`Martyna Niedbała studentka I roku finansów i rachunkowości, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie TAURON WYTWARZANIE S.A. analiza wg modelu 7S
Spis treści I. Przedsiebiorstwo i jego otoczenie... 2 1.1. Rys historyczny, przedmiot działalności... 2 1.1.1 rys historyczny... 2 1.1.2 przedmiot działalności... 5 1.2. Analiza otoczenia bliższego... 6 1.2.1. Dostawcy... 6 1.2.2. Odbiorcy... 7 1.2.3. Konkurenci... 8 1.2.4. Siła robocza... 10 1.2.6. Agendy rządowe... 11 1.3. Analiza otoczenia dalszego... 13 1.3.1. Otoczenie społeczno- kulturalne... 13 1.3.2. Polityczno-prawne... 13 1.3.3. Naturalne... 15 1.3.4. Demograficzne... 16 1.3.5. Ekonomiczne... 17 1.3.6. Technologiczne... 18 1.3.7. Analiza PETS... 19 II. ANALIZA FIRMY WG MODELU 7S... 21 2.1. Struktura... 21 2.2. Styl kierowania (określenie wg siatki kierowniczej )... 25 2.3. Strategia... 27 2.4. Wartości... 32 2.5. Procedury... 33 2.6. Personel i umiejętności... 37 III. WNIOSKI... 38 1
I. PRZEDSIEBIORSTWO I JEGO OTOCZENIE 1.1. rys historyczny, przedmiot działalności 1.1.1 rys historyczny Nowoczesność budujemy na tradycji energetyki Jaworzna Początki energetyki w Jaworznie Pierwsze zetkniecie Jaworzna z energetyką przemysłową sięga roku 1898 r., kiedy na terenie przynależnym do szybu "Rudolf" Jaworznickiego Gwarectwa po raz pierwszy zainstalowano i uruchomiono dwa agregaty prądu stałego o mocy łącznej 320 kw, co pozwoliło na oświetlenie kopalni i pobliskich domów. W latach następnych przy szybie "Fryderyk August" (obecnie "Piłsudski") wybudowano nową kotłownię z dwoma kotłami i zainstalowano turbozespół o mocy 800 kw. Rozwój i rozbudowa energetyki w Jaworznie, trwał nieprzerwanie do 1938w którym to roku moc elektrowni wynosiła 39,12 MW, co stawiało ją na 6 miejscu w Polsce. Lata wojny nie zahamowały rozwoju jaworznickiej energetyki. Potrzeby gospodarki wojennej wykorzystywanej przez okupantów zmusiły ich do dalszej rozbudowy i modernizacji istniejącej infrastruktury elektrowni oraz rozpoczęcia budowy nowej elektrowni "Wilhelm". Jednak zmiana sytuacji na frontach II wojny światowej spowodowały, że zamierzenia tego nie udało im się wykonać. Lata powojenne Lata powojenne otwarły nowe możliwości dla energetyki Jaworzna. W latach 1948-1952 przeprowadzono modernizację elektrowni (przyszłej Elektrowni Jaworzno). Wybudowano nową kotłownię i zainstalowano nowe turbozespoły. Elektrownia osiągnęła moc 110,3 MW, a w roku 1948 rozpoczęto budowę Elektrowni Jaworzno II i 1 stycznia 1953 r. pod nazwą Elektrownia Jaworzno włączono do systemu energetycznego kraju. Rozbudowa elektrowni trwał nie przerwanie do 1962r. W roku tym zamontowano i uruchomiono ostatni, siódmy turbozespół, a elektrownia uzyskała moc 350 MW. 2
1 stycznia 1972 r. utworzono Zespół Elektrowni Jaworzno. W jego skład weszły Elektrownia Jaworzno I i Elektrownia Jaworzno II, a w latach sześćdziesiątych przeforsowano koncepcję budowy w Jaworznie kolejnej elektrowni cieplnej o mocy docelowej 1000-2000MW o nazwie Elektrownia Jaworzno III. Założenia techniczno - ekonomiczne i projekt wstępny budowy elektrowni opracowano w roku 1969. W styczniu 1972 r. przystąpiono do organizacji placu budowy, a pierwszy blok energetyczny o mocy 200 MW oddano do eksploatacji w maju 1977 r. W grudniu 1979 r. inwestycja została całkowicie ukończona i uzyskano moc 1200 MW. Elektrownia Jaworzno III do dziś jest jedną z najnowocześniejszych elektrowni zawodowych w Polsce. W lata dziewięćdziesiątych rozpoczęto wielkie inwestycje proekologicznych w Elektrowni Jaworzno III. Jako pierwsza w roku 1991 została oddana do eksploatacji oczyszczalni przemysłowych, a w 1994 r. ukończono budowę instalacji pneumatycznego transportu popiołu z terenu elektrowni, bezpośrednio do kopalń celem wypełniania podziemnych wyrobisk. W 1993 r. rozpoczęto budowę instalacji odsiarczania spalin która ukończono i uruchomiono w czerwcu 1996 r. W latach 1995-1998 we wszystkich blokach Elektrowni Jaworzno III zainstalowano systemy niskiej emisji tlenków azotu. Pozwoliło to na znaczne obniżenie emisji tego zanieczyszczenia. Rok 1995 to kolejny rozdział w rozwoju jaworznickiej energetyki. W grudniu powstaje jednoosobowa spółka Skarbu Państwa pod nazwą Elektrownia Jaworzno III Spółka Akcyjna. W jej skład weszły przedsiębiorstwa państwowe: Elektrownia Jaworzno III i Zespół Elektrowni Jaworzno. Już w roku 1996 wybudowano magistralę ciepłowniczą umożliwiającą przejęcie przez Elektrownię Jaworzno II odbiorców energii cieplnej zasilanych z dotychczasowego źródła w likwidowanej Elektrowni Jaworzno I, a jednocześnie na ogromną skalę modernizowano Elektrownię Jaworzno II. Na miejscu starych likwidowanych kotłów rozpoczęto montaż nowoczesnych kotłów fluidyzacyjnych. W latach 1998-1999 przekazano do eksploatacji dwa nowoczesne turbozespoły ciepłowniczo - kondensacyjne. Pozwoliło to całkowicie wyłączyć z eksploatacji i zlikwidować Elektrownię Jaworzno I. Ten bezprecedensowy w historii polskiej energetyki fakt miał miejsce 17 kwietnia 1998 r. W listopadzie 1999 r. przekazano do eksploatacji kotły fluidyzacyjne. W 3
styczniu 2001 po uruchomieniu zakładowej oczyszczalni ścieków zakończono praktycznie modernizację Elektrowni Jaworzno II, a w Elektrowni Jaworzno III przeprowadzono modernizację urządzeń wytwórczych rozpoczęte w roku 1996, które objęło sześć turbozespołów, a jej efektem było podwyższenie sprawności i zwiększenie mocy osiągalnej z równoczesnym zmniejszenie jednostkowej emisji. W listopadzie 1998 r. powołano do życia spółkę Zakład Górniczo - Energetyczny "Sobieski Jaworzno III" z większościowym udziałem Elektrowni Jaworzno III. To kolejna spółka w naszej grupie kapitałowej. Za to w rok 2000 przyniósł nowe wyzwania. W maju na bazie dwóch elektrowni (Elektrownia Jaworzno II i Elektrownia Jaworzno III) powołano do życia spółkę Południowy Koncern Energetyczny SA., której przyświecał cel łączenia się mniejszych podmiotów i spółek w jeden organ by sprostać krajowej oraz międzynarodowej konkurencji na rynku energii elektrycznej. Dzięki temu utrzymano i umocniono dotychczasowy w nim udział elektrowni tworzących koncern. W skład Południowego Koncernu Energetycznego S.A. poza Elektrownią Jaworzno II i Elektrownią Jaworzno III wchodzą: - grudzień 2000r. Elektrownia ŁAZISKA wchodzi w skład Południowego Koncernu Energetycznego S.A; - maj 2000r. Elektrownia ŁAGISZA w Będzinie wchodzi w skład Południowego Koncernu Energetycznego S.A; - maj 2000r. Elektrownia HALEMBA w Rudzie Śląskiej wchodzi w skład Południowego Koncernu Energetycznego S.A; - grudzień 2000 roku Elektrownia BLACHOWNIA w Kędzierzynie-Koźlu wchodzi w skład Południowego Koncernu Energetycznego S.A; - grudzień 2000r. Elektrociepłownia KATOWICE w Katowicach wchodzi w skład Południowego Koncernu Energetycznego S.A; 4
- grudzień 2001r. Zakład Energetyki Cieplnej Bielsko Biała S.A. w Bielsku Białej połączył się i wchodzi w skład Południowego Koncernu Energetycznego S.A; - grudzień 2000r. Elektrownie SIERSZA w Trzebini wchodzi w skład Południowego Koncernu Energetycznego S.A; - maj 2000r. Elektrownia Stalowa Wola S.A. w Stalowej Woli wchodzi w skład Południowego Koncernu Energetycznego S.A; W maju 2007 r. Skarb Państwa wniósł aportem akcje Elektrowni do TAURON Polska Energia S.A. w Katowicach. W 2008 roku ok. 15% akcji Spółki zostało nieodpłatnie przekazane uprawnionym pracownikom. W wyniku konwersji akcji pracowniczych na akcje TAURON PE nastąpiła zmiana w składzie akcjonariatu, TAURON posiada 85 % akcji, Skarb Państwa ponad 13 % akcji, a uprawnione osoby ok.1,5 % akcji. 1.1.2 przedmiot działalności Podstawowym przedmiotem działalności spółki TAURON Wytwarzanie jest: Wytwarzanie energii elektrycznej i produkcja ciepła Wykonywanie i sprzedaż usług w zakresie projektowania, remontów, konserwacji, napraw i modernizacji urządzeń energetycznych do wytwarzania energii elektrycznej. Prowadzenie działalności handlowej i usługowej w zakresie wymienionym wyżej. Nadrzędnym celem działalności jest wytworzenie energii elektrycznej o właściwych parametrach, w bezpieczny sposób i niezawodny z zachowaniem wszelkich wymogów bezpieczeństwa. Spółka dysponuje 5282,7 MWe mocy elektrycznej zainstalowanej oraz 2443,7 MWt mocy cieplnej osiągalnej. Jest jednym z największych wytwórców energii elektrycznej w Polsce. 5
1.2. analiza otoczenia bliższego 1.2.1. Dostawcy Dostawcy są wybierani na podstawie REGULAMINU W SPRAWIE REALIZACJI PROCEDUR WYBORU WYKONAWCÓW NA ROBOTY BUDOWLANE, USŁUGI I DOSTAWY W PKE SA W ZAKRESIE NIE OBJĘTYM USTAWĄ PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH. Lista kwalifikowanych dostawców jest tworzona z dotychczasowych dostawców oraz wniosków nowych dostawców - weryfikacji dokonuje się dwa razy w roku (do 30 czerwca i do 31 grudnia). Wybrani dostawcy 1 Wyrobu hutnicze: THYSSENKRUPP ENERGOSTAL ThyssenKrupp Energostal jest czołowym dystrybutorem wyrobów hutniczych i tworzyw sztucznych w Polsce. Oferuje szeroki asortyment produktów ze stali węglowej, stali nierdzewnej, metali nieżelaznych oraz tworzyw sztucznych dla reklamy, budownictwa i przemysłu. Wyroby elektrotechniczne: ELEKTROSKANDIA Specjalizuje się w obsłudze przemysłu oraz sektora instalacji i budownictwa. Profesjonalne doradztwo techniczne, spotkania z producentami, kompletowanie dostaw czy tworzenie magazynów wysuniętych, wzbogacają ofertę firmy i podnoszą wygodę klientów. Oleje i smary: ECOL Rybnik Działalnośc handlowa Ecol w swojej ofercie ma specjalistyczne usługi dla energetyki i przemysłu. Między innymi usługi czyszczenia hydrodynamicznego i płukania układów olejowych, oraz czyszczenie hydrodynamicznemu obrotowych podgrzewaczy powietrza i spalin. 1 Opis i procedura zostały uśrednione na podstawie danych dot. Elektrowni Łagisza 6
1.2.2. Odbiorcy Głównym odbiorcą są POLSKIE SIECI ELEKTROENERGETYCZNE POŁUDNIE S.A., ponadto każda z elektrowni posiada również odbiorców indywidualnych. Wybrani odbiorcy 2 Polskie Sieci Elektroenergetyczne - Południe S.A. PSE - Południe S.A. pełnią funkcje usługowe w zakresie prowadzenia ruchu i zarządzania majątkiem sieciowym obejmującym m.in. 28 stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć przejętych przez PSE Operator S.A., ponad 3 tys. km linii elektroenergetycznych stanowiących własność PSE Operator S.A. Grupa Producentów Owoców i Warzyw Gospodarstwo Ogrodnicze T. Mularski Sp. z o.o. Gospodarstwo Ogrodnicze T. Mularski jest jednym z wielu gospodarstw szklarniowych w Polsce zajmujących się produkcją rozsady warzyw szklarniowych na powierzchni 5 ha. Spółdzielnie mieszkaniowe usytuowane na terenie powiatu będzińskiego. 2 Dane zostały uśrednione na podstawie danych dot. Elektrowni Łagisza 7
1.2.3. Konkurenci Polska Grupa Energetyczna (PGE) PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. jest w Polsce jednym z największych dostawców energii oraz jedna z największych firm z sektora elektroenergetycznego w Europie Środkowo-Wschodniej. Poprzez połączenie własnych zasobów paliwa, sieci dystrybucyjnych i wytwarzanie energii PEG gwarantuje bezpieczne i stabilne dostawy energii elektrycznej dla ok. 5 milionów odbiorców. Jej działalność opiera się na następujących obszarach: Energetyce Konwencjonalnej, Energetyce Jądrowej, Energetyce Odnawialnej, Dystrybucji, Sprzedaży Detalicznej i Obrocie. Produkcja roczna energii elektrycznej wynosi ok. 53 TWh netto (rok 2010). Grupa Kapitałowa zatrudniła ok. 46 tys. pracowników. Posiada również 12,2 GW mocy wytwórczych. Grupa Kapitałowa PGE w liczbach: 52,7 TWh ilość wyprodukowanej energii; 12,2 GW moc elektrociepłowni i elektrowni należących do PGE; 43,2 mln ton wydobycie węgla brunatnego ; 25% - udział PGE w rynku dystrybucji energii elektrycznej w Polsce; 40% - udział PGE w produkcji energii elektrycznej w Polsce. Do Polskiej Grupy Energetycznej należą m.im. : Spółka PGE Obrót S.A. odpowiedzialna jest za sprzedaż detaliczna. Obsługuje ok. 5 milionów kientów; PGE Systemy S.A. odpowiada za świadczenie usług teleinformatycznyh dla spółek GK PGE; PGE Dystrybucja S.A. obsługuje ponad 5 mln odbiorców; Ilość dostarczanej enrgii wynosi 30 TWh (rok 2010); PGE Dystrybucja podzielona jest na 8 oddziałów, które są operatorami systemu dotawczeego na ok. 38% terytorium Polski (głównie wschodnia część kraju). 8
Obszarem działalności PGE są: Energetyka Konwencjonalna, Energetyka Odnawialna, Energetyka Jądrowa, Dystrybucja, Sprzedaż Detaliczna i Obrót Hurtowy. Grupa Energetyczna Centrum Enea Przedmiotem działalności ENEA S.A. jest handel energią elektryczną, jej wytwaranie i dystrybucja. Jednocześnie zażadza Grupą Kapitałową. Aktywne działanie na rynku energetycznym przyniosło sprzedaż 15,9 TWh energii do ok. 2,3 mln odbiorców. Firma zarządza także mierząca ponad 100000 km siecią energetyczną. Zaopatruje w energię elektryczną mieszkańców zachodniej i północno zachodzniej Polski. ENEA S.A. w liczbach - 14% sprzedaży energii elektrycznej wykorzystywanej w Polsce - 20% powierzchni kraju objęte siecią dystrybucyjną - 8% energii wytwarzanej w kraju Spółki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej ENEA: ENEA S.A., ENEA Operator, Elektrownia "Kozienice" S.A., BHU Spółka Akcyjna, Energetyka Poznańska Przedsiębiorstwo Usług Energetycznych ENERGOBUD Leszno, Elektrownie Wodne, ITSERWIS, Eneos, Energomiar, Energetyka Poznańska Zakład Transportu, AUTO-STYL, ENERGO-TOUR, ENTUR, ENEA Centrum S.A., Miejska Energetyka Cieplna, Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej, DOBITT ENERGIA, Elektrociepłownia Białystok S.A. Grupa Energetyczna Północ - ENERGA Grupa Energetyczna Północ zajmuje się dostawą energii dla domów i firm. Powstała poprzez połączenie Koncernu Energetycznego ENERGA SA z Zespołem Elektrowni Ostrołęka SA. Do struktury grupy zaliczamy także spółki do niej należące takie jak np. ENERGA SA, ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA, ENERGA- Operator SA, itp. 9
Spółki te zajmują się m.in.: dystrybucją i obrotem, wytwarzaniem, oświetleniem, wykonawstwem sieciowym i projektowym, zaopatrzeniem, działalnością hotelarsko-szkoleniową, teleinformatyką, transportem. System dystrybucyjny ENERGA posiada 17% udziału w rynku i ma ok. 188 000 linii energetycznych. Grupa ta wytwarza 4,2 TWh rocznie oraz dostarcza energię do 2,5 mln gospodarstw domowy i 300 tys. Firm. 1.2.4. Siła robocza Tab.1: Liczba zatrudnionych w firmie TAURON WYTWARZANIE S.A. 3 Lp. ELEKTROWNIA LICZBA ZATRUDNIONYCH 1 Jaworzno III 1465 2 Stalowa Wola 332 3 Bielsko Biała 302 4 Katowice 286 5 Blachownia 269 6 Halemba 205 7 Siersza 609 8 Łaziska 1201 9 Łagisza 757 10 SUMA 5426 Liczba zatrudnionych osób w spółce TAURON WYTWARZANIE S.A. 5426 osób Pracownicy stanowią największy kapitał spółki. Jak niejednokrotnie podkreślano to właśnie od kompetencji, umiejętności i profesjonalizmu pracowników zależy sukces całej spółki. Dlatego też firma kładzie duży nacisk na wszelkie formy 3 Opracowane na podstawie: http://www.pke.pl/ 10
kształcenia zawodowego. Pracownicy zatrudnieni w spółce TAURON WYTARZANIE S.A. mają możliwość uzupełniania swojego wykształcenia oraz podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych finansowanego przez spółkę w szkołach średnich oraz uczelniach wyższych. Równie ważna jak edukacja jest dla firmy integracja pracowników. W firmie stwarza możliwość udziału załogi w różnego rodzaju imprezach plenerowych, zawodach sportowych oraz organizowanych przez zakład wycieczkach pozwalających na lepszą integracje pracowników i zdobywanie wzajemnego zaufania, co owocuje lepszymi wynikami pracy. Zgrany zespół to lepszy zespół 1.2.6. Agendy rządowe Ministerstwo Gospodarki ministerstwo zajmujące się gospodarka. Powstało w 2005 roku z połączenia: pracy i polityki socjalnej, ministerstw gospodarki, współpracy z zagranicą i kierowało dodatkowo działami praca i rozwój regionalny. Od 31 października 2005 Ministerstwo zostało podzielone na resorty: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego oraz Gospodarki. Ministerstwo kierowało także działem turystyka ale tylko do roku 2005. Dział gospodarka zajmuje się: górnictwa; związane z podpisem elektronicznym; energetyczne; taryf celnych; handlu z zagranicą towarami i technologiami; Ministerstwo Środowiska zostało utworzone w 1999. Zajmuje się ochroną środowiska oraz gospodarką wodną w Polsce. Obsługę zadań Ministra zapewniają w szczególności: Departament Geologii i Koncesji Geologicznych; 11
Departament Gospodarki Odpadami; Departament Instrumentów Środowiskowych; Departament Leśnictwa; Departament Ochrony Przyrody; Departament Zmian Klimatu i Ochrony Atmosfery. Urząd Regulacji Energetyki (URE) centralny urząd państwowy, który ma na celu regulacje polskiego rynku energii. Podstawowymi jego zadaniami są: kontrola obowiązku zakupu energii wytworzonej w źródłach odnawialnych oraz udział uczestników rynku w kosztach jej pozyskania; realizacja działań przyczyniających się do zmniejszania strat energii; restrukturyzacja i modernizacja przedsiębiorstw energetycznych. Krajowa Agencja Poszanowania Energii SA (KAPE SA) jest krajowym partnerem i konsultantem w sprawach zrównoważonej polityki energetycznej Polski. Powstała w wyniku uchwały Sejmu RP oraz decyzji Rządu RP. KAPE S.A. prowadzi do racjonalizacji gospodarki energetycznej zachowując zasadę ochrony środowiska oraz dając początek przedsięwzięciom proekologicznym związanym z wytwarzaniem, przesyłaniem i użyciem energii. Agencja Rynku Energii S.A. Agencja prowadzi statystykę badań sektora energetycznego oraz udziela informacji związanych z sektorem energii i gospodarką energetyczną. Jej zadaniem jest dostarczanie informacji o sektorze paliwowo energetycznym. Agencja posiada swój portal internetowy, którego miesięczna oglądalność w roku 2008 wyniosła 1,2 mln odsłon. Użytkownikami portalu są głównie pracownicy przedsiębiorstw energetycznych oraz innych firm i instytucji pośrednio i bezpośrednio związanych z rynkiem energii w Polsce. 12