PODSTAWA PRZEPROWADZENIA ĆWICZENIA:

PODSTAWA PRZEPROWADZENIA ĆWICZENIA: 1) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 października 2015 r. w sprawie szkolenia obronnego (Dz. U. z 2015 r., poz.1829); 2) Wytyczne Ministra Obrony Narodowej dla ministrów i wojewodów do szkolenia obronnego realizowanego w latach 2015 2020; 3) Plan ćwiczeń międzynarodowych, krajowych i regionalnych na lata 2015-2020 (stanowiący Załącznik Nr 1 do Wytycznych MON). 1. DOKUMENTY ODNIESIENIA: 1) Raport o stanie obronności Rzeczypospolitej Polskiej w 2014 r.; 2) Wytyczne Rady Ministrów z dnia 9 kwietnia 2013 r. do programowania przygotowań obronnych Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2013-2022; 3) Program Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2013 2022; 4) Program ćwiczeń Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2015-2020. 3. DANE OGÓLNE ĆWICZENIA: Cel główny przeprowadzenia ćwiczenia: Sprawdzenie zdolności reagowania wydzielonych struktur podsystemu niemilitarnego systemu obronnego państwa na współczesne zagrożenia bezpieczeństwa narodowego. Cele dodatkowe: 1) Weryfikacja przyjętych rozwiązań związanych z koordynacją uruchamiania zadań wynikających z obowiązków państwa-gospodarza (HNS) w ramach systemu kierowania obroną państwa; 2) Sprawdzenie i doskonalenie procedur wydzielania zasobów w ramach realizacji zadań HNS; 3) Ocena zdolności realizacji zadań przez administrację publiczną w środowisku konfliktu hybrydowego 1. 1 Na potrzeby scenariusza ćwiczenia przez pojęcie konflikt hybrydowy rozumie się sytuację kryzysową poniżej progu wojny o charakterze militarnym i niemilitarnym, w odniesieniu do której działania administracji publicznej i innych podmiotów państwa prowadzone są z wykorzystaniem zwykłych środków konstytucyjnych oraz nadzwyczajnych środków konstytucyjnych dostępnych po wprowadzeniu stanu wyjątkowego. Str. 2 z 19

Temat Realizacja zadań obronnych przez organy administracji publicznej, w tym wynikających z obowiązków państwa-gospodarza (HNS) podczas reagowania na współczesne zagrożenia bezpieczeństwa narodowego. 1) Forma/rodzaj Ćwiczenie obronne/wieloszczeblowe; 2) Termin 7-17 czerwca 2016 r. Ćwiczenie realizowane będzie w trzech fazach: Faza I ćwiczenia: 7-9 czerwca 2016 r.; Faza II ćwiczenia: 10-12 czerwca 2016 r.; Faza III ćwiczenia: 13-17 czerwca 2016 r.; 3) Rejon ćwiczeń/miejsce Obszar województwa: lubuskiego, dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego, podkarpackiego oraz miejsca dyslokacji i pracy organów administracji rządowej i samorządowej; 4) Dyslokacja Kierownictwa Ćwiczenia i HICON Kancelaria Prezesa Rady Ministrów (Warszawa, Aleje Ujazdowskie 1/3); 5) Relacje między elementami systemu kierowania RĆO 2016 Załącznik Nr 1; 6) Uczestnicy ćwiczenia: a) działy administracji rządowej (DAR) - sprawy wewnętrzne, administracja publiczna, sprawiedliwość, informatyzacja, łączność, gospodarka, transport, zdrowie (w tym wskazane przez ministrów: centralne organy administracji rządowej, jednostki organizacyjne podległe lub nadzorowane oraz przedsiębiorcy, na których nałożono obowiązek realizacji zadań obronnych), b) województwa: lubuskie, dolnośląskie, opolskie, śląskie, małopolskie, podkarpackie (w tym wskazane przez wojewodów: organy administracji zespolonej, organy samorządu terytorialnego), c) Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, d) elementy współćwiczące: oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych RP oraz sił sojuszniczych zgodnie z opracowaną przez Dowództwo Operacyjne RSZ Koncepcją przeprowadzenia ćwiczenia z wojskami pk. ANAKONDA-16. Str. 3 z 19

4. OGÓLNE WYMAGANIA ĆWICZENIA: 1) Ogólne założenia Zakres przedmiotowy Regionalnego ćwiczenia obronnego 2016 obejmował będzie planowanie, organizację i realizację zadań obronnych przez organy administracji rządowej i samorządowej oraz inne elementy pozamilitarnych struktur obronnych państwa w warunkach współczesnych zagrożeń bezpieczeństwa państwa. Scenariusz narastania zagrożenia, na bazie którego rozgrywane będą poszczególne zadania strategiczno-operacyjne, nie będzie odzwierciedlał sytuacji agresywnej polityki ze strony realnych państw, a tym samym nie będzie się odnosił do jakichkolwiek rzeczywistych uwarunkowań polityczno militarnych. Oczekiwanym efektem szkoleniowym będzie zgranie ćwiczących elementów administracji rządowej i samorządowej (grup operacyjnych) realizujących zadania z zakresu bezpieczeństwa narodowego, w tym obronne w sytuacji zaistnienia konfliktu hybrydowego, zagrożeń asymetrycznych bezpieczeństwa państwa, występujących także w cyberprzestrzeni. Ponadto, w ramach wydzielonego z całości scenariusza ćwiczenia, będzie stworzona aplikacyjna sytuacja na potrzeby realizacji zadań właściwych dla zewnętrznych zagrożeń polityczno-militarnych. Na tym tle prowadzone będą działania obronne realizowane przez Siły Zbrojne RP i siły sojusznicze na części terytorium państwa. W tym zakresie główny wysiłek skupiony będzie na realizację zadań wynikających z obowiązków państwa-gospodarza (HNS). 2) Odniesienie i powiązanie z innymi ćwiczeniami Regionalne ćwiczenie obronne 2016 realizowane jest w tym samym czasie co ćwiczenie z wojskami pk. ANAKONDA-16, którego organizatorem jest Dowództwo Operacyjne RSZ. Oba przedsięwzięcia prowadzone będą w oparciu o jednolity scenariusz ćwiczenia i na tym tle w trzech ćwiczebnych obszarach: konfliktu hybrydowego, zagrożeń asymetrycznych (atak terrorystyczny i cyberatak), zabezpieczenie przemieszczenia wojsk. Podczas przygotowania ćwiczenia odnoszono się do wniosków z ćwiczeń obronnych przeprowadzonych w administracji publicznej oraz z udziału pozamilitarnych struktur obronnych państwa w ćwiczeniach Sił Zbrojnych RP: pk. ANAKONDA-12, pk. ANAKONDA-14 oraz narodowym ćwiczeniu dowódczo - sztabowym pk. STEADFAST JAZZ 13 HNS przeprowadzonym Str. 4 z 19

w 2013 r. na bazie sojuszniczego ćwiczenia pk. STEADFAST JAZZ 13. W ich trakcie zweryfikowano zasadność przyjętych rozwiązań dotyczących: tworzenia procedur w systemie kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obronnością państwa; funkcjonalności krajowego systemu wsparcia państwa gospodarza oraz procedury uruchamiania zadań na rzecz sił sojuszniczych; poprawności przyjętych rozwiązań systemowych dotyczących przygotowań obronnych realizowanych w wybranych działach administracji rządowej i województwach. 5. CELE l ZAGADNIENIA ĆWICZENIA: 1) Główne cele szkoleniowe: a) doskonalić współdziałanie ćwiczących grup operacyjnych ministrów kierujących DAR (centralnych organów administracji rządowej) z kierownikami jednostek organizacyjnych nadzorowanych lub podległych właściwemu ministrowi (organowi) w wykonywaniu zadań obronnych w warunkach konfliktu hybrydowego i zagrożeń asymetrycznych; współdziałanie na obszarze województwa ćwiczących grup operacyjnych organów administracji rządowej zespolonej, niezespolonej i administracji samorządowej w wykonywaniu zadań obronnych w warunkach konfliktu hybrydowego i zagrożeń asymetrycznych; współdziałanie organów administracji publicznej z organami dowodzenia Sił Zbrojnych RP oraz terenowymi organami wykonawczymi Ministra Obrony Narodowej w sprawach operacyjnoobronnych i rządowej administracji niezespolonej w zakresie uzupełniania potrzeb i wsparcia wojsk prowadzących operację obronną na części terytorium państwa; b) zgrywać ćwiczące organy i jednostki organizacyjne podległe ministrom i wojewodom oraz inne ćwiczące elementy w wykonywaniu zadań obronnych zgodnie z ustalonym zakresem działania oraz stosownie do zmieniającej się sytuacji strategiczno-operacyjnej; Str. 5 z 19

c) sprawdzić funkcjonowanie wybranych elementów systemu kierowania administracji rządowej i samorządowej podczas wystąpienia zdarzeń o charakterze terrorystycznym; przyjęte rozwiązania w zakresie zapewnienia ochrony i zabezpieczenia podstawowych potrzeb bytowych ludności oraz tworzenia warunków do jej przetrwania w warunkach wystąpienia konfliktu hybrydowego; aktualność przyjętych procedur realizacji przez ministrów i wojewodów zadań wynikających z obowiązków państwa-gospodarza (HNS) w sytuacji kryzysu militarnego poniżej progu wojny, jak również w czasie wojny. 2) Zagadnienia szkoleniowe ćwiczenia: a) zapewnienie realizacji zadań na rzecz sprawnego działania i ciągłości funkcjonowania organów władzy publicznej oraz bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego w warunkach wystąpienia konfliktu hybrydowego; b) reagowanie na zaistniałe zdarzenia o charakterze terrorystycznym w ramach systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym reagowanie na wystąpienie zagrożeń w cyberprzestrzeni dla systemów i sieci teleinformatycznych administracji publicznej oraz usuwanie ich skutków; c) realizacja zadań na rzecz zabezpieczenia przemieszczenia wojsk własnych i sojuszniczych oraz współdziałanie w tym zakresie z organami dowodzenia Sił Zbrojnych RP oraz terenowymi organami wykonawczymi Ministra Obrony Narodowej. 6. SYTUACJA WYJŚCIOWA DO ĆWICZENIA: 1) SYTUACJA OGÓLNA Na północy Europy występuje grupa państw od wielu lat wrogo nastawionych do Państw Bałtyckich i Polski, do szczególnie aktywnych w ostatnich latach należą Bothnia i Torrik. Stosunki między państwami zaczęły się pogarszać po przystąpieniu Polski, Litwy, Łotwy i Estonii do NATO oraz Unii Europejskiej, co spowodowało, iż Bothnia znalazła się w bezpośrednim Str. 6 z 19

sąsiedztwie z Sojuszem. Państwa te zaczęły coraz częściej wysuwać roszczenia terytorialne w stosunku do Państw Bałtyckich oraz oskarżać Polskę o dyskryminację osób narodowości bothniackiej i torrikickiej, które otrzymały pozwolenia na pobyt stały i czasowy na terytorium RP. Relacje między państwami ulegają ciągłemu pogarszaniu, a podejmowane próby rozwiązania kwestii spornych za pomocą środków dyplomatycznych nie powiodły się i nie doprowadziły do polepszenia stosunków. Przeciwnie, państwa wrogo nastawione Państwom Bałtyckim i Polsce podjęły działania mające na celu rozszerzenie sfery swoich wpływów i budowania w środowisku międzynarodowym atmosfery niechęci i niezrozumienia dla stanowiska Polski i Państw Bałtyckich. Władze Bothni nie widząc pozytywnych rezultatów podejmowanych działań na arenie międzynarodowej, rozpoczęły wspólnie z Torrikiem przygotowania do działań militarnych przeciwko Państwom Bałtyckim. W wygłoszonym orędziu, Prezydent Bothni zapowiedział, że jego rząd rozwiąże sytuację kryzysową zgodnie z interesem narodowym. W ocenie zaistniałych zdarzeń w Sojuszu przyjmuje się, że Bothnia zmierza do przeprowadzenia na terenie Estonii szybkiej i krótkotrwałej operacji militarnej o charakterze lokalnym, co ma uniemożliwić interwencję sojuszników. Ponadto, ocenia się, iż na terenie Polski rozpoczęte zostaną wrogie działania, charakterystyczne dla konfliktu hybrydowego, mające na celu osiągnięcie celów politycznych i strategicznych przy jednoczesnym utrzymywaniu dotychczasowych stosunków międzynarodowych. Działania prowadzone będą w sposób zaplanowany i skoordynowany, głównie z wykorzystaniem obywateli państw wrogich przebywających na terytorium Polski. Przewiduje się, że szczególnie wykorzystywane będą tworzone przez tych obywateli związki i grupy etniczne oraz religijne. Działania te będą połączone ze środkami wywierania nacisku na Polskę na niwie dyplomatycznej, ekonomicznej, gospodarczej oraz propagandowej i prowadzić będą do jej uzależniania od agresora. Przewiduje się ponadto nasilenie działań w cyberprzestrzeni ze szczególnym wykorzystaniem ataków hakerskich na systemy teleinformatyczne wykorzystywane przez organy administracji publicznej i inne podmioty państwowe. Ponadto, narastające zagrożenie polityczno-militarne zostanie wykorzystane na potrzebę przeprowadzenia wydzielonego ćwiczenia Str. 7 z 19

zgrywającego dowództwa i sztaby wojsk sojuszniczych przebywających na terytorium Polski. 2) SYTUACJA BIEŻĄCA Scenariusz całości ćwiczenia Władze Bothni oskarżyły polskie służby specjalne o organizowanie w kilku miastach na ich terytorium działań antyrządowych oraz próby przeprowadzenia zamachów terrorystycznych w stolicy kraju. Bothnia przez działania mające charakter niejawny, z wykorzystaniem różnego typu grup nacisku i wpływu oraz uaktywniając swoich obywateli przebywających na terytorium Polski zmierza do pogorszenia sytuacji wewnętrznej kraju. Efektem postępujących agresywnych zachowań tych obywateli są coraz częściej pojawiające się przypadki opuszczania miejsc zamieszkania przez obywateli polskich, szczególnie na północnych obszarach kraju. W związku z licznymi atakami cybernetycznymi, pospolitymi przestępstwami dokonanymi na obywatelach polskich oraz zwiększoną ilością napływu obywateli z Państw Bałtyckich, w dniu 24 maja 2016 r. odbyło się posiedzenie Rady Ministrów. W jej trakcie Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Minister Obrony Narodowej przekazali informację dotyczącą stanu bezpieczeństwa państwa oraz przedstawili propozycje w zakresie przygotowania Policji, Straży Granicznej, służb specjalnych, Sił Zbrojnych RP, administracji publicznej do realizacji zadań na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. Jednocześnie Prezes Rady Ministrów nakazał Ministrowi Spraw Zagranicznych podjęcie zdecydowanych działań dyplomatycznych, w szczególności na forum ONZ, RE oraz OBWE, mających na celu przekazanie środowisku międzynarodowemu informacji o rzeczywistych zamiarach Bothni. Ponadto, Prezes Rady Ministrów polecił ministrom, wojewodom i szefom służb specjalnych dokonanie przeglądu i aktualizacji dokumentów dotyczących bezpieczeństwa i obronności oraz podjęcie przygotowań do realizacji zadań na wypadek wprowadzenia stanów nadzwyczajnych w państwie. Ministrowie, kierownicy urzędów centralnych i wojewodowie przekazali podległym organom i instytucjom wytyczne do aktualizacji niezbędnych dokumentów dotyczących bezpieczeństwa narodowego. Str. 8 z 19

Prezes Rady Ministrów, na podstawie informacji uzyskanej od szefa ABW o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym w dniu 27 maja 2016 r. wprowadził na obszarze całego terytorium RP stopień alarmowy ALFA. Ponadto, polecono wojewodom dokonanie sprawdzenia zamieszkiwania na administrowanym terenie obywateli narodowości bothniackiej i torrikickiej, którym wydano dokumenty uprawniające do pobytu na terytorium RP. Na posiedzeniu rządu w dniu 30 maja 2016 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji poinformował, że w województwach: pomorskim, warmińsko-mazurskim, podlaskim i podkarpackim, obywatele narodowości bothniackiej i torrikickiej tworzą masowo organizacje paramilitarne korzystając ze wsparcia logistycznego i specjalistycznego władz Bothni. Działania te są prawdopodobnie realizowane na potrzeby przygotowania i przeprowadzania ataków terrorystycznych na terytorium Polski. Ponadto, szef ABW poinformował o zwiększonej aktywności portali internetowych Bothni nawołujących do zrzeszenia się swoich obywateli pozostających na terytorium Polski w związki oporu. Stwierdzono jednocześnie naruszenie systemów bezpieczeństwa sieci informatycznych części organów administracji rządowej. W związku z zaistnieniem zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia atakami terrorystycznymi i atakami na sieci teleinformatyczne organów władzy i administracji publicznej Prezes Rady Ministrów dniu 7 czerwca 2016 r. wprowadził na obszarze całego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stopień alarmowy BRAVO oraz BRAVO-CRP. W świetle narastających symptomów zagrożenia bezpieczeństwa wewnętrznego kraju, minister właściwy ds. administracji publicznej polecił wojewodom dokonanie powtórnego sprawdzenia aktualności pobytu na administrowanym terenie obywateli narodowości bothniackiej i torrikickiej. Z otrzymanych informacji wynika, że ok. 1000 z nich opuściło swoje miejsca pobytu. Ustalono, że większość z nich przemieściła się w głąb terytorium kraju, jednak nie wiadomo gdzie aktualnie przebywają. Szefowie służb specjalnych stwierdzili, że wcześniejsze informacje internetowe z Bothni nawołujące do tworzenia grup oporu mogły być sygnałem do koncentracji grup paramilitarnych na terenach leśnych. Str. 9 z 19

Z uwagi na zaistnienie wewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa oraz szczególnego zagrożenia bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego spowodowanego działaniami o charakterze terrorystycznym i działaniami w cyberprzestrzeni w dniu 8 czerwca 2016 r. Rada Ministrów wystąpiła do Prezydenta RP z wnioskami: o wprowadzenie stanu wyjątkowego oraz o wprowadzenie stanu gotowości obronnej państwa czasu kryzysu. W wyniku informacji uzyskanej od szefa ABW i Komendanta Głównego Policji, o możliwości przygotowania skoordynowanych ataków terrorystycznych na obiekty infrastruktury krytycznej w województwach podlaskim, lubelskim, mazowieckim i podkarpackim oraz zaistnieniu konkretnych zdarzeń potwierdzających tę możliwość, Prezes Rady Ministrów w dniu 9 czerwca 2016 r. wprowadził stopień alarmowy CHARLIE oraz CHARLIE-CRP na obszarze całego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto, Komendant Główny Policji w celu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego podjął decyzję o użyciu uzbrojonych oddziałów i pododdziałów Policji. W godzinach wieczornych 9 czerwca 2016 r. patrol Straży Granicznej został ostrzelany w rejonie płd BRZEŚĆ przez grupę ok. 6 osób w ubraniach cywilnych. Patrol odpowiedział ogniem. W wyniku zdarzenia 2 funkcjonariuszy patrolu zginęło, jeden został ranny; zabito 1 napastnika, pozostali uciekli. Z oględzin zwłok wynika, że mógł to być żołnierz sił specjalnych Bothni (w zasobniku wykryto miny kolejowe oraz mundur sił specjalnych). Tego samego dnia w Rzeszowie i Sanoku miały miejsce akty terroru z użyciem materiałów wybuchowych. Jak ustalono w toku przeprowadzonych przez służby specjalne czynności, był to przejaw wzniecenia strachu wśród miejscowej ludności. Stwierdzono również inne ataki terrorystyczne skierowane na obiekty administracji publicznej oraz infrastruktury krytycznej państwa. Działania te były skoordynowane z atakami cybernetycznymi na sieci służb porządku publicznego. Prezydent RP po rozpatrzeniu wniosków w dniu 9 czerwca 2016 r. wydał rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wyjątkowego na całym terytorium państwa na czas 60 dni oraz postanowił o wprowadzeniu stanu gotowości obronnej państwa czasu kryzysu. Str. 10 z 19

Prezes Rady Ministrów zwrócił się z wnioskiem do Prezydenta o użycie oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych. Zakres ich zadań został określony przez Ministra Obrony Narodowej w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych i ukierunkowany na wsparcie Straży Granicznej, pododdziałów antyterrorystycznych Policji oraz prowadzenie ochrony obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji poprzez podległe jednostki Policji, Państwowej Straży Pożarnej i Straży Granicznej podjął działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa obywateli i przywrócenie porządku publicznego. Organy administracji publicznej kontynuują realizację zadań wynikających z Planów zarządzania kryzysowego oraz Planów Ochrony Infrastruktury Krytycznej. Realizacja zadań polega na monitorowaniu, zapobieganiu i reagowaniu na zaistniałe zagrożenia na terytorium Polski. Przystąpiono do uruchamiania wybranych zadań z planów operacyjnych funkcjonowania, właściwych dla stanu gotowości obronnej państwa czasu kryzysu. Jednocześnie, zgodnie z decyzją Rady Północnoatlantyckiej prowadzone jest przemieszczenie sił NATO i koalicyjnych na terytorium Polski. Scenariusz CPX/CAX w ramach ćwiczenia z wojskami pk. ANAKONDA-16 Narastający kryzys oraz brak przesłanek do jego pokojowego rozwiązania, jak również wyraźne zagrożenie atakami terrorystycznymi, akcjami o charakterze sabotażowo-dywersyjnym i meldunki wywiadu o działaniach sił zbrojnych Bothni spowodowały, że w dniu 12 czerwca 2016 r. Rada Ministrów zwróciła się z wnioskiem do Prezydenta o wprowadzenie z dniem 13 czerwca 2016 r. stanu wojennego na terenie województw: zachodniopomorskiego, kujawsko-pomorskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, wielkopolskiego oraz podlaskiego. Następnego dnia (tj. 13. 06. 2016 r.) Prezydent RP zarządził powszechną mobilizację sił zbrojnych oraz postanowił na wniosek Prezesa Rady Ministrów o wprowadzeniu stanu gotowości obronnej państwa czasu wojny. Prezes Rady Ministrów, w związku z wystąpieniem szeregu zdarzeń o charakterze terrorystycznym w dniu 13 czerwca 2016 r. wprowadził na całym terytorium państwa stopień alarmowy DELTA oraz DELTA-CRP. Str. 11 z 19

7. KONCEPCJA REALIZACJI ZADAŃ I PRZEBIEG ĆWICZENIA: 1) Działania układu pozamilitarnego: Organy władzy i administracji publicznej wraz z pozostałymi elementami układu pozamilitarnego realizują zadania w ustalonych zakresach działania na rzecz bezpieczeństwa narodowego, w tym na potrzeby uruchomienia wybranych elementów systemu obronnego zapewniających przeciwdziałanie i w sytuacji wystąpienia, reagowanie na zewnętrzne zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Administracja publiczna, funkcjonując w warunkach konfliktu hybrydowego będącego sytuacją kryzysową poniżej progu wojny, realizuje zadania w zakresie zapobiegania, przygotowania i reagowania na zagrożenia o charakterze militarnym i niemilitarnym (w szczególności działania antyterrorystyczne). W realizacji zadań, w pierwszej części konfliktu, organy i jednostki organizacyjne administracji publicznej wykorzystują przypisane im uprawnienia i kompetencje w ramach zwykłych środków konstytucyjnych (to jest bez wprowadzenia stanów nadzwyczajnych). W drugiej części konfliktu, w związku z pogarszającą się sytuacją bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego (zaistnienie szczególnych zagrożeń bezpieczeństwa państwa) oraz niewystarczalnością zwykłych środków konstytucyjnych, wystąpiła konieczność wyposażenia organów i instytucji państwa w kolejne kompetencje i uprawnienia pochodzące z nadzwyczajnych środków konstytucyjnych (sytuacja po wprowadzeniu stanu wyjątkowego na całym terytorium kraju). Ponadto, na potrzeby realizacji zagadnień ćwiczebnych zgodnie ze scenariuszem CPX/CAX w ramach ćwiczenia z wojskami pk. ANAKONDA-16 na części terytorium państwa założono wprowadzenie stanu wojennego. 2) Przebieg ćwiczenia i zadania ćwiczących: FAZA I /od 7 do 9 czerwca 2016 r./ OBSZAR I - Przeciwdziałanie zagrożeniom hybrydowym /aplikacyjnie z wykorzystaniem zwykłych środków konstytucyjnych/ OBSZAR II - Realizacja zadań wsparcia państwa-gospodarza (HNS) /aplikacyjnie/ Str. 12 z 19

Istotą tej fazy ćwiczenia będzie realizacja zaplanowanych zadań, które będą uruchamiane w reakcji na zdarzenia i incydenty podawane zgodnie z Planem podawania wiadomości. Odbywać się to będzie w systemie kierowania bezpieczeństwem narodowym z uwzględnieniem rozwiniętych Punktów Kontaktowych ds. HNS. Uczestnicy: Działy Administracji Rządowej: sprawy wewnętrzne, administracja publiczna, sprawiedliwość, informatyzacja, łączność, gospodarka, transport, zdrowie (w tym wskazane przez ministrów: centralne organy administracji rządowej, jednostki organizacyjne podległe lub nadzorowane oraz przedsiębiorcy, na których nałożono obowiązek realizacji zadań obronnych); Województwa: lubuskie (tylko w obszarze I), dolnośląskie (tylko w obszarze I), opolskie (tylko w obszarze I), śląskie, małopolskie, podkarpackie; Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Cele: Zapewnienie sprawnego działania i ciągłości funkcjonowania organów władzy publicznej oraz bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku publicznego w środowisku konfliktu hybrydowego. Zapewnienie oczekiwanego wsparcia przez Siły Zbrojne RP i siły sojusznicze. Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych ludności. Zadania: realizacja zadań wynikających z planów operacyjnych funkcjonowania DAR, organów centralnych, województw; przeciwdziałanie zakłóceniom funkcjonowania sieci teleinformatycznych wykorzystywanych przez organy władzy i administracji oraz organy i instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa; realizacja zadań na rzecz wzmocnienia odporności środowiska informacyjnego we wszystkich obszarach funkcjonowania państwa, w szczególności: politycznym, społecznym, ekonomicznym, gospodarczym; wzmocnienie elementów ochrony infrastruktury krytycznej przed zagrożeniami związanymi z atakami terrorystycznymi (w cyberprzestrzeni) i sabotażowymi; przeciwdziałanie wrogiej działalności grup paramilitarnych; Str. 13 z 19

współpraca wojewodów i ministrów z dowódcami oddziałów Sił Zbrojnych RP w zakresie wsparcia sił zbrojnych prowadzących działania osłonowe na obszarze właściwych im województw; uruchomienie pełnych możliwości współpracy cywilno-wojskowej; monitorowanie sytuacji ludności cywilnej na obszarach objętych konfliktem hybrydowym; informowanie publiczne i powszechne ostrzeganie z wykorzystaniem środków masowego przekazu i systemów teleinformatycznych; ochrona ludności cywilnej przed potencjalnymi zagrożeniami oraz ewakuacja z zagrożonych terenów; reagowanie na pozamilitarne zagrożenia zgodnie z planami zarządzania kryzysowego; planowanie i realizacja zadań zabezpieczenia i wsparcia logistycznego Sił Zbrojnych RP. FAZA II /od 10 do 12 czerwca 2016 r./ Przeciwdziałanie zagrożeniom hybrydowym w tym działania antyterrorystyczne /praktycznie z wykorzystaniem nadzwyczajnych środków konstytucyjnych/ Istotą tej fazy ćwiczenia będzie realizacja praktycznych działań antyterrorystycznych prowadzonych przez Policję i ABW. W drugiej części planuje się również użycie uzbrojonego pododdziału Sił Zbrojnych RP. Uczestnicy: Działy Administracji Rządowej: sprawy wewnętrzne, administracja publiczna, sprawiedliwość, informatyzacja, łączność, transport, zdrowie (w tym wskazane przez ministrów: centralne organy administracji rządowej, jednostki organizacyjne podległe lub nadzorowane oraz przedsiębiorcy, na których nałożono obowiązek realizacji zadań obronnych); Województwa: podkarpackie; Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Cele: Zapewnienie sprawnego działania i ciągłości funkcjonowania organów władzy publicznej oraz bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku publicznego w środowisku Str. 14 z 19

konfliktu hybrydowego. Sprawne wykorzystywanie nadzwyczajnych środków konstytucyjnych dostępnych po wprowadzeniu stanu wyjątkowego na całym obszarze państwa. Zadania: realizacja selektywnych zadań wynikających z planów operacyjnych funkcjonowania DAR, centralnych organów administracji rządowej i województw; informowanie publiczne i powszechne ostrzeganie z wykorzystaniem środków masowego przekazu i systemów teleinformatycznych; przekazanie informacji dotyczących zorganizowania i oznakowania objazdów spowodowanych przemieszczaniem kolumn wojskowych, ewakuacją ludności cywilnej oraz uszkodzeniami nawierzchni drogowych; zabezpieczenie i utrzymanie porządku na kierunku przemieszczania Sił Zbrojnych RP, w szczególności przy przemarszu przez duże aglomeracje miejskie; prowadzenie osłony technicznej dróg oraz osłony i ochrony rejonów rozmieszczenia wojsk oraz ich przemieszczania; monitorowanie sytuacji ludności cywilnej oraz ochrona ludności przed potencjalnymi zagrożeniami wynikającymi z prowadzonych działań; zapewnienie podstawowych potrzeb bytowych ludności; utrzymywanie w gotowości wytypowanych jednostek wsparcia medycznego w ramach obowiązku wsparcia państwa-gospodarza. FAZA III /od 13 do 17 czerwca 2016 r./ OBSZAR I - Przeciwdziałanie zagrożeniom hybrydowym /aplikacyjnie z wykorzystaniem nadzwyczajnych środków konstytucyjnych/ OBSZAR II - Realizacja zadań wsparcia państwa-gospodarza (HNS) /aplikacyjnie/ Istotą tej fazy ćwiczenia będzie realizacja zaplanowanych zadań, które będą uruchamiane w reakcji na zdarzenia i incydenty podawane zgodnie z Planem podawania wiadomości. Odbywać się to będzie w systemie kierowania Str. 15 z 19

bezpieczeństwem narodowym z uwzględnieniem rozwiniętych Punktów Kontaktowych ds. HNS. Uczestnicy: Działy Administracji Rządowej: sprawy wewnętrzne, administracja publiczna, sprawiedliwość, informatyzacja, łączność, gospodarka, transport, zdrowie (w tym wskazane przez ministrów: centralne organy administracji rządowej, jednostki organizacyjne podległe lub nadzorowane oraz przedsiębiorcy, na których nałożono obowiązek realizacji zadań obronnych); Województwa: lubuskie, dolnośląskie, opolskie, śląskie (tylko w obszarze I), małopolskie (tylko w obszarze I), podkarpackie (tylko w obszarze I); Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Cele: Zapewnienie sprawnego działania i ciągłości funkcjonowania organów władzy publicznej w czasie stanu wyjątkowego. Zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku publicznego w środowisku konfliktu hybrydowego. Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych ludności. Zapewnienie wsparcia Sił Zbrojnych RP i sił sojuszniczych. Zadania: przywracanie normalnego stanu funkcjonowania struktur administracji publicznej; zaspokajanie podstawowych potrzeb ludności cywilnej (zapewnienie schronienia, wody, żywności, energii elektrycznej itd.); udzielanie pomocy osobom ewakuowanym lub uchodźcom (transport i rejestracja osób); przywracanie bezpieczeństwa i porządku publicznego; przywracanie funkcjonowania infrastruktury transportowej i teleinformatycznej; zapewnienie opieki medycznej potrzebującej ludności. 8. USTALENIA ORGANIZACYJNE: 1) zakres opracowywanej dokumentacji do ćwiczenia: Harmonogram przygotowania Regionalnego ćwiczenia obronnego 2016; Koncepcja przygotowania i przeprowadzenia Regionalnego ćwiczenia obronnego 2016; Str. 16 z 19

Plan przeprowadzenia Regionalnego ćwiczenia obronnego 2016; Plan działania ministerstwa/województwa (opracowywany przez ćwiczące ministerstwa i województwa według otrzymanego układu dokumentu); Plan szkolenia kierownictwa ćwiczenia i ćwiczących. Dokumentacja dla kierownictwa ćwiczenia i ćwiczących: Ramowy plan przebiegu ćwiczenia; Plan podawania wiadomości; Akty prawne i dokumenty formalne wydawane przez władze RP. 2) współpraca z mediami realizowana będzie przez Centrum Informacyjne Rządu zgodnie z odrębnymi ustaleniami z ćwiczącymi ministerstwami, centralnymi organami administracji rządowej i województwami; 3) ochronę informacji niejawnych podczas ćwiczenia realizować zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 182, poz. 1228) oraz z postanowieniami aktów kierowania wewnętrznego obowiązującymi w ćwiczących ministerstwach i województwach; 4) organizacja szkoleń: W dniu 6 czerwca 2016 roku odbędą się organizowane przez ćwiczące ministerstwa, centralne organy administracji rządowej i województwa szkolenia z zakresu ochrony informacji niejawnych, obiegu dokumentów, elektronicznego przetwarzania informacji niejawnych oraz przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas ćwiczenia. 9. ZASADY FINANSOWANIA ĆWICZENIA: Uczestnicy ćwiczenia z pozamilitarnych struktur obronnych państwa finansują udział w ćwiczeniu zgodnie z Programem Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych oraz programami i planami szkolenia obronnego. 10. SPRAWOZDAWCZOŚĆ Z ĆWICZENIA: 1) Miejsce, czas i uczestnicy omówienia: omówienie ćwiczenia zostanie przeprowadzone do 30 października 2016 roku. Str. 17 z 19

2) Termin składania sprawozdania: sprawozdanie wstępne ćwiczące ministerstwa (centralne organy administracji rządowej) i województwa prześlą na adres DSiPO MON w terminie do 15 lipca 2016 roku. sprawozdanie końcowe zostanie opracowane przez DSiPO MON i przesłane do Ministra Obrony Narodowej w terminie do 20 września 2016 roku. Załączniki: Zał. 1 Relacje między elementami systemu kierowania RĆO 2016. Str. 18 z 19

RELACJE MIĘDZY ELEMENTAMI SYSTEMU KIEROWANIA RĆO 2016 Załącznik Nr 1 KIEROWNICTWO ĆWICZENIA/HICON SK PREZYDENTA SK PREZESA RADY MINISTRÓW /KPRM(CIR)/RCL/ Koordynator Służb Specjalnych CPK ds. HNS SGWP RCB/SD PRM Rzecznik Rządu SK/SD MINISTRA PK HNS MINISTRA SK/SD WOJEWODY PK HNS WOJEWODY SK/SD STAROSTY PK HNS STAROSTY SK/SD WÓJTA PK HNS WÓJTA SK/SD/PK HNS COAR, OAR JEDNOSTKI PODLEGŁE I NADZOROWANE PRZEDSIEBIORCY SK/SD/PK HNS ADMINISTRACJA ZESPOLONA JEDNOSTKI PODLEGŁE I NADZOROWANE PRZEDSIEBIORCY SK/SD/PK HNS ADMINISTRACJA ZESPOLONA JEDNOSTKI PODLEGŁE I NADZOROWANE Kierowanie HNS SK/SD ABW SK/SD DELEGATURY ABW SK/SD DELEGATURY ABW SK/SD DELEGATURA ABW Współdziałanie Rzecznicy Prasowi Str. 19 z 19