Środowiskowo-przestrzenne aspekty eksploatacji gazu z łupków dr inż. Andrzej Tyszecki Poznań, 21 listopada 2012
Aspekty prawne Obszary: lądowe i morskie Prawo: krajowe, UE i międzynarodowe Problemy: zmienność prawa, dostosowanie prawa krajowego do prawa unijnego Przykład: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniająca dyrektywę 2011/92/UE w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne
Nowe zasady polityki rozwoju Dokumenty krajowe i regionalne odnoszące się do rozwoju: - społeczno-gospodarczego - regionalnego - Przestrzennego w horyzoncie średnio i długookresowym Dokumenty planistyczne: - Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju - Plan zagospodarowania przestrzennego województwa - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy - Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - Plan zagospodarowania obszaru funkcjonalnego
Relacje podstawowych dokumentów strategicznych
Decyzje administracyjne Decyzja środowiskowa (OOS) Koncesja geologiczna Decyzja o zmianie przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych Postanowienie ponowna OOS Pozwolenia na budowę Pozwolenie na użytkowanie Zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego
Sytuacje problemowe Aspekty środowiskowo-przestrzenne: - Faza budowy - Faza eksploatacji - Faza likwidacji - Sytuacje awaryjne - Efekty skumulowane
Sytuacje problemowe Aspekty środowiskowo-przestrzenne: - Wydobywanie gazu - Oczyszczanie gazu - Magazynowanie gazu - Przesył gazu - Wykorzystanie gazu
Analiza SWOT (synteza) MOCNE Przychylność władz Istniejące zaplecze naukowe Możliwość magazynowania gazu Możliwość budowy nowych magazynów SZANSE Dywersyfikacja źródeł dostaw gazu ziemnego Wzrost bezpieczeństwa energetycznego Rozwój infrastruktury gazowniczej Zdynamizowanie rozwoju obszarów Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Wzmocnienie energetycznego potencjału Pomorza Ograniczenie emisji CO 2 Zwiększenie udziału gazu w bilansie paliw Wykształcenie nowej specjalności regionalnej Wpływy do budżetu z tytułu opłat Zwiększenia wydobycia gazu z morza Poprawa dostępności gazu ziemnego Rozwój korytarza infrastrukturalnego Przyspieszenie rozwoju i produkcji energii ze źródeł odnawialnych Rozwoju hubu paliwowo-gazowego Politechnika Gdańska POZIOM REGIONU SŁABE Niedostateczny dialog społeczny Brak wzorów dobrej praktyki w procedurach planistycznych i środowiskowych z udziałem społeczeństwa Współdziałanie rządu z samorządem województwa i koncesjonariuszami Złożoność i przewlekłość procedur Brak dokumentu programowego, określającego kierunki działań państwa i samorządów wojewódzkich (w tym strategicznej OOŚ) Brak wiedzy o rozmieszczeniu i kolejności eksploatacji złóż gazu w poszczególnych obszarach koncesyjnych Ograniczony przestrzennie zasięg infrastruktury gazowniczej Brak sprawdzonej technologii wydobycia gazu z łupków w warunkach krajowych ZAGROŻENIA Degradacja i zakłócenia w środowisku Zakłócenia w funkcjonowaniu wrażliwych ekosystemów Długoterminowe zakłócenia i zmiany krajobrazu Nadmierny pobór wód, w tym podziemnych, ryzyko zanieczyszczenia zasobów wodnych Występowanie konfliktów społecznych pomiędzy różnymi grupami interesariuszy Niekontrolowane gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi, w tym wydobywczymi, nieskuteczne metody odzysku lub unieszkodliwiania Kolizje przestrzenne pomiędzy potencjalnymi podziemnymi magazynami gazu w złożach solnych, a poszukiwaniem i wydobyciem gazu łupkowego
Analiza SWOT (synteza) MOCNE Przychylność niektórych władz samorządowych dla poszukiwania i wydobywania gazu łupkowego POZIOM GMINY SŁABE Brak gminnych dokumentów planistycznych Istniejące zagospodarowanie i użytkowanie terenów nieadekwatne do warunków eksploatacji gazu łupkowego Brak mechanizmów współdziałania lokalnych partnerów z inwestorami Szum informacyjny Brak wiedzy lokalnej administracji Brak gwarancji stabilności polityki lokalnych władz SZANSE Wpływy do budżetu z tytułu opłat Udział lokalnych społeczności w korzyściach z rozwoju sektora gazowniczego Możliwość zbiorowego zabezpieczenia interesów właścicieli terenów objętych inwestycjami Nowe miejsca pracy, ograniczenie bezrobocia Możliwość rozwijania lokalnych układów gazowniczych ZAGROŻENIA Długookresowe zmiany w użytkowaniu terenów; Degradacja / pogorszenie jakości zasobów środowiska Nieodwracalne przekształcenia ekosystemów; Zmiany krajobrazu Utrata walorów krajobrazowych i rekreacyjnych; Powolne tempo rozwoju infrastruktury gazowniczej Dekapitalizacja infrastruktury drogowej Kolizje z ochroną dóbr kultury i krajobrazem kulturowym.
Sytuacje problemowe Potencjalne sytuacje konfliktowe: konkurencyjność niezgodność zakłócenia Identyfikowanie i rozwiązywanie potencjalnych sytuacji konfliktowych układ lokalizacyjny
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Publikacja dostępna jest na stronie Instytutu Morskiego w Gdańsku http://www.im.gda.pl/