STANDARDY WYMAGAŃ z zajęć komputerowych dla klas VI szkoły podstawowej opracowana na podstawie programu zajęć komputerowych KOMPUTEROWE OPOWIEŚCI oraz podręcznika KOMPUTEROWE OPOWIEŚCI WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW Zakres lekcji Dział lub zagadnienie programowe Rodzaj wymagań UMIEJĘTNOŚCI Osiągnięcia ucznia WIADOMOŚCI 1 11 Komunikowanie się z komputerem w środowisku Windows Podstawowe Uruchamia program Eksplorator Windows. Przegląda strukturę folderów na dysku w oknie Foldery programu Eksplorator Windows. Otwiera wskazane foldery w programie Eksplorator Windows. Tworzy foldery za pomocą programu Eksplorator Windows. Tworzy foldery podczas zapisu pliku. Uruchamia program do wyszukiwania plików i folderów w środowisku Windows. Znajduje na dysku plik lub folder o podanej nazwie według wskazówek. Kopiuje odnalezione pliki do wskazanego folderu. Wyjaśnia przeznaczenie programu Eksplorator Windows. Opisuje elementy okna programu Eksplorator Windows. Opisuje budowę okna programu do wyszukiwania plików i folderów. Ponadpodstawowe Tworzy i rozbudowuje strukturę folderów na dysku różnymi sposobami. Wyszukuje na dysku dowolny plik lub folder o podanej nazwie lub części nazwy. Omawia sposób przeglądania zasobów komputera za pomocą programu Eksplorator Windows. Objaśnia sposób wyszukiwania pliku lub folderu na podstawie nazwy lub części nazwy za pomocą programu do wyszukiwania plików i folderów w środowisku Windows. Rozróżnia typy plików graficznych na podstawie rozszerzenia nazwy. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 1
Praca z edytorem tekstu Word Podstawowe Przegląda wielostronicowy dokument tekstowy za pomocą przycisków przewijania stron edytora Word. Ustala położenie tabulatorów w tekście według wskazówek. Rozmieszcza tekst w kolumnach za pomocą tabulatorów na podstawie opisu. Zaznacza cały dokument przy użyciu klawiatury. Nadaje całemu dokumentowi jednolity format. Formatuje rysunek wstawiony do tekstu, korzystając z menu podręcznego. Dodaje cień do rysunku wstawionego do tekstu za pomocą przycisku z paska narzędzi Rysowanie. Wstawia do dokumentu pole tekstowe. Wpisuje tekst w polu tekstowym. Zmienia rozmiary pola tekstowego. Formatuje pole tekstowe: ustala układ, usuwa ramkę otaczającą pole tekstowe. Przesuwa pole tekstowe w dokumencie tekstowym. Umieszcza w dokumencie tekstowym numerację stron. Ustala poziomą lub pionową orientację strony. Zmienia rozmiar widoku dokumentu. Umieszcza w dokumencie tekstowym elementy graficzne za pomocą narzędzia edytora tekstu służącego do rysowania. Formatuje rysunki wykonane w edytorze tekstu na podstawie wzoru. Wstawia tabelę do dokumentu tekstowego, ustala liczbę kolumn i wierszy tabeli. Wpisuje tekst do komórek tabeli. Zaznacza fragmenty tabeli. Formatuje tekst wpisany do tabeli. Zmienia szerokość kolumn lub wysokość wierszy tabeli. Dodaje lub usuwa wiersze lub kolumny tabeli. Ustala format obramowania komórek oraz tło ko- Wyjaśnia pojęcie tabulatora. Omawia zastosowanie tabulatorów. Objaśnia sposób wyboru paska narzędzi Rysowanie w edytorze Word. Nazywa poznane narzędzia z paska narzędzi Rysowanie. Wyjaśnia sposób zmiany rozmiaru pola tekstowego. Omawia sposób dodawania wierszy i kolumn z wykorzystaniem polecenia Wstaw z menu Tabela. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 2
mórek tabeli. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 3
Ponadpodstawowe Zmienia położenie tabulatorów w tekście lub je usuwa. Stosuje w tekście różne rodzaje tabulatorów. Ustala styl, kolor i położenie cienia dodanego do rysunku. Formatuje pole tekstowe według własnego pomysłu. Wyświetla lub ukrywa paski narzędzi w oknie edytora tekstu w zależności od potrzeb. Ustala położenie i wyrównanie numeracji stron. Samodzielnie ustala parametry strony za pomocą polecenia Ustawienia strony. Stosuje różne sposoby zaznaczania fragmentów tabeli. Modyfikuje strukturę tabeli stosownie do umieszczonych w niej danych. Nadaje tabeli ciekawy i estetyczny wygląd. Wykonuje planszę w edytorze tekstu na dowolny temat, wykorzystując narzędzia z paska Rysowanie do opisania obrazu wstawionego do tekstu. Rozróżnia rodzaje tabulatorów. Omawia różne sposoby ustalania położenia tabulatorów w tekście. Wyjaśnia pojęcie pola tekstowego. Omawia zastosowanie pól tekstowych. Omawia narzędzia edytora tekstu służące do rysowania. Omawia różne sposoby definiowania kolorów niestandardowych. Opisuje operację umieszczania w tekście tabel oraz ustalania liczby kolumn i wierszy tabeli. Opisuje różne sposoby zaznaczania fragmentów tabeli. Objaśnia sposób korzystania z okna Obramowanie i cieniowanie z menu Format. Praca z edytorem grafiki Paint Podstawowe Projektuje planszę graficzną prezentującą dany temat na podstawie gotowych materiałów. Ustala w programie Paint rozmiar planszy. Nadaje planszy tło, zgodnie z projektem. Wstawia na planszę rysunki zapisane w różnych plikach, korzystając z polecenia Wklej z. Kopiuje na planszę tekst z pliku tekstowego otwartego w programie Notatnik. Rozmieszcza rysunki na planszy i formatuje tekst umieszczony na rysunku według projektu. Formatuje według opisu tekst umieszczony na planszy. Kopiuje fragment rysunku do innego pliku. Zmniejsza rozmiary kartki metodą przeciągania, dopasowując jej rozmiary do rysunku. Stosuje kolory niestandardowe. Tworzy zrzut ekranowy. Zapisuje rysunek w pliku z rozszerzeniem jpg. Wyjaśnia pojęcie zrzutu ekranowego. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 4
Ponadpodstawowe Opracowuje plansze graficzne prezentujące dowolny temat, wykorzystując materiały z plików tekstowych i graficznych. Dobiera kolor napisów, rodzaj czcionki i inne jej cechy (atrybuty). Dba o zaprezentowanie tematu w przejrzysty sposób i nadanie planszy estetycznego wyglądu. Swobodnie operuje narzędziami dostępnymi w edytorze grafiki Paint. Porównuje operację wstawiania grafiki z pliku do rysunku tworzonego w programie Paint z operacją wstawiania grafiki z pliku do dokumentu tekstowego w edytorze Word. Omawia różne sposoby definiowania kolorów niestandardowych. Praca z programem Podgląd obrazów i faksów systemu Windows Podstawowe Wyświetla podgląd obrazu zapisanego w pliku, korzystając z programu Podgląd obrazów i faksów systemu Windows. Ogląda obraz w powiększeniu lub pomniejszeniu. Steruje wyświetlaniem obrazów zapisanych w innych plikach tego samego folderu. Omawia zastosowanie programu Podgląd obrazów i faksów systemu Windows. Ponadpodstawowe Analizuje przeglądane obrazy, zwraca uwagę na prezentowane przez nie treści. Objaśnia zastosowanie przycisków znajdujących się w oknie programu Podgląd obrazów i faksów systemu Windows. 12 22 Zdobywanie informacji i komunikowanie się za pośrednictwem Internetu Podstawowe Wyszukuje w Internecie informacje na wybrany temat. Zapisuje w plikach na dysku pobrane ze stron WWW rysunki i zdjęcia, korzystając z polecenia Zapisz jako obraz z menu podręcznego. Przestrzega norm prawnych związanych z ochroną praw autorskich przy wykorzystywaniu materiałów ze stron internetowych. Dołącza do listu elektronicznego dokument w postaci załącznika i wysyła go, korzystając z konta pocztowego utworzonego za pośrednictwem portalu internetowego. Odbiera listy elektroniczne zawierające załączniki, zapisuje załączniki na dysku. Omawia sposób zapisywania w plikach na dysku rysunków i zdjęć ze stron WWW. Omawia sposób dołączania załącznika do listu elektronicznego. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 5
Ponadpodstawowe Gromadzi na dysku informacje pozyskane z Internetu według własnych zainteresowań i potrzeb. Analizuje i selekcjonuje zgromadzone informacje, w celu wybrania informacji rzetelnych. Charakteryzuje wyszukane w Internecie pliki graficzne z rozszerzeniem gif. Redaguje, wysyła i odbiera korespondencję elektroniczną z załącznikiem, samodzielnie korzysta z programu pocztowego. Objaśnia potrzebę nadawania plikom tekstowym i graficznym (z materiałami pozyskanymi z Internetu) nazw określających ich zawartość. Wskazuje na korzyści, jakie niesie możliwość dołączania do listu plików tekstowych, graficznych i dźwiękowych. Praca z edytorem tekstu Word Podstawowe Tworzy plan dokumentu tekstowego. Redaguje w edytorze Word dokument tekstowy ilustrowany grafiką, wykorzystując materiały tekstowe i graficzne pobrane z Internetu; podaje źródło informacji. Nadaje dokumentowi atrakcyjny i czytelny wygląd według wskazówek. Wskazuje zalety tworzenia wielostronicowego dokumentu tekstowego na podstawie planu. Ponadpodstawowe Dobiera formę opracowanego dokumentu do zawartej w nim treści. Wyjaśnia, w jaki sposób tworzą się w dokumencie tekstowym odsyłacze do stron WWW i jak spowodować ich otwarcie w przeglądarce internetowej. Praca z programem PowerPoint Podstawowe Ustala układ tworzonego slajdu. Umieszcza tekst na slajdzie w polu tekstowym, wpisując go lub kopiując z pliku tekstowego otwartego w programie Notatnik. Formatuje tekst umieszczony na slajdzie. Wstawia na slajd elementy graficzne i formatuje je. Ustala tło jednocześnie dla wszystkich slajdów prezentacji. Dodaje do prezentacji nowe slajdy. Przegląda utworzone slajdy w różnych widokach. Ustala efekty animacji dla różnych elementów slajdów. Ustala kolejność pokazywania się na slajdzie animowanych elementów. Omawia sposób wyboru układu slajdu. Podaje kolejność czynności wyjustowania tekstu. Objaśnia sposób wstawiania nowego slajdu. Podaje kolejność czynności ustalenia animacji dla elementu na slajdzie. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 6
Tworzy projekt prezentacji multimedialnej. Wykonuje prezentację według projektu. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 7
Ponadpodstawowe Dba o przejrzyste rozmieszczenie poszczególnych elementów slajdu. Zmienia kolejność slajdów. Starannie dobiera tło slajdu oraz czcionkę i jej atrybuty, aby tekst umieszczony na slajdzie był czytelny. Ustala założone w projekcie opcje odtwarzania dźwięku w czasie pokazu. Tworzy ciekawą wizualnie i spójną prezentację, bogatą treściowo, z ciekawie dobranymi elementami graficznymi i dźwiękiem. Wyjaśnia pojęcie: układ slajdu. Wskazuje na korzyści przeglądania slajdów w widoku sortowania dla nadania prezentacji ostatecznej wersji. Objaśnia sposób zmiany kolejności slajdów. Omawia budowę okienka zadań Animacja niestandardowa. 23 33 Komunikowanie się z komputerem w środowisku Windows Podstawowe Wyszukuje na dysku plik zawierający określony fragment tekstu. Instaluje wybrany program (Wielcy kompozytorzy, Ptaki Polski) na dysku, prawidłowo reaguje na zapytania i komunikaty programu instalacyjnego. Wyjaśnia, na czym polega instalacja programu. Podaje najczęstsze nazwy programów instalacyjnych. Rozpoznaje pliki programów instalacyjnych. Ponadpodstawowe Wyszukuje dowolne pliki w różnych zasobach komputerowych. Charakteryzuje proces deinstalacji programów. Porównuje operację wyszukiwania pliku na podstawie nazwy lub jej części z operacją wyszukiwania pliku na podstawie zawartego w nim fragmentu tekstu. Omawia kolejne kroki procesu instalacji wybranego programu. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 8
Praca z arkuszem kalkulacyjnym Excel Podstawowe Oblicza w arkuszu kalkulacyjnym średnią arytmetyczną, stosując w formule funkcję Średnia. Formatuje dane arkusza według opisu. Formatuje opisy tabeli, stosując scalanie komórek, wyrównanie zawartości komórek w pionie i w poziomie oraz zawijanie tekstu w komórkach. Odczytuje dane z wykresu liniowego. Analizuje dane, korzystając z wykresu liniowego. Tworzy według wskazówek wykres kolumnowy, ilustrujący wybrane dane arkusza, korzystając z kreatora wykresów. Formatuje wybrane elementy wykresu według opisu (tytuł wykresu, opis osi kategorii i osi wartości oraz tło obszaru kreślenia i obszaru wykresu). Dodaje do wykresu nową serię danych. Dodaje do wykresu etykiety danych zawierające wartości danych. Formatuje serie danych i etykiety danych według opisu. Tworzy wykres kołowy, dokonuje ustaleń wyświetlania tytułu wykresu, legendy oraz etykiet danych, zawierających wartości wyrażone w procentach. Formatuje legendę oraz pozostałe elementy wykresu kołowego według opisu. Nadaje danym arkusza format walutowy lub format procentowy. Wykonuje w arkuszu obliczenia dla danych wyrażonych w formacie walutowym i procentowym. Projektuje i opracowuje tabelę arkusza odpowiednią do zaprezentowania zebranych danych. Tworzy w osobnych arkuszach i formatuje wykresy prezentujące wybrane dane według wskazówek. Ogląda opracowany arkusz kalkulacyjny (tabelę i wykresy) na podglądzie wydruku. Sprawdza i ewentualnie zmienia orientację strony wydruku. Omawia wybrane opcje polecenia Komórki z menu Format. Nazywa podstawowe elementy wykresu: tytuł wykresu, obszar wykresu, obszar kreślenia, oś kategorii, oś wartości, seria danych. Omawia sposób formatowania poszczególnych elementów wykresu. Podaje kolejność czynności podczas dodawania serii danych do wykresu. Omawia sposób formatowania legendy. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 9
Drukuje na oddzielnych stronach kolejno tabelę arkusza i wykresy. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 10
Ponadpodstawowe Samodzielnie wybiera sposób wykonywania w arkuszu obliczeń z zastosowaniem funkcji Średnia. Ustala samodzielnie format danych liczbowych arkusza. Modyfikuje i formatuje tabelę arkusza, zwracając uwagę na właściwe prezentowanie danych i wyników obliczeń. Charakteryzuje wykres liniowy. Ocenia zastosowanie wykresu liniowego do ilustrowania arkusza. Wybiera samodzielnie zakres danych arkusza, typ wykresu, sposób opisu i położenie wykresu. Dokonuje zmian w wyglądzie wykresu, aby poprawić jego estetykę. Wybiera różnymi sposobami narzędzia do formatowania wykresu. Ustala i zmienia kolejność zakładek w skoroszycie. Formatuje wykres, aby zwiększyć jego czytelność i ułatwić analizę danych i obliczeń. Korzysta z różnych narzędzi służących do formatowania wykresu. Prezentuje dane arkusza na wykresach według własnego pomysłu. Samodzielnie ustala opcje dotyczące elementów opisujących wykres. Uzasadnia wybór wykresu typu kołowego do prezentowania danych opracowanego arkusza. Analizuje zadanie, ustala sposób rozwiązania go w arkuszu kalkulacyjnym. Samodzielnie ustala parametry stron wydruku tabeli i wykresów opracowanego arkusza. Omawia sposób wykorzystania przycisku Autosumowanie do obliczania średniej. Objaśnia sposób pracy z kreatorem wykresów. Omawia podstawowe elementy wykresu. Podaje sposoby formatowania elementów wykresu. Omawia sposób zmiany kolejności zakładek w skoroszycie. Wyjaśnia przeznaczenie etykiet danych. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 11
Programowanie w programie Baltie Podstawowe Ponadpodstawowe Uruchamia program edukacyjny Baltie stanowiący środowisko programowania dla młodych użytkowników. Przechodzi do pracy w trybie Budowanie, Czarowanie. Programowanie w programie Baltie. Tworzy prostą scenę w trybie Budowanie umieszcza na scenie przedmioty wybrane ze wskazanego banku przedmiotów. Usuwa przedmiot ze sceny, przeciągając go poza jej obszar. Steruje Baltiem, doprowadzając go do określonego miejsca na scenie wydaje Baltiemu odpowiedni ciąg poleceń. Steruje Baltiem i wydaje mu polecenia w celu wyczarowania na scenie określonych elementów (przedmiotów, kształtów, figur) według opisu. Stosuje w tworzonym programie polecenia określające ruch Baltiego na scenie (obrót w lewo, obrót w prawo, krok do przodu) oraz powtarzanie poleceń.korzysta według wskazówek z polecenia ukrywającego czarodzieja Baltiego podczas wykonywania programu oraz polecenia czarowania bez chmurki. Ustala według wskazówek szybkość wykonywania programu. Stosuje wielokrotne powtarzanie tych samych czynności łączy polecenia w blok i powtarza blok poleceń według wskazówek. Tworzy prosty program w Baltie według opisu układa ciąg poleceń w oknie tworzenia programu. Przygotowuje w środowisku Baltie według opisu prosty program zawierający elementy animacji. Tworzy na podstawie opisu prostą animację polegającą na oddaniu wrażenia ruchu przedmiotu znajdującego się w miejscu. Umiejętnie stosuje w tworzonych programach polecenia dotyczące widzialności Baltiego oraz sposobu wyczarowywania przez niego przedmiotów (czarowanie z chmurką/bez chmurki). Określa funkcję polecenia Czekaj umiesz- Omawia podstawowe zastosowanie trybu Budowanie, Czarowanie, Programowanie. Wyjaśnia, co to jest scena oraz co to są i do czego służą przedmioty przechowywane w bankach przedmiotów w programie Baltie. Omawia sposób poruszania Baltiem po scenie za pomocą każdego z dostępnych poleceń. Wyjaśnia, czym jest program komputerowy. Opisuje zależność między utworzonym ciągiem poleceń a czynnościami wykonywanymi przez Baltiego podczas wykonywania programu. Omawia sposób wykonywania przez program Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 12
34 35 Komputery dawniej i dziś czanego na końcu ciągu poleceń programu. Właściwie dobiera szybkość wykonywania programu. Samodzielnie lub z nieznaczną pomocą nauczyciela przygotowuje proste programy (w tym programy z zastosowaniem powtarzania bloku poleceń). Samodzielnie lub z nieznaczną pomocą nauczyciela tworzy w środowisku Baltie program z animacją przedmiotu znajdującego się w miejscu, umieszczając w ciągu poleceń przedmioty pokazujące kolejne fazy ruchu obiektu. Stosuje element Nieskończoność do dowolnie długiego powtarzania bloku poleceń. Samodzielnie lub z nieznaczną pomocą nauczyciela tworzy program z animacją oddającą efekt ruchu przemieszczającego się przedmiotu w wyniku wyczarowywania na kolejnych polach tego samego przedmiotu lub przedmiotów pokazujących kolejne fazy ruchu. poleceń umieszczonych w kolejnych wierszach ciągu poleceń. Omawia sposoby tworzenia bloku poleceń oraz budowę kilkakrotnie powtarzanego przykładowego bloku poleceń. Omawia poznane rodzaje animacji. Omawia zastosowanie poleceń Przezroczystość i Nieskończoność. Podstawowe Charakteryzuje pierwsze komputery. Wymienia najważniejsze fakty z historii komputerów. Podaje przykłady nowoczesnego sprzętu komputerowego. Ponadpodstawowe Charakteryzuje mikrokomputery domowe. Prezentuje wiadomości na temat historii Internetu. Omawia najnowsze osiągnięcia w dziedzinie sprzętu komputerowego. Opracowanie: Małgorzata Jakutowicz, Wyd. CZARNY KRUK, 13