umów stanowi krok naprzód we współpracy w dziedzinie mobilności. Dzięki nowym zasadom wprowadzonym w umowach, procedury zostaną uproszczone i przyspieszone. Ponadto zawarcie obu umów wynika również z woli Unii Europejskiej i Azerbejdżanu, która uwidacznia się od wielu lat w niezmiennej i pogłębianej polityce zbliżenia. Umowy posiadają tym samym polityczne i proceduralne znaczenie. *** W odniesieniu do umowy o readmisji należy przede wszystkim zauważyć, że obowiązki w zakresie readmisji są ustanowione na zasadzie pełnej wzajemności. Od początku obowiązywania umowy podkreśla się, że musi być ona stosowana w taki sposób, by zapewnić poszanowanie praw człowieka. Warunki umowy zawierają obowiązek readmisji byłych obywateli, którzy zrzekli się obywatelstwa i nie uzyskali obywatelstwa innego państwa. Zasady readmisji mają również zastosowanie do członków rodzin. Warunki wstępne readmisji ustanowione w umowie dotyczą osób, które w momencie złożenia wniosku o readmisję posiadają ważną wizę lub dokument pobytowy, jak również osób, które wjechały nielegalnie na terytorium państwa składającego wniosek w następstwie pobytu lub tranzytu na terytorium państwa rozpatrującego wniosek. W części III umowy określono warunki techniczne procedury, zaś w załącznikach 4, 5, 6 i 7 zawarto wzorce formularzy oraz wykaz dokumentów wymaganych w procedurze readmisji. Możliwość zastosowania procedury przyspieszonej została zawarta w części poświęconej operacjom tranzytowym. Umowa przewiduje powołanie Wspólnego Komitetu ds. Readmisji, który będzie czuwał nad właściwym wykonaniem umowy i który będzie mógł podejmować decyzje związane z jednolitymi zasadami stosowania umowy. W motywach umowy wzięto pod uwagę szczególną sytuację Zjednoczonego Królestwa, Irlandii oraz Królestwa Danii. Umowa zawiera deklarację, w której uściślono, że nie ma ona zastosowania do Danii, a także deklarację o ścisłym zaangażowaniu Islandii, Norwegii i Szwajcarii we wprowadzanie w życie, stosowanie oraz rozwój dorobku z Schengen. Umowa zawiera również dwie deklaracje regulujące stosunki z Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu. *** Sprawozdawczyni życzyłaby sobie, by Parlament Europejski był zaangażowany w rozpoczęcie i przebieg negocjacji zmierzających do zawarcia wspomnianych umów oraz by otrzymywał informacje na ten temat. Dlatego też sprawozdawczyni zaleca, by Parlament Europejski czuwał nad wykonywaniem tych umów. Zwraca ona uwagę na fakt, że Unia Europejska jest reprezentowana wyłącznie przez Komisję Europejską, którą wspierają eksperci z państw członkowskich w ramach Wspólnego Komitetu ds. Zarządzania Umową. PR\1015997.doc 7/8 PE527.921v01-00
Jako instytucja reprezentująca obywateli europejskich oraz stojąca na straży demokracji i zasad Unii Europejskiej Parlament Europejski mógłby zostać włączony w prace wspólnego komitetu. Sprawozdawczyni zachęca Komisję Europejską do przeanalizowania składu wspólnych komitetów powołanych do zarządzania przyszłymi umowami. Zwraca się ona do Komisji Europejskiej o informowanie Parlamentu Europejskiego o wynikach osiąganych na wszystkich etapach realizacji umów, zgodnie z zasadą dobrej współpracy między instytucjami. Sprawozdawczyni zaleca również członkom parlamentarnej Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych poparcie tego sprawozdania, a Parlamentowi Europejskiemu udzielenie zgody na zawarcie umowy. PE527.921v01-00 8/8 PR\1015997.doc