Projektodawcą uchwały jest Prezydent Miasta Łodzi Projekt z dnia 11.03.2004 Druk Nr 34/2004 Uchwała Nr... Rady Miejskiej w Łodzi z dnia... w sprawie przyjęcia Programu współpracy miasta Łodzi z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na rok 2004. Na podstawie art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568), art. 92 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 200, poz. 1688, Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 162, poz. 1568) oraz art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873), Rada Miejska w Łodzi uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje się, stanowiący załącznik do uchwały, Program współpracy miasta Łodzi z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na rok 2004. 2. Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Łodzi. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi Sylwester PAWŁOWSKI
UZASADNIENIE Ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie określiła generalne zasady współpracy samorządu lokalnego z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 wymienionej ustawy, wprowadziła katalog zadań publicznych, przy realizacji których możliwa jest ta współpraca oraz ustaliła tryby finansowania zadań realizowanych przez te podmioty. Z art. 5 ust. 3 ww. ustawy wynika konieczność uchwalenia rocznego programu współpracy miasta z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Załącznik do uchwały Nr... Rady Miejskiej w Łodzi z dnia... PROGRAM WSPÓŁPRACY MIASTA ŁODZI Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 3 UST. 3 USTAWY Z 24 KWIETNIA 2003 R. O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I O WOLONTARIACIE, NA ROK 2004
SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie...3 2. Cel Programu...3 3. Adresaci Programu...4 4. Realizatorzy Programu...4 5. Sfera współpracy...5 6. Zadania do realizacji wspierane finansowo przez Miasto...5 6.1. Wydział Edukacji...6 6.2. Wydział Kultury...7 6.3. Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa...8 6.4. Wydział Spraw Społecznych...10 6.5. Wydział Sportu...11 6.6. Wydział Zdrowia Publicznego...14 6.7. Miejski Rzecznik Konsumentów...15 6.8. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej...16 6.9. Środki z rezerwy celowej i ich przeznaczenie...19 7. Niefinansowe formy współpracy...19 8. Zakończenie...22 2
1. Wprowadzenie Współpraca Miasta Łodzi z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, wiąże się z realizacją zasady pomocniczości, służy także umacnianiu uprawnień obywateli i ich wspólnot. Działalność osób zrzeszonych w wymienionych podmiotach sprzyja tworzeniu więzi społecznych, odpowiedzialności za swoje otoczenie oraz zaspokajaniu potrzeb różnych grup mieszkańców. Wyrazem dążenia Miasta do wspierania tej działalności jest Program współpracy miasta Łodzi z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na rok 2004. Program ten reguluje zakres współpracy w wymiarze finansowym oraz niefinansowym, określa też jej formy. Niniejszy Program jest wyrazem polityki władz Miasta wobec organizacji pozarządowych i innych podmiotów prowadzących działalność pożytku publicznego, polityki zmierzającej do zapewnienia im jak najlepszych możliwości do działania na terenie Łodzi i opartej na zasadach suwerenności stron, partnerstwa, efektywności, uczciwej konkurencji i jawności. 2. Cel Programu Podstawowym celem, któremu ma służyć wprowadzenie Programu, jest kształtowanie demokratycznego ładu społecznego w środowisku lokalnym, poprzez budowanie partnerstwa pomiędzy administracją publiczną a organizacjami pozarządowymi, oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Program ma w szczególności na uwadze: 1) zwiększenie aktywności łodzian, służącej pełniejszemu zaspokajaniu potrzeb mieszkańców Miasta, 2) stworzenie warunków do powstania inicjatyw i struktur funkcjonujących na rzecz społeczności lokalnych, 3) umacnianie w świadomości społecznej poczucia odpowiedzialności za siebie, swoje otoczenie i lokalną wspólnotę, 4) integrację podmiotów realizujących zadania publiczne, 5) zwiększenie wpływu sektora obywatelskiego na kreowanie polityki społecznej w Mieście, 3
6) prezentację dorobku sektora i promowanie jego osiągnięć, 7) udzielanie pomocy w pozyskiwaniu środków, pochodzących z Unii Europejskiej lub innych źródeł zewnętrznych, na realizację zadań własnych Miasta. 3. Adresaci Programu Program adresowany jest do: 1) organizacji pozarządowych, 2) osób prawnych i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego, 3) stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego, zwanych dalej organizacjami pozarządowymi. 4. Realizatorzy Programu Głównymi podmiotami, realizującymi ze strony Miasta określoną powyżej współpracę, będą w 2004 r.: 1) Rada Miejska w Łodzi i jej Komisje w zakresie wytyczania polityki społecznej i finansowej Miasta, 2) Prezydent Miasta, w zakresie realizacji polityki społecznej i finansowej Miasta, 3) Komisje Konkursowe w zakresie przeprowadzania otwartego konkursu ofert na realizację zadań zleconych organizacjom pozarządowym, 4) Wydziały Urzędu Miasta Łodzi: a) Wydział Edukacji, b) Wydział Kultury, c) Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa, d) Wydział Spraw Społecznych, e) Wydział Sportu, f) Wydział Zdrowia Publicznego, 5) Miejski Rzecznik Konsumentów, 6) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. 4
Realizacja szeregu zadań Miasta przez organizacje pozarządowe odbywać się będzie nie tylko w ramach niniejszego Programu, ale również w ramach szczegółowych, wyspecjalizowanych programów, m.in.: Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2004, przyjętego uchwałą Nr XXI/297/03 z dnia 26 listopada 2003 r., Rady Miejskiej w Łodzi, czy Powiatowego Programu Przeciwdziałania Bezrobociu i Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy na lata 2003 2006 dla Miasta Łodzi, przyjętego uchwałą Nr XVII/206/03 z dnia 9 lipca 2003 r., Rady Miejskiej w Łodzi, zmienioną uchwałą Nr XXI/292/03 z dnia 26 listopada 2003 r., Rady Miejskiej w Łodzi. 5. Sfera współpracy Współpraca Miasta z organizacjami pozarządowymi dotyczy realizacji zadań publicznych, określonych w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w zakresie odpowiadającym zadaniom gminy i powiatu. 6. Zadania do realizacji, wspierane finansowo przez Miasto Współpraca pomiędzy Miastem a organizacjami pozarządowymi o charakterze wsparcia finansowego może być prowadzona w szczególności poprzez: 1) zlecanie organizacjom pozarządowym realizacji zadań publicznych na zasadach określonych w ustawie w formie: a) powierzania wykonywania zadań publicznych, wraz z udzieleniem dotacji na finansowanie ich realizacji, b) wspierania takich zadań, wraz z udzieleniem dotacji na dofinansowanie ich realizacji. Środki finansowe na realizację zadań publicznych będą przyznawane w drodze: 1) konkursów ofert o dotacje, ogłaszanych przez Prezydenta Miasta, który również zatwierdza wyniki konkursów przeprowadzonych przez powołane do tego celu komisje konkursowe, 2) zakupu potrzebnych usług w trybie i na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz. 177). 5
6.1. Wydział Edukacji Wydział Edukacji realizuje we współpracy z organizacjami pozarządowymi przedsięwzięcia dotyczące m.in. oświaty, edukacji dzieci i młodzieży, propagowania zdrowego stylu życia i przeciwdziałania patologii wśród dzieci i młodzieży. 6.1.1. Cele współpracy na rok 2004 Podniesienie poziomu oświaty oraz zwiększenie dostępu do nowatorskich programów nauczania. Kształtowanie postaw prospołecznych wśród młodzieży. Integracja środowisk naukowych, oświatowych i wychowawczych. Kształtowanie postaw proekologicznych. Przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym i skutkom deprawacji społecznej wśród dzieci i młodzieży. 6.1.2. Zadania 6.1.2.1. Wdrażanie autorskich projektów edukacyjnych, wymiana doświadczeń i osiągnięć naukowych, promocja i wdrażanie nowatorskich metod nauczania. współorganizowanie konferencji, seminariów, konkursów, wystaw publikacji i podręczników. Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.1.2.2. Realizacja programów aktywizacji społecznej młodzieży, upowszechnianie wiedzy o działalności i problemach społecznych oraz o metodach przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym. wspieranie klubów młodzieżowych oraz społecznych inicjatyw młodzieży. Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.1.2.3. Promocja osiągnięć naukowych, oświatowych i wychowawczych, prezentacja najciekawszych projektów i programów edukacyjnych, wymiana doświadczeń zawodowych środowiska oświatowego. wspieranie organizowania festiwali, przeglądów, konkursów, olimpiad i turniejów. Tryb realizacji: konkurs ofert. 6
6.1.2.4. Opracowywanie i wdrażanie programów ekologicznych w szkołach i placówkach oświatowych. wspieranie organizowania zajęć dodatkowych, konkursów, seminariów, przeglądów programów autorskich i wystaw. Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.1.2.5. Prowadzenie świetlic terapeutycznych, realizacja programów profilaktycznych, organizacja zajęć dodatkowych. wspieranie organizowania zajęć opiekuńczo-wychowawczych, terapii indywidualnej i grupowej, warsztatów, treningów i wykładów, wspieranie organizowania szkoleń, seminariów, zajęć tematycznych, w tym: plastycznych, teatralnych i innych, mających na celu zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży. Tryb realizacji: konkurs ofert. Zadania priorytetowe Wydziału Edukacji: 1. Promowanie osiągnięć oświatowych i wychowawczych, prezentowanie najciekawszych projektów i programów edukacyjnych oraz wymiana doświadczeń zawodowych. 2. Prowadzenie świetlic terapeutycznych, realizowanie programów profilaktycznych, organizowanie zajęć dodatkowych. 6.2. Wydział Kultury Wydział Kultury współpracuje z organizacjami pozarządowymi w dziedzinach dotyczących życia kulturalnego miasta oraz wspierania przedsięwzięć kulturalnych promujących Łódź. 6.2.1. Cele współpracy na rok 2004 Wzbogacanie oferty kulturalnej miasta. Wspieranie różnorodności kulturowej ze szczególnym uwzględnieniem dialogu kulturowego i wzajemnego poznawania kultur. Integracja łódzkich środowisk kulturalnych. Wspieranie twórczości łódzkich środowisk artystycznych. 7
Wspieranie lokalnych tradycji kulturowych. Dbałość o zachowanie i wzbogacanie działań artystycznych amatorów. 6.2.2. Zadania 6.2.2.1. Wspieranie działalności kulturalnej, realizowanej przez organizacje pozarządowe. dofinansowanie festiwali, przeglądów, prezentacji, wystaw, konkursów, plenerów, warsztatów i innych działań. Tryb realizacji: konkurs ofert, zakup usług. 6.2.2.2. Wspieranie wydawania niskonakładowych, niekomercyjnych publikacji, tematycznie związanych z miastem. dofinansowywanie oryginalnych utworów literackich łódzkich autorów, dofinansowywanie wydawnictw dokumentujących działalność łódzkich instytucji, stowarzyszeń, organizacji i grup artystycznych, dofinansowywanie wydawnictw mniejszości narodowych związanych z dziedzictwem kulturowym Łodzi, dofinansowywanie periodyków, almanachów, ksiąg zbiorowych, druków ulotnych i specjalnych (także reprintów, planów, map), związanych z kulturą dawnej lub współczesnej Łodzi. Tryb realizacji: konkurs ofert, zakup usług. Zadania priorytetowe Wydziału Kultury: 1. Upowszechnianie wiedzy o twórcach związanych z Łodzią. 2. Imprezy kulturalne, odbywające się w sezonie letnim. 6.3. Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa we współpracy z organizacjami pozarządowymi zajmuje się propagowaniem ekologicznego stylu życia, ochroną obszarów zieleni oraz ochroną zwierząt. 6.3.1. Cele współpracy na rok 2004 Ochrona przyrodnicza obszarów i obiektów miejskich. 8
Kształtowanie zasad realizacji zrównoważonego rozwoju w codziennej praktyce i przyzwyczajeniach społecznych. Edukacja środowiskowa. 6.3.2. Zadania 6.3.2.1. Edukacja ekologiczna. opracowywanie folderów, broszur dydaktycznych i popularnonaukowych, prowadzenie kursów i szkoleń dla osób prowadzących zajęcia z biologii, geografii; prowadzenie zajęć w terenie, skierowanych przede wszystkim do dzieci i młodzieży, projektowanie (wykonanie) ścieżek dydaktycznych, np. na terenie parków miejskich, organizowanie wystaw, w szczególności będących wynikiem zajęć z dziećmi i młodzieżą (np. fotografia przyrodnicza). Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.3.2.2. Kształtowanie prośrodowiskowych postaw mieszkańców miasta. udział w organizowaniu akcji Sprzątanie Świata, udział w akcji Dzień bez samochodu, organizowanie działań o charakterze lokalnym, propagujących selektywną zbiórkę odpadów, udział w programie ochrony kasztanowców, przeciwdziałanie niszczeniu zieleni, w szczególności trawników, przez samochody. Tryb realizacji: konkurs ofert oraz zakup usług. 6.3.2.3. Ochrona zwierząt. działania interwencyjne, podejmowane przez organizacje pozarządowe, popularyzowanie zagadnień ochrony zwierząt, w szczególności zwierząt domowych (pogadanki, konkursy, wystawy), przeciwdziałanie bezdomności zwierząt. Tryb realizacji: zakup usług oraz konkurs ofert. 9
Zadanie priorytetowe Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa: Kształtowanie prośrodowiskowych postaw mieszkańców miasta. 6.4. Wydział Spraw Społecznych W strukturze Wydziału Spraw Społecznych funkcjonuje Samodzielne Stanowisko ds. Osób Niepełnosprawnych, wspierające Rzecznika Osób Niepełnosprawnych, którego zadaniem jest podejmowanie działań służących obronie interesów osób niepełnosprawnych, m.in. we współpracy z organizacjami pozarządowymi. 6.4.1. Cele współpracy na rok 2004 Zapewnienie usług rehabilitacyjnych dla osób niepełnosprawnych. Działania na rzecz integracji i zwiększenia uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu Miasta. Zwiększanie społecznego zrozumienia i akceptacji osób niepełnosprawnych poprzez propagowanie tego typu problematyki. Upowszechnianie informacji przydatnych dla osób niepełnosprawnych. 6.4.2. Zadania 6.4.2.1. Rehabilitacja prowadzona przez organizacje pozarządowe działające na rzecz osób niepełnosprawnych. organizowanie turnusów rehabilitacyjnych dla osób niepełnosprawnych, zakup specjalistycznych usług medycznych dla podopiecznych stowarzyszeń działających na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych, prowadzenie terapii psychologicznej, zajęć rozwijających umiejętność samodzielnego funkcjonowania osób niepełnosprawnych. Tryb realizacji: konkurs ofert, zakup usług. 6.4.2.2. Organizowanie imprez kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych i integracyjnych dla osób niepełnosprawnych. zakup nagród dla uczestników konkursów, imprez integracyjno-kulturalnych, zawodów sportowych, imprez plastycznych organizowanych przez Rzecznika 10
Osób Niepełnosprawnych i/lub organizacje pozarządowe dla łódzkiego środowiska niepełnosprawnych, współudział w organizowaniu imprez integracyjno-kulturalnych i sportowych (np. impreza gwiazdkowa, plenerowa, karnawałowa, koncert charytatywny, zawody sportowe, spartakiady itp.), organizowanie szkoleń i konferencji z udziałem organizacji pozarządowych, krajowych i zagranicznych, wymiana doświadczeń i realizacja projektów z partnerami w kraju i zagranicą. Tryb realizacji: zakup usług, konkurs ofert. 6.4.2.3. Wydawanie publikacji i materiałów instruktażowych dla osób niepełnosprawnych. wydawanie folderów informacyjnych, programów działania, biuletynów wydanie zaktualizowanego informatora dla osób niepełnosprawnych. Tryb realizacji: zakup usług, konkurs ofert. Zadania priorytetowe Wydziału Spraw Społecznych: 1. Organizowanie zajęć rehabilitacyjnych dla osób niepełnosprawnych. 2. Organizowanie imprez kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych dla niepełnosprawnych oraz imprez integracyjnych. 3. Organizowanie szkoleń i konferencji z udziałem organizacji pozarządowych, krajowych i zagranicznych. 4. Wymiana doświadczeń i realizacja projektów z partnerami w kraju i zagranicą. 6.5. Wydział Sportu Wydział Sportu we współpracy z organizacjami pozarządowymi zajmuje się upowszechnianiem kultury fizycznej i sportu, organizowaniem wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży, wymianą zagraniczną dzieci i młodzieży oraz organizowaniem imprez sportowo-rekreacyjnych na terenie miasta. 6.5.1. Cele współpracy na rok 2004 Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu. Wspieranie działań promujących sport osób niepełnosprawnych. Wspieranie organizowania wypoczynku dzieci i młodzieży. 11
6.5.2. Zadania 6.5.2.1. Upowszechnienie kultury fizycznej i sportu dzieci i młodzieży poprzez: szkolenie dzieci i młodzieży w dyscyplinach sportowych, wymianę i współpracę młodzieży z zagranicą w zakresie sportu, organizowanie zajęć sportowych i współzawodnictwa sportowego szkół, organizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych. wspieranie organizacyjno-finansowe: specjalistycznych zajęć szkoleniowych dzieci i młodzieży, organizowanych przez łódzkie stowarzyszenia kultury fizycznej, zajęć ogólnorozwojowych z elementami współzawodnictwa sportowego w szkołach i placówkach oświatowych, zajęć rekreacyjnych ogólnie dostępnych dla mieszkańców miasta, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci i młodzieży, udziału łódzkich zawodników (w kategoriach dzieci i młodzieży) w imprezach i zawodach sportowych o zasięgu regionalnym, ogólnopolskim i międzynarodowym Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.5.2.2. Wspieranie organizacji imprez sportowych i promujących sport poprzez: organizowanie zawodów sportowych oraz ogólnie dostępnych imprez sportoworekreacyjnych na terenie miasta, organizowanie międzynarodowych i ogólnopolskich imprez sportowych promujących miasto. organizacja Międzynarodowego Wyścigu Solidarności i Olimpijczyków Polskich, organizacja mistrzostw Polski i udział w finałach mistrzostw Polski, organizacja Międzynarodowego Turnieju Judo, organizacja Pucharu Prezydenta Miasta Łodzi na torze kolarskim Społem, organizacja akademickich Mistrzostw Świata w Zapasach, organizacja Festiwalu Gór. Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.5.2.3. Działania na rzecz poprawy standardu miejskich obiektów sportowych oraz działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa na pływalniach i kąpieliskach miasta. 12
konserwacja skomunalizowanej bazy sportowej niezbędnej do szkolenia dzieci i młodzieży, zapewnienie bezpieczeństwa osobom korzystającym z kąpielisk i pływalni. Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.5.2.4. Wspieranie organizowania działalności sportowej osób niepełnosprawnych. wspieranie organizacyjno-finansowe: zajęć sportowo-rekreacyjnych dla osób niepełnosprawnych, udziału osób niepełnosprawnych w zorganizowanych współzawodnictwie sportowym, imprez sportowo-rekreacyjnych organizowanych na terenie miasta, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb niepełnosprawnych dzieci i niepełnosprawnej młodzieży, integracyjnych zajęć i imprez sportowych. Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.5.2.5. Organizowanie kolonii i obozów oraz innych form wypoczynku dzieci i młodzieży. wsparcie organizacyjno-finansowe: różnorodnych form wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży na terenie miasta, zorganizowanych wyjazdów wakacyjnych dzieci i młodzieży, specjalistycznych form wypoczynku (kolonie zdrowotne, rehabilitacyjne i terapeutyczne). Tryb realizacji: konkurs ofert i zakup usług. Zadania priorytetowe Wydziału Sportu: 1. Szkolenie dzieci i młodzieży w dyscyplinach sportowych. 2. Wspieranie organizacji imprez sportowych i promujących sport. 3. Organizowanie kolonii i obozów oraz innych form wypoczynku dzieci i młodzieży. 13
6.6. Wydział Zdrowia Publicznego Wydział Zdrowia Publicznego we współpracy z organizacjami pozarządowymi realizuje programy mające na celu polepszenie warunków zdrowotnych mieszkańców miasta. W strukturze Wydziału Zdrowia Publicznego funkcjonuje również Samodzielne Stanowisko ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, które wspiera Pełnomocnika Prezydenta Miasta Łodzi ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, a także współpracuje z organizacjami pozarządowymi w ramach realizacji Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2004. Działania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych są ustalane na forum Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, w której zasiadają także przedstawiciele tych organizacji. 6.6.1. Cele współpracy na rok 2004 Poprawa zdrowia, bezpieczeństwa zdrowotnego oraz jakości życia mieszkańców miasta. Tworzenie warunków do pełnego wykorzystania możliwości psychicznych i społecznych jednostki poprzez zwiększanie kontroli nad własnym zdrowiem psychicznym. Profilaktyka i rozwiązywanie problemów uzależnień (szczegółowy wykaz zadań, form i trybów ich realizacji zawiera Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych). 6.6.2. Zadania 6.6.2.1. Realizacja programu Łódź Zdrowe Miasto. organizacja seminariów, szkoleń, konferencji z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia, opracowanie i publikacja materiałów związanych z profilaktyką i promocją zdrowia (biuletyny, broszury, ulotki, plakaty), realizacja programów z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia, adresowanych do różnych grup odbiorców. Tryb realizacji: zakup usług. 6.6.2.2. Realizacja Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego Dzieci i Młodzieży Szkolnej. 14
organizacja seminariów, szkoleń, konferencji z zakresu zapobiegania zaburzeniom psychicznym, opracowywanie i publikacja materiałów związanych z ochroną zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży szkolnej (biuletyny, broszury, ulotki, plakaty), realizacja programów edukacyjnych i terapeutycznych z zakresu zapobiegania chorobom psychicznym oraz zaburzeniom życia rodzinnego. Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.6.2.3. Realizacja Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. szczegółowy wykaz zadań, form i trybów ich realizacji zawiera Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2004. Zadania priorytetowe Wydziału Zdrowia Publicznego: 1. Edukacja zdrowotna mieszkańców miasta. 2. Działania wspierające i promujące zdrowy styl życia, adresowane w szczególności do dzieci i młodzieży oraz osób starszych. 3. Działania mające wpływ na kształtowanie zachowań i postaw sprzyjających zdrowiu psychicznemu jednostki. 4. Profilaktyka i rozwiązywanie problemów uzależnień. 6.7. Miejski Rzecznik Konsumentów Do zakresu działania Miejskiego Rzecznika Konsumentów należą sprawy zapewnienia konsumentom ochrony ich interesów. 6.7.1. Cele współpracy na rok 2004 Zintensyfikowanie ochrony prawnej łódzkich konsumentów. Podnoszenie, poprzez działania edukacyjne, poziomu świadomości konsumentów w zakresie przysługujących im praw. Ustalenie i upowszechnienie wspólnej interpretacji nowych rozwiązań prawnych w zakresie ochrony konsumentów. 15
6.7.2. Zadania 6.7.2.1. Wspieranie bezpłatnego poradnictwa realizowanego przez organizacje pozarządowe. prowadzenie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego. na rzecz mieszkańców Łodzi. Tryb realizacji: konkurs ofert. 6.8. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, jako odrębna jednostka organizacyjna Miasta, zajmuje się umożliwianiem osobom i rodzinom przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej zleca, w drodze umowy, m.in. organizacjom społecznym, Kościołowi Katolickiemu i innym kościołom, związkom wyznaniowym, fundacjom i stowarzyszeniom, zadania z zakresu pomocy społecznej oraz wspiera je w tym finansowo. Zlecanie realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej odbywa się wyłącznie na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414, Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756, Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 20, poz. 170, Nr 79, poz. 885, Nr 90, poz. 1001, z 2000 r. Nr 19, poz. 238, Nr 12, poz. 136, Nr 19, poz. 238, z 2001 r. 72, poz. 748, Nr 88, poz. 961, Nr 89, poz. 973, Nr 111, poz. 1194, Nr 122, poz. 1349, Nr 154, poz. 1792, z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 44, poz. 389, Nr 122, poz. 1143, Nr 128, poz. 1176, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1304, Nr 203, poz. 1966 i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 30 czerwca 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad i form współdziałania administracji publicznej z innymi podmiotami oraz wzorów ofert, umów i sprawozdań z realizacji zadań pomocy społecznej (Dz. U. Nr 55, poz. 665), a także ustawy Prawo zamówień publicznych. 6.8.1. Cele współpracy na rok 2004 Współpraca Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej z podmiotami niepublicznymi jest zorientowana na zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwianie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka. 16
6.8.2. Zadania 6.8.2.1. Opieka na rodziną i dzieckiem. zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodziców oraz dzieciom niedostosowanym społecznie, w szczególności poprzez prowadzenie i organizowanie ośrodków adopcyjnoopiekuńczych, placówek opiekuńczo-wychowawczych, w tym ognisk wychowawczych, świetlic i klubów środowiskowych dla dzieci i młodzieży, prowadzenie wojewódzkiego banku danych o rodzinach zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, rodzinach zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka oraz dzieciach oczekujących na przysposobienie w granicach województwa łódzkiego, tworzenie i wdrażanie programów pomocy dziecku i rodzinie poprzez prowadzenie pododdziału preadopcyjnego, organizowanie i prowadzenie specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, dla rodzin naturalnych i zastępczych, a także terapii rodzinnej, prowadzenie domu dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, prowadzenie ośrodków wsparcia dla rodzin, prowadzenie ośrodka interwencji kryzysowej. 6.8.2.2. Udzielanie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, w tym osobom bezdomnym. zapewnienie miejsc noclegowych w schroniskach i noclegowniach, prowadzenie kuchni społecznej i punktu charytatywnego, prowadzenie taniego żywienia w formie jadłodajni i kuchni społecznych, prowadzenie banku żywności. 6.8.2.3. Zapewnienie usług opiekuńczych osobom samotnym, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione, bądź osobom, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina nie może takiej pomocy udzielić. świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, prowadzenie mieszkań chronionych, 17
prowadzenie środowiskowych domów samopomocy, prowadzenie domów pomocy społecznej, prowadzenie ośrodka wsparcia w formie Biura Pośrednictwa Pracy dla Wolontariuszy, pozyskującego wolontariuszy dla jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, organizacji pozarządowych, realizujących zadania z zakresu pomocy społecznej. 6.8.2.4. Readaptacja społeczna i zawodowa długotrwale bezrobotnych, a także uzależnionych od alkoholu podopiecznych pomocy społecznej. prowadzenie programów terapeutycznych dla uzależnionych od alkoholu podopiecznych pomocy społecznej i ich rodzin, prowadzenie programów terapeutycznych dla długotrwale bezrobotnych podopiecznych pomocy społecznej zagrożonych uzależnieniem, aktywizacja zawodowa kobiet i mężczyzn, długotrwale bezrobotnych podopiecznych pomocy społecznej. Zadania realizowane w trybie usług wieloletnich: Prowadzenie ośrodka preadopcyjnego. Prowadzenie rodzinnych placówek opiekuńczo-wychowawczych. Prowadzenie jadłodajni i kuchni społecznych. Prowadzenie ośrodka interwencji kryzysowej. Prowadzenie mieszkań chronionych. Prowadzenie środowiskowych domów samopomocy. Udzielanie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, w tym osobom bezdomnym. Świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, prowadzenie domów pomocy społecznej. Zadania priorytetowe Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej: 1. Prowadzenie ośrodków wsparcia dla rodzin. 2. Prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej. 3. Świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania. 4. Prowadzenie mieszkań chronionych. 5. Prowadzenie środowiskowych domów samopomocy. 18
6. Prowadzenie domów pomocy społecznej. 7. Prowadzenie programów terapeutycznych dla uzależnionych od alkoholu klientów pomocy społecznej i ich rodzin. 8. Prowadzenie programów terapeutycznych dla długotrwale bezrobotnych klientów pomocy społecznej zagrożonych uzależnieniem. 9. Aktywizacja zawodowa kobiet i mężczyzn, długotrwale bezrobotnych klientów pomocy społecznej. 6.9. Środki z rezerwy celowej i ich przeznaczenie. W budżecie miasta znajduje się rezerwa celowa w wysokości 600.000 zł, z przeznaczeniem na wydatki związane z realizacją zadań własnych Miasta przez organizacje pozarządowe, w tym na finansowe wsparcie: projektów związanych z realizacją priorytetowych zadań Miasta, a w szczególności pozyskujących środki pomocowe z Unii Europejskiej, działalności na rzecz rozwoju sektora organizacji pozarządowych. 7. Niefinansowe formy współpracy Miasto będzie wspierać organizacje pozarządowe nie tylko finansowo, ale także poprzez różnorodne formy współpracy o charakterze niefinansowym. Formy te obejmują w szczególności: działania na rzecz wzmocnienia organizacji pozarządowych, zwłaszcza w postaci szkoleń i konferencji, w tym dotyczących aktualnych procedur pozyskiwania środków na realizację zadań Miasta przez organizacje pozarządowe, organizowanie raz w roku konferencji prezentującej dorobek i najważniejsze problemy organizacji pozarządowych, organizowanie otwartych spotkań z organizacjami pozarządowymi, gotowość udziału w spotkaniach, szkoleniach i konferencjach, organizowanych przez organizacje pozarządowe, prowadzenie działalności promocyjnej i informacyjnej, dotyczącej działań organizacji pozarządowych, w tym działań podejmowanych wspólnie z Miastem, wydzielenie tablicy informacyjnej, na której wywieszane będą materiały dotyczące spraw organizacji pozarządowych, umieszczane również na stronie internetowej Urzędu Miasta Łodzi, 19
współredagowanie regionalnego portalu łódzkich organizacji pozarządowych, zasilanie go informacjami o przedsięwzięciach Rady Miejskiej w Łodzi i Prezydenta Miasta Łodzi, dotyczących tych organizacji, konsultowanie z organizacjami pozarządowymi, odpowiednio do zakresu ich działania, projektów aktów normatywnych w dziedzinach dotyczących ich działalności statutowej, pomoc merytoryczną w przygotowaniu projektów realizowanych przez organizacje pozarządowe, przyczyniających się do poprawy jakości życia mieszkańców miasta, pomoc w nawiązywaniu kontaktów zagranicznych z organizacjami o podobnym charakterze, zwłaszcza w miastach partnerskich Łodzi, pomoc w uzyskaniu przez organizację pozarządową, na zasadach określonych zarządzeniami Prezydenta Miasta Łodzi, lokalu na siedzibę potrzebną do prowadzenia działalności statutowej, pomoc w użyczaniu, w miarę posiadanych możliwości, używanego sprzętu biurowego z zasobów Urzędu Miasta Łodzi, udostępnianie, na preferencyjnych warunkach, sal będących w dyspozycji Urzędu Miasta Łodzi na potrzeby organizowanych lub współorganizowanych przez organizacje pozarządowe spotkań i konferencji o charakterze niekomercyjnym, umieszczanie informacji dotyczących zadań Miasta, realizowanych przez organizacje pozarządowe, w Biuletynie Informacji Publicznej, i na stronie internetowej Urzędu Miasta Łodzi. Niezwykle ważną rolę, wobec akcesji Polski do Unii Europejskiej od 1 maja 2004 r., będzie pełnić Biuro Partnerstwa i Funduszy Urzędu Miasta Łodzi, poprzez m.in.: przekazywanie informacji o krajowych i zagranicznych funduszach dostępnych dla organizacji pozarządowych, prowadzenie bazy danych o zapleczu eksperckim i partnerach lokalnych, udzielanie pomocy w zakresie przygotowywania aplikacji do programów pozwalających na dofinansowanie realizacji zadań Miasta funduszami zewnętrznymi. Współpracę z organizacjami pozarządowymi w zakresie przeciwdziałania bezrobociu prowadzić będzie Biuro Rozwoju Przedsiębiorczości i Miejsc Pracy Urzędu Miasta Łodzi, przy czym opis jej form zawiera Powiatowy Program Przeciwdziałania Bezrobociu i Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy na lata 2003 2006 dla Miasta Łodzi. 20
Istotną rolę we współpracy będą również pełnić zespoły o charakterze doradczym i inicjatywnym złożone z przedstawicieli organizacji pozarządowych i przedstawicieli organów Miasta. Prezydent Miasta zadecyduje o powołaniu Rady Konsultacyjnej ds. Organizacji Pozarządowych. Zadania Rady Konsultacyjnej to m.in.: współpraca z administracją publiczną oraz innymi partnerami życia społecznego, opiniowanie projektów uchwał oraz zarządzeń dotyczących sektora pozarządowego podejmowanie inicjatyw dotyczących tego sektora, wskazywanie priorytetowych obszarów działań we współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi, wypracowywanie stanowisk odnośnie istotnych zagadnień dotyczących sektora pozarządowego, integracja sektora pozarządowego. W celu intensyfikacji bieżącej współpracy z organizacjami pozarządowymi, będą tworzone, w zależności od zainteresowania środowiska organizacji pozarządowych, zespoły tematyczne przy poszczególnych komórkach organizacyjnych Urzędu Miasta Łodzi i jednostkach organizacyjnych Miasta, w skład których wejdą przedstawiciele organizacji pozarządowych zainteresowanych daną dziedziną współpracy (np. sportem, ochroną środowiska, pomocą społeczną) i pracownicy właściwych komórek organizacyjnych Urzędu Miasta Łodzi i jednostek organizacyjnych Miasta oraz, stosownie do potrzeb, innych instytucji. Zadania zespołów tematycznych to: wymiana informacji dotyczących możliwości uzyskania wsparcia finansowego, informowanie organizacji pozarządowych o szczegółowych kierunkach działalności poszczególnych komórek organizacyjnych Urzędu Miasta Łodzi i jednostek organizacyjnych Miasta, monitorowanie potrzeb środowiska pozarządowego, działanie na rzecz wzmocnienia instytucjonalnego organizacji pozarządowych poprzez szkolenia, konsultacje, konferencje, konsultowanie aktów prawa miejscowego dotyczących zakresu działania organizacji, promowanie działań organizacji pozarządowych, służących lepszemu zaspokojeniu potrzeb mieszkańców Łodzi. 21
8. Zakończenie Program współpracy miasta Łodzi z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na rok 2004, jest wyrazem aktywnej i otwartej polityki Miasta wobec tych organizacji. Określa partnerów, którzy będą zaangażowani we współpracę. Wyznacza jej kierunki w tak ważnych dziedzinach jak: szerzenie oświaty, działalność kulturalna, ochrona zdrowia, edukacja ekologiczna, sport, przeciwdziałanie uzależnieniom i pomoc społeczna. Określa nie tylko cele współpracy, ale także konkretne zadania oraz formy i tryby ich realizacji. Środki przeznaczone na realizację poszczególnych zadań w 2004 r. zostały szczegółowo określone w uchwale budżetowej, przyjętej przez Radę Miejską. Program ma charakter otwarty. Zakłada możliwość uwzględnienia nowych form współpracy i doskonalenia tych, które już zostały określone. Przyjęcie Programu będzie służyło lepszej współpracy Miasta z organizacjami pozarządowymi oraz efektywniejszemu realizowaniu przez te organizacje zadań publicznych. 22