Działania nowego rządu Portugalii 2015-12-19 17:14:47
2 Podczas konferencji prasowej zorganizowanej 14 lipca br. Vítor Gaspar, Minister Finansów Portugalii, przedstawił prognozy makroekonomiczne dla Portugalii na lata 2011-2012 oraz zaznaczył priorytety działań rządu w obszarze konsolidacji budżetowej. Minister poinformował o powołaniu Rady Finansów Publicznych oraz wyjaśnił zasady funkcjonowania podatku nadzwyczajnego, którego wprowadzenie postuluje Rada Ministrów. Wyzwania z zakresu realizacji strategii konsolidacji budżetowej, które według Ministra w najbliższym czasie stoją przed portugalskim rządem portugalskim obejmują: 1. zapewnienie wypełnienia założeń budżetowych na 2011 r., 2. opracowanie dokumentu strategii budżetowej dla instytucji administracji publicznej i zawierającego elementy średniookresowej polityki budżetowej. Zgodnie z przyjętymi założeniami dokument ma zostać zaprezentowany do końca sierpnia br. i będzie zawierać scenariusz makroekonomiczny i budżetowy na okres najbliższych 4 lat, cele w kontekście stabilności finansów publicznych, działania zdefiniowane w programie pomocy gospodarczej i finansowej oraz inne, na prezentację których zdecyduje się rząd. 3. przygotowanie Budżetu Państwa na 2012 r. uwzględniającego działania konieczne dla zagwarantowania wypełnienia przyjętych zobowiązań. Powołanie Rady Finansów Publicznych 14 lipca br. rząd Portugalii zatwierdził na posiedzeniu Rady Ministrów projekt ustawy dot. powołania Rady Finansów Publicznych (Conselho de Finanças Públicos) - organu niezależnego i posiadającego wiarygodność zewnętrzną, który będzie opiniował cele proponowane w zakresie: scenariuszy makroekonomicznych i budżetowych, długookresowej stabilności finansów publicznych, zgodności z limitami salda budżetowego, zgodności z zasadami zadłużania się regionów autonomicznych i władz lokalnych. Organem zarządzającym nowopowołanego podmiotu będzie Rada Najwyższa, które członkowie będą mianowani wspólną decyzją Portugalskiego Trybunału Obrachunkowego (Tribunal de Contas de Portugal) i Banku Centralnego Portugalii (Banco de Portugal). Wprowadzenie podatku nadzwyczajnego Również 14 lipca br. na posiedzeniu Rady Ministrów rząd portugalski podjął decyzję o przekazaniu do Parlamentu propozycji wprowadzenia podatku nadzwyczajnego (sobretaxa extraordinária) w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych IRS. Działanie to jest uznawane przez rząd za nieodzowne dla przyspieszenia wysiłków podejmowanych w kierunku konsolidacji budżetowej oraz wypełnienia zobowiązania osiągnięcia deficytu budżetowego na poziomie 5,9% w 2011 r. Rząd uzasadnia konieczność wprowadzenia podatku nadzwyczajnego zbyt powolnym efektem działań podejmowanych w zakresie ograniczenia wydatków budżetowych. Podatek nadzwyczajny określany jest jako działanie: 1. 2. 3. nadzwyczajne i przejściowe- obejmie jedynie dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych osiągnięte przez podatników w 2011 r., uniwersalne - podatek obejmie wszystkie typy dochodów podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, respektujące zasadę równości społecznej w obliczu cięć - podatek nie dotyczy rodzin o najniższych dochodach. Stawka podatku nadzwyczajnego została ustalona na poziomie 3,5%, co odpowiada 50% dodatkowej pensji z
3 okazji Świąt Bożego Narodzenia (14 pensja). Podatkowi będzie podlegać kwota powyżej płacy minimalnej, która wynosi obecnie 485 EUR. Podatek obejmie podatników rezydentów Portugalii: pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, osoby pracujący na własny rachunek oraz emerytów. Według szacunków przedstawionych przez Ministra Finansów, w latach 2011-2012 łączny dochód z tytułu wprowadzonego podatku nadzwyczajnego wyniesie 1,025 mld euro, z czego 840 mln euro (80%) zostanie osiągniętych w 2011 r., a 185 mln (20%) w 2012 r. Podatkiem nadzwyczajnym zostanie objętych: ok. 20% emerytów (ok. 350 tys.) ok. 35% gospodarstw domowych (ok. 1,7 mln rodzin). Wpływ podatku na osoby zatrudnione na umowę o pracę będzie następujący: ok. 52% pensji wypłaconych w Portugalii nie zostanie objętych podatkiem, spośród osób objętych podatkiem: ok. 22% zapłaci poniżej 50 euro, ok. 50% zapłaci poniżej 150 euro, ok. 10% podatników o najwyższym wynagrodzeniu przyczyni się do wygenerowania 60% dochodów z tytułu podatku nadzwyczajnego. Liberalizacja przepisów dot. rynku pracy 20 lipca br. Rada Ministrów zatwierdziła, zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, zmiany w przepisach dotyczących rynku pracy, dokładnie w obszarze wypłaty odszkodowań z tytułu zwolnień. 28 lipca br. nad propozycją będzie dyskutował Parlament. Po wprowadzeniu proponowanych zmian zwolnienie w przyszłości pracownika ma być tańsze dla pracodawcy. Zmiany obejmą jedynie nowe kontrakty, zawarte po wejściu proponowanych przepisów w życie, co, zgodnie z oczekiwaniami rządu mogłoby nastąpić już we wrześniu br. Dotychczas pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w przypadku zwolnienia, otrzymywał równowartość miesięcznej (30 dni) pensji za każdy rok pracy (w przypadku kontraktów na czas ograniczony, równowartość wynagrodzenia za dwa lub trzy dni za każdy przepracowany miesiąc, w zależności od tego, czy kontrakt został zawarty na okres, odpowiednio, dłuższy czy krótszy niż 6 miesięcy). Po wprowadzeniu nowych zmian wartość odszkodowania będzie odpowiadała równowartości wynagrodzenia za 20 dni za każdy rok pracy. Jednocześnie zostały określone maksymalne limity wypłaty odpraw: 12 miesięcy i maksymalnie pułap 240 pensji minimalnych (116 400 euro). Część odszkodowania będzie finansowana ze specjalnie utworzonego funduszu. Mechanizm przewidujący jego utworzenie podlega konsultacjom społecznym (obowiązkowe, trwające 30 dni) - spotkanie partnerów społecznych zostało przewidziane na 28 lipca br. Rząd wyraża nadzieję, że zmiany w przepisach dot. odszkodowań oraz fundusz zostaną uruchomione w tym samym momencie. Tym niemniej, według rządu, wejście w życie nowych zasad nie jest uzależnione od terminu utworzenia funduszu ponieważ do tego czasu, przedsiębiorstwa będą odpowiedzialne za wypłatę całości odszkodowania. Takie podejście wzbudza kontrowersje i sprzeciw ze strony związków zawodowych. Porozumienie w sprawie utworzenia funduszu zakłada, że będzie on pokrywał 50% wartości odszkodowania w przypadku likwidacji lub upadłości firmy oraz w przypadku kontraktów powyżej 3 lat. Fundusz zasilany będzie przez pracodawców wkładem na poziomie poniżej 1% wynagrodzeń. Będzie nim zarządzał podmiot prywatny
4 wyłoniony w drodze konkursu publicznego lub też zarządzanie może być zapewnione przez jednostkę publiczną, np. portugalski odpowiednik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Segurança Social). Redukcja poziomu odszkodowań w przypadku zwolnienia pracownika została ustalona przez poprzedni rząd z partnerami społecznymi w marcu br. (w konsultacjach nie wzięła udziału Powszechna Konfederacja Pracowników Portugalskich, która zapowiedziała protest związków zawodowych w Lizbonie na dzień 28 lipca br.), nb. kwestia ta została włączona do porozumienia w sprawie pomocy finansowej Portugalii zawartego z organizacjami międzynarodowymi. Do końca br. Portugalia ma przedstawić plan rozszerzenia zmian w Kodeksie na umowy zawarte w okresie poprzedzającym ich wprowadzenie. Zgodnie z porozumieniem z troiką wartość odszkodowania w 2012 r. może ulec dalszemu ograniczeniu do 10 dni. Ponadto, do końca marca 2012 r., kiedy fundusz gwarantujący płatność części odszkodowań będzie już funkcjonował możliwe jest wprowadzenie instrumentu dającego pracownikowi wybór otrzymania części odszkodowania lub też przekazania środków na rzecz oszczędności na emeryturę. Ostatnia aktualizacja: 31.01.2013
5