CHEMIOTERAPIA DOPĘCHERZOWA NOWE TECHNOLOGIE dr n.med. Łukasz Pokrywka Oddział Kliniczny Urologii Onkologicznej Centrum Onkologii im. prof. F. Łukaszczyka w Bydgoszczy Koordynator Oddziału : dr n.med. Jerzy Siekiera
U 53% pacjentów leczonych jedynie TUR-BT wystąpi nawrót choroby w ciągu 2 lat Chemioterapia dopęcherzowa zmniejsza częstość nawrotów o ok. 30%
Główne ograniczenie standardowej chemioterapii dopęcherzowej: niska penetracja leku w ścianę pęcherza moczowego
Systemy wspomagające chemioterapię dopęcherzową - ElectroMotive Drug Administration (EMDA) - Chemohypertermia (np. Synergo)
ElectroMotive Drug Administration (EMDA) W Polsce po raz pierwszy od XI.2012 w CO Bydgoszczy - Oddział Kliniczny Urologii Onkologicznej koordynator dr n. med. Jerzy Siekiera - Ambulatorium Chemioterapii koordynator dr n. med. Bogdan Żurawski
MECHANIZM DZIAŁANIA SYSTEMU EMDA System EMDA ElectroMotiveotive Drug Administration Elektromotoryczna dystrybucja leku jest metodą polegającą na aktywnym transporcie cząsteczek leku przez błonę komórkową z pomocą pola elektrycznego w mechanizmie elektroosmozy (np. Mitomycyna C) lub jonoforezy (np. lidokaina).
MECHANIZM DZIAŁANIA SYSTEMU EMDA Jonoforeza jest to transport cząstek obdarzonych ładunkiem elektrycznym (jonów) do organizmu przez skórę lub śluzówkę za pomocą odpowiedniego urządzenia emitującego prąd stały. Podstawą jest zjawisko dysocjacji.
MECHANIZM DZIAŁANIA SYSTEMU EMDA Elektroosmoza - jest to transport dipoli wody solwatujących jony. Transportowane jony i woda przekazują pęd do niejonowych cząsteczek leku, które zaczynają poruszać się w tym samym kierunku w polu elektrycznym.
MECHANIZM DZIAŁANIA SYSTEMU EMDA - stężenie MMC w cytoplaźmie komórek pęcherza było statystycznie wyższe po zastosowaniu EMDA niż po zastosowaniu pasywnej dyfuzji (43 vs 8 ng/ml) Di Stasi et al. J Urol 170, 777-782 (2003)
MECHANIZM DZIAŁANIA SYSTEMU EMDA
ELEMENTY SYSTEMU EMDA
PROTOKÓŁ CHTH DOPĘCHERZOWEJ Z UŻYCIEM EMDA PRZYGOTOWANIE PACJENTA DO ZABIEGU - ograniczenie przyjmowania płynów na 1 dzień przed zabiegiem, zakaz picia kawy, alkoholu, - 1-2 godziny przed zabiegiem wypicie 2g wodorowęglanu sodu zawieszonego w 30ml płynu celem alkalizacji moczu.
PROTOKÓŁ CHTH DOPĘCHERZOWEJ Z UŻYCIEM EMDA ROZTWÓR MITOMYCYNY C MITOMYCYNA C: 40 mg WODA DESTYLOWANA: 100ml
PROTOKÓŁ CHTH DOPĘCHERZOWEJ Z UŻYCIEM EMDA
PROTOKÓŁ CHTH DOPĘCHERZOWEJ Z UŻYCIEM EMDA ZALECENIA DLA PACJENTA PO ZABIEGU - częste opróżnianie pęcherza moczowego celem uniknięcia podrażnienia śluzówki pęcherza, - przez pierwsze 6 godzin oddawanie moczu w pozycji siedzącej celem zmniejszenia ryzyka zanieczyszczenia skóry moczem, - mycie rąk i zewnętrznych narządów płciowych wodą z mydłem po oddaniu moczu, - przez pierwsze 6 godzin po oddaniu moczu zaleca się mycie toalety środkami chemicznymi (żel do WC).
PRZECIWSKAZANIA DO UŻYCIA SYSTEMU EMDA - krwiomocz - zakażenie układu moczowego - perforacja pęcherza moczowego - uczulenie na Mitomycynę C - systemowa chemioterapia
Możliwe objawy uboczne stosowania dopęcherzowej chemioterapii Mitomycyną C przy użyciu systemu EMDA - stan zapalny błony śluzowej pęcherza moczowego, - ból podbrzusza, ból podczas mikcji, - częstomocz, - zakażenie układu moczowego, - krwiomocz, - wysypka na skórze, zaczerwienienie i podrażnienie skóry w miejscu po elektrodach.
- 108 pacjentów z wielomiejscowym CIS (98 z T1) po TUR-BT i biopsjach - 3 grupy: PD/MMC, EMDA/MMC, BCG; średni czas obserwacji 82,5 mies. Di Stasi et al. J Urol 170, 777-782 (2003)
- 212 pacjentów z pt1 po TUR-BT, średni czas obserwacji 88 mies. - 2 grupy: BCG (6x co tydzień); BCG (2x co tydzień) + EMDA/MMC (1x) x 3 cykle - leczenie podtrzymujące: BCG (10x co mies); EMDA/MMC (2x co mies) + BCG (1x) x 3 Di Stasi et al., Lancet Oncol. 2006 Jan;7(1):43-51
- 374 pacjentów z pierwotnym guzem, 22 wykluczonych; średni czas obserwacji 86 mies - 3 grupy: tylko TUR-BT; PD/MMC po TUR-BT; EMDA/MMC przed TUR-BT - 21% pacjentów nie otrzymało PD/MMC po TUR-BT perforacja i/lub krwiomoczu Di Stasi et al, Lancet Oncol. 2011 Sep;12(9):871-9.
INNE ZASTODOWANIA SYSTEMU EMDA W UROLOGII - lokalna anestezja, - nadaktywny wypieracz pęcherza moczowego, - odbudowa warstwy glikozaminoglikanów, - infekcyjne i nieifekcyjne zapalenia stercza, - nawracające infekcyjne zapalenia pęcherza moczowego, - choroba Peyroniego
MECHANIZM DZIAŁANIA SYSTEMU SYNERGO System opiera się na kontrolowanej hypertermii (41-44 O C) w powierzchownej warstwie pęcherza moczowego uzyskiwanej przy użyciu fal radiowych o długości 915 MHz podczas instalacji dopęcherzowej chłodzonego chemioterapeutyku.
MECHANIZM DZIAŁANIA SYSTEMU SYNERGO Hypertermia powoduje: - bezpośredni efekt cytotoksyczny - reakcję układu immunologicznego - zwiększony przepływ krwi przez guz i większą penetrację leku - zwiększoną przepuszczalność błony komórkowej - zwiększa cytotoksyczność Mitomycyny C
MECHANIZM DZIAŁANIA SYSTEMU SYNERGO
PROTOKÓŁ C-HT Z UŻYCIEM SYSTEMU SYNERGO PRZYGOTOWANIE PACJENTA DO ZABIEGU - ograniczenie przyjmowania płynów na 1 dzień przed zabiegiem, zakaz picia kawy, alkoholu, przyjmowania diuretyków.
PROTOKÓŁ C-HT Z UŻYCIEM SYSTEMU SYNERGO ROZTWÓR MITOMYCYNY C MITOMYCYNA C: 20 mg; 40mg; WODA DESTYLOWANA: 50ml
PROTOKÓŁ C-HT Z UŻYCIEM SYSTEMU SYNERGO PRZEBIEG ZABIEGU - po założeniu cewnika do pęcherza moczowego przeprowadza się 2 sesje po 30 minut używając do każdej sesji nowego roztworu mitomycyny C - 8 zabiegów 1x w tygodniu, a następnie 4 zabiegi 1x w miesiącu
PRZECIWSKAZANIA DO UŻYCIA SYSTEMU SYNERGO - defibrylator, neurostymulator (wymagają wyłączenia) - wewnętrzne protezy, klipsy pooperacyjne - krwiomocz, perforacja pęcherza - uczulenie na Mitomycynę C
Możliwe objawy uboczne stosowania dopęcherzowej chemioterapii Mitomycyną C przy użyciu systemu Synergo - stan zapalny błony śluzowej pęcherza moczowego, - ból podbrzusza, ból podczas mikcji, - częstomocz, - zakażenie układu moczowego, - krwiomocz, - wysypka na skórze, - zwężenie cewki moczowej - zmniejszenie pojemności pęcherza moczowego
83 pacjentów z NMIBC wysokiego ryzyka Colombo et al. BJU Int 107, 912-8 (2011).
22 badania od 1991r C-HT zmniejsza ryzyko nawrotu NMIBC o 59% vs PD/MMC Bez konieczności cystektomii po C-HT = 87,6% Lammers et al. European Urology 60, 81-93 (2011).
Combined local bladder hyperthermia and intravesical chemotherapy for the treatment of high-grade superficial bladder cancer. Gofrit ON, Shapiro A, Pode D, Sidi A, Nativ O, Leib Z, Witjes JA, van der Heijden AG, Naspro R, Colombo R. 52 pacjentów 1 grupa: profilaktyka po TUR-BT (40mg mitomycyny C) - 24 pacjentów 2 grupa: ablacja chemiczna (80mg mitomycyny C) - 28 pacjentów 7 pacjentów nie ukończyło protokołu Gofrit et al. Urology. 2004 Mar;63(3):466-71.
Dziękuję za uwagę