PROJEKT WYKONAWCZY MODERNIZACJA (WYMIANA) CZĘŚCI INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA W BUDYNKU PRZY UL. JANA III SOBIESKIEGO 10 W BYDGOSZCZY INWESTOR: PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA NR 1 W BYDGOSZCZY UL. Jana III Sobieskiego 10 85-060 BYDGOSZCZ ADRES INWESTYCJI: Bydgoszcz, ul. Jana III Sobieskiego 10 PROJEKTANT: S-PROJEKT SŁAWOMIR JAGAŁŁA Ul. Bogusławskiego 21 85-174 Bydgoszcz Tytuł zawodowy Imię i nazwisko Nr uprawnień Podpis Projektant mgr inż. Sławomir JAGAŁŁA KUP/0071/PWOS/07 nr ewid. KUP/IS/0253/07 Bydgoszcz, 10.06.2016 r.
2 SPIS TREŚCI 1. Podstawa opracowania... 3 2. Zakres opracowania... 3 3. Ogólny opis stanu istniejącego... 3 4. Opis przyjętych rozwiązań projektowych... 4 5. Instalacja c.o.... 5 5.1. Rury i kształtki... 5 5.2. Izolacja termiczna... 5 5.3. Wymagania p.poż. dla instalacji... 5 5.4. Grzejniki... 5 5.5. Zawory i głowice termostatyczne, zawory powrotne na grzejniku... 6 5.6. Odpowietrzenie... 6 5.7. Płukanie instalacji... 6 5.8. Likwidacja centralnego odpowietrzenia... 6 5.9. Murowanie wnęk i malowanie... 6 6. Płukanie i próby instalacji... 7 Badanie szczelności wodą zimną... 7 Badanie szczelności wodą ciepłą na gorąco... 7 7. Zestawienie istniejących grzejników stalowych płytowych do ponownego montażu wraz z ich relokacją:... 8 8. Projekt regulacji instalacji... 10 8.1. Karta danych wyjściowych... 10 8.2. Dane zapotrzebowania na ciepło (dla węzła cieplnego)... 10 8.3. Wyciąg z obliczeń... 11 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW 1. Warunki techniczne nr EE/670/2016 z dnia 31.05.2016 r. 2. Charakterystyka energetyczna budynku. SPIS RYSUNKÓW S1: Rzut piwnic... skala 1:100 S2: Rzut parteru... skala 1:100 S3: Rzut 1.piętra... skala 1:100 S4: Rzut 2.piętra... skala 1:100 S5: Rozwinięcie instalacji c.o. część 1/2 S6: Rozwinięcie instalacji c.o. część 2/2 S7: Rys. szczegółowy zabezpieczenia p.poż. przejścia przez strop z piwnicy na parter S8: Rysunki szczegółowe montażu grzejników
3 1. Podstawa opracowania Projekt archiwalny z roku 2012 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami. Normy i warunki techniczne do projektowania. Wizja w terenie, inwentaryzacja stanu istniejącego 2. Zakres opracowania Zakresem opracowania jest Projekt Modernizacji (wymiany) części instalacji c.o. w budynku przy ul. Jana III Sobieskiego 10 w Bydgoszczy, w którym znajduje się Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna oraz Miejski Ośrodek Edukacji Nauczycieli. Zakres opracowania obejmuje wymianę pionów c.o. o numerach 1, 2, 4, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 17, 19, 20, 21, 22 od włączenia za zaworami podpionowymi w piwnicy do zaworu odpowietrzającego w najwyższym punkcie pionu wraz z wymianą grzejników i gałązek. Oprócz branży głównej instalacyjnej w zakres opracowania wchodzą również towarzyszące roboty branży budowlanej tj. zabudowa wnęk podokiennych wraz z gipsowaniem i malowaniem, przebicia, demontaże zabudowy z odtworzeniem oraz malowanie pasów ściany za pionami. 3. Ogólny opis stanu istniejącego Przedmiotowy budynek posiada 4 kondygnacje (piwnica, parter, 1 piętro, 2.piętro). Budynek powstał ok. roku 1960. W budynku wszystkie okna oprócz okien w Sali na 2.piętrze zostały wymienione na nowe okna z tworzywa z szybą zespoloną. Budynek nie posiada izolacji termicznej ścian zewnętrznych i dachu. W latach 2013 2014 w budynku została wykonana przebudowa pomieszczeń, wymiana okien oraz częściowa modernizacja instalacji c.o. polegająca na: montażu zaworów termostatycznych z głowicami oraz zaworów powrotnych prod. Schlosser na wszystkich grzejnikach, montażu podpionowych ręcznych zaworów regulacyjnych Herz 4117 M śr. 20 mm montażu nowych i wymianie części grzejników żeliwnych na nowe stalowe płytowe. Montażu automatycznych zaworów odpowietrzających na pionach. Aktualnie w budynku pozostało całe stare orurowanie (poziomy w piwnicy i piony oprócz wymienionego pionu nr 13), gałązki oraz część starych grzejników żeliwnych. W piwnicy budynku znajduje się istniejący węzeł cieplny, niemodernizowany starego typu bezpośredniego bez wymiennika na c.o. występuje tylko wymiennik na sekcję cwu.
4 Po wykonaniu minimalnych robót w ramach przebudowy w latach 2013-2014 stwierdzono, że istniejące pozostałe elementy instalacji c.o. (rury i grzejniki) ze względu na ich uciążliwość (przecieki) należy wymienić. W ramach planowanej modernizacji instalacji c.o. zostanie przeprowadzona również wymiana istn. węzła cieplnego na nowy typu wymiennikowego poza niniejszym opracowaniem, który będzie projektowany i realizowany przez KPEC Bydgoszcz. Moc zamówiona wynosi 160 kw na cele c.o. oraz 10 kw na cele c.w.u. Po wykonaniu obliczeń stwierdzono że Inwestor zmniejszył moc zamówioną do wartości poniżej obliczeniowych strat ciepła. W czasie eksploatacji należy stwierdzić czy zamówiona moc jest wystarczająca w razie wychłodzeń pomieszczeń należy zwiększyć moc zamówioną. 4. Opis przyjętych rozwiązań projektowych Na przedmiotowych pionach podlegających wymianie tj. piony nr 1, 2, 4, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 17, 19, 20, 21, 22 zaprojektowano całą nową instalację c.o. przy założeniu maksymalnego wykorzystania istniejących i sprawnych urządzeń i armatury wymienionych w latach 2013-2014. Wymianę instalacji powinno się wykonać równolegle z wymianą węzła cieplnego na typ wymiennikowy, ponieważ projektowana instalacja nie jest przystosowana do pracy dla węzła bezpośredniego działania zużycie instalacji będzie szybsze. Szczegółowy zakres modernizacji obejmuje: Całkowitą wymianę istniejących pionów nr 1, 2, 4, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 17, 19, 20, 21, 22 znajdujących się na wszystkich kondygnacjach budynku wraz z wymianą istniejących gałązek. Wymiana wszystkich pozostałych grzejników żeliwnych na w/w pionach oraz montaż nowych grzejników stalowych płytowych przy założeniu wykorzystania istniejących grzejników stalowych płytowych wymienionych w latach 2013-2014 wraz z istniejącymi zaworami termostatycznymi, głowicami i zaworami powrotnymi, które będą ponownie wykorzystane po demontażu. Wykorzystanie wymienionych w latach 2013-2014 grzejników stalowych płytowych na w/w pionach z ich relokacją (zmianą miejsca) tak aby optymalnie wykorzystać ich wielkość szczegóły na rysunkach. Wszelkie roboty demontażowe istn. instalacji c.o. na w/w pionach wraz z demontażem g-k pionu nr 22 wraz z odtworzeniem zabudowy pionu. Zamurowanie częściowe lub całościowe istniejących wnęk podokiennych dla w/w pionów wraz z podwójnym ułożeniem gładzi gipsowej tak aby optymalnie wykorzystać moc cieplną grzejnika szczegóły na rysunkach. Dwukrotne malowanie murowanych wnęk podokiennych dla w/w pionów oraz pasa o szer. 0,5m za pionami farbą kolorową nie białą Wykonanie uszczelnień p.poż. na w/w pionach przechodzących z piwnicy na parter oraz montaż stalowych tulei na pionach przy przejściach przez pozostałe stropy. Płukanie, czyszczenie, sprawdzenie szczelności, regulację instalacji, zaworów wraz z uruchomieniem instalacji.
5 5. Instalacja c.o. 5.1. Rury i kształtki Zaprojektowano demontaż wszystkich istniejących przewodów stalowych i montaż nowego orurowania instalacji. Piony i gałązki zaprojektowano ze stali cienkościennej ocynkowanej zewnętrznie w systemie zaciskanym. Rury i złączki ze stali niestopowej typ 1.0308 powleczonej na zewnętrznej stronie warstwą cynku o grubości min. 8 mikro metrów. Łączenie rur i kształtek poprzez zaprasowywanie systemowe z zabezpieczeniem pozwalające zidentyfikować niezaprasowane połączenia (wyciek wody). Rury stalowe przewodowe wg PN-EN 10305-3:2005. Rury w piwnicy układać na typowych konstrukcjach instalacyjnych mocowanych do stropu i ścian. Piony mocować do ściany typowymi uchwytami w co najmniej dwóch miejscach na 1 kondygnację. 5.2. Izolacja termiczna Pionów i gałązek nie izolować termicznie. 5.3. Wymagania p.poż. dla instalacji Piwnica stanowi wydzieloną strefę pożarową. Przy przejściach rur przez strop (pomiędzy dwoma strefami p.poż) dla rur niepalnych ze stali należy stosować systemowe i atestowane rozwiązania przejść p.poż. 5.4. Grzejniki W projekcie założono ponowne wykorzystanie (zabudowanie) wszystkich istniejących grzejników stalowych z demontażu. Przed montażem grzejników z demontażu grzejniki przepłukać wodą. Nowe grzejniki zaprojektowano jako grzejniki stalowe bocznozasilane. Grzejniki wykonane z zimnowalcowanej blachy karbowanej specjalnej z osłonami bocznymi oraz górną pokrywą. Malowanie poprzez wysokowartościowe, elektrostatyczne powlekanie proszkowe i ponownym wypaleniu, kolor biały RAL 9016. Grzejniki wykonane wg PN-EN 442-1:1999/A1 2005, PN-EN 442-1:1999/A2 2005 oraz PN-EN 442-3:2005. Grzejnik wyposażony w komplet zamocowań do ścian. Wydajność cieplna wg PN-EN 442. Ciśnienie robocze 10 bar, ciśnienie próbne do 13bar, temp. zasilania do 110 st.c, gwarancja 10 lat. Wyposażenie grzejnika zawiera górną pokrywę i osłony boczne, zaślepka i odpowietrznik ręczny. Grzejniki muszą być dostarczane w opakowaniach z potrójnym zabezpieczeniem : karton, osłony narożników oraz folia termokurczliwa. Opakowanie musi umożliwić montaż grzejnika bez jego
6 usunięcia dla pełnej ochrony grzejnika, aż do zakończenia robót montażowych. Opakowanie musi dopuścić montaż i próbny rozruch z temperaturą zasilania do 40 C z opakowaniem na grzejniku. Grzejniki mocowane do ściany za pomocą systemowych uchwytów. 5.5. Zawory i głowice termostatyczne, zawory powrotne na grzejniku W projekcie założono ponowne wykorzystanie (zabudowanie) wszystkich istniejących zaworów termostatycznych i powrotnych z demontażu. Dla nowo projektowanych grzejników przyjęto nowe zawory. Przed grzejnikiem na gałązce zasilającej zabudować zawór termostatyczny ze wstępną nastawą wykorzystać istn. zawory z demontażu prod. Schlosser. Na zaworze zamontować głowicę termostatyczną z demontażu. Na gałązce powrotnej zabudować zawór odcinający powrotny z demontażu. Dla nowych grzejników stosować zawory termostatyczne z wstępną nastawą + głowica termostatyczna, na powrocie zawór odcinający. 5.6. Odpowietrzenie W najwyższym punkcie instalacji nad grzejnikiem na 2 piętrze na każdym pionie zabudować automatyczny zawór odpowietrzający. Przed zaworem zabudować zawór odcinający. Wykorzystać istniejące zawory z demontażu. Brakujące zawory na pionach uzupełnić nowymi zaworami. 5.7. Płukanie instalacji Przed montażem nowej armatury należy odciąć instalację (za zaworami na rozdzielaczu głównym w węźle) oraz wykonać płukanie instalacji wodą. 5.8. Likwidacja centralnego odpowietrzenia Istniejące centralne odpowietrzenie projektuje się do likwidacji. Istniejące przewody odpowietrzające należy zdemontować. 5.9. Murowanie wnęk i malowanie Grzejniki w pomieszczeniach z oknami montować pod oknem. Wszystkie wnęki podokienne zależy częściowo lub całkowicie zabudować, zgodnie z rysunkiem szczegółowym, pustakami gazobetonowymi oraz wykonać podwójne gładzie gipsowe i dwukrotnie pomalować farbą. Kolor farby uzgodnić z użytkownikiem (dyrektorem placówki). Przed montażem nowych pionów pas za pionami szer. 0,5m na całej wysokości wszystkich kondygnacji pomalować dwukrotnie farbą koloru dopasowanego do istn. koloru ściany (nie biała) kolor farby uzgodnić z użytkownikiem (dyrektorem placówki).
7 6. Płukanie i próby instalacji Bezpośrednio po zakończeniu montażu należy przeprowadzić próbę szczelności i ciśnienia całej instalacji zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru instalacji ogrzewczych - zeszyt nr 6 - COBRTI Instal 2003. Dla wszystkich odcinków należy przeprowadzić badania szczelności. Płukanie instalacji i badanie szczelności wykonać zgodnie z PN-/B-10400. Badanie szczelności należy przeprowadzać przed zakryciem bruzd i kanałów, przed wykonaniem izolacji cieplnej. Jeżeli postęp robót budowlanych wymaga zakrycia bruzd i kanałów, należy przeprowadzić badanie szczelności części instalacji podlegającej zakryciu (roboty zanikające) w ramach odbioru robót częściowych. Badanie szczelności należy wykonać wodą w dwóch etapach: Badanie szczelności wodą zimną Po wykonaniu robót montażowych instalację napełnić wodą uzdatnioną wg normy PN-C- 04607. Instalacja musi zostać odpowietrzona. Ciśnienie próby szczelności równe 4 bar. Po podniesieniu ciśnienia do wartości docelowej (próbnej) należy sprawdzić połączenia i pozostawić instalację do momentu gdy przestanie występować roszenie na przewodach i połączeniach. Nie mogą wystąpić przecieki. Po ustabilizowaniu temperatur wody i otoczenia wynik próby uznaje się za pozytywny jeżeli w przeciągu 30 min. manometr nie wykaże spadku ciśnienia. Przy połączeniach gwintowanych dopuszcza się spadek ciśnienia w ciągu 30 min. o maksymalnie 2%. W przypadku negatywnego wyniku próby należy usunąć przyczynę negatywnego skutku i ponownie przeprowadzić próbę. Każdorazowo po wykonanej próbie niezależnie od wyniku należy sporządzić protokół z próby ciśnienia. Badanie szczelności wodą ciepłą na gorąco Próbę szczelności na gorąco wykonuje się po zakończeniu robót montażowych, po uruchomieniu źródła ciepła. Parametry fizyczne i chemiczne wody muszą odpowiadać wymaganiom normy PN-C-04607. Próbę należy wykonać przy najwyższych parametrach roboczych nie przekraczających parametrów obliczeniowych. Przed przystąpieniem do badania budynek powinien być ogrzewany przez co najmniej 3 doby. Podczas badania należy dokonać oględzin wszystkich połączeń i zdolność wydłużania kompensatorów. Wynik uznaje się za pozytywny jeżeli nie stwierdzono wycieków, a po ochłodzeniu instalacji nie stwierdzono uszkodzeń mechanicznych i trwałych odkształceń instalacji. W czasie przeprowadzania prób szczelności i płukania zładu wszystkie zawory grzejnikowe i regulacyjne muszą znajdować się w stanie całkowitego otwarcia.
8 7. Zestawienie istniejących grzejników stalowych płytowych do ponownego montażu wraz z ich relokacją: pom nr typ dotychczasowego grzejnika w pomieszczeniu ilość Grzejniki istn. przeniesione do: Piwnica 01 33/600 l=1,2 2 05 22/600 l=0,8 1 pom. 15 015 22/600 l=1,2 2 017 22/600 l=1,2 4 2 szt. pozostają w pomieszczeniu 2 szt. pozostają w pomieszczeniu 1 szt.: pom. 015 3 szt. pozostają w pomieszczeniu Parter 1 33/600 l=0,9 1 pom. 9 3 22/600 l=1,0m 1 pozostaje w pomieszczeniu 4 33/600 l=1,0 1 KL1A 5 22/600 l=0,8m 1 pozostaje w pomieszczeniu 6 22/554 l=1,2m 1 pozostaje w pomieszczeniu 8 22/550 l=1,0 1 pom. 18 11 33/600 l=1,0 1 KL2A 12 22/600 l=1,0m 1 pozostaje w pomieszczeniu 13 22/600 l=1,0m 1 pozostaje w pomieszczeniu 14 22/600 l=1,0m 1 pozostaje w pomieszczeniu 16 22/600 l=1,0m 1 pom. 17 17 22/600 l=1,0m 1 pozostaje w pomieszczeniu 19 21/600 l=1,0m 1 pom. 011 22/600 l=1,2 1 pom. 04 20 22/550 l=1,2 2 1 szt. pom. 2 1 szt. pom. 4 22 22/500 l=0,8 2 pozostaje w pomieszczeniu 23 33/600 l=1,2m 1 Grzejnik do likwidacji
9 pom nr typ dotychczasowego grzejnika w pomieszczeniu ilość Grzejniki istn. przeniesione do: 1 piętro 25 22/550 l=1,2 1 pozostaje w pomieszczeniu 26 22/550 l=1,2 1 pom. 33 27 22/550 l=1,2 1 pom. 33 28 22/500 l=1 1 pozostaje w pomieszczeniu 30 22/500 l=1 1 pozostaje w pomieszczeniu 31 22/550 l=1,0 1 pozostaje w pomieszczeniu 32 22/500 l=1 2 pozostaje w pomieszczeniu 33 22/500 l=1 1 pom. 26 34 22/500 l=1 1 pozostaje w pomieszczeniu 35 22/554 l=0,8m 1 pozostaje w pomieszczeniu 37 33/600 l=1,2 1 pom. 60 38 33/600 l=1,0 1 do likwidacji 39 22/500 l=0,8 2 pozostaje w pomieszczeniu 40 21/500 l=0,8 2 1 szt.: pom.41 1 szt.: pom.44 KL2 22/600 l=1,2 1 pozostaje w pomieszczeniu 41 22/500 l=0,8 1 pozostaje w pomieszczeniu 42 22/500 l=0,8 1 pozostaje w pomieszczeniu 22/550 l=1,0m 1 pozostaje w pomieszczeniu 43 22/500 l=0,8 1 pozostaje w pomieszczeniu 22/550 l=1,0m 1 pozostaje w pomieszczeniu 44 22/500 l=0,8 1 pozostaje w pomieszczeniu 45 22/500 l=0,8 1 pozostaje w pomieszczeniu 46 22/500 l=0,8 1 pozostaje w pomieszczeniu 2 piętro 47 22/550 l=1,2 1 pom. 38 48 33/600 l=0,9 1 KL1B 49 33/600 l=0,9 1 wejście główne parter 50 33/600 l=0,9 1 wejście główne parter 51 22/600 l=0,8m 1 pozostaje w pomieszczeniu 53 22/600 l=0,8m 1 pom. 5 54 33/600 l=1,0 6 2 szt. pom. 8 3 szt: pom 20 1 szt.: pom. 01 57 22/554 l=0,8m 2 pozostaje w pomieszczeniu 58 22/600 l=1,2 2 59 22/500 l=0,8 2 2 szt. pom. 016 2 szt. pom. 16 66 22/500 l=1,4 1 pom 27 67 11/500 l=0,8 1 pom. 05 Suma istn. grzejników: 74 w tym 72 szt. do ponownego montażu.
10 8. Projekt regulacji instalacji 8.1. Karta danych wyjściowych Kubatura budynku: ogrzewana: 11 289,1 m 3 Powierzchnia ogrzewalna: 2 784,1 m 2 Charakterystyka cieplna budynku: 19,0 W/m 3, 76,9 W/m 2 Temperatury obliczeniowe ogrzewanych pomieszczeń przyjęto wg tabeli 134 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. Ustaw nr 75, poz. 690 z 2002r. wraz z późniejszymi zmianami). Dane wyjściowe do obliczeń: - rodzaj ogrzewania: wodne pompowe: 80/60 o C - strefa klimatyczna: II - projektowana temp. zewnętrzna: -18 o C - projektowana średnia temp. : 7,9 o C Wyniki obliczeń przedstawiono na rysunkach. 8.2. Dane zapotrzebowania na ciepło (dla węzła cieplnego) Instalacja c.o.: 243,5 kw w tym: Projektowana strata ciepła przez przenikanie: 155,3 kw Projektowana wentylacyjna strata ciepła: 58,7 kw Straty na instalacji: 29,5 kw Aktualna moc zamówiona na c.o.: 160 kw Instalacja c.w.u: śr. godz.: 83,5 kw, max. godz. 225 kw przy założeniach: Ilość osób - personel: 60 osób, zużycie 5 dm3/ cwu/dobę Ilość osób klienci: ok. 100 osób, zużycie cwu 5dm3/ dobę Czas pracy: 12 godzin Średnie dobowe zapotrzebowanie na cwu: 800 dm3/ dobę Max. Godzinowe zapotrzebowanie na cwu: 4320 dm3/ godz. Aktualna moc zamówiona na c.w.u.: 10 kw Instalacja wentylacji (technologia zgodnie z projektem z 2012 r.): 12,2 kw
11 8.3. Wyciąg z obliczeń Liczba źródeł 1 Łączna liczba odbiorników 135 Łączna dekl. moc odb. Qwym [W] 213031 Normy obliczeń: Norma doboru grzejników EN 442-2 Źródło: (bez nazwy), Zastosowanie: Ogrzewnictwo, Medium: Woda Rzędna źródła [m] -4,1 Temperatura zasilania i powrotu [ C] 80 60 Moc całkowita [W] 243501 Łączna wydajność grzejników konwekcyjnych Qgrz [W] 212980 Łączna wydajność grzejników płaszczyznowych Qop [W] 0 Łączna wydajność pozostałych odbiorników [W] 0 Zyski ciepła z działek uwzględnione w bilansie [W] 0 Niewykorzystane straty ciepła działek [W] 29500 Ciśnienie dyspozycyjne [kpa] Spadek ciśnienia na trasie krytycznej [kpa] 29,8 Opór własny odbiornika krytycznego [kpa] 0,3 Opór własny źrodła [kpa] 0 Przepływ w źródle [kg/h] 7696,3 Odbiornik krytyczny G 50A Długość trasy odb. krytycznego [m] 115,9 Tabela pomp Przepływ [kg/h] 7696,3 Ciśnienie [kpa] 29,8 Pojemność wodna instalacji wraz z odbiornikami [dm³] 1597,4 Opracował: mgr inż. Sławomir Jagałła